(CCLXII) Taølaputta (Thera. 97)

Trong thôøi gian ñöùc Phaät hieän taïi, ngaøi sanh trong moät gia ñình kòch só, trôû thaønh thieän xaûo trong ngheà dieãn kòch thích hôïp vôùi ngöôøi trong gia toäc vaø trôû thaønh löøng danh khaép AÁn Ñoä, nhö nhaø laõnh ñaïo moät ban haùt vôùi naêm traêm nöõ nhaân, vôùi söï huy hoaøng cuûa ngheà kòch, ngaøi döï caùc leã ôû laøng, ôû thò traán, ôû cung ñieän vua, vaø raát ñöôïc suûng aùi vaø danh tieáng. Khi ngaøi trình dieãn ôû Raøjagaha vôùi nhieàu thaønh coâng, ngaøi ñeán yeát kieán ñöùc Phaät vaø hoûi coù phaûi moät kòch só khi treân saâu khaáu giaû danh söï thaät, laøm cho khaùn giaû öa thích, vui cöôøi, ngöôøi aáy sau khi cheât ñöôïc sanh vaøo chö Thieân hay cöôøi. Ñöùc Phaät ban ñaàu khoâng traû lôøi. Ñeán khi hoûi laàn thöù tö, ñöùc Phaät traû lôøi nhöõng ai khieán cho con ngöôøi thieân veà tình duïc, tieâu cöïc taâm tö hoang mang khieán ngöôøi ta maát nhieät tình, ngöôøi nhö vaäy sau khi cheát seõ sinh vaøo ñòa nguïc. Nhöng neáu coù taø kieán thôøi bò sanh vaøo ñòa nguïc vaø suùc sanh. Taølaputta khoùc khoâng phaûi vì ñöùc Phaät noùi choã taùi sanh, chæ vì bò caùc kòch só xöa löøa doái noùi raèng kòch só seõ ñöôïc sanh trong moät ñôøi soáng haïnh phuùc.

Roài Taølaputta nghe lôøi ñöùc Phaät thuyeát phaùp, khôûi loøng tin, xuaát gia vaø sau moät thôøi tu taäp, chöùng quaû A-la-haùn. Roài neâu roõ vôùi nhieàu chi tieát, nhö theá naøo ngaøi cheá ngöï vaø laøm cho trong saïch taâm tö, ñi ñeán choã giaùc ngoä thaâm saâu, ngaøi noùi leân nhöõng caâu keä nhö sau:

I

1092. Khi naøo ta seõ ñeán,
Moät mình, khoâng coù hai,
ÔÛ trong nhöõng hang ñoäng,
Cuûa caùc loaïi nuùi röøng,
Ta quaùn moïi sanh höõu,
Taát caû laø voâ thöôøng,
Nay ta laø nhö vaäy,
Khi naøo ta seõ vaäy?

1093. Khi naøo ta seõ laø,
aån só mang y vaù,
Mang y vaûi maøu vaøng,
Khoâng cuûa ta, khoâng aùi,
Ñoaïn tröø, dieät tham taâm,
Ñoaïn luoân caû saân, si,
Ta ñi ñeán khu röøng,
Seõ truù trong an laïc.

1094. Khi naøo ta thaáy ñöôïc
Thaän naøy laø voâ thöôøng,
Bò cheát giaø aùp böùc,
OÅ gieát choùc, beänh taät
Ta seõ truù trong röøng,
Moät mình, quaùn voâ uùy
Khi naøo seõ laø vaäy?

1095. Khi naøo ta seõ laáy
Göôm saéc beùn trí tueä,
Chaët daây leo khaùt aùi,
Vôùi nhieàu daây chaèng chòt,
Sanh khôûi leân sôï haõi,
Mang ñeán söï khoå ñau.
Khi naøo seõ laø vaäy?

1096. Khi naøo ta seõ laø,
Coù söùc maïnh ruùt göôm,
Göôm do tueä taïo thaønh,
Laø löûa saùng aån só;
Vôùi söùc maïnh ñaäp tan
AÙc ma vôùi Ma quaân
Treân choã ngoài sö töû,
Khi naøo seõ laø vaäy?

1097. Khi naøo ta seõ ñöôïc
Hoäi tuï vôùi baäc thieän,
Ñöôïc thaáy giöõa caùc vò,
Ñaûm nhaän caùc troïng phaùp,
Tinh caàn vôùi caùc vò,
Thaáy söï vaät nhö thaät,
Chieán thaéng ñöôïc caùc caên
Khi naøo seõ laø vaäy?

1098. Khi naøo nhaùc ñoùi khaùt
Gioù, noùng, truøng boø saùt,
Seõ khoâng naõo haïi ta,
ÔÛ Gi-ri-bhaje,
Ñang lo ñeán töï ngaõ,
Khi naøo seõ laø vaäy?

1099. Khi naøo ta coù theå
Chaùnh nieäm, gaõ ñònh tænh
Hieåu ñöôïc vôùi trí tueä,
Boán söï thaät kheùo giaûng,
Bôûi baäc Ñaïi aån só,
Khi naøo seõ laø vaäy?

1100. Khi naøo ta seõ chuyeân
Chuù taâm vaøo an chæ,
Thaáy ñöôïc vôùi trí tueä,
Saéc, thanh, höông, vò, xuùc,
Caùc phaùp voâ thöôøng naøy,
Nhö löûa chaùy höøng ñoû,
Khi naøo ta seõ vaäy?

1101. Khi naøo ta bò noùi,
Vôùi lôøi noùi thoâ aùc,
Khoâng vì lyù do aáy,
Taâm trí bò thaát voïng.
Khi ñöôïc lôøi taùn thaùn, 
Khoâng vì lyù do aáy,
Taâm tö ñöôïc thoûa maõn.
Khi naøo ta seõ vaäy?

1102. Khi naøo nhieàu nhö cuûi,
Coû, caây leo, thaân caây,
Ta caân nhaéc bình ñaúng,
Nhöõng phaùp voâ löôïng naøy,
Noäi phaùp vaø ngoaïi phaùp,
Khi naøo ta seõ vaäy?

1103. Khi naøo maây ñem möa,
Vôùi nöôùc môùi trong röøng,
Laøm öôùt y aùo ta,
Ta ñi treân ñöôøng öôùt,
Con ñöôøng aån só ñi.
Khi naøo seõ laø vaäy?

1104. Khi naøo nghe trong röøng,
Tieáng keâu cuûa loaøi chim,
Chim coâng, coù maøo ñaàu.
Trong hang ñoäng nuùi röøng,
Ta an truù suy tö,
Ñeå ñaït quaû baát töû,
Khi naøo ta seõ vaäy?

1105. Khi naøo vôùi thaàn thoâng,
Ta coù theå vöôït qua,
Khoâng chìm, khoâng sôï haõi,
Soâng Haèng, Yamunaø,
Soâng Sarasvati,
Vôùi cöûa soâng haõi huøng,
Vôùi nöôùc aøo vöïc saâu,
Khi naøo seõ laø vaäy?

1106. Khi naøo, nhö con voi,
Treân chieán tröôøng taán coâng,
Ta seõ phaù tan taønh,
Loøng duïc ñoái duïc caûnh,
Chuyeân chuù trong thieàn ñònh,
Töø boû moïi tònh töôùng,
Khi naøo seõ laø vaäy?

1107. Khi naøo nhö ngöôøi ngheøo
Maéc nôï chöa traû ñöôïc,
Bò keû giaøu thuùc baùch,
Tìm ra ñöôïc cuûa choân,
Ta seõ ñöôïc thoaûi maùi,
Hoï ñöôïc lôøi giaûng daïy,
Cuûa vò Ñaïi aån só,
Khi naøo seõ ñöôïc vaäy?

1108. Nhieàu naêm ta ñöôïc ngöôi,
Yeâu caàu laøm nhö sau:
Nhö vaäy laø vöøa roài,
Ngöôi soáng ñôøi gia ñình,
Nay ta ñaõ xuaát gia,
Do vaäy, hôõi naøy taâm,
Do vì lyù do gì,
Ngöôi khoâng coù chuyeân taâm?

1109. Naøy taâm, phaûi chaêng ngöôi,
Yeâu caàu ta nhö sau:
Taïi Giribbaje
Loaøi chim coù loâng saùng,
Ñoùn chaøo vôùi tieáng keâu,
Saám cuûa Ñaïi In-da.
Haõy laøm vò aáy vui,
Ñang tu thieàn trong röøng.

1110. Trong gia ñình, baïn beø,
Ngöôøi yeâu vaø baø con,
Caùc du hí ôû ñôøi,
Caùc ñoái töôïng cuûa duïc,
Taát caû ñeàu töø boû,
Ta chaáp nhaän theá naøy.
Hôõi naøy taâm, ngöôi khoâng
Baèng loøng vôùi ta chaêng?

1111. Vieäc naøy chæ vì ta,
Ñaây khoâng vì ngöôøi khaùc,
Khi ñeán thôøi vuõ trang,
Sao laïi coøn than khoùc?
Theá giôùi naøy toaøn ñoäng,
Chôø ñôïi laø nhö vaäy.
Neân ta ñaõ ra ñi,
Tìm caàu ñaïo baát töû.

1112. Vò noùi ñieàu khoù noùi,
Toái thöôïng loaøi hai chaân,
Baäc Y vöông vó ñaïi,
Ñaùnh xe ñieàu ngöï ngöôøi,
Vôùi taâm khoâng tham duïc,
Ngaøi kheùo cheá ngöï ñöôïc,
Ngöôøi khoù loøng cheá ngöï,
Cheá ngöï ñöôïc taâm ngöôøi,
Voïng ñoäng nhö con vöôïn.

1113. Caùc duïc coù nhieàu veû.
Dòu ngoït, raát khaû yù,
ÔÛ ñaây, haøng phaøm phu,
Voâ trí, bò troùi buoäc.
Hoï muoán chòu ñau khoå,
Khi hoï tìm taùi sanh,
Daét daãn bôûi taâm hoï,
Hoï cheát trong ñòa nguïc.

1114. Trong khu röøng vang leân,
Tieáng chim coâng, chim coø,
Choã truù xöù öu tieân,
Cuûa loaøi beo, loaøi coïp,
Ngöôi soáng taïi choã aáy,
Chôù chôø ñôïi veà thaân,
Chôù coù quaù ñam meâ,
Naøy taâm, haõy khích leä,
Haõy khuyeân ta nhö tröôùc,

1115. Haõy tu thieàn, caên, löïc
Haõy tu ñònh giaùc chi,
Haõy giaùc chöùng ba minh,
Trong lôøi daïy ñöùc Phaät,
Naøy taâm, haõy khích leä,
Haõy khuyeân ta nhö tröôùc.

1116. Haõy tu taäp con ñöôøng
Ñeå ñaït ñöôïc baát töû,
Ñöôøng ñöa ñeán theå nhaäp,
Choã ñoaïn dieät moïi khoå.
Con ñöôøng coù taùm ngaønh,
Röûa saïch moïi ueá nhieãm.
Naøy taâm, haõy khích leä,
Haõy khuyeân ta nhö tröôùc.

1117. Haõy nhö lyù quaùn saùt,
Caùc uaån laø ñau khoå,
Haõy töø boû xa ngöôi,
Nhöõng nguyeân nhaân ñau khoå.
Ngay trong thôøi hieän taïi,
Haõy chaám döùt ñau khoå,
Naøy taâm, haõy khích leä,
Haõy khuyeân ta nhö tröôùc.

1118. Haõy nhö lyù tueä quaùn,
Laø voâ thöôøng, laø khoå,
Laø khoâng, laø voâ ngaõ,
Laø taø aùc, saùt haïi,
Haõy cheá ngöï taâm ngöôi,
Chôù ñeå noù chaïy loaïn.
Naøy taâm, haõy khích leä,
Haõy khuyeân ta nhö tröôùc.

1119. Troïc ñaàu vaø xaáu saéc,
Ñi ñeán bò nguyeàn ruûa,
Khi khaát thöïc gia ñình,
Tay caàm hình ñaàu laâu,
Nay ngöôi coù chuù taâm,
Vaøo lôøi daïy Boån Sö,
Vaøo lôøi Ñaïi aån só,
Naøy taâm, haõy khích leä
Haõy khuyeân ta nhö tröôùc.

1120. Haõy ñi treân con ñöôøng,
Töï ngaõ kheùo cheá ngöï,
Giöõa caùc nhaø, taâm yù
Khoâng aùi luyeán caùc duïc,
Nhö traêng vaøo thaùng troøn,
Khoâng coù bôïn maây muø.
Naøy taâm, haõy khích leä,
Haõy khuyeân ta nhö tröôùc.

1121. Haõy soáng trong röøng nuùi,
AÊn ñoà aên khaát thöïc,
Soáng taïi choã nghóa ñòa,
Maëc y löôïm ñoáng raùc.
Chæ coù ngoài khoâng naèm
Luoân vui haïnh Ñaàu-ñaø,
Naøy taâm, haõy khích leä,
Haõy khuyeân ta nhö tröôùc.

1122. Nhö ngöôøi ñaõ troàng caây,
Lieàn tìm cho ñöôïc traùi,
Nay ngöôi öôùc muoán traùi,
Haù chaët reã caây sao?
Naøy taâm, thaät gioáng nhö,
Ví duï ngöôi ñaõ laøm,
Khi ngöôi khích leä ta,
Trong voâ thöôøng dao ñoäng.

1123. Ngöôi, voâ saéc, coâ ñoäc,
Keû löõ haønh töø xa,
Nay ta seõ khoâng laøm,
Theo lôøi noùi cuûa ngöôi.
Caùc duïc laø khoå ñau,
Cay ñaéng, sôï haõi lôùn,
Taâm höôùng voïng Nieát-baøn,
Ta seõ böôùc, ñi tôùi.

1124. Ta ñi tôùi xuaát gia,
Khoâng phaûi vì baát haïnh,
Khoâng ñuøa voâ lieâm sæ,
Khoâng vì duyeân taâm höùng,
Khoâng bò ñaøy ñi xa,
Khoâng vì nhaân maïng soáng,
Khi ta ñaõ baèng loøng,
Naøy taâm, ñoái vôùi ngöôi.

1125. Ít duïc ñöôïc taùn döông,
Bôûi nhöõng baäc chaân nhaân,
Keå caû ñoaïn giaû doái,
Vaø an tònh ñau khoå.
Nhö vaäy, hôõi naøy taâm,
Khi ngöôi khích leä ta,
Coøn nay ngöôi ñi ngöôïc,
Ñieàu ngöôi tröôùc quen laøm.

1126. Khaùt aùi vaø voâ minh,
Ñaùng thöông vaø ñaùng gheùt,
Saéc ñeïp vaø laïc thoï,
Duïc tröôûng döôõng haáp daãn,
Taát caû ñaõ quaêng boû,
Ta khoâng coù coá gaéng,
Ñi ñeán moät laàn nöõa,
Nhöõng ñoà ñaõ quaêng boû.

1127. Naøy taâm, khaép moïi nôi,
Ta laøm theo lôøi ngöôi,
Traûi qua nhieàu ñôøi soáng,
Ngöôi khoâng töùc giaän ta,
Vaø thaân noäi sanh naøy,
Laø loøng ngöôi bieát ôn!
Treân ñöôøng luaân hoài daøi,
Khoå do chính ngöôi taïo.

1128. Naøy taâm, chính ngöôi laøm
Taùc thaønh con ngöôøi ta,
Chính ngöôi laøm, ta thaønh,
Thaønh moät Baø-la-moân,
Thaønh vua chuùa hoaøng toäc,
Moät ngaøy laø ngöôøi buoân,
Ngaøy kia thaønh noâ tyø,
Hoaëc thaønh loaïi chö Thieân.
Taát caû ñeàu do ngöôi,
Chính do ngöôi taùc thaønh.

1129. Chính do nhaân nhaø ngöôi,
Chuùng ta thaønh Tu-la,
Chính do ngöôi taùc thaønh,
Ta rôi ñaùy ñòa nguïc;
Moät thôøi thaønh suùc sanh,
Moät thôøi thaønh ngaï quyû,
Taát caû ñeàu do ngöôi,
Chính do ngöôi taùc thaønh.

1130. Ngöôi seõ khoâng löøa ta,
Nhieàu laàn, nhieàu thôøi nöõa,
Nhö nhöõng ngöôøi phuø thuûy, 
Baøy caùc troø aûo thuaät,
Ngöôi chôi löøa phænh ta,
Nhö chôi vôùi ngöôøi ñieân,
Naøy taâm, haõy noùi ta,
Choã naøo ta loãi laàm.

1131. Tröôùc taâm naøy lang thang,
Chaïy choã naøy choã khaùc,
Chaïy choã noù öa thích,
Chaïy choã noù vui söôùng,
Nay ta cheá ngöï taâm,
Vôùi nhö lyù tö duy,
Nhö caâu moùc cheá ngöï,
Nhieáp phuïc con voi röøng.

1132. Vôùi ta, baäc Ñaïo Sö,
Xaùc ñònh ñôøi voâ thöôøng,
Ñôøi khoâng coù tröôøng cöûu,
Ñôøi khoâng coù kieân thöïc.
Naøy taâm, haõy ñaåy ta,
Nhaûy vaøo lôøi Phaät daïy,
Khieán ta vöôït boäc löu,
Raát khoù ñöôïc vöôït qua.

1133. Ta nay ñaõ xuaát gia,
Trong phaùp Ñaïi aån só
Nhöõng ngöôøi gioáng nhö ta,
Khoâng chaáp nhaän toån thaát.

1134. Röøng, bieån, soâng, ñaát lieàn,
Boán phöông, phuï treân döôùi,
Taát caû laø voâ thöôøng,
Ba höõu laø hoaïn naïn,
Naøy taâm, haõy ñi ñaâu?
Ngöôi seõ höôûng an laïc.

1135. Kìa, kìa, hôõi naøy taâm,
Ñích ta thaät vöõng chaéc,
Ngöôøi seõ laøm ñöôïc gì,
Khieán ta phaûi quay laïi,
Naøy taâm, ta ñaâu coøn,
Tuøy thuoäc theá löïc ngöôi,
Khoâng ai chòu xuùc chaïm,
Caùi bò coù hai mieäng,
Gôùm ghieác thay caùi vaät,
Ñaày chín doøng chaûy nöôùc.

1136. OÂi, ngöôi seõ öa soáng,
Treân ñaûnh söôøn nuùi cao,
Choã ôû ñaøn heo nai,
Hay caûnh ñeïp thieân nhieân,
Hay trong nuùi röøng saâu,
Thaám maùt möa nöôùc môùi,
Taïi ñaáy ngöôi seõ thích,
Ngöôi laáy hang laøm nhaø.

1137. Loaøi chim loâng coå ñeïp,
Vôùi maøo ñeïp, caùnh ñeïp,
Vôùi loâng nhieàu maøu saéc,
Ñoùn chaøo tieáng saám vang,
Vôùi tieáng keâu dòu ngoït,
Chuùng seõ laøm ngöôi thích,
Ngöôi tu taäp thieàn ñònh,
Trong nuùi röøng thaâm saâu.

1138. Khi trôøi ñoå möa xuoáng,
Treân ñaùm coû boùn phaân,
Vaø trong röøng nôû hoa.
Vôùi ñaàu hoa nhö maây,
Giöõa röøng, ta seõ naèm,
Chaúng khaùc gì khuùc caây,
Ñoái ta, raát meàm dòu,
Thaät gioáng nhö giöôøng boâng.

1139. Nhö vaäy, ta seõ laøm,
Gioáng nhö ngöôøi chuû nhaø,
Nhöõng gì ta nhaän ñöôïc,
Ta xem laø vöøa ñuû,
Nhö thôï da khoâng nhaùc,
Kheùo laøm cho nhuaàn nhuyeãn,
Caùi bò baèng da meøo.

1140. Nhö vaäy ta seõ laøm,
Gioáng nhö ngöôøi chuû nhaø,
Nhöõng gì ta nhaän ñöôïc,
Ta xem laø vöøa ñuû,
Tinh taán ta daãn ngöôi,
Rôi vaøo theá löïc ta.
Nhö voi say bò naøi,
Kheùo duøng moùc cheá ngöï.

1141. Vôùi ngöôi kheùo nhieáp phuïc,
Kheùo an truù vöõng vaøng,
Nhö ngöôøi huaán luyeän ngöïa,
Vôùi con ngöïa thuaàn thuïc,
Ta coù theå daán böôùc
Treân con ñöôøng an laønh,
Con ñöôøng ñöôïc nhöõng vò
Hoä trì taâm thöôøng duøng.

1142. Ta seõ troùi chaët ngöôi,
Vaøo ñoái töôïng caàn thieát,
Nhö con voi bò daây
Troùi chaët vaøo caây coät.
Ta kheùo hoä trì ngöôi,
Kheùo luyeän vôùi chaùnh nieäm.
Nhôø vaäy, ngöôi seõ thaønh,
Khoâng döïa moïi sanh höõu.

1143. Vôùi tueä, chaët taø ñaïo,
Vôùi löïc, chaän, höôùng chaùnh
Thaáy taäp khôûi, dieät sanh,
Ngöôi seõ laø thöøa töï
Baäc phaùt ngoân toái thöôïng.

1144. Naøy taâm, ngöôi daãn ta,
Ñeán ngoâi laøng thoâ loã,
Khieán truù vaøo theá löïc
Cuûa boán töôûng ñieân ñaûo,
Haõy ñeán, theo vò aáy
Vò chaët ñöùt kieát söû,
Baäc coù taâm ñaïi bi,
Baäc Maâu-ni vó ñaïi.

1145. Nhö loaøi thuù töï do,
Trong ngoâi röøng ñeïp ñeõ.
Ngöôi vaøo nuùi xinh ñeïp
Coù maây laøm voøng hoa,
Taïi ñaáy, khoâng coù ngöôøi,
Trong röøng ngöôi seõ thích,
Nay taâm, chaéc chaén vaäy
Ngöôi seõ ñeán bôø kia.

1146. Nhöõng ai coøn rôi vaøo,
Theá löïc yù muoán ngöôi,
Nam nhaân vaø nöõ nhaân,
Höôûng an laïc ngöôi cho
Khoâng trí, bò rôi vaøo
Trong theá löïc AÙc-ma,
Ai öa thích sanh höõu,
Seõ laø thuoäc haï ngöôi,
Hôõi naøy taâm cuûa ta.

(CCLXIII) Mahaø-Moggallaøna (Thera. 104)

Ñôøi ngaøi ñöôïc keå vôùi ñôøi ngaøi Saøriputta (CCLIX). Sau khi xuaát gia moät tuaàn, ôû gaàn laøng Kallavaøla taïi Magadha, trong khi du haønh ngaøi bò hoân traàm thuïy mieân vaø ñöôïc Theá Toân daïy: 'Naøy Moggallaøna, bieáng nhaùc khoâng gioáng vôùi im laëng cuûa baäc Thaùnh'. Ngaøi lieàn tinh taán cheá ngöï söï yeáu ñuoái cuûa mình. Khi chæ nghe ñeà taøi veà caùc giôùi do ñöùc Phaät giaûng daïy, ngaøi chöùng ñöôïc quaû A-la-haùn. Moät thôøi, Theá Toân ôû taïi Jetavana, xaùc chöùng ngaøi laø baäc thaàn thoâng ñeä nhaát. Caùc baøi keä cuûa ngaøi ñöôïc kieát taäp thöù nhaát.

I

Khích leä caùc Tyû-kheo:

1147. Chuùng ta ngöôøi ôû röøng,
Soáng ñoà aên khaát thöïc,
Baèng loøng vôùi mieáng aên
Ñöôïc boû rôi trong baùt,
Phaù naùt ma, ma quaân,
Neáu noäi taâm kheùo ñònh.

1148. Chuùng ta ngöôøi ôû röøng,
Soáng ñoà aên khaát thöïc,
Baèng loøng vôùi mieáng aên,
Ñöôïc boû rôi trong baùt,
Deïp saïch ma, ma quaân,
Nhö voi, nhaø baèng lau.

1149. Chuùng ta ôû goác caây,
Nhaãn naïi, taâm kieân trì,
Baèng loøng vôùi mieáng aên,
Ñöôïc boû rôi trong baùt,
Phaù naùt ma, ma quaân,
Neáu noäi taâm kheùo ñònh

1150. Chuùng ta ôû goác caây,
Nhaãn naïi, taâm kieân trì,
Baèng loøng vôùi mieáng aên,
Ñöôïc boû rôi trong baùt,
Deïp saïch ma, ma quaân,
Nhö voi, nhaø baèng lau.

Vôùi moät kyõ nöõ muoán caùm doã ngaøi:

1151. Vôùi am, söôøn baèng xöông,
May dính vôùi gaân thòt,
Gôùm thay, ñaày hôi thoái!
Mang tay chaân ngöôøi khaùc,
Laøm thaân theå cuûa mình!

1152. Caùi bò ñöïng ñaày phaân,
Ñöôïc da bao boïc laïi,
OÂi con Quyû caùi kia!
Vôùi vuù bò ung nhoït,
Thaân Ngöôi, chín doøng nöôùc
Luoân luoân ñöôïc tuoân chaûy.

1153. Thaân Ngöôi chín doøng nöôùc
Hoâi thoái, taïo troùi buoäc,
Tyû-kheo traùnh thaân aáy,
Nhö keû saïch traùnh phaân.

1154. Neáu ngöôøi khaùc bieát Ngöôi
Nhö ta bieát ñöôïc Ngöôi, 
Ngöôøi aáy traùnh xa Ngöôi,
Nhö khi möa traùnh phaân.

1155. Thaät laø vaäy, Ñaïi huøng,
Nhö Sa-moân, ngaøi noùi:
ÔÛ ñaây, coù keû ñaém,
Nhö boø giaø trong buøn.

1156. Ai nghó coù theå nhuoäm,
Baàu trôøi vôùi maøu ngheä,
Hoaëc vôùi maøu saéc khaùc
Keû aáy chæ thaát baïi.

1157. Taâm ta gioáng trôøi aáy,
Noäi taâm kheùo ñònh tónh,
Chôù ñem aùc taâm ñeán
Nhö chim rôi ñoáng löûa.

1158. Haõy xem boùng trang söùc
Nhoùm veát thöông tích tuï,
Beänh hoaïn nhieàu tham töôûng
Nhöng khoâng gì tröôøng cöûu.

Khi ñöôïc tin Tröôûng laõo Saøriputta vieân tòch:

1159. OÂi, thaät haõi huøng thay!
OÂi! Loâng toùc döïng ngöôïc,
Baäc ñuû nhieàu ñöùc taùnh,
Xaù-lôïi-phaát nhaäp dieät.

1160. Caùc haønh laø voâ thöôøng
Coù sanh phaûi coù dieät,
Sau khi sanh, chuùng dieät,
Nhieáp chuùng laø an laïc.

Noùi veà Tröôûng laõo Tissa:

1161. Nhöõng ai thaáy naêm uaån,
Laø khaùc, khoâng phaûi ngaõ,
Quaùn thaáu vaät teá nhò,
Nhö teâm ñaâm muõi toùc.

1162. Nhöõng ai thaáy caùc haønh,
Laø khaùc, khoâng phaûi ngaõ,
Chuùng thaáu trieät teá nhò,
Nhö teâm ñaâm muõi toùc.

Noùi veà Tröôûng laõo Vaddhamaøna
1163. Nhö bò kieám cheùm xuoáng,
Nhö bò löûa chaùy ñaàu,
Vò Tyû-kheo xuaát gia,
Chaùnh nieäm, ñoaïn tham duïc.

1164. Nhö bò kieám cheùm xuoáng,
Nhö bò löûa chaùy ñaàu,
Vò Tyû-kheo xuaát gia,
Chaùnh nieäm, ñoaïn tham höõu.

Tuyeân boá lieân heä ñeán kinh Paøsaødakamma:

1165. Ñöôïc khuyeân baûo bôûi vò,
Ñaõ tu taäp töï ngaõ,
Mang thaân naøy toái haäu,
Vôùi ngoùn chaân ta laøm,
Rung chuyeån caû laâu ñaøi,
Migaøramaøtu.

Noùi lieân heä vôùi moät Tyû-kheo:

1166. Khoâng vôùi nhu nhöôïc naøy,
Khoâng vôùi ít löïc naøy
Coù theå chöùng Nieát-baøn,
Giaûi thoaùt moïi buoäc raøng.

1167. Vò Tyû-kheo treû naøy,
Con ngöôøi toái thöôïng naøy,
Chieán thaéng ma, ma quaân,
Mang thaân naøy toái haäu.

Veà ñôøi soáng vieãn ly cuûa mình:

1168. Giöõa ñoài Vebhaøra,
Giöõa ñoài Pandava,
Seùt ñaùnh vaøo hang ñoäng,
Con baäc Voâ tyû aáy,
Ñaõ ñi vaøo hang nuùi,
Ñang ngoài nhaäp thieàn ñònh.

Ñi vaøo Raøjagaha (Vöông Xaù) ñeå khaát thöïc, ngaøi khuyeán giaùo ngöôøi chaùu cuûa Saøriputta, moät Baø-la-moân coù taø kieán, ngöôøi naøy thaáy ngaøi Ñaïi-ca-dieáp, caûm thaáy gheâ tôûm, nhö thaáy ñöôïc moät nöõ thaàn baát haïnh.

An tònh vaø thoaûi maùi,
AÅn só truù vuøng xa,
Thöøa töï Phaät toái thaéng,
Ñöôïc Phaïm thieân taùn thaùn.

1169. Hôõi naøy Baø-la-moân,
Haõy ñaûnh leã Ca-dieáp,
Ngaøi laø con thöøa töï,
Baäc Giaùc Ngoä toái thaéng,
AÅn só truù vuøng xa
An tònh vaø thoaûi maùi.

1170. Vò traûi traêm ñôøi soáng,
Ñeàu thuoäc doøng Phaïm chí,
Hoïc giaû, gioûi Veä-ñaø,
Sanh tieáp tuïc laøm ngöôøi.

1171. Daàu laø baäc giaùo sö,
Thaáu trieät ba Veä-ñaø,
Ñaûnh leã vò nhö vaäy,
Chæ giaù moät möôøi saùu.

1172. Vò aáy tröôùc böõa aên,
Thaáy ñöôïc taùm giaûi thoaùt.
Thuaän höôùng vaø nghòch höôùng.
Roài môùi ñi khaát thöïc.

1173. Chôù coù ñeán taán coâng
Moät Tyû-kheo nhö vaäy,
Hôõi naøy Baø-la-moân,
Chôù coù ñaøo töï ngaõ,
Haõy khôûi yù tín nhieäm
Vò La haùn nhö vaäy,
Chaáp tay ñaûnh leã gaáp,
Chôù ñeå ñaàu oâng hoûng.

Khi khuyeán giaùo moät Tyû-kheo teân Potthila:

1174. Ngöôøi khoâng thaáy dieäu phaùp,
Daãn ñaàu veà luaân hoài,
Chaïy theo höôùng taø ñaïo,
Ñöôøng cong khoâng neân ñi.

1175. Nhö con saâu dính phaân,
Say meâ theo caùc haønh,
Ñaém saâu vaøo lôïi danh,
Troáng roãng, hôõi Poât-thi.

Taùn thaùn Toân giaû Saøriputta:

1176. Haõy xem Toân giaû naøy
Xaù-lôïi-phaát ñeïp saéc,
Giaûi thoaùt caû hai phaàn,
Noäi taâm kheùo ñònh tónh.

1177. Khoâng bò teân khaùt aùi,
Caùc kieát söû ñoaïn taän,
Ba minh ñaõ ñaït ñöôïc,
Saùt haïi xong thaàn cheát,
Ñaùng ñöôïc ngöôøi cuùng döôøng,
Laø ruoäng phöôùc voâ thöôïng.

Do ngaøi Saøriputta noùi lôøi taùn thaùn Moggallaøna:

1178. Coù nhieàu chö Thieân naøy,
Coù thaàn löïc danh xöng,
Ñeán möôøi ngaøn chö Thieân
Taát caû Phaïm phuï Thieân.
Hoï ñöùng chaáp hai tay
Ñaûnh leã Muïc-kieàn-lieân.

1179. Ñaûnh leã thöôïng sanh nhaân!
Ñaûnh leã voâ thöôïng nhaân!
Laäu hoaëc ngaøi ñaõ ñoaïn,
Ngaøi xöùng ñöôïc cuùng döôøng.

1180. Ñöôïc trôøi ngöôøi ñaûnh leã,
Ñaõ sanh, baäc thaéng cheát,
Nhö sen khoâng dính nöôùc,
Ngaøi khoâng dính caùc haønh.

1181. Vò trong moät saùt-na,
Bieát ñôøi, döôùi ngaøn caùch,
Chaúng khaùc Ñaïi Phaïm Thieân,
Tyû-kheo aáy Thieân töû
Ñaày ñuû thaàn thoâng löïc,
Thaáy ñöôïc nhöõng thôøi cô
Cheát soáng cuûa moïi loaøi.

Mahaø-Moggaøllaøna nói lên, xác nhÆn khä næng cûa mình:

1182. Xaù-lôïi-phaát vôùi tueä,
Giôùi haïnh, an tònh taâm,
Tyû-kheo ñeán bôø kia,
Vò aáy thaät toái thöôïng.

1183. Nhöng ta ngay giaây phuùt
Ñeán traêm ngaøn trieäu laàn,
Bieán hoùa töï thaân ñöôïc,
Ta thieän xaûo bieán hoùa,
Thuaàn thuïc vôùi thaàn thoâng.

1184. Doøng hoï Moâg-gal-la,
Soáng thieàn ñònh trí tueä
Ñi ñeán bôø beân kia,
Khoâng aùi giaùo phaùp ñaït.
Hieàn trí, caùc caên tònh,
Chaët ñöùt caùc troùi buoäc,
Nhö voi böït ñöùt ngang,
Daây leo ñaõ muïc naùt.

1185. Ta haàu haï Boån Sö,
Lôøi Phaät daïy laøm xong,
Gaùnh naëng ñaõ ñaët xuoáng,
Goác sanh höõu nhoå saïch.

1186. Sanh cuûa ta ñaõ taän,
Chieán thaéng daïy laøm xong,
Löôùi danh ñöôïc ñoaïn dieät,
Goác sanh höõu nhoå leân,
Muïc ñích haïnh xuaát gia,
Boû nhaø, soáng khoâng nhaø,
Ñích aáy ñaõ ñaït ñöôïc,
Moïi kieát söû dieät xong.

1187. Ñòa nguïc aáy theá naøo,
Duø si bò naáu soâi,
Vì ñaùnh Vidhura,
Ñeä töû Kaø-kuøsandha.

1188. Coù traêm loaïi coïc saét,
Töï caûm thoï rieâng bieät,
Ñòa nguïc laø nhö vaäy,
Duø si bò naáu soâi,
Vì ñaùnh Vidhura,
Ñeä töû Kakusandha.

1189. Tyû-kheo ñeä töû Phaät,
Hieåu bieát roõ nhö vaäy,
Vì ngöôøi ñaùnh Tyû-kheo,
Kanha chòu khoå thoï.

1190. Döïng leân giöõa bieån caû,
Cung ñieän traûi nhieàu kieáp,
Baèng ngoïc choùi löu ly,
Huy hoaøng cuøng chieáu dieäu,
Tieân nöõ muùa taïi ñaây,
Trang söùc maøu dò bieät.

1191. Tyû-kheo ñeä töû Phaät,
Hieåu bieát roõ nhö vaäy,
Vì ngöôi ñaùnh Tyû-kheo,
Kanha chòu khoå thoï.

1192. Ai Theá Toân khuyeán khích,
Chuùng Tyû-kheo chöùng kieán,
Vôùi ngoùn chaân rung chuyeån
Laàu meï Migaøra.

1193. Tyû-kheo ñeä töû Phaät,
Hieåu bieát roõ nhö vaäy,
Vì ngöôi ñaùnh Tyû-kheo,
Kanha chòu khoå thoï.

1194. Vôùi ngoùn chaân rung chuyeån,
Laàu Vi-ja-yan-ta,
Ñaày ñuû thaàn thoâng löïc,
Chö Thieân cuõng hoaûng sôï.

1195. Tyû-kheo ñeä töû Phaät,
Hieåu bieát roõ nhö vaäy,
Vì ngöôi ñaùnh Tyû-kheo,
Kanha chòu khoå thoï.

1196. Ai hoûi vò Sakka,
Taïi laàu Vijayan,
Hieàn giaû, ngöôi coù bieát,
AÙi taän ñöôïc giaûi thoaùt?
Sakka ñaõ chaân thaønh,
Traû lôøi caâu ñöôïc hoûi.

1197. Tyû-kheo ñeä töû Phaät,
Hieåu bieát roõ nhö vaäy,
Vì ngöôi ñaùnh Tyû-kheo,
Kanha chòu khoå thoï.

1198. Ai töøng hoûi Phaïm thieân
Taïi hoäi chuùng Thieän Phaùp:
Hieàn giaû nay vaãn chaáp,
Caùc taø kieán thuôû xöa,
Coù thaáy caûnh huy hoaøng
Phaïm thieân caûnh thieân giôùi.

1199. Brahmaø ñaõ chaân thaønh,
Tieáp tuïc ñaùp caâu hoûi:
Toân giaû toâi khoâng chaáp
Caùc taø kieán thuôû xöa.

1200. Toâi thaáy söï huy hoaøng
Phaïm thieân caûnh thieân giôùi,
Sao nay toâi noùi ñöôïc,
Toâi thöôøng haèng thöôøng taïi?

1201. Tyû-kheo ñeä töû Phaät,
Hieåu bieát roõ nhö vaäy,
Vì ngöôi ñaùnh Tyû-kheo,
Kanha chòu khoå thoï.

1202. Ai vôùi söï giaûi thoaùt,
Caûm xuùc Cao Sôn ñaûnh,
Röøng ñoâng Videha
Vaø ngöôøi naèm treân ñaát,

1203. Tyû-kheo ñeä töû Phaät,
Hieåu bieát roõ nhö vaäy.
Vì ngöôi ñaùnh Tyû-kheo,
Kanha chòu khoå thoï.

1204. Thaät söï löûa khoâng nghó:
'Ta ñoát chaùy keû ngu',
Keû ngu ñoät kích löûa,
Töï mình bò thieâu chaùy.

1205. Cuõng vaäy naøy AÙc-ma,
Ngöôi ñoät kích Nhö Lai,
Töï ñoát mình chaùy mình,
Nhö keû ngu chaïm löûa.

1206. AÙc ma taïo aùc nghieäp,
Do nhieãu haïi Nhö Lai,
Ngöôi nghó chaêng AÙc-ma,
AÙc quaû khoâng ñeán ta.

1201. Ñieàu aùc AÙc ma laøm,
Chaát chöùa ñaõ laâu roài,
AÙc-ma, haõy traùnh Phaät,
Chôù voïng töôûng Tyû-kheo.

1208. Tyû-kheo choáng AÙc ma,
Taïi röøng Bhe-kalaø,
Vò Daï-xoa thaát voïng,
Bieán maát taïi choã aáy.