Ngöôøi Cö Só          [ Trôû Veà ]          [   Trang Chuû   ]

---

Haõy ñeå taâm bình yeân

Tyø kheo Na Tieân

---

Chuùng ta coù ñöôïc bình yeân khoâng? Taâm chuùng ta coù ñöôïc haïnh phuùc an laïc khoâng? Neáu khoâng thì chuùng ta haõy ñöa taâm trôû veà vôùi bình yeân. Theá naøo laø bình yeân? Taâm bình yeân laø taâm khoâng bò caêng thaúng, lo sôï hay buoàn khoå böùc baùch. Taâm bình yeân laø taâm thanh tònh, nheï nhaøng, maùt meû, an vui. Khi bình yeân thì chuùng ta khoâng bò ñoát chaùy vì löûa aùi duïc, saân haän hoaëc saàu bi. Chuùng ta caàn ñöa taâm trôû veà vôùi bình yeân. Ñoù laø traïng thaùi tænh laëng, nheï nhaøng cuûa taâm. Ñöùc Phaät ñöôïc bình yeân vì Ngaøi ñaõ ñöôïc hoaøn toaøn thanh tònh. Taâm Ngaøi maùt meû an vui vì ñaõ giaûi thoaùt ra khoûi moïi phieàn naõo oâ nhieãm. Laø ngöôøi con Phaät, chuùng ta caàn phaûi soáng theo caùch höôùng daãn cuûa Ngaøi, ñoù laø coù thöïc haønh boá thí, trì giôùi vaø tham thieàn ñeå ñöôïc haïnh phuùc bình yeân.

Trôû veà vôùi bình yeân, khoâng phaûi laø chuùng ta soáng moät caùch thuï ñoäng, baïc nhöôïc. Khoâng phaûi chuùng ta vì sôï haõi maø traùnh neù cuoäc ñôøi. Chuùng ta ñöa taâm trôû veà vôùi bình yeân bôûi vì chuùng ta hieåu raèng, con taâm voïng ñoäng baát an, con taâm bò co thaét hay noùng boûng vì phieàn naõo, laø con taâm ñau khoå. Caùi taâm aáy raát ñau khoå, ñau khoå nhieàu, bôûi vì treân ñôøi naøy khoâng coù caùi khoå naøo maø to lôùn vaø saâu thaúm, noùng chaùy vaø deã sôï baèng caùi khoå taâm. Chuùng ta haõy nghe caâu Kinh Phaùp Cuù Ñöùc Phaät daïy:

Löûa tham gheâ laém ai ôi!
Haän saân cuõng vaäy, ñoát ngöôøi, ñoát ta!
Löôùi naøo baèng löôùi si meâ,
Soâng naøo saùnh ñöôïc aùi haø soâng saâu?
(Kinh Phaùp Cuù, caâu 251)

Vaäy, chuùng ta haõy laøm cho taâm maùt meû bình yeân trôû laïi. Baèng caùch taäp laøm cho taâm ñöôïc an tònh tænh laëng. Chuùng ta ñaõ ñau khoå quaù nhieàu. Baây giôø chuùng ta haõy soáng. Soáng vôùi tænh thöùc, vôùi haïnh phuùc vaø bình yeân.

Tuy nhieân, muoán ñöôïc an tònh tænh laëng, chuùng ta caàn phaûi caån thaän suy xeùt xem nhöõng vieäc laøm vaø lôøi noùi cuûa mình coù ñöa laïi söï bình an cho taâm khoâng. Chaúng haïn, tröôùc khi ñi ñaùnh baøi ôû casino, chuùng ta caàn xeùt xem ñi chôi nhö vaäy coù ñem laïi bình an cho taâm khoâng, hay seõ ñöa taâm vaøo traïng thaùi tham lam, saân haän vaø si meâ? Hoaëc neáu chuùng ta thích noùi chuyeän nhieàu - vaø thích nghe nhieàu - thì nhöõng ñieàu maø chuùng ta noùi vaø nghe aáy coù ñem laïi söï bình an trong saïch cho taâm khoâng, hay caøng noùi caøng nghe thì taâm caøng dao ñoäng baát an? Taâm baát an dao ñoäng laø taâm khoâng saùng suoát. Taâm khoâng saùng suoát seõ ñöa ñeán lôøi noùi vaø vieäc laøm khoâng saùng suoát. Vaø nhö vaäy thì söï ñau khoå seõ caøng taêng. Vaäy laø chuùng ta ñang töï nhaûy vaøo haàm löûa toäi loãi cuûa ñau khoå tham saân si. Ñöùc Phaät daïy:

Con ñöôøng phoùng daät nguy nan!
Con ñöôøng tænh thöùc: vinh quang ñôøi ñôøi.
Buoâng lung laø keû cheát roài.
Phaùp maàu baát töû ñôïi ngöôøi caàn chuyeân.
(Kinh Phaùp Cuù, caâu 21)

Khi thaát nieäm laø chuùng ta ñeå cho oâ nhieãm phieàn naõo laøm chuû taâm mình. Nhöõng luùc aáy, chuùng ta coøn teä hôn laø ñaõ cheát, vì chuùng ta maëc duø ñang "soáng" nhöng laïi töï haønh haï laáy mình. Vôùi oâ nhieãm ñang boác löûa trong taâm, chuùng ta höôùng ngoaïi, thích nghe - thích noùi - thích laøm nhöõng ñieàu khoâng an tònh, ñeå taïo nghieäp baát thieän baèng khaåu, baèng thaân hay baèng yù roài phaûi gaët haùi ñau khoå veà sau.

Caùc phaùp do Y Ù daãn ñaàu
Y Ù chuû, Y Ù taïo baét caàu ñöa duyeân.
Noùi, laøm vôùi yù chaúng hieàn
Baùnh xe, boø keùo khoå lieàn theo sau!

Caùc phaùp do Y Ù daãn ñaàu
Y Ù chuû, Y Ù taïo baét caàu ñöa duyeân.
Noùi, laøm vôùi yù toát hieàn,
Nhö hình doïi boùng, vui lieàn theo sau!
(Kinh Phaùp Cuù, caâu 1-2)

Laø con Phaät, chuùng ta phaûi saùng suoát bieát caùch soáng an vui vaø ngöng haønh haï laáy mình. Chuùng ta coù theå ngöng ñoát chaùy mình. Baèng caùch ñöa taâm trôû veà vôùi bình yeân.

Trôû veà vôùi bình yeân coù nghóa laø trôû veà vôùi nguoàn soáng taâm linh. Chuùng ta seõ thaép saùng taâm mình baèng chaùnh nieäm vaø trí tueä, taém maùt taâm mình baèng hæ laïc, laøm nheï taâm mình baèng thö thaùi vaø cuï theå laø taâm ñònh, seõ laøm chuùng ta raát haïnh phuùc, bình yeân.

Nhöng tröôùc heát, muoán trôû veà vôùi bình yeân, chuùng ta caàn thaáy roõ nhöõng ñieàu baát toaøn vaø ñau khoå cuûa theá gian maø chuùng ta ñaõ nhieàu laàn phaûi traûi qua. OÀ, theá gian naøy laø baát toaøn! Theá gian naøy laø nhö vaäy ñoù. Song song vôùi nhöõng haïnh phuùc nhoû nhoi laø söï phieàn muoän saâu daøy! Chuùng ta khoâng bi quan ñaâu! Chuùng ta chæ can ñaûm nhìn nhaän söï thaät ñoù thoâi.

Kinh nghieäm quaù nhieàu söï baát toaøn vaø thay ñoåi cuûa cuoäc ñôøi, nhöõng haïnh phuùc taàm thöôøng vaø naõo phieàn dai daúng, khi nhìn laïi, chuùng ta thaáy moät kieáp nhaân sinh chaúng coù gì ngoaøi taám thaân taøn taï vaø con taâm mang ñaày nhöõng laèn seïo ñau thöông.

Nhìn kia! theå xaùc meâ hoàn
Moät ñoáng thòt thoái, moät hoøm ñôùn ñau!
Baän taâm tính chuyeän ñaâu ñaâu
Coù chi beàn vöõng maø caàu tröôøng sanh?

Thaân naøy seõ bò suy giaø
Thöôøng hay taät beänh, laïi hoøa ueá nhô.
Moûng manh maïng soáng töøng giôø
Töû thaàn beân cöûa, ñôïi chôø mang ñi.
(Kinh Phaùp Cuù, caâu 147-148)

Chæ khi naøo thaáy roõ nhöõng ñieàu baát toaøn aáy, chuùng ta môùi quyeát ñònh laøm moät caùi gì ñoù ñeå thay ñoåi noù ñi. Chuùng ta seõ coù khaû naêng töø choái, thöôøng thì môùi ñaàu, chuùng ta chæ töø choái taïm thôøi, töø choái nhöõng haïnh phuùc nhoû nhoi cuûa theá gian ñeå ñoåi laáy caùi haïnh phuùc vó ñaïi, saâu daøy hôn. Chuùng ta seõ töø choái nghe vaø thaáy nhöõng gì baát thieän beân ngoaøi. Chuùng ta seõ choïn baïn maø chôi. Seõ choïn baïn maø nghe. Chuùng ta seõ ñeán vôùi nhöõng gì bình an thanh tònh. Neáu khöôùc töø oâ ueá vaø ñeán vôùi bình an thanh tònh thì chuùng ta seõ ñöôïc thanh tònh bình an. Vaø söï haïnh phuùc vó ñaïi, saâu daøy aáy chæ ñöôïc tìm thaáy ôû taâm ñònh tænh, an laïc, vaø trí tueä saùng suoát trong thieàn.

Kheùo thay! tu taäp giaùc chi!
Laønh thay! chaùnh haïnh, nhieáp trì beàn taâm.
Ngöôøi khoâng oâ nhieãm duïc traàn
Soáng ñôøi saùng choùi, Nieát-baøn ôû ñaây.
(Kinh Phaùp Cuù, caâu 89)

Vaäy laø chuùng ta haønh thieàn. Coù nghóa laø chuùng ta soáng vôùi bình yeân. Baèng caùch ñöa taâm trôû veà vôùi thaân. Taâm naèm trong thaân, taâm an truù tænh laëng nôi thaân. Laéng taâm theo doõi, nhìn vaøo tieán trình chuyeån ñoäng cuûa hôi thôû, taâm chuùng ta naèm yeân, chìm saâu vaøo nôi ñoù. Taâm chuùng ta ñöôïc ñònh tænh, caûm giaùc maùt meû, hæ laïc, thö thaùi, nheï nhaøng, bình yeân thaám nhuaän toaøn thaân taâm. Chuùng ta caûm nghe thaät nhieàu haïnh phuùc. Haïnh phuùc cao thöôïng cuûa thieàn ñònh. Vaø ñaây chæ laø môùi baét ñaàu. Trong kinh ñieån Pali, Ñöùc Phaät goïi loái thöïc haønh quaùn nieäm naøy laø Nieäm Thaân (Kayanupassana-satipatthana), moät caùch nieäm ñeå ñem laïi haïnh phuùc vaø trí tueä cuûa phaùp haønh thieàn Töù Nieäm Xöù.

Khi ñeå taâm naèm yeân chaùnh nieäm nôi thaân thì chuùng ta seõ ñöôïc an laïc haïnh phuùc. Taâm chaùnh nieäm ñònh tænh laø taâm an laïc haïnh phuùc. Ñoù laø ñieàu töï nhieân. Soáng ñöôïc 30 phuùt nhö vaäy thì thaät laø ñaùng soáng. Soáng ñöôïc moät giôø, hay moät ngaøy nhö vaäy, thì thaät laø giaù trò. Bôûi vì chuùng ta ñang soáng vôùi haïnh phuùc cao thöôïng, haïnh phuùc hoaøn toaøn.

Thieàn thaát Quaùn Minh laø moät nôi ñeå caùc baïn ñaïo cuøng ñeán ñeå haønh thieàn haàu ñem söï bình yeân, haïnh phuùc veà cho noäi taâm. Chuùng toâi meán chuùc quí ñoäc giaû vaø ñaïo höõu luoân ñöôïc haïnh phuùc an vui treân ñöôøng ñaïo.

Traêm naêm soáng coù ích gì
Buoâng lung, phoùng daät, aùc tri, aùc taø!
Moät ngaøy trong coõi ngöôøi ta
Giôùi ñònh, thieàn tueä - thaät laø toát hôn.
(Kinh Phaùp Cuù, caâu 110)

Tyø kheo Na Tieân
Thieàn thaát Quaùn Minh
Falls Church, Virginia, USA
thaùng 5-1999

Ghi chuù: Keä ngoân Phaùp Cuù do Taâm Cao phoå thô.

Source = BuddhaSasana

---

[ Trôû Veà ]