Ngöôøi Cö Só [ Trôû Veà ] [Trang Chuû] [ Index Vieät ] [Index Pali]
Tröôøng Boä Kinh
Digha Nikaya8. Kinh Ca-dieáp Sö töû hoáng
(Kassapa-Sìhanaøda sutta)
(Kinh naày coøn coù teân laø Kinh "Ñaïi sö töû hoáng" - Mahaøsìhanaøda Sutta)
1. Nhö vaày toâi nghe. Moät thôøi ñöùc Theá Toân ôû taïi Ujunnaø (Uy-nhaõ-quoác), taïi vöôøn nai Kannakatthala. Luùc baáy giôø, loõa theå Kassapa (Ca-dieáp) ñeán choã ñöùc Phaät, noùi nhöõng lôøi chaøo ñoùn hoûi thaêm xaõ giao vôùi ñöùc Theá Toân vaø ñöùng moät beân. Sau khi ñöùng moät beân, loõa theå Kassapa thöa vôùi Theá Toân:
2. - Toân giaû Gotama, toâi nghe nhö vaày: "Sa-moân Gotama chæ trích moïi khoå haïnh, tuyeät ñoái phæ baùng, maït saùt moïi khoå haïnh, moïi loái soáng khaéc khoå", coù phaûi nhöõng vò aáy noùi ñuùng lôøi cuûa Toân giaû Gotama? Coù phaûi nhöõng vò aáy ñaõ vu oan khoâng xaùc thaät cho Toân giaû Gotama? Coù phaûi nhöõng vò aáy ñaõ tuyeân boá nhö phaùp, thuaän phaùp khoâng? Coù nhöõng chuû tröông naøo chính vaø phuï gaëp phaûi caät naïn khoâng Thaät söï chuùng toâi khoâng muoán chæ trích sai laïc Toân giaû Gotama.
3. - Naøy Kassapa, nhöõng ai noùi: "Sa-moân Gotama chæ trích moïi khoå haïnh, tuyeät ñoái phæ baùng, maït saùt moïi khoå haïnh, moïi loái soáng khaéc khoå", nhöõng vò aáy noùi khoâng ñuùng lôøi cuûa Ta, ñaõ vu oan khoâng xaùc thaät cho Ta. Naøy Kassapa, ôû ñôøi naøy, vôùi thieân nhaõn thanh tònh, sieâu nhaân, Ta thaáy moät soá ngöôøi tu khoå haïnh, soáng khaéc khoå... Sau khi thaân hoaïi maïng chung, phaûi sinh vaøo aùc sanh, aùc thuù, ñoïa xöù, ñòa nguïc. Naøy Kassapa, ôû ñôøi naøy, vôùi thieân nhaõn thanh tònh, sieâu nhaân, Ta thaáy moät soá ngöôøi tu khoå haïnh, soáng khaéc khoå... Sau khi thaân hoaïi maïng chung, ñöôïc sinh vaøo thieän chuù, thieân giôùi, thanh tònh, sieâu nhaân, Ta thaáy moät soá ngöôøi tu khoå haïnh nhöng soáng ít khaéc khoå hôn... Sau khi thaân hoaïi maïng chung, phaûi sinh vaøo aùc sanh, aùc thuù, ñoïa xöù, ñòa nguïc. Naøy Kassapa, ôû ñôøi naøy, vôùi thieân nhaõn thanh tònh, sieâu nhaân, Ta thaáy moät soá ngöôøi tu khoå haïnh nhöng soáng ít khaéc khoå hôn... Sau khi thaân hoaïi maïng chung, ñöôïc sinh vaøo thieän thuù, thieân giôùi, coõi ñôøi naøy. Naøy Kassapa, khi ñaõ bieát ñuùng vôùi söï thaät söï lai, khöù, sanh, dieät cuûa nhöõng ngöôøi tu khoå haïnh nhö vaäy, laøm sao Ta laïi chæ trích moïi khoå haïnh vaø tuyeät ñoái phæ baùng maït saùt moïi khoå haïnh, moïi loái soáng khaéc khoå?
4. Naøy Kassapa, coù moät soá Sa-moân, Baø-la-moân laø nhöõng nhaø baùc hoïc, teá nhò, bieät taøi trong tranh luaän, (nhaø thieän xaï) baén cheû hai sôïi toùc, ñi choã naøy choã kia nhö ñaû phaù moïi taø kieán vôùi trí tueä cuûa mình. Giöõa Ta vaø nhöõng vò naøy, coù nhöõng ñieåm töông ñoàng vaø coù nhöõng ñieåm khoâng töông ñoàng. Coù ñieåm nhöõng vò naøy coâng nhaän laø phaûi, chuùng toâi cuõng coâng nhaän laø phaûi. Coù ñieåm nhöõng vò naøy coâng nhaän laø khoâng phaûi, chuùng toâi cuõng coâng nhaän laø khoâng phaûi. Coù ñieåm nhöõng vò naøy khoâng coâng nhaän laø phaûi, chuùng toâi coâng nhaän laø phaûi. Coù ñieåm chuùng toâi coâng nhaän laø phaûi, caùc vò naøy cuõng coâng nhaän laø phaûi. Coù ñieåm chuùng toâi khoâng coâng nhaän laø phaûi, caùc vò naøy cuõng khoâng coâng nhaän laø phaûi. Coù ñieåm chuùng toâi coâng nhaän laø phaûi, caùc vò naøy khoâng coâng nhaän laø phaûi. Coù ñieåm chuùng toâi khoâng coâng nhaän laø phaûi, caùc vò naøy coâng nhaän laø phaûi.
5. Ta ñeán caùc vò aáy vaø noùi: "Naøy caùc Hieàn giaû, nhöõng ñieåm baát ñoàng yù, haõy ñeå chuùng yeân nhö vaäy. Nhöõng ñieåm ñoàng yù, caùc vò coù trí haõy hoûi nhau, tìm hieåu vaø ñaøm luaän vôùi nhau, giaùo sö vôùi giaùo sö, hay chuùng ñeä töû vôùi chuùng ñeä töû: "Nhöõng phaùp baát thieän hay ñöôïc xem laø baát thieän, nhöõng phaùp loãi laàm hay ñöôïc xem laø loãi laàm, nhöõng phaùp khoâng neân tuaân haønh hay ñöôïc xem laø khoâng neân tuaân haønh, nhöõng phaùp khoâng xöùng baäc Thaùnh hay ñöôïc xem laø khoâng xöùng ñaùng baäc Thaùnh, giöõa nhöõng phaùp oâ nhieãm hay ñöôïc xem laø oâ nhieãm, giöõa quí vò hieàn giaû naøy, ai ñaõ hoaøn toaøn xaû ly nhöõng phaùp aáy, Sa-moân Gotama hay nhöõng vò Toân giaû, sö tröôûng caùc giaùo phaùi kia?"
6. Naøy Kassapa, vaø söï tình naøy xaûy ra. Khi caùc vò coù trí hoûi nhau, tìm hieåu vaø ñaøm luaän vôùi nhau. Caùc vò naøy noùi: "Nhöõng phaùp baát thieän hay ñöôïc xem laø baát thieän, nhöõng phaùp loãi laàm hay ñöôïc xem laø loãi laàm, nhöõng phaùp khoâng neân tuaân haønh hay ñöôïc xem laø khoâng neân tuaân haønh, nhöõng phaùp khoâng xöùng baäc Thaùnh hay ñöôïc xem laø khoâng xöùng baäc Thaùnh, nhöõng phaùp oâ nhieãm hay ñöôïc xem laø oâ nhieãm, giöõa nhöõng vò hieàn giaû naøy, Sa-moân Gotama ñaõ hoaøn toaøn xaû ly nhöõng phaùp aáy, coøn nhöõng vò toân giaû, sö tröôûng caùc giaùo phaùi kia chæ xaû ly moät phaàn thoâi". Nhö vaäy, naøy Kassapa, nhöõng vò coù trí khi hoûi nhau, tìm hieåu vaø ñaøm luaän vôùi nhau, moät phaàn lôùn taùn thaùn chuùng toâi veà vaán ñeà naøy.
7. Naøy Kassapa, laïi nöõa caùc vò coù trí laïi hoûi nhau, tìm hieåu vaø ñaøm luaän vôùi nhau, giöõa giaùo sö vôùi giaùo sö, giöõa chuùng ñeä töû vôùi chuùng ñeä töû: "Nhöõng phaùp thieän hay ñöôïc xem laø thieän, nhöõng phaùp khoâng loãi laàm hay ñöôïc xem laø khoâng loãi laàm, nhöõng phaùp neân tuaân haønh hay ñöôïc xem laø neân tuaân haønh, nhöõng phaùp xöùng baäc Thaùnh hay ñöôïc xem laø xöùng baäc Thaùnh, nhöõng phaùp thanh tònh hay ñöôïc xem laø thanh tònh, giöõa quí vò hieàn giaû naøy ai ñaõ hoaøn toaøn thaønh töïu nhöõng phaùp naøy, Sa-moân Gotama hay nhöõng vò toân giaû, sö tröôûng caùc giaùo phaùi kia?
8. Naøy Kassapa, vaø söï tình naøy xaûy ra. Khi caùc vò coù trí hoûi nhau, tìm hieåu vaø ñaøm luaän vôùi nhau, caùc vò naøy noùi: "Nhöõng phaùp thieän hay ñöôïc xem laø thieän, nhöõng phaùp khoâng loãi laàm hay ñöôïc xem laø khoâng loãi laàm, nhöõng phaùp neân tuaân haønh hay ñöôïc xem laø neân tuaân haønh, nhöõng phaùp xöùng baäc Thaùnh hay ñöôïc xem laø xöùng baäc Thaùnh, nhöõng phaùp thanh tònh hay ñöôïc xem laø thanh tònh, Sa-moân Gotama ñaõ hoaøn toaøn thaønh töïu nhöõng phaùp naøy, coøn nhöõng vò toân giaû, sö tröôûng caùc giaùo phaùi kia chæ thaønh töïu moät phaàn". Nhö vaäy naøy Kassapa, nhöõng vò coù trí hoûi nhau, tìm hieåu vaø ñaøm luaän vôùi nhau, moät phaàn lôùn taùn thaùn chuùng toâi veà vaán ñeà naøy.
9. Naøy Kassapa, laïi nöõa, caùc vò coù trí laïi hoûi nhau, tìm hieåu vaø ñaøm luaän vôùi nhau, giöõa giaùo sö vôùi giaùo sö, giöõa chuùng ñeä töû vôùi chuùng ñeä töû: "Nhöõng phaùp baát thieän hay ñöôïc xem laø baát thieän, nhöõng phaùp loãi laàm hay ñöôïc xem laø loãi laàm, nhöõng phaùp khoâng neân tuaân haønh hay ñöôïc xem laø khoâng neân tuaân haønh, nhöõng phaùp khoâng xöùng baäc Thaùnh hay ñöôïc xem laø khoâng xöùng baäc Thaùnh, nhöõng phaùp oâ nhieãm hay ñöôïc xem laø oâ nhieãm, giöõa nhöõng vò hieàn giaû naøy ai ñaõ hoaøn toaøn xaû ly nhöõng phaùp aáy, chuùng ñeä töû cuûa Gotama hay chuùng ñeä töû cuûa nhöõng toân giaû, sö tröôûng caùc giaùo phaùi kia?"
10. Naøy Kassapa, vaø söï tình naøy xaûy ra khi caùc vò coù trí hoûi nhau, tìm hieåu vaø ñaøm luaän vôùi nhau. Caùc vò naøy noùi: "Nhöõng phaùp baát thieän hay ñöôïc xem laø baát thieän, nhöõng phaùp loãi laàm hay ñöôïc xem laø loãi laàm, nhöõng phaùp khoâng neân tuaân haønh hay ñöôïc xem laø khoâng neân tuaân haønh, nhöõng phaùp khoâng xöùng baäc Thaùnh hay ñöôïc xem laø khoâng xöùng baäc Thaùnh, nhöõng phaùp oâ nhieãm hay ñöôïc xem laø oâ nhieãm, giöõa nhöõng vò hieàn giaû naøy, chuùng ñeä töû cuûa Gomata ñaõ hoaøn toaøn xaû ly nhöõng phaùp aáy, coøn chuùng ñeä töû cuûa nhöõng vò toân giaû, sö tröôûng caùc giaùo phaùi kia chæ xaû ly moät phaàn thoâi". Nhö vaäy, naøy Kassapa, nhöõng vò coù trí khi hoûi nhau, tìm hieåu vaø ñaøm luaän vôùi nhau moät phaàn lôùn taùn thaùn chuùng toâi veà vaán ñeà naøy.
11. Naøy Kassapa, laïi nöõa, caùc vò coù trí laïi hoûi nhau, tìm hieåu vaø ñaøm luaän vôùi nhau, giöõa giaùo sö vôùi giaùo sö, giöõa chuùng ñeä töû vôùi chuùng ñeä töû: "Nhöõng phaùp thieän hay ñöôïc xem laø thieän, nhöõng phaùp khoâng loãi laàm hay ñöôïc xem laø khoâng loãi laàm, nhöõng phaùp neân tuaân haønh hay ñöôïc xem laø neân tuaân haønh, nhöõng phaùp xöùng baäc Thaùnh hay ñöôïc xem laø xöùng baäc Thaùnh, nhöõng phaùp thanh tònh hay ñöôïc xem laø thanh tònh, giöõa nhöõng vò hieàn giaû naøy ai ñaõ hoaøn toaøn thaønh töïu nhöõng phaùp naøy, chuùng ñeä töû cuûa Gotama hay chuùng ñeä töû cuûa nhöõng toân giaû, sö tröôûng caùc giaùo phaùi kia?"
12. Naøy Kassapa, söï tình naøy xaûy ra khi caùc vò coù trí hoûi nhau, tìm hieåu vaø ñaøm luaän vôùi nhau. Caùc vò naøy noùi: "Nhöõng phaùp thieän hay ñöôïc xem laø thieän, nhöõng phaùp khoâng loãi laàm hay ñöôïc xem laø khoâng loãi laàm, nhöõng phaùp neân tuaân haønh hay ñöôïc xem laø neân tuaân haønh, nhöõng phaùp xöùng baäc Thaùnh hay ñöôïc xem laø xöùng baäc Thaùnh, nhöõng phaùp thanh tònh hay ñöôïc xem laø thanh tònh, giöõa nhöõng vò hieàn giaû naøy, chuùng ñeä töû cuûa Gotama ñaõ hoaøn toaøn thaønh töïu nhöõng phaùp naøy, coøn chuùng ñeä töû cuûa nhöõng vò toân giaû, sö tröôûng caùc giaùo phaùi kia chæ thaønh töïu moät phaàn thoâi". Nhö vaäy naøy Kassapa, nhöõng vò coù trí hoûi nhau, tìm hieåu vaø ñaøm luaän vôùi nhau, moät phaàn lôùn taùn thaùn chuùng toâi veà vaán ñeà naøy.
13. Naøy Kassapa, coù con ñöôøng, coù phöông phaùp khieán ai tuaân theo seõ töï thaáy vaø töï bieát: "Sa-moân Gotama noùi ñuùng thôøi, noùi chaân thaät, noùi lôïi ích, noùi hôïp phaùp, noùi ñuùng luaät". Naøy Kassapa, con ñöôøng aáy laø gì, phöông phaùp aáy laø gì khieán ai tuaân theo seõ töï thaáy vaø bieát: "Sa-moân Gotama noùi ñuùng thôøi, noùi chaân thaät, noùi lôïi ích, noùi hôïp phaùp, noùi ñuùng luaät?" Chính laø con ñöôøng Thaùnh taùm ngaønh töùc laø chaùnh tri kieán, chaùnh tö duy, chaùnh ngöõ, chaùnh nghieäp, chaùnh maïng, chaùnh tinh taán, chaùnh nieäm, chaùnh ñònh. Naøy Kassapa, chính con ñöôøng naøy, chính phöông phaùp naøy khieán ai tuaân theo seõ töï thaáy vaø töï bieát: "Sa-moân Gotama noùi ñuùng thôøi, noùi lôøi chaân thaät, noùi lôïi ích, noùi hôïp phaùp, noùi ñuùng luaät".
14. Nghe noùi vaäy, loõa theå Kassapa baïch ñöùc Theá Toân:
- Hieàn giaû Gotama, nhöõng phaùp khoå haïnh naøy ñöôïc nhöõng Sa-moân vaø Baø-la-moân coâng nhaän laø ñöa ñeán Sa-moân quaû vaø Baø-la-moân quaû: Soáng loõa theå, - Soáng phoùng tuùng, khoâng theo leã nghi (nhö ñöùng maø ñi ñaïi tieåu tieän, ñöùng aên, khoâng chòu ngoài theo leã nghi), - Lieám tay cho saïch (sau khi aên, khoâng chòu röûa), - Ñi khaát thöïc khoâng chòu böôùc tôùi (theo yeâu caàu ñeå thí chuû boû ñoà aên vaøo baùt), - Khoâng nhaän ñoà aên mang ñeán (cho mình, tröôùc khi ñi khaát thöïc), - Khoâng nhaän ñoà aên ñaëc bieät naáu cho mình. - Khoâng nhaän môøi ñi aên. - Khoâng nhaän ñoà aên töø nôi noài chaûo (sôï noài chaûo bò naïo, bò caïy ñeå cuùng döôøng ñoà aên), - Khoâng nhaän ñoà aên taïi ngöôõng cöûa (sôï daønh rieâng cho mình), - Khoâng nhaän ñoà aên ñaët giöõa nhöõng caây gaäy (sôï daønh rieâng cho mình), - Khoâng nhaän ñoà aên ñaët giöõa nhöõng coái giaõ gaïo (sôï daønh rieâng cho mình), - Khoâng nhaän ñoà aên töø hai ngöôøi ñang aên (sôï ñoà aên chæ do moät ngöôøi cho), - Khoâng nhaän ñoà aên töø ngöôøi ñaøn baø coù thai (sôï ñöùa con trong buïng meï bò thieät thoøi), - Khoâng nhaän ñoà aên töø ngöôøi ñaøn baø ñang cho con buù (sôï söõa ñaøn baø seõ bôùt ñi), - Khoâng nhaän ñoà aên töø ngöôøi ñaøn baø ñang giao caáu (sôï laøm trôû ngaïi söï giao caáu), - Khoâng nhaän ñoà aên ñi quyeân (bôûi tín ñoà khi coù naïn ñoùi), - Khoâng nhaän ñoà aên taïi choã coù choù ñöùng (sôï choù maát phaàn aên), - Khoâng nhaän ñoà aên taïi choã ruoài bu (sôï ruoài maát phaàn aên), - Khoâng aên caù, aên thòt, khoâng uoáng röôïu naáu, röôïu men. - Vò aáy chæ nhaän aên taïi moät nhaø, chæ nhaän aên moät mieáng hay vò aáy chæ nhaän aên taïi hai nhaø, chæ nhaän aên hai mieáng, hay vò aáy chæ nhaän aên taïi baûy nhaø, vò aáy chæ nhaän aên baûy mieáng. Vò aáy chæ nuoâi soáng vôùi moät baùt, nuoâi soáng chæ vôùi hai baùt, nuoâi soáng chæ vôùi baûy baùt. Vò aáy chæ aên moät ngaøy moät böõa, hai ngaøy moät böõa, baûy ngaøy moät böõa. Nhö vaäy vò aáy soáng theo haïnh tieát cheá aên uoáng cho ñeán nöûa thaùng môùi aên moät laàn.
Naøy Hieàn giaû Gotama, nhöõng phaùp khoå haïnh naøy ñöôïc chuùng Sa-moân, Baø-la-moân coâng nhaän laø ñöa ñeán Sa-moân quaû vaø Baø-la-moân quaû. Vò naøy chæ aên coû luùa ñeå soáng, luùa taéc, gaïo löùc, aên hoät caûi nivara, aên da vuïn, aên traáu, aên nöôùc boät gaïo, aên boät vöøng, aên coû, aên phaân boø, aên traùi caây, aên reã caây trong röøng, aên traùi caây ruïng ñeå soáng.
Naøy Hieàn giaû Gotama, nhöõng phaùp khoå haïnh naøy ñöôïc coâng nhaän bôûi nhöõng Sa-moân, Baø-la-moân laø ñöa ñeán Sa-moân vaø Baø-la-moân quaû. Vò aáy maëc vaûi gai thoâ, maëc vaûi gai thoâ laãn vôùi caùc vaûi khaùc, maëc vaûi taåm lieäm roài quaêng ñi, maëc vaûi phaán taûo y, maëc voû caây tititaka laøm aùo, maëc da con sôn döông ñen, maëc aùo beän baèng töøng maûnh da cuûa con sôn döông ñen, maëc aùo baèng coû caùt töôøng (kusa), maëc aùo voû caây, maëc aùo baèng taám goã nhoû, maëc aùo baèng toùc beän laïi thaønh meàn, maëc aùo baèng ñuoâi ngöïa beän laïi, maëc aùo baèng loâng cuù. Vò aáy laø ngöôøi soáng nhoå raâu toùc, laø ngöôøi theo taäp tuïc soáng nhoå raâu toùc, laø ngöôøi theo haïnh thöôøng ñöùng, khoâng duøng choã ngoài, laø ngöôøi ngoài choø hoû, soáng theo haïnh ngoài choø hoû moät caùch tinh taán, laø ngöôøi duøng gai laøm giöôøng, thöôøng nguû naèm treân giöôøng gai, soáng duøng vaùn goã laøm giöôøng, soáng naèm treân ñaát traàn, thöôøng naèm nguû moät beân hoâng, soáng ñeå buïi vaø nhôùp che dính thaân mình, soáng vaø nguû ngoaøi trôøi, theo haïnh baï ñaâu naèm ñaáy, soáng aên caùc ueá vaät, theo haïnh aên caùc ueá vaät (phaân boø, nöôùc tieåu boø, tro vaø ñaát), soáng khoâng uoáng nöôùc laïnh, theo haïnh khoâng uoáng nöôùc laïnh, soáng moät ñeâm taém ba laàn, theo haïnh xuoáng nöôùc taém (ñeå goät saïch toäi loãi).
15. - Naøy Kassapa neáu moät ngöôøi soáng loõa theå, soáng phoùng tuùng khoâng theo leã nghi, lieám tay... nhö vaäy soáng theo haïnh tieát cheá aên uoáng cho ñeán nöûa thaùng chæ aên moät laàn, nhöng neáu vò naøy khoâng tu vaø khoâng chöùng ñöôïc giôùi cuï tuùc, taâm cuï tuùc, tueä cuï tuùc, thôøi vò aáy caùch raát xa Sa-moân vò, caùch raát xa Baø-la-moân vò. Naøy Kassapa, neáu Tyû-kheo soáng tu taäp töø bi taâm, khoâng haän thuø, khoâng aùc haïi vaø vôùi söï dieät taän caùc laäu hoaëc, töï giaùc chöùng vaø an truù ngay hieän taïi, taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt voâ laäu, naøy Kassapa Tyû-kheo aáy ñöôïc goïi laø Sa-moân, ñöôïc goïi laø Baø-la-moân.
Naøy Kassapa, neáu moät ngöôøi chæ aên coû luùa ñeå soáng, naøy Kassapa neáu ngöôøi aáy chæ aên luùa taéc, gaïo löùc, aên hoät caûi nivaøra... aên traùi caây, reã caây trong röøng, aên traùi caây ruïng ñeå soáng, nhöng neáu vò naøy khoâng tu vaø khoâng chöùng ñöôïc giôùi cuï tuùc, taâm cuï tuùc, tueä cuï tuùc thôøi vò aáy caùch raát xa Sa-moân vò, caùch raát xa Baø-la-moân vò. Naøy Kassapa, neáu Tyû-kheo soáng tu taäp töø bi taâm, khoâng haän thuø, khoâng aùc haïi, vaø vôùi söï dieät taän caùc laäu hoaëc, töï giaùc chöùng vaø an truù ngay hieän taïi, taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt voâ laäu, naøy Kassapa, Tyû-kheo aáy ñöôïc goïi laø Sa-moân, ñöôïc goïi laø Baø-la-moân.
Naøy Kassapa, neáu moät ngöôøi maëc vaûi gai thoâ, maëc vaûi gai thoâ troän vôùi caùc vaûi khaùc,... soáng moät ñeâm taém ba laàn, theo haïnh xuoáng nöôùc taém (ñeå goät saïch toäi loãi), nhöng neáu vò naøy khoâng tu vaø khoâng chöùng ñöôïc giôùi cuï tuùc, taâm cuï tuùc, tueä cuï tuùc, thôøi vò aáy caùch raát xa Sa-moân vò, caùch raát xa Baø-la-moân vò. Naøy Kassapa, neáu Tyû-kheo soáng tu taäp töø bi taâm, khoâng haän thuø, khoâng aùc haïi vaø vôùi söï dieät taän caùc laäu hoaëc, töï giaùc chöùng vaø an truù ngay hieän taïi, taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt voâ laäu, naøy Kassapa, Tyû-kheo aáy ñöôïc goïi laø Sa-moân, ñöôïc goïi laø Baø-la-moân.
16. Khi nghe noùi ñeán ñaây, loõa theå Kassapa baïch Theá Toân:
- Toân giaû Gotama, khoù haønh thay Sa-moân haïnh! Khoù haønh thay Baø-la-moân haïnh!
- Naøy Kassapa, ñoù laø lôøi noùi thöôøng tình ôû ñôøi: "Khoù haønh thay Sa-moân haïnh! Khoù haønh thay Baø-la-moân haïnh! Naøy Kassapa, nhö moät ngöôøi soáng loõa theå, soáng phoùng tuùng khoâng theo leã nghi, lieám tay... nhö vaäy soáng theo haïnh tieát cheá aên uoáng, cho ñeán nöûa thaùng chæ aên moät laàn. Naøy Kassapa, neáu söï khoù haønh, söï raát khoù haønh cuûa Sa-moân haïnh, cuûa Baø-la-moân haïnh chæ tuøy thuoäc khoå haïnh naøy vaø chæ tuøy thuoäc söï thöïc haønh khoå haïnh naøy, thôøi thaät khoâng xöùng maø noùi: "Khoù haønh thay Sa-moân haïnh! Khoù haønh thay Baø-la-moân haïnh!" Moät ngöôøi cö só, hay con moät ngöôøi cö só cho ñeán moät ngöôøi ñaày tôù gaùi ñoäi gheø nöôùc coù theå laøm theo nhöõng haïnh: "Toâi soáng loõa theå, soáng phoùng tuùng khoâng theo leã nghi, lieám tay.... nhö vaäy soáng theo haïnh tieát cheá aên uoáng, cho ñeán nöûa thaùng aên moät laàn".
Naøy Kassapa, vì ngoaøi khoå haïnh naøy, ngoaøi söï thöïc haønh khoå haïnh naøy, Sa-moân haïnh hay Baø-la-moân haïnh vaãn khoù haønh trì, vaãn thaät khoù haønh trì, do vaäy thaät xöùng ñaùng maø noùi: "Khoù haønh thay Sa-moân haïnh! Khoù haønh thay Baø-la-moân haïnh!" Naøy Kassapa, neáu Tyû-kheo soáng tu taäp töø bi taâm, khoâng haän thuø, khoâng aùc haïi, vaø vôùi söï taän dieät caùc laäu hoaëc töï giaùc chöùng vaø an truù ngay hieän taïi, taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt voâ laäu, naøy Kassapa, Tyû-kheo aáy ñöôïc goïi laø Sa-moân, ñöôïc goïi laø Baø-la-moân.
Naøy Kassapa, neáu moät ngöôøi chæ aên coû luùa ñeå soáng, aên luùa taéc, gaïo löùc... aên traùi caây, reã caây trong röøng, aên traùi caây ruïng ñeå soáng, neáu söï khoù haønh, söï raát khoù haønh cuûa Sa-moân haïnh, cuûa Baø-la-moân haïnh chæ tuøy thuoäc khoå haïnh naøy, vaø chæ tuøy thuoäc söï thöïc haønh khoå haïnh naøy thôøi thaät khoâng xöùng maø noùi: "Khoù haønh thay Sa-moân haïnh! Khoù haønh thay Baø-la-moân haïnh". Moät ngöôøi cö só, hay con moät ngöôøi cö só, cho ñeán moät ngöôøi ñaày tôù gaùi ñoäi gheø nöôùc coù theå laøm theo nhöõng haïnh: "Toâi chæ aên coû luùa ñeå soáng, aên luùa taéc, gaïo löùc... aên traùi caây, reã caây trong röøng, aên traùi caây röøng ñeå soáng". Naøy Kassapa, vì ngoaøi khoå haïnh naøy, ngoaøi söï thöïc haønh khoå haïnh naøy, Sa-moân haïnh hay Baø-la-moân haïnh vaãn khoù haønh trì, vaãn thaät khoù haønh trì, do vaäy thaät xöùng ñaùng maø noùi: "Khoù haønh thay Sa-moân haïnh! Khoù haønh thay Baø-la-moân haïnh!" Naøy Kassapa, neáu Tyû-kheo soáng tu taäp töø bi taâm, khoâng haän thuø, khoâng aùc haïi, vaø vôùi söï dieät taän caùc laäu hoaëc, töï giaùc chöùng vaø an truù ngay hieän taïi, taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt voâ laäu, naøy Kassapa, Tyû-kheo aáy ñöôïc goïi laø Sa-moân, ñöôïc goïi laø Baø-la-moân!
Naøy Kassapa, neáu moät ngöôøi maëc vaûi gai thoâ, maëc vaûi gai thoâ troän laãn vôùi caùc vaûi khaùc... soáng moät ñeâm taém ba laàn, theo haïnh xuoáng nöôùc taém (ñeå goät saïch toäi loãi), neáu coù söï khoù haønh, söï raát khoù haønh cuûa Sa-moân haïnh, cuûa Baø-la-moân haïnh chæ tuøy thuoäc khoå haïnh naøy vaø chæ tuøy thuoäc söï thöïc haønh khoå haïnh naøy, thôøi thaät khoâng xöùng maø noùi: "Khoù haønh thay Sa-moân haïnh! Khoù haønh thay Baø-la-moân haïnh!" Moät ngöôøi cö só hay con moät ngöôøi cö só cho ñeán moät ngöôøi ñaày tôù gaùi ñoäi gheø nöôùc coù theå laøm theo nhöõng haïnh: "Toâi chæ maëc vaûi gai thoâ, maëc vaûi gai thoâ troän laãn vôùi caùc vaûi khaùc... soáng moät ñeâm taém ba laàn, theo haïnh xuoáng nöôùc taém (ñeå goät saïch toäi loãi)", naøy Kassapa, vì ngoaøi khoå haïnh naøy, ngoaøi söï thöïc haønh khoå haïnh naøy, Sa-moân haïnh hay Baø-la-moân haïnh vaãn khoù haønh trì, vaãn thaät khoù haønh trì, do vaäy thaät xöùng ñaùng maø noùi: "Khoù haønh thay Sa-moân haïnh! Khoù haønh thay Baø-la-moân haïnh!" Naøy Kassapa, neáu Tyû-kheo soáng tu taäp töø bi taâm, khoâng haän thuø, khoâng aùc haïi, vaø vôùi söï dieät taän caùc laäu hoaëc, töï giaùc chöùng vaø an truù ngay hieän taïi, taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt voâ laäu, naøy Kassapa, Tyû-kheo aáy ñöôïc goïi laø Sa-moân, ñöôïc goïi laø Baø-la-moân.
17. Khi nghe noùi vaäy, laõo theå Kassapa baïch ñöùc Theá Toân:
- Toân giaû Gotama, khoù bieát thay moät vò Sa-moân! Khoù bieát thay moät Baø-la-moân!
- Naøy Kassapa, ñoù laø lôøi noùi thöôøng tình ôû ñôøi: "Khoù bieát thay moät Sa-moân! Khoù bieát thay moät Baø-la-moân!" Naøy Kassapa, neáu moät ngöôøi soáng loõa theå, soáng phoùng tuùng khoâng theo leã nghi, lieám tay... nhö vaäy soáng theo haïnh tieát cheá aên uoáng, cho ñeán nöûa thaùng chæ aên moät laàn. Naøy Kassapa, neáu trôû thaønh moät Sa-moân, neáu trôû thaønh moät Baø-la-moân chæ tuøy thuoäc khoå haïnh naøy, vaø chæ tuøy thuoäc söï thi haønh khoå haïnh naøy, thôøi thaät khoâng xöùng maø noùi: "Khoù bieát thay moät Sa-moân! Khoù bieát thay moät Baø-la-moân!" Moät ngöôøi cö só, hay con moät ngöôøi cö só cho ñeán moät ngöôøi ñaày tôù gaùi ñoäi gheø nöôùc coù theå laøm theo nhöõng haïnh: "Toâi soáng loõa theå, soáng phoùng tuùng khoâng theo leã nghi, lieám tay... nhö vaäy soáng theo haïnh tieát cheá aên uoáng, cho ñeán nöûa thaùng chæ aên moät laàn". Naøy Kassapa, neáu trôû thaønh moät Sa-moân, neáu trôû thaønh moät Baø-la-moân chæ tuøy thuoäc khoå haïnh naøy, chæ tuøy thuoäc söï thi haønh khoå haïnh naøy, thôøi thaät khoâng xöùng maø noùi: "Khoù bieát thay moät Sa-moân! Khoù bieát thay moät Baø-la-moân!" Moät ngöôøi cö só, hay con moät ngöôøi cö só cho ñeán moät ngöôøi ñaày tôù gaùi ñoäi gheø nöôùc coù theå laøm theo nhöõng haïnh naøy: "Toâi soáng loõa theå, soáng phoùng tuùng khoâng theo leã nghi, lieám tay... nhö vaäy soáng theo haïnh tieát cheá aên uoáng cho ñeán nöûa thaùng chæ aên moät laàn". Naøy Kassapa, vì ngoaøi khoå haïnh naøy, ngoaøi söï thöïc haønh khoå haïnh naøy, vaãn khoù bieát vaãn thaät khoù bieát moät ngöôøi Sa-moân hay moät ngöôøi Baø-la-moân, do vaäy thaät xöùng ñaùng maø noùi: "Khoù bieát thay, moät Sa-moân! Khoù bieát thay moät Baø-la-moân!" Naøy Kassapa, neáu Tyû-kheo soáng tu taäp töø bi taâm, khoâng haän thuø, khoâng aùc haïi, vaø vôùi söï dieät taän caùc laäu hoaëc, töï giaùc chöùng vaø an truù ngay hieän taïi, taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt voâ laäu, naøy Kassapa, vò Tyû-kheo aáy ñöôïc goïi laø Sa-moân, ñöôïc goïi laø Baø-la-moân.
Naøy Kassapa, neáu moät ngöôøi chæ aên coû luùa ñeå soáng, aên luùa taéc, gaïo löùc... aên traùi caây, reã caây trong röøng, aên traùi caây ruïng ñeå soáng. Naøy Kassapa, neáu trôû thaønh moät Sa-moân, trôû thaønh moät Baø-la-moân chæ tuøy thuoäc khoå haïnh naøy vaø chæ tuøy thuoäc söï thöïc haønh khoå haïnh naøy, thôøi thaät khoâng xöùng ñaùng maø noùi: "Khoù bieát thay moät Sa-moân! Khoù bieát thay moät Baø-la-moân!" Moät ngöôøi cö só, hay con moät ngöôøi cö só, cho ñeán moät ngöôøi ñaày tôù gaùi ñoäi gheø nöôùc coù theå laøm theo nhöõng haïnh: "Toâi chæ aên luùa ñeå soáng, aên luùa taéc, gaïo löùc... aên traùi caây, reã caây trong röøng, aên traùi caây ruïng ñeå soáng". Naøy Kassapa, vì ngoaøi khoå haïnh naøy, ngoaøi söï thöïc khoå haïnh naøy, vaãn khoù bieát moät ngöôøi Sa-moân hay moät ngöôøi Baø-la-moân. Do vaäy thaät xöùng ñaùng maø noùi: "Khoù bieát thay, moät Sa-moân! Khoù bieát thay, moät Baø-la-moân".
Naøy Kassapa, neáu Tyû-kheo soáng tu taäp töø bi taâm, khoâng haän thuø, khoâng aùc haïi, vaø vôùi söï dieät taän caùc laäu hoaëc, töï giaùc chöùng vaø an truù ngay hieän taïi, taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt voâ laäu, naøy Kassapa, Tyû-kheo aáy ñöôïc goïi laø Sa-moân, ñöôïc goïi laø Baø-la-moân.
Naøy Kassapa, neáu moät ngöôøi maëc vaûi gai thoâ, maëc vaûi gai thoâ troän laãn vôùi caùc vaûi khaùc... soáng moät ñeâm taém ba laàn, theo haïnh xuoáng nöôùc taém (ñeå goät saïch toäi loãi). Naøy Kassapa, neáu trôû thaønh moät Sa-moân, trôû thaønh moät Baø-la-moân chæ tuøy thuoäc khoå haïnh naøy, vaø chæ tuøy thuoäc söï thöïc haønh khoå haïnh naøy thôøi thaät khoâng xöùng maø noùi: "Khoù bieát thay moät Sa-moân! Khoù bieát thay moät Baø-la-moân!"
Moät ngöôøi cö só hay con moät ngöôøi cö só, cho ñeán moät ngöôøi ñaày tôù gaùi ñoäi gheø nöôùc coù theå laøm theo nhöõng haïnh: "Toâi maëc vaûi gai thoâ, maëc vaûi gai thoâ troän laãn vôùi caùc vaûi khaùc ... soáng moät ñeâm taém ba laàn". Naøy Kassapa, vì ngoaøi khoå haïnh naøy vaãn raát khoù bieát moät ngöôøi Sa-moân hay moät ngöôøi Baø-la-moân. Do vaäy thaät xöùng ñaùng maø noùi: "Khoù bieát thay moät Sa-moân! Khoù bieát thay moät Baø-la-moân!" Naøy Kassapa, neáu Tyû-kheo soáng tu taäp töø bi taâm, khoâng haän thuø, khoâng aùc haïi, vaø vôùi söï dieät taän caùc laäu hoaëc, töï giaùc chöùng vaø an truù ngay hieän taïi, taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt voâ laäu, naøy Kassapa, Tyû-kheo aáy ñöôïc goïi laø Sa-moân, ñöôïc goïi laø Baø-la-moân.
18. Khi nghe noùi vaäy, loõa theå Kassapa baïch ñöùc Theá Toân:
- Toân giaû Gotama, theá naøo laø giôùi cuï tuùc? Theá laø taâm cuï tuùc? Theá naøo laø tueä cuï tuùc?
- Naøy Kassapa, nay ôû ñôøi, Nhö Lai xuaát hieän, laø baäc A-la-haùn, Chaùnh Bieán Tri... (xem Kinh Sa-moân quaû, ñoaïn kinh soá 40-42)... thaáy nguy hieåm trong nhöõng loãi nhoû nhaët, thoï laõnh vaø tu hoïc trong giôùi phaùp, thaân nghieäp, ngöõ nghieäp thanh tònh, sanh hoaït trong saïch, giôùi haïnh cuï tuùc, thuû hoä caùc caên, ñaày ñuû chaùnh nieäm, chaùnh trí vaø bieát tri tuùc.
Naøy Kassapa, theá naøo laø Tyû-kheo giôùi haïnh cuï tuùc? ÔÛ ñaây, naøy Kassapa, Tyû-kheo töø boû saùt sanh, traùnh xa saùt sanh, boû tröôïng, boû kieám, bieát taøm quyù, coù loøng töø, soáng thöông xoùt ñeán haïnh phuùc cuûa taát caû chuùng sanh vaø loaøi höõu tình. Nhö vaäy laø giôùi haïnh cuûa vò aáy trong giôùi luaät ... (nhö Kinh Sa-moân quaû, ñoaïn kinh soá 43-61),... Trong khi moät soá Sa-moân, Baø-la-moân daàu ñaõ duøng caùc moùn aên do tín thí cuùng döôøng vaãn coøn töï nuoâi soáng baèng nhöõng taø maïng, nhö duøng caùc aûo thuaät ñeå ñöôïc an oån, ñeå khoûi laøm caùc ñieàu ñaõ höùa... (nhö Kinh Sa-moân quaû, ñoaïn kinh soá 62).... ngaên ngöøa coâng hieäu cuûa thuoác. Coøn vò aáy thì traùnh xa caùc taø maïng keå treân. Nhö vaäy laø giôùi cuï tuùc cuûa vò aáy. Vaø nhö vaäy, naøy Kassapa, vò Tyû-kheo aáy, nhôø giôùi luaät cuï tuùc neân khoâng thaáy sôï haõi töø moät choã naøo veà söï hoä trì giôùi luaät. Naøy Kassapa, nhö moät Saùt-ñeá-lî ñaõ laøm leã quaùn ñaûnh, ñaõ haøng phuïc keû thuø ñòch, khoâng coøn thaáy sôï haõi choã naøo veà söï thuø ñòch. Cuõng vaäy, naøy Kassapa, Tyû-kheo aáy nhôø giôùi luaät cuï tuùc, neân khoâng thaáy sôï haõi töø moät choã naøo veà söï hoä trì giôùi luaät. Vò aáy nhôø cuï tuùc giôùi luaät cao quyù naøy, neân höôûng laïc thoï, noäi taâm thanh tònh. Nhö vaäy, naøy Kassapa, Tyû-kheo giôùi luaät cuï tuùc.
19. Naøy Kassapa, theá naøo laø vò Tyû-kheo baûo hoä caùc caên? Naøy Kassapa, khi maét thaáy saéc, Tyû-kheo khoâng naém giöõ töôùng chung... (nhö Kinh Sa-moân quaû, ñoaïn soá 64)... nhöõng nguyeân nhaân gì vì yù caên khoâng ñöôïc cheá ngöï, khieán tham aùi, öu bi, caùc aùc, baát thieän phaùp khôûi leân, Tyû-kheo cheá ngöï nguyeân nhaân aáy, hoä trì yù caên, thöïc haønh söï hoä trì yù caên. Vò aáy, nhôø söï hoä trì cao quyù caùc caên aáy, neân höôûng laïc thoï, noäi taâm thanh tònh... Nhö vaäy, naøy Kassapa Tyû-kheo hoä trì caùc caên... (nhö Kinh Sa-moân quaû, ñoaïn kinh soá 64-75)... khi quaùn töï thaân ñaõ xaû ly naêm trieàn caùi aáy, haân hoan sanh; do haân hoan neân hyû sanh; do taâm hoan hyû, thaân ñöôïc khinh an; do thaân khinh an, laïc thoï sanh; do laïc thoï, taâm ñöôïc ñònh tænh. Tyû-kheo ly duïc, ly aùc phaùp, chöùng vaø truù thieàn thöù nhaát, moät traïng thaùi hyû laïc do ly duïc sanh, vôùi taàm vôùi töù. Tyû-kheo thaám nhuaàn, taåm öôùt laøm cho sung maõn traøn ñaày thaân mình vôùi hyû laïc do ly duïc sanh, khoâng moät choã naøo treân toaøn thaân khoâng do hyû laïc töø ly duïc sanh aáy thaám nhuaàn. Naøy Kassapa, nhö moät ngöôøi haàu taém laõo luyeän hay ñeä töû ngöôøi haàu taém. Sau khi raéc boät taém trong thau baèng ñoàng, lieàn nhoài boät aáy vôùi nöôùc, cuïc boät taém aáy ñöôïc thaám nhuaàn nöôùc öôùt, nhaøo troän vôùi nöôùc öôùt, thaám öôùt caû trong laãn ngoaøi vôùi nöôùc nhöng khoâng chaûy thaønh gioït. Cuõng vaäy, naøy Kassapa Tyû-kheo thaám nhuaàn, taåm öôùt, laøm cho sung maõn, traøn ñaày thaân mình vôùi hyû laïc do ly duïc sanh, khoâng moät choã naøo treân toaøn thaân khoâng ñöôïc hyû laïc do ly duïc sanh aáy thaám nhuaàn. Nhö vaäy laø taâm cuï tuùc cuûa vò aáy.
Laïi nöõa, naøy Kassapa, Tyû-kheo dieät taàm vaø töù, chöùng vaø truù thieàn thöù hai, moät traïng thaùi hyû laïc do ñònh sanh, khoâng taàm, khoâng töù, noäi tænh nhaát taâm... (nhö Kinh Sa-moân quaû , ñoaïn kinh soá 77-79)... ñeä tam thieàn (nhö Kinh Sa-moân quaû, ñoaïn kinh soá 79-81)... chöùng vaø truù vaøo thieàn thöù tö... (nhö Kinh Sa-moân quaû , ñoaïn kinh soá 81-82)... ñoù laø taâm cuï tuùc cuûa vò aáy. Naøy Kassapa, ñoù laø taâm cuï tuùc.
20. Vôùi taâm ñònh tónh, thuaàn tònh, khoâng caáu nhieãm, khoâng phieàn naõo, nhu nhuyeán, deã söû duïng, vöõng chaéc bình thaûn nhö vaäy, Tyû-kheo daãn taâm, höôùng taâm ñeán chaùnh trí, chaùnh kieán. Vò aáy bieát: "Thaân naøy cuûa ta laø saéc phaùp, do boán ñaïi thaønh, do cha meï sanh, nhôø côm chaùo nuoâi döôõng, voâ thöôøng, bieán hoaïi, phaán toaùi, ñoaïn tuyeät, hoaïi dieät, trong thaân aáy thöùc ta laïi nöông töïa vaø bò troùi buoäc."
Naøy Kassapa, ví nhö moät hoøn löu ly baûo chaâu, ñeïp ñeõ, trong suoát, coù taùm maët kheùo giuõa, kheùo maøi, saùng choùi, khoâng ueá tröôïc, ñaày ñuû taát caû myõ töôùng. Vaø moät sôïi daây ñöôïc xaâu qua hoøn ngoïc aáy, sôïi daây maøu xanh, maøu vaøng, maøu ñoû, maøu traéng hay maøu nhaït. Moät ngöôøi coù maét caàm hoøn ngoïc aáy ôû treân tay seõ thaáy: "Hoøn ngoïc löu ly baûo chaâu naøy, ñeïp ñeõ, trong suoát, coù taùm maët, kheùo giuõa, kheùo maøi, saùng choùi, khoâng ueá tröôïc, ñaày ñuû taát caû myõ töôùng. Vaø sôïi daây naøy ñöôïc xaâu qua hoøn ngoïc aáy, sôïi daây maøu xanh, maøu vaøng, maøu ñoû, maøu traéng, hay maøu vaøng nhaït". Cuõng vaäy, naøy Kassapa, vôùi taâm ñònh tónh, thuaàn tònh, khoâng caáu nhieãm, khoâng phieàn naõo, nhu nhuyeán, deã söû duïng, vöõng chaéc, bình thaûn nhö vaäy, vò Tyû-kheo daãn taâm, höôùng taâm ñeán chaùnh trí, chaùnh kieán. Vò aáy bieát: "Thaân naøy cuûa ta laø saéc phaùp, do boán ñaïi thaønh, do cha meï sanh, nhôø côm chaùo nuoâi döôõng, voâ thöôøng, bieán hoaïi, phaán toaùi, ñoaïn tuyeät, hoaïi dieät. Trong thaân aáy, thöùc ta laïi nöông töïa vaø bò troùi buoäc". Ñoù laø tueä cuï tuùc cuûa vò aáy... (nhö Kinh Sa-moân quaû, ñoaïn kinh soá 85-98)... Vò aáy bieát: "... khoâng coù ñôøi soáng naøo khaùc nöõa". Ñoù laø tueä cuï tuùc cuûa vò aáy. Naøy Kassapa, ñoù laø tueä cuï tuùc.
Naøy Kassapa, vaø khoâng coù moät giôùi cuï tuùc, taâm cuï tuùc, tueä cuï tuùc naøo khaùc cao thöôïng hôn, thuø thaéng hôn giôùi cuï tuùc, taâm cuï tuùc vaø tueä cuï tuùc naøy.
21. Naøy Kassapa, coù moät soá Sa-moân, Baø-la-moân chuû tröông giôùi luaät. Nhöõng vò naøy duøng nhieàu phöông tieän taùn thaùn giôùi luaät. Naøy Kassapa, noùi veà giôùi luaät toân kính cao thöôïng nhaát, Ta nhaän thaáy khoâng coù moät ai baèng giôùi luaät cuûa Ta, laøm sao coù ai hôn ñöôïc. Nhö vaäy Ta hôn treân taát caû veà giôùi luaät, töùc laø taêng thöôïng giôùi.
Naøy Kassapa, coù moät soá Sa-moân, Baø-la-moân chuû tröông khoå haïnh, yeåm ly. Nhöõng vò naøy duøng nhieàu phöông tieän taùn thaùn khoå haïnh, yeåm ly. Naøy Kassapa, noùi veà khoå haïnh yeåm ly toân kính cao thöôïng nhaát, Ta nhaän thaáy khoâng coù moät ai baèng ñöôïc khoå haïnh yeåm ly cuûa Ta, laøm sao coù ai hôn ñöôïc. Nhö vaäy Ta hôn treân taát caû veà khoå haïnh yeåm ly, töùc laø taêng thöôïng yeåm ly.
Naøy Kassapa, coù moät soá Sa-moân, Baø-la-moân chuû tröông trí tueä. Nhöõng vò naøy duøng nhieàu phöông tieän taùn thaùn trí tueä. Naøy Kassapa, noùi veà trí tueä toân kính cao thöôïng nhaát, Ta nhaän thaáy khoâng coù moät ai baèng ñöôïc trí tueä cuûa Ta, laøm sao coù ai hôn ñöôïc. Nhö vaäy Ta hôn treân taát caû veà trí tueä, töùc laø taêng thöôïng trí tueä.
Naøy Kassapa, coù moät soá Sa-moân, Baø-la-moân chuû tröông giaûi thoaùt. Nhöõng vò naøy duøng nhieàu phöông tieän taùn thaùn giaûi thoaùt. Naøy Kassapa, noùi veà giaûi thoaùt toân kính cao thöôïng nhaát, Ta nhaän thaáy khoâng coù moät ai baèng ñöôïc giaûi thoaùt cuûa Ta, laøm sao coù ai hôn ñöôïc. Nhö vaäy, Ta hôn treân taát caû veà giaûi thoaùt, töùc laø taêng thöôïng giaûi thoaùt.
22. Naøy Kassapa, söï tình naøy coù theå xaûy ra. Caùc du só ngoaïi ñaïo coù theå noùi: "Sa-moân Gotama roáng tieáng roáng con sö töû nhöng chæ taïi choã vaéng ngöôøi, khoâng ôû giöõa ñaïi chuùng". Neân noùi vôùi chuùng: "Chôù coù noùi nhö vaäy. Sa-moân Gotama roáng tieáng roáng con sö töû taïi choã vaéng ngöôøi vaø caû giöõa ñaïi chuùng". Naøy Kassapa, neân noùi vôùi chuùng nhö vaäy.
Naøy Kassapa, söï tình naøy coù theå xaûy ra. Caùc du só ngoaïi ñaïo coù theå hoûi: "Sa-moân Gotama roáng tieáng roáng con sö töû giöõa ñaïi chuùng, nhöng roáng khoâng vôùi tinh thaàn voâ uùy... vôùi tinh thaàn voâ uùy... vaø "Khoâng coù ai hoûi Sa-moân Gotama caâu hoûi gì... vaø "coù ngöôøi hoûi Sa-moân Gotama"... "Khi coù ngöôøi hoûi, Sa-moân Gotama khoâng theå traû lôøi"... vaø "Khi coù ngöôøi hoûi, Sa-moân Gotama traû lôøi cho chuùng"... vaø "Daàu cho coù traû lôøi, caâu traû lôøi khoâng laøm taâm ngöôøi ta thoûa maõn"... vaø "Caâu traû lôøi laøm taâm ngöôøi ta thoûa maõn"... "Nhöng ngöôøi ta khoâng xem yù kieán cuûa Sa-moân Gotama laø ñaùng ñöôïc nghe".... "Ngöôøi ta xem yù kieán cuûa Sa-moân Gotama laø ñaùng ñöôïc nghe".... "Daàu cho coù ñöôïc nghe, ngöôøi ta cuõng khoâng tin töôûng"... "Ngöôøi ta nghe coù loøng tin töôûng"... "Daàu cho ngöôøi ta coù loøng tin töôûng, ngöôøi ta khoâng bieåu loä loøng tin töôûng"... "Ngöôøi ta coù loøng tin töôûng vaø bieåu loä loøng tin töôûng" ... "Daàu cho coù bieåu loä loøng tin töôûng, ngöôøi ta khoâng ñaït ñeán choã nhö thöïc".... "Ngöôøi ta ñaït ñeán choã nhö thöïc".... "Daàu cho ñaït ñeán choã nhö thöïc, ngöôøi ta khoâng ñem ra thöïc haønh ñöôïc". Neân noùi vôùi chuùng: "Chôù coù noùi nhö vaäy. Sa-moân Gotama roáng tieáng roáng con sö töû, roáng ôû giöõa ñaïi chuùng, roáng vôùi tinh thaàn voâ uùy, coù ngöôøi hoûi Sa-moân Gotama, Sa-moân Gotama traû lôøi khi ñöôïc hoûi, caâu traû lôøi laøm taâm ngöôøi ta ñöôïc thoûa maõn, ngöôøi ta xem yù kieán cuûa Sa-moân Gotama ñaùng ñöôïc nghe, sau khi ñöôïc nghe ngöôøi ta tin töôûng, khi coù loøng tin töôûng ngöôøi ta bieåu loä loøng tin töôûng, ngöôøi ta ñaït ñeán choã nhö thöïc, ñaït ñeán choã nhö thöïc, ngöôøi ta ñem ra thöïc haønh". Naøy Kassapa, neân noùi vôùi chuùng nhö vaäy.
23. Naøy Kassapa, moät thôøi Ta ôû taïi Vöông Xaù treân nuùi Linh Thöùu. Luùc baáy giôø, coù ngöôøi Phaïm chí tu khoå haïnh teân laø Nigrodha ñeán hoûi veà toái thaéng khoå haïnh yeåm ly. Khi ñöôïc hoûi veà toái thaéng khoå haïnh yeåm ly, Ta ñaõ traû lôøi. Vaø khi ñöôïc Ta traû lôøi, vò aáy phaùt taâm hoan hyû nhö vôùi moät hoan laïc toái thöôïng.
- Baïch Ñaïi ñöùc, ai coù theå sau khi nghe Theá Toân thuyeát phaùp, laïi khoâng hoan hyû nhö vôùi moät hoan laïc toái thöôïng? Thaät vi dieäu thay, baïch Ñaïi ñöùc! Thaät vi dieäu thay, baïch Ñaïi ñöùc! Baïch Ñaïi ñöùc, nhö ngöôøi döïng ñöùng laïi nhöõng gì bò quaêng ngaõ xuoáng, phôi baøy ra nhöõng gì bò che kín, chæ ñöôøng cho keû laïc höôùng, ñem ñeøn saùng vaøo trong boùng toái ñeå nhöõng ai coù maét coù theå thaáy saéc. Cuõng vaäy, chaùnh phaùp ñaõ ñöôïc Theá Toân duøng nhieàu phöông tieän trình baøy giaûi thích. Vaø nay con xin quy y Theá Toân, quy y Phaùp, quy y Tyû-kheo Taêng. Baïch Ñaïi ñöùc, con xin xuaát gia vôùi Theá Toân, con xin thoï ñaïi giôùi.
24. - Naøy Kassapa, ai tröôùc kia laø ngoaïi ñaïo, nay muoán xuaát gia, muoán thoï ñaïi giôùi trong phaùp vaø luaät naøy phaûi soáng boán thaùng bieät truù. Sau khi soáng boán thaùng bieät truù, chuùng Taêng neáu ñoàng yù seõ cho xuaát gia, cho thoï ñaïi giôùi ñeå thaønh vò Tyû-kheo. Nhöng ta nhaän thaáy caù taùnh con ngöôøi sai bieät nhau.
- Baïch Ñaïi ñöùc, neáu nhöõng ngöôøi xöa kia laø ngoaïi ñaïo, nay muoán xuaát gia, muoán thoï ñaïi giôùi trong phaùp vaø luaät naøy phaûi soáng boán thaùng bieät truù, sau khi soáng boán thaùng bieät truù chuùng Taêng neáu ñoàng yù seõ cho xuaát gia, cho thoï ñaïi giôùi, thôøi con seõ xin soáng bieät truù boán naêm, sau khi soáng bieät truù boán naêm, neáu chuùng Taêng ñoàng yù, mong chuùng Taêng xuaát gia cho con, thoï ñaïi giôùi cho con ñeå thaønh vò Tyû-kheo.
Vaø loõa theå Kassapa ñöôïc xuaát gia vôùi Theá Toân vaø ñöôïc thoï ñaïi giôùi. Thoï ñaïi giôùi khoâng bao laâu, Ñaïi ñöùc Kassapa ôû moät mình an tònh, khoâng phoùng daät, soáng nhieät taâm, caàn maãn. Vaø khoâng bao laâu, vò naøy chöùng ñöôïc muïc ñích toái cao maø con chaùu caùc löông gia ñaõ xuaát gia töø boû gia ñình, soáng khoâng gia ñình, höôùng ñeán. Ñoù laø voâ thöôïng cöùu caùnh phaïm haïnh ngay trong hieän taïi, töï mình vôùi thaéng trí chöùng, ngoä vaø an truù: "Sanh ñaõ taän, phaïm haïnh ñaõ thaønh, nhöõng gì neân laøm ñaõ laøm, sau ñôøi naøy seõ khoâng coù ñôøi soáng khaùc nöõa". Ñaïi ñöùc Kassapa lieãu tri nhö vaäy.
Vaø ñaïi ñöùc Kassapa trôû thaønh moät vò A-la-haùn nöõa.
Hoøa thöôïng Thích Minh Chaâu dòch Vieät
Chaân thaønh caùm ôn anh HDC vaø nhoùm Phaät töû VH ñaõ coù thieän taâm göûi taëng aán baûn ñieän töû.
(Bình Anson hieäu ñính, döïa theo baûn Anh ngöõ "The Long Discourses of the Buddha", Maurice Walshe dòch, 1987).
Hieäu ñính: 10/02/2003
Source = BuddhaSasana
[Muïc luïc Tröôøng Boä Kinh]