Ngöôøi Cö Só [ Trôû Veà ] [Trang chuû]
Kinh
Öôùc Nguyeän
Akankheyya
sutta - Discourse On What One May Wish
Hoøa thöôïng Thích Chôn Thieän
I.
GIAÛI THÍCH TÖ Ø NGÖÕ
- Quaùn haïnh: Vipassana (Being endowed with vision): Thieàn quaùn; theo ñoõi; giaùc saùt ñoái töôïng vôùi trí tueä . - Döï löu quaû: Sotapanno (Stream Enterer: Stream Attainer): Tu ñaø hoaøn; Nhaäp löu: quaû Thaùnh thöù nhaát (do ñoaïn tröø 3 kieát söû: Thaân kieán, nghi, giôùi caám thuû). - Nhaát lai quaû: Sakadaøgaømì (One-Returner): Tö ñaø haøm: quaû Thaùnh thöù hai (do laøm nguoäi ñöôïc theâm hai kieát söû: duïc vaø saân). - Baát lai quaû: Anagaømì (Never-Returner): A na haøm, quaû Thaùnh thöù ba (do ñoaïn tröø 5 kieát söû ghi treân). - A la haùn: Arahat (do ñoaïn tröø 10 kieát söû: 5 kieát söû ñaàu: höõu aùi, voâ höõu aùi, maïn, traïo cöû vaø voâ minh) . II. NOÄI DUNG BAÛN KINH Baûn kinh ñeà caäp cuï theå caùc öôùc nguyeän toát ñeïp cuûa moät Tyû kheo vaø con ñöôøng thaønh töïu öôùc nguyeän aáy. Con ñöôøng ñoù laø loä trình giaût thoaùt phaûi ñi qua, cuï theå laø: - Giöõ noäi taâm tòch tónh vaø tinh taán haønh Thieàn ñònh (Ñònh hoïc); - Thaønh töïu quaùn haïnh (Tueä hoïc); - Soáng taïi truù xöù khoâng tòch ("Hieän taïi laïc truù"). Noäi dung chöùng ñaït cuûa caùc öôùc nguyeän treân laø: - Coù taâm giaûi thoaùt (thoaùt khoûi caùc phieàn naõo); - Coù khaû naêng ñi laïi töï taïi trong theá giôùi naøy: treân khoâng, treân nöôùc, trong nöôùc, qua ñaát...; - Nghe vaø hieåu, xa-gaàn, caùc ngoân ngöõ cuûa chö Thieân vaø loaøi Ngöôøi (coù leõ caû noùi nöõa); - Hieåu tröïc tieáp taâm lyù cuûa con ngöôøi vaø caùc chuùng sinh, - Ñoaïn taän laäu hoaëc. Hieåu roõ taát caû phaùp. Thöù töï caùc öôùc nguyeän trong kinh laø thöù töï cuûa caùc böôùc ñi giaûi thoaùt, caùc böôùc ñi maø Ñöùc Theá Toân seõ daàn daàn chæ daïy vôùi nhieàu khía caïnh trong caùc baûn kinh keá tieáp. III. BAØN THEÂM 1. Trong saùu baûn kinh ñaàu cuûa Trung Boä kinh I, Ñöùc Theá Toân chæ roõ con ñöôøng ñoäc nhaát daãn ñeán thaønh töïu phaïm haïnh goàm boán ñieåm chính: b) Thaønh töïu Ñònh uaån, c) Thaønh töïu Tueä uaån, d) Soáng vieãn ly. 2. Vôùi söï thaønh töïu ñaùp öùng öôùc nguyeän cuûa vò Tyû kheo, haønh giaû coù ñaày ñuû haønh trang ñoä sinh, cöùu ñoä ñuû moïi caên cô, tuông ñöông vôùi naêng löïc ñoä sinh cuûa ñaïi Boà taùt. 3. Qua caùc thaønh töïu taâm vaø Tueä giaûi thoaùt cuûa moät Tyû kheo ñöoïc giôùi thieäu qua kinh soá 6 naøy, coù nhieàu gôïi yù maø ngöôøi ñôøi caàn chieâm nghieäm: b) Söï kieän thaàn thoâng khoâng bò vöôùng ngaïi thôøi gian, khoâng gian, ñaát, nöôùc, gioù, löûa noùi leân söï thaät cuûa caùc hieän höõu raèng: - Caùc hieän höõu laø voâ ngaõ tính,
baát ñònh tính.
c) Söï kieän "tha taâm thoâng", ñoïc ñöoïc taâm nhöõng ngöôøi khaùc moät caùch deã daøng noùi leân raèng söï vaän haønh cuûa taâm lyù ñeå laïi nhieàu kyù hieäu, daáu hieäu maø ngöôøi khaùc coù theå ñoïc vaø hieåu ñöôïc. Ñieàu naøy gôïi yù raèng con ngöôøi coù theå coù duïng cuï ñeå ghi vaø dòch caùc kyù hieäu noùi treân. d) Söï kieän ôû trong ñaïi ñònh (taâm taäp trung, tónh laëng) haønh giaû coù theå nghe xa, gaàn vaø hieåu ñöôïc tieáng noùi cuûa chö Thieân vaø loaøi Ngöôøi tieát loä raèng: - Neáu taâm thöùc con ngöôøi khoâng
bò nhieãu loaïn bôûi caùc ngaõ töôûng vaø bôûi caùc tö duy ngaõ
tính thì coù theå ñoùn nhaän vaø ñoïc ñöôïc moïi tín hieäu
phaùt ra töø moïi hieän höõu.
e) Söï kieän "Tuùc meänh thoâng" vaø "Tha taâm thoâng" xaùc minh raèng: moïi hieän höõu vaän haønh trong vuõ truï ñeàu ñeå laïi hình aûnh cuûa chính noù haàu nhö baát dieät trong vuõ truï; hoaëc giaû vaïn höõu thöôøng vaän haønh vaø thöôøng baát sinh baát dieät döôùi caùi nhìn cuûa thöïc taïi nhö thöïc, maø khoâng phaûi döôùi caùi nhìn höõu ngaõ giôùi haïn. Con ngöôøi cuõng coù theå saùng cheá ra moät chieác "camera" coù phoùng ra caùc tia saùng vôùi taàn soá ñaëc bieät coù theå thu caùc "hình aûnh baát dieät" aáy v.v... Caùc gôïi yù treân ñaây chæ laø nhöõng giaû töôûng. Neáu giaùc tænh trôû veà vôùi trí tueä toaøn giaùc cuûa Ñöùc Phaät thì chæ coù moät vieäc maø nhaân loaïi caàn taäp trung moïi noã löïc ñeå thöïc hieän laø laøm theá naøo ñeå khoå ñau bieán maát khoûi Theá gian naøy, khoûi taâm thöùc cuûa moãi caù nhaân./. (trích Nguyeät san Giaùc
Ngoä soá 72, 03-2002)
|
Source = BuddhaSasana
[Trích giaûng Trung Boä] last updated: 17-02-2003