(CCXLVIII) Adhimutta (Thera. 71)

Trong thôøi ñöùc Phaät hieän taïi, ngaøi sanh laø con ngöôøi chò cuûa Tröôûng laõo Sankicca. Ngaøi xuaát gia döôùi söï höôùng daãn cuûa caäu ngaøi, vaø khi coøn laø Sa-di, ñaõ chöùng quaû A-la-haùn. Soáng höôûng an laïc giaûi thoaùt, ngaøi muoán thoï Ñaïi giôùi vaø ñi veà nhaø ñeå xin pheùp baø meï. Khi ngaøi ñi, ngaøi bò caùc keû cöôùp baét ngaøi vaø muoán daâng ngaøi ñeå teá thaàn. Caùc teân cöôùp taán coâng ngaøi nhöng ngaøi ñöùng, khoâng khuaát phuïc. Teân töôùng cöôùp laáy laøm ngaïc nhieân, taùn thaùn ngaøi vaø noùi:

705. Vì muïc ñích teá ñaøn,
Hoaëc vì ñích taøi saûn,
Nhöõng ngöôøi chuùng toâi gieát,
Töø tröôùc cho ñeán nay,
Khoâng ai khoâng sôï haõi,
Hoï run sôï, reân xieát.

706. Nhöng ngaøi khoâng khieáp sôï,
Dung saéc caøng hoøa duyeät,
Vì sao ngaøi khoâng than,
Trong ñaïi naïn nhö vaäy.

707. Chuû cöôùp! Taâm khoâng khoå,
Vôùi ngöôøi khoâng kyø voïng,
Moïi sôï haõi vöôït qua,
Vôùi ngöôøi kieát söû ñoaïn.

708. Nhôø ñoaïn nhaân sanh höõu,
Phaùp ñöôïc thaáy nhö thaät,
Ñoái cheát, khoâng sôï haõi,
Nhôø gaùnh naëng ñaët xuoáng.

709. Phaïm haïnh ta kheùo haønh,
Con ñöôøng kheùo tu taäp,
Ta khoâng coù sôï cheát,
Khi beänh hoaïn ñöôïc dieät.

710. Phaïm haïnh ta kheùo haønh,
Con ñöôøng kheùo tu taäp,
Huõu ñöôïc thaáy khoâng ngoït,
Nhö boû ñoäc döôïc uoáng.

711. Bôø kia ñeán, khoâng thuû,
Vieäc laøm xong, voâ laäu,
Baèng loøng, thoï maïng dieät,
Nhö thoaùt loø saùt sinh.

712. Phaùp taùnh ñaït, toái thöôïng,
ÔÛ ñôøi, tuyeät sôû höõu.
Nhö thoaùt ngoâi nhaø chaùy,
Trong cheát khoâng saàu muoän.

713. Phaøm coù vaät tuï hoïp,
Ñöôïc sanh höõu choã naøo,
Tuyeät ñöôøng moïi xuaát ly,
Ñaïi aån só noùi vaäy.

714. Ai hieåu roõ nhö vaäy,
Nhö ñöùc Phaät ñaõ thuyeát,
Khoâng coøn naém sanh höõu,
Nhö hoøn saét chaùy ñoû.

715. Quaù khöù ta khoâng coù,
Töông lai, hieän taïi khoâng,
Caùc haønh khoâng thöïc höõu,
ÔÛ ñaây, than khoùc gì?

716. Thanh tònh phaùp sanh khôûi,
Thanh tònh haønh tieáp tuïc,
Baäc thaáy ñöôïc nhö thaät,
Khoâng sôï haõi, thöa ngaøi.

717. Vôùi tueä, thaáy theá giôùi,
Gioáng nhö coû, thaân caây,
Khoâng coù taùnh ngaõ sôû,
Khoâng saàu muoän, khoâng ngaõ.

718. Ta nhaøm chaùn thaân saéc,
Khoâng ham coù sanh höõu,
Khi thaân naøy hoaïi dieät,
Seõ khoâng coù thaân khaùc.

719. Vôùi thaân ta, ngöôi laøm,
Haõy laøm nhö yù muoán,
Ta khoâng vì duyeân aáy,
Seõ khôûi leân saân, aùi.

720. Keû aáy nghe noùi vaäy,
Hy höõu, loâng döïng ngöôïc,
Quaêng boû caû ñao kieám,
Thanh nieân noùi vôùi ta.

721. Toân giaû haønh haïnh gì,
Ai Ñaïo Sö Toân giaû,
Ngaøi theo lôøi ai daïy,
Ñöôïc taùnh khoâng saàu naõo?

722. Baäc toaøn trí, toaøn kieán,
Thaéng giaû, giaùo sö ta,
Ñaïi töø bi Ñaïo Sö,
Y vöông toaøn theá giôùi.

723. Phaùp naøy vò aáy giaûng,
Ñöa ñeán ñaït voâ thöôïng,
Theo lôøi daïy vò aáy,
Ñöôïc taùnh khoâng saàu naõo.

724. Keû cöôùp nghe ñaïi só,
Kheùo thuyeát giaûng nhö vaäy,
Chuùng lieàn quaêng vaát boû,
Ñao göôm vaø vuõ khí,
Moät soá boû ngheà chuùng,
Moät soá xin xuaát gia.

725. Sau khi chuùng xuaát gia,
Trong giaùo phaùp Thieän Theä,
Hoï tu taäp Giaùc Chi,
Naêm löïc, thaønh baäc trí.
Taâm haân hoan, yù maõn,
Caùc caên caûm xuùc ñöôïc,
Nieát-baøn ñaïo, voâ vi.

(CCXLIX) Paøraøpariya (Thera. 72)

Trong thôøi ñöùc Phaät taïi theá, ngaøi sanh ôû Saøvatthi, laøm moät con Baø-la-moân noåi tieáng, vaø khi lôùn leân ngaøi ñöôïc goïi theo teân gia toäc Paørapara laø Paøraøpariya. Ñöôïc kheùo giaùo duïc veà vaên heä Baø-la-moân, moät hoâm ngaøi ñi ñeán tònh xaù Jetavana trong khi Theá Toân ñang thuyeát phaùp, vaø ñeán ngoài nghe, gaàn phía beân ngoaøi hoäi chuùng. Baäc Ñaïo Sö, nhaän xeùt taâm taùnh ngaøi, daïy kinh 'Caên tu taäp Indriyabhaøvanaø', nghe xong, ngaøi khôûi loøng tin, xin xuaát gia. Sau khi hoïc kinh naøy thuoäc loøng, ngaøi suy tö treân yù nghóa, nghó raèng: 'Trong nhöõng baøi keä, yù nghóa ñöôïc xuaát hieän nhö theá naøy, theá naøy'. Sau khi suy tö veà vaán ñeà caùc caên caûm thoï, ngaøi phaùt trieån thieàn quaùn vaø sau moät thôøi gian, ngaøi chöùng quaû A-la-haùn. Veà sau, ngaøi noùi leân thieàn ñònh cuûa ngaøi vôùi nhöõng baøi keä nhö sau:

726. Khi Tyû-kheo teân laø,
Paøraøpariya,
Ngoài ñoäc cö moät mình,
Vieãn ly, tu thieàn ñònh,
Nhöõng taâm tö nhö sau,
Ñöôïc khôûi leân nôi ngaøi:

727. Coù gì laø thöù lôùp,
Laø giôùi caám, ñoäng taùc?
Con ngöôøi laøm phaän mình,
Khoâng laøm haïi moät ai?

728. Caùc caên cuûa loaøi Ngöôøi,
Laøm lôïi ích, laøm haïi,
Khoâng hoä trì, laøm haïi,
Coù hoä trì, laøm lôïi.

729. Ngöôøi cheá ngöï caùc caên,
Nguôøi phoøng hoä caùc caên,
Ngöôøi laøm boån phaän mình,
Khoâng laøm haïi moät ai.

730. Con maét ñi ñeán saéc,
Khoâng cheá ngöï ngaên chaän,
Khoâng thaáy caùc nguy hieåm,
Vò aáy khoâng thoaùt khoå.

731. Loã tai ñi ñeán tieáng,
Khoâng cheá ngöï ngaên chaën,
Khoâng thaáy söï nguy hieåm,
Vò aáy khoâng thoaùt khoå.
732. Khoâng thaáy söï xuaát ly,
Thoï höôûng caùc muøi höông,
Vò aáy khoâng thoaùt khoå,
Vì tham ñaém caùc höông.

733. Nhôù chua ngoït toái thöôïng,
Nhôù vò ñaéng toái thöôïng,
Bò aùi vò noâ leä,
Taâm khoâng theå giaùc tænh.

734. Töôûng nhôù caùc caûm xuùc,
Ñeïp ñeõ vaø khoaùi caûm,
Ñam meâ, duyeân tham aùi,
Gaëp nhieàu loaïi ñau khoå.

735. Y Ù ñoái caùc phaùp naøy
Taát caû laø naêm phaùp,
Khoâng coù theå phoøng hoä,
Khoå ñi theo vò aáy.

736. Phaàn lôùn caùc thaân xaùc,
Ñaày traøn muû vaø maùu,
Do ngöôøi thuø thaéng laøm,
Thaønh hoäp ñeïp toâ maøu.

737. Cay ñaéng nhö vò ngoït,
Khoå do khaû aùi buoäc,
Nhö dao beùn dính maät,
Keû tham ñaâu coù bieát.

738. Ai tham ñaém nöõ saéc,
Nöõ vò, nöõ xuùc chaïm,
Ai meâ say nöõ höông,
Gaëp nhieàu loaïi ñau khoå.

739. Moïi doøng töø nöõ nhaân,
Naêm loaïi traøn naêm xöù,
Ngöôøi coù tinh taán löïc,
Coù theå ngaên chaän chuùng.

740. Ngöôøi coù ñích, truù phaùp,
Ngöôøi thieän xaûo, saùng suoát,
Hoan hyû laøm nghóa vuï,
Lieân heä ñeán phaùp, nghóa.

741. Chìm trong vieäc lôïi taïm,
Haõy boû vieäc khoâng lôïi,
Neáu noù nghó vieäc aáy,
Khoâng phaûi vieäc neân laøm,
Vò aáy khoâng phoùng daät,
Saùng suoát thaáy roõ vaäy.

742. Neáu laø vieäc laøm toát,
Haân hoan haønh ñuùng phaùp,
Haõy naém vieäc laøm ngay,
Ñaáy thaät laïc toái thöôïng.

743. Vôùi phöông tieän cao thaáp,
Löøa doái caùc ngöôøi khaùc,
Ñaùnh gieát, laøm saàu khoå,
Hung baïo, aùp ñaûo ngöôøi.

743. Nhö ngöôøi maïnh ñeõo goã,
Duøng neâm ñaùnh baät neâm,
Cuõng vaäy laø keû thieän,
Duøng caên ñaùnh baät caên.

745. Tu taäp tín, taán, ñònh,
Huaán luyeän nieäm, trí tueä,
Duøng naêm ñaùnh ñoå naêm,
Khoâng tyø veát böôùc tôùi.

746. Laø vò Baø-la-moân,
Ngöôøi coù ñích, truù phaùp,
Laøm theo giaùo huaán Phaät,
Laøm toaøn dieän, toaøn löïc,
Ngöôøi aáy höôûng an laïc.

(CCL) Kelakaøni (Thera. 298)

Trong thôøi ñöùc Phaät hieän taïi, ngaøi sanh tröôùc ñöùc Phaät ôû Saøvatthi trong moät gia ñình Baø-la-moân vaø ñaët teân laø Kelakaøni. Quaù kinh nghieäm veà nhöõng vaán ñeà quaù khöù, ngaøi chaùn naûn duïc voïng vaø xuaát gia laøm ngöôøi du só ngoaïi ñaïo.Tìm söï giaûi thoaùt tinh thaàn, ngaøi giao du nhieàu choã, nghó raèng ai ôû ñôøi naøy ñaõ ñeán ñöôïc bôø beân kia. Ngaøi hoûi raát nhieàu Sa-moân vaø Baø-la-moân nhöng khoâng ñöôïc traû lôøi thoûa ñaùng. Luùc baáy giôø, Theá Toân ñaõ ra ñôøi, ñang chuyeån Phaùp Luaân, ñem laïi haïnh phuùc cho chuùng sanh. Moät hoâm, Kelakaøni nghe ñöùc Phaät thuyeát phaùp, khôûi loøng tin, ñöôïc xuaát gia vaø khoâng bao laâu chöùng quaû A-la-haùn. Moät hoâm, ngoài vôùi caùc Tyû-kheo, nhôù ñeán söï khoù nhoïc tìm ñaïo vaø chöùng ñaïo cuûa mình, ngaøi tuyeân boá vôùi chuùng Tyû-kheo nhö sau:

747. Laâu ngaøy, ñaày nhieät tình,
Ta suy tö Chaùnh phaùp,
Hoûi Sa-moân, Phaïm chí,
Nhöng taâm khoâng an tònh.

748. ÔÛ ñôøi, ai ñaõ ñeán,
Ñeán ñöôïc bôø beân kia,
Ai ñaõ chöùng ñaït ñöôïc,
Laën saâu vaøo baát töû,
Phaùp ai ta chaáp nhaän,
Phaùp thoâng ñeä nhaát nghóa.

749. Maéc löôõi caâu beân trong,
Nhö caù aên moài tuïc,
Ta bò baét, bò troùi,
Chaúng khaùc A-tu-la,
Teân Veâ-pa-xi-li,
Bò löôùi Ñeá Thích troùi.

750. Ta keùo leâ xieàng xích,
Khoâng sao thoaùt saàu bi,
Ai côûi troùi cho ta,
Giuùp ta chöùng Chaùnh giaùc.

751. Sa-moân, Phaïm chí naøo,
Noùi caùch huûy hoaïi chuùng,
Phaùp ai ta chaáp nhaän,
Giuùp töø boû giaø cheát,

752. Bò nghi hoaëc troùi buoäc,
Bò haêng say chi phoái,
Khieán taùnh tình phaãn noä,
Khieán taâm tö cöùng raén,
Bò xaâu xeù caét ñöùt,
Bôûi loøng tham maïnh meõ.

753. Bò cung aùi baén truùng,
Ba möôi kieán troùi buoäc,
Xem söùc maïnh ngöïc ta,
Bò aùp ñeø, vaãn vöõng,

754. Caùc tuøy kieán khoâng ñoaïn,
Caùc tö nieäm dao ñoäng,
Bò chuùng ñaâm, ta run,
Nhö laù bò gioù thoåi,

755. Khôûi leân töø noäi taâm,
Ñoát chaùy nhanh ngaõ sôû,
Thaân vôùi saùu xuùc xöù,
Ngaõ höõu töø ñaáy sanh.

756. Ta khoâng thaáy löông y,
Ruùt muõi teân cho ta,
Duøng caùch khaùc doø tìm,
Khoâng duøng dao thaêm doø.

757. Coù vò löông y naøo,
Khoâng dao, khoâng veát thöông,
Khoâng haïi ñeán tay chaân,
Ruùt muõi teân cho ta,
Muõi teân ñaõ ñaâm vaøo,
Trong noäi taâm cuûa ta,

578. Baäc Phaùp chuû toái toân, 
Loaïi tröø thuoác ñoäc haïi,
Khi ta rôi vöïc saâu,
Ñöa tay giuùp ñôõ ta,
Tôùi ñaát lieàn an toaøn.

759. Ta laën saâu trong hoà,
Ñaày buïi buøn khoâng thoaùt,
Ñaày man traù, taät ñoá,
Caêng thaúng vaø hoân aùm.

760. Saám traïo cöû noå vang,
Maây kieát söû bao phuû,
Thaùc nöôùc taø tö duy,
Lieân heä ñeán tham duïc,
Chuùng loâi cuoán troâi ta,
Vaøo ñaïi döông taø kieán.

761. Khaép nôi, doøng suoái chaûy,
Caây leo ñöùng, ñaâm choài,
Ai chaän ñöùng doøng aáy?
Ai chaët ñöùt caây leo?

762. Toân giaû haõy laøm ñeâ,
Ngaên chaän nhöõng doøng suoái,
Chôù coù ñeå doøng nöôùc,
Do yù sanh cuoán ngaøi,
Nhö doøng nöôùc cuoán gaáp,
Troâi caây chaûy theo doøng.

763. Cuõng vaäy ta sôï haõi,
Bôø naøy tìm bôø kia,
Khi aáy baäc Ñaïo Sö,
Coù Thaùnh chuùng haàu haï,
Vôùi binh khí trí tueä,
Chôø y chæ cho ngöôøi.

764. Ñöa ta, ñang chìm ñaém,
Chieác caàu thang, kheùo laøm,
Phaät thanh tònh, vöõng chaéc,
Laøm baèng loõi Chaùnh phaùp,
Roài ngaøi noùi vôùi ta,
Chôù coù sôï haõi gì!.

765. Leo leân laàu nieäm xöù,
Töø ñaáy ta quaùn saùt,
Loaøi Ngöôøi öa thaân kieán,
Tröôùc ñaây, ta töï haøo.

766. Khi ta thaáy con ñöôøng,
Con thuyeàn caàn leo leân,
Ta khoâng truù töï ngaõ,
Vì thaáy beán toái thöôïng.

767. Muõi teân khôûi töï ngaõ,
Sanh do nhaân sanh höõu
Ngaøi daïy ñöôøng toái thöôïng,
Chaám döùt caùc phaùp aáy.

768. Coät guùt ñaõ laâu ngaøy,
aån naèm, truù trong da,
Ñöùc Phaät côûi, quaêng ñi,
Loaïi boû moïi ñoäc haïi.

(CCLI) Ratthapaøla (Thera. 75)

Trong thôøi Ñöùc Phaät hieän taïi, ngaøi sanh ra ôû nöôùc Kuru, trong thaønh phoá Thullakotthita, con cuûa moät hoäi vieân hoäi ñoàng thaønh phoá teân Ratthapaøla vaø ñöôïc goïi theo teân gia toäc, ngaøi ñöôïc soáng trong nhung luïa, lôùn leân ñöôïc gaû vôï vaø soáng nhö moät thieân thaàn. Khi ñöùc Phaät ñeán thuyeát phaùp ôû Thullakotthila, Ratthapaøla ñeán nghe giaûng, khôûi loøng tin, xin cha meï ñöôïc xuaát gia raát khoù khaên. Ñi ñeán baäc Ñaïo Sö, ngaøi ñöôïc thoï giôùi vôùi moät Tyû-kheo theo lôøi giôùi thieäu cuûa ñöùc Phaät, tu hoïc raát tinh taán, phaùt trieån thieàn quaùn vaø chöùng quaû A-la-haùn. Roài ngaøi ñöôïc pheùp veà thaêm cha meï, ñi ñeán Thullakotthita vaø ñi khaát thöïc töøng nhaø. Ñeán nhaø cha meï, ngaøi nhaän ñöôïc côm chua ñaõ laâu ngaøy nhöng ngaøi vaãn aên nhö laø ñoà aên baát töû. Ngaøy sau, theo lôøi môøi cuûa ngöôøi cha, ngaøi ñeán thaêm nhaø vaø caùc ngöôøi vôï tröôùc cuûa ngaøi, aên maëc raát ñeïp ñeõ, hoûi ngaøi, vì nhöõng thieân nöõ naøo, ngaøi ñaõ xuaát gia. Ngaøi thuyeát phaùp cho hoï veà voâ thöôøng v.v... töø khöôùc nhöõng haønh vi caùm doã cuûa hoï:

769. Haõy xem boùng trang söùc,
Nhoùm veát thöông tích tuï,
Beänh hoaïn, nhieàu tham töôûng,
Nhöng khoâng gì tröôøng cöûu.

770. Haõy nhìn saéc trang söùc,
Vôùi chaâu baùu, voøng tai,
Boä xöông, da baûo phuû,
Saùng choùi nhôø y phuïc.

771. Chaân sôn vôùi son, saùp,
Maët thoa vôùi phaán boät,
Chæ meâ hoaëc keû ngu,
Khoâng meï baäc caàu giaùc.

772. Toùc ñöôïc uoán taùm voøng,
Maét xoa vôùi thuoác son,
Chæ meâ hoaëc keû ngu,
Khoâng meâ baäc caàu giaùc.

773. Nhö hoäp thuoác môùi sôn,
Ueá thaân ñöôïc trang ñieåm,
Chæ meâ hoaëc keû ngu,
Khoâng meï baäc caàu giaùc.

774. Thôï saên baøy löôùi saäp,
Nai khoân khoâng chaïm löôùi,
AÊn moài xong, ta ñi,
Maëc keû baét nai khoùc.

775. Baãy thôï saên bò caét,
Nai khoân khoâng chaïm löôùi,
AÊn moài xong, ta ñi,
Maëc keû saên nai saàu.

776. Ta thaáy ngöôøi ñôøi giaøu,
Ñöôïc tieàn, si khoâng cho,
Vì tham, caát chöùa tieàn,
Chaïy theo duïc caøng nhieàu.

777. Vua duøng löïc chieám ñaát,
Chieám ôû ñeán bôø bieân,
Bieân beân naøy chöa thoûa,
Coøn muoán bieân bôø kia.

778. Vua vaø raát nhieàu ngöôøi,
Ai chöa cheát, ñaõ cheát,
Taùi sanh, bò thieáu thoán,
Chuùng töø boû thaân naøy,
Nhöng ôû ñôøi loøng duïc,
Khoâng bao giôø thoûa maõn.

779. Baø con than khoùc noù,
Toùc xoûa, roái tô voø,
Chuùng noùi: OÂi chuùng ta,
Khoâng coù ñöôïc baát töû,
Thaân truøm vaûi, chuùng mang,
Döïng giaøn hoûa, chuùng thieâu.

780. Bò caây ñaâm, caây thoïc,
Noù bò thieâu bò chaùy,
Chæ vôùi moät taám vaûi,
Töø boû moïi taøi saûn,
Keû cheát khoâng nöông töïa,
Baø con, baïn laùng gieàng.

781. Keû thöøa töï mang ñi,
Taøi saûn gia nghieäp noù.
Rieâng con ngöôøi phaûi ñi,
Theo choã, nghieäp noù taïo,
Taøi saûn khoâng coù ñi,
Ñi theo ngöôøi ñaõ cheát,
Khoâng con trai, khoâng vôï,
Khoâng taøi saûn, quoác ñoä.

782. Taøi saûn khoâng laøm sao,
Mua ñöôïc tuoåi tröôøng thoï;
Phuù quyù naøo coù theå,
Traùnh khoûi ñöôïc giaø suy.
Baäc coù trí noùi raèng:
Maïng soáng naøy ít oûi,
Thaät söï laø voâ thöôøng,
Luoân luoân bò bieán hoaïi.

783. Giaøu, ngheøo ñeàu caûm xuùc,
Ngu, trí ñoàng caûm thoï,
Keû ngu bò ngu ñaùnh,
Ngaõ quî, naèm daøi xuoáng.
Coøn baäc trí khoâng sôï,
Ñoái vôùi moïi caûm xuùc.

784. Do vaäy tueä thaéng taøi,
Nhôø tueä ñaït vieân maõn,
Chöa ñaït ñöôïc cöùu caùnh,
Ñoái vôùi höõu, phi höõu,
Keû ngu laøm caùc nghieäp,
AÙc ñoäc vaø baát thieän.

785. Nhaäp thai, sanh ñôøi khaùc,
Luaân hoài, tieáp tuïc sanh,
Keû ít trí, tin töôûng,
Nhaäp thai, sanh ñôøi khaùc.

786. Nhö keû troäm bò baét,
Quaû tang, khi aên troäm,
Do nghieäp töï chính noù,
Bò haïi theo aùc toäi,
Cuõng vaäy sau khi cheát,
Quaàn chuùng trong ñôøi sau,
Do nghieäp töï chính noù,
Bò haïi theo aùc toäi.

787. Caùc duïc thaät ñeïp ñeõ,
Vò ngoït vaø khaû aùi,
Chuùng laøm taâm ñaém say,
Vôùi saéc vaø phi saéc,
Do thaáy söï nguy hieåm,
Trong caùc duïc coâng ñöùc,
Do vaäy toâi xuaát gia,
Nhö vaäy thöa Ñaïi vöông,

788. Nhö traùi caây ruïng xuoáng,
Cuõng vaäy tuoåi thanh nieân,
Lôùn leân vaø giaø yeáu,
Roài thaân hoaïi maïng chung,
Thaáy vaäy toâi xuaát gia,
Nhö vaäy thöa Ñaïi vöông,
Ñôøi soáng Sa-moân haïnh,
Chôn thaät, toát ñeïp hôn.

789. Tín taâm toâi xuaát gia,
Vaøo giaùo hoäi baäc thaùnh,
Toâi xuaát gia khoâng toäi,
Khoâng nôï, toâi thoï thöïc.

790. Thaáy duïc nhö löûa höøng,
Thaáy vaøng nhö dao ñaâm,
Xem nhaäp thai laø khoå,
Hoïa lôùn trong ñòa nguïc.

791. Thaáy nguy hieåm nhö vaäy,
Ta caûm thaáy hoaûng sôï,
Khi bò ñaâm, bò thöông,
Ta ñaït ñöôïc tòch tònh,
Vaø ta taän dieät ñöôïc,
Caû ba loaïi laäu hoaëc.

792. Ñaïo Sö, ta haàu haï,
Lôøi Phaät daïy, laøm xong,
Gaùnh naëng, ñaët xuoáng thaáp,
Goác sanh höõu, nhoå saïch.

793. Vì ñích gì xuaát gia,
Boû nhaø, soáng khoâng nhaø,
Muïc ñích aáy ta ñaït,
Moïi kieát söû taän dieät.

(CCLII) Maølunkyaputta (Thera. 77).

Ñôøi soáng cuûa ngaøi ñöôïc ghi trong chöông VI (CCXIV) khi baäc Tröôûng laõo ñaõ chöùng quaû A-la-haùn, noùi leân baøi keä ñeå daïy cho caùc baø con veà con ñöôøng. Nhöng trong nhöõng baøi keä naøy, baäc Tröôûng laõo chöa chöùng quaû A-la-haùn, hoûi Theá Toân veà giaùo lyù vaén taét, vaø ñöôïc Theá Toân traû lôøi:

- Naøy Maølunkyaputta, OÂng nghó theá naøo? Nhöõng phaùp maø OÂng chöa bao giôø thaáy nghe, ngöûi, neám, caûm xuùc, vaø nhaän thöùc, hieän taïi OÂng khoâng coù laõnh thoï vaø ñoái vôùi chuùng, OÂng cuõng khoâng muoán coù caûm thoï vaø suy töôûng, vaäy OÂng coù öôùc muoán, tha thieát ñöôïc chuùng hay khoâng?'.

- Thöa khoâng, baïch Theá Toân.

- ÔÛ ñaây, naøy Maølunkyaputta, khi OÂng khoâng coù caûm thoï, caûm töôûng chuùng,OÂng chæ coù thoï vaø töôûng thuaàn tuùy. Neáu laø nhö vaäy, thôøi OÂng khoâng coù tham, saân, si. Do vaäy, ôû ñaây hay taïi choã naøo, hay ñôøi sau chính nhö vaäy, nhö vaäy laø söï chaám döùt ñau khoå. Roài Maølunkyaputta, neâu roõ ngaøi ñaõ thaâu nhaän giaùo lyù ñöôïc giaûng daïy naøy, ngaøi noùi leân trong nhöõng baøi keä nhö sau:

794. Thaáy saéc, nieäm say meâ,
Neáu taùc yù aùi töôûng,
Taâm tham ñaém caûm thoï,
Taâm nhaäp vaø an truù.

795. Thoï ngöôøi aáy taêng tröôûng,
Nhieàu loaïi, do saéc sanh,
Tham, haïi taâm lôùn maïnh,
Chuùng gia haïi taâm noù,
Khoå chaát chöùa nhö vaäy,
Raát xa vôøi Nieát-baøn.

796. Nghe tieáng, nieäm say meâ,
Neáu taùc yù aùi töôûng,
Taâm tham ñaém caûm thoï,
Xaâm nhaäp vaø an truù.

797. Thoï ngöôøi aáy taêng tröôûng,
Nhieàu loaïi, do tieáng sanh,
Tham, haïi taâm lôùn maïnh,
Chuùng gia haïi taâm noù,
Khoå chaát chöùa nhö vaäy,
Raát xa vôøi Nieát-baøn.

798. Ngöûi höông, nieäm say meâ,
Neáu taùc yù aùi töôûng,
Taâm tham ñaém caûm thoï,
Xaâm nhaäp vaø an truù.

799. Thoï ngöôøi aáy taêng tröôûng,
Nhieàu loaïi do höông sanh,
Tham, haïi taâm lôùn maïnh,
Chuùng gia haïi taâm noù.
Khoå chaát chöùa nhö vaäy,
Raát xa vôøi Nieát-baøn.

800. Neám vò, nieäm say meâ,
Neáu taùc yù aùi töôûng,
Taâm tham ñaém caûm thoï,
Xaâm nhaäp vaø an truù.

801. Thoï ngöôøi aáy taêng tröôûng,
Nhieàu loaïi do vò sanh,
Tham, haïi taâm lôùn maïnh,
Chuùng gia haïi taâm noù,
Khoå chaát chöùa nhö vaäy,
Raát xa vôøi Nieát-baøn.

802. Caûm xuùc, nieäm say meâ,
Neáu taùc yù aùi töôûng,
Taâm tham ñaém caûm thoï,
Xaâm nhaäp vaø an truù.

803. Thoï ngöôøi aáy taêng tröôûng,
Nhieàu loaïi, do xuùc sanh,
Tham, haïi taâm lôùn maïnh,
Chuùng gia haïi taâm noù,
Khoå chaát chöùa nhö vaäy,
Raát xa vôøi Nieát-baøn.

804. Bieát phaùp, nieäm say meâ,
Neáu taùc yù aùi töôûng,
Taâm tham ñaém caûm thoï,
Xaâm nhaäp vaø an truù.

805. Thoï ngöôøi aáy taêng tröôûng,
Nhieàu loaïi do yù sanh,
Tham, haïi taâm lôùn maïnh,
Chuùng gia haïi taâm noù,
Khoå chaát chöùa nhö vaäy,
Raát xa vôøi Nieát-baøn.

806. Khoâng tham nhieãm caùc saéc,
Thaáy saéc, giöõ chaùnh nieäm,
Taâm khoâng tham caûm thoï,
Khoâng xaâm nhaäp, an truù.

807. Thaáy saéc nhö theá naøo,
Nhö vaäy coù caûm thoï,
Töø boû khoâng tích luõy,
Chaùnh nieäm, haønh trì vaäy.

808. Nhö vaäy, khoâng chöùa khoå,
Ñöôïc goïi gaàn Nieát-baøn,
Khoâng tham nhieãm caùc tieáng,
Nghe tieáng, giöõ chaùnh nieäm,
Taâm khoâng tham caûm thoï,
Khoâng xaâm nhaäp an truù.

809. Nghe tieáng nhö theá naøo,
Nhö vaäy coù caûm thoï,
Töø boû khoâng tích luõy,
Chaùnh nieäm, haønh trì vaäy.
Nhö vaäy khoâng chöùa khoå,
Ñöôïc goïi gaàn Nieát-baøn.

810. Khoâng tham nhieãm caùc höông, 
Ngöûi höông, giöõ chaùnh nieäm,
Taâm khoâng tham caûm thoï,
Khoâng xaâm nhaäp an truù.

811. Ngöûi höông nhö theá naøo,
Nhö vaäy, coù caûm thoï,
Töø boû, khoâng tích luõy,
Chaùnh nieäm, haønh trì vaäy,
Nhö vaäy, khoâng chöùa khoå,
Ñöôïc goïi, gaàn Nieát-baøn.

812. Khoâng tham nhieãm caùc vò,
Neám vò, giöõ chaùnh nieäm,
Taâm khoâng tham caûm thoï,
Khoâng xaâm nhaäp, an truù.

813. Neám vò nhö theá naøo,
Nhö vaäy, coù caûm thoï,
Töø boû, khoâng tích luõy,
Chaùnh nieäm, haønh trì vaäy.
Nhö vaäy khoâng chöùa khoå,
Ñöôïc goïi, gaàn Nieát-baøn.

814. Khoâng tham nhieãm caùc xuùc,
Caûm xuùc giöõ chaùnh nieäm,
Taâm khoâng tham caûm thoï,
Khoâng xaâm nhaäp, an truù.

815. Caûm xuùc nhö theá naøo,
Nhö vaäy, coù caûm thoï,
Töø boû, khoâng tích luõy,
Chaùnh nieäm, haønh trì vaäy.
Nhö vaäy khoâng chöùa khoå,
Ñöôïc goïi, gaàn Nieát-baøn.

816. Khoâng tham nhieãm caùc phaùp,
Bieát phaùp, giöõ chaùnh nieäm,
Taâm khoâng tham caûm thoï,
Khoâng xaâm nhaäp, an truù.

817. Caûm xuùc nhö theá naøo,
Nhö vaäy, coù caûm thoï,
Töø boû, khoâng tích luõy,
Chaùnh nieäm, haønh trì vaäy.
Nhö vaäy, khoâng chöùa khoå,
Ñöôïc goïi, gaàn Nieát-baøn.

(CCLIII) Sela (Thera. 78)

Ñöôïc sanh trong thôøi ñöùc Phaät hieän taïi ôû Anguttaraøpa, trong moät gia ñình Baø-la-moân, taïi moät laøng Baø-la-moân ôû Apana, ngaøi ñöôïc ñaët teân laø Sela. Khi ñeán tuoåi tröôûng thaønh, ngaøi soáng ôû ñaáy, raát gioûi veà ba taäp Veä-ñaø vaø veà ngheä thuaät Baø-la-moân, daïy caùc Mantraø (thaàn chuù) cho ba traêm thanh nieân Baø-la-moân. Trong khi aáy Theá Toân rôøi boû Saøvatthi, ñang du haønh ôû Anguttaraøpa vôùi moät ngaøn hai traêm naêm möôi vò Tyû-kheo. Bieát ñöôïc taùm taùnh thuaàn thuïc cuûa Sela vaø caùc ñeä töû cuûa ngaøi, ñöùc Phaät döøng laïi taïi moät khu röøng. Roài aån só Keniya, sau khi môøi baäc Ñaïo Sö vôùi chuùng Tyû-kheo duøng côm vaøo ngaøy sau, ñang söûa soaïn raát nhieàu moùn ñoà aên. Roài Sela vôùi ba traêm ñeä töû ñeán thaêm am thaát vaø hoûi coù phaûi Keniya ñang söûa soaïn ñeå ñoùn möøng vò Ñaïi thaàn cuûa vua. Khi Keniya traû lôøi laø söûa soaïn thöùc aên ñeå môøi ñöùc Phaät, Sela caûm thaáy heát söùc xuùc caûm vôùi chöõ ñöùc Phaät, ñi ñeán gaëp ngay ñöùc Phaät vôùi caùc thanh nieân ñeä töû cuûa mình. Sau khi noùi leân nhöõng lôøi chaøo ñoùn hoûi thaêm, ngaøi chieâm ngöôõng caùc töôùng toát ñöùc Phaät vaø nghó raèng: 'Moät vò coù nhöõng töôùng toát nhö vaäy, moät laø seõ thaønh vò Chuyeån luaân Thaùnh vöông, hai laø seõ thaønh Phaät'. Moät vò Phaät khi nghe taùn thaùn veà mình seõ loä roõ chaân töôùng Phaät cuûa mình. Coøn neáu chöa thaønh Phaät, khi nghe taùn thaùn veà ñöùc Phaät seõ caûm thaáy khoù chòu vaø baát maõn. Ngaøi quyeát ñònh noùi leân lôøi taùn thaùn ñöùc Phaät nhö sau:

818. Thaân troïn ñuû, choùi saùng,
Kheùo sanh vaø ñeïp ñeõ,
Theá Toân saéc vaøng choùi,
Raêng trôn laùng, tinh caàn.

819. Ñoái vôùi ngöôøi kheùo sanh,
Nhöõng töôùng toát trang troïng,
Ñeàu coù treân thaân Ngaøi,
Taát caû Ñaïi nhaân töôùng.

820. Maét saùng, maët traøn ñaày,
Caân ñoái, thaúng, hoaøn myõ,
Giöõa chuùng Sa-moân Taêng,
Ngaøi choùi nhö maët trôøi.

821. Vò Tyû-kheo ñeïp maét,
Da saùng nhö vaøng choùi,
Vôùi haïnh Sa-moân Ngaøi,
Caàn gì saéc toái thöôïng.

822. Ngaøi xöùng baäc Ñaïi vöông,
Chuyeån luaân, xa luaân chuû,
Chieán thaéng khaép boán phöông,
Baäc chuùa teå Dieâm phuø.

823. Vöông toäc, haøo phuù vöông,
Laø chö haàu cuûa Ngaøi,
Laø vua giöõa caùc vua,
Laø giaùo chuû loaøi Ngöôøi,
Haõy trò vì quoác ñoä,
Toân giaû Gotama!

824. Sela, Ta laø vua!
Baäc Phaùp vöông, Voâ thöôïng,
Ta chuyeån baùnh xe phaùp,
Baùnh xe chöa töøng chuyeån.

825. Ngaøi töï nhaän giaùc ngoä.
Baäc Phaùp vöông, Voâ thöôïng,
Ta chuyeån baùnh xe phaùp,
Gotama noùi vaäy.

826. Ai seõ laø töôùng quaân?
Laø ñeä töû Toân giaû?
Ai theo giöõ truyeàn thoáng,
Xöùng ñaùng baäc Ñaïo Sö?
Sau Ngaøi ai seõ chuyeån,
Phaùp luaân Ngaøi ñaõ chuyeån?

827. Theá Toân: Naøy Sela,
Ta chuyeån baùnh xe phaùp,
Baùnh xe phaùp voâ thöôïng,
Chính Saøriputta,
Chuyeån baùnh xe Chaùnh phaùp,
Thöøa töï Nhö Lai vò.

828. Caàn bieát, Ta ñaõ bieát,
Caàn tu, Ta ñaõ tu,
Caàn ñoaïn, Ta ñaõ ñoaïn,
Do vaäy, Ta laø Phaät,
Hôõi naøy Baø-la-moân.

829. Coøn gì nghi ôû Ta,
Haõy gaùc boû moät beân,
Haõy giaûi thoaùt khoûi chuùng.,
Hôõi naøy Baø-la-moân.

830. Thaáy ñöôïc baäc Chaùnh Giaùc, 
Thaät thieân nan vaïn nan,
Baäc Chaùnh Giaùc ra ñôøi,
Thaät thieân nan vaïn nan,
Ta laø baäc Chaùnh Giaùc,
Baäc Y vöông Voâ thöôïng,
Hôõi naøy Baø-la-moân.

831. Laø Phaïm thieân khoù saùnh,
Nhieáp phuïc caùc Ma quaân,
Haøng phuïc moïi ñoái nghòch,
Ta haân hoan khoâng sôï.

832. Chö Toân giaû haõy nghe!
Nhö baäc coù maét giaûng,
Baäc Y vöông Ñaïi huøng,
Sö röû roáng trong röøng!

833. Thaáy Phaïm thieân voâ tyû,
Nhieáp phuïc caùc Ma quaân,
Ai laïi khoâng tín thaønh,
Cho ñeán keû haï tieän.

834. Ai muoán, haõy theo ta,
Khoâng muoán haõy ñi ra,
ÔÛ ñaây ta xuaát gia,
Vôùi baäc Tueä toái thöôïng.

835. Neáu Toân giaû tín thaønh,
Giaùo phaùp baäc Chaùnh Giaùc,
Chuùng con cuõng xuaát gia,
Vôùi baäc Tueä toái thaéng!

836. Ba traêm Phaïm chí aáy,
Chaáp tay xin ñöôïc pheùp,
Chuùng con soáng Phaïm haïnh,
Do Theá Toân laõnh ñaïo.

837. Theá Toân ñaùp: Sela,
Phaïm haïnh ñöôïc kheùo giaûng,
Thieát thöïc ngay hieän taïi,
Vöôït khoûi thôøi gian tính,
ÔÛ ñaây söï xuaát gia,
Khoâng uoång coâng, hoang phí,
Vôùi ai khoâng phoùng daät,
Tinh taán chuyeân tu hoïc.

Roài caùc vò aáy ñeán ñöùc Phaät, noùi leân trí giaùc cuûa mình, vaø Sela thöa:

838. Kính baïch baäc Phaùp nhaõn,
Caùch ñaây tröôùc taùm ngaøy,
Chuùng con ñaõ ñeán Ngaøi,
Xin phaùt nguyeän quy y,
Theá Toân trong baûy ñeâm,
Ñaõ nhieáp phuïc chuùng con,
Ñaõ cheá ngöï chuùng con,
Trong giaùo lyù cuûa Ngaøi.

839. Ngaøi laø baäc Giaùc giaû,
Ngaøi laø baäc Ñaïo Sö,
Ngaøi laø baäc Maâu-ni,
Ñaõ chieán thaéng quaân ma,
Sau khi ñaõ ñoaïn tröø,
Vöôït qua bieån sanh töû,
Ngaøi giuùp quaàn sanh naøy,
Cuøng vöôït qua beå khoå.

840 Sanh y Ngaøi vöôït qua,
Laäu hoaëc Ngaøi nghieàn naùt,
Ngaøi laø sö töû chuùa,
Khoâng chaáp, khoâng sôï haõi.

841. Ba traêm Tyû-kheo naøy,
Ñoàng chaáp tay ñöùng thaúng,
OÂi anh huøng chieán thaéng,
Haõy duoãi chaân böôùc tôùi,
Haõy ñeå caùc ñaïi nhaân,
Ñaûnh leã baäc Ñaïo Sö.

(CCLIV) Bhaddiya kaøligodhaøyaputta (Thera. 80)

Sanh trong thôøi ñöùc Phaät hieän taïi, ôû Kapilavatthu, trong moät doøng hoï Saøkya, ngaøi ñöôïc ñaët teân laø Bhaddiya. Khi ñaõ tröôûng thaønh, ngaøi töø boû gia ñình, cuøng vôùi Anuruddha vaø boán vò hoaøng toäc khaùc, khi baäc Ñaïo Sö ñang ôû trong vöôøn xoaøi, taïi Anupiy. Khi xuaát gia, ngaøi chöùng ñöôïc quaû A-la-haùn. Ngaøi ñöôïc ñöùc Phaät xaùc chöùng laø ñeä nhaát trong nhöõng Tyû-kheo thuoäc veà hoaøng toäc. Moãi khi ngaøi höôûng laïc giaûi thoaùt, laïc Nieát-baøn trong luùc ôû trong röøng, döôùi moät goác caây, trong caûnh röøng tòch tònh, ngaøi thöôøng thoát ra lôøi: 'OÂi haïnh phuùc laøm sao! OÂi, haïnh phuùc laøm sao!' Ñöôïc ñöùc Phaät hoûi vì sao ngaøi thoát ra lôøi aáy, ngaøi traû lôøi khi ngaøi trò vì quoác ñoä cuûa ngaøi, daàu ngaøi ñöôïc baûo veä chaët cheõ, ngaøi vaãn caûm thaáy sôï haõi, hoaûng hoát. Nhöng nay ngaøi ñaõ töø boû taát caû, ngaøi khoâng coøn trong traïng thaùi sôï haõi nöõa. Roài tröôùc maët Theá Toân, ngaøi roáng leân tieáng roáng con sö töû:

842. Khi ta ngoài coå voi,
Mang ñoà maëc teá nhò,
AÊn gaïo thaät ngon thôm,
Vôùi moùn thòt kheùo naáu.

843. Nay hieàn thieän, kieân trì,
Vui ñoà aên ñaët baùt,
Thieàn tö, khoâng chaáp tröôùc,
Laø con cuûa Goâ-dha.

844. AÙo löôïm raùc, kieân trì,
Vui ñoà aên ñaët baùt,
Thieàn tö, khoâng chaáp tröôùc,
Laø con cuûa Goâ-dha.

845. Thöôøng khaát thöïc, kieân trì,
Vui ñoà aên ñaët baùt,
Thieàn tö, khoâng chaáp tröôùc,
Laø con cuûa Goâ-dha.

846. Maëc ba y, kieân trì,
Vui ñoà aên ñaët baùt,
Thieàn tö, khoâng chaáp tröôùc,
Laø con cuûa Goâ-dha.

847. Ñi töøng nhaø, kieân trì,
Vui ñoà aên ñaët baùt,
Thieàn tö, khoâng chaáp tröôùc,
Laø con cuûa Goâ-dha.

848. AÊn moät böõa kieân trì,
Vui ñoà aên ñaët baùt,
Thieàn tö, khoâng chaáp tröôùc,
Laø con cuûa Goâ-dha.

849. AÊn trong baùt, kieân trì,
Vui ñoà aên ñaët baùt,
Thieàn tö, khoâng chaáp tröôùc,
Laø con cuûa Goâ-dha.

850. Khoâng aên theâm, kieân trì,
Vui ñoà aên ñaët baùt,
Thieàn tö, khoâng chaáp tröôùc,
Laø con cuûa Goâ-dha.

851. Soáng trong röøng, kieân trì,
Vui ñoà aên ñaët baùt,
Thieàn tö, khoâng chaáp tröôùc,
Laø con cuûa Goâ-dha.

852. Ngoài goác caây, kieân trì,
Vui ñoà aên ñaët baùt,
Thieàn tö, khoâng chaáp tröôùc,
Laø con cuûa Goâ-dha.

853. Soáng ngoaøi trôøi, kieân trì,
Vui ñoà aên ñaët baùt,
Thieàn tö, khoâng chaáp tröôùc,
Laø con cuûa Goâ-dha.

854. Truù nghóa ñòa, kieân trì,
Vui ñoà aên ñaët baùt,
Thieàn tö, khoâng chaáp tröôùc,
Laø con cuûa Goâ-dha.

855. Tuøy xöù truù, kieân trì,
Vui ñoà aên ñaët baùt,
Thieàn tö, khoâng chaáp tröôùc,
Laø con cuûa Goâ-dha.

856. Soáng thöôøng ngoài, kieân trì,
Vui ñoà aên ñaët baùt,
Thieàn tö, khoâng chaáp tröôùc,
Laø con cuûa Goâ-dha.

857. Ham muoán ít, kieân trì, 
Vui ñoà aên ñaët baùt,
Thieàn tö, khoâng chaáp tröôùc,
Laø con cuûa Goâ-dha.

858. Soáng bieát ñuû, kieân trì,
Vui ñoà aên ñaët baùt,
Thieàn tö, khoâng chaáp tröôùc,
Laø con cuûa Goâ-dha.

859. Haïnh vieãn ly, kieân trì,
Vui ñoà aên ñaët baùt,
Thieàn tö, khoâng chaáp tröôùc,
Laø con cuûa Goâ-dha.

860. Khoâng giao du, kieân trì,
Vui ñoà aên ñaët baùt,
Thieàn tö, khoâng chaáp tröôùc,
Laø con cuûa Goâ-dha.

861. Soáng tinh caàn, kieân trì,
Vui ñoà aên ñaët baùt,
Thieàn tö, khoâng chaáp tröôùc,
Laø con cuûa Goâ-dha.

862. Töø boû baùt quyù giaù, 
Baèng vaøng, baèng nhöïa quyù,
Ta laáy baùt baèng ñaát,
Ñaây quaùn ñaûnh thöù hai.

863. Voøng thaønh cao baûo veä,
Voïng laâu, cöûa kieân coá,
Vôùi lính tay caàm göôm,
Ta ñaõ soáng sôï haõi.

864. Nay hieàn thieän, khoâng sôï,
Boû run sôï kinh haõi,
Thieàn tö, vaøo röøng saâu,
Laø con cuûa Goâ-dha.

865. An truù treân giôùi uaån,
Chaùnh nieäm, tu tueä quaùn,
Thöù lôùp ta ñaït ñöôïc,
Moïi kieát söû ñoaïn dieät.

(CCLV) Angulimaølaø (Thera. 80)

Trong thôøi ñöùc Phaät hieän taïi, ngaøi sanh laøm con moät Baø-la-moân teân Bhaggava, giöõ chöùc coá vaán toân giaùo cho vua nöôùc Kosala. Trong ñeâm ngaøi sanh, caùc binh khí trong thaønh phoá röïc saùng, caùc binh giaùp cuûa vua cuõng röïc saùng, thaønh thöû khi vua naèm treân giöôøng thaáy nhö vaäy neân khoâng theå nguû ñöôïc, thao thöùc vaø sôï haõi. Vò coá vaán nghi leã tìm hieåu caùc vì sao vaø keát luaän con mình ñaõ sanh truùng ñaùm sao aên troäm. Saùng sôùm, oâng ñeán chaàu vua vaø hoûi vua nguû coù an giaác khoâng? Vua traû lôøi vua nguû khoâng an giaác ñöôïc, vì caû ñeâm thaáy aùo giaùp choùi saùng vaø hoûi ñieàm aáy laø ñieàm gì? Vò coá vaán traû lôøi laø do mình sanh ñöùa con, aùo giaùp caû thaønh phoá ñeàu choùi saùng, vaø khi ñöôïc bieát ñöùa con sau naøy coù theå trôû thaønh teân töôùng cöôùp ñoäc thaân coù theå cheá ngöï ñöôïc, neân vua tha cho khoûi bò gieát.

Vì ngaøi sanh, laøm taâm vua phieàn muoän neân ñöôïc goïi laø Himsaka, vaø sau khoâng thaáy ngaøi laøm haïi ai neân ñöôïc goïi laø Ahimasaka. Do nghieäp ñôøi tröôùc, ngaøi coù söùc maïnh cuûa baûy con voi. Khi ngaøi hoïc vôùi vò giaùo sö ñaàu tieân ôû Takhasilaø, ngaøi haàu haï raát thaønh kính vò giaùo sö vaø baø vôï, neân thöôøng ñöôïc thaáy ngaøi beân caïnh vò giaùo sö vaø baø vôï trong nhöõng böõa aên, vì vaäy khieán caùc thanh nieân Baø-la-moân khaùc ganh gheùt, vaø xuùi vò giaùo sö choáng laïi Ahimsaka. Vì hoïc troø mình coù söùc maïnh phi thöôøng, vò giaùo söï tìm moät keá ñeå aùm haïi hoïc troø mình baèng caùch baûo Ahimsaka traû tieàn hoïc phí cho mình baèng moät ngaøn ngoùn tay phaûi, nghó raèng neáu Ahimsaka ñem laïi moät ngoùn tay thôøi cuõng ñuû laøm haïi ñeä töû mình roài. Loøng hung aùc ñeø neùn cuûa Ahimsaka ñöôïc noåi daäy, ngaøi maëc aùo giaùp, ñi vaøo röøng Jaølinì ôû Kosalu nuùp treân moät ñoài nuùi, theo doõi ngöôøi ñi ñöôøng, vaø khi naøo thaáy ngöôøi ñi qua, lieàn chaïy xuoáng, chaët ngoùn tay hoï, treo treân moät caây cho ñeán khi caùc loaøi dieàu haâu röùt aên heát thòt. Roài duøng caùc ngoùn tay laøm moät voøng hoa, ngaøi ñeo nôi coå vaø töø ñoù ñöôïc goïi laø Angulimaølaø (keû ñeo voøng hoa baèng ngoùn tay). Khi vì haønh ñoäng aáy, ñöôøng saù trôû thaønh vaéng ngöôøi, ngaøi ñi vaøo trong laøng vaø laøng trôû thaønh troáng khoâng. Vua beøn sai moät löïc löôïng quaân ñoäi ñi baét Angulimaølaø. Meï cuûa Angulimaølaø khuyeân choàng neân ñi ñeå baûo Angulimaølaø haõy chaám döùt haønh ñoäng nhö vaäy, nhöng ngöôøi choàng töø choái, khoâng muoán lieân heä vôùi moät ngöôøi con nhö vaäy neân ñeå maëc nhaø vua laøm. Baø meï vì thöông con, khi thaáy choàng töø choái lieàn soaïn ñoà löông thöïc vaø ñi tìm Angulimaølaø ñeå ngaên chaän khoâng cho laøm ñieàu aùc.

Roài Theá Toân suy nghó raèng, neáu Angulimaølaø gaëp meï, seõ gieát meï cho ñuû moät ngaøn ngoùn tay; nay laø ñôøi soáng cuoái cuøng cuûa Angulimaølaø, neáu ñöùc Phaät khoâng can thieäp thôøi seõ coù thieät haïi lôùn. Sau böõa aên ñöùc Phaät ñi treân con ñöôøng daãn ñeán röøng Jaølinì daàu coù nhieàu ngöôøi ngaên caûn. Khi Angulimaølaø thaáy meï, ngaøi tính laáy ngoùn tay cuûa meï cho ñuû soá moät ngaøn ngoùn tay, thôøi ñöùc Phaät ñeán vaø ñi giöõa Angulimaølaø vaø ngöôøi meï, Angulimaølaø lieàn boû yù ñònh gieát meï vaø quyeát ñònh gieát vò Sa-moân cho ñuû tuùc soá. Angulimaølaø lieàn ruùt göôm ñuoåi theo ñöùc Phaät, nhöng daàu ngaøi coá gaéng theá naøo cuõng khoâng laøm sao ñuoåi kòp, daàu ñöùc Phaät vaãn ñi khoan thai nheï nhaøng. Angulimaølaø yeâu caàu ñöùc Phaät ñöùng laïi, ñöùc Phaät traû lôøi ñöùc Phaät ñaõ ñöùng roài, chính Angulimaølaø caàn phaûi ñöùng laïi. Caâu traû lôøi laøm Angulimaølaø khoù hieåu, tin raèng caùc Sa-moân bao giôø cuõng noùi thaät neân ngaøi hoûi ñöùc Phaät:

866. Naøy Sa-moân, Ngaøi ñi,
Laïi noùi: 'Ta ñöùng roài'.
Ta ñöùng, Ngaøi laïi noùi:
'Sao nhaø ngöôi chöa ñöùng?'
Sa-moân, ta hoûi Ngaøi,
Veà yù nghóa vieäc naøy,
Sao Ngaøi ñaõ ñöùng laïi,
Coøn ta laïi coøn ñi.

867. Angulimaølaø,
Ta luoân luoân ñaõ ñöùng,
Vôùi taát caû chuùng sanh,
Ta töø boû gaäy tröôïng,
Coøn oâng ñoái höõu tình,
Chöa coù töï cheá ngöï,
Do vaäy Ta ñaõ ñöùng,
Coøn OÂng thôøi chöa ñöùng.

868. Ñaõ laâu con toân kính,
Baäc vó ñaïi Tieân nhaân,
Nay baäc Sa-moân naøy,
Ñaõ böôùc vaøo Ñaïi laâm,
Con nay seõ saün saøng,
Töø boû ngaøn ñieàu aùc,
Sau khi nghe keä Ngaøi,
Lieân heä ñeán Chaùnh phaùp.

869. Noùi xong, teân töôùng cöôùp,
Lieàn quaêng boû caây kieám,
Quaêng boû caû khí giôùi,
Xuoáng vöïc nuùi thaâm saâu.
Teân töôùng cöôùp ñaûnh leã,
Döôùi chaân baäc Thieän Theä,
Chính ngay taïi choã aáy,
Xin ñöùc Phaät xuaát gia.

870. Ñöùc Phaät ñaïi töø bi,
Laø baäc ñaïi Tieân nhaân,
Ñaïo Sö caû nhaân giôùi,
Cuøng vôùi caû thieân giôùi,
Noùi leân nhöõng lôøi naøy:
Haõy ñeán, thieän Tyû-kheo,
Nhö vaäy, ñoái vò aáy,
Thaønh töïu Tyû-kheo taùnh.

871. Ai tröôùc soáng phoùng daät,
Sau soáng khoâng phoùng daät,
Choùi saùng theá giôùi naøy,
Nhö traêng thoaùt maây che.

872. Ai tröôùc laøm nghieäp aùc,
Nay laáy thieän chaän laïi,
Choùi saùng theá giôùi naøy,
Nhö traêng thoaùt maây che.

873. Ai Tyû-kheo coøn treû,
Chuyeân taâm haønh Phaät daïy,
Choùi saùng theá giôùi naøy,
Nhö traêng thoaùt maây che.

874. Mong raèng keû thuø ta
Ñöôïc nghe lôøi Chaùnh phaùp,
Mong raèng keû thuø ta
Chuyeân taâm lôøi Phaät daïy,
Mong raèng keû thuø ta
Thaân caän vôùi nhöõng ngöôøi
Ñaõ ñaït ñöôïc an tònh,
Soáng thoï trì Chaùnh phaùp.

875. Mong raèng keû thuø ta,
Thôøi thôøi ñöôïc nghe phaùp,
Thuyeát giaûng veà nhaãn nhuïc,
Taùn thaùn veà nhu hoøa,
Vaø sôû haønh cuûa hoï,
Phuø hôïp vôùi Chaùnh phaùp.

876. Vò chuùng sanh nhö vaäy,
Khoâng coù aùm haïi ta,
Hay cuõng khoâng aùm haïi,
Moät ngöôøi khaùc naøo heát.
Ngöôøi aáy seõ ñaït ñöôïc,
Söï an tònh toái thöôïng,
Seõ baûo veä hoä trì,
Ngöôøi maïnh vaø keû yeáu.

877. Ngöôøi trò thuûy daãn nöôùc,
Keû laøm teân naén teân,
Ngöôøi thôï moäc uoán goã,
Baäc trí nhieáp töï thaân.

878. Coù keû ñöôïc ñieàu phuïc,
Bôûi gaäy, moùc vaø roi,
Vò aáy ñieàu phuïc ta,
Khoâng duøng gaäy, duøng kieám.

879. Ta ñöôïc teân Voâ Haïi,
Tröôùc coù teân Laøm Haïi,
Nay ta teân Chaân Thaät,
Ta khoâng haïi moät ai.

880. Tröôùc ta laø teân cöôùp,
Löøng danh 'voøng ngoùn tay',
Chìm ñaém doøng nöôùc lôùn,
Cho ñeán khi quy Phaät.

881. Tröôùc tay ta laám maùu,
Löøng danh, 'voøng ngoùn tay',
Haõy xem, ta quy y,
Nhoå leân goác taùi sanh.

882. Laøm xong nhieàu nghieäp vaäy,
Daãn ñeán sanh aùc thuù,
Caûm thoï nghieäp dò thuïc,
Thoaùt nôï, ta thoï thöïc.

883. Nhöõng keû ngu voâ trí
Ñam meâ soáng phoùng daät,
Keû trí khoâng phoùng daät,
Nhö baûo veä vaät baùu.

884. Chôù ñam meâ phoùng daät,
Chôù say ñaém duïc laïc,
Khoâng phoùng daät, thieàn tö,
Ñaït ñöôïc laïc toái thöôïng.

885. Ñeán ta ñieàu toát ñeïp,
Khoâng toát ñeïp, khoâng ñeán,
Lôøi khuyeân baûo cho ta,
Khoâng coù gì khoâng toát,
Trong caùc phaùp phaân bieät,
Coù maët ôû treân ñôøi,
Phaùp gì toái thöôïng nhaát,
Ta choïn, ta chöùng ñaït.

886. Ñeán ta, ñieàu toát ñeïp,
Khoâng toát ñeïp, khoâng ñeán,
Lôøi khuyeân baûo cho ta,
Khoâng coù gì khoâng toát,
Ba minh ta ñaït ñöôïc,
Lôøi Phaät daïy, laøm xong.

887.Trong röøng, döôùi goác caây,
Hay treân nuùi trong hang,
Taïi choã aáy, ta truù,
Taâm tö thaät höùng khôûi.

888. Thaät an laïc, ta naèm,
Thaät an laïc, ta daäy,
Taâm tö thuaàn an laïc,
Laø neáp soáng cuûa ta,
Thoaùt khoûi caïm baãy Ma,
OÂi, Ñaïo Sö töø maãn!

889. Tröôùc ta sanh Phaïm chí,
Hai heä, doøng hoï cao,
Nay ta con Thieän Theä,
Ñaïo Sö, baäc Phaùp vöông.

890. AÙi ly, khoâng chaáp thuû,
Caên hoä trì, cheá ngöï,
Ñoaïn boû goác taø aùc,
Ta ñaït laäu hoaëc dieät.

891. Ta haàu haï Ñaïo Sö,
Lôøi Phaät daïy laøm xong,
Gaùnh naëng ñaõ ñaët xuoáng,
Goác sanh höõu nhoå saïch.

(CCLVI) Anuruddha (Thera. 83)

Trong thôøi ñöùc Phaät hieän taïi, ngaøi ñöôïc sanh ôû Kapilavatthu, trong nhaø doøng hoï Sakya Amitodana vaø ñöôïc ñaët teân laø Anuruddha.Anh cuûa ngaøi laø Thích-ca Mahaønaøma, con ngöôøi caäu cuûa ñöùc Phaät. Ngaøi ñöôïc nuoâi döôõng raát teá nhò, moãi muøa ôû moãi nhaø khaùc nhau, coù caùc vuõ nöõ vuõ sö ñoanh vaây, thoï höôûng söï giaøu sang thaàn tieân. Khi ñöôïc goïi laøm ngöôøi baûo veä cho baäc Ñaïo Sö, ngaøi ñi ñeán ñöùc Phaät, trong röøng xoaøi ôû Anupiyaø, thoï giôùi xuaát gia, vaø trong muøa an cö muøa möa, ngaøi chöùng Thieân nhaõn. Nhaän ñöôïc ñeà taøi thieàn quaùn töø ngaøi Xaù-lôïi-phaát. Ngaøi ñi ñeán röøng truùc ôû phöông Ñoâng, haønh thieàn quaùn, vaø chöùng ñöôïc baûy tö duy cuûa moät vò Ñaïi nhaân, nhöng chöa chöùng ñöôïc tö duy thöù taùm. Baäc Ñaïo Sö nhaän thaáy vaäy lieàn daïy cho ngaøi quaù trình tu chöùng cuûa baäc Thaùnh. Nhôù laïi lôøi daïy naøy, Anuruddha phaùt trieån thieàn quaùn vaø chöùng quaû A-la-haùn cuøng vôùi thaéng trí vaø voâ ngaïi giaûi thuø thaéng. Ngaøi ñöôïc Theá Toân xaùc nhaän laø baäc Thieân nhaõn ñeä nhaát. Vaø ngaøi soáng trong an laïc giaûi thoaùt. Moät hoâm oân laïi quaù trình tu chöùng cuûa mình, ngaøi hoan hyû phaán khôûi, vaø noùi leân baøi keä sau ñaây:

892. Boû cha meï, baø con,
Boû anh em, chò em,
Boû naêm duïc tröôûng döôõng,
A-na-luaät tu thieàn.

893. Soáng heä luïy muùa, ca,
Daïy vôùi tieáng xaäp xoûa,
Soáng vaäy khoâng ñaït ñöôïc,
Caûnh giôùi ñaïo thanh tònh,
Vì raèng ta öa thích,
Trong giôùi vöïc cuûa Ma.

894. Vaø ta vöôït taát caû,
Vui thích lôøi Phaät daïy,
Vöôït moïi loaïi boäc löu,
A-na-luaät tu thieàn.

895. Saéc, thanh, vò, höông, xuùc,
Haáp daãn, raát thích yù,
Vöôït qua taát caû chuùng,
A-na-luaät tu thieàn.

896. Ñi khaát thöïc trôû veà,
Ñôn ñoäc, vò aån só,
Tìm vaûi töø ñoáng raùc,
A-na-luaät ñaït ñöôïc,
Khoâng coøn caùc laäu hoaëc.

897. aån só thaâu, löôïm laáy,
Giaët, nhuoäm, vaø ñaép maëc,
Caùc vaûi töø ñoáng raùc,
Saùng suoát, A-na-luaät,
Khoâng coøn caùc laäu hoaëc.

898. Nhieàu duïc, khoâng bieát ñuû,
Öa giao du, thaùo ñoäng,
Nhöõng phaùp naøy coù maët,
Thuoäc taø aùc, ueá nhieãm,

899. Chaùnh nieäm vaø ít duïc,
Bieát ñuû, khoâng naõo loaïn,
Thích vieãn ly, haân hoan,
Thöôøng tinh caàn tinh taán.

900. Nhöõng phaùp naøy coù maët,
Thuaàn thieän Boà ñeà phaàn,
Vò aáy khoâng laäu hoaëc,
Baäc Ñaïi tieân noùi vaäy.

901. Bieát taâm tö ta vaäy,
Theá gian Voâ Thöôïng Sö,
Vôùi thaân do yù taïo,
Thaàn thoâng ñeán vôùi ta.

902. Tuøy theo ta nghó gì,
Ngaøi thuyeát roõ taát caû,
Phaät khoâng öa hyù luaän,
Ngaøi thuyeát khoâng hyù luaän.

903. Ngoä phaùp ta hoan hyû,
Truù trong giaùo phaùp Ngaøi,
Ba minh chöùng ñaït ñöôïc,
Lôøi Phaät daïy laøm xong.

904. Suoát naêm möôi laêm naêm,
Ta khoâng bao giôø naèm,
Trong hai möôi laêm naêm,
Ñoaïn döùt ñöôïc nguû nghæ.

905. Khoâng thôû voâ thôû ra,
Baäc nhö vaäy truù taâm,
Khoâng tham duïc, tòch tònh,
Baäc coù maét Nieát-baøn.

906. Vôùi taâm khoâng dao ñoäng,
Soáng caûm thoï cuoái cuøng,
Nhö ngoïn löûa dieät taét,
Taâm Ngaøi ñöôïc giaûi thoaùt.

907. Nay chính nhöõng phaùp naøy,
Laø nhöõng phaùp cuoái cuøng,
Nhöõng caûm xuùc thöù naêm,
Cuûa baäc Ñaïi Maâu-ni,
Seõ khoâng coøn phaùp khaùc,
Baäc Chaùnh giaùc Nieát-baøn.

908. Nay khoâng coøn taùi sanh
Trong theá giôùi chö Thieân,
Naøy keû gieo caïm baãy.
Doøng sanh töû, ñoaïn taän,
Nay khoâng coøn taùi sanh.

909. Ai trong thôøi gian ngaén
Bieát theá giôùi ngaøn coõi,
Vò aáy thaät xöùng ñaùng,
Ñöôïc soáng giôùi Phaïm thieân,
Nhöng nay Tyû-kheo aáy,
Ñaày ñuû thaàn thoâng löïc,
Thaáy ñöôïc thôøi gian naøo,
Chö Thieân cheát vaø sanh.

910. Ñôøi tröôùc ta ñaõ soáng,
Teân Annabhara,
Baàn cuøng, phaûi laøm luïng,
Lo nuoâi soáng töï thaân,
Roài ta ñeán cuùng döôøng,
Baäc Sa-moân danh tieáng,
Sa-moân vôùi xöng danh,
Ngaøi Uparittha.

911. Roài ta ñöôïc sanh tröôûng,
Trong doøng hoï Thích-ca,
Ta ñöôïc bieát vôùi teân,
Laø Anuruddha,
Soáng heä luïy muùa ca,
Daïy vôùi tieáng xaäp xoûa.

912. Ta thaáy baäc Chaùnh giaùc,
Baäc Ñaïo Sö voâ uùy,
Tín taâm khôûi nôi Ngaøi,
Ta xuaát gia khoâng nhaø.

913. Ta bieát caùc ñôøi tröôùc,
Tröôùc ta soáng choã naøo,
Giöõa coõi Ba möôi ba,
Ta sanh laøm Ñeá Thích.

914. Baûy laàn laøm Nhaân chuû,
Ta trò vì quoác ñoä,
Ta chinh phuïc boán phöông,
Laøm chuùa chaâu Dieâm phuø,
Khoâng duøng gaäy duøng göôm,
Trò vì vôùi Chaùnh phaùp.

915. Töø ñaây baûy baûy laàn,
Möôøi boán laàn luaân hoài,
Ta bieát ñöôïc ñôøi soáng,
Khi ta truù thieân giôùi.

916. Trong thieàn ñònh naêm chi,
Taâm an tònh nhaát taâm,
Taâm ta ñöôïc khinh an,
Thieân nhaõn ta thanh tònh.

917. Ta bieát sanh vaø cheát,
Choã ñeán ñi höõu tình,
Ñôøi naøy vaø ñôøi khaùc,
Ta truù thieàn naêm chi.

918. Ta haàu haï Ñaïo Sö,
Lôøi Phaät daïy laøm xong,
Gaùnh naëng ñaõ ñaët xuoáng,
Goác sanh höõu nhoå saïch.

919. Taïi laøng Veâ-lu-va,
Giöõa daân toäc Vajji,
Ta ñi ñeán ñoaïn dieät,
Chaám döùt doøng sanh töû,
Döôùi boùng cuûa khoùm truùc,
Ta seõ nhaäp Nieát-baøn,
Khoâng coøn coù laäu hoaëc.

(CCLVII) Paøraøpariya (Thera. 84)

Ñôøi soáng cuûa ngaøi ñaõ ñöôïc noùi ñeán phaåm CCXLIX. Caùc keä tröôùc ñöôïc noùi leân khi ñöùc Boån Sö coøn soáng. Khi ngaøi chöa chöùng quaû A-la-haùn, veà vaán ñeà saùu löïc (naêm caên vaø yù). Nhöõng baøi keä sau ñaây ñöôïc noùi leân khi ñöùc Boån Sö ñaõ vieân tòch vaø khi ngaøi saép söûa meänh chung. Trong nhöõng baøi keä naøy, ngaøi noùi leân töông lai cuûa caùc Tyû-kheo khi hoï theo taø phaùp.

Caâu keä ñaàu do caùc vò cheùp sôù ñaët vaøo:

920. Ñaây laø nhöõng tö töôûng
Cuûa moät vò Sa-moân,
Taïi röøng goïi Ñaïi laâm,
Khi röøng ñang troå hoa,
Ngaøi ngoài chæ moät mình,
Vieãn ly, taâm thieàn ñònh.

921. Khaùc thay, nhöõng uy nghi,
Cuûa nhöõng vò Tyû-kheo,
Khi baäc Toái thöôïng nhaân,
Baäc Theá Toân coøn soáng,
Coøn nay ñieàu ñöôïc thaáy,
Thaät sai khaùc ñi nhieàu.

922. Y ñeå ngaên gioù laïnh,
Ñeå che ñieàu xaáu hoå,
Hoï thoï duïng tieát ñoä.
Bieát ñuû, töø ñaâu ñeán.

923. Vò ngon hay vò dôû
Ñöôïc ít hay ñöôïc nhieàu,
Hoï thoï duïng moùn aên,
Chæ caàn nuoâi maïng soáng,
Taâm khoâng coù tham lam,
Cuõng khoâng coù say ñaém.

924. Caùc ñoà vaät ñeå soáng,
Hay caùc loaïi döôïc phaåm,
Hoï khoâng quaù tha thieát 
Nhö ñoái laäu hoaëc dieät.

925. Döôùi goác aây trong röøng,
Hay trong hang trong ñoäng,
Chuyeân taâm tu vieãn ly,
Soáng laáy vaäy cöùu caùnh.

926. Soáng khieâm toán giaûn dò,
Nhu hoøa, yù kham nhaäm,
Vôùi cöû chæ tao nhaõ,
Khoâng noùi naêng quaøng xieân,
Taâm tö höôùng lôïi ích
Cho mình vaø cho ngöôøi.

927. Do vaäy sôû haønh hoï,
Thaät deã thöông toát laønh,
Khi hoï ñi, hoï aên,
Khi hoï thoï duïng gì,
Cöû chæ uy nghi hoï,
Nhö doøng daàu trôn möôùt.

928. Moïi laäu hoaëc ñoaïn taän,
Ñaïi thieàn, ñaïi thieän lôïi,
Nay nhöõng Tröôûng laõo aáy,
Ñaõ hoaøn toaøn Nieát-baøn,
Ngaøy nay thaät ít vò,
Gioáng nhö caùc vò aáy, 

929. Do thieän phaùp, trí tueä,
Bò hao moøn tieâu dieät,
Lôøi daïy baäc chieán thaéng,
Toång hôïp moïi toái thöôïng,
Veà döï aùn hình thöùc,
Bò suïp ñoå hao moøn.

930. Caùc phaùp thuoäc taø aùc,
Thôøi ñaïi bò ueá nhieãm,
Ñoái vôùi hoï nhöõng vò,
An truù trong vieãn ly,
Hy voïng ñöôïc chöùng ngoä.
Caùc dieäu phaùp coøn laïi.

931. Ueá nhieãm hoï taêng tröôûng,
aûnh höôûng xaáu nhieàu ngöôøi,
Hoï hình nhö chôi giôõn,
Vôùi nhöõng keû ngu si,
Nhö boïn quyû La-saùt,
Ñuøa giôõn vôùi keû ñieân.

932. Bò ueá nhieãm chinh phuïc,
Chaïy theo nhieãm naøy noï,
Ñoái vôùi vaät ueá nhieãm,
Hoï nhö ngöôøi la to,
Nhöõng ñoà vaät laáy ñöôïc.

933. Töø boû chaân dieäu phaùp,
Hoï caõi loän vôùi nhau,
Hoï chaïy theo taø kieán,
Hoï nghó: 'Ñaây toát hôn'.

934. Töø boû, xoay löng laïi,
Taøi saûn, con vaø vôï,
Do nhaân muoång ñoà xin,
Hoï laøm vieäc khoâng xöùng.

935. Hoï aên ñeán ñaày buïng,
Hoï naèm phôi ra nguû,
Sau khi thöùc, hoï noùi,
Ñieàu baäc Ñaïo Sö traùch.

936. Moïi myõ ngheä thuû coâng,
Hoï toân troïng hoïc taäp,
Noäi taâm khoâng an tònh,
Boû maëc haïnh Sa-moân.

937. Ñaát, daàu, caùc loaïi boät,
Nöôùc, choã ngoài, côm aên,
Hoï taëng cho cö só,
Hy voïng ñöôïc nhieàu hôn.

938. Caây taêm ñeå xæa raêng,
Loaïi traùi Ka-pit-tha
Laù hoa ñeå nhai aên,
Ñoà khaát thöïc ñaày ñuû,
Cuøng caùc loaïi traùi xoaøi,
Vaø traùi A-ma-laëc.

939. Vôùi caùc loaïi döôïc phaåm,
Hoï gioáng nhö thaày thuoác,
Hoï laøm caùc coâng vieäc,
Chaúng khaùc ngöôøi theá tuïc,
Hoï trang söùc y phuïc, 
Gioáng nhö caùc kyõ nöõ.
Hoï töï toû quyeàn uy,
Chaúng khaùc ngöôøi hoaøng toäc.

940. Giaû doái vaø löøa ñaûo,
Nguïy chöùng vaø man traù,
Vôùi raát nhieàu thuû ñoaïn,
Ñeå thoï höôûng taøi vaät.

941. Söû duïng caùch löôøng gaït,
Chaïy theo nhöõng möu chöôùc,
Duøng phöông tieän sinh soáng,
Keùo veà nhieàu taøi saûn.

942. Hoï quy tuï hoäi chuùng,
Vì ngheà, khoâng vì phaùp,
Hoï thuyeát phaùp quaàn chuùng,
Vì lôïi , khoâng vì nghóa.

943. Nhöõng ngöôøi ngoaøi Taêng ñoaøn,
Laïi tranh luaän caõi nhau,
Veà quyeàn lôïi Taêng ñoaøn,
Khoâng taøm quyù lieâm sæ,
Hoï töï mình nuoâi soáng,
Vôùi quyeàn lôïi keû khaùc.

944. Moät soá thieáu tín thaønh,
Daàu ñaàu troïc ñaép y,
Mong muoán ñöôïc kính troïng,
Ham quyeàn lôïi danh voïng.

945. Nhö vaäy, nhö hieän nay,
Nhieàu vieäc ñaõ ñoïa laïc,
Thaät khoâng coøn deã daøng,
Nhö thôøi luùc tröôùc nöõa,
Hoaëc caûm xuùc chöùng ñaéc,
Ñieàu chöa ñöôïc xuùc chöùng,
Hoaëc gìn giöõ duy trì,
Ñieàu ñaõ ñöôïc xuùc chöùng.

946. Nhö ngöôøi khoâng mang giaøy,
Ñi treân choã coù gai,
Luoân luoân giöõ chaùnh nieäm,
Cuõng vaäy vò aån só,
Khi ñi vaøo trong laøng,
Caàn gìn giöõ chaùnh nieäm.

947. Nhôù vò tu ñôøi tröôùc,
Nhôù neáp soáng cuûa hoï,
Daàu nay thôøi haäu lai,
Vaãn coù theå xuùc chöùng,
Con ñöôøng ñaïo baát töû.

948. Nhö vaäy vò Sa-moân,
Trong röøng caây Saøla,
Caùc caên coù tu taäp,
Noùi leân lôøi nhö vaäy,
Phaïm chí nhaäp Nieát-baøn,
aån só ñoaïn taùi sanh.