Ngöôøi Cö Só [ Trôû Veà ] [Trang Chuû] [ Index Vieät ] [Index Pali]
Trung Boä Kinh
Majjhima Nikaya3. Kinh thöøa töï Phaùp
(Dhammadaøyaøda sutta)
Nhö vaày toâi nghe.
Moät thôøi Theá Toân ôû Savatthi (Xaù-veä), Jetavana (Kyø-ñaø Laâm), vöôøn oâng Anathapindika (Caáp Coâ Ñoäc). Khi ôû taïi choã aáy, Theá Toân goïi caùc Tyû-kheo: "Naøy caùc Tyû-kheo", --"Baïch Theá Toân", caùc Tyû-kheo aáy vaâng ñaùp Theá Toân. Theá Toân noùi:
-- Naøy caùc Tyû-kheo, haõy laø ngöôøi thöøa töï Phaùp cuûa Ta, ñöøng laø nhöõng ngöôøi thöøa töï taøi vaät. Ta coù loøng thöông töôûng caùc Ngöôi vaø Ta nghó: "Laøm sao nhöõng ñeä töû cuûa Ta laø nhöõng ngöôøi thöøa töï Phaùp cuûa Ta, khoâng phaûi laø nhöõng ngöôøi thöøa töï taøi vaät". Vaø naøy caùc Tyû-kheo, neáu caùc Ngöôi laø nhöõng ngöôøi thöøa töï taøi vaät cuûa Ta, khoâng phaûi laø nhöõng ngöôøi thöøa töï Phaùp, thì khoâng nhöõng caùc Ngöôi trôû thaønh nhöõng ngöôøi maø ngöôøi ta noùi: "Caû thaày vaø troø ñeàu laø nhöõng ngöôøi thöøa töï taøi vaät, khoâng phaûi laø nhöõng ngöôøi thöøa töï Phaùp", maø caû Ta cuõng trôû thaønh ngöôøi maø ngöôøi ta noùi: "Caû thaày vaø troø ñeàu laø nhöõng ngöôøi thöøa töï taøi vaät, khoâng phaûi laø nhöõng ngöôøi thöøa töï Phaùp".
Vaø naøy caùc Tyû-kheo, neáu caùc Ngöôi laø nhöõng ngöôøi thöøa töï Phaùp cuûa Ta, khoâng phaûi laø nhöõng ngöôøi thöøa töï taøi vaät, thôøi khoâng nhöõng caùc Ngöôi trôû thaønh nhöõng ngöôøi maø ngöôøi ta noùi: "Caû Thaày vaø troø laø nhöõng ngöôøi thöøa töï Phaùp, khoâng phaûi laø nhöõng ngöôøi thöøa töï taøi vaät", maø caû Ta cuõng trôû thaønh ngöôøi maø ngöôøi ta noùi: "Caû Thaày vaø troø ñeàu laø nhöõng ngöôøi thöøa töï Phaùp, khoâng phaûi laø nhöõng ngöôøi thöøa töï taøi vaät". Do vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, haõy laø nhöõng ngöôøi thöøa töï Phaùp cuûa Ta, ñöøng laø nhöõng ngöôøi thöøa töï taøi vaät. Ta coù loøng thöông töôûng caùc Ngöôi vaø Ta nghó: "Laøm sao nhöõng ñeä töû cuûa Ta laø nhöõng ngöôøi thöøa töï Phaùp cuûa Ta, khoâng phaûi laø nhöõng ngöôøi thöøa töï taøi vaät?".
Naøy caùc Tyû-kheo, ôû ñaây, moät thôøi Ta aên ñaõ xong, thoûa maõn, ñaày ñuû, ñaõ chaám döùt buoåi aên, töï caûm thoûa thích, vöøa yù, vaø coøn laïi ñoà aên taøn thöïc cuûa Ta ñaùng ñöôïc quaêng boû. Khi aáy coù hai Tyû-kheo ñeán, ñoùi laû vaø kieät söùc. Ta coù theå noùi vôùi hai vò aáy: "Naøy caùc Tyû-kheo, Ta aên ñaõ xong, thoûa maõn, ñaày ñuû, ñaõ chaám döùt buoåi aên, töï caûm thoûa thích, vöøa yù, vaø coøn laïi ñoà aên taøn thöïc naøy cuûa Ta ñaùng ñöôïc quaêng boû. Neáu caùc Ngöôi muoán, haõy aên ñi. Neáu caùc Ngöôi khoâng muoán aên, Ta seõ quaêng ñoà aên aáy taïi choã khoâng coù coû xanh, hay Ta seõ boû xuoáng choã nöôùc khoâng coù chuùng sanh trong aáy". Roài moät Tyû-kheo coù theå nghó nhö sau: "Nay Theá Toân aên ñaõ xong, thoûa maõn, ñaày ñuû, ñaõ chaám döùt buoåi aên, töï caûm thoûa thích, vöøa yù; vaø ñaây laø ñoà aên taøn thöïc cuûa Theá Toân, ñaùng ñöôïc quaêng boû. Neáu chuùng ta khoâng aên, Theá Toân seõ quaêng ñoà aên aáy taïi choã khoâng coù coû xanh, hay seõ boû xuoáng choã nöôùc khoâng coù chuùng sanh trong aáy. Nhöng Theá Toân coù daïy nhö sau: "Naøy caùc Tyû-kheo, haõy laø ngöôøi thöøa töï Phaùp cuûa Ta, ñöøng laø ngöôøi thöøa töï taøi vaät". Ñaây laø loaïi taøi vaät; moùn ñoà aên naøy, ta haõy khoâng aên loaïi ñoà aên naøy vaø traûi qua ñeâm ngaøy hoâm nay, bò ñoùi laû vaø kieät söùc". Roài vò aáy khoâng aên loaïi ñoà aên naøy vaø traûi qua ñeâm ngaøy aáy, ñoùi laû vaø kieät söùc. Tyû-kheo thöù hai nghó nhö sau: "Theá Toân aên ñaõ xong, thoûa maõn, ñaày ñuû, ñaõ chaám döùt buoåi aên, töï caûm thoûa thích, vöøa yù; vaø ñaây laø ñoà aên taøn thöïc cuûa Theá Toân, ñaùng ñöôïc quaêng boû. Neáu chuùng ta khoâng aên, Theá Toân seõ quaêng ñoà aên aáy taïi choã khoâng coù coû xanh, hay seõ boû xuoáng choã nöôùc khoâng coù chuùng sanh trong aáy. Vaäy ta haõy aên loaïi ñoà aên naøy, tröø boû ñoùi laû vaø kieät söùc, vaø traûi qua ñeâm ngaøy hoâm nay nhö vaäy". Roài vò aáy aên loaïi ñoà aên aáy, tröø boû ñoùi laû vaø kieät söùc, vaø traûi qua ñeâm ngaøy hoâm aáy nhö vaäy. Naøy caùc Tyû-kheo, daàu cho Tyû-kheo naøy, sau khi aên loaïi ñoà aên aáy, tröø boû ñoùi laû vaø kieät söùc, vaø traûi qua ñeâm ngaøy hoâm aáy nhö vaäy, nhöng ñoái vôùi Ta, Tyû-kheo ñaàu tieân ñaùng ñöôïc kính neå hôn, vaø ñaùng ñöôïc taùn thaùn hôn. Vì sao vaäy? Vì nhö vaäy seõ ñöa ñeán cho Tyû-kheo aáy, trong moät thôøi gian laâu ngaøy, ít duïc, bieát ñuû, khoå haïnh, deã nuoâi döôõng, tinh caàn, tinh taán. Do vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, haõy laø ngöôøi thöøa töï Phaùp cuûa Ta, ñöøng laø ngöôøi thöøa töï taøi vaät.
Theá Toân thuyeát giaûng nhö vaäy. Noùi xong, Theá Toân töø choã ngoài ñöùng daäy, ñi vaøo tònh xaù. Luùc aáy, Toân giaû Sariputta (Xaù-lôïi-phaát), sau khi Theá Toân ñi chaúng bao laâu, lieàn goïi caùc Tyû-kheo: "Naøy caùc Hieàn giaû Tyû-kheo!" --"Thöa vaâng Hieàn giaû", caùc Tyû-kheo aáy vaâng ñaùp Toân giaû Sariputta. Toân giaû Sariputta noùi:
"Naøy caùc Hieàn giaû, nhö theá naøo vò Ñaïo sö soáng vieãn ly maø caùc ñeä töû khoâng tuøy hoïc vieãn ly? Vaø nhö theá naøo vò Ñaïo sö soáng vieãn ly vaø caùc ñeä töû tuøy hoïc vieãn ly?" --"Naøy Hieàn giaû, chuùng toâi töø xa laïi ñeå ñöôïc hieåu nghóa lyù caâu noùi naøy töø Toân giaû Sariputta. Laønh thay, neáu Toân giaû Sariputta thuyeát giaûng nghóa lyù caâu noùi aáy. Sau khi ñöôïc nghe Toân giaû Sariputta thuyeát giaûng, caùc Tyû-kheo seõ thoï trì" --"Chö Hieàn, vaäy haõy nghe vaø kheùo taùc yù, ta seõ giaûng" --"Thöa vaâng, Hieàn giaû", nhöõng Tyû-kheo aáy vaâng ñaùp Toân giaû Sariputta. Toân giaû Sariputta noùi nhö sau:
-- Naøy chö Hieàn, ôû ñaây vò Ñaïo Sö soáng vieãn ly caùc ñeä töû khoâng tuøy hoïc vieãn ly. Nhöõng phaùp naøo vò Ñaïo Sö daïy neân töø boû, nhöõng phaùp aáy hoï khoâng töø boû, vaø hoï soáng trong söï ñaày ñuû, löôøi bieáng, daãn ñaàu veà ñoïa laïc, boû rôi gaùnh naëng soáng vieãn ly.
Naøy chö Hieàn, caùc Thöôïng Toïa Tyû-kheo coù ba tröôøng hôïp ñaùng bò quôû traùch. Vò Ñaïo Sö soáng vieãn ly, caùc ñeä töû khoâng tuøy hoïc vieãn ly. Ñoù laø tröôøng hôïp thöù nhaát, caùc Thöôïng Toïa Tyû-kheo ñaùng bò quôû traùch. Vaø nhöõng phaùp naøo vò Ñaïo Sö daïy neân töø boû, nhöõng phaùp aáy hoï khoâng töø boû. Ñoù laø tröôøng hôïp thöù hai, caùc Thöôïng Toïa Tyû-kheo ñaùng bò quôû traùch. Vaø hoï soáng ñaày ñuû, löôøi bieáng, daãn ñaàu veà ñoïa laïc, boû rôi gaùnh naëng soáng vieãn ly. Ñoù laø tröôøng hôïp thöù ba, caùc Thöôïng Toïa Tyû-kheo ñaùng bò quôû traùch. Naøy chö Hieàn, caùc Thöôïng toïa Tyû-kheo do ba tröôøng hôïp naøy ñaùng bò quôû traùch.
Naøy chö Hieàn, caùc Trung toïa Tyû-kheo coù ba tröôøng hôïp ñaùng bò quôû traùch, ... (nhö treân)...
Naøy chö Hieàn, caùc vò môùi thoï Tyû-kheo coù ba tröôøng hôïp ñaùng bò quôû traùch. Vò Ñaïo Sö soáng vieãn ly, caùc ñeä töû khoâng tuøy hoïc vieãn ly. Ñoù laø tröôøng hôïp thöù nhaát, caùc vò môùi thoï Tyû-kheo ñaùng bò quôû traùch. Vaø nhöõng phaùp naøo vò Ñaïo Sö daïy neân töø boû, nhöõng phaùp aáy hoï khoâng töø boû. Ñoù laø tröôøng hôïp thöù hai, caùc vò môùi thoï Tyû-kheo ñaùng bò quôû traùch. Vaø hoï soáng ñaày ñuû, löôøi bieáng, daãn ñaàu veà ñoïa laïc, boû rôi gaùnh naëng soáng vieãn ly. Ñoù laø tröôøng hôïp thöù ba, caùc vò môùi thoï Tyû-kheo ñaùng bò quôû traùch. Naøy chö Hieàn, caùc vò môùi thoï Tyû-kheo do ba tröôøng hôïp naøy, ñaùng bò quôû traùch.
Naøy chö Hieàn, nhö vaäy laø nhöõng tröôøng hôïp vò Ñaïo Sö soáng vieãn ly, caùc ñeä töû khoâng tuøy hoïc vieãn ly.
Vaø nhö theá naøo, vò Ñaïo Sö soáng vieãn ly, caùc ñeä töû tuøy hoïc vieãn ly? Naøy chö Hieàn, vò Ñaïo Sö soáng vieãn ly, caùc ñeä töû tuøy hoïc vieãn ly. Nhöõng phaùp naøo, vò Ñaïo Sö daïy neân töø boû, nhöõng phaùp aáy hoï töø boû; vaø hoï khoâng soáng trong söï ñaày ñuû, khoâng löôøi bieáng, hoï boû rôi gaùnh naëng veà ñoïa laïc vaø daãn ñaàu veà soáng vieãn ly.
Naøy chö Hieàn, caùc Thöôïng toïa Tyû-kheo coù ba tröôøng hôïp ñaùng ñöôïc taùn thaùn. Vò Ñaïo Sö soáng vieãn ly, caùc ñeä töû tuøy hoïc vieãn ly. Ñoù laø tröôøng hôïp thöù nhaát, caùc Thöôïng Toïa Tyû-kheo ñaùng ñöôïc taùn thaùn. Vaø nhöõng phaùp naøo vò Ñaïo Sö daïy neân töø boû, nhöõng phaùp aáy hoï töø boû. Ñoù laø tröôøng hôïp thöù hai, caùc Thöôïng toïa Tyû-kheo ñaùng ñöôïc taùn thaùn. Vaø hoï khoâng soáng trong söï ñaày ñuû, khoâng löôøi bieáng, hoï boû rôi gaùnh naëng veà ñoïa laïc vaø daãn ñaàu veà soáng vieãn ly. Ñoù laø tröôøng hôïp thöù ba, caùc Thöôïng Toïa Tyû-kheo ñaùng ñöôïc taùn thaùn. Naøy chö Hieàn, caùc Thöôïng toïa Tyû-kheo do ba tröôøng hôïp naøy, ñaùng ñöôïc taùn thaùn.
Naøy chö Hieàn, caùc Trung toïa Tyû-kheo coù ba tröôøng hôïp ñaùng ñöôïc taùn thaùn. ... (nhö treân)...
Naøy chö Hieàn, caùc vò môùi thoï Tyû-kheo coù ba tröôøng hôïp ñaùng ñöôïc taùn thaùn. Vò Ñaïo Sö soáng vieãn ly, caùc ñeä töû tuøy hoïc vieãn ly. Ñoù laø tröôøng hôïp thöù nhaát, caùc vò môùi thoï Tyû-kheo ñaùng ñöôïc taùn thaùn. Vaø nhöõng phaùp naøo vò Ñaïo Sö daïy neân töø boû, nhöõng phaùp aáy hoï töø boû. Ñoù laø tröôøng hôïp thöù hai, caùc vò môùi thoï Tyû-kheo ñaùng ñöôïc taùn thaùn. Vaø hoï khoâng soáng trong söï ñaày ñuû, khoâng löôøi bieáng, hoï boû rôi gaùnh naëng veà ñoïa laïc vaø daãn ñaàu veà vieãn ly. Ñoù laø tröôøng hôïp thöù ba, caùc vò môùi thoï Tyû-kheo ñaùng ñöôïc taùn thaùn. Naøy chö Hieàn, caùc vò môùi thoï Tyû-kheo do ba tröôøng hôïp naøy, ñaùng ñöôïc taùn thaùn.
Naøy chö Hieàn, nhö vaäy laø nhöõng tröôøng hôïp vò Ñaïo Sö soáng vieãn ly, caùc ñeä töû tuøy hoïc vieãn ly.
ÔÛ ñaây, naøy chö Hieàn, tham laø aùc phaùp, vaø saân cuõng laø aùc phaùp, coù moät con ñöôøng Trung ñaïo dieät tröø tham vaø dieät tröø saân, khieán (tònh) nhaõn sanh, khieán (chaân) trí sanh, höôùng ñeán tòch tònh, thaéng trí, giaùc ngoä, Nieát-baøn. Vaø naøy chö Hieàn con ñöôøng Trung ñaïo aáy laø gì - (con ñöôøng) khieán (tònh) nhaõn sanh, khieán (chaân) trí sanh, höôùng ñeán tòch tònh, thaéng trí, giaùc ngoä, Nieát-baøn? Ñoù laø con ñöôøng Thaùnh taùm ngaønh, töùc laø: Chaùnh tri kieán, Chaùnh tö duy, Chaùnh ngöõ, Chaùnh nghieäp, Chaùnh maïng, Chaùnh tinh taán, Chaùnh nieäm, Chaùnh ñònh. Naøy chö Hieàn, ñoù laø con ñöôøng Trung ñaïo, khieán (tònh) nhaõn sanh, khieán (chaân) trí sanh, höôùng ñeán tòch tònh, thaéng trí, giaùc ngoä, Nieát-baøn.
ÔÛ ñaây, naøy chö Hieàn, phaãn noä laø aùc phaùp vaø hieàm haän cuõng laø aùc phaùp, giaû doái laø aùc phaùp vaø naõo haïi cuõng laø aùc phaùp, taät ñoá laø aùc phaùp vaø xan laãn cuõng laø aùc phaùp, man traù laø aùc phaùp vaø phaûn boäi cuõng laø aùc phaùp, ngoan coá laø aùc phaùp vaø boàng boät noâng noåi cuõng laø aùc phaùp, maïn laø aùc phaùp vaø taêng thöôïng maïn cuõng laø aùc phaùp, kieâu laø aùc phaùp vaø phoùng daät cuõng laø aùc phaùp. Coù moät con ñöôøng Trung ñaïo dieät tröø kieâu vaø dieät tröø phoùng daät, khieán (tònh) nhaõn sanh, khieán (chaân) trí sanh, höôùng ñeán tòch tònh, thaéng trí, giaùc ngoä, Nieát-baøn. Vaø naøy chö Hieàn, con ñöôøng Trung ñaïo aáy laø gì - (con ñöôøng) khieán (tònh) nhaõn sanh, khieán (chaân) trí sanh, höôùng ñeán tòch tònh, thaéng trí, giaùc ngoä, Nieát-baøn? Ñoù laø con ñöôøng Thaùnh taùm ngaønh, töùc laø: Chaùnh tri kieán, Chaùnh tö duy, Chaùnh ngöõ, Chaùnh nghieäp, Chaùnh maïng, Chaùnh tinh taán, Chaùnh nieäm, Chaùnh ñònh. Naøy chö Hieàn, ñoù laø con ñöôøng Trung ñaïo khieán (tònh) nhaõn sanh, khieán (chaân) trí sanh, höôùng ñeán tòch tònh, thaéng trí, giaùc ngoä, Nieát-baøn.
Toân giaû Sariputta thuyeát giaûng nhö vaäy. Caùc Tyû-kheo aáy hoan hyû, tín thoï lôøi giaûng cuûa Toân giaû Sariputta.
Hoøa thöôïng Thích Minh Chaâu dòch Vieät
Chaân thaønh caùm ôn anh HDC vaø nhoùm Phaät töû VH ñaõ coù thieän taâm göûi taëng aán baûn ñieän töû.
(Bình Anson hieäu ñính, döïa theo baûn Anh ngöõ "The Middle Length Discourses of the Buddha", Tyø kheo Nanamoli vaø Tyø kheo Bodhi dòch, 1995).
Hieäu ñính: 23-08-2003
Source = BuddhaSasana
[Muïc luïc kinh Trung Boä]