Ngöôøi Cö Só [ Trôû Veà ] [Trang Chuû] [ Index Vieät ] [Index Pali]
Trung Boä Kinh
Majjhima Nikaya37. Tieåu kinh Ñoaïn taän aùi
(Cuølatanhaøsankhaya sutta)
Nhö vaày toâi nghe.Moät thôøi, Theá Toân ôû taïi Savatthi (Xaù-veä), Ñoâng Vieân (Pubbarama), giaûng ñöôøng Loäc Maãu (Migaramatu).
Roài Thieân chuû Sakka ñeán taïi choã Theá Toân ôû, sau khi ñeán, ñaûnh leã Theá Toân vaø ñöùng moät beân. Thieân chuû Sakka ñöùng moät beân, baïch Theá Toân:
-- Baïch Theá Toân, noùi moät caùch toùm taét, ñeán möùc ñoä naøo, moät Tyû-kheo aùi taän giaûi thoaùt, cöùu caùnh thaønh töïu, cöùu caùnh an oån khoûi caùc khoå aùch, cöùu caùnh phaïm haïnh, cöùu caùnh vieân maõn, baäc toái thaéng giöõa chö Thieân vaø loaøi Ngöôøi?
-- ÔÛ ñaây, naøy Thieân chuû, Tyû-kheo ñöôïc nghe nhö sau: "Thaät khoâng xöùng ñaùng, neáu coù thieân vò ñoái vôùi taát caû phaùp". Naøy Thieân chuû, neáu Tyû-kheo ñöôïc nghe nhö sau: "Thaät khoâng xöùng ñaùng, neáu coù thieân vò ñoái vôùi taát caû phaùp", vò aáy bieát roõ taát caû phaùp. Sau khi bieát roõ taát caû phaùp, vò aáy bieát moät caùch roát raùo taát caû phaùp. Do bieát moät caùch roát raùo taát caû phaùp, neáu coù moät caûm thoï naøo, laïc thoï, khoå thoï hay baát khoå baát laïc thoï, vò aáy soáng quaùn taùnh voâ thöôøng, soáng quaùn taùnh ly tham, soáng quaùn taùnh ñoaïn dieät, soáng quaùn taùnh xaû ly trong caùc caûm thoï aáy. Vò aáy nhôø soáng quaùn taùnh voâ thöôøng, soáng quaùn taùnh ly tham, soáng quaùn taùnh ñoaïn dieät, soáng quaùn taùnh xaû ly trong caùc caûm thoï aáy, neân khoâng chaáp tröôùc moät vaät gì ôû ñôøi; do khoâng chaáp tröôùc neân khoâng phieàn naõo, do khoâng phieàn naõo, vò aáy chöùng ñaït Nieát-baøn. Vò aáy tueä tri: "Sanh ñaõ taän, phaïm haïnh ñaõ thaønh, nhöõng vieäc caàn laøm ñaõ laøm, khoâng coøn trôû laïi ñôøi naøy nöõa". Naøy Thieân chuû, moät caùch toùm taét, ñeán möùc ñoä nhö vaäy, moät Tyû-Kheo aùi taän giaûi thoaùt, cöùu caùnh thaønh töïu, cöùu caùnh an oån khoûi caùc khoå aùch, cöùu caùnh phaïm haïnh, cöùu caùnh vieân maõn, baäc toái thaéng giöõa chö Thieân vaø loaøi Ngöôøi.
Roài Thieân chuû Sakka, sau khi hoan hyû, tín thoï lôøi Theá Toân thuyeát giaûng, ñaûnh leã Theá Toân, thaân beân höõu höôùng veà Ngaøi roài bieán maát taïi choã. Luùc baáy giôø, Toân giaû Maha Moggallana (Ñaïi Muïc-kieàn lieân) ngoài caùch Theá Toân khoâng xa. Roài Toân giaû Maha Moggallana suy nghó: "Khoâng hieåu Daï-xoa (Yakkaha) kia, sau khi hoan hyû lôøi Theá Toân daïy, coù tín thoï hay khoâng? Ta haõy tìm bieát Daï- xoa kia, sau khi hoan hyû lôøi Theá Toân daïy, coù tín thoï hay khoâng?"
Roài Toân giaû Maha Moggallana, nhö ngöôøi löïc só duoãi caùnh tay ñang co laïi, hay co laïi caùnh tay ñang duoãi ra, bieán maát ôû Ñoâng Vieân Loäc Maãu giaûng ñöôøng vaø hieän ra ôû giöõa chö thieân coõi trôøi Ba möôi ba.
Luùc baáy giôø Thieân chuû Sakka, vôùi ñaày ñuû naêm traêm nhaïc khí chö thieân, ñang vui chôi taïi vöôøn Nhaát baïch lieân. Thieân chuû Sakka thaáy Toân giaû töø xa ñeán, baûo naêm traêm nhaïc khí chö thieân döøng nghæ, ñi ñeán Toân giaû Maha Moggallana, sau khi ñeán, thöa vôùi Toân giaû Maha Moggallana: "Haõy ñeán ñaây, Thieän höõu Moggallana; thieän lai, Thieän höõu Moggallana! Naøy Thieän Höõu Moggallana, laâu laém Thieäón höõu môùi coù dòp ñeán ñaây. Haõy ngoài, Thieän höõu Moggallana, treân choã ñaõ soaïn saün".
Toân giaû Mahamoggallana, ngoài xuoáng treân choã ñaõ soaïn saün. Coøn Thieân chuû Sakka laáy moät gheá thaáp khaùc vaø ngoài xuoáng moät beân. Roài Toân giaû Mahamoggallana noùi vôùi Thieân chuû Sakka ñang ngoài xuoáng moät beân:
-- Naøy Kosiya, veà lôøi thuyeát giaûng maø Theá Toân ñaõ noùi cho OÂng moät caùch toùm taét, thaät toát laønh cho chuùng toâi, neáu ñöôïc nghe chæ moät phaàn lôøi thuyeát giaûng aáy.
-- Thieän höõu Moggallana, chuùng toâi baän nhieàu coâng vieäc, chuùng toâi coù nhieàu vieäc phaûi laøm, vieäc laøm cho chuùng toâi vaø vieäc laøm cho chö thieân ôû coõi trôøi Ba möôi ba. Laïi nöõa, naøy Thieän höõu Moggallana, lôøi thuyeát giaûng aáy ñöôïc kheùo nghe, kheùo naém vöõng , kheùo suy tö, kheùo thaåm löï neân khoâng theå mau queân ñöôïc. Naøy Thieän höõu Moggallana, xöa kia phaùt khôûi chieán tranh giöõa chö Thieân vaø chuùng Asura (A-tu-la). Naøy Thieän höõu Moggallana, trong traän chieán naøy, chö Thieân thaéng, chuùng Asura baïi. Naøy thieän höõu Moggallana, sau khi thaéng traän chieán aáy vaø nhaân dòp thaéng traän, chuùng toâi, sau khi trôû veà, cho xaây döïng moät laâu ñaøi teân laø Vejayanta (Toái Thaéng Ñieän). Naøy Thieän höõu Moggallana, laâu ñaøi Vejayanta coù ñeán moät traêm voïng thaùp, trong moãi voïng thaùp coù baûy ngoâi nhaø coù hình tam giaùc, trong moãi nhaø tam giaùc coù baûy tieân nöõ, vaø moãi tieân nöõ coù ñeán baûy thò nöõ. Naøy thieän höõu Moggallana, Thieän höõu coù muoán xem nhöõng ñieàu khaû aùi cuûa laâu ñaøi Vejayanta khoâng?
Toân giaû Maha Moggallana im laëng nhaän lôøi. Roài Thieân chuû Sakka cuøng vôùi ñaïi vöông Vessavana ñeå Toân giaû Maha Moggallana ñi tröôùc vaø ñi ñeán laâu ñaøi Vejayanta. Caùc thò nöõ cuûa Thieân chuû Sakka thaáy Toân giaû Maha Moggallana ñi töø xa ñeán, sau khi thaáy, lieàn hoå theïn, beõn leõn, roài böôùc vaøo phoøng cuûa mình. Ví nhö coâ daâu khi thaáy cha choàng lieàn hoå theïn, beõn leõn; cuõng nhö vaäy, caùc thò nöõ cuûa Thieân chuû Sakka, khi thaáy Toân giaû Maha Moggallana lieàn hoå theïn, beõn leõn, vaøo phoøng rieâng cuûa mình.
Roài Thieân chuû Sakka vaø ñaïi vöông Vessavana ñöa Toân giaû Maha Moggallana ñi thaêm vaø xem khaép laâu ñaøi Vejayanta: "Naøy Thieän höõu Moggallana, xem ñieàu khaû aùi naøy cuûa laâu ñaøi Vejayanta; xem ñieàu khaû aùi naøy cuûa laâu ñaøi Vejayanta. Caùi naøy choùi saùng nhôø caùc coâng ñöùc do Toân giaû Kosiya ñaõ laøm thôøi xöa; vaø loaøi Ngöôøi, khi thaáy caùi gì khaû aùi lieàn noùi: 'Thaät söï, caùi naøy choùi saùng töø chö thieân coõi trôøi Ba möôi ba. Caùi naøy choùi saùng nhôø caùc coâng ñöùc do Toân giaû Kosiya ñaõ laøm thôøi xöa'".
Roài Toân giaû Maha Moggallana suy nghó: "Daï-xoa naøy soáng phoùng daät moät caùch quaù ñaùng. Ta haõy laøm cho vò naøy hoaûng sôï". Toân giaû Maha Moggallana lieàn thò hieän thaàn thoâng löïc, duøng ngoùn chaân caùi laøm cho laàu Vejayanta rung ñoäng, chuyeån ñoäng, chaán ñoäng maïnh. Thieân chuû Sakka, ñaïi vöông Sessavana vaø chö thieân ôû coõi trôøi Ba möôi ba, taâm caûm thaáy kyø dieäu, hy höõu: "Thaät kyø dieäu thay, thaät hy höõu thay ñaïi thaàn thoâng löïc, ñaïi oai löïc cuûa Toân giaû Sa-moân! Vôùi ngoùn chaân caùi, vò naøy laøm cho thieân cung naøy rung ñoäng, chuyeån ñoäng, chaán ñoäng maïnh!"
Toân giaû Mahamoggallana sau khi bieát Thieân chuû Sakka ñaõ hoaûng sôï, loâng toùc döïng ngöôïc lieàn noùi vôùi Thieân chuû Sakka:
-- Naøy Kosiya, veà lôøi thuyeát giaûng maø Theá Toân ñaõ noùi cho OÂng moät caùch toùm taét, thaät toát laønh cho chuùng toâi, neáu ñöôïc nghe chæ moät phaàn lôøi thuyeát giaûng aáy.
-- ÔÛ ñaây, naøy Thieän höõu Moggallana, toâi ñeán choã Theá Toân ôû, sau khi ñeán, ñaûnh leã Theá Toân vaø ñöùng moät beân. Naøy Thieän höõu Moggallana, sau khi ñöùng moät beân, toâi baïch vôùi Theá Toân nhö sau:
"-- Baïch Theá Toân, moät caùch toùm taét, ñeán möùc ñoä naøo, moät Tyû-kheo laø aùi taän giaûi thoaùt, cöùu caùnh thaønh töïu, cöùu caùnh an oån khoûi caùc khoå aùch, cöùu caùnh phaïm haïnh, cöùu caùnh vieân maõn, baäc toái thaéng giöõa chö Thieân vaø loaøi Ngöôøi?
Khi nghe noùi vaäy, naøy Thieän höõu Moggallana, Theá Toân noùi vôùi toâi nhö sau:
"-- ÔÛ ñaây, naøy Thieân chuû, Tyû-kheo ñöôïc nghe nhö sau: "Thaät khoâng xöùng ñaùng, neáu coù thieân vò ñoái vôùi taát caû phaùp"". Vò aáy bieát roõ taát caû phaùp. Sau khi bieát roõ taát caû phaùp, vò aáy bieát moät caùch roát raùo taát caû phaùp". Do bieát moät caùch roát raùo taát caû phaùp, neáu coù caûm thoï naøo, laïc thoï, khoå thoï hay baát khoå baát laïc thoï, vò aáy soáng quaùn taùnh voâ thöôøng, soáng quaùn taùnh ly tham, soáng quaùn taùnh ñoaïn dieät, soáng quaùn taùnh xaû ly trong caùc caûm thoï aáy. Vò aáy nhôø soáng quaùn taùnh voâ thöôøng, soáng quaùn taùnh ly tham, soáng quaùn taùnh ñoaïn dieät, soáng quaùn taùnh xaû ly trong caùc caûm thoï aáy neân khoâng chaáp tröôùc moät vaät gì ôû ñôøi; do khoâng chaáp tröôùc neân khoâng phieàn naõo; do khoâng phieàn naõo, vò aáy chöùng ñaït Nieát-baøn. Vò aáy tueä tri: "Sanh ñaõ taän, phaïm haïnh ñaõ thaønh, nhöõng vieäc caàn laøm ñaõ laøm, khoâng coøn trôû laïi ñôøi naøy nöõa". "Naøy Thieân chuû, moät caùch toùm taét, ñeán möùc ñoä nhö vaäy, moät Tyû-kheo aùi taän giaûi thoaùt, cöùu caùnh thaønh töïu, cöùu caùnh an oån khoûi caùc khoå aùch, cöùu caùnh phaïm haïnh, cöùu caùnh vieân maõn, baäc toái thaéng giöõa chö Thieân vaø loaøi Ngöôøi".
Nhö vaäy, naøy Thieän höõu Moggallana, Theá Toân noùi moät caùch toùm taét cho toâi veà aùi taän giaûi thoaùt. "
Roài Toân giaû Maha Moggallana, sau khi hoan hyû, tín cho lôøi Thieân chuû Sakka noùi, nhö moät nhaø löïc só duoãi ra caùnh tay ñang co laïi, hay co laïi caùnh tay ñang duoãi ra, bieán maát giöõa chö thieân ôû coõi trôøi Ba möôi ba, vaø hieän ra taïi Ñoâng Vieân Loäc Maãu giaûng ñöôøng.
Sau khi Toân giaû Mahamoggallana ñi chaúng bao laâu, caùc thò nöõ cuûa Thieân chuû Sakka noùi vôùi Thieân chuû Sakka nhö sau:
-- Thöa Thieân chuû, coù phaûi vò aáy laø Theá Toân, baäc Ñaïo sö cuûa Thieân chuû?
-- Khoâng, vò aáy khoâng phaûi laø Theá Toân, baäc Ñaïo Sö cuûa ta. Vò aáy laø ñoàng phaïm haïnh vôùi ta, Toân giaû Maha Moggallana.
-- Thöa Thieân chuû, thaät laø ñieàu toát laønh cho Thieân chuû, coù moät vò ñoàng phaïm haïnh coù ñaïi thaàn thoâng, coù ñaïi oai löïc nhö vaäy. Chaéc chaén vò aáy laø Theá Toân, baäc Ñaïo Sö cuûa Thieân chuû.
Roài Toân giaû Maha Moggallana ñeán taïi choã Theá Toân ôû, sau khi ñeán ñaûnh leã Theá Toân vaø ngoài xuoáng moät beân. Sau khi ngoài xuoáng moät beân, Toân giaû Maha Moggallana baïch Theá Toân:
-- Baïch Theá Toân, Theá Toân coù bieát chaêng, Theá Toân vöøa môùi noùi veà aùi taän giaûi thoaùt moät caùch toùm taét cho moät Daï-xoa coù ñaïi oai löïc?
-- Naøy Moggallana, Ta bieát. ÔÛ ñaây, Thieân chuû Sakka ñeán taïi choã Ta ôû, sau khi ñeán, ñaûnh leã Ta roài ñöùng moät beân. Sau khi ñöùng moät beân, naøy Moggallana, Thieân chuû Sakka baïch vôùi Ta:
"-- Baïch Theá Toân, noùi moät caùch toùm taét, ñeán möùc ñoä naøo, moät Tyû-kheo aùi taän, giaûi thoaùt, cöùu caùnh thaønh töïu, cöùu caùnh an oån khoûi caùc khoå aùch, cöùu caùnh phaïm haïnh, cöùu caùnh vieân maõn, baäc toái thaéng giöõa chö Thieân vaø loaøi Ngöôøi?
Khi nghe noùi vaäy, naøy Maha Moggallana, Ta noùi vôùi Thieân chuû Sakka:
"-- ÔÛ ñaây, naøy Thieân chuû, Tyû-kheo ñöôïc nghe nhö sau: "Thaät khoâng xöùng ñaùng, neáu coù thieân vò ñoái vôùi taát caû phaùp". Naøy Thieân chuû, neáu Tyû-kheo ñöôïc nghe nhö sau: "Thaät khoâng xöùng ñaùng neáu coù thieân vò ñoái vôùi taát caû phaùp". Vò aáy bieát roõ taát caû phaùp. Sau khi bieát roõ taát caû phaùp, vò aáy bieát moät caùch roát raùo taát caû phaùp. Do bieát moät caùch roát raùo taát caû phaùp, neáu coù moät caûm thoï naøo, laïc thoï, khoå thoï, hay baát khoå baát laïc thoï, vò aáy soáng quaùn taùnh voâ thöôøng, soáng quaùn taùnh ly tham, soáng quaùn taùnh ñoaïn dieät, soáng quaùn taùnh xaû ly trong caùc caûm thoï aáy. Vò aáy nhôø soáng quaùn taùnh voâ thöôøng, soáng quaùn taùnh ly tham, soáng quaùn taùnh ñoaïn dieät, soáng quaùn taùnh xaû ly trong caùc caûm thoï aáy neân khoâng chaáp tröôùc moät vaät gì ôû ñôøi. Do khoâng chaáp tröôùc neân khoâng phieàn naõo, do khoâng phieàn naõo, vò aáy chöùng ñaït Nieát-baøn. Vò aáy tueä tri: "Sanh ñaõ taän, phaïm haïnh ñaõ thaønh, nhöõng vieäc caàn laøm ñaõ laøm, khoâng coøn trôû laïi ñôøi naøy nöõa". Naøy Thieân chuû, moät caùch toùm taét, ñeán möùc ñoä nhö vaäy, moät Tyû-kheo aùi taän, giaûi thoaùt, cöùu caùnh thaønh töïu, cöùu caûnh an oån, khoûi caùc khoå aùch, cöùu caùnh phaïm haïnh, cöùu caùnh vieân maõn, baäc toái thaéng giöõa chö Thieân vaø loaøi Ngöôøi".
Nhö vaäy, naøy Moggallana, Ta bieát Ta vöøa noùi moät caùch toùm taét veà aùi taän giaûi thoaùt cho Thieân chuû Sakka."
Theá Toân thuyeát giaûng nhö vaäy. Toân giaû Maha Moggallana hoan hyû, tín thoï lôøi Theá Toân daïy.
Hoøa thöôïng Thích Minh Chaâu dòch Vieät
Chaân thaønh caùm ôn anh HDC vaø nhoùm Phaät töû VH ñaõ coù thieän taâm göûi taëng aán baûn ñieän töû.
(Bình Anson hieäu ñính, döïa theo baûn Anh ngöõ "The Middle Length Discourses of the Buddha", Tyø kheo Nanamoli vaø Tyø kheo Bodhi dòch, 1995).
11-10-2003
Source = BuddhaSasana
[Muïc luïc kinh Trung Boä]