Ngöôøi Cö Só [ Trôû Veà ] [Home Page]
Kinh Ba Tónh Laëng
Thích Thieän Chaâu Kinh naày ruùt töø "Phaät thuyeát nhö vaày" (Itivuttaka) trong 15 quyeån thuoäc Tieåu Boä (Khuddakanikaya), Pali Text Society, trang 56; Hoøa thöôïng Thích Minh Chaâu ñaõ dòch, Tu thö Phaät Hoïc Vaïn Haïnh xuaát baûn 1982. Noäi dung noùi veà ba söï tónh laëng: Thaân tónh laëng, Lôøi tónh laëng, vaø yù tónh laëng.
I. Giôùi Thieäu Taát caû hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi tuy nhieàu song coù theå goàm thaâu vaøo ba loaïi: thaân, lôøi vaø yù.
Hoaït ñoäng cuûa thaân, lôøi vaø yù nôi ngöôøi thöôøng thì oàn aøo vaø ñöa ñeán ñau khoå bôûi vì moät ngöôøi khoâng tu döôõng coù theå coù nhöõng hoaït ñoäng gieát haïi, troäm cöôùp, taø haïnh (thaân), noùi doái, noùi hai löôõi, noùi theâu deät, noùi thoâ aùc (lôøi), tham lam, taøn baïo, hieåu sai (yù).
Traùi laïi, hoaït ñoäng cuûa thaân, lôøi vaø yù nôi ngöôøi tu haønh, ñaïo só, thì tónh laëng vaø ñöa ñeán an vui bôûi vì moät ngöôøi höôùng ñeán giaùc ngoä giaûi thoaùt luoân luoân toân troïng söï soáng, taøi saûn vaø haïnh phuùc gia ñình cuûa ngöôøi khaùc. Ngöôøi xuaát gia thì phaïm haïnh (thaân), noùi thaät, noùi hoøa giaûi, noùi ñuùng, noùi hieàn dieäu (lôøi), giuùp ñôõ, cho vui, hieåu ñuùng (yù).
Noùi roäng ra, sôû dó cuoäc ñôøi trôû neân oàn aøo, ñau khoå laø vì con ngöôøi vaø xaõ hoäi sinh hoaït theo chieàu höôùng khoâng laønh maïnh. Neáu con ngöôøi vaø xaõ hoäi chòu ñoåi laïi caùch soáng vaø soáng theo chieàu höôùng laønh maïnh thì cuoäc soáng seõ tónh laëng, an vui. Muoán ñöôïc tónh laëng, an vui, con ngöôøi caàn phaûi tu döôõng hay ñöôïc giaùo duïc ñeå nhöõng laäu-hoaëc (asava) sau ñaây khoâng coøn laø söùc maïnh thuùc ñaåy hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi:
1. laäu-hoaëc veà duïc laïc (kamasava),"Coù beân trong thì hieän ra ngoaøi" (höõu ö taát hình ö ngoaïi). Moät khi caùc laäu-hoaëc khoâng coøn thì giaùc ngoä, giaûi thoaùt, nghóa laø con ngöôøi vaãn haønh ñoäng, noùi naêng vaø suy nghó song luoân luoân tónh laëng nhö maët nöôùc hoà thu ñeâm raèm.
2. laäu-hoaëc veà hieän höõu hay baûn ngaõ (bhavasava),
3. laäu-hoaëc veà taø kieán (ditthasava),
4. laäu-hoaëc veà voâ minh (avijjasava).Thieàn quaùn coù khaû naêng ngaên ñoåi con ngöôøi oàn aøo thaønh con ngöôøi tónh laëng. Caùc thaàn giaùo thöôøng an uûi con ngöôøi vôùi phöông phaùp caàu nguyeän. Phaät giaùo, vôùi phöông phaùp thieàn quaùn, giuùp con ngöôøi dieät tröø caùc laäu-hoaëc ñeå ñöôïc tónh laëng hoaøn toaøn.
"Thích Ca Maâu Ni" laø "ñöùc Phaät tónh laëng (muni) thuoäc gioøng Thích Ca (Sakya)". Phaät töû laø ngöôøi tu hoïc ñeå ñöôïc tónh laëng nhö Phaät toå.
Cuoäc soáng hoâm nay, nhöùt laø ôû caùc thaønh phoá phöông taây quaû thaät laø oàn aøo vaø ñau khoå, vì theá ñaïo lyù cuûa Phaät Toå Thích Ca Maâu Ni raát caàn thieát cho chuùng ta.
Ñieàu naøy do Theá toân vaø A-la-haùn noùi vaø toâi ñöôïc nghe:
II- Chaùnh Kinh "Naøy caùc Tyø kheo, coù ba söï tónh laëng. Nhöõng gì laø ba? Thaân tónh laëng, lôøi tónh laëng, vaø yù tónh laëng. Naøy caùc Tyø kheo, aáy laø ba söï tónh laëng."
Theá toân noùi yù nghóa naøy; ñieàu naøy laïi ñöôïc noùi:
"Thaân tónh laëng, lôøi tónh laëng, yù tónh laëng khoâng laäu-hoaëc. ñuû tónh laëng cuûa ñaïo só, goïi laø 'Taâm saïch ñieàu aùc'.
Y Ù nghóa naøy do Theá toân noùi vaø toâi ñöôïc nghe.
---------------
Chaân thaønh caùm ôn chò BY ñaõ coù thieän taâm giuùp ñaùnh maùy vi tính (Bình Anson, thaùng 2-2001).
[ Trôû Veà ]