Ngöôøi Cö Só          [ Trôû Veà ]          [Trang chuû]
Trung Boä Kinh - Baøi Kinh soá 3

Kinh Thöøa Töï Phaùp
(Dhammadaøyaøda Sutta)

Hoøa thöôïng Thích Chôn Thieän

I . GIAÛI THÍCH TÖ Ø NGÖÕ  

- Soáng vieãn ly: Pavivitassa viharato (staying in seclusion): Theo vaên maïch cuûa kinh soá 3, tham khaûo theâm baûn kinh soá 4, soáng vieãn ly laø soáng nôi xa vaéng trong nhöõng caùnh röøng, xa laøng maïc, thò traán, ñoâ thò, xa hoäi chuùng. Soáng vieãn ly coøn coù nghóa laø soáng thieåu duïc, tri tuùc vaø tinh caàn thöïc haønh thieàn ñònh ñeå taåy saïch caùc taâm caáu ueá, phaùt trieån caùc taâm ñaïi haønh (caùc Saéc ñònh) vaø phaùt trieån caùc tueä taâm, Tam minh, Luïc thoâng.

- Nhaõn sanh: Cakkukaranì (making for vision): Laøm sinh khôûi trí tueä, sinh khôûi nhaän thöùc veà söï thaät Duyeân khôûi, Voâ ngaõ cuûa caùc hieän höõu. Nhaõn sinh ñoàng nghóa vôùi Phaùp nhaõn sinh.

- Trí sanh (hay chaân trí sanh): Naønakaranì (making for knowledge): Trí tueä sanh; trí tueä thaáy roõ söï thaät cuûa Khoå, Khoå taäp, Khoå taäp dieät vaø con ñöôøng daãn ñeán khoå dieät.

- Baùt thaùnh ñaïo: seõ ñöôïc ñònh nghóa ôû kinh soá 9: Chaùnh tri kieán, vaø kinh soá 117: Ñaïi Töù Thaäp (trong caùc kyø sau).

- AÙc phaùp: coù 14 aùc phaùp ñöôïc kinh soá 3 ñeà caäp, goàm:

1. Phaãn noä (kodho: anger)
2. Hieàm haän (upanaøho: malevolence)
3. Giaû doái (makkho: hypocrisy)
4. Naõo haïi (palaøso: spite)
5. Taät ñoá (issaø: envy)
6. Xan laãn (maccheram: stinginess)
7. Man traù (maøyaø: deceit)
8. Phaûn boäi (saøtheyyam: treachery)
9. Ngoan coá (thambho: obstinacy)
10. Boàng boät (srambho: impetuosity)
11. Maïn (maøno: arrogance)
12. Taêng thöôïng maïn (atimaøno: pride)
13. Kieâu (mado: coceit)
14. Phoùng daät (pamaødo: indolence). II .NOÄI DUNG BAÛN KINH

1. Ñöùc Theá Toân daïy taát caû haøng ñeä töû cuûa Ngaøi neân ñi theo con ñöôøng thöïc haønh phaïm haïnh, soáng vieãn ly. Ñoù laø yù nghóa "thöøa töï phaùp", maø khoâng neân thöøa höôûng vaät chaát (thöùc aên, saøng toïa, y phuïc, choã ôû).

Nhöõng ai "thöøa töï phaùp" thì ñaùng ñöôïc taùn thaùn; nhöõng ai "thöøa töï taøi vaät" thì ñaùng bò quôû traùch.

2. Toân giaû Saøriputta (Xaù Lôïi Phaát) ñaõ môû roäng yù nghóa "thöøa töï phaùp" baèng caùch thöïc haønh phaïm haïnh: tu taäp Trung ñaïo (Baùt Thaùnh ñaïo) ñeå ñoaïn tröø duïc taâm, saân taâm, haïi taâm, aùc taâm höôùng ñeán chöùng ngoä giaûi thoaùt, Nieát baøn (ñoaïn taän laäu hoaëc).

3. Baûn kinh soá 3 tuy raát ngaén, giaûn ñôn nhöng raát quan troïng trong vieäc xaùc ñònh thöïc hieän ñôøi soáng phaïm haïnh ñoàng ñaúng giöõa caùc haøng Tyû kheo: ñaây laø neáp soáng giaûi thoaùt daønh cho tu só cuûa moïi thôøi ñaïi maø baûn kinh soá 5 seõ môû ñaàu giôùi thieäu böôùc ñi cuï theå.

-ooOoo-

 (Nguyeät san Giaùc Ngoä, soá 70, thaùng 01-2002)
Source = BuddhaSasana
[Trích giaûng Trung Boä]

last updated: 17-02-2003