Ngöôøi Cö Só [ Trôû Veà ] [Home Page]
Kinh Baïi Vong
Thích Thieän Chaâu Kinh Baïi Vong (Parabhava-sutta) ruùt töø Taäp Kinh (Suttanipata), keä soá 91-115, trang 18-20, Pali Text Society. Cuõng nhö Kinh Chôn Haïnh Phuùc (Mahamangala Sutta), kinh naày do moät thieân nhaân hoûi nguyeân nhaân daãn ñeán baïi vong. Noäi dung goàm 12 cöûa baïi vong. Töø ñieàu thöù nhaát ñeán ñieàu thöù möôøi hai, khoâng coù gì khoù hieåu. Ví duï ñieàu thöù nhaát: "Thích chaùnh phaùp thaønh coâng, gheùt chaùnh phaùp baïi vong" coù nghóa laø öa thích ñaïo lyù goàm qui luaät thieân nhieân vaø loái soáng cao ñeïp thì coù theå thaønh töïu söï nghieäp; traùi laïi cheâ gheùt ñaïo lyù thì thaát baïi thua thieät; hoaëc ñieàu möôøi hai: neáu sanh trong gia ñình vua chuùa hay gia ñình coù quyeàn theá maø tham voïng quaù lôùn, khoâng bieát taøi saûn ñòa vò cuûa mình ñang coù, luoân luoân vô veùt, boùc loät tieàn cuûa, cuûa ngöôøi khaùc vaø tranh daønh quyeàn theá ñeå thoáng trò keû döôùi thì nhaát ñònh seõ ñi ñeán choã tieâu dieät.
I. Giôùi Thieäu Ñoïc qua möôøi hai cöûa baïi vong, chuùng ta thaáy roõ ñaïo Phaät vôùi nhöõng lôøi daïy do chính Phaät Toå thuyeát giaûng khoâng phaûi laø moät "trieát lyù phuø phieám" maø laø moät ñaïo lyù cao sieâu song thöïc tieån giuùp con ngöôøi soáng ñeïp, soáng cao vaø soáng roäng. Coù theå noùi ñaïo Phaät laø nhöõng lieàu thuoác cöùu ngöôøi khoûi bònh hoaïn vaø coù ñöôïc söùc khoûe ñeå soáng vui.
Ñoïc kinh Phaät, chuùng ta thaáy coù raát nhieàu baøi kinh saâu xa do Phaät giaûng cho caùc vò xuaát gia tu haønh nhö caùc thaày Tyø kheo, caùc vò A-la-haùn nhöng cuõng khoâng ít baøi kinh thöïc tieån do Phaät giaûng cho caùc Phaät töû taïi gia, nhöõng ngöôøi toân kính ba ngoâi baùu song vaãn soáng vôùi gia ñình vaø trong xaõ hoäi.
Noäi dung cuûa nhöõng baøi kinh aáy nhieàu khi coù veõ traùi ngöôïc nhau. Ví duï trong Kinh Chôn Haïnh Phuùc Phaät daïy ngöôøi Phaät töû taïi gia thöông meán vôï con, trong khi trong kinh Phaùp cuù, keä 345, Phaät daïy caùc thaày Tyø kheo xem vôï con laø giaây troùi buoäc coøn chaët hôn giaây saét. Nhöng söï thaät thì khoâng coù gì maâu thuaån neáu xem nhöõng baøi kinh aáy laø nhöõng lieàu thuoác trò bònh maø khoâng phaûi laø nhöõng chuû thuyeát vaø nhaát laø khoâng phaûi laø nhöõng tín ñieàu (dogma).
Vì theá, ngöôøi giaûng kinh phaûi bieát roõ noäi dung kinh vaø caên cô ngöôøi nghe kinh, vaø ngöôøi nghe kinh, ñoïc kinh cuõng phaûi bieát roõ kinh naøo thích hôïp vôùi khaû naêng tu haønh vaø hoaøn caûnh sinh soáng cuûa mình. Neáu khoâng, thì thuyeát phaùp chaúng kheá cô vaø nghe phaùp khoâng lôïi ích. Vaø trong thöïc teá, saâm nhung duø quí boå cuõng coù theå laøm cheát ngöôøi ñöôïc.
Ñöùc Phaät quaû laø ñaáng trí tueä vaø töø bi vì Phaät khoâng nhöõng chæ ñöôøng cho chuùng ta ñi ñeán chaân trôøi haïnh phuùc maø coøn daën chuùng ta traùnh nhöõng loái reõ daãn ñeán baïi voïng.
II. Chaùnh Kinh Kinh Baïi Vong (Paraøbhava) (Sn 18)
(Hoøa thöôïng Thích Minh Chaâu dòch)Nhö vaày toâi nghe:
Moät thôøi Theá Toân truù ôû Saøvatthi, taïi Jetavana, khu vöôøn oâng Anaøthapindika. Roài moät Thieaân nhôn, sau khi ñeâm gaàn maõn, vôùi dung saéc thuø thaéng, choùi saùng toaøn vuøng Jetavana, ñi ñeán Theá Toân, sau khi ñeán, ñaûnh leã Theá Toân roài ñöùng moät beân. ñöùng moät beân, Thieân nhaân aáy baïch Theá Toân vôùi nhöõng baøi keä:
Thieân nhaân:
91. Veà baïi vong con ngöôøi,Theá Toân:
Con hoûi Gotama,
Con ñeán hoûi Theá Toân,
Cöûa vaøo cuûa baïi vong?92. Thaät deã hieåu thaønh coâng,Thieân nhaân:
Thaät deã hieåu baïi vong,
Öa meán phaùp, thaønh coâng,
Thuø gheùt phaùp baïi vong.93. Nhö vaäy, chuùng con roõ,Theá Toân:
Thöù nhaát veà baïi vong,
Thöù hai, mong Ngaøi noùi,
Cöûa vaøo cuûa baïi vong?94. Ai meán keû baát thieän,Thieân nhaân:
Khoâng aùi luyeán baäc thieän,
Thích phaùp keû baát thieän,
Chính cöûa vaøo baïi vong.95. Nhö vaäy, chuùng con roõ,Theá Toân:
Thöù hai veà baïi vong,
Thöù ba, mong Ngaøi noùi,
Cöûa vaøo cuûa baïi vong?96. Ngöôøi taùnh öa thích nguû,Thieân nhaân:
Thích hoäi chuùng, thuï ñoäng,
Bieáng nhaùc, thöôøng phaãn noä,
Chính cöûa vaøo baïi vong.97. Nhö vaäy, chuùng con roõ,Theá Toân:
Thöù ba veà baïi vong.
Thöù tö, mong Ngaøi noùi,
Cöûa vaøo cuûa baïi vong?98. Ai vôùi meï hay cha,Thieân nhaân:
Giaø yeáu, tuoåi treû heát,
Tuy giaøu khoâng giuùp ñôõ,
Chính cöûa vaøo baïi vong.99. Nhö vaäy, chuùng con roõ,Theá Toân:
Thöù tö veà baïi vong.
Thöù naêm, mong Ngaøi noùi,
Cöûa vaøo cuûa baïi vong?100. Ai noùi doái löôøng gaït,Thieân nhaân:
Sa-moân, Baø-la-moân,
Hay caùc khaát só khaùc,
Chính cöûa vaøo baïi vong.101. Nhö vaäy, chuùng con roõ,Theá Toân:
Thöù naêm veà baïi vong.
Thöù saùu, mong Ngaøi noùi,
Cöûa vaøo cuûa baïi vong?102. Ngöôøi giaøu coù taøi saûn,Thieân nhaân:
Coù vaøng baïc thöïc vaät,
Höông vò ngoït moät mình,
Chính cöûa vaøo baïi vong.103. Nhö vaäy, chuùng con roõTheá Toân:
Thöù saùu veà baïi vong.
Thöù baûy, mong Ngaøi noùi,
Cöûa vaøo cuûa baïi vong?104. Ngöôøi töï haøo veà sanh,Thieân nhaân:
Veà taøi saûn doøng hoï,
Khinh mieät caùc baø con,
Chính cöûa vaøo baïi vong.105. Nhö vaäy, chuùng con roõ,Theá Toân:
Thöù baûy veà baïi vong,
Thöù taùm, mong Ngaøi noùi,
Cöûa vaøo cuûa baïi vong?106. Ngöôøi ñaém say nöõ nhaân,Thieân nhaân:
Ñaém say röôïu, côø baïc,
Hoang phí moïi lôïi ñaéc,
Chính cöûa vaøo baïi vong.107. Nhö vaäy, chuùng con roõ,Theá Toân:
Thöù taùm veà baïi vong.
Thöù chín, mong Ngaøi noùi,
Cöûa vaøo cuûa baïi vong?108. Khoâng vöøa ñuû vôï mình,Thieân nhaân:
ñöôïc thaáy giöõa daâm nöõ,
ñöôïc thaáy vôùi vôï ngöôuïi,
Chính cöûa vaøo baïi vong.109. Nhö vaäy, chuùng con roõ,Theá Toân:
Thöù chín veà baïi vong.
Thöù möôøi, mong Ngaøi noùi,
Cöûa vaøo cuûa baïi vong?110. Ngöôøi tuoåi treû ñaõ qua,Thieân nhaân:
Cöôùi coâ vôï vuù troøn,
Ghen naøng khoâng nguû ñöôïc,
Chính cöûa vaøo baïi vong.111. Nhö vaäy, chuùng con roõ,Theá Toân:
Thöù möôøi veà baïi vong.
Thöù möôøi moät, xin noùi,
Cöûa vaøo cuûa baïi vong?112. Ñaøn baø, hay ñaøn oâng,Thieân nhaân:
Röôïu cheø, tieâu hoang phí,
Ñöôïc ñòa vò quyeàn theá,
Chính cöûa vaøo baïi vong.113. Nhö vaäy, chuùng con bieát,Theá Toân:
Thöù möôøi moät baïi vong.
Thöù möôøi hai, xin noùi,
Cöûa vaøo cuûa baïi vong?114. Taøi saûn ít, aùi lôùn,
Sanh gia ñình hoaøng toäc,
ÔÛ ñaây muoán trò vì,
Chính cöûa vaøo baïi vong.115. Baïi vong naøy ôû ñôøi,
Baäc trí kheùo quaùn saùt,
Ñaày ñuû vôùi chaùnh kieán,
Soáng haïnh phuùc ôû ñôøi.---------------------------------------------------------------------------------------------------- Chaân thaønh caùm ôn chò BY ñaõ coù thieän taâm giuùp ñaùnh maùy vi tính (Bình Anson, thaùng 2-2001).
[ Trôû Veà ]