( Töø ngöõ quen thuoäc )

II. NOÄI DUNG KINH NGAÉN NGÖÔØI CHAÊN BOØ

1. Taïi xöù Ma-kieät-ñaø ( Magadha ) ngöôøi chaên boø voâ trí luøa moät ñaøn boø vöôït qua soâng Haèng taïi choã nöôùc saâu, hieåm, khoâng theå loäi qua, ñaøn boø ñaõ gaëp naïn lôùn.

Moät ngöôøi chaên boø khaùc thì coù trí bieát roõ doøng nöôùc, bieát roõ bôø beân naày vaø bôø beân kia soâng Haèng, vaø bieát caùch luøa ñaøn boø qua : caùc con boø giaø, ñaàu ñaøn qua tröôùc; roài ñeán caùc con boø khoûe maïnh; caùc con boø caùi lôùn, boø con lôùn; roài sau cuøng laø con ngheù. Ñaøn boø ñaõ qua bôø beân kia soâng Haèng an toaøn.

2. Töông töï ngöôøi chaên boø coù trí, ñöùc Theá Toân laø vò Toaøn giaùc bieát roõ doøng sinh töû, luaân hoài, bieát roõ caùc caûnh Trôøi vaø AÙc ma, bieát roõ caên cô cuûa haøng ñeä töû ñaõ daãn daét taát caû vöôït qua doøng soâng cuûa Ma vöông moät caùch an toaøn. Phi Theá Toân, khoâng ai khaùc coù theå chuyeån vaän baùnh xe Phaùp vaø môû ñöôïc loä trình giaûi thoaùt thieát thöïc, trí tueä vaø thieän xaûo.

- Nhö caùc con boø ñöïc, ñaàu ñaøn loäi caét ngang doøng soâng Haèng vaø qua bôø beân kia moät caùch an toaøn, cuõng vaäy, caùc Tyû kheo laø caùc A-la-haùn, ñaõ ñoaïn tröø laäu hoaëc, ñaõ giaûi thoaùt nhôø Chaùnh trí, sau khi loäi caét ngang doøng soâng cuûa Ma vöông, ñaõ qua bôø beân kia moät caùch an toaøn.

- Nhö con boø ñöïc lôùn, maïnh..., caùc Tyû kheo laø caùc A-na-haøm...

- Nhö caùc boø ñöïc con lôùn, nhöõng boø caùi con lôùn,..., caùc Tyû kheo ñaõ ñoaïn tröø ba kieát söû, laøm muoäi löôïc duïc, saân, chöùng Nhaát Lai...

- Nhö caùc boø con nhoû, caùc con ngheù,..., caùc Tyû kheo laø caùc Tu-ñaø-hoaøn...

- Nhö caùc con boø môùi sanh,..., caùc Tyû kheo Tuøy phaùp haønh, Tuøy tín haønh..

III. BAØN THEÂM

1. Hình aûnh ngöôøi chaên boø coù trí gôïi yù veà vai troø, söù meänh cuûa baäc Ñaïo sö. Ngaøi ñaõ ôû laïi theá gian 45 naêm, sau khi giaùc ngoä Voâ thöôïng Chaùnh Ñaúng Giaùc, ñeå giaùo hoùa caùc ñeä töû cho ñeán töø quûa vò Tuøy phaùp haønh, Tuøy tín haønh ñeán A-la-haùn. Coù hai ñaïi ñeä töû : toân giaû Xaù-lôïi-phaát vaø Muïc-kieàn-lieân, vaøo cuoái ñôøi ñaõ ñaéc Chaùnh Ñaúng Giaùc vaø nhaäp Voâ-dö-y Nieát baøn.

2. Ñöùc Theá Toân ñaõ noùi leân roõ vai troø cuûa Ngaøi, vaø con ñöôøng giaûi thoaùt Ngaøi ñaõ môû ra laø vöôït qua doøng soâng AÙc ma an toaøn. Ñi leäch thì seõ rôi ngay vaøo nguy hieåm cuûa sinh töû. Ñaây laø ñieåm maø caùc Tyû kheo caàn ñaët nieàm tin tuyeät ñoái vaøo seõ an laïc laâu daøi.

3. Sau khi Theá Toân nhaäp Nieát baøn thì Phaùp maø Ngaøi ñaõ giaûng daïy giöõ vai troø daãn daét, caùc Tyû kheo caàn ñaët nieàm tin tuyeät ñoái vaøo Phaùp, Phaùp seõ chæ ñöôøng caét ngang doøng soâng sinh töû.

Qua ba ñieåm nhaän ñònh treân, Kinh ngaén Ngöôøi Chaên Boø ñeán vôùi ñôøi nhö laø lôøi di huaán thieâng lieâng.