Ngöôøi Cö Só [ Trôû Veà ] [Home Page]
Töông Öng Nhö Y Ù Tuùc1.I. Bôø Beân Kia (Taêng 29. 7 Ñaïi 2, 658a) (S.v,254) 1) ... 2) -- Coù boán nhö yù tuùc naøy, naøy caùc Tyû-kheo, ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho sung maõn, ñöa töø bôø beân naøy ñeán bôø beân kia. Theá naøo laø boán? 3) ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo tu taäp nhö yù tuùc, caâu höõu vôùi duïc ñònh tinh caàn haønh; tu taäp nhö yù tuùc, caâu höõu vôùi tinh taán ñònh tinh caàn haønh; tu taäp nhö yù tuùc, caâu höõu vôùi taâm ñònh tinh caàn haønh; tu taäp nhö yù tuùc, caâu höõu vôùi tö duy ñònh tinh caàn haønh. Nhöõng phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, laø boán nhö yù tuùc, ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho sung maõn, ñöa töø bôø beân naøy ñeán bôø beân kia. 2.II. Thoái Thaát (S.v,254) 1) ... 2) -- Vôùi nhöõng ai boán nhö yù tuùc bò thoái thaát, naøy caùc Tyû-kheo, vôùi nhöõng ngöôøi aáy, bò thoái thaát laø Thaùnh ñaïo ñöa ñeán chôn chaùnh ñoaïn dieät khoå ñau. Vôùi nhöõng ai boán nhö yù tuùc ñöôïc thöïc hieän, naøy caùc Tyû-kheo, vôùi nhöõng ngöôøi aáy, ñöôïc thöïc hieän laø Thaùnh ñaïo ñöa ñeán chôn chaùnh ñoaïn dieät khoå ñau. Theá naøo laø boán? 3) ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo tu taäp nhö yù tuùc, caâu höõu vôùi duïc ñònh tinh caàn haønh,... tinh taán ñònh,... taâm ñònh... tu taäp nhö yù tuùc, caâu höõu vôùi tö duy ñònh tinh caàn haønh. 4) Vôùi nhöõng ai boán nhö yù tuùc naøy bò thoái thaát, naøy caùc Tyû-kheo vôùi nhöõng ngöôøi aáy, bò thoái thaát laø Thaùnh ñaïo ñöa ñeán chôn chaùnh ñoaïn taän khoå ñau. Vôùi nhöõng ai boán nhö yù tuùc naøy ñöôïc thöïc hieän, naøy caùc Tyû-kheo, vôùi nhöõng ngöôøi aáy, ñöôïc thöïc hieän laø Thaùnh ñaïo ñöa ñeán chôn chaùnh ñoaïn taän khoå ñau. 3.III. Thaùnh (S.v, 255) 1) ... 2) -- Coù boán nhö yù tuùc naøy, naøy caùc Tyû-kheo, ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho sung maõn, trôû thaønh nhöõng Thaùnh laõnh ñaïo, daét daãn nhöõng ai thöïc hieän, ñi ñeán chôn chaùnh ñoaïn dieät khoå ñau. Theá naøo laø boán? 3) ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo tu taäp nhö yù tuùc, caâu höõu vôùi duïc ñònh tinh caàn haønh; tinh taán ñònh... taâm ñònh... tu taäp nhö yù tuùc, caâu höõu vôùi tö duy ñònh tinh caàn haønh. 4) Coù boán nhö yù tuùc naøy, naøy caùc Tyû-kheo, ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho sung maõn, trôû thaønh nhöõng Thaùnh laõnh ñaïo, daét daãn nhöõng ai thöïc hieän ñi ñeán chôn chaùnh ñoaïn dieät khoå ñau. 4.IV. Yeám Ly (S.v,255) 1) ... 2) -- Coù boán nhö yù tuùc naøy, naøy caùc Tyû-kheo, ñöôïc tu taäp, laøm cho sung maõn, ñöa ñeán nhöùt höôùng yeám ly, ly tham, ñoaïn dieät, an tònh, thaéng trí, giaùc ngoä, Nieát-baøn. Theá naøo laø boán? 3) ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo tu taäp nhö yù tuùc caâu höõu vôùi duïc ñònh tinh caàn haønh... tinh taán ñònh... taâm ñònh... tu taäp nhö yù tuùc caâu höõu vôùi tö duy ñònh tinh caàn haønh. 4) Boán nhö yù tuùc naøy, naøy caùc Tyû-kheo, ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho sung maõn, ñöa ñeán nhöùt höôùng yeám ly, ly tham, ñoaïn dieät, an tònh, thaéng trí, giaùc ngoä, Nieát-baøn. 5.V. Moät Phaàn (S.v,255) 1) ... 2) -- Nhöõng vò Sa-moân hay Baø-la-moân naøo trong quaù khöù, naøy caùc Tyû-kheo, ñaõ thöïc hieän moät phaàn nhö yù tuùc; taát caû nhöõng vò aáy ñaõ laøm nhö theá nhôø tu taäp, nhôø laøm cho sung maõn boán nhö yù tuùc. Nhöõng vò Sa-moân hay Baø-la-moân naøo trong thôøi töông lai, naøy caùc Tyû-kheo, seõ thöïc hieän moät phaàn nhö yù tuùc; taát caû nhöõng vò aáy seõ laøm nhö theá nhôø tu taäp, nhôø laøm cho sung maõn boán nhö yù tuùc. Nhöõng vò Sa-moân hay Baø-la-moân naøo trong hieän taïi, naøy caùc Tyû-kheo, coù thöïc hieän moät phaàn nhö yù tuùc; taát caû nhöõng vò aáy ñang laøm nhö theá nhôø tu taäp, nhôø laøm cho sung maõn boán nhö yù tuùc. Theá naøo laø boán? 3) ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo tu taäp nhö yù tuùc caâu höõu vôùi duïc ñònh tinh caàn haønh; tinh taán ñònh... taâm ñònh... tu taäp nhö yù tuùc caâu höõu vôùi tö duy ñònh tinh caàn haønh. 4) Nhöõng vò Sa-moân hay Baø-la-moân naøo trong thôøi quaù khöù, naøy caùc Tyû-kheo, ñaõ thöïc hieän moät phaàn nhö yù tuùc... seõ thöïc hieän... ñang thöïc hieän moät phaàn nhö yù tuùc; taát caû nhöõng vò aáy ñeàu nhôø tu taäp, nhôø laøm cho sung maõn boán nhö yù tuùc. 6.VI. Toaøn Dieän (S.v,256) 1) ... 2) -- Nhöõng vò Sa-moân hay Baø-la-moân naøo trong thôøi quaù khöù, naøy caùc Tyû-kheo, ñaõ thöïc hieän toaøn dieän nhö yù tuùc; taát caû nhöõng vò aáy ñeàu nhôø tu taäp, nhôø laøm cho sung maõn boán nhö yù tuùc. Nhöõng vò Sa-moân hay Baø-la-moân naøo trong thôøi töông lai, naøy caùc Tyû-kheo, seõ thöïc hieän toaøn dieän nhö yù tuùc; taát caû nhöõng vò aáy ñeàu nhôø tu taäp, nhôø laøm cho sung maõn boán nhö yù tuùc. Nhöõng vò Sa-moân hay Baø-la-moân naøo trong thôøi hieän taïi, naøy caùc Tyû-kheo, ñang thöïc hieän toaøn dieän nhö yù tuùc; taát caû nhöõng vò aáy ñeàu nhôø tu taäp, nhôø laøm cho sung maõn boán nhö yù tuùc. Theá naøo laø boán? 3) ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo tu taäp nhö yù tuùc caâu höõu vôùi duïc ñònh tinh caàn haønh... tinh taán ñònh... taâm ñònh... tu taäp nhö yù tuùc caâu höõu vôùi tö duy ñònh tinh caàn haønh. 4) Nhöõng vò Sa-moân hay Baø-la-moân naøo trong thôøi quaù khöù, naøy caùc Tyû-kheo, ñaõ ñöôïc hieän toaøn dieän nhö yù tuùc... seõ thöïc hieän toaøn dieän nhö yù tuùc... ñang thöïc hieän toaøn dieän nhö yù tuùc; taát caû nhöõng vò aáy ñeàu nhôø tu taäp, nhôø laøm cho sung maõn boán nhö yù tuùc. 7.VII. Tyû Kheo (S.v,257) 1) ... 2) -- Nhöõng Tyû-kheo naøo trong thôøi quaù khöù, naøy caùc Tyû-kheo, do ñoaïn dieät caùc laäu hoaëc, ngay trong hieän taïi, töï mình vôùi thaéng trí ñaõ chöùng ngoä, chöùng ñaït vaø an truù voâ laäu taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt; taát caû caùc vò aáy ñeàu nhôø ñaõ tu taäp, ñaõ laøm cho sung maõn boán nhö yù tuùc. Nhöõng Tyû-kheo naøo trong thôøi töông lai, naøy caùc Tyû-kheo, ñaõ ñoaïn dieät caùc laäu hoaëc ngay trong hieän taïi, seõ töï mình vôùi thaéng trí chöùng ngoä, chöùng ñaït vaø an truù voâ laäu taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt; taát caû nhöõng vò aáy ñeàu nhôø tu taäp, nhôø laøm cho sung maõn boán nhö yù tuùc. Nhöõng Tyû-kheo naøo trong thôøi hieän taïi, naøy caùc Tyû-kheo, do ñoaïn dieät caùc laäu hoaëc, ngay trong hieän taïi, töï mình vôùi thaéng trí chöùng ngoä, chöùng ñaït, vaø an truù voâ laäu taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt; taát caû nhöõng vò aáy ñeàu nhôø tu taäp, nhôø laøm cho sung maõn boán nhö yù tuùc. Theá naøo laø boán? 3) ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo tu taäp nhö yù tuùc caâu höõu vôùi duïc ñònh tinh caàn haønh... tinh taán ñònh... taâm ñònh... tu taäp nhö yù tuùc caâu höõu vôùi tö duy ñònh tinh caàn haønh. 4) Nhöõng Tyû-kheo naøo trong thôøi quaù khöù, do ñoaïn dieät caùc laäu hoaëc, ngay trong hieän taïi, sau khi töï mình chöùng ngoä vôùi thaéng trí, ñaõ chöùng ñaït vaø an truù voâ laäu taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt... seõ chöùng ñaït... ñang chöùng ñaït vaø an truù voâ laäu taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt; taát caû nhöõng vò aáy ñeàu nhôø tu taäp, nhôø laøm cho sung maõn boán nhö yù tuùc naøy. 8.VIII. Phaät hay A-La-Haùn (S.v,257) 1) ... 2) -- Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán nhö yù tuùc naøy. Theá naøo laø boán? ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo tu taäp nhö yù tuùc caâu höõu vôùi duïc ñònh tinh caàn haønh... tinh taán ñònh... taâm ñònh... tu taäp nhö yù tuùc caâu höõu vôùi tö duy ñònh tinh caàn haønh. Nhöõng phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, laø boán nhö yù tuùc. 3) Do tu taäp, do laøm cho sung maõn boán nhö yù tuùc naøy, Nhö Lai ñöôïc goïi laø baäc A-la-haùn, Chaùnh Ñaúng Giaùc. 9.IX. Trí (S.v,258) 1-2-3) ... 4)-- Vôùi suy tö: "Ñaây laø nhö yù tuùc caâu höõu vôùi duïc ñònh tinh caàn haønh", naøy caùc Tyû-kheo, ñoái vôùi caùc phaùp töø tröôùc chöa töøng ñöôïc nghe, ôû nôi Ta, nhaõn khôûi leân, trí khôûi leân, tueä khôûi leân, minh khôûi leân, quang khôûi leân. Vôùi suy tö: "Nhö yù tuùc caâu höõu vôùi duïc ñònh tinh caàn haønh naøy caàn phaûi tu taäp", naøy caùc Tyû-kheo, ñoái vôùi caùc phaùp töø tröôùc chöa töøng ñöôïc nghe, ôû nôi Ta, nhaõn khôûi leân, tueä khôûi leân, minh khôûi leân, quang khôûi leân. Vôùi suy tö: "Nhö yù tuùc caâu höõu vôùi duïc ñònh tinh caàn haønh naøy ñaõ ñöôïc tu taäp", naøy caùc Tyû-kheo, ñoái vôùi caùc phaùp töø tröôùc chöa töøng ñöôïc nghe, ôû nôi Ta, nhaõn khôûi leân, trí khôûi leân, tueä khôûi leân, minh khôûi leân, quang khôûi leân. 5) ... (nhö treân, chæ khaùc ñaây laø tinh taán ñònh) ... 6) ... (nhö treân, chæ khaùc ñaây laø taâm ñònh) ... 7) ... (nhö treân, chæ khaùc ñaây laø tö duy ñònh) ... 10.X. Cetiya (Ñeàn thôø) (Tröôøng 2, Ñaïi 1, 15 b-c) (S.v,258) 1) Nhö vaày toâi nghe. Moät thôøi Theá Toân ôû Vesaøli, taïi Ñaïi Laâm, taïi ngoâi nhaø coù noùc nhoïn. 2) Roài Theá Toân, vaøo buoåi saùng, ñaép y, caàm y baùt ñi vaøo Vesaøli ñeå khaát thöïc. Sau khi vaøo Vesaøli ñeå khaát thöïc, sau buoåi aên, treân con ñöôøng khaát thöïc trôû veà, Theá Toân goïi Toân giaû Ananda: -- Haõy caàm toïa cuï, naøy Ananda, Ta seõ ñi ñeán ñeàn thôø Capaøla ñeå nghæ tröa. -- Thöa vaâng, baïch Theá Toân. Toân giaû Ananda vaâng ñaùp Theá Toân, caàm toïa cuï vaø ñi theo sau löng Theá Toân. 3) Roài Theá Toân ñi ñeán ñeàn thôø Capaøla; sau khi ñeán ngoài xuoáng treân choã ñaõ soaïn saün. Toân giaû Ananda ñaûnh leã Theá Toân, ngoài xuoáng moät beân. 4) Theá Toân noùi vôùi Toân giaû Ananda ñang ngoài moät beân: -- Naøy Ananda, khaû aùi thay Vesaøli! Khaû aùi thay ñeàn thôø Udena! Khaû aùi thay ñeàn thôø Gotamaka! Khaû aùi thay ñeàn thôø Sattambaka! Khaû aùi thay ñeàn thôø Bahuputta! Khaû aùi thay ñeàn thôø Sarandada! Khaû aùi thay ñeàn thôø Caøpaøla! Naøy Ananda, nhöõng ai ñaõ tu taäp boán nhö yù tuùc, tu taäp nhieàu laàn, thaät laõo luyeän, thaät chaéc chaén, thaät beàn vöõng, ñieâu luyeän, thieän xaûo, thôøi neáu muoán, ngöôøi aáy coù theå soáng ñeán moät kieáp, hay phaàn kieáp coøn laïi. Naøy Ananda, nay Nhö Lai ñaõ tu boán nhö yù tuùc, tu taäp nhieàu laàn, thaät laõo luyeän, thaät chaéc chaén, thaät beàn vöõng, ñieâu luyeän, thieän xaûo. Naøy Ananda, neáu muoán, Nhö Lai coù theå soáng ñeán moät kieáp hay phaàn kieáp coøn laïi. 5) Nhöng Toân giaû Ananda khoâng theå nhaän hieåu söï gôïi yù quaù roõ raøng, söï hieän töôùng quaù roõ raøng cuûa Theá Toân. Toân giaû khoâng thænh caàu Theá Toân: "Baïch Theá Toân, Theá Toân haõy ôû laïi cho ñeán troïn kieáp. Thieän Theä haõy ôû laïi cho ñeán troïn kieáp, vì lôïi ích cho chuùng sanh, vì haïnh phuùc cho chuùng sanh, vì loøng thöông töôûng cho ñôøi, vì lôïi ích, vì haïnh phuùc, vì an laïc cho loaøi Trôøi vaø loaøi Ngöôøi", vì taâm Toân giaû Ananda bò Ma vöông aùm aûnh. 6-7) Laàn thöù hai, Theá Toân... 8) Laàn thöù ba, Theá Toân noùi vôùi Toân giaû Ananda: -- Naøy Ananda, khaû aùi thay Vesaøli! Khaû aùi thay Udena!... coù theå soáng ñeán moät kieáp hay phaàn kieáp coøn laïi. 9) Tuy vaäy, Toân giaû Ananda khoâng theå nhaän hieåu... vì taâm cuûa Toân giaû Ananda bò AÙc ma aùm aûnh. 10) Roài Theá Toân noùi Toân giaû Ananda: -- Naøy Ananda, haõy ñi vaø laøm nhöõng gì OÂng nghó laø phaûi thôøi. -- Thöa vaâng, baïch Theá Toân. Toân giaû Ananda vaâng ñaùp Theá Toân, töø choã ngoài ñöùng daäy, ñaûnh leã Ngaøi, thaân phía höõu höôùng veà Ngaøi, roài ñi ñeán moät goác caây khoâng xa bao nhieâu. 11) Toân giaû Ananda ñi ra chöa bao laâu, AÙc ma lieàn ñeán choã Theá Toân, khi ñeán xong, lieàn thöa vôùi Theá Toân: -- Baïch Theá Toân, nay Theá Toân haõy dieät ñoä; Thieän Theä haõy dieät ñoä. Baïch Theá Toân, nay ñaõ ñeán thôøi Theá Toân dieät ñoä. Baïch Theá Toân, ñaây laø lôøi Theá Toân ñaõ noùi: "Naøy AÙc ma, Ta seõ khoâng dieät ñoä khi naøo nhöõng Tyû-kheo cuûa Ta chöa trôû thaønh nhöõng vò ñeä töû coù hoïc, coù kyû luaät, töï chuû, ñaït ñöôïc an oån khoûi khoå aùch, ña vaên, trì phaùp, thaønh töïu Chaùnh phaùp vaø tuøy phaùp, soáng chaân chaùnh, soáng thuaän Chaùnh phaùp; sau khi hoïc hoûi giaùo lyù, chöa coù theå tuyeân boá, dieãn giaûng, trình baøy, xaùc ñònh, khai minh, phaân tích, vaø giaûi thích roõ raøng chaùnh phaùp; khi coù taø ñaïo khôûi leân, hoï chöa coù theå caät vaán vaø kheùo haøng phuïc, chöa coù theå truyeàn baù Chaùnh phaùp thaàn dieäu..". Baïch Theá Toân, nhöng nay nhöõng Tyû-kheo cuûa Theá Toân ñaõ trôû thaønh nhöõng vò ñeä töû coù hoïc, coù kyû luaät, töï chuû, ñaït ñöôïc an oån khoûi caùc khoå aùch, ña vaên, trì phaùp, thaønh töïu Chaùnh phaùp vaø tuøy phaùp, soáng chôn chaùnh, soáng thuaän Chaùnh phaùp; sau khi hoïc hoûi giaùo lyù, ñaõ coù theå tuyeân boá, dieãn giaûng, trình baøy, xaùc ñònh, khai minh, phaân taùch vaø giaûi thích roõ raøng chaùnh phaùp; khi coù taø ñaïo khôûi leân, hoï ñaõ coù theå caät vaán vaø kheùo haøng phuïc, ñaõ coù theå truyeàn baù Chaùnh phaùp thaàn dieäu. 12) Nhö vaäy, baïch Theá Toân, nay Theá Toân haõy dieät ñoä, Thieän Theä haõy dieät ñoä. Nay ñaõ ñeán thôøi Theá Toân dieät ñoä. Baïch Theá Toân, ñaây laø lôøi Theá Toân ñaõ noùi: "Naøy AÙc ma, Ta seõ khoâng dieät ñoä, khi naøo nhöõng Tyû-kheo-ni cuûa Ta chöa trôû thaønh nhöõng vò ñeä töû coù hoïc, coù kyû luaät..". 13) "Khi naøo nhöõng nam cö só cuûa Ta... khi naøo nöõ cö só cuûa Ta chöa trôû thaønh nhöõng vò ñeä töû coù hoïc, coù kyû luaät, töï chuû, ñaït ñöôïc an oån khoûi khoå aùch, ña vaên, trì phaùp, thaønh töïu Chaùnh phaùp vaø tuøy phaùp, soáng chôn chaùnh, soáng thuaän Chaùnh phaùp; sau khi hoïc hoûi giaùo lyù, chöa coù theå tuyeân boá, dieãn giaûng, trình baøy, xaùc ñònh, khai minh, phaân taùch vaø giaûi thích roõ raøng chaùnh phaùp; khi naøo coù taø ñaïo khôûi leân, hoï chöa coù theå caät vaán vaø kheùo haøng phuïc, chöa coù theå truyeàn baù chaùnh phaùp thaàn dieäu". Baïch Theá Toân, nay nhöõng nam cö só cuûa Theá Toân ñaõ trôû thaønh nhöõng ñeä töû chôn chaùnh, saùng suoát, coù kyû luaät, saün saøng, ña vaên, duy trì chaùnh phaùp, ñaày ñuû Chaùnh phaùp vaø tuøy phaùp, soáng chôn chaùnh, soáng theo Chaùnh phaùp; sau khi hoïc hoûi giaùo lyù, ñaõ coù theå tuyeân boá, dieãn giaûng trình baøy, xaùc ñònh, khai minh, phaân tích vaø giaûi thích roõ raøng chaùnh phaùp; khi coù taø ñaïo khôûi leân, hoï ñaõ coù theå caät vaán vaø kheùo haøng phuïc, vaø coù theå truyeàn baù Chaùnh phaùp thaàn dieäu. 14) Nhö vaäy, baïch Theá Toân, nay Theá Toân haõy dieät ñoä, Thieän Theä haõy dieät ñoä. Baïch Theá Toân, ñaõ ñeán thôøi Theá Toân dieät ñoä. Baïch Theá Toân, ñaây laø lôøi Theá Toân ñaõ noùi: "Naøy AÙc ma, Ta seõ khoâng dieät ñoä, khi naøo Phaïm haïnh Ta giaûng daïy chöa thaønh töïu, thònh ñaït, phoå bieán, quaûng baù, bieán maõn, nghóa laø ñöôïc kheùo giaûng daïy cho loaøi Ngöôøi". Baïch Theá Toân, nay Phaïm haïnh Theá Toân giaûng daïy ñaõ ñöôïc thaønh töïu, thònh ñaït, phoå bieán, quaûng baù, bieán maõn, nghóa laø ñöôïc kheùo giaûng daïy cho loaøi Ngöôøi. Nhö vaäy, baïch Theá Toân, nay Theá Toân haõy dieät ñoä, Thieän Theä haõy dieät ñoä. Baïch Theá Toân, nay ñaõ ñeán thôøi Theá Toân dieät ñoä. 15) Khi ñöôïc noùi vaäy, Theá Toân noùi vôùi AÙc ma: -- Naøy AÙc ma, haõy yeân taâm, khoâng bao laâu Nhö Lai seõ dieät ñoä. Sau ba thaùng, baét ñaàu töø hoâm nay, Nhö Lai seõ dieät ñoä. 16) Vaø taïi choã Caøpaøla, Theá Toân chaùnh nieäm, tænh giaùc, töø boû thoï haønh (khoâng duy trì maïng soáng laâu hôn nöõa). Khi Theá Toân töø boû, khoâng duy trì maïng soáng theâm nöõa, thôøi ñaïi ñòa chaán ñoäng, gheâ rôïn, toùc loâng döïng ngöôïc, saám trôøi vang daäy. 17) Theá Toân nhaän hieåu yù nghóa cuûa söï kieän aáy, luùc baáy giôø Ngaøi noùi leân baøi keä caûm khaùi nhö sau: Maïng soáng coù haïn hay voâ haïn, 11.I. Tröôùc hay Nhaân (S.v,263) 1) Taïi Saøvatthi. 2) -- Tröôùc khi Ta giaùc ngoä, naøy caùc Tyû-kheo, chöa chöùng Chaùnh Ñaúng Giaùc, coøn laø Boà-taùt, Ta suy nghó nhö sau: "Do nhaân gì, do duyeân gì, tu taäp nhö yù tuùc?" Roài naøy caùc Tyû-kheo, Ta suy nghó nhö sau: 3) "ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, coù ngöôøi tu taäp nhö yù tuùc caâu höõu vôùi duïc ñònh tinh caàn haønh (vôùi yù nghó): 'Nhö vaäy, yù muoán (duïc) cuûa ta seõ khoâng quaù thuï ñoäng vaø khoâng quaù haêng say, seõ khoâng co ruùt phía trong, seõ khoâng phaân taùn phía ngoaøi, an truù vôùi töôûng tröôùc sau ñoàng ñaúng (pacchaøpure-sanni). Tröôùc theá naøo, thôøi sau nhö vaäy; sau theá naøo, thôøi tröôùc nhö vaäy. Döôùi theá naøo, thôøi treân nhö vaäy; treân theá naøo, thôøi döôùi nhö vaäy. Ban ngaøy theá naøo, thôøi ban ñeâm nhö vaäy; ban ñeâm theá naøo, thôøi ban ngaøy nhö vaäy". Nhö vaäy, vôùi taâm roäng môû, vôùi taâm khoâng goø boù (apariyonaddhena), vôùi taâm choùi saùng, vò aáy tu taäp taâm. 4) "Coù ngöôøi tu taäp nhö yù tuùc caâu höõu vôùi tinh taán ñònh tinh caàn haønh (vôùi yù nghó): 'Nhö vaäy, tinh taán cuûa ta seõ khoâng quaù thuï ñoäng vaø cuõng khoâng quaù haêng say, seõ khoâng co ruùt phía trong, seõ khoâng phaân taùn phía ngoaøi, an truù vôùi töôûng tröôùc sau ñoàng ñaúng. Tröôùc theá naøo, thôøi sau nhö vaäy; sau theá naøo, thôøi tröôùc nhö nhö vaäy. Döôùi theá naøo, thôøi treân nhö vaäy; treân theá naøo, thôøi döôùi nhö vaäy. Ban ngaøy theá naøo, thôøi ban ñeâm nhö vaäy; ban ñeâm theá naøo, thôøi ban ngaøy nhö vaäy". Nhö vaäy, vôùi taâm roäng môû, vôùi taâm khoâng goø boù, vôùi taâm choùi saùng, vò aáy tu taäp taâm. 5) "Coù ngöôøi tu taäp taäp nhö yù tuùc caâu höõu vôùi taâm ñònh tinh caàn haønh (vôùi yù nghó): 'Nhö vaäy, taâm cuûa ta seõ khoâng quaù thuï ñoäng vaø cuõng khoâng quaù haêng say, seõ khoâng co ruùt phía trong, seõ khoâng phaân taùn phía ngoaøi, an truù vôùi töôûng tröôùc sau ñoàng ñaúng. Tröôùc theá naøo, thôøi sau nhö vaäy; sau theá naøo, thôøi tröôùc nhö vaäy. Döôùi theá naøo, thôøi treân nhö vaäy; treân theá naøo, thôøi döôùi nhö vaäy. Ban ngaøy theá naøo, thôøi ban ñeâm nhö vaäy; ban ñeâm theá naøo, thôøi ban ngaøy nhö vaäy". Nhö vaäy, vôùi taâm roäng môû, khoâng vôùi taâm goø boù, vôùi taâm choùi saùng, vò aáy tu taäp taâm. 6) "Coù ngöôøi tu taäp nhö yù tuùc, caâu höõu vôùi tö duy ñònh tinh caàn haønh (vôùi yù nghó): 'Nhö vaäy, taâm cuûa ta seõ khoâng quaù thuï ñoäng vaø cuõng khoâng quaù haêng say, seõ khoâng co ruùt phía trong, seõ khoâng phaân taùn phía ngoaøi, an truù vôùi töôûng tröôùc sau ñoàng ñaúng. Tröôùc theá naøo, thôøi sau nhö vaäy; sau theá naøo, thôøi tröôùc nhö vaäy. Döôùi theá naøo, thôøi treân nhö vaäy; treân theá naøo, thôøi döôùi nhö vaäy. Ban ngaøy theá naøo, thôøi ban ñeâm nhö vaäy; ban ñeâm theá naøo, thôøi ban ngaøy nhö vaäy". Nhö vaäy, vôùi taâm roäng môû, khoâng vôùi taâm goø boù, vôùi taâm choùi saùng, vò aáy tu taäp taâm. 7) "Tu taäp boán nhö yù tuùc nhö vaäy, laøm cho sung maõn nhö vaäy, Tyû-kheo chöùng ñöôïc nhieàu loaïi thaàn thoâng: Moät thaân hieän ra nhieàu thaân; nhieàu thaân hieän ra moät thaân; hieän hình, bieán hình, ñi ngang qua töôøng, qua thaønh luõy, qua nuùi, khoâng dính nhö ñi ngang qua hö khoâng; troài leân, ñoän thoå, ngang qua ñaát lieàn nhö ôû trong nöôùc; ñi treân nöôùc khoâng nöùt ra nhö ñi treân ñaát lieàn; ngoài kieát-giaø, ñi treân hö khoâng nhö con chim, vôùi baøn tay chaïm vaø rôø maët traêng vaø maët trôøi, nhöõng vaät coù ñaïi thaàn löïc, ñaïi uy thaàn nhö vaäy; coù theå töï thaân bay ñeán coõi Phaïm thieân. 8) "Tu taäp nhö yù tuùc nhö vaäy, laøm cho sung maõn nhö vaäy, Tyû-kheo chöùng ñöôïc thieân nhó thoâng thanh tònh, sieâu nhaân, coù theå nghe hai loaïi tieáng, chö Thieân vaø loaøi Ngöôøi, hoaëc xa hoaëc gaàn". 9) "Tu taäp boán nhö yù tuùc nhö vaäy, laøm cho sung maõn nhö vaäy, Tyû-kheo vôùi taâm cuûa mình roõ bieát taâm cuûa caùc chuùng sanh, cuûa nhöõng ngöôøi khaùc. Vôùi taâm coù tham, vò aáy roõ bieát laø taâm coù tham; vôùi taâm khoâng coù tham, roõ bieát laø taâm khoâng coù tham; vôùi taâm coù saân, roõ bieát laø taâm coù saân; vôùi taâm khoâng coù saân, roõ bieát laø taâm khoâng coù saân; vôùi taâm coù si roõ bieát laø taâm coù si; vôùi taâm khoâng coù si, roõ bieát laø taâm khoâng coù si; vôùi taâm co ruùt, roõ bieát laø taâm co ruùt; vôùi taâm taùn loaïn, roõ bieát laø taâm taùn loaïn; vôùi taâm ñaïi haønh, roõ bieát laø taâm ñaïi haønh; vôùi taâm khoâng ñaïi haønh, roõ bieát laø taâm khoâng ñaïi haønh; vôùi taâm höõu haïn, roõ bieát laø taâm höõu haïn; vôùi taâm voâ thöôïng, roõ bieát laø taâm voâ thöôïng; vôùi taâm Thieàn ñònh, roõ bieát laø taâm Thieàn ñònh; vôùi taâm khoâng Thieàn ñònh, roõ bieát laø taâm khoâng Thieàn ñònh; vôùi taâm khoâng giaûi thoaùt, roõ bieát laø taâm khoâng giaûi thoaùt; vôùi taâm giaûi thoaùt, roõ bieát laø taâm giaûi thoaùt. 10) "Tu taäp boán nhö yù tuùc nhö vaäy, laøm cho sung maõn nhö vaäy, vò aáy nhôù ñeán nhieàu ñôøi soáng quaù khöù: Nhö moät ñôøi, hai ñôøi, ba ñôøi, boán ñôøi, naêm ñôøi, möôøi ñôøi, hai möôi ñôøi, ba möôi ñôøi, boán möôi ñôøi, naêm möôi ñôøi, moät traêm ñôøi, moät ngaøn ñôøi, moät traêm ngaøn ñôøi, nhieàu hoaïi kieáp, nhieàu thaønh kieáp, nhieàu hoaïi thaønh kieáp. Vò aáy nhôù raèng: 'Taïi choã kia, ta coù teân nhö theá naøy, doøng hoï nhö theá naøy, giai caáp nhö theá naøy, moùn aên nhö theá naøy, thoï khoå laïc nhö theá naøy, tuoåi thoï ñeán möùc nhö theá naøy. Sau khi cheát taïi choã kia, ta ñöôïc sanh ra taïi choã noï. Taïi choã aáy ta coù teân nhö theá naøy, doøng hoï nhö theá naøy, giai caáp nhö theá naøy, moùn aên nhö theá naøy, thoï khoå laïc nhö theá naøy, tuoåi thoï ñeán möùc nhö theá naøy. Sau khi cheát taïi choã noï, ta ñöôïc sanh ra ôû ñaây". Nhö vaäy, vò aáy nhôù ñeán nhieàu ñôøi soáng quaù khöù vôùi caùc neùt ñaïi cöông vaø caùc chi tieát. 11) "Tu taäp boán nhö yù tuùc nhö vaäy, laøm cho sung maõn nhö vaäy, Tyû-kheo vôùi thieân nhaõn thanh tònh, sieâu nhaân, thaáy söï soáng vaø cheát cuûa chuùng sanh: Vò aáy roõ bieát chuùng sanh, ngöôøi haï lieät keû cao sang ; ngöôøi ñeïp ñeõ, keû thoâ xaáu; ngöôøi may maén, keû baát haïnh, ñeàu do haïnh nghieäp cuûa hoï. Caùc vò naøy laøm nhöõng aùc haïnh veà thaân, ngöõ hay yù, phæ baùng caùc baäc Thaùnh, theo taø kieán, taïo caùc nghieäp theo taø kieán. Nhöõng ngöôøi naøy, sau khi thaân hoaïi maïng chung, phaûi sanh vaøo coõi döõ, aùc thuù, ñoïa xöù, ñòa nguïc. Coøn nhöõng vò laøm nhöõng thieän haïnh veà thaân, ngöõ vaø yù, khoâng phæ baùng caùc baäc Thaùnh, theo chaùnh kieán, taïo caùc nghieäp theo chaùnh kieán; nhöõng ngöôøi naøy, sau khi thaân hoaïi maïng chung, ñöôïc sanh leân thieän thuù, coõi trôøi, treân ñôøi naøy. Nhö vaäy, vò aáy vôùi thieân nhaõn thuaàn tònh, sieâu nhaân, thaáy söï soáng cheát cuûa chuùng sanh. Vò aáy bieát roõ raèng: 'Chuùng sanh, ngöôøi haï lieät, keû cao sang, ngöôøi ñeïp ñeõ, keû thoâ xaáu, ngöôøi may maén, keû baát haïnh, ñeàu do haïnh nghieäp cuûa hoï". 12) "Tu taäp boán nhö yù tuùc nhö vaäy, laøm cho sung maõn nhö vaäy, Tyû-kheo do ñoaïn taän caùc laäu hoaëc, ngay trong hieän taïi, töï mình vôùi thaéng trí, chöùng ngoä vaø chöùng ñaït voâ laäu taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt". 12.II. Quaû Lôùn (S.v,267) 1) ... 2) -- Boán nhö yù tuùc naøy, naøy caùc Tyû-kheo, ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho sung maõn, ñöa ñeán quaû lôùn, lôïi ích lôùn. Boán nhö yù tuùc, naøy caùc Tyû-kheo, tu taäp nhö theá naøo, laøm cho sung maõn nhö theá naøo, ñöa ñeán quaû lôùn, lôïi ích lôùn? 3) ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo tu taäp nhö yù tuùc caâu höõu vôùi duïc ñònh tinh caàn haønh (vôùi yù nghó): "Nhö vaäy, yù muoán cuûa ta seõ khoâng quaù thuï ñoäng, vaø cuõng khoâng quaù haêng say, seõ khoâng co ruùt phía trong, seõ khoâng phaân taùn phía ngoaøi, an truù vôùi töôûng tröôùc sau ñoàng ñaúng. Tröôùc theá naøo, thôøi sau nhö vaäy; sau theá naøo, thôøi tröôùc nhö vaäy. Döôùi theá naøo, thôøi treân nhö vaäy; treân theá naøo, thôøi döôùi nhö vaäy. Ban ngaøy theá naøo, thôøi ban ñeâm nhö vaäy; ban ñeâm theá naøo, thôøi ban ngaøy nhö vaäy". Nhö vaäy, vôùi taâm roäng môû, vôùi taâm khoâng goø boù, vôùi taâm choùi saùng, vò aáy tu taäp taâm. 4-6) ... tinh taán ñònh... taâm ñònh... tö duy ñònh... Boán nhö yù tuùc ñöôïc tu taäp nhö vaäy, laøm cho sung maõn nhö vaäy, ñöa ñeán quaû lôùn, lôïi ích lôùn. 7-11) Tu taäp boán nhö yù tuùc nhö vaäy, laøm cho sung maõn nhö vaäy, Tyû-kheo chöùng ñöôïc nhieàu loaïi thaàn thoâng: Moät thaân hieän ra nhieàu thaân... coù theå töï thaân bay ñeán Phaïm thieân... 12) Tu taäp boán nhö yù tuùc nhö vaäy, laøm cho sung maõn nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo do ñoaïn taän caùc laäu hoaëc, ngay trong hieän taïi, töï mình vôùi thaéng trí, chöùng ngoä, chöùng ñaït vaø an truù voâ laäu taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt. 13.III. Y Ù Muoán (Chando) (S.v,268) 1) ... 2) -- Naøy caùc Tyû-kheo, neáu Tyû-kheo nöông töïa duïc ñöôïc ñònh, ñöôïc nhöùt taâm, ñaây goïi laø duïc ñònh. Ñoái vôùi caùc aùc, baát thieän phaùp chöa sanh, vò aáy khôûi leân yù muoán khoâng cho sanh khôûi, tinh caàn, tinh taán, quyeát taâm, coá gaéng. Ñoái vôùi caùc aùc, baát thieän phaùp ñaõ sanh, vò aáy khôûi leân yù muoán ñoaïn dieät, tinh caàn, tinh taán, quyeát taâm, coá gaéng. Ñoái vôùi caùc thieän phaùp chöa sanh, vò aáy khôûi leân yù muoán laøm cho sanh khôûi, tinh caàn, tinh taán, quyeát taâm, coá gaéng. Ñoái vôùi caùc thieän phaùp ñaõ sanh, vò aáy khôûi leân yù muoán laøm cho an truù, khoâng cho vong thaát, laøm cho taêng tröôûng, laøm cho quaûng ñaïi, tu taäp, laøm cho vieân maõn, tinh caàn, tinh taán, quyeát taâm, coá gaéng. Nhöõng (phaùp) naøy ñöôïc goïi laø tinh caàn haønh. Nhö vaäy, ñaây laø duïc, ñaây laø duïc ñònh, vaø nhöõng phaùp naøy laø tinh caàn haønh. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây goïi laø nhö yù tuùc caâu höõu vôùi duïc ñònh tinh caàn haønh. 3) Neáu Tyû-kheo nöông töïa tinh taán, naøy caùc Tyû-kheo, ñöôïc ñònh, ñöôïc nhaát taâm, ñaây goïi laø tinh taán ñònh. Ñoái vôùi caùc aùc, baát thieän phaùp chöa sanh... Ñoái vôùi caùc thieän phaùp ñaõ sanh, khôûi leân yù muoán laøm cho an truù, khoâng cho vong thaát, laøm cho taêng tröôûng, laøm cho quaûng ñaïi, tu taäp, laøm cho vieân maõn, tinh caàn, tinh taán, quyeát taâm, coá gaéng. Caùc (phaùp) naøy ñöôïc goïi laø tinh caàn haønh. Nhö vaäy, ñaây laø tinh taán, ñaây laø tinh taán ñònh, nhöõng phaùp naøy laø tinh caàn haønh. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây goïi laø nhö yù tuùc caâu höõu vôùi tinh taán ñònh tinh caàn haønh. 4) Neáu Tyû-kheo nöông töïa taâm, naøy caùc Tyû-kheo, ñöôïc ñònh, ñöôïc nhaát taâm, ñaây goïi laø taâm ñònh. Ñoái vôùi caùc aùc, baát thieän phaùp chöa sanh... Ñoái vôùi caùc thieän phaùp ñaõ sanh, vò aáy khôûi leân yù muoán laøm cho an truù, khoâng cho vong thaát, laøm cho taêng tröôûng, laøm cho quaûng ñaïi, tu taäp, laøm cho vieân maõn, tinh caàn, tinh taán, quyeát taâm, coá gaéng. Caùc (phaùp) naøy ñöôïc goïi laø tinh caàn haønh. Nhö vaäy, ñaây laø taâm, ñaây laø taâm ñònh, nhöõng (phaùp) naøy laø tinh caàn haønh. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây goïi laø nhö yù tuùc caâu höõu vôùi taâm ñònh tính caàn haønh. 5) Neáu Tyû-kheo nöông töïa tö duy, naøy caùc Tyû-kheo, ñöôïc ñònh, ñöôïc nhaát taâm, ñaây goïi laø tö duy ñònh. Ñoái vôùi aùc, baát thieän phaùp chöa sanh... ñoái vôùi caùc thieän phaùp ñaõ sanh, vò aáy khôûi leân yù muoán laøm cho an truù, khoâng vong thaát, laøm cho taêng trööûng, laøm cho quaûng ñaïi, tu taäp, laøm cho vieân maõn, tinh caàn, tinh taán, quyeát taâm, coá gaéng. Caùc (phaùp) naøy ñöôïc goïi tinh caàn haønh. Nhö vaäy, ñaây laø tö duy, ñaây laø tö duy ñònh, nhöõng phaùp naøy laø tinh caàn haønh. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây goïi laø nhö yù tuùc caâu höõu vôùi tö duy ñònh tinh caàn haønh. 14.IV. Moggalaøna (S.v,269) 1) Nhö vaày toâi nghe. Moät thôøi Theá Toân truù ôû Saøvatthi taïi Ñoâng Vieân, laâu ñaøi cuûa meï Migaøra. 2) Luùc baáy giôø, moät soá Tyû-kheo truù ôû döôùi laàu cuûa meï Migaøra, traïo cöû, kieâu maïn, dao ñoäng, laém mieäng, taïp thoaïi, thaát nieäm, khoâng tænh giaùc, khoâng ñònh tónh, taâm meâ loaïn, caùc caên khoâng cheá ngöï (paøkatindriyaø) 3) Roài Theá Toân baûo Toân giaû Mahaø Moggalaøna: -- Naøy Moggalaøna, nhöõng ñoàng Phaïm haïnh aáy truù döôùi laàu cuûa meï Migaøra, traïo cöû, kieâu maïn, dao ñoäng, laém mieäng, taïp thoaïi, thaát nieäm, khoâng tænh giaùc, khoâng ñònh tónh, vôùi taâm meâ loaïn, caùc caên khoâng cheá ngöï. Haõy ñi, naøy Moggalaøna, vaø laøm cho hoï hoaûng hoát (samvejeti) -- Thöa vaâng, baïch Theá Toân. Toân giaû Mahaø Moggalaøna vaâng ñaùp Theá Toân, thöïc hieän thaàn thoâng, vôùi ngoùn chaân lôùn, laøm cho rung ñoäng, rung chuyeån, laøm cho chaán ñoäng laâu ñaøi cuûa meï Migaøra. 4) Roài caùc Tyû-kheo aáy hoaûng sôï, loâng toùc döïng ngöôïc, hoï ñöùng veà moät beân vaø (la lôùn): "Thaät laø vi dieäu, chö Toân giaû! Thaät laø hy höõu, chö Toân giaû! Laâu ñaøi cuûa meï Migaøra naøy ñöôïc che chôû khoûi gioù, ñöôïc kheùo ñaøo nhöõng neàn moùng thaâm saâu, khoâng coù dao ñoäng, khoâng coù chuyeån ñoäng. Tuy vaäy, noù rung ñoäng, rung chuyeån, chaán ñoäng!" 5) Roài Theá Toân ñi ñeán caùc Tyû-kheo aáy; sau khi ñeán noùi vôùi hoï: -- Naøy caùc Tyû-kheo, taïi sao caùc OÂng laïi hoát hoaûng, loâng toùc döïng ngöôïc, vaø ñöùng veà moät beân nhö vaäy? -- Thaät vi dieäu thay, baïch Theá Toân! Thaät hy höõu thay, baïch Theá Toân! Laâu ñaøi cuûa meï Migaøra ñöôïc che chôû khoûi gioù, ñöôïc kheùo ñaøo thaønh nhöõng neàn moùng thaâm saâu, khoâng coù dao ñoäng, khoâng coù chuyeån ñoäng. Tuy vaäy noù rung ñoäng, rung chuyeån, chaán ñoäng. 6) -- Naøy caùc Tyû-kheo, chính do Tyû-kheo Moggalaøna muoán laøm cho caùc OÂng hoaûng hoát, vôùi ngoùn chaân lôùn, ñaõ laøm cho laâu ñaøi naøy cuûa meï Migaøra bò rung chuyeån, rung ñoäng, bò chaán ñoäng. Caùc OÂng nghó theá naøo, naøy caùc Tyû-kheo, do tu taäp, do laøm cho sung maõn nhöõng phaùp naøo, Tyû-kheo Moggalaøna coù ñaïi thaàn löïc nhö vaäy, ñaïi uy löïc nhö vaäy? -- Baïch Theá Toân, caùc phaùp laáy Theá Toân laøm caên baûn, laáy Theá Toân laøm laõnh ñaïo... sau khi nghe phaùp, caùc Tyû-kheo seõ thoï trì. 7) -- Vaäy haõy nghe, naøy caùc Tyû-kheo. Chính do tu taäp, do laøm cho sung maõn boán nhö yù tuùc, Tyû-kheo Moggalaøna ñaõ coù ñaïi thaàn löïc nhö vaäy, ñaïi uy löïc nhö vaäy. Theá naøo laø boán? 8) ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo Moggalaøna tu taäp nhö yù tuùc caâu höõu vôùi duïc ñònh tinh caàn haønh... tinh taán ñònh... taâm ñònh... Tu taäp nhö yù tuùc caâu höõu vôùi tö duy ñònh tinh caàn haønh (vôùi yù nghó): "Nhö vaäy, tö duy cuûa ta seõ khoâng quaù thuï ñoäng, cuõng khoâng quaù haêng say, seõ khoâng co ruùt phía trong, seõ khoâng phaân taùn phía ngoaøi, an truù vôùi töôûng tröôùc sau ñoàng ñaúng. Tröôùc theá naøo, thôøi sau nhö vaäy; sau theá naøo, thôøi tröôùc nhö vaäy. Döôùi theá naøo, thôøi treân nhö vaäy; treân theá naøo thôøi döôùi nhö vaäy. Ban ngaøy theá naøo, thôøi ban ñeâm nhö vaäy; ban ñeâm theá naøo, thôøi ban ngaøy nhö vaäy". Nhö vaäy, vôùi taâm roäng môû, khoâng vôùi taâm goø boù, vôùi taâm choùi saùng, vò aáy tu taäp taâm. 9) Naøy caùc Tyû-kheo, chính do tu taäp, do laøm cho sung maõn boán nhö yù tuùc naøy, Tyû-kheo Moggalaøna ñöôïc ñaïi thaàn löïc nhö vaäy, ñaïi uy löïc nhö vaäy. 10) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, cuõng chính do tu taäp, do laøm cho sung maõn boán nhö yù tuùc naøy, Tyû-kheo Moggalaøna thöïc hieän nhieàu loaïi thaàn thoâng... coù theå töï thaân bay ñeán coõi Phaïm thieân. 11) Vaø chính nhôø tu taäp, nhôø laøm cho sung maõn boán nhö yù tuùc naøy, Tyû-kheo Moggalaøna do ñoaïn taän caùc laäu hoaëc ngay trong hieän taïi, töï mình vôùi thaéng trí, chöùng ngoä, chöùng ñaït vaø an truù voâ laäu taâm giaûi thoaùt vaø tueä giaûi thoaùt. 12) (Saùu thaàn thoâng ñöôïc thuyeát roäng ra nhö vaäy). 15.V. Baø-La-Moân (S.v,271) 1) Nhö vaày toâi nghe. Moät thôøi Toân giaû Ananda truù ôû Kosambi, taïi khu vöôøn Ghosita. 2) Roài Baø-la-moân Unnaøbha ñi ñeán Toân giaû Ananda; sau khi ñeán, noùi leân vôùi Toân giaû Ananda nhöõng lôøi chaøo ñoùn hoûi thaêm, sau khi noùi leân nhöõng lôøi chaøo ñoùn hoûi thaêm thaân höõu roài ngoài xuoáng moät beân. Ngoài moät beân, Baø-la-moân Unnaøbha thöa vôùi Toân giaû Ananda: 3) -- Do muïc ñích gì, thöa Toân giaû Ananda, Phaïm haïnh ñöôïc soáng döôùi Sa-moân Gotama? -- Vôùi muïc ñích ñoaïn taän duïc (chanda), naøy Baø-la-moân, Phaïm haïnh ñöôïc soáng döôùi Sa-moân Gotama. 4) -- Coù con ñöôøng gì, thöa Toân giaû Ananda, coù ñaïo loä gì ñöa ñeán ñoaïn taän loøng duïc? -- Coù con ñöôøng naøy, naøy Baø-la-moân, coù ñaïo loä naøy ñöa ñeán ñoaïn taän loøng duïc. 5) -- Con ñöôøng aáy laø gì, thöa Toân giaû Ananda? Ñaïo loä aáy laø gì ñöa ñeán ñoaïn taän loøng duïc? -- ÔÛ ñaây, naøy Baø-la-moân, Tyû-kheo tu taäp nhö yù tuùc caâu höõu vôùi duïc ñònh tinh caàn haønh... tinh taán ñònh... taâm ñònh... tu taäp nhö yù tuùc caâu höõu vôùi tö duy ñònh tinh caàn haønh. Ñaây laø con ñöôøng, naøy Baø-la-moân, ñaây laø ñaïo loä ñöa ñeán ñoaïn taän loøng duïc. 6) -- Söï theå laø vaäy, thöa Toân giaû Ananda, thôøi moät coâng vieäc lieân tuïc (santaka), khoâng coù chaám döùt. Laáy duïc maø tröø duïc, söï kieän nhö vaäy khoâng xaåy ra. -- Naøy Baø-la-moân, veà vaán ñeà naøy, toâi seõ hoûi OÂng. Neáu OÂng kham nhaãn, xin haõy traû lôøi. 7) Naøy Baø-la-moân, OÂng nghó theá naøo? Coù phaûi tröôùc coù loøng duïc (yù muoán) nôi OÂng (thuùc ñaåy OÂng): "Ta seõ ñi ñeán khu vöôøn". Sau khi OÂng ñeán khu vöôøn roài, loøng duïc aáy ñöôïc tònh chæ? -- Thöa vaâng, Toân giaû. -- Coù phaûi tröôùc coù tinh taán nôi OÂng, (thuùc ñaåy OÂng): "Ta seõ ñi ñeán khu vöôøn". Sau khi OÂng ñeán khu vöôøn, tinh taán aáy ñöôïc tònh chæ? -- Thöa vaâng, Toân giaû. -- Coù phaûi tröôùc coù taâm nôi OÂng (thuùc ñaåy OÂng): "Ta seõ ñi ñeán khu vöôøn". Sau khi OÂng ñeán khu vöôøn, taâm aáy ñöôïc tònh chæ? -- Thöa vaâng, Toân giaû. -- Coù phaûi tröôùc coù tö duy nôi OÂng, (thuùc ñaåy OÂng): "Ta seõ ñi ñeán khu vöôøn". Sau khi OÂng ñeán khu vöôøn, tö duy aáy ñöôïc tònh chæ? -- Thöa vaâng, Toân giaû. 8) -- Cuõng vaäy naøy Baøy-la-moân, khi Tyû-kheo naøo laø baäc A-la-haùn, caùc laäu hoaëc ñaõ ñoaïn taän, Phaïm haïnh ñaõ thaønh, caùc vieäc neân laøm ñaõ laøm, ñaõ ñaët gaùnh naëng xuoáng, ñaõ ñaït ñöôïc muïc ñích, höõu kieát söû ñaõ ñoaïn, chaùnh trí, giaûi thoaùt. Loøng duïc maø vò aáy coù tröôùc ñeå chöùng ñöôïc A-la-haùn thì khi chöùng ñöôïc A-la-haùn roài, loøng duïc aáy ñöôïc tònh chæ. Söï tinh taán maø vò aáy coù tröôùc ñeå chöùng ñaït A-la-haùn, thì khi chöùng ñöôïc A-la-haùn roài, tinh taán aáy ñöôïc tònh chæ. Taâm maø vò aáy coù tröôùc ñeå chöùng ñaït A-la-haùn, thì khi chöùng ñöôïc A-la-haùn roài, taâm aáy ñöôïc tònh chæ. Tö duy maø vò aáy coù tröôùc ñeå chöùng ñaït A-la-haùn, thì khi chöùng ñöôïc A-la-haùn roài, tö duy aáy ñöôïc tònh chæ. 9) OÂng nghó theá naøo, naøy Baø-la-moân, söï theå laø vaäy, thôøi moät coâng vieäc coù chaám döùt lieân tuïc hay laø moät coâng vieäc khoâng chaám döùt? -- Thöïc vaäy, thöa Toân giaû Ananda, söï theå laø vaäy, moät coâng vieäc coù chaám döùt, khoâng phaûi laø moät coâng vieäc khoâng chaám döùt. 10) Thaät vi dieäu thay, Toân giaû Ananda! Thaät vi dieäu thay, Toân giaû Ananda!... Töø nay cho ñeán maïng chung, con troïn ñôøi quy ngöôõng! 16.VI. Sa-Moân, Baø-La-Moân hay Ñaïi Thaàn Thoâng (S.v,273) 1) ... 2) -- Nhöõng Sa-moân hay Baø-la-moân naøo trong thôøi quaù khöù, naøy caùc Tyû-kheo, coù thaàn löïc lôùn, coù uy löïc lôùn; taát caû nhöõng vò aáy ñeàu nhôø tu taäp, nhôø laøm cho sung maõn boán nhö yù tuùc. 3) Nhöõng Sa-moân hay Baø-la-moân naøo trong töông lai, naøy caùc Tyû-kheo, coù thaàn löïc lôùn, coù uy löïc lôùn; taát caû nhöõng vò aáy ñeàu nhôø tu taäp, nhôø laøm cho sung maõn boán nhö yù tuùc. 4) Nhöõng Sa-moân hay Baø-la-moân naøo trong thôøi hieän taïi, naøy caùc Tyû-kheo, coù thaàn löïc lôùn, coù uy löïc lôùn; taát caû nhöõng vò aáy ñeàu nhôø tu taäp, nhôø laøm cho sung maõn boán nhö yù tuùc. Theá naøo laø boán? 5) ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo tu taäp nhö yù tuùc caâu höõu vôùi duïc ñònh tinh caàn haønh... tinh taán ñònh... taâm ñònh... tu taäp nhö yù tuùc caâu höõu vôùi tö duy ñònh tinh caàn haønh. 6) Nhöõng Sa-moân hay Baø-la-moân naøo trong thôøi quaù khöù naøy caùc Tyû-kheo, coù ñaïi thaàn löïc... seõ coù ñaïi thaàn löïc, ñaïi uy löïc... coù ñaïi thaàn löïc, coù ñaïi uy löïc; taát caû nhöõng vò aáy ñeàu nhôø tu taäp, nhôø laøm cho sung maõn boán nhö yù tuùc. 17.VII. Sa-Moân, Baø La Moân hay Kieâu Maïn (S.v,274) 1) ... 2) -- Phaøm nhöõng Sa-moân hay Baø-la-moân naøo trong thôøi quaù khöù, naøy caùc Tyû-kheo, ñaõ thöïc hieän nhieàu loaïi thaàn thoâng: Moät thaân hieän ra nhieàu thaân, nhieàu thaân hieän ra moät thaân, hieän hình, bieán hình, ñi ngang qua töôøng, qua thaønh luõy, qua nuùi nhö ñi ngang hö khoâng, troài leân, ñoän thoå, ngang qua ñaát lieàn nhö ôû trong nöôùc, ñi treân nöôùc khoâng nöùt ra nhö ñi treân ñaát lieàn, ngoài kieát-giaø ñi treân hö khoâng nhö con chim, vôùi baøn tay chaïm vaø rôø maët traêng vaø maët trôøi, nhöõng vaät coù ñaïi thaàn löïc, ñaïi uy löïc nhö vaäy, coù theå töï thaân bay ñeán coõi Phaïm thieân; taát caû nhöõng vò aáy ñeàu nhôø tu taäp, nhôø laøm cho sung maõn boán nhö yù tuùc. 3) Phaøm nhöõng Sa-moân hay Baø-la-moân naøo trong töông lai, naøy caùc Tyû-kheo, seõ thöïc hieän nhieàu loaïi thaàn thoâng: Moät thaân hieän ra nhieàu thaân... bay ñeán coõi Phaïm thieân; taát caû nhöõng vò naøy ñeàu nhôø tu taäp, nhôø laøm cho sung maõn boán nhö yù tuùc. 4) Phaøm nhöõng Sa-moân hay Baø-la-moân naøo trong hieän taïi, naøy caùc Tyû-kheo, seõ thöïc hieän nhieàu loaïi thaàn thoâng: Moät thaân hieän ra nhieàu thaân... bay ñeán coõi Phaïm thieân; Taát caû nhöõng vò naøy ñeàu nhôø tu taäp, nhôø laøm cho sung maõn boán nhö yù tuùc. Theá naøo laø boán? 5) ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, tu taäp nhö yù tuùc caâu höõu vôùi duïc ñònh tinh caàn haønh... tinh taán ñònh... taâm ñònh... tu taäp nhö yù tuùc caâu höõu vôùi tö duy ñònh tinh caàn haønh. 6) Phaøm nhöõng Sa-moân hay Baø-la-moân naøo trong thôøi quaù khöù, ñaõ thöïc hieän nhieàu loaïi thaàn thoâng... seõ thöïc hieän nhieàu loaïi thaàn thoâng... thöïc hieän nhieàu loaïi thaàn thoâng...; taát caû nhöõng vò aáy ñeàu nhôø tu taäp, nhôø laøm cho sung maõn boán nhö yù tuùc naøy. 18.VIII Tyû Kheo (S.v,275) 1) ... 2) -- Do tu taäp, do laøm cho sung maõn boán nhö yù tuùc naøy, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo sau khi ñoaïn dieät caùc laäu hoaëc, ngay trong hieän taïi, töï mình vôùi thaéng trí, chöùng ngoä, chöùng ñaït vaø an truù voâ laäu taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt. Theá naøo laø boán? 3) ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo tu taäp nhö yù tuùc caâu höõu vôùi duïc ñònh tinh caàn haønh... tinh taán ñònh... taâm ñònh... tu taäp nhö yù tuùc caâu höõu vôùi tö duy ñònh tinh caàn haønh. Chính nhôø tu taäp, nhôø laøm cho sung maõn boán nhö yù tuùc naøy, naøy caùc Tyû-kheo, moät Tyû-kheo ñoaïn taän caùc laäu hoaëc, ngay trong hieän taïi, töï mình vôùi thaéng trí, chöùng ngoä, chöùng ñaït vaø an truù voâ laäu taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt. 19.IX. Thuyeát Phaùp hay Tu Taäp (S.v,276) 1) ... 2) -- Naøy caùc Tyû-kheo, Ta seõ thuyeát cho caùc OÂng veà nhö yù (Iddhi), veà nhö yù tuùc, veà tu taäp nhö yù tuùc, vaø veà con ñöôøng ñöa ñeán tu taäp nhö yù tuùc. Haõy laéng nghe. 3) Naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø nhö yù? ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo thöïc hieän nhieàu loaïi thaàn thoâng: Moät thaân hieän ra nhieàu thaân... coù theå töï thaân bay ñeán coõi Phaïm thieân. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây goïi laø nhö yù (Iddhi) 4) Naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø nhö yù tuùc? Con ñöôøng naøo, ñaïo loä naøo, naøy caùc Tyû-kheo, ñöa ñeán chöùng ñöôïc nhö yù, chöùng ñaéc nhö yù. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây goïi laø nhö yù tuùc. 5) Naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø söï tu taäp nhö yù tuùc? ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo tu taäp nhö yù tuùc caâu höõu vôùi duïc ñònh tinh caàn haønh... tinh taán ñònh... taâm ñònh... tu taäp nhö yù tuùc caâu höõu vôùi tö duy ñònh tinh caàn haønh. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây goïi laø tu taäp nhö yù tuùc. 6) Naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø con ñöôøng ñöa ñeán tu taäp nhö yù tuùc? Ñaây laø Thaùnh ñaïo taùm ngaønh, töùc laø chaùnh tri kieán... chaùnh ñònh. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø con ñöôøng ñöa ñeán söï tu taäp nhö yù tuùc. 20.X. Phaân Tích (S.v,276) I 1) ... 2) -- Coù boán nhö yù tuùc naøy, naøy caùc Tyû-kheo, ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho sung maõn, coù quaû lôùn, coù lôïi ích lôùn. Tu taäp nhö theá naøo laøm cho sung maõn nhö theá naøo, naøy caùc Tyû-kheo, boán nhö yù tuùc naøy coù quaû lôùn, coù lôïi ích lôùn? 3) ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo tu taäp nhö yù tuùc caâu höõu vôùi duïc ñònh tinh caàn haønh (nghó raèng): "Nhö vaäy, duïc cuûa ta seõ khoâng coù quaù thuï ñoäng, seõ khoâng coù quaù haêng say, seõ khoâng co ruùt phía trong, seõ khoâng phaân taùn phía ngoaøi, an truù vôùi töôûng tröôùc sau ñoàng ñaúng..". Nhö vaäy, vôùi taâm roäng môû, vôùi taâm khoâng goø boù, vôùi taâm choùi saùng, vò aáy tu taäp taâm... tinh taán ñònh... taâm ñònh... tu taäp nhö yù tuùc caâu höõu vôùi tö duy ñònh tinh caàn haønh (nghó raèng): "Nhö vaäy, tö duy cuûa ta seõ khoâng quaù thuï ñoäng..". Nhö vaäy, vôùi taâm roäng môû, vôùi taâm khoâng goø boù, vôùi taâm choùi saùng, vò aáy tu taäp taâm. II 4) Naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø duïc quaù thuï ñoäng? Duïc naøo, naøy caùc Tyû-kheo, ñi ñoâi vôùi bieáng nhaùc, töông öng vôùi bieáng nhaùc, naøy caùc Tyû-kheo, ñaây goïi laø duïc quaù thuï ñoäng. 5) Naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø duïc quaù haêng say? Duïc naøo, naøy caùc Tyû-kheo, ñi ñoâi vôùi traïo cöû, töông öng vôùi dao ñoäng, naøy caùc Tyû-kheo, ñaây goïi laø duïc quaù haêng say. 6) Naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø duïc bò co ruùt phía trong? Loøng duïc naøo, naøy caùc Tyû-kheo, ñi ñoâi vôùi hoân traàm thuïy mieân, töông öng vôùi hoân traàm thuïy mieân, naøy caùc Tyû-kheo, ñaây goïi laø duïc bò co ruùt phía trong. 7) Naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø duïc bò phaân taùn phía ngoaøi? Loøng duïc naøo, naøy caùc Tyû-kheo, höôùng veà phía ngoaøi, duyeân naêm duïc coâng ñöùc, bò phaân taùn, bò phaân ly, naøy caùc Tyû-kheo, ñaây goïi laø duïc bò phaân taùn phía ngoaøi. 8) Naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø Tyû-kheo truù vôùi töôûng tröôùc sau ñoàng ñaúng, tröôùc theá naøo, thôøi sau nhö vaäy; sau theá naøo, thôøi tröôùc nhö vaäy? ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, töôûng tröôùc sau cuûa Tyû-kheo ñöôïc kheùo naém laáy, kheùo taùc yù, kheùo thoï trì, kheùo theå nhaäp vôùi trí tueä. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, truù vôùi töôûng tröôùc sau ñoàng ñaúng, tröôùc theá naøo, thôøi sau nhö vaäy; sau theá naøo, thôøi tröôùc nhö vaäy. 9) Naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø Tyû-kheo truù döôùi theá naøo, thôøi treân nhö vaäy; treân theá naøo thôøi döôùi nhö vaäy? ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo quaùn thaân naøy, töø baøn chaân trôû leân, töø ñaàu toùc trôû xuoáng, bao boïc bôûi da, ñeàu ñaày nhöõng vaät baát tònh; thaân naøy coù toùc, loâng, moùng, raêng, da, thòt, daây gaân, xöông, tuûy, thaän, tim, gan, hoaønh caùch moâ, laù laùch, phoåi, ruoät, maøng ruoät, bao töû, phaân, maät, ñaøm, muû, maùu, moà hoâi, môõ nöôùc maét, môõ da, nöôùc mieáng, nöôùc muõi, nöôùc ôû khôùp xöông, nöôùc tieåu. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo truù döôùi theá naøo, thôøi treân nhö vaäy; treân theá naøo, thôøi döôùi nhö vaäy. 10) Naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø Tyû-kheo truù ban ngaøy theá naøo, thôøi ban ñeâm nhö vaäy; ban ñeâm theá naøo, thôøi ban ngaøy nhö vaäy? ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo ban ngaøy tu taäp nhö yù tuùc caâu höõu vôùi duïc ñònh tinh caàn haønh, vôùi haønh töôùng, ñaëc töôùng, nhaân töôùng gì, thôøi ban ñeâm vò aáy tu taäp nhö yù tuùc caâu höõu vôùi duïc ñònh tinh caàn haønh, vôùi haønh töôùng, ñaëc töôùng, nhaân töôùng aáy (yehi aøkaørehi yehi lingehi yehi nimittehi). Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laø Tyû-kheo truù ban ngaøy theá naøo, thôøi ban ñeâm nhö vaäy; ban ñeâm theá naøo, thôøi ban ngaøy nhö vaäy. 11) Naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø Tyû-kheo vôùi taâm roäng môû, vôùi taâm khoâng goø boù, vôùi taâm choùi saùng, vò aáy tu taäp taâm? ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, quang töôûng (alokasannaø) cuûa Tyû-kheo, ñöôïc kheùo naém laáy, töôûng ban ngaøy ñöôïc kheùo an truù. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laø Tyû-kheo vôùi taâm roäng môû, vôùi taâm khoâng goø boù, vôùi taâm choùi saùng, vò aáy tu taäp taâm. III.12-19; IV. 20-27; V.28-35. (Gioáng nhö kinh 20 töø ñoaïn soá 3 ñeán ñoaïn soá 11. Chæ khaùc laø tröôùc noùi ñeán duïc ñònh, nay noùi ñeán tinh taán ñònh, taâm ñònh vaø tö duy ñònh). 36) -- Tu taäp nhö vaäy, laøm cho sung maõn nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, boán nhö yù tuùc naøy coù quaû lôùn, coù lôïi ích lôùn. Naøy caùc Tyû-kheo, tu taäp boán nhö yù tuùc nhö vaäy, laøm cho sung maõn nhö vaäy, Tyû-kheo thöïc hieän nhieàu loaïi thaàn thoâng. Moät thaân hieän ra nhieàu thaân, nhieàu thaân hieän ra moät thaân... coù theå töï thaân bay ñeán coõi Phaïm thieân. 37) Tu taäp nhö vaäy, laøm cho sung maõn boán nhö yù tuùc nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo do ñoaïn taän caùc laäu hoaëc, ngay trong hieän taïi, töï mình vôùi thaéng trí, chöùng ngoä, chöùng ñaït vaø an truù voâ laäu taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt.
21.I. Ñaïo (S.v,281) 1) Taïi Saøvatthi. 2) -- Ngaøy xöa, tröôùc khi Ta giaùc ngoä, naøy caùc Tyû-kheo, chöa thaønh Chaùnh giaùc, coøn laø Boà-taùt, Ta suy nghó nhö sau: "Con ñöôøng gì, ñaïo loä gì ñeå tu taäp nhö yù tuùc?" Roài naøy caùc Tyû-kheo, Ta suy nghó nhö sau: 3) "Tyû-kheo tu taäp nhö yù tuùc caâu höõu vôùi duïc ñònh tinh caàn haønh (nghó raèng): 'Nhö vaäy, duïc cuûa Ta seõ khoâng quaù yeáu ñuoái, seõ khoâng quaù haêng say... vôùi taâm choùi saùng tu taäp taâm". 4-5) "... tinh taán ñònh... taâm ñònh... 6) "... tu taäp nhö yù tuùc caâu höõu vôùi tö duy ñònh tinh caàn haønh (nghó raèng): 'Nhö vaäy, tö duy cuûa Ta seõ khoâng quaù yeáu ñuoái, seõ khoâng quaù haêng say, seõ khoâng co ruùt phía trong, seõ khoâng phaân taùn phía ngoaøi, vò aáy truù vôùi töôûng tröôùc sau ñoàng ñaúng. Tröôùc theá naøo, thôøi sau nhö vaäy; sau theá naøo, thôøi tröôùc nhö vaäy. Döôùi theá naøo, thôøi treân nhö vaäy; treân theá naøo, thôøi döôùi nhö vaäy. Ngaøy theá naøo, thôøi ñeâm nhö vaäy; ñeâm theá naøo, thôøi ngaøy nhö vaäy. Nhö vaäy, vôùi taâm roäng môû, vôùi taâm khoâng goø boù, vôùi taâm choùi saùng, vò aáy tu taäp taâm". 7) "Boán nhö yù tuùc ñöôïc tu taäp nhö vaäy, ñöôïc laøm cho sung maõn nhö vaäy, Tyû-kheo thöïc hieän nhieàu loaïi thaàn thoâng: Moät thaân hieän thaønh nhieàu thaân, nhieàu thaân hieän thaønh moät thaân... coù theå töï thaân bay ñeán coõi Phaïm thieân". 8) "Boán nhö yù tuùc ñöôïc tu taäp nhö vaäy, ñöôïc laøm cho sung maõn nhö vaäy, Tyû-kheo do ñoaïn taän caùc laäu hoaëc, ngay trong hieän taïi, töï mình vôùi thaéng trí, chöùng ngoä, chöùng ñaït vaø an truù voâ laäu taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt". 9) ... (Saùu thaéng trí ñöôïc thuyeát roäng) ... 22.II. Hoøn Saét (S.v,282) 1) Taïi Saøvatthi. 2) Roài Toân giaû Ananda ñi ñeán Theá Toân; sau khi ñeán ñaûnh leã Theá Toân roài ngoài xuoáng moät beân. Ngoài moät beân, Toân giaû Ananda baïch Theá Toân: 3) -- Baïch Theá Toân, Theá Toân coù bieát laøm theá naøo vôùi nhö yù löïc, ñi ñeán Phaïm thieân giôùi vôùi thaân do yù laøm ra? -- Ta coù bieát, naøy Ananda, laøm theá naøo vôùi nhö yù löïc, ñi ñeán Phaïm thieân giôùi vôùi thaân do yù laøm ra. 4) -- Baïch Theá Toân, Theá Toân coù bieát laøm theá naøo vôùi nhö yù löïc, ñi ñeán Phaïm thieân giôùi, vôùi thaân do boán ñaïi taùc thaønh naøy? -- Ta coù bieát, naøy Ananda, laøm theá naøo vôùi nhö yù löïc, ñi ñeán Phaïm thieân giôùi, vôùi thaân do boán ñaïi taùc thaønh naøy. 5) -- Theá Toân coù theå hoùa thaân (opapaøti) vôùi nhö yù löïc, ñi ñeán Phaïm thieân giôùi vôùi thaân do yù laøm ra. Theá Toân coù theå roõ bieát ñöôïc vôùi nhö yù löïc, ñi ñeán Phaïm thieân giôùi vôùi thaân do boán ñaïi hôïp thaønh. Nhö vaäy, baïch Theá Toân, Theá Toân thaät laø vi dieäu, thaät laø hy höõu! -- Thaät vaäy, naøy Ananda, Nhö Lai thaät laø vi dieäu, naøy Ananda, vì Nhö Lai ñaày ñuû vi dieäu phaùp. Nhö Lai thaät hy höõu, naøy Ananda, vì Nhö Lai ñaày ñuû hy höõu phaùp. 6) Khi naøo, naøy Ananda, Theá Toân ñònh thaân treân taâm vaø ñònh taâm treân thaân, trong khi nhaäp vaøo vaø an truù laïc töôûng vaø khinh an töôûng trong thaân; trong khi aáy, naøy Ananda, thaân cuûa Nhö Lai laïi caøng khinh an hôn, caøng nhu nhuyeán hôn, caøng kham nhaän hôn, caøng choùi saùng hôn. 7) Ví nhö moät hoøn saét (haâm noùng) caû ngaøy, trôû thaønh nheï nhaøng hôn, nhu nhuyeãn hôn, kham nhaän hôn, choùi saùng hôn. Cuõng vaäy, naøy Ananda, khi naøo Theá Toân ñònh thaân treân taâm hay ñònh taâm treân thaân; trong khi nhaäp vaøo vaø an truù laïc töôûng vaø khinh an töôûng trong thaân; trong khi aáy, naøy Ananda, thaân cuûa Nhö Lai laïi caøng khinh an hôn, nhu nhuyeãn hôn, caøng kham nhaän hôn, caøng choùi saùng hôn. 8) Trong khi, naøy Ananda, Theá Toân ñònh thaân treân taâm hay ñònh taâm treân thaân, trong khi nhaäp vaøo vaø an truù laïc töôûng vaø khinh an töôûng trong thaân; trong khi aáy, naøy Ananda, thaân cuûa Nhö Lai khoâng meät nhoïc, töø ñaát bay boång leân hö khoâng, vaø thöïc hieän nhieàu loaïi thaàn thoâng: Moät thaân hoùa thaønh nhieàu thaân, nhieàu thaân hoùa thaønh moät thaân... töï thaân coù theå bay ñeán Phaïm thieân giôùi. 9) Ví nhö, naøy Ananda, hoa boâng goøn hay hoa coû boâng daïi ñöôïc gioù thoåi nheï, khoâng meät nhoïc, töø ñaát bay boång leân hö khoâng. Cuõng vaäy, naøy Ananda, trong khi Theá Toân ñònh thaân treân taâm, hay ñònh taâm treân thaân, trong khi nhaäp vaøo vaø an truù laïc töôûng, khinh an töôûng trong thaân; trong khi aáy, naøy Ananda, thaân cuûa Nhö Lai khoâng coù gì meät nhoïc, coù theå töø ñaát bay boång leân vaø thöïc hieän nhieàu loaïi thaàn thoâng: Moät thaân hieän ra nhieàu thaân, nhieàu thaân hieän ra moät thaân... töï thaân coù theå bay ñeán Phaïm thieân giôùi. 23.III. Tyû kheo (S.v,284) 1) ... 2) -- Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán nhö yù tuùc naøy. Theá naøo laø boán? ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo tu taäp nhö tuùc caâu höõu vôùi duïc ñònh tinh caàn haønh... tinh taán ñònh... taâm ñònh... tu taäp nhö yù tuùc caâu höõy vôùi tö duy ñònh tinh caàn haønh. Nhöõng phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, laø boán nhö yù tuùc. 3) Nhôø tu taäp, nhôø laøm cho sung maõn boán nhö yù tuùc naøy, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo ñoaïn taän caùc laäu hoaëc, ngay trong hieän taïi, töï mình vôùi thaéng trí, chöùng ngoä, chöùng ñaït vaø an truù voâ laäu taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt. 24.IV. Thanh Tònh (S.v,284) ... (Gioáng nhö kinh treân 23) ... 25.V. Quaû (1) (S.v,285) 1) ... 2)-- Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán nhö yù tuùc naøy. Theá naøo laø boán?... 3) Tu taäp, laøm cho sung maõn boán nhö yù tuùc naøy, naøy caùc Tyû-kheo, ñöôïc chôø ñôïi laø moät trong hai quaû: Ngay hieän taïi ñöôïc chaùnh trí, hay neáu coù dö y, ñöôïc quaû Baát lai. 26.VI. Quaû (2) (S.v,285) 1) ... 2)-- Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán nhö yù tuùc naøy. Theá naøo laø boán?... 3) Tu taäp, laøm cho sung maõn boán nhö yù tuùc naøy, ñöôïc chôø ñôïi baûy quaû, baûy lôïi ích. Theá naøo laø baûy quaû, baûy lôïi ích?... 4) Ngay trong hieän taïi, laäp töùc thaønh töïu chaùnh trí; neáu ngay trong hieän taïi, khoâng laäp töùc thaønh töïu chaùnh trí, thôøi khi maïng chung, thaønh töïu chaùnh trí; neáu khi maïng chung, khoâng thaønh töïu chaùnh trí, thì sau khi dieät naêm haï phaàn kieát söû, ñöôïc Trung gian Baùt-nieát-baøn, ñöôïc Toån haïi Baùt-nieát-baøn, ñöôïc Voâ haønh Nieát-haøn, ñöôïc Höõu haønh Nieát-baøn, ñöôïc chöùng thöôïng löu, sanh Cöùu caùnh thieân. 27.VII. Ananda (1) (S.v,285) 1) Nhaân duyeân ôû Saøvatthi. 2) Roài Toân giaû Ananda ñi ñeán Theá Toân, sau khi ñeán... ngoài xuoáng moät beân, Toân giaû Ananda baïch Theá Toân: -- Baïch Theá Toân, theá naøo laø nhö yù löïc? Theá naøo laø nhö yù tuùc? Theá naøo laø söï tu taäp nhö yù tuùc? Theá naøo laø con ñöôøng ñöa ñeán tu taäp nhö yù tuùc? (Nhö treân chöông II, kinh 19, töø ñoaïn soá 2 ñeán ñoaïn soá 6. Nguyeân baûn trang 276) 28.VIII. Ananda (2) (S.v,285) 1) ... 2) Ngoài xuoáng moät beân, Toân giaû Ananda baïch Theá Toân: -- Baïch Theá Toân, theá naøo laø nhö yù löïc? Theá naøo laø nhö yù tuùc? Theá naøo laø tu taäp nhö yù tuùc? Theá naøo laø con ñöôøng ñöa ñeán tu taäp nhö yù tuùc? (Nhö treân chöông II, kinh 19, töø ñoaïn soá 3 ñeán ñoaïn soá 6. Nguyeân baûn trang 276). 29.IX. Tyû Kheo (1) (S.v,287) 1) ... 2) Roài nhieàu Tyû-kheo ñi ñeán Theá Toân... ngoài xuoáng moät beân, caùc Tyû-kheo aáy baïch Theá Toân: -- Baïch Theá Toân, theá naøo laø nhö yù löïc? Theá naøo laø nhö yù tuùc? Theá naøo laø tu taäp nhö yù tuùc? Theá naøo laø con ñöôøng ñöa ñeán tu taäp nhö yù tuùc? 3-6) -- ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo tu taäp nhieàu loaïi thaàn thoâng: Moät thaân trôû thaønh nhieàu thaân... cho ñeán Phaïm thieân. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây goïi laø con ñöôøng ñöa ñeán nhö yù tuùc. 30.X. Tyû Kheo (2) (S.v,287) (Nhö kinh treân 28 chæ khaùc laø ôû ñaây chæ cho nhieàu Tyû-kheo) 31. XI. Moggalaøna (S.v,288) 1) ... 2) ÔÛ ñaây, Theá Toân goïi caùc Tyû-kheo: 3) -- Caùc OÂng nghó theá naøo, naøy caùc Tyû-kheo, tu taäp, laøm cho sung maõn nhöõng phaùp naøo, Tyû-kheo Moggalaøna coù ñaïi thaàn löïc nhö vaäy, coù ñaïi uy löïc nhö vaäy? -- Baïch Theá Toân, caùc phaùp laáy Theá Toân laøm caên baûn... 4) -- Do tu taäp, laøm cho sung maõn boán nhö yù tuùc, Tyû-kheo Moggalaøna coù ñaïi thaàn löïc nhö vaäy, coù ñaïi uy löïc nhö vaäy. Theá naøo laø boán? 5) ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo Moggalaøna tu taäp nhö yù tuùc caâu höõu vôùi duïc ñònh tinh caàn haønh (nghó raèng): "Nhö vaäy, duïc cuûa ta khoâng quaù yeáu ñuoái... vôùi taâm choùi saùng, tu taäp taâm". 6-7) ... tinh taán ñònh... taâm ñònh... 8) ... tu taäp nhö yù tuùc caâu höõu vôùi tö duy ñònh tinh caàn haønh (nghó raèng): "Tö duy cuûa ta seõ khoâng quaù yeáu ñuoái, seõ khoâng quaù haêng say, seõ khoâng co ruùt phía trong, seõ khoâng phaân taùn phía ngoaøi..". Nhö vaäy, vôùi taâm roäng môû, vôùi taâm khoâng goø boù, vôùi taâm choùi saùng, vò aáy tu taäp taâm. 9) Do tu taäp, do laøm cho sung maõn boán nhö yù tuùc naøy, Tyû-kheo Moggalaøna coù ñaïi thaàn löïc nhö vaäy, ñaïi uy löïc nhö vaäy. 10) Do tu taäp, do laøm cho sung maõn boán nhö yù tuùc naøy, Tyû-kheo Moggalaøna thöïc hieän nhieàu loaïi thaàn thoâng: Nhö moät thaân hieän thaønh nhieàu thaân, nhieàu thaân hieän thaønh moät thaân... töï thaân coù theå bay ñeán Phaïm thieân giôùi. 11) Do tu taäp, laøm cho sung maõn boán nhö yù tuùc naøy, Tyû-kheo Moggalaøna ñoaïn taän caùc laäu hoaëc, ngay trong hieän taïi, töï mình chöùng ngoä, chöùng ñaït vaø an truù voâ laäu taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt. 32.XII. Nhö Lai (S.v,289) 1) ... 2) ÔÛ ñaây, Theá Toân goïi caùc Tyû-kheo: (Gioáng nhö kinh 31. Chæ khaùc, ñaây laø Nhö Lai)
33.I - 44 XII (S.v,290-291)
45 - 54.I-X. (S.v,291)
55 - 66.I-XII. (S.v,291)
67 - 76.I-X. (S.v,291)
77 - 85.I-IX. (S.v,292) (Taát caû ñoaïn naøy gioáng caùc ñoaïn tröôùc, chæ khaùc, ôû ñaây laø tu taäp boán nhö yù tuùc). |
Muïc Luïc caùc Taäp (Thieân): 01 | 02 | 03 | 04 | 05 | Giôùi thieäu
[Muïc Luïc Töông Öng] [Trôû veà trang Thö Muïc] Source = BuddhaSasana Revised: 30-11-2000