Ngöôøi Cö Só [ Trôû Veà ] [Trang Chuû] [ Index Vieät ] [Index Pali]
Trung Boä Kinh
Majjhima Nikaya47. Kinh Tö saùt
(Vìmamsaka sutta)
Nhö vaày toâi nghe.Moät thôøi Theá Toân ôû Savatthi, taïi Jetavana, tònh xaù cuûa OÂng Anathapindika (Caáp Coâ Ñoäc). ÔÛ ñaây, Theá Toân goïi caùc Tyû-kheo:
-- Naøy caùc Tyû-kheo.
-- Baïch Theá Toân.
Caùc Tyû-kheo aáy vaâng ñaùp Theá Toân. Theá Toân thuyeát giaûng nhö sau:
-- Naøy caùc Tyû-kheo, vò tö saùt Tyû-kheo muoán bieát roõ taäp taùnh (Cetapariyayam) cuûa ngöôøi khaùc, caàn phaûi tìm hieåu veà Nhö Lai, ñeå yù thöùc ñöôïc Ngaøi coù Chaùnh Ñaúng Giaùc hay khoâng?
-- Baïch Theá Toân, ñoái vôùi chuùng con, caùc phaùp döïa Theá Toân laøm caên baûn, höôùng Theá Toân laøm baäc laõnh ñaïo, nöông töïa Theá Toân laøm y cöù. Baïch Theá Toân, toát laønh thay, Theá Toân thuyeát giaûng cho yù nghóa naøy! Sau khi ñöôïc nghe Theá Toân, caùc Tyû-kheo seõ haønh trì.
-- Vaäy naøy caùc Tyû-kheo, haõy nghe vaø kheùo taùc yù, Ta seõ giaûng.
-- Thöa vaâng, baïch Theá Toân.
Caùc Tyû-kheo aáy vaâng ñaùp Theá Toân. Theá Toân thuyeát giaûng nhö sau:
-- Naøy caùc Tyû-kheo, vò tö saùt Tyû-kheo muoán bieát roõ taäp taùnh cuûa ngöôøi khaùc, caàn phaûi tìm hieåu veà Nhö Lai treân hai loaïi phaùp: Caùc phaùp do maét, tai nhaän thöùc, nghó raèng: "Nhöõng phaùp oâ nhieãm do maét, tai nhaän thöùc, nhöõng phaùp aáy coù hieän khôûi ôû Nhö Lai hay khoâng hieän khôûi?" Sau khi tìm hieåu nhö vaäy, vò Tyû-kheo ñöôïc bieát nhö sau: "Nhöõng phaùp oâ nhieãm do maét, tai nhaän thöùc; nhöõng phaùp aáy khoâng coù hieän khôûi ôû Nhö Lai". Sau khi tìm hieåu nhö vaäy vaø bieát ñöôïc nhö sau: "Nhöõng phaùp oâ nhieãm do maét, tai nhaän thöùc; nhöõng phaùp aáy khoâng coù hieän khôûi ôû Nhö Lai".
Vò aáy tìm hieåu theâm: "Nhöõng taïp phaùp (khi nhieãm khi tònh) do maét, tai nhaän thöùc; nhöõng phaùp aáy coù hieän khôûi ôû Nhö Lai hay khoâng hieän khôûi?" Sau khi tìm hieåu nhö vaäy vaø vò Tyû-kheo bieát ñöôïc nhö sau: "Nhöõng taïp phaùp do maét, tai nhaän thöùc, nhöõng phaùp aáy khoâng coù hieän khôûi ôû Nhö Lai". Sau khi tìm hieåu nhö vaäy vaø bieát ñöôïc nhö sau : "Nhöõng taïp phaùp do maét, tai nhaän thöùc; nhöõng phaùp aáy khoâng coù hieän khôûi ôû Nhö Lai."
Vò aáy tìm thieåu theâm: "Nhöõng phaùp hoaøn toaøn thanh tònh, do maét, tai nhaän thöùc; nhöõng phaùp aáy coù hieän khôûi ôû Nhö Lai hay khoâng hieän khôûi?" Sau khi tìm hieåu nhö vaäy, vò Tyû-kheo bieát ñöôïc nhö sau: "Nhöõng phaùp hoaøn toaøn thanh tònh do maét, tai nhaän thöùc, nhöõng phaùp aáy coù hieän khôûi ôû Nhö Lai". Sau khi tìm hieåu nhö vaäy vaø bieát ñöôïc nhö sau: "Nhöõng phaùp hoaøn toaøn thanh tònh do maét, tai nhaän thöùc; nhöõng phaùp aáy coù hieän khôûi ôû Nhö Lai".
Vò aáy tìm hieåu theâm: "Vò Toân giaû naøy thaønh töïu thieän phaùp naøy trong moät thôøi gian laâu daøi hay trong moät thôøi gian ngaén?" Sau khi tìm hieåu nhö vaäy, vò Tyû-kheo bieát ñöôïc nhö sau: "Vò Toân giaû naøy thaønh töïu thieän phaùp naøy trong moät thôøi gian laâu daøi, vò Toân giaû naøy thaønh töïu thieän phaùp naøy khoâng phaûi trong moät thôøi gian ngaén". Sau khi tìm hieåu nhö vaäy vaø bieát ñöôïc nhö sau: "Vò Toân giaû naøy thaønh töïu thieän phaùp naøy trong moät thôøi gian laâu daøi, vò Toân giaû naøy thaønh töïu thieân phaùp naøy khoâng phaûi trong moät thôøi gian ngaén".
Vò aáy tìm hieåu theâm: "Vò Toân giaû Tyû-kheo höõu danh naøy, khi coù danh, moät soá nguy hieåm coù khôûi leân cho vò aáy ôû ñaây khoâng?" Naøy caùc Tyû-kheo, moät soá nguy hieåm khoâng khôûi leân ôû ñaây cho vò Tyû-kheo, khi vò aáy chöa ñöôïc höõu danh, chöa coù danh tieáng. Naøy caùc Tyû-kheo, khi vò Tyû-kheo aáy ñöôïc höõu danh, coù danh tieáng, thì moät soá nguy hieåm coù theå khôûi leân ôû ñaây cho vò aáy. Sau khi tìm hieåu nhö vaäy, vò Tyû-kheo bieát ñöôïc nhö sau: "Vò Toân giaû Tyû-kheo höõu danh naøy, khi coù danh, moät soá nguy hieåm khoâng khôûi leân cho vò aáy". Sau khi tìm hieåu nhö vaäy, vò aáy bieát ñöôïc nhö sau : "Vò Toân giaû Tyû-kheo höõu danh naøy, khi coù danh, moät soá nguy hieåm khoâng khôûi leân cho vò naøy."
Vò aáy tìm hieåu theâm: "Vò Toân giaû naøy, do voâ uùy maø töø boû, vò Toân giaû naøy khoâng phaûi vì sôï haõi maø töø boû. Coù phaûi do vì ñoaïn dieät tham aùi, vì khoâng coù tham aùi, neân vò naøy khoâng thoûa maõn caùc duïc?". Sau khi tìm hieåu nhö vaäy, vò aáy bieát ñöôïc nhö sau: "Vò Toân giaû naøy, do voâ uùy maø töø boû, vò Toân giaû naøy khoâng phaûi vì sôï haõi maø töø boû. Do vì ñoaïn dieät tham aùi, vì khoâng coù tham aùi, neân vò naøy khoâng thoûa maõn caùc duïc".
Naøy caùc Tyû-kheo, neáu coù nhöõng ngöôøi khaùc hoûi vò Tyû-kheo aáy nhö sau: "Nhöõng döõ kieän Toân giaû laø gì, nhöõng baèng chöùng cuûa Toân giaû laø gì, maø Toân giaû noùi: "Vò Toân giaû naøy, do voâ uùy maø töø boû, vò Toân giaû naøy khoâng phaûi vì sôï haõi maø töø boû". Do vì ñoaïn dieät tham aùi, vì khoâng coù tham aùi, neân vò naøy khoâng thoûa maõn caùc duïc". Naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo muoán traû lôøi moät caùch chaân chaùnh phaûi traû lôøi nhö sau: "Vò Toân giaû naøy soáng giöõa Taêng chuùng hay soáng moät mình, daàu cho nhöõng vò soáng ôû ñaây laø thieän haïnh, laø aùc haïnh, daàu cho coù nhöõng vò giaùo giôùi hoäi chuùng, ôû ñaây coù nhöõng vò chuyeân troïng taøi vaät, coù nhöõng vò ôû ñaây khoâng bò oâ nhieãm bôûi taøi vaät, vò Toân giaû naøy khoâng vì vaäy maø khinh bæ hoï vì lyù do naøy. Nhö vaây toâi nghe tröôùc maët Theá Toân, nhö vaäy toâi ñöôïc bieát tröôùc maët Theá Toân: "Ta do voâ uùy maø töø boû, Ta khoâng phaûi vì sôï haõi maø töø boû. Do vì ñoaïn dieät tham aùi, vì khoâng coù tham aùi neân ta khoâng thoûa maõn caùc duïc"".
ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Nhö Lai caàn phaûi ñöôïc hoûi theâm nhö sau: "Caùc phaùp oâ nhieãm do maét, tai nhaän thöùc; nhöõng phaùp aáy coù hieän khôûi ôû Nhö Lai hay khoâng coù hieän khôûi?" Ñöôïc hoûi vaäy, Nhö Lai seõ traû lôøi nhö sau: "Caùc phaùp oâ nhieãm do maét, tai nhaän thöùc; nhöõng phaùp aáy khoâng hieän khôûi ôû Nhö Lai."
Neáu ñöôïc hoûi: "Nhöõng taïp phaùp ôû maét, tai nhaän thöùc; nhöõng phaùp aáy coù hieän khôûi ôû Nhö Lai hay khoâng coù hieän khôûi?" Ñöôïc hoûi vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, Nhö Lai seõ traû lôøi nhö sau: "Nhöõng taïp phaùp do maét, tai nhaän thöùc, nhöõng phaùp aáy khoâng coù hieän khôûi ôû Nhö Lai."
Neáu ñöôïc hoûi: "Nhöõng phaùp hoaøn toaøn thanh tònh do maét, tai nhaän thöùc; nhöõng phaùp aáy coù hieän khôûi ôû Nhö Lai hay khoâng coù hieän khôûi?" Ñöôïc hoûi vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, Nhö Lai traû lôøi nhö sau: "Nhöõng phaùp hoaøn toaøn thanh tònh do maét, tai nhaän thöùc; nhöõng phaùp aáy coù hieän khôûi ôû Nhö Lai. Ta laáy nhö vaäy laøm ñaïo loä, laøm haønh giôùi. Khoâng coù ai gioáng Ta nhö vaäy. "
Naøy caùc Tyû-kheo, moät ñeä töû phaûi ñeán gaàn baäc Ñaïo Sö coù noùi nhö vaäy ñeå ñöôïc nghe phaùp. Vò Ñaïo Sö thuyeát phaùp cho vò aáy töø vaán ñeà naøy ñeán vaán ñeà khaùc, töø vi dieäu naøy ñeán vi dieäu khaùc, caùc phaùp haéc baïch cuøng vôùi caùc phaùp töông ñöông (Sappatibhaga). Naøy caùc Tyû-kheo, tuøy theo vò Ñaïo Sö thuyeát phaùp cho vò Tyû-kheo, töø vaán ñeà naøy ñeán vaán ñeà khaùc, töø vi dieäu naøy ñeán vi dieäu khaùc, caùc phaùp haéc baïch cuøng vôùi caùc phaùp töông ñöông; vò Tyû-kheo, tuøy theo nhö vaäy, sau khi chöùng tri trong phaùp aáy, ñaït ñeán söï cöùu caùnh cuûa töøng phaùp moät. Vò aáy khôûi loøng tònh tín ñoái vôùi baäc Ñaïo Sö: "Theá Toân laø baäc Chaùnh Ñaúng Giaùc, Phaùp ñöôïc Theá Toân kheùo thuyeát giaûng, chuùng Taêng thaät kheùo haønh trì".
Naøy caùc Tyû-kheo, neáu coù ngöôøi khaùc hoûi Tyû-kheo aáy nhö sau: "Toân giaû coù nhöõng döõ kieän gì, coù nhöõng baèng chöùng gì ñeå Toân giaû noùi raèng: "Theá Toân laø baäc Chaùnh Ñaúng Giaùc, Phaùp ñöôïc Theá Toân kheùo thuyeát giaûng, chuùng Taêng thaät kheùo haønh trì?"" Naøy caùc Tyû-kheo, muoán traû lôøi moät caùch chaân chaùnh, vò Tyû-kheo phaûi traû lôøi nhö sau: "ÔÛ ñaây, naøy Hieàn giaû, toâi ñeán yeát kieán Theá Toân ñeå nghe thuyeát phaùp, Theá Toân thuyeát phaùp cho toâi, töø vaán ñeà naøy ñeán vaán ñeà khaùc, töø vi dieäu naøy ñeán vi dieäu khaùc, caùc phaùp haéc baïch vôùi caùc phaùp töông ñöông cuûa chuùng. Naøy Hieàn giaû, tuøy theo Theá Toân thuyeát phaùp cho toâi nhö theá naøo, töø vaán ñeà naøy ñeán vaán ñeà khaùc, töø vi dieäu naøy ñeán vi dieäu khaùc, caùc phaùp haéc baïch vôùi caùc phaùp töông ñöông cuûa chuùng; tuøy theo nhö vaäy, sau khi chöùng tri trong phaùp aáy, toâi ñaït ñeán söï cöùu caùnh cuûa töøng phaùp moät. Toâi khôûi loøng tònh tín ñoái vôùi baäc Ñaïo Sö: "Theá Toân laø baäc Chaùnh Ñaúng Giaùc, Phaùp ñöôïc Theá Toân kheùo thuyeát giaûng, chuùng Taêng thaät kheùo haønh trì"".
Naøy caùc Tyû-kheo, ñoái vôùi ai maø loøng tin ñoái vôùi Nhö Lai ñöôïc an laäp, caên cöù, an truù treân nhöõng döõ kieän, nhöõng vaên cuù, nhöõng vaên töï nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, loøng tin nhö vaäy ñöôïc goïi laø coù döõ kieän ñaày ñuû, caên cöù treân (chaùnh) kieán, vöõng chaéc, khoâng theå bò phaù hoaïi bôûi moät Sa-moân, Baø-la-moân, chö thieân, Ma ra, Phaïm thieân hay baát cöù ai ôû ñôøi. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laø söï tìm hieåu veà Nhö Lai, vaø nhö vaäy Nhö Lai môùi ñöôïc kheùo tìm hieåu moät caùch ñuùng phaùp.
Theá Toân thuyeát giaûng nhö vaäy. Caùc Tyû-kheo aáy hoan hyû, tín thoï lôøi Theá Toân daïy.
Hoøa thöôïng Thích Minh Chaâu dòch Vieät
Chaân thaønh caùm ôn anh HDC vaø nhoùm Phaät töû VH ñaõ coù thieän taâm göûi taëng aán baûn ñieän töû.
(Bình Anson hieäu ñính, döïa theo baûn Anh ngöõ "The Middle Length Discourses of the Buddha", Tyø kheo Nanamoli vaø Tyø kheo Bodhi dòch, 1995).
11-10-2003
Source = BuddhaSasana
[Muïc luïc kinh Trung Boä]