Ngöôøi Cö Só          [ Trôû Veà         [Trang chuû]

Trung Boä Kinh - Baøi Kinh soá 104

Kinh Laøng Saøma
( Saømaøgaømasuttam )

- Discourse At Saømaøgaøma -

Hoøa thöôïng Thích Chôn Thieän


I. GIAÛI THÍCH TÖ Ø NGÖÕ

- Taêng thöôïng hoaït maïng : Ajjhaøjìva : The mode of living : caùch soáng; neáp soáng.

- Taêng thöôïng Giôùi boån : Adhipatimokha : The obbligations : giôùi luaät.

- Thaát dieät traùnh : Satta adhikaranasamathaø : The seven rules which are for deciding legal questions : Baûy phaùp ñeå daäp taét tranh caûi.

- Öng döõ hieän tieàn tyø ni : Sammukhaøvinayo daøtabbo : A verdict of in the presence of may be given : Phaùn quyeát vôùi söï hieän dieän caàn cho.

- Öng döõ öùc nieäm tyø ni : Sativinayo daøtabbo : A verdict of innoncence may be given : phaùn quyeát baát si caàn cho.

- Öng döõ baát si tyø ni : amuølhavinayo daøtabbo : A verdict of past insanity may be given : phaùn quyeát baát si caàn cho.

- Quyeát ñònh tuøy theo thuù nhaän : Patinnaøya Kaøretabbam : It may be carried out on his acknowledgement.

- Ña nhaân mích toäi : Yebhuyyassikaø : the decision of the majority : Quyeát ñònh theo ña soá.

- Quyeát ñònh tuøy theo giôùi toäi ngöôøi phaïm : Tassapayyasikaø : The decision for specific depravity.

- Nhö thaûo phuù ñòa : Tinnavatthaørako : The covering up with grass : Traûi coû che laáp ( xuyù xoaù ).

II. NOÄI DING KINH LAØNG SAØMA

1. Nhaân söï kieän Nigantha Naøtaputta meänh chung taïi Paøva, caùc ñeä töû ( jains ) tranh chaáp ñi ñeán taøn haïi nhau vôùi mieäng löôõi vaø binh khí, toân giaû AØnanda baïch Theá Toân daïy caùc phaùp ñeå ngaên ngöøa Taêng chuùng, sau khi Theá Toân nhaäp dieät.

Theá Toân daïy söï tranh chaáp veà neáp soáng vaø veà Giôùi boån chöa daãn ñeán baát an, baát haïnh cho ña soá, ñau khoå cho Trôøi, Ngöôøi; chính söï tranh chaáp veà " con ñöôøng " vaø veà " ñöôøng höôùng " ( course = patipada ) khôûi leân giöõa Taêng chuùng môùi ñöa ñeán baát an cho ña soá, ñau khoå cho Trôøi, Ngöôøi.

2. Do caùc aùc taâm, baát thieän taïm khôûi leân boán traùnh söï : tranh luaän, chæ trích, traùch nhieäm, phaïm giôùi toäi.Ñeå daäp taét caùc traùnh söï, Theá Toân daïy phaùp " Thaát dieät traùnh " vaø " Saùu phaùp öùc nieäm " ( hay " saùu phaùp hoøa kinh " ).

III. BAØN THEÂM

1. Baûn kinh vôùi noäi dung ñôn giaûn, nhöng voâ cuøng quan troïng, qua ñoù sinh meänh cuûa Taêng giaø ñöôïc baûo veä hay khoâng ñöôïc baûo veä.

Khi maø trong Taêng ñoaøn hieän dieän nhieàu phaøm Taêng vôùi caùc aùc taâm, caáu ueá taâm ñöôïc nuoâi döôõng, danh voïng vaø lôïi döôõng ñöôïc nuoâi döôõng, khi maø caùc taùc nhaân xaõ hoäi vaät chaát vaø caùc caùc nhaân chính trò taùc ñoäng maïnh vaøo theâm thì caùc traùnh söï deã xaûy ra.

Khi maø neáp soáng " luïc hoøa " ít ñöôïc toân troïng vaø phaïm haïnh bò " xaâm thöïc " thì caùc traùnh söï deã xaûy ra.

Caùch choáng ñôõ duy nhaát laø thöïc hieän phaùp " Thaát dieät traùnh " ñeå traùnh bôùt caùc ñoå vôõ cuûa Taêng ñoaøn ñeå coù ñieàu kieän phaùt trieån Chaùnh phaùp.

2. Kinh nghieäm lòch söû phaùt trieån Phaät giaùo keå töø thôøi kieát taäp thöù nhaát, chæ coù söï khaùc bieät nhoû veà 10 ñieàu lieân heä veà luaät, Giaùo Hoäi Taêng giaø ñaõ phaân ra laøm hai boä phaùi : Thöôïng Toïa boä vaø Ñaïi chuùng boä. Trong thôøi kyø caän ñaïi vaø hieän ñaïi ñang toàn taïi nhieàu söï khaùc bieät nhö : Tònh Taêng vaø Taân Taêng ( ñang phaùt trieån maïnh ôû Nhaät; khôûi ñaàu phaùt trieån ôû Nam Trieàu tieân ); Thöôïng Toïa boä vaø Ñaïi thöøa ( hay Phaät giaùo phaùt trieån; Thieàn toâng, Tònh ñoä toâng vaø Maät toâng... ( Hoa Nghieâm Toâng, Phaùp Hoa Toâng, Nhaät Lieân Toâng,... ); Phaùt trieån Ni boä vaø khoâng phaùt trieån Ni boä v.v... Caùc Giaùo Hoäi Taêng giaø caùc nöôùc ñang noå löïc ñi ñeán hieåu bieát nhau nhieàu hôn, vaø ñang tìm kieám moät höôùng thoáng nhaát giaùo lyù ( caùc giaùo lyù caên baûn ) vaø gaàn guõi veà toå chöùc, caùc boä phaùi chaáp nhaän nhau maø khoâng chæ trích nhau. Haún nhieân laø coù cô sôû ñeå caùc chuû tröông, nhaän thöùc veà " con ñöôøng " thoáng nhaát, hay ít nhaát laø xích laïi ngaøy caøng moät gaàn guõi nhau hôn, bôûi taát caû ñeà toân kính moät baäc ñaïo sö Gotama, vaø chæ coù moät höôùng giaûi thoaùt duy nhaát laø ñoaïn tröø AÙi, Thuû, Voâ minh.

Baûn kinh naày maõi laø cô sôû cuûa caùc thao thöùc ñeå phaùt trieån Taêng giaø vaø phaùt trieån Phaät giaùo treân theá giôùi trong thieân nieân kyû môùi.

3. Neáu coâng phu thieàn quaùn veà nguy hieåm cuûa caùc duïc, thieàn quaùn veà voâ thöôøng vaø khoå ñau ñöôïc soá ñoâng thöïc hieän, thì Taêng giaø seõ traùnh ñöôïc nhieàu nhieãu söï vaø coù thieän duyeân ñeå höng thònh, khoâng phaûi lo veà caùc traùnh söï daãn ñeán ñaáu tranh vôùi mieäng löôõi vaø binh khí

-ooOoo-


[Trích giaûng Trung Boä]

last updated: 01 -12-2005