Ngöôøi Cö Só          [ Trôû Veà         [Home Page
Taêng Chi Boä - Anguttara Nikaya
Hoøa thöôïng Thích Minh Chaâu dòch Vieät

Chöông IV - Boán Phaùp



XXII. Phaåm OÂ Ueá

(I) (211) Chuùng

1. - Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán oâ ueá hoäi chuùng naøy. Theá naøo laø boán?

ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, coù Tyû-kheo aùc giôùi, theo aùc phaùp, laøm oâ ueá hoäi chuùng; naøy caùc Tyû-kheo, coù Tyû-kheo-ni aùc giôùi, theo aùc phaùp, laøm oâ ueá hoäi chuùng; naøy caùc Tyû-kheo, coù nam cö só aùc giôùi, theo aùc phaùp, laøm oâ ueá hoäi chuùng; naøy caùc Tyû-kheo, coù nöõ cö só aùc giôùi, theo aùc phaùp, laøm oâ ueá hoäi chuùng!

Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán oâ ueá hoäi chuùng naøy.

2. Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán thanh tònh hoäi chuùng naøy. Theá naøo laø boán?

ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, coù Tyû-kheo coù giôùi, theo thieän phaùp, laøm thanh tònh hoäi chuùng; naøy caùc Tyû-kheo, coù Tyû-kheo-ni coù giôùi, theo thieän phaùp, laøm thanh tònh hoäi chuùng; naøy caùc Tyû-kheo, coù nam cö só coù giôùi, theo thieän phaùp, laøm thanh tònh hoäi chuùng; naøy caùc Tyû-kheo, coù nöõ cö só coù giôùi, theo thieän phaùp, laøm thanh tònh hoäi chuùng.

Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán thanh tònh hoäi chuùng naøy.

(II) (212) Taø Kieán

1.- Thaønh töïu vôùi boán phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, nhö vaäy töông xöùng bò rôi vaøo ñòa nguïc. Theá naøo laø boán?

Vôùi thaân laøm aùc, vôùi lôøi noùi aùc, vôùi yù nghó aùc, vôùi taø kieán.

Thaønh töïu vôùi boán phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, nhö vaäy töông xöùng bò rôi vaøo ñòa nguïc.

2. Thaønh töïu vôùi boán phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, nhö vaäy töông xöùng ñöôïc sanh leân coõi Trôøi. Theá naøo laø boán?

Thaønh töïu vôùi thaân laøm thieän, vôùi lôøi noùi thieän, vôùi yù nghó thieän, vôùi chaùnh tri kieán.

Thaønh töïu vôùi boán phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, nhö vaäy töông xöùng ñöôïc sanh leân coõi Trôøi.

(III) (213) Khoâng Bieát Ôn

1.- Thaønh töïu vôùi boán phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, nhö vaäy töông xöùng bò rôi vaøo ñòa nguïc. Theá naøo laø boán?

Thaønh töïu vôùi thaân laøm aùc, vôùi lôøi noùi aùc, vôùi yù nghó aùc, vôùi khoâng bieát ôn, khoâng bieát traû ôn.

Thaønh töïu vôùi boán phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, nhö vaäy töông xöùng bò rôi vaøo ñòa nguïc.

2. Thaønh töïu vôùi boán phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, nhö vaäy töông xöùng ñöôïc sanh leân coõi Trôøi. Theá naøo laø boán?

Thaønh töïu vôùi thaân laøm thieän, vôùi lôøi noùi thieän, vôùi yù nghó thieän, bieát ôn, bieát traû ôn.

Thaønh töïu vôùi boán phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, nhö vaäy töông xöùng ñöôïc sanh leân coõi Trôøi.

(IV) (214) Saùt Sanh

(Nhö kinh 213, chæ khaùc laø boán phaùp khaùc: Saùt sanh, laáy cuûa khoâng cho, taø haïnh trong caùc duïc, noùi laùo; töø boû saùt sanh, töø boû laáy cuûa khoâng cho, töø boû taø haïnh trong caùc duïc, töø boû noùi laùo).
(V) (215) Con Ñöôøng (1)
(Nhö kinh 213, caùc phaùp ñöôïc ñeà caäp ñeán laø taø kieán, taø tö duy, taø ngöõ, taø nghieäp, vaø chaùnh kieán, chaùnh tö duy, chaùnh ngöõ, chaùnh nghieäp)
(VI) (216) Con Ñöôøng (2)
(Nhö kinh 213, caùc phaùp ñöôïc ñeà caäp ñeán laø taø maïng, taø tinh taán, taø nieäm, taø ñònh, vaø chaùnh maïng, chaùnh tinh taán, chaùnh nieäm, chaùnh ñònh)
(VII) (217) Caùch Thöùc Noùi (1)
(Nhö kinh 213, caùc phaùp ñöôïc ñeà caäp laø khoâng thaáy noùi thaáy, khoâng nghe noùi nghe, khoâng caûm giaùc noùi coù caûm giaùc, khoâng thöùc tri noùi coù thöùc tri; khoâng thaáy noùi khoâng thaáy, khoâng nghe noùi khoâng nghe, khoâng caûm giaùc noùi khoâng coù caûm giaùc, khoâng thöùc tri noùi khoâng coù thöùc tri)
(VIII) (218) Caùch Thöùc Noùi (2)
(Nhö kinh 213, caùc phaùp ñöôïc ñeà caäp laø thaáy noùi khoâng thaáy, nghe noùi khoâng nghe, coù caûm giaùc noùi khoâng coù caûm giaùc, coù thöùc tri noùi khoâng thöùc tri; thaáy noùi coù thaáy, nghe noùi coù nghe, coù caûm giaùc noùi coù caûm giaùc, coù thöùc tri noùi coù thöùc tri)
(IX) (219) Khoâng Xaáu Hoå

1.- Thaønh töïu vôùi boán phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, nhö vaäy töông xöùng bò rôi vaøo ñòa nguïc. Theá naøo laø boán?

Thaønh töïu vôùi khoâng coù loøng tin, vôùi aùc giôùi, vôùi khoâng xaáu hoå, vôùi khoâng sôï haõi.

Thaønh töïu vôùi boán phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, nhö vaäy töông xöùng bò rôi vaøo ñòa nguïc.

2. Thaønh töïu vôùi boán phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, nhö vaäy töông xöùng ñöôïc sanh leân coõi Trôøi. Theá naøo laø boán?

Thaønh töïu vôùi loøng tin, vôùi coù giôùi, vôùi xaáu hoå, vôùi sôï haõi.

Thaønh töïu vôùi boán phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, nhö vaäy töông xöùng ñöôïc sanh leân coõi Trôøi.

(X) (220) Vôùi Lieät Tueä

(Nhö kinh treân, caùc phaùp ñöôïc ñeà caäp nhö sau: khoâng coù loøng tin, aùc giôùi, bieáng nhaùc, lieät tueä; coù loøng tin, coù giôùi, tinh caàn tinh taán, coù trí tueä).
XXIII. Phaåm Dieäu Haïnh

(I) (221) Dieäu Haïnh

1.- Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán lôøi aùc haønh naøy. Theá naøo laø boán?

Noùi laùo, noùi hai löôõi, noùi lôøi thoâ aùc, noùi lôøi phuø phieám.

Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán lôøi aùc haønh naøy.

2. Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán lôøi thieän haønh naøy. Theá naøo laø boán?

Noùi thaät, khoâng noùi hai löôõi, noùi lôøi nhu nhuyeán, noùi lôøi thoâng tueä.

Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán lôøi thieän haønh naøy.

(II) (222) Kieán

1. - Thaønh töïu vôùi boán phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, keû ngu si, khoâng thoâng minh, khoâng phaûi Chaân nhaân, töï mình xöû söï nhö moät keû maát goác, khoâng coù sinh khí, coù toäi, bò caùc ngöôøi trí quôû traùch, vaø taïo nhieàu voâ phöôùc. Theá naøo laø vôùi boán?

Vôùi thaân laøm aùc, vôùi lôøi noùi aùc, vôùi yù nghó aùc, vôùi taø kieán.

Thaønh töïu vôùi boán phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, keû ngu si, khoâng thoâng minh, khoâng phaûi Chaân nhaân, töï mình xöû söï nhö moät keû maát goác, khoâng coù sinh khí, coù toäi, bò caùc ngöôøi trí quôû traùch, vaø taïo nhieàu voâ phöôùc.

2. Thaønh töïu vôùi boán phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, baäc Hieàn trí thoâng minh, laø baäc Chaân nhaân, töï mình xöû söï khoâng nhö moät keû maát goác, moät keû coù sinh khí, khoâng coù toäi, khoâng bò caùc ngöôøi trí quôû traùch, vaø taïo nhieàu phöôùc ñöùc. Theá naøo laø vôùi boán?

Vôùi thaân laøm thieän, vôùi lôøi noùi thieän, vôùi yù nghó thieän, vôùi chaùnh tri kieán.

(III) (223) Voâ Ôn

(nhö kinh treân, caùc phaùp ñöôïc ñeà caäp laø thaân laøm aùc, lôøi noùi aùc, yù nghó aùc, khoâng bieát ôn, khoâng traû ôn; thaân laøm thieän, lôøi noùi thieän, yù nghó thieän, bieát ôn, traû ôn).
(IV) (224) Saùt sanh
(nhö kinh treân, caùc phaùp ñöôïc ñeà caäp laø: saùt sanh, laáy cuûa khoâng cho, taø haïnh trong caùc duïc, noùi laùo; töø boû saùt sanh, töø boû laáy cuûa khoâng cho, töø boû taø haïnh trong caùc duïc, töø boû noùi laùo).
(V) (225) Con Ñöôøng

Coù taø kieán, coù taø tö duy, coù taø ngöõ, coù taø nghieäp; Coù chaùnh kieán, coù chaùnh tö duy, coù chaùnh ngöõ, coù chaùnh nghieäp.

Coù taø maïng, coù taø tinh taán, coù taø nieäm, coù taø ñònh; Coù chaùnh maïng, coù chaùnh tinh taán, coù chaùnh nieäm, coù chaùnh ñònh.

(VI) (226) Caùch Thöùc Noùi (1)

... Khoâng thaáy noùi thaáy, khoâng nghe noùi nghe, khoâng caûm giaùc noùi coù caûm giaùc, khoâng tri thöùc noùi coù tri thöùc; khoâng thaáy noùi khoâng thaáy.., khoâng nghe noùi khoâng nghe.., khoâng caûm giaùc noùi khoâng coù caûm giaùc..., khoâng tri thöùc noùi khoâng coù tri thöùc.

(VII) (227) Caùch Thöùc Noùi (2)

Coù thaáy noùi khoâng thaáy, nghe noùi khoâng nghe, caûm giaùc noùi khoâng caûm giaùc, tri thöùc noùi khoâng tri thöùc; thaáy noùi coù thaáy.., nghe noùi coù nghe.., caûm giaùc noùi coù caûm giaùc..., tri thöùc noùi coù tri thöùc.

(VIII) (228) Khoâng Xaáu Hoå

... khoâng coù loøng tin, ... aùc giôùi, khoâng xaáu hoå, vaø khoâng sôï haõi ... coù loøng tin, ... coù giôùi, coù xaáu hoå, coù sôï haõi ...

(IX) (229) Lieät Tueä

... khoâng coù loøng tin, aùc giôùi, bieáng nhaùc, lieät tueä ... coù loøng tin, coù giôùi, tinh caàn tinh taán, coù trí tueä.

Thaønh töïu vôùi boán phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, baäc Hieàn trí thoâng minh, laø baäc Chaân nhaân, töï mình xöû söï khoâng nhö moät keû maát goác, coù sinh khí, khoâng coù toäi, khoâng bò caùc ngöôøi trí quôû traùch, vaø taïo nhieàu phöôùc ñöùc.

(X) (230) Caùc Thi Só

- Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán haïng thi só naøy. Theá naøo laø boán?

Thi nhaân coù töôûng töôïng, thi nhaân theo truyeàn thoáng, thi nhaân coù lyù luaän, thi nhaân coù bieän taøi.

Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán haïng thi só naøy.
 
 

XXIV. Phaåm Nghieäp

(I) (231) Toùm Taét

- Coù boán nghieäp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, ñaõ ñöôïc ta chöùng ngoä vôùi thaéng trí vaø thuyeát giaûng. Theá naøo laø boán?

Naøy caùc Tyû-kheo, coù nghieäp ñen quaû ñen; naøy caùc Tyû-kheo, coù nghieäp traéng quaû traéng; naøy caùc Tyû-kheo, coù nghieäp ñen traéng, quaû ñen traéng, naøy caùc Tyû kheo, coù nghieäp khoâng ñen khoâng traéng, quaû khoâng ñen khoâng traéng, nghieäp ñöa ñeán nghieäp ñoaïn dieät. Coù boán nghieäp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, ñaõ ñöôïc ta chöùng ngoä vôùi thaéng trí vaø thuyeát giaûng.

(II) (232) Vôùi Chi Tieát

1. Coù boán nghieäp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, ñaõ ñöôïc ta chöùng ngoä vôùi thaéng trí vaø thuyeát giaûng. Theá naøo laø boán?

Naøy caùc Tyû-kheo, coù nghieäp ñen quaû ñen; naøy caùc , coù nghieäp thaéng quaû traéng; coù nghieäp ñen traéng, quaû ñen traéng, coù nghieäp khoâng ñen khoâng traéng, quaû khoâng ñen khoâng traéng, nghieäp ñöa ñeán ñoaïn dieät.

2. Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø nghieäp ñen quaû ñen?

ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, coù ngöôøi laøm thaân haønh coù toån haïi, laøm khaåu haønh coù toån haïi, laøm yù haønh coù toån haïi. Ngöôøi aáy, do laøm thaân haønh coù toån haïi, do laøm khaåu haønh coù toån haïi, do laøm yù haønh coù toån haïi, sanh ra ôû theá giôùi coù toån haïi. Do ngöôøi aáy sanh ra ôû theá giôùi coù toån haïi, caùc caûm xuùc coù toån haïi ñöôïc caûm xuùc. Ngöôøi aáy ñöôïc caûm xuùc vôùi nhöõng caûm xuùc coù toån haïi, neân caûm thoï nhöõng caûm thoï coù toån haïi, thuaàn nhaát khoå, nhö nhöõng chuùng sanh trong ñòa nguïc. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây goïi laø nghieäp ñen quaû ñen.

3. Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø nghieäp traéng quaû traéng?

ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, coù ngöôøi laøm thaân haønh khoâng coù toån haïi, laøm khaåu haønh khoâng coù toån haïi, laøm yù haønh khoâng coù toån haïi. Ngöôøi aáy, do laøm thaân haønh khoâng coù toån haïi, do laøm khaåu haønh khoâng coù toån haïi, do laøm yù haønh khoâng coù toån haïi, sanh ra ôû theá giôùi khoâng coù toån haïi. Do ngöôøi aáy sanh ra ôû theá giôùi khoâng coù toån haïi, caùc caûm xuùc khoâng coù toån haïi ñöôïc caûm xuùc. Ngöôøi aáy ñöôïc caûm xuùc vôùi nhöõng caûm xuùc khoâng coù toån haïi, neân caûm thoï nhöõng caûm thoï khoâng coù toån haïi, thuaàn nhaát laïc, nhö chö Thieân ôû Bieán Tònh Thieân. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây goïi laø nghieäp traéng quaû traéng.

4. Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø nghieäp ñen traéng quaû ñen traéng?

ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, coù ngöôøi laøm thaân haønh coù toån haïi vaø khoâng toån haïi, laøm khaåu haønh coù toån haïi vaø khoâng toån haïi, laøm yù haønh coù toån haïi vaø khoâng toån haïi. Ngöôøi aáy, do laøm thaân haønh coù toån haïi vaø khoâng toån haïi, do laøm khaåu haønh coù toån haïi vaø khoâng toån haïi, do laøm yù haønh coù toån haïi vaø khoâng toån haïi, sanh ra ôû theá giôùi coù toån haïi vaø khoâng toån haïi. Do ngöôøi aáy sanh ra ôû theá giôùi coù toån haïi vaø khoâng toån haïi, caùc caûm xuùc coù toån haïi vaø khoâng toån haïi ñöôïc caûm xuùc. Ngöôøi aáy ñöôïc caûm xuùc vôùi nhöõng caûm xuùc coù toån haïi vaø khoâng toån haïi, neân caûm thoï nhöõng caûm thoï coù toån haïi vaø khoâng toån haïi, xen laãn, pha troän laïc vaø khoå. Ví nhö moät soá ngöôøi vaø chö Thieân, moät soá chuùng sanh ôû caùc ñoïa xöù. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây goïi laø nghieäp ñen traéng quaû ñen traéng.

5. Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø nghieäp khoâng ñen khoâng traéng quaû khoâng ñen khoâng traéng, nghieäp ñöa ñeán ñoaïn dieät?

Taïi ñaáy, naøy caùc Tyû-kheo, phaøm coù tö taâm sôû naøo ñeå ñoaïn taän nghieäp ñen quaû ñen naøy; phaøm coù tö taâm sôû naøo ñeå ñoaïn taän nghieäp traéng quaû traéng naøy; phaøm coù tö taâm sôû naøo ñeå ñoaïn taän nghieäp ñen traéng quaû ñen traéng naøy; naøy caùc Tyû-kheo, ñaây ñöôïc goïi laø nghieäp khoâng ñen khoâng traéng quaû khoâng ñen khoâng traéng, nghieäp ñöa ñeán ñoaïn dieät. Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán nghieäp naøy ñaõ ñöôïc Ta chöùng ngoä vôùi thaéng trí vaø thuyeát giaûng.

(III) (233) Sonakaøyana

1. Roài Baø-la-moân Sikha Moggallaøna ñi ñeán Theá Toân; sau khi ñeán, noùi leân vôùi Theá Toân nhöõng lôøi chaøo ñoùn hoûi thaêm roài ngoài xuoáng moät beân. Ngoài xuoáng moät beân, Baø-la-moân Sikha Moggallaøna thöa vôùi Theá Toân:

- Thöa Toân giaû Gotama, nhöõng ngaøy tröôùc ñaây, tröôùc ñaây nöõa, thanh nieân Sonakaøyana coù ñeán con, vaø sau khi ñeán noùi vôùi con nhö sau: "Sa-moân Gotama chuû tröông taát caû nghieäp ñeàu khoâng coù keát quaû. Chuû tröông taát caû nghieäp ñeàu khoâng coù keát quaû, vò aáy noùi ñeán söï ñoaïn dieät cuûa theá giôùi, nhöng theá giôùi naøy thieät laø coù do nghieäp taùc thaønh theá giôùi vaø ñöôïc toàn taïi do taùc ñoäng cuûa nghieäp".

- Naøy Baø-la-moân, ta chöa töøng thaáy thanh nieân Sonakaøyana. Töø ñaâu laïi coù caâu chuyeän nhö vaäy?

2. Naøy Baø-la-moân, coù boán nghieäp naøy ñaõ ñöôïc ta chöùng ngoä vôùi thaéng trí vaø tuyeân boá. Theá naøo laø boán?

... (Hoaøn toaøn gioáng nhö kinh 232)

(IV) (234) Caùc Hoïc Phaùp

1.- Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán nghieäp naøy, ñaõ ñöôïc ta chöùng ngoä vôùi thaéng trí vaø tuyeân boá. Theá naøo laø boán? (Nhö kinh 231)

2. Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø nghieäp ñen quaû ñen?

ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, coù ngöôøi saùt sanh, laáy cuûa khoâng cho, coù taø haïnh trong caùc duïc, noùi laùo, ñaém say röôïu men, röôïu naáu.

Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø nghieäp ñen quaû ñen.

3. Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø nghieäp traéng quaû traéng?

ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, coù ngöôøi töø boû saùt sanh, töø boû laáy cuûa khoâng cho, töø boû taø haïnh trong caùc duïc, töø boû noùi laùo, töø boû ñaém say röôïu men, röôïu naáu.

Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø nghieäp traéng quaû traéng.

4. Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø nghieäp ñen traéng quaû ñen traéng?

ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, coù ngöôøi laøm thaân nghieäp coù toån haïi vaø khoâng toån haïi ... (nhö kinh 232.4).

Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây goïi laø nghieäp ñen traéng quaû ñen traéng.

5. Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø nghieäp khoâng ñen traéng, quaû khoâng ñen traéng, nghieäp ñöa ñeán nghieäp ñoaïn dieät?

Taïi ñaáy, naøy caùc Tyû-kheo, phaøm coù nghieäp ñen quaû ñen naøy ... (nhö kinh 232.5). Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây goïi laø nghieäp khoâng ñen traéng, quaû khoâng ñen traéng, nghieäp ñöa ñeán nghieïp ñoaïn dieät.

Naøy caùc Tyû-kheo, boán nghieäp naøy ñaõ ñöôïc ta chöùng ngoä vôùi thaéng trí vaø tuyeân boá.

6. Coù boán nghieäp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, ñaõ ñöôïc ta chöùng ngoä vôùi thaéng trí vaø tuyeân boá. Theá naøo laø boán?

Naøy caùc Tyû-kheo, coù nghieäp ñen quaû ñen; , coù nghieäp thaéng quaû traéng; coù nghieäp khoâng ñen khoâng traéng, quaû khoâng ñen khoâng traéng, nghieäp ñöa ñeán nghieäp ñoaïn dieät.

7. Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø nghieäp ñen quaû ñen quaû ñen?

ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, coù ngöôøi ñoaït maïng soáng cuûa meï, ñoaït maïng soáng cuûa cha, ñoaït maïng soáng cuûa vò A-la-haùn, vôùi aùc taâm laøm Nhö Lai chaûy maùu, phaù hoøa hôïp Taêng.

Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây goïi laø nghieäp ñen quaû ñen.

8. Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø nghieäp ñen quaû traéng quaû traéng?

ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, coù ngöôøi töø boû saùt sanh, töø boû laáy cuûa khoâng cho, töø boû taø haïnh trong caùc duïc, töø boû noùi laùo, töø boû noùi hai löôõi, töø boû lôøi thoâ aùc, töø boû noùi lôøi phuø phieám, töø boû tham, töø boû saân, coù chaùnh kieán.

Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây goïi laø nghieäp traéng quaû traéng.

9. Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø nghieäp ñen traéng quaû ñen traéng?

ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, coù ngöôøi laøm thaân nghieäp coù toån haïi vaø khoâng toån haïi ... (nhö kinh 232.4)

Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây goïi laø nghieäp ñen traéng quaû ñen traéng.

10. Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø nghieäp khoâng ñen traéng, quaû khoâng ñen traéng, nghieäp ñöa ñeán nghieäp ñoaïn dieät?

Taïi ñaáy, naøy caùc Tyû-kheo, phaøm coù nghieäp ñen quaû ñen naøy ... (nhö kinh 232.5). Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây goïi laø nghieäp khoâng ñen traéng, quaû khoâng ñen traéng, nghieäp ñöa ñeán nghieäp ñoaïn dieät.

Coù boán loaïi nghieäp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, ñaõ ñöôïc ta chöùng ngoä vôùi thaéng trí vaø tuyeân thuyeát.

(V) (235) Thaùnh Ñaïo

- Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán nghieäp naøy ñöôïc ta chöùng ngoä vôùi thaéng trí vaø tuyeân thuyeát. Theá naøo laø boán?

Naøy caùc Tyû-kheo, coù nghieäp ñen quaû ñen ... (nhö kinh 232).

Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø nghieäp khoâng ñen traéng, quaû khoâng ñen traéng, nghieäp ñöa ñeán ñoaïn dieät.

Ñaây laø chaùnh tri kieán ... chaùnh ñònh.

Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø nghieäp khoâng ñen traéng, quaû khoâng ñen traéng, nghieäp ñöa ñeán nghieäp ñoaïn dieät.

(VI) (236) Giaùc Chi

1.- Coù boán nghieäp naøy ... (nhö kinh 232.1)

2. Naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø nghieäp ñen quaû ñen? (nhö kinh 232.2)

3. Naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø nghieäp traéng quaû traéng? (nhö kinh 232.3)

4. Naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø nghieäp ñen traéng quaû ñen traéng? (nhö kinh 232.4)

5. Naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø nghieäp khoâng ñen traéng, quaû khoâng ñen traéng, nghieäp ñöa ñeán nghieäp ñoaïn dieät?

Nieäm giaùc chi, traïch phaùp giaùc chi, tinh taán giaùc chi, hyû giaùc chi, khinh an giaùc chi, ñònh giaùc chi, xaû giaùc chi.

Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø nghieäp khoâng ñen traéng, quaû khoâng ñen traéng, nghieäp ñöa ñeán nghieäp ñoaïn dieät.

Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán loaïi nghieäp naøy, ñaõ ñöôïc ta chöùng ngoä vôùi thaéng trí vaø tuyeân thuyeát.

(VII) (237) Ñaùng Quôû Traùch

1.- Naøy caùc Tyû-kheo, thaønh töïu vôùi boán phaùp naøy, nhö vaäy töông xöùng bò rôi vaøo ñòa nguïc. Theá naøo laø vôùi boán?

Vôùi thaân nghieäp coù toäi, vôùi ngöõ nghieäp coù toäi, vôùi yù nghieäp coù toäi, vôùi kieán coù toäi.

Thaønh töïu vôùi boán phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, nhö vaäy töông xöùng bò rôi vaøo ñòa nguïc.

2. Thaønh töïu vôùi boán phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, nhö vaäy töông xöùng ñöôïc sanh leân coõi Trôøi. Theá naøo laø vôùi boán?

Vôùi thaân nghieäp khoâng coù toäi, vôùi khaåu nghieäp khoâng coù toäi, vôùi yù nghieäp khoâng coù toäi, vôùi kieán khoâng coù toäi.

Thaønh töïu vôùi boán phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, nhö vaäy töông xöùng ñöôïc sanh leân coõi Trôøi.

(VIII) (238) Coù Haïi

1.- Naøy caùc Tyû-kheo, thaønh töïu vôùi boán phaùp naøy, nhö vaäy töông xöùng bò rôi vaøo ñòa nguïc. Theá naøo laø vôùi boán?

Vôùi thaân nghieäp coù toån haïi, vôùi khaåu nghieäp coù toån haïi, vôùi yù nghieäp coù toån haïi, vôùi kieán coù toån haïi.

Thaønh töïu vôùi boán phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, nhö vaäy töông xöùng bò rôi vaøo ñòa nguïc.

2. Thaønh töïu vôùi boán phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, nhö vaäy töông xöùng ñöôïc sanh leân coõi Trôøi. Theá naøo laø vôùi boán?

Vôùi thaân nghieäp khoâng coù toån haïi, vôùi khaåu nghieäp khoâng coù toån haïi, vôùi yù nghieäp khoâng coù toån haïi, vôùi kieán khoâng coù toån haïi.

Thaønh töïu vôùi boán phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, nhö vaäy töông xöùng ñöôïc sanh leân coõi Trôøi.

(IX) (239) Vò Sa Moân

1.- Chæ ôû ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, coù Sa-moân thöù nhaát, coù Sa-moân thöù hai, coù Sa-moân thöù ba, coù Sa-moân thöù tö, coøn ngoaïi ñaïo khaùc khoâng coù Sa-moân. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû kheo, caùc Thaày chôn chaùnh roáng tieáng roáng con sö töû.

2. Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø Sa-moân thöù nhaát?

ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo do ñoaïn dieät ba kieát söû, laø baäc Döï löu, khoâng bò rôi vaøo ñoïa xöù, chaéc chaén höôùng ñeán giaùc ngoä. Naøy caùc Tyû-kheo, ngöôøi naøy laø Sa-moân thöù nhaát.

3. Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø Sa-moân thöù hai?

ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Caùc Tyû-kheo do ñoaïn dieät ba kieát söû, do laøm cho nheï bôùt tham vaø saân, laø baäc Nhaát Lai, coøn ñi laïi theá giôùi naøy moät laàn nöõa, roài ñoaïn taän khoå ñau. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø Sa-moân thöù hai.

4. Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø Sa-moân thöù ba?

ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo do ñoaïn dieät naêm haï phaàn kieát söû, ñöôïc hoùa sanh taïi ñaáy, chöùng Nieát-baøn, khoâng phaûi trôû lui töø theá giôùi aáy. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø Sa-moân thöù ba.

5. Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø Sa-moân thöù tö?

ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo do ñoaïn dieät caùc laäu hoaëc, töï mình vôùi thaéng trí ngay trong hieän taïi, chöùng ngoä, chöùng ñaït vaø an truù taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø Sa-moân thöù tö.

Chæ ôû ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, coù Sa-moân thöù nhaát, ÔÛ ñaây coù Sa-moân thöù hai, ôû ñaây coù Sa-moân thöù ba, ôû ñaây coù Sa-moân thöù tö, coøn ngoaïi ñaïo khaùc khoâng coù Sa-moân. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû kheo laø chôn chaùnh roáng tieáng roáng con sö töû naøy.

(X) (240) Caùc Lôïi Ích Nhôø Baäc Chaân Nhaân

- Nhôø y töïa baäc chaân nhaân, naøy caùc Tyû-kheo, chôø ñôïi laø boán lôïi ích. Theá naøo laø boán?

Lôùn maïnh nhôø Thaùnh giôùi, lôùn maïnh nhôø Thaùnh giôùi, lôùn maïnh nhôø Thaùnh ñònh, lôùn maïnh nhôø Thaùnh trí tueä, lôùn maïnh nhôø Thaùnh giaûi thoaùt.

Nhôø y töïa baäc chaân nhaân, naøy caùc Tyû-kheo, chôø ñôïi laø boán lôïi ích naøy.
 
 

XXV. Phaåm Sôï Haõi Phaïm Toäi

(I) (241) Phaïm Toäi (1)

1. Moät thôøi, Theá Toân truù ôû Kosambi, taïi khu vöôøn Ghosita. Roài Toân giaû Ananda ñi ñeán Theá Toân; sau khi ñeán, ñaûnh leã Theá Toân roài ngoài xuoáng moät beân. Theá Toân noùi vôùi Toân giaû Ananda ñang ngoài xuoáng moät beân:

- Naøy Ananda, söï tranh chaáp aáy ñaõ ñöôïc chaám döùt chöa?

- Töø ñaâu, baïch Theá Toân, söï tranh chaáp aáy seõ chaám döùt ñöôïc? Baøhiya, vò ñoàng truù vôùi Toân giaû Anuruddha hoaøn toaøn ñöùng veà phía hoøa hôïp taêng. Do vaäy, Toân giaû Anuruddha nghó raèng khoâng neân noùi moät lôøi naøo.

- Naøy Ananda, coù khi naøo Anuruddha laïi can thieäp vaøo nhöõng vaán ñeà tranh chaáp giöõa chuùng Taêng? Phaûi chaêng, naøy Ananda, khi naøo coù vaán ñeà tranh chaáp gì khôûi leân, chính hai Thaày Saøriputta vaø Moggallaøna laøm chaám döùt taát caû tranh chaáp aáy?

2. Naøy Ananda, do thaáy boán lôïi ích naøy, keû aùc Tyû-kheo thích thuù vôùi phaù hoøa hôïp Taêng. Theá naøo laø boán?

ÔÛ ñaây, naøy Ananda, keû aùc Tyû-kheo, do theo aùc giôùi, theo aùc phaùp khoâng trong saïch, sôû haønh ñaùng nghi ngôø, coù haønh ñoäng che giaáu, khoâng phaûi Sa-moân nhöng töï xöng laø Sa-moân, khoâng haønh Phaïm haïnh nhöng töï xöng laø haønh Phaïm haïnh, noäi taâm muïc naùt, ñaày öù duïc voïng, moät ñoáng raùc dô baån. Vò aáy nghó nhö sau: "Neáu caùc Tyû-kheo seõ bieát ta laø aùc giôùi, theo aùc phaùp, khoâng thanh tònh ... moät ñoáng raùc dô baån; neáu hoï hoøa hôïp, hoï seõ laøm haïi ta; neáu hoï chia reõ, hoï seõ khoâng laøm haïi ñöôïc ta". Naøy Ananda, do thaáy lôïi ích thöù nhaát naøy, aùc Tyû-kheo thích thuù vôùi phaùp hoøa hôïp Taêng.

3. Laïi nöõa, naøy Ananda, Tyû-kheo coù taø kieán, thaønh töïu vôùi chaáp thuû bieân kieán, vò aáy nghó nhö sau: "Neáu caùc Tyû-kheo seõ bieát ta laø coù aùc tri kieán, chaáp thuû tri kieán; neáu hoï hoøa hôïp, hoï seõ laøm haïi ta; neáu hoï chia reõ, hoï seõ khoâng laøm haïi ñöôïc ta". Naøy Ananda, do thaáy lôïi ích thöù hai naøy, aùc Tyû-kheo thích thuù vôùi phaùp hoøa hôïp Taêng.

4. Laïi nöõa, naøy Ananda, aùc Tyû-kheo coù taø maïng, nuoâi soáng mình vôùi taø maïng. Vò aáy suy nghó nhö sau: "Neáu caùc Tyû-kheo seõ bieát ta coù taø maïng, nuoâi soáng mình vôùi taø maïng; neáu hoï hoøa hôïp, hoï seõ laøm haïi ta; neáu hoï chia reõ, hoï seõ khoâng laøm haïi ñöôïc ta". Naøy Ananda, do thaáy lôïi ích thöù ba naøy, aùc Tyû-kheo thích thuù vôùi phaùp hoøa hôïp Taêng.

5. Laïi nöõa, naøy Ananda, aùc Tyû-kheo tham muoán lôïi döôõng, tham muoán cung kính, tham muoán khoâng bò kinh mieät; Vò aáy suy nghó nhö sau: "Neáu caùc Tyû-kheo seõ bieát ta laø tham muoán lôïi döôõng, tham muoán cung kính, tham muoán khoâng bò kinh mieät; neáu hoï hoøa hôïp, hoï seõ laøm haïi ta; neáu hoï chia reõ, hoï seõ khoâng laøm haïi ñöôïc ta". Naøy Ananda, do thaáy lôïi ích thöù tö naøy, aùc Tyû-kheo thích thuù vôùi phaùp hoøa hôïp Taêng.

Do thaáy boán lôïi ích naøy, naøy Ananda, keû aùc Tyû-kheo thích thuù vôùi phaù hoøa hôïp Taêng.

(II) (242) Phaïm Toäi (2)

1.- Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán sôï haõi phaïm toäi naøy. Theá naøo laø boán?

2. Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, ngöôøi ta baét ñöôïc moät ngöôøi aên troäm, moät ngöôøi phaïm toäi, daét ñeán cho nhaø vua vaø thöa: "Thöa Ñaïi vöông, ñaây laø ngöôøi aên troäm, ñaây laø ngöôøi phaïm toäi. Ñaïi vöông haõy gia phaït ngöôøi aáy theo hình phaït naøo Ñaïi vöông muoán". Vua aáy noùi nhö sau: "Caùc oâng haõy ñem ngöôøi naøy, laáy daây thaät chaéc troùi caùnh tay ngöôøi naøy thaät chaët laïi veà phía sau. Caïo ñaàu ngöôøi aáy ñi, daét ngöôøi aáy ñi xung quanh vôùi moät caùi troáng, coù tieáng chaùt tai, ñi töø ñöôøng naøy ñeán ñöôøng khaùc, töø ngaõ ba naøy ñeán ngaõ ba khaùc, daét ngöôøi aáy ra khoûi cöûa thaønh phía Nam, vaø haõy chaët ñaàu ngöôøi aáy taïi thaønh phía nam". Nhöõng ngöôøi cuûa vua, laáy daây thaät chaéc troùi caùnh tay noù thaät chaët laïi veà phía sau, caïo troïc ñaàu, daét noù ñi xung quanh vôùi moät caùi troáng, coù tieáng chaùt tai, ñi töø ñöôøng naøy ñeán ñöôøng khaùc, töø ngaõ ba naøy ñeán ngaõ ba khaùc, daét ngöôøi aáy ra khoûi cöûa thaønh phía Nam, vaø haõy chaët ñaàu ngöôøi aáy taïi thaønh phía Nam. Taïi ñaáy, coù moät ngöôøi ñöùng moät beân suy nghó nhö sau: "Thaät söï ngöôøi naøy ñaõ laøm moät ñieàu aùc ñaùng bò quôû traùch, ñaùng bò cheùm ñaàu. Vì raèng nhöõng ngöôøi cuûa vua laáy daây thaät chaéc troùi caùnh tay noù thaät chaët laïi veà phía sau, caïo troïc ñaàu, daét noù ñi xung quanh vôùi moät caùi troáng, coù tieáng chaùt tai, ñi töø ñöôøng naøy ñeán ñöôøng khaùc, töø ngaõ ba naøy ñeán ngaõ ba khaùc, daét ngöôøi aáy ra khoûi cöûa thaønh phía Nam, vaø haõy chaët ñaàu ngöôøi aáy taïi thaønh phía Nam. Chaéc chaén ta chôù coù laøm nghieäp aùc nhö vaäy, ñaùng bò quôû traùch, ñaùng bò cheùm ñaàu". Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ñoái vôùi caùc Tyû-kheo hay Tyû-kheo-ni naøo, caùc töôûng sôï haõi saéc beùn nhö vaäy, ñöôïc an truù, thôøi trong nhöõng phaùp, toäi ba-la-di ñöôïc chôø ñôïi nhö sau veà vò aáy: Neáu khoâng phaïm toäi, thôøi khoâng rôi vaøo toäi ba-la-di; neáu ñaõ phaïm toäi, thôøi seõ nhö phaùp saùm hoái phaùp ba-la-di.

2. Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, coù ngöôøi mang aùo vaûi ñen, xaû boái toùc xuoáng, mang treân vai moät caùi heøo vaø ñi ñeán tröôùc ñaïi chuùng vaø noùi nhö sau: "Thöa quyù vò, toâi ñaõ laøm moät nghieäp aùc ñaùng bò quôû traùch, ñaùng bò ñaùnh heøo. Do vaäy toâi xin ñaët mình theo sôû thích cuûa quyù vò". Roài moät ngöôøi ñöùng moät beân suy nghó nhö sau: "Thaät söï, ngöôøi naøy ñaõ laøm moät ñieàu aùc ñaùng bò quôû traùch, ñaùng bò ñaùnh heøo. Vì raèng, ngöôøi aáy ñaõ mang aùo vaûi ñen, xaû boái toùc xuoáng, mang treân vai moät caùi heøo vaø ñi ñeán tröôùc ñaïi chuùng vaø noùi nhö sau: "Thöa quyù vò, toâi ñaõ laøm moät nghieäp aùc ñaùng bò quôû traùch, ñaùng bò ñaùnh heøo. Do vaäy toâi xin ñaët mình theo sôû thích cuûa quyù vò". Vaäy chaéc chaén ta chôù coù laøm nghieäp aùc nhö vaäy, ñaùng bò quôû traùch, ñaùng bò ñaùnh heøo". Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ñoái vôùi caùc Tyû-kheo hay Tyû-kheo-ni naøo, caùc töôûng sôï haõi saéc beùn nhö vaäy, ñöôïc an truù, thôøi trong nhöõng phaùp taêng taøn, ñöôïc chôø ñôïi nhö sau veà vò aáy: "Neáu khoâng phaïm toäi thôøi seõ khoâng rôi vaøo toäi taêng taøn. Neáu ñaõ phaïm toäi thôøi seõ nhö phaùp phaùt loä toäi taêng taøn".

3. Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, coù ngöôøi mang aùo vaûi ñen, xaû boái toùc xuoáng, mang theo treân vai moät bò ñoà aên vaø ñi ñeán tröôùc ñaïi chuùng vaø noùi nhö sau: "Thöa quyù vò, toâi ñaõ laøm moät nghieäp aùc ñaùng bò quôû traùch, ñaùng bò hình phaït. Do vaäy toâi xin ñaët mình theo sôû thích cuûa quyù vò". Roài moät ngöôøi ñöùng moät beân suy nghó nhö sau: "Thaät söï, ngöôøi naøy ñaõ laøm moät ñieàu aùc ñaùng bò quôû traùch, ñaùng bò hình phaït. Vì raèng ngöôøi aáy ñaõ mang aùo vaûi ñen, xaû boái toùc xuoáng, mang theo treân vai moät bò ñoà aên vaø ñi ñeán tröôùc ñaïi chuùng vaø noùi nhö sau: "Thöa quyù vò, toâi ñaõ laøm moät nghieäp aùc ñaùng bò quôû traùch, ñaùng bò hình phaït. Do vaäy toâi xin ñaët mình theo sôû thích cuûa quyù vò". Vaäy chaéc chaén ta chôù coù laøm nghieäp aùc nhö vaäy, ñaùng bò quôû traùch, ñaùng bò hình phaït". Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ñoái vôùi caùc Tyû-kheo hay Tyû-kheo-ni naøo, caùc töôûng sôï haõi saéc beùn nhö vaäy, ñöôïc an truù, thôøi trong nhöõng phaùp paøcittiyaø ba-daät-ñeà, ñöôïc chôø ñôïi nhö sau veà vò aáy: "Neáu khoâng phaïm toäi thôøi seõ khoâng rôi vaøo toäi paøcittiyaø. Neáu phaïm toäi thôøi seõ nhö phaùp phaùt loä toäi paøcittiyaø".

4. Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, coù ngöôøi mang aùo vaûi ñen, xaû boái toùc xuoáng, ñi ñeán tröôùc ñaïi chuùng vaø noùi nhö sau: "Thöa quyù vò, toâi ñaõ laøm moät nghieäp aùc ñaùng bò quôû traùch, ñaùng bò pheâ bình. Do vaäy toâi xin ñaët mình theo sôû thích cuûa quyù vò". Roài moät ngöôøi ñöùng moät beân suy nghó nhö sau: "Thaät söï, ngöôøi naøy ñaõ laøm moät ñieàu aùc ñaùng bò quôû traùch, ñaùng bò pheâ bình. Vì raèng ngöôøi naøy mang aùo vaûi ñen, xaû boái toùc xuoáng, ñi ñeán tröôùc ñaïi chuùng vaø noùi nhö sau: "Thöa quyù vò, toâi ñaõ laøm moät nghieäp aùc ñaùng bò quôû traùch, ñaùng bò pheâ bình. Do vaäy toâi xin ñaët mình theo sôû thích cuûa quyù vò". Vaäy chaéc chaén ta chôù coù laøm nghieäp aùc nhö vaäy, ñaùng bò quôû traùch, ñaùng bò pheâ bình". Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ñoái vôùi caùc Tyû-kheo hay Tyû-kheo-ni naøo, caùc töôûng sôï haõi saéc beùn nhö vaäy, ñöôïc an truù, thôøi trong nhöõng phaùp paøtidesaniya (caàn phaûi phaùt loä) ñöôïc chôø ñôïi nhö sau: Neáu khoâng phaïm toäi thôøi seõ khoâng rôi vaøo phaïm toäi paøtidesaniya. Neáu phaïm toäi thôøi seõ nhö phaùp saùm hoái, phaùp paøtidesaniya.

Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán sôï haõi phaïm toäi naøy.

(III) (243) Lôïi ích Hoïc Taäp

1. - Phaïm haïnh naøy ñöôïc soáng, ñöôïc lôïi ích trong hoïc taäp, ñöôïc trí tueä voâ thöôïng, ñöôïc giaûi thoaùt kieân coá, ñöôïc nieäm taêng thöôïng.

Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø lôïi ích hoïc taäp?

ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, caùc hoïc phaùp thaéng haïnh ñöôïc Ta ñaët cho caùc ñeä töû, ñeå nhöõng ai ít loøng tin phaùt khôûi loøng tin. Vì raèng, naøy caùc Tyû-kheo, caùc hoïc phaùp thaéng haïnh ñöôïc ta cheá ñaët cho caùc ñeä töû, ñeå nhöõng ai ít loøng tin phaùt khôûi loøng tin, ñeå nhöõng ai coù loøng tin, ñöôïc taêng tröôûng loøng tin. Do vaäy, moät ñeä töû sau khi chaáp nhaän vaø hoïc taäp trong caùc hoïc phaùp, ñoái vôùi hoïc phaùp aáy laø ngöôøi sôû haønh khoâng bò beå vuïn, sôû haønh khoâng caét xeùn, sôû haønh khoâng bò veát nhô, sôû haønh khoâng bò chaám ñen.

Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, caùc hoïc phaùp sôû haønh Phaïm haïnh ñöôïc Ta ñaët cho caùc ñeä töû, ñeå chôn chaùnh ñoaïn dieät ñau khoå moät caùch hoaøn toaøn. Vì raèng, naøy caùc Tyû-kheo, caùc hoïc phaùp sôû haønh Phaïm haïnh ñöôïc ta cheá ñaët cho caùc ñeä töû, ñeå chôn chaùnh ñoaïn dieät ñau khoå moät caùch hoaøn toaøn. Do vaäy, moät ñeä töû sau khi chaáp nhaän vaø hoïc taäp trong caùc hoïc phaùp, ñoái vôùi hoïc phaùp aáy laø ngöôøi sôû haønh khoâng bò beå vuïn, sôû haønh khoâng caét xeùn, sôû haønh khoâng bò veát nhô, sôû haønh khoâng bò chaám ñen. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laø lôïi ích cuûa hoïc taäp.

2. Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø trí tueä voâ thöôïng?

ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, caùc phaùp Ta thuyeát giaûng cho caùc ñeä töû ñeå chôn chaùnh ñoaïn dieät ñau khoå moät caùch hoaøn toaøn. Vì raèng, naøy caùc Tyû-kheo, caùc phaùp ta thuyeát giaûng cho caùc ñeä töû ñeå chôn chaùnh ñoaïn dieät ñau khoå moät caùch hoaøn toaøn. Do vaäy caùc phaùp aáy ñöôïc trí tueä quaùn saùt moät caùch ñoàng ñaúng.

Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laø trí tueä voâ thöôïng.

3. Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø giaûi thoaùt kieân coá?

ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, caùc phaùp ñöôïc Ta thuyeát giaûng cho caùc ñeä töû ñeå chôn chaùnh ñoaïn dieät ñau khoå moät caùch hoaøn toaøn. Vì raèng, naøy caùc Tyû-kheo, caùc phaùp ñöôïc Ta thuyeát giaûng cho caùc ñeä töû ñeå chôn chaùnh ñoaïn dieät ñau khoå moät caùch hoaøn toaøn. Do vaäy caùc phaùp aáy ñöôïc kheùo caûm xuùc vôùi giaûi thoaùt. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laø giaûi thoaùt kieân coá.

4. Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø nieäm taêng thöôïng?

Vôùi tö töôûng: "Ta seõ laø vieân maõn hoïc phaùp thaéng haïnh chöa ñöôïc ñaày ñuû; hay neáu hoïc phaùp thaéng haïnh chöa ñöôïc ñaày ñuû, ta seõ boå sung theâm choã naøy choã kia vôùi trí tueä". Do vaäy, nieäm noäi taâm ñöôïc kheùo an truù vôùi tö töôûng: "Ta seõ laø vieân maõn hoïc phaùp sôû haønh Phaïm haïnh chöa ñöôïc ñaày ñuû; hay neáu hoïc phaùp sôû haønh Phaïm haïnh ñöôïc ñaày ñuû, ta seõ boå sung theâm choã naøy choã kia vôùi trí tueä". Do vaäy, nieäm noäi taâm ñöôïc kheùo an truù. Vôùi tö töôûng: "Ta seõ quaùn saùt ñoàng ñaúng vôùi trí tueä phaùp chöa ñöôïc ñoàng ñaúng quaùn saùt; hay neáu phaùp ñaõ ñöôïc ñoàng ñaúng quaùn saùt, ta seõ boå sung theâm choã naøy choã kia vôùi trí tueä". Do vaäy, nieäm noäi taâm ñöôïc kheùo an truù. Vôùi tö töôûng: "Ta seõ caûm xuùc vôùi giaûi thoaùt, phaùp chöa ñöôïc caûm xuùc; hay neáu phaùp ñaõ ñöôïc caûm xuùc, ta seõ boå sung theâm choã naøy choã kia vôùi trí tueä. Do vaäy, nieäm noäi taâm ñöôïc kheùo an truù". Nhö vaäy naøy caùc Tyû-kheo, laø nieäm taêng thöôïng.

Phaïm haïnh naøy ñöôïc soáng, naøy caùc Tyû-kheo, ñeå ñöôïc lôïi ích trong hoïc taäp, ñöôïc trí tueä voâ thöôïng, ñöôïc giaûi thoaùt kieân coá, ñöôïc nieäm taêng thöôïng. Nhö vaäy ñöôïc noùi ñeán, do duyeân naøy ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy.

(IV) (244) Caùch Naèm

- Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán caùch naèm naøy. Theá naøo laø boán?

Caùch naèm cuûa ngaï quyû, caùch naèm cuûa keû höôûng thoï duïc voïng, caùch naèm cuûa con sö töû, caùch naèm cuûa Nhö Lai. Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø caùch naèm cuûa ngaï quyû?

Naøy caùc Tyû-kheo, phaàn lôùn caùc ngaï quyû naèm ngöûa. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây goïi laø caùch naèm cuûa ngaï quyû.

Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø caùch naèm cuûa ngöôøi höôûng thoï caùc duïc voïng?

Vaø naøy caùc Tyû-kheo, phaàn lôùn ngöôøi höôûng thoï caùc duïc voïng naèm phía beân traùi. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây goïi laø caùch naèm cuûa keû höôûng thoï caùc duïc voïng.

Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø caùch naèm cuûa con sö töû?

Naøy caùc Tyû-kheo, con sö töû, vua caùc loaøi thuù, naèm veà phía hoâng beân maët, hai chaân gaùc leân nhau vaø cuoän caùi ñuoâi vaøo giöõa hai baép veá; khi thöùc daäy, noù duoãi ra phía thaân tröôùc, roài noù ngoù lui ra phía thaân sau. Naøy caùc Tyû-kheo, neáu con sö töû, vua caùc loaøi thuù, thaáy thaân phaàn naøo ñaët sai choã hay loän xoän, thôøi naøy caùc Tyû-kheo, con sö töû, vua caùc loaøi thuù, khoâng ñöôïc hoan hyû. Nhöng naøy caùc Tyû-kheo, neáu con sö töû, vua caùc loaøi thuù, thaáy thaân phaàn naøo khoâng ñaët sai choã hay loän xoän, thôøi naøy caùc Tyû-kheo, con sö töû, vua caùc loaøi thuù, ñöôïc hoan hyû. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø caùch naèm con sö töû.

Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø caùch naèm cuûa Nhö Lai?

ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, vò Tyû-kheo ly duïc ... chöùng ñaït vaø an truù Thieàn thöù tö. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø caùch naèm cuûa Nhö Lai. Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán caùch naèm naøy.

(V) (245) Xöùng Ñaùng Ñöôïc Döïng Thaùp

- Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán haïng ngöôøi naøy xöùng ñöôïc ñeå ñöôïc döïng thaùp. Theá naøo laø boán?

Nhö Lai, baäc A-la-haùn, Chaùnh Ñaúng Giaùc, xöùng ñaùng ñöôïc döïng thaùp; vò Ñoäc Giaùc Phaät xöùng ñaùng ñöôïc döïng thaùp; ñeä töû cuûa Nhö Lai xöùng ñaùng ñöôïc döïng thaùp; Chuyeån Luaân Vöông xöùng ñaùng ñöôïc döïng thaùp.

Coù boán haïng ngöôøi naøy, naøy caùc Tyû-kheo, xöùng ñaùng ñöôïc döïng thaùp.

(VI) (246) Trí Tueä Taêng Tröôûng

1.- Boán phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, ñöa ñeán trí tueä taêng tröôûng. Theá naøo laø boán?

Thaân caän baäc Chaân nhaân, nghe dieäu phaùp, nhö lyù taùc yù, thöïc haønh phaùp tuøy phaùp.

Boán phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, ñöa ñeán trí tueä taêng tröôûng.

2. Boán phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, giuùp ích nhieàu cho vò sanh ra laøm ngöôøi. Theá naøo laø boán?

Thaân caän baäc Chaân nhaân, nghe dieäu phaùp, nhö lyù taùc yù, thöïc haønh phaùp tuøy phaùp.

Boán phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, giuùp ích nhieàu cho vò sanh ra laøm ngöôøi.

(VII) (247) Caùch Thöùc Noùi (1)

- Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán ngoân thuyeát phi Thaùnh naøy. Theá naøo laø boán?

- Khoâng thaáy noùi thaáy, khoâng nghe noùi nghe, khoâng caûm giaùc noùi caûm giaùc, khoâng thöùc tri noùi thöùc tri.

Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán ngoân thuyeát phi Thaùnh naøy.

(VIII) (248) Caùch Thöùc Noùi (2)

- Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán ngoân thuyeát baäc Thaùnh naøy. Theá naøo laø boán?

- Khoâng thaáy noùi khoâng thaáy, khoâng nghe noùi khoâng nghe, khoâng caûm giaùc noùi khoâng caûm giaùc, khoâng thöùc tri noùi khoâng thöùc tri.

Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán ngoân thuyeát baäc Thaùnh naøy.

(IX) (149) Caùch Thöùc Noùi (3)

- Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán ngoân thuyeát phi Thaùnh naøy. Theá naøo laø boán?

- Thaáy noùi khoâng thaáy, nghe noùi khoâng nghe, caûm giaùc noùi khoâng caûm giaùc, töôûng tri noùi khoâng töôûng tri.

Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán ngoân thuyeát phi Thaùnh naøy.

(X) (250) Caùch Thuùc Noùi (4)

- Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán ngoân thuyeát baäc Thaùnh naøy. Theá naøo laø boán?

- Thaáy noùi thaáy, nghe noùi nghe, caûm giaùc noùi caûm giaùc, thöùc tri noùi thöùc tri.

Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán ngoân thuyeát baäc Thaùnh naøy.
 
 

XXVI. Phaåm Thaéng Trí

(I) (251) Thaéng Trí

- Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán phaùp naøy. Theá naøo laø boán?

Naøy caùc Tyû-kheo, coù nhöõng phaùp caàn phaûi lieãu tri vôùi thaéng trí; naøy caùc Tyû-kheo, coù nhöõng phaùp caàn phaûi ñoaïn taän vôùi thaéng trí; naøy caùc Tyû-kheo, coù nhöõng phaùp caàn phaûi tu taäp vôùi thaèng trí; naøy caùc Tyû-kheo, coù nhöõng phaùp caàn phaûi chöùng ngoä vôùi thaéng trí.

Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø nhöõng phaùp caàn phaûi lieãu tri vôùi thaéng trí?

Naêm thuû uaån, naøy caùc Tyû-kheo, nhöõng phaùp naøy ñöôïc goïi laø nhöõng phaùp caàn phaûi lieãu tri vôùi thaéng trí.

Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø nhöõng phaùp caàn phaûi ñoaïn taän vôùi thaéng trí?

Voâ minh vaø höõu aùi, naøy caùc Tyû-kheo, nhöõng phaùp naøy ñöôïc goïi laø nhöõng phaùp caàn phaûi ñoaïn taän vôùi thaéng trí.

Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø nhöõng phaùp caàn phaûi tu taäp vôùi thaéng trí?

Chæ vaø quaùn, naøy caùc Tyû-kheo, nhöõng phaùp naøy ñöôïc goïi laø nhöõng phaùp caàn phaûi tu taäp vôùi thaéng trí.

Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø nhöõng phaùp caàn phaûi chöùng ngoä vôùi thaéng trí?

Minh vaø giaûi thoaùt, naøy caùc Tyû-kheo, nhöõng phaùp naøy ñöôïc goïi laø nhöõng phaùp caàn phaûi chöùng ngoä vôùi thaéng trí.

Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán phaùp naøy.

(II) (252) Taàm Caàu

- Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán phaùp phi Thaùnh caàu naøy. Theá naøo laø boán?

ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, coù ngöôøi töï mình bò giaø, taàm caàu caùi bò giaø; töï mình bò beänh, taàm caàu caùi bò beänh; töï mình bò cheát, taàm caàu caùi bò cheát; töï mình bò ueá nhieãm, taàm caàu caùi bò ueá nhieãm.

Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán phaùp phi thaùnh caàu naøy.

2. Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán phaùp thaùnh caàu naøy. Theá naøo laø boán?

ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, coù ngöôøi töï mình bò giaø, sau khi bieát söï nguy haïi cuûa bò giaø, taàm caàu caùi khoâng bò giaø, voâ thöôïng an oån khoûi caùc khoå aùch, Nieát-baøn; töï mình bò beänh, sau khi bieát söï nguy haïi cuûa bò beänh, taàm caàu caùi khoâng beänh, voâ thöôïng an oån khoûi caùc khoå aùch, Nieát-baøn; töï mình bò cheát, sau khi bieát söï nguy haïi cuûa bò cheát, taàm caàu caùi khoâng cheát, voâ thöôïng an oån khoûi caùc khoå aùch, Nieát-baøn; töï mình ueá nhieãm, sau khi bieát söï nguy haïi cuûa ueá nhieãm, taàm caàu caùi khoâng bò ueá nhieãm, voâ thöôïng an oån khoûi caùc khoå aùch, Nieát-baøn.

Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán phaùp Thaùnh caàu naøy.

(III) (253) Nhieáp Phaùp

- Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán nhieáp naøy. Theá naøo laø boán?

- Boá thí, aùi ngöõ, lôïi haønh, ñoàng söï.

Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán nhieáp phaùp naøy.

(IV) (254) Con cuûa Maølunkyaøputta

1. Roài Toân giaû Maølunkyaøputta ñi ñeán Theá Toân; sau khi ñeán, ñaûnh leã Theá Toân roài ngoài xuoáng moät beân. Ngoài xuoáng moät beân, Toân giaû Maølunkyaøputta baïch Theá Toân:

- Laønh thay, baïch Theá Toân, neáu Theá Toân thuyeát phaùp vaèn taét cho con; sau khi nghe thuyeát phaùp con seõ soáng moät mình, vieãn ly, khoâng phoùng daät, nhieät taâm, tinh caàn.

- Nay ôû ñaây, naøy Maølunkyaøputta, Ta noùi gì cho caùc Tyû-kheo treû, trong khi Thaày ñaõ giaø yeáu, tuoåi thoï cao, laø baäc tröôûng thöôïng, laïi caàu Nhö Lai giaùo giôùi moät caùch vaén taét?

- Baïch Theá Toân, Theá Toân haõy thuyeát phaùp vaén taét cho con, chaéc chaén con seõ hieåu ñöôïc yù nghóa lôøi noùi cuûa Theá Toân, chaéc chaén con seõ trôû thaønh ngöôøi thöøa töï lôøi cuûa Theá Toân.

2. Naøy Maølunkyaøputta, coù boán aùi sanh naøy, ôû ñaây, aùi ñöôïc sanh cho Tyû-kheo. Theá naøo laø boán?

Hoaëc do nhaân y, naøy Maølunkyaøputta, coù aùi sanh, do ôû ñaây, aùi ñöôïc sanh cho Tyû-kheo. Hoaëc do nhaân ñoà aên khaát thöïc ... hoaëc do nhaân saøng toïa ... hoaëc do nhaân sanh höõu naøy hay sanh höõu khaùc. Naøy Maølunkyaøputta, coù aùi sanh, do ñaây aùi ñöôïc sanh cho vò Tyû-kheo.

Naøy Maølunkyaøputta, coù boán aùi sanh naøy, ôû ñaây, aùi sanh ñöôïc sanh cho Tyû-kheo.

Khi naøo, naøy Maølunkyaøputta, aùi ñöôïc ñoaïn taän, ñöôïc chaët ñöùt töø goác reã, ñöôïc laøm cho nhö thaân caây tala, laøm cho khoâng theå taùi sanh, laøm cho khoâng theå sanh khôûi trong töông lai. Vò aáy, naøy Maølunkyaøputta, ñöôïc goïi laø vò Tyû-kheo ñaõ ñoaïn dieät khaùt aùi, ñaõ thoaùt ly kieát söû, chôn chaùnh minh kieán kieâu maïn, ñaõ dieät taän khoå ñau.

3. Roài Toân giaû Maølunkyaøputta, sau khi nghe Theá Toân giaùo giôùi vôùi lôøi giaùo giôùi naøy, töø choã ngoài ñöùng daäy, ñaûnh leã Theá Toân, thaân beân höõu höôùng veà phía Ngaøi roài ra ñi.

Roài Toân giaû Maølunkyaøputta, soáng moät mình, vieãn ly, khoâng phoùng daät, nhieät taâm tinh caàn, khoâng bao laâu, do muïc ñích gì caùc thieän nam töû chôn chaùnh xuaát gia, töø boû gia ñình, soáng khoâng gia ñình, töùc laø voâ thöôïng cöùu caùnh Phaïm haïnh, ngay trong hieän taïi, töï mình vôùi thaéng trí, chöùng ñaït vaø an truù. Vò aáy bieát roõ: "Sanh ñaõ taän, Phaïm haïnh ñaõ thaønh, nhöõng vieäc neân laøm ñaõ laøm, khoâng coøn trôû lui traïng thaùi naøy nöõa". Roài Toân giaû Maølunkyaøputta trôû thaønh moät vò A-la-haùn nöõa.

(V) (255) Lôïi Ích Cho Gia Ñình

1.- Phaøm nhöõng gia ñình naøo, naøy caùc Tyû-kheo, ñaït ñeán söï lôùn maïnh trong caùc taøi saûn, khoâng ñöôïc toàn taïi laâu daøi; taát caû ñeàu do boán söï kieän aáy hay laø moät trong nhöõng söï kieän naøy. Theá naøo laø boán?

Khoâng tìm nhöõng gì ñaõ maát; khoâng söûa laïi caùi gì ñaõ giaø yeáu; aên vaø uoáng quaù ñoä; ñaët aùc giôùi nöõ nhaân, nam nhaân trong ñòa vò toái thaéng. Phaøm nhöõng gia ñình naøo, naøy caùc Tyû-kheo, ñaït ñeán söï lôùn maïnh trong caùc taøi saûn, khoâng ñöôïc toàn taïi laâu daøi; taát caû ñeàu do boán söï kieän aáy hay laø moät trong nhöõng söï kieän naøy.

Phaøm nhöõng gia ñình naøo, naøy caùc Tyû-kheo, ñaït ñeán söï lôùn maïnh trong caùc taøi saûn, ñöôïc toàn taïi laâu daøi; taát caû ñeàu do boán söï kieän aáy hay laø moät trong nhöõng söï kieän naøy. Theá naøo laø boán?

2. Tìm nhöõng gì ñaõ maát; söûa laïi caùi gì ñaõ giaø yeáu; aên vaø uoáng khoâng quaù ñoä; ñaët aùc giôùi nöõ nhaân, nam nhaân coù giôùi trong ñòa vò toái thaéng. Phaøm nhöõng gia ñình naøo, naøy caùc Tyû-kheo, ñaït ñeán söï lôùn maïnh trong caùc taøi saûn, ñöôïc toàn taïi laâu daøi; taát caû ñeàu do boán söï kieän aáy hay laø moät trong nhöõng söï kieän naøy.

(VI) (256) Con Ngöïa Thuaàn Chuûng (1)

1.- Ñaày ñuû vôùi boán ñöùc taùnh, naøy caùc Tyû-kheo, moät con ngöïa cuûa vua, hieàn thieän, thuaàn chuûng, xöùng ñaùng ñeå vua duøng, thuoäc quyeàn sôû höõu cuûa vua, ñöôïc xem nhö moät bieåu töôïng cuûa vua. Theá naøo laø boán?

ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, moät con ngöïa cuûa vua hieàn thieän thuaàn chuûng, ñaày ñuû vôùi saéc ñeïp, ñaày ñuû vôùi söùc maïnh, ñaày ñuû vôùi toác löïc, ñaày ñuû vôùi caân ñoái. Ñaày ñuû vôùi boán ñöùc taùnh naøy, naøy caùc Tyû-kheo, moät con ngöïa cuûa vua, hieàn thieän, thuaàn chuûng, xöùng ñaùng ñeå vua duøng, thuoäc quyeàn sôû höõu cuûa vua, vaø ñöôïc xem nhö moät bieåu töôïng cuûa vua.

Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ñaày ñuû vôùi boán phaùp, moât Tyû-kheo ñaùng ñöôïc cung kính, ñaùng ñöôïc toân troïng, ñaùng ñöôïc cuùng döôøng, ñaùng ñöôïc chaép tay, laø ruoäng phöôùc voâ thöôïng ôû ñôøi. Theá naøo laø boán?

2. ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo ñaày ñuû saéc ñeïp, ñaày ñuû vôùi söùc maïnh, ñaày ñuû vôùi toác löïc, ñaày ñuû vôùi caân ñoái.

Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø Tyû-kheo ñaày ñuû saéc ñeïp?

ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo soáng coù giôùi luaät, soáng cheá ngöï vôùi söï cheá ngöï cuûa giôùi boån Paøtimokkha, ñaày ñuû uy nghi chaùnh haïnh, thaáy sôï haõi trong nhöõng loãi nhoû nhaët, chaáp nhaän vaø hoïc taäp trong caùc hoïc phaùp. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laø Tyû-kheo ñaày ñuû saéc ñeïp.

Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø Tyû-kheo ñaày ñuû söùc maïnh?

ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo soáng thanh tònh, tinh caàn, tinh taán, ñoaïn taän caùc phaùp baát thieän, thaønh töïu ñaày ñuû caùc phaùp thieän, noã löïc, kieân trì, doõng maõnh, khoâng töø boû traùch nhieäm ñoái vôùi caùc phaùp thieän. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laø Tyû-kheo ñaày ñuû söùc maïnh.

3. Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø Tyû-kheo ñaày ñuû toác löïc?

ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, vò Tyû-kheo nhö thaät roõ bieát: "Ñaây laø khoå"; nhö thaät roõ bieát: "Ñaây laø khoå taäp"; nhö thaät roõ bieát: "Ñaây laø khoå dieät"; nhö thaät roõ bieát: "Ñaây laø con ñöôøng ñöa ñeán khoå dieät". Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laø Tyû-kheo ñaày ñuû toác löïc.

Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø Tyû-kheo ñaày ñuû söï caân ñoái?

ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo ñöôïc thaâu nhaän caùc vaät duïng nhö y aùo, ñoà aên khaát thöïc, saøng toïa, döôïc phaåm trò beänh.

Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laø Tyû-kheo ñaày ñuû söï caân ñoái. Naøy caùc Tyû-kheo, thaønh töïu vôùi boán phaùp naøy, Tyû-kheo xöùng ñaùng ñöôïc cung kính, ñöôïc toân troïng, ñöôïc cuùng döôøng, ñöôïc chaép tay, laø ruoäng phöôùc voâ thöôïng ôû ñôøi.

(VII) (257) Con Ngöïa Thuaàn Chuûng (2)

(Gioáng nhö kinh tröôùc, chæ khaùc ñònh nghóa veà toác ñoä cuûa Tyû-kheo, coù theå giaûi thích khaùc nhö sau)
... Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø toác ñoä vò Tyû-kheo?

ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo do ñoaïn dieät caùc laäu hoaëc, ngay trong hieän taïi, töï mình chöùng ngoä vôùi thaéng trí, chöùng ñaït vaø an truù voâ laäu taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laø Tyû-kheo ñaày ñuû toác löïc.

(caùc ñöùc taùnh khaùc nhö kinh tröôùc)
(VIII) (258) Löïc

- Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán löïc naøy. Theá naøo laø boán?

Taán löïc, nieäm löïc, ñònh löïc, tueä löïc. Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán löïc naøy.

(IX) (259) Soáng Trong Röøng

1.- Thaønh töïu vôùi boán phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo khoâng ñuû ñieàu kieän ñeå soáng trong röøng, caùc ngoâi röøng raäm raïp, caùc truù xöù xa vaéng. Theá naøo laø vôùi boán?

Vôùi duïc taàm, vôùi saân taàm, vôùi haïi taàm, lieät tueä, ñaàn ñoän, caâm ngoïng.

Thaønh töïu vôùi boán phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo khoâng ñuû ñieàu kieän ñeå soáng trong röøng, caùc ngoâi röøng raäm raïp, caùc truù xöù xa vaéng.

2.- Thaønh töïu vôùi boán phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo ñuû ñieàu kieän ñeå soáng trong röøng, caùc ngoâi röøng raäm raïp, caùc truù xöù xa vaéng. Theá naøo laø vôùi boán?

Vôùi xuaát ly taàm, vôùi voâ saân taàm, vôùi baát haïi taàm, khoâng ñaàn ñoän, khoâng caâm ngoïng.

Thaønh töïu vôùi boán phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo ñuû ñieàu kieän ñeå soáng trong röøng, caùc ngoâi röøng raäm raïp, caùc truù xöù xa vaéng.

(X) (260) Haønh Ñoäng

1. - Thaønh töïu vôùi boán phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, keû ngu si, khoâng thoâng minh, khoâng laø baäc Chaân nhaân, töï mình xöû söï nhö keû bò maát goác, khoâng sinh löïc, coù toäi, bò ngöôøi trí quôû traùch, taïo nhieàu voâ phöôùc. Theá naøo laø boán?

Vôùi thaân nghieäp coù toäi, vôùi khaåu nghieäp coù toäi, vôùi yù nghieäp coù toäi, vôùi tri kieán coù toäi.

Thaønh töïu vôùi boán phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, keû ngu si, khoâng thoâng minh, khoâng laø baäc Chaân nhaân, töï mình xöû söï nhö keû bò maát goác, khoâng sinh löïc, coù toäi, bò ngöôøi trí quôû traùch, taïo nhieàu voâ phöôùc.

2. Thaønh töïu vôùi boán phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, baäc Hieàn trí, thoâng minh, laø baäc Chaân nhaân, töï mình xöû söï khoâng nhö ngöôøi maát goác, coù sinh löïc, khoâng coù toäi, khoâng bò ngöôøi trí quôû traùch, vaø taïo nhieàu phöôùc ñöùc. Theá naøo laø boán?

Vôùi thaân nghieäp khoâng coù toäi, vôùi ngöõ nghieäp khoâng coù toäi, vôùi yù nghieäp khoâng coù toäi, vôùi tri kieán khoâng coù toäi.

Thaønh töïu vôùi boán phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, baäc Hieàn trí, thoâng minh, laø baäc Chaân nhaân, töï mình xöû söï khoâng nhö ngöôøi maát goác, coù sinh löïc, khoâng coù toäi, khoâng bò ngöôøi trí quôû traùch, taïo nhieàu phöôùc ñöùc.
 
 

XXVII. Phaåm Nghieäp Ñaïo

(I) (261) Chaáp Nhaän (1)

1.- Thaønh töïu vôùi boán phaùp, naøy caùc Tyû-kheo, nhö vaäy töông xöùng bò rôi vaøo ñòa nguïc. Theá naøo laø vôùi boán phaùp?

Töï mình saùt sanh, khích leä ngöôøi khaùc saùt sanh, chaáp nhaän saùt sanh vaø taùn thaùn saùt sanh.

Thaønh töïu vôùi boán phaùp, naøy caùc Tyû-kheo, nhö vaäy töông xöùng bò rôi vaøo ñòa nguïc.

2.- Thaønh töïu vôùi boán phaùp, naøy caùc Tyû-kheo, nhö vaäy töông xöùng ñöôïc sanh leân coõi Trôøi. Theá naøo laø vôùi boán phaùp?

Töï mình töø boû saùt sanh, khích leä ngöôøi khaùc töø boû saùt sanh, chaáp nhaän töø boû saùt sanh vaø taùn thaùn töø boû saùt sanh.

Thaønh töïu vôùi boán phaùp, naøy caùc Tyû-kheo, nhö vaäy töông xöùng ñöôïc sanh leân coõi Trôøi.

(II) (262) Chaáp Nhaän (2)

(Nhö treân, phaùp ôû ñaây laø "laáy cuûa khoâng cho vaø töø boû laáy cuûa khoâng cho").
(III) (263) Chaáp Nhaän (3)
(Nhö treân, phaùp ôû ñaây laø "taø haïnh trong caùc duïc vaø töø boû taø haïnh trong caùc duïc").
(IV) (264) Chaáp Nhaän (4)
(Nhö treân, phaùp ôû ñaây laø "noùi laùo vaø töø boû noùi laùo").
(V) (265) Chaáp Nhaän (5)
(Nhö treân, phaùp ôû ñaây laø "töï mình noùi hai löôõi vaø töø boû noùi hai löôõi").
(VI) (266) Chaáp Nhaän (6)
(Nhö treân, phaùp ôû ñaây laø "töï mình noùi lôøi thoâ aùc vaø töø boû noùi lôøi thoâ aùc").
(VII) (267) Chaáp Nhaän (7)
(Nhö treân, phaùp ôû ñaây laø "töï mình noùi lôøi phuø phieám vaø töø boû noùi lôøi phuø phieám").
(VIII) (268) Chaáp Nhaän (8)
(Nhö treân, phaùp ôû ñaây laø "töï mình tham duïc vaø töï mình khoâng tham duïc").
(IX) (269) Chaáp Nhaän (9)
(Nhö treân, phaùp ôû ñaây laø "töï mình coù taâm saân haän vaø töï mình khoâng coù taâm saân haän").
(X) (270) Chaáp Nhaän (10)

1.- Thaønh töïu vôùi boán phaùp, naøy caùc Tyû-kheo, nhö vaäy töông xöùng bò rôi vaøo ñòa nguïc. Theá naøo laø vôùi boán phaùp?

Töï mình coù taø kieán, khích leä ngöôøi khaùc coù taø kieán, chaáp nhaän taø kieán vaø taùn thaùn taø kieán.

Thaønh töïu vôùi boán phaùp, naøy caùc Tyû-kheo, nhö vaäy töông xöùng bò rôi vaøo ñòa nguïc.

2.- Thaønh töïu vôùi boán phaùp, naøy caùc Tyû-kheo, nhö vaäy töông xöùng ñöôïc sanh leân coõi Trôøi. Theá naøo laø vôùi boán phaùp?

Töï mình coù chaùnh kieán, khích leä ngöôøi khaùc coù chaùnh tri kieán, chaáp nhaän chaùnh tri kieán vaø taùn thaùn chaùnh tri kieán.

Thaønh töïu vôùi boán phaùp, naøy caùc Tyû-kheo, nhö vaäy töông xöùng ñöôïc sanh leân coõi Trôøi.
 
 

XXVIII. Phaåm Tham

(I) (271) Tham

1. - Ñeå thaéng tri tham, naøy caùc Tyû-kheo, boán phaùp caàn phaûi tu taäp. Theá naøo laø boán?

ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo soáng tuøy quaùn thaân treân thaân, nhieät taâm, tænh giaùc, chaùnh nieäm, nhieáp phuïc tham öu ôû ñôøi; tuøy quaùn thoï treân caùc caûm thoï ... tuøy quaùn taâm treân taâm ... tuøy quaùn phaùp treân caùc phaùp, nhieät taâm, tænh giaùc, chaùnh nieäm, nhieáp phuïc tham öu ôû ñôøi.

Ñeå thaéng tri tham, naøy caùc Tyû-kheo, boán phaùp caàn phaûi tu taäp.

2. - Ñeå thaéng tri tham, naøy caùc Tyû-kheo, boán phaùp caàn phaûi tu taäp. Theá naøo laø boán?

ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo ñoái vôùi caùc phaùp aùc baát thieän chöa sanh, khôûi leân yù muoán coá gaéng; tinh taán, saùch taâm, trì taâm khoâng cho sanh khôûi; ñoái vôùi caùc phaùp aùc baát thieän ñaõ sanh, khôûi leân yù muoán coá gaéng; tinh taán, saùch taâm, trì taâm khieán chuùng ñoaïn taän; ñoái vôùi caùc phaùp thieän chöa sanh, khôûi leân yù muoán coá gaéng; tinh taán, saùch taâm, trì taâm khieán cho sanh khôûi; ñoái vôùi caùc phaùp thieän ñaõ sanh, khôûi leân yù muoán coá gaéng; tinh taán, saùch taâm, trì taâm khieán chuùng ñöôïc duy trì, khoâng coù lu môø, ñöôïc taêng tröôûng, ñöôïc quaûng ñaïi, ñöôïc tu taäp, ñöôïc thoûa maõn. Naøy caùc Tyû-kheo, ñeå thaéng tri tham, boán phaùp naøy caàn phaûi tu taäp.

3. Ñeå thaéng tri tham, naøy caùc Tyû-kheo, boán phaùp caàn phaûi tu taäp. Theá naøo laø boán?

ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo tu taäp nhö yù tuùc, thaønh töïu vôùi duïc Thieàn ñònh tinh caàn haønh; tu taäp nhö yù tuùc, thaønh töïu vôùi tinh taán Thieàn ñònh tinh caàn haønh; tu taäp nhö yù tuùc, thaønh töïu vôùi taâm Thieàn ñònh tinh caàn haønh; tu taäp nhö yù tuùc, thaønh töïu vôùi tö duy Thieàn ñònh tinh caàn haønh.

Ñeå thaéng tri tham, naøy caùc Tyû-kheo, boán phaùp caàn phaûi tu taäp.

4. Ñeå lieãu tri, naøy caùc Tyû-kheo, ñeå ñoaïn dieät, ñoaïn taän, tröø dieät, tieâu dieät, ly tham, ñoaïn dieät, töø boû, xaû boû tham, boán phaùp naøy caàn phaûi tu taäp.

Ñeå lieãu tri, ñoaïn dieät, ñoaïn taän, tröø dieät, tieâu dieät, ly tham, ñoaïn dieät, töø boû, xaû boû saân... si... phaãn noä... hieàm haän... gieøm pha... nhieät naõo... taät ñoá... xan tham... man traù... xaûo traù... ngoan coá... boàng boät... maïn... quaù maïn... say meâ... phoùng daät, boán phaùp naøy caàn phaûi tu taäp.

-ooOoo-

Phaåm tröôùc | Phaåm keá



Muïc Luïc caùc Chöông:

01 | 02 | 03 | 04 | 05 | 06 | 07 | 08 | 09 | 10 | 11 | Giôùi thieäu


[Trôû veà trang Thö Muïc]
Revised: 05-10-2000