Ngöôøi Cö Só          [ Trôû Veà ]          [Trang chuû]
Trung Boä Kinh - Baøi Kinh soá 8

Kinh Ñoaïn Giaûm
(Sallekha Sutta)

Hoøa thöôïng Thích Chôn Thieän

I . GIAÛI THÍCH TÖ Ø NGÖÕ  

- Ñoaïn giaûm: Sallekha (Expunging): Ñoaïn tröø, loaïi tröø.

- Sôû kieán (Views) : Caùi thaáy bieát; quan ñieåm; chuû tröông.

- Ngaõ luaän (Theories of the self): Caùc lyù thuyeát veà linh hoàn, veà töï ngaõ, veà tieåu ngaõ.

- Theá giôùi luaän (Theories of the world): Caùc lyù thuyeát baøn veà theá giôùi, veà nguoàn goác, veà baûn chaát, söï hình thaønh cuûa theá giôùi.

- Hieän taïi laïc truù: Truù taïi boán caûnh ñònh thuoäc Saéc giôùi (töø ñeä nhaát Saéc ñònh ñeán ñeä töù Saéc ñònh) goïi laø hieän taïi laïc truù.

- Tòch tònh truù: Truù ôû boán caûnh ñònh cuûa Voâ saéc giôùi goïi laø Tòch tònh truù.

 II . NOÄI DUNG KINH 

1. Baûn kinh ñaõ phaân bieät yù nghóa Ñoaïn giaûm (hay ñoái trò, hoaëc khôûi taâm, taùc yù) thì khaùc vôùi "Hieän taïi laïc truù", khaùc vôùi "Tòch tònh truù". Coâng phu ñoaïn giaûm bao goàm caùc vieäc:

a) Chaùnh quaùn vôùi trí tueä raèng: "Caùi naøy khoâng phaûi cuûa toâi, khoâng phaûi laø toâi, khoâng phaûi laø töï ngaõ cuûa toâi" ñeå tröø boû, xaû ly caùc sôû kieán veà ngaõ luaän vaø theá giôùi luaän, voán thuoäc hyù luaän, khoâng phuø hôïp vôùi chaùnh trí.

b) Khôûi nieäm taùc yù ñeán söï töø boû caùc taâm caáu ueá, caùc taø kieán, taø tö duy... taø ñònh, taø giaûi thoaùt, töø boû 10 taø nghieäp, 5 trieàn caùi, taø höõu (baïn taø). Taùc yù caùi chaùnh ñeå ñoái trò caùi taø cuõng goïi laø ñoaïn giaûm, cuõng goïi laø höôùng thöôïng, vaø cuõng goïi laø giaûi thoaùt khoûi caùc taø nieäm, aùc nieäm, baát thieän nieäm.

 Coâng phu ñoaïn giaûm thaät söï laø coâng phu taåy saïch caùc taâm caáu ueá vaäy.

2. Sau coâng phu taùc yù ñoaïn giaûm laø coâng phu haønh thieàn ñònh ñeå coù ñieàu kieän phaùt trieån trí tueä, hoaøn thaønh phaïm haïnh.

III. BAØN THEÂM

1. Töø kinh soá 1 ñeán kinh soá 7, taïi vöôøn Caáp Coâ Ñoäc, Thaéng Laâm, thaønh Xaù Veä, Ñöùc Theá Toân ñaõ laàn löôït chæ daïy veà söï thaät nhö thaät cuûa vaïn höõu, veà caùc ngoõ ñöôøng hoaøn thaønh phaïm haïnh, veà ñoaïn tröø taâm caáu ueá ñeå ñi vaøo ñaïi ñònh vaø ñaïi tueä. Nay kinh "Ñoaïn giaûm" môû ñaàu böôùc thöïc haønh cuï theå töø böôùc khôûi ñaàu coâng phu cho nhöõng ñeä töû ñang ñoái maët vôùi taâm mình tröôùc caùc troùi buoäc cuûa caùc sôû kieán veà ngaõ luaän, theá giôùi luaän, tröôùc caùc ngaên che bôûi "Nguõ caùi", caùc aùc nieäm, baát thieän nieäm.

Con ñöôøng chæ daïy ñi töø nhaän thöùc ñuùng ñeán haønh ñoäng höõu hieäu, töø tröøu töôïng ñeán cuï theå, thieát thöïc.

2. Qua taùm baûn kinh ñaàu vöøa nghieân cöùu (Trung Boä, kinh soá 1-8), haønh giaû ñaõ ñoùn nhaän nhöõng lôøi daïy ngaùt höông giaùo duïc taâm lyù veà con ñöôøng daãn ñeán ñích ñieåm duy nhaát: ñoaïn taän khoå. ÔÛ ñaây khoâng coù choã ñöùng cho caùc trieát lyù huyeàn ñaøm, hyù luaän veà con ngöôøi vaø theá giôùi ngaõ töôûng moäng aûo. ÔÛ ñaây ñeán ñeå thaáy, ñeå töï mình soáng, theå nghieäm, tieáp xuùc vôùi caùi taâm, vôùi con ñöôøng nhö ñang tieáp xuùc vôùi hôi thôû. Ñi ra ngoaøi neáp soáng ñoù laø rôi ngay vaøo theá giôùi cuûa caùc kieán truø laâm, hoang vu, kieát phöôïc..., ñi vaøo meânh mang cuûa sinh töû.

Kinh (Suttam) laø theá!

-ooOoo-

 (Nguyeät san Giaùc Ngoä, soá 74, thaùng 05-2002)
Source = BuddhaSasana
[Trích giaûng Trung Boä]

last updated: 17-02-2003