Ngöôøi Cö Só          [ Trôû Veà        [Home Page]

 
Kinh Gieát Giaän
Thích Thieän Chaâu
I- Giôùi Thieäu
Kinh naày ruùt ra töø Töông öng Boä (Samyutta Nikaya), taäp I, trang 41 (Pali Text Society) Hoøa thöôïng Minh Chaâu ñaõ dòch toaøn boä 5 taäp vaø Tu thö Phaät hoïc Vaïn Haïnh ñaõ aán haønh naêm 1982.

Noäi dung keå laïi cuoäc ñoái thoaïi giöõa moät thieân nhaân vaø Phaät. Thieân nhaân Magha, bieát Phaät khoâng taùn thaønh baát cöù söï gieát haïi naøo, song muoán vaán naïn Phaät baèng caâu hoûi: "Coù söï gieát haïi naøo ñöôïc Phaät ñoàng yù khoâng?" Khoâng ñeå mình bò rôi vaøo caïm baãy, Phaät traû lôøi: "Caùc baäc thaùnh hieàn taùn thaønh gieát haïi giaän, vì gieát giaän thì ñöôïc vui, gieát giaän thì khoâng saàu naõo."

Nhö Phaät thöôøng noùi trong caùc kinh khaùc, Giaän maø chuùng sinh xem nhö laø vò ngoït toái thöôïng (khi löûa giaän buøng chaùy ngöôøi ta coù caûm giaùc raát thoaûi maùi, sung söôùng nhö ñöôïc uoáng caùc thöùc uoáng ngon ngoït nhaát) laø moät trong ba ñoäc caên: Tham, saân, si. Noù laø nguoàn goác cuûa söï löu chuyeån trong voøng soáng cheát vaø gaây ra khoâng bieát bao nhieâu khoå luïy cho chuùng sinh. Vì giaän maø ngöôøi ta aên khoâng ngon, nguû khoâng yeân. Löûa giaän khi thì aâm yû, khi buøng cao, luoân luoân ñoát chaùy taát caû khoân ngoan vaø maùt meû trong taâm hoàn vaø ñöa con ngöôøi ñeán quyeát ñònh quyeân sinh töï töû. Gia ñình tan naùt, theá giôùi chieán tranh cuõng vì Giaän. Do ñoù, neáu Giaän bò tieâu tröø thì saàu khoå seõ khoâng coøn nöõa. Caùc phöông phaùp tu haønh cuûa nhaø Phaät khoâng coù muïc ñích naøo khaùc hôn laø ñeå dieät tröø Saân vaø Tham Si.

II- Chaùnh Kinh
Nhö vaäy toâi nghe:

Moät thôøi Theá toân ôû taïi Savatthi trong röøng Jeta, vöôøn Anathapindika. Roài thieân töû Magha [1], khi ñeâm gaàn taøn, vôùi dung saéc thuø thaéng chieáu khaép röøng Jeta, ñi ñeán Theá toân. Sau khi ñeán, kính leã ñöùc Theá toân, roài ñöùng moät beân ; sau khi ñöùng moät beân; thieân töû Magha noùi leân baøi keä tröôùc Theá toân:

- Gieát vaät gì ñöôïc vui, gieát vaät gì khoâng saàu, Coù moät phaùp gì maø Theá toân [2] taùn thaùnh gieát ?

(Theá Toân ñaùp keä raèng:)

- Naøy Hieàn nhaân [3],
thaùnh hieàn taùn thaùnh gieát giaän vôùi ñoäc caên [4],
vò ngoït toái thöôïng [5];
gieát noù khoâng saàu.

III- Chuù Thích Sô Löôïc
[1]. Magha laø teân cuûa Sakkha, thieân chuû cuûa taàng thaáp nhaát trong coõi trôøi Ba möôi Ba (Tavatimsa).

[2]. Trong baûn Pali laø Gotama, song ôû ñaây dòch laø Theá toân; nhö vaày vöøa ñuû nghóa vöøa trang troïng.

[3]. Trong baûn Pali laø Vatrabhu nghóa laø ngöôøi chieán thaéng Vatra-Asura, moät loaïi quæ thaàn, hung haõn, do ñoù ôû ñaây dòch laø hieàn nhaân, chæ cho Sakka.

[4]. Giaän laø moät trong ba ñoäc caên: Tham, Saân, Si.

[5]. Giaän cuõng laø vò ngoït toái thöôïng bôûi vì trong luùc giaän döõ, ngöôøi ta caûm thaáy thích thuù nhö ñang uoáng loaïi nöôùc ngoït ngon nhaát.

----------------------

Chaân thaønh caùm ôn chò BY ñaõ coù thieän taâm giuùp ñaùnh maùy vi tính (Bình Anson, thaùng 2-2001).



[ Trôû Veà ]