Ngöôøi Cö Só [ Trôû Veà ] [Trang Chuû] [ Index Vieät ] [Index Pali]
Trung Boä Kinh
Majjhima Nikaya16. Kinh Taâm hoang vu
(Cetokhila sutta)
Nhö vaày toâi nghe.
Moät thôøi, Theá Toân ôû Savatthi (Xaù-veä), taïi Jetavana (Kyø-ñaø Laâm), vöôøn oâng Anathapindika (Caáp Coâ Ñoäc). ÔÛ ñaây, Theá Toân goïi caùc Tyû-kheo: "Naøy chö Tyû-kheo". --"Thöa vaâng, baïch Theá Toân", caùc Tyû-kheo aáy vaâng ñaùp Theá Toân. Theá Toân thuyeát giaûng nhö sau:
-- Chö Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo chöa dieät tröø naêm taâm hoang vu, chöa ñoaïn taän naêm taâm trieàn phöôïc, vò aáy coù theå lôùn maïnh, tröôûng thaønh, höng thònh trong phaùp luaät naøy, söï kieän naøy khoâng xaûy ra.
Theá naøo laø naêm taâm hoang vu chöa ñöôïc ñoaïn tröø? Chö Tyû-kheo, ôû ñaây, Tyû-kheo nghi ngôø baäc Ñaïo Sö, do döï, khoâng quyeát ñoaùn, khoâng coù tònh tín. Chö Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo nghi ngôø baäc Ñaïo Sö, do döï, khoâng quyeát ñoaùn, khoâng coù tònh tín, thôøi taâm vò naøy khoâng höôùng veà noã löïc, chuyeân caàn, kieân trì, tinh taán. Neáu taâm cuûa ai khoâng höôùng veà noã löïc, chuyeân caàn, kieân trì, tinh taán, nhö vaäy laø taâm hoang vu thöù nhaát chöa ñöôïc dieät tröø.
Vaø laïi nöõa, chö Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo nghi ngôø Phaùp, do döï, khoâng quyeát ñoaùn, khoâng coù tònh tín... (nhö treân)... Neáu taâm cuûa ai khoâng höôùng veà noã löïc, chuyeân caàn, kieân trì, tinh taán, nhö vaäy laø taâm hoang vu thöù hai chöa ñöôïc dieät tröø.
Vaø laïi nöõa, chö Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo nghi ngôø Taêng, do döï, khoâng quyeát ñoaùn, khoâng coù tònh tín... (nhö treân)... Neáu taâm cuûa ai khoâng höôùng veà noã löïc, chuyeân caàn, kieân trì, tinh taán, nhö vaäy laø taâm hoang vu thöù ba chöa ñöôïc dieät tröø.
Vaø laïi nöõa, chö Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo nghi ngôø caùc hoïc phaùp, do döï, khoâng quyeát ñoaùn, khoâng coù tònh tín... (nhö treân)... Neáu taâm cuûa ai khoâng höôùng veà noã löïc, chuyeân caàn, kieân trì; tinh taán, nhö vaäy laø taâm hoang vu thöù tö chöa ñöôïc dieät tröø.
Vaø laïi nöõa, chö Tyû-kheo, Tyû-kheo phaãn noä ñoái vôùi caùc ñoàng phaïm haïnh, khoâng coù hoan hyû, taâm tö choáng ñoái, cöùng raén. Chö Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo phaãn noä ñoái vôùi caùc vò ñoàng phaïm haïnh, khoâng coù hoan hyû, taâm tö choáng ñoái, cöùng raén, thôøi taâm cuûa vò naøy khoâng höôùng veà noã löïc, chuyeân caàn, kieân trì, tinh taán. Neáu taâm cuûa ai khoâng höôùng veà noã löïc, chuyeân caàn, kieân trì, tinh taán, nhö vaäy laø taâm hoang vu thöù naêm chöa ñöôïc dieät tröø.
Nhö vaäy laø naêm taâm hoang vu chöa ñöôïc dieät tröø.
Theá naøo laø naêm taâm trieàn phöôïc chöa ñöôïc ñoaïn taän? Chö Tyû-kheo, ôû ñaây, Tyû-kheo, ñoái vôùi nhöõng duïc, khoâng phaûi khoâng tham aùi, khoâng phaûi khoâng duïc caàu, khoâng phaûi khoâng aùi luyeán, khoâng phaûi khoâng khao khaùt, khoâng phaûi khoâng nhieät tình, khoâng phaûi khoâng khaùt aùi. Chö Tyû-kheo, vò Tyû-kheo naøo ñoái vôùi nhöõng duïc, khoâng phaûi khoâng tham aùi... khoâng phaûi khoâng khaùt aùi, taâm cuûa vò aáy khoâng höôùng veà noã löïc, chuyeân caàn, kieân trì, tinh taán. Neáu taâm cuûa ai khoâng höôùng veà noã löïc, chuyeân caàn, kieân trì, tinh taán, nhö vaäy laø taâm trieàn phöôïc thöù nhaát chöa ñöôïc ñoaïn taän.
Vaø laïi nöõa, chö Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo ñoái vôùi töï thaân khoâng phaûi khoâng tham aùi... (nhö treân)... nhö vaäy laø taâm trieàn phöôïc thöù hai chöa ñöôïc ñoaïn taän.
Vaø laïi nöõa, chö Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo ñoái vôùi caùc saéc phaùp khoâng phaûi khoâng tham aùi ... (nhö treân)... nhö vaäy laø taâm trieàn phöôïc thöù ba chöa ñöôïc ñoaïn taän.
Vaø laïi nöõa, chö Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo aên cho ñeán thoûa theâ, cho ñeán buïng chöùa ñaày, soáng thieân naëng veà khoaùi laïc veà saøng toïa, khoaùi laïc veà nguû nghæ, khoaùi laïc veà thuïy mieân. Chö Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo aên cho ñeán thoûa theâ cho ñeán buïng chöùa ñaày... (nhö treân)... nhö vaäy laø taâm trieàn phöôïc thöù tö chöa ñöôïc ñoaïn taän.
Vaø laïi nöõa, chö Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo soáng phaïm haïnh vôùi mong caàu ñöôïc sanh thieân giôùi vôùi yù nghó: "Ta vôùi giôùi naøy, vôùi haïnh naøy, vôùi khoå haïnh naøy hay vôùi phaïm haïnh naøy seõ ñöôïc sanh laøm chö Thieân naøy hay chö Thieân khaùc". Chö Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo soáng phaïm haïnh... (nhö treân)... nhö vaäy laø taâm trieàn phöôïc thöù naêm chöa ñöôïc ñoaïn taän.
Nhö vaäy laø naêm taâm trieàn phöôïc chöa ñöôïc ñoaïn taän.
Chö Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo chöa dieät tröø naêm taâm hoang vu naøy, chöa ñoaïn taän naêm taâm trieàn phöôïc naøy, vò aáy coù theå lôùn maïnh tröôûng thaønh, höng thònh trong phaùp luaät naøy, söï kieän naøy khoâng xaûy ra.
Chö Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo ñaõ dieät tröø naêm taâm hoang vu, ñaõ ñoaïn taän naêm taâm trieàn phöôïc, vò aáy coù theå lôùn maïnh, tröôûng thaønh, höng thònh trong phaùp luaät naøy, söï kieän naøy coù xaûy ra.
Theá naøo laø naêm taâm hoang vu ñaõ ñöôïc dieät tröø? Chö Tyû-kheo, ôû ñaây, Tyû-kheo khoâng nghi ngôø baäc Ñaïo Sö, khoâng do döï, quyeát ñoaùn, tònh tín. Chö Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo khoâng nghi ngôø baäc Ñaïo Sö, khoâng do döï, quyeát ñoaùn, tònh tín, thôøi taâm vò naøy höôùng veà noã löïc, chuyeân caàn, kieân trì, tinh taán. Neáu taâm cuûa ai höôùng veà noã löïc, chuyeân caàn, kieân trì, tinh taán, nhö vaäy laø taâm hoang vu thöù nhaát ñaõ ñöôïc dieät tröø.
Vaø laïi nöõa, chö Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo khoâng nghi ngôø Phaùp, khoâng do döï, quyeát ñoaùn, tònh tín... (nhö treân)... Neáu taâm cuûa ai höôùng veà noã löïc, chuyeân caàn, kieân trì, tinh taán, nhö vaäy laø taâm hoang vu thöù hai ñaõ ñöôïc dieät tröø.
Vaø laïi nöõa, chö Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo khoâng nghi ngôø Taêng, khoâng do döï, quyeát ñoaùn, tònh tín... (nhö treân)... Neáu taâm cuûa ai höôùng veà noã löïc, chuyeân caàn, kieân trì, tinh taán, nhö vaäy laø taâm hoang vu thöù ba ñaõ ñöôïc dieät tröø.
Chö Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo khoâng nghi ngôø hoïc phaùp, khoâng do döï, quyeát ñoaùn, tònh tín, thôøi taâm vò naøy höôùng veà noã löïc, chuyeân caàn, kieân trì, tinh taán. Neáu taâm cuûa ai höôùng veà noã löïc, chuyeân caàn, kieân trì, tinh taán, nhö vaäy laø taâm hoang vu thöù tö ñaõ ñöôïc dieät tröø.
Vaø laïi nöõa, chö Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo khoâng phaãn noä ñoái vôùi caùc vò ñoàng phaïm haïnh, hoan hyû, taâm tö khoâng choáng ñoái, cöùng raén. Chö Tyû-kheo, Tyû-kheo khoâng phaãn noä ñoái vôùi caùc vò ñoàng phaïm haïnh, hoan hyû, taâm tö khoâng choáng ñoái, cöùng raén, thôøi taâm vò naøy höôùng veà noã löïc, chuyeân caàn, kieân trì, tinh taán. Neáu taâm cuûa ai höôùng veà noã löïc, chuyeân caàn kieân trì, tinh taán, nhö vaäy laø taâm hoang vu thöù naêm ñaõ ñöôïc dieät tröø.
Nhö vaäy laø naêm taâm hoang vu ñaõ ñöôïc dieät tröø.
Theá naøo laø naêm taâm trieàn phöôïc ñaõ ñöôïc ñoaïn taän?
Chö Tyû-kheo, ôû ñaây, Tyû-kheo ñoái vôùi nhöõng duïc khoâng coù tham aùi, khoâng coù duïc caàu, khoâng coù aùi luyeán, khoâng coù khao khaùt, khoâng coù nhieät tình, khoâng coù khaùt aùi. Chö Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo ñoái vôùi nhöõng duïc khoâng coù tham aùi, khoâng coù duïc caàu, khoâng coù aùi luyeán, khoâng coù khao khaùt, khoâng coù nhieät tình, khoâng coù khaùt aùi, taâm vò aáy höôùng veà noã löïc, chuyeân caàn, kieân trì, tinh taán, nhö vaäy laø taâm trieàn phöôïc thöù nhaát ñaõ ñöôïc ñoaïn taän.
Vaø laïi nöõa, chö Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo ñoái vôùi töï thaân khoâng coù tham aùi... (nhö treân)... nhö vaäy laø taâm trieàn phöôïc thöù hai ñaõ ñöôïc ñoaïn taän.
Vaø laïi nöõa, chö Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo ñoái vôùi caùc saéc phaùp khoâng coù tham aùi... (nhö treân)... nhö vaäy laø taâm trieàn phöôïc thöù ba ñaõ ñöôïc ñoaïn taän.
Vaø laïi nöõa, chö Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo khoâng aên cho ñeán thoûa theâ, cho ñeán buïng chöùa ñaày, soáng khoâng thieân naëng veà khoaùi laïc saøng toïa, khoaùi laïc veà nguû nghó, khoaùi laïc veà thuïy mieân... (nhö treân)... nhö vaäy laø taâm trieàn phöôïc thöù tö ñaõ ñöôïc ñoaïn taän.
Vaø laïi nöõa, chö Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo soáng phaïm haïnh, khoâng mong caàu ñöôïc sanh thieân giôùi vôùi yù nghó: "Ta vôùi giôùi naøy, vôùi haïnh naøy, vôùi khoå haïnh naøy, hay vôùi phaïm haïnh naøy, seõ ñöôïc sanh laøm chö Thieân naøy hay chö Thieân khaùc". Chö Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo soáng phaïm haïnh, khoâng mong caàu ñöôïc sanh thieân giôùi vôùi yù nghó: "Ta vôùi giôùi naøy, vôùi haïnh naøy, vôùi khoå haïnh naøy, hay vôùi phaïm haïnh naøy, seõ ñöôïc sanh laøm chö Thieân naøy hay chö Thieân khaùc", taâm vò aáy höôùng veà noã löïc, chuyeân caàn, kieân trì, tinh taán. Neáu taâm cuûa ai höôùng veà noã löïc, chuyeân caàn, kieân trì, tinh taán, nhö vaäy laø taâm trieàn phöôïc thöù naêm ñaõ ñöôïc ñoaïn taän.
Nhö vaäy laø naêm taâm trieàn phöôïc ñaõ ñöôïc ñoaïn taän.
Chö Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo ñaõ ñoaïn taän naêm taâm trieàn phöôïc naøy, thôøi vò aáy coù theå lôùn maïnh, tröôûng thaønh, höng thònh trong phaùp luaät naøy, söï kieän naøy coù xaûy ra.
Vò naøy tu taäp nhö yù tuùc caâu höõu vôùi duïc Thieàn ñònh, tinh caàn haønh; tu taäp nhö yù tuùc caâu höõu vôùi tinh taán Thieàn ñònh, tinh caàn haønh; tu taäp nhö yù tuùc caâu höõu vôùi taâm Thieàn ñònh, tinh caàn haønh; tu taäp nhö yù tuùc caâu höõu vôùi tö duy Thieàn ñònh; vaø tinh caàn haønh vôùi noã löïc laø thöù naêm.
Chö Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo ñaày ñuû möôøi laêm phaùp keå caû noã löïc, thôøi coù ñuû khaû naêng ñeå phaù vôõ, coù ñuû khaû naêng ñeå chaùnh giaùc, coù ñuû khaû naêng ñeå ñaït thaønh voâ thöôïng an oån khoûi caùc aùch phöôïc.
Chö Tyû-kheo, nhö coù khoaûng taùm, möôøi hay möôøi hai caùi tröùng cuûa con gaø maùi, nhöõng tröùng naøy ñöôïc con gaø maùi kheùo aáp, ngoài leân treân, kheùo aáp noùng, kheùo aáp döôõng, thôøi daàu cho con gaø maùi khoâng khôûi leân söï mong öôùc: "Mong raèng nhöõng con gaø con cuûa ta, sau khi ñaâm thuûng voû tröùng vôùi moùng chaân nhoïn cuûa chuùng, hay vôùi moû cuûa chuùng, coù theå thoaùt ra moät caùch yeân oån", nhöõng con gaø con aáy, sau khi ñaâm thuûng voû tröùng vôùi moùng chaân nhoïn cuûa chuùng hay vôùi moû cuûa chuùng, coù khaû naêng thoaùt ra moät caùch yeân oån. Chö Tyû-kheo, cuõng vaäy, Tyû-kheo ñaày ñuû möôøi laêm phaùp, keå caû noã löïc, thôøi coù ñuû khaû naêng ñeå phaù vôõ, coù ñuû khaû naêng ñeå chaùnh giaùc, coù ñuû khaû naêng ñeå ñaït thaønh voâ thöôïng an oån khoûi caùc aùch phöôïc.
Theá Toân thuyeát giaûng nhö vaäy. Caùc Tyû-kheo aáy hoan hyû, tín thoï lôøi daïy Theá Toân.
Hoøa thöôïng Thích Minh Chaâu dòch Vieät
Chaân thaønh caùm ôn anh HDC vaø nhoùm Phaät töû VH ñaõ coù thieän taâm göûi taëng aán baûn ñieän töû.
(Bình Anson hieäu ñính, döïa theo baûn Anh ngöõ "The Middle Length Discourses of the Buddha", Tyø kheo Nanamoli vaø Tyø kheo Bodhi dòch, 1995).
Hieäu ñính: 27-09-2003
Source = BuddhaSasana
[Muïc luïc kinh Trung Boä]