- Thaân phaït : Kaøyadandam : Wrong deed of body : Haønh ñoäng sai laàm cuûa thaân daãn ñeán phieàn naõo, roái loaïn.

- Khaåu phaït : Vacìdandam : Wrong deed of speech : Haønh ñoäng sai laàm cuûa mieäng ( lôøi ) daãn ñeán phieàn naõo, roái loaïn.

- Y Ù phaït : Marodandam : Wrong deed of mind : Haønh ñoäng sai laàm cuûa yù daãn ñeán phieàn naõo roái loaïn.

II. NOÄI DUNG KINH UPAØLI

1. Taïi röøng Pavarikamba, Nalandaø, ngoaïi ñaïo sö Nigantha Dìghatapassi ñeán yeát kieán Theá Toân vaø trao ñoåi quan ñieåm veà thuyeát nghieäp ( Kamma ). Dìghatapassi xaùc ñònh chuû tröông veà Nghieäp cuûa Nigantha Naøtaputta raèng:"Coù ba loaïi ñeå taùc thaønh aùc nghieäp, ñeå dieãn tieán aùc nghieäp, töùc laø thaân phaït, khaåu phaït vaø yù phaït ( khaùc nhau ). Thaân phaït laø toái troïng daãn ñeán aùc nghieäp ".

Theá toân thì chuû tröông trong ba nghieäp, thaân, khaåu, yù thì yù nghieäp laø toái troïngñeå taùc thaønh aùc yù, ñeå dieãn tieán aùc nghieäp.

2. Sau ñoù, Nigantha Naøtaputta cöû gia chuû Upaøli, thuoäc Ni-kieàn-töû, ngöôøi thôøi danh, ñeán tranh luaän vôùi Theá Toân veà thuyeát Nghieäp vôùi söï chuaån bò raát chu ñaùo hy voïng ñaùnh baïi thuyeát Nghieäp cuûa Theá Toân. Nhöng söï thaät thì ngöôïc laïi, sau khi Theá Toân neâu leân söï thaät caên cöù vaøo thöïc taïi thì yù nghieäp laø quyeát ñònh hình thaønh nghieäp. Upaøli quy höôùng Theá Toân vôùi loøng ñaày ngöôõng moä.

3. Upaøli voán laø ngöôøi noåi danh vaø raát giaøu coù, laø choã döïa cuûa caùc Nigantha veà vaät chaát. Theá Toân khuyeân Upaøli tieáp tuïc hoä trì cho Nigantha. Ñieàu naày khieán Upaøli theâm quyù kính thaùi ñoä xöû söï cuûa Theá Toân, xin troïn ñôøi laøm ñeä töû cuûa Theá Toân.

Theá Toân tieáp tuïc noùi Phaùp khai ngoä Upaøli, laàn löôït theo trình töï caùc phaùp : Boá thí, Giôùi haïnh, Coõi trôøi, söï nguy hieåm, oâ nhieãm cuûa caùc duïc vaø söï xuaát ly chuùng : tieáp ñeán Töù Thaùnh ñeá. Upaøli, ngay choã nghe Phaùp, ñaét Phaùp nhaõn voâ traàn, ly caáu ; " Phaøm Phaùp gì khôûi leân, taát caû Phaùp aáy ñeàu bò tieâu dieät ". Upaøli thaáy Phaùp, chöùng Phaùp, ngoä Phaùp vaø theå nhaäp Phaùp.

4. Töø ñoù, Upaøli ñoùng cöûa khoâng tieáp ñoùn vaø khoâng hoä trì caùc Nigantha nöõa. Nigantha Naøtaputta, sau ñoù, cuøng vôùi chuùng Nigantha ñeán truù xöù cuûa Upaøli ñeå bieát roõ söï tình, Upaøli ñaõ laø ñeä töû ñöùc Phaät. Taïi ñoù, Upaøli ñaõ heát lôøi taùn döông voâ soá ñöùc vaø tueä cuûa Theá Toân. Naøtaputta phaãn noä ñeán thoå huyeát ngay taïi choã.

III . BAØN THEÂM

1. Baûn kinh treân ñeå laïi moät soá ñieåm suy nghó :

- Döôùi thôøi ñöùc Phaät, caùc hoaït ñoäng cuûa Luïc sö ngoaïi ñaïo phaùt trieån treân cuøng nhieàu vuøng ñaát vôùi Phaät giaùo, haún laø coù nhieàu cuoäc tranh luaän, trao ñoåi vaø nhieàu va chaïm. Hình aûnh phaãn noä cuûa Naøtaputta ñaõ giaùn tieáp noùi leân nhieàu va chaïm, baát oån khaùc. Vieäc truyeàn baù Chaùnh phaùp laø moät Phaät söï raát khoù khaên.

- Thaùi ñoä cuûa ngoaïi ñaïo raát kieâu ngaïo, thieáu haún söï hieåu bieát.

- Ñöùc Theá Toân vaãn phaûi höùng chòu nhieàu xuyeân taïc, vu khoáng cho thaùi ñoä thuø nghòch cuûa ngoaïi ñaïo.

2. Thuyeát nhaân quûa nghieäp baùo voán ñaõ coù maët trong vaên hoaù AÁn tröôùc thôøi ñöùc Phaät. Caû phaùi Ni-kieàn-töû cuõng chuû tröông veà Nghieäp nhöng xaây döïng treân cô sôû nhaän thöùc sai laïc.

3. Upaøli sau khi chöùng ngoä Phaùp, ñaõ heát loøng toân kính ñöùc Theá Toân, ca ngôïi trí tueä voâ bieân, tham aùi ñoaïn taän ... Ñaây laø moät ñoaïn ngaén thuaät laïi lôøi ca ngôïi Theá Toân cuûa Upaøli raát ñieån hình :

" Soáng theo chaùnh ñaïo
Traàm tö thieàn töôûng,
Noäi taâm khoâng nhieãm.
Thanh tònh trong saïch,
Khoâng tröôùc khoâng chaáp,
Khoâng nguyeän khoâng caàu
Ñoäc cö ñoäc toïa,
Chöùng ñoái thöôïng vò,
Ñaõ vöôït qua doøng,
Giuùp ngöôøi vöôït qua ... "