Ngöôøi Cö Só [ Trôû Veà ] [Trang Chuû] [ Index Vieät ] [Index Pali]
Trung Boä Kinh
Majjhima Nikaya48. Kinh Kosambiya
(Kosambiya sutta)
Nhö vaày toâi nghe.Moät thôøi Theá Toân ôû Kosambi, taïi tònh xaù Ghosita. Luùc baáy giôø, caùc Tyû-kheo ôû Kosambi soáng caïnh tranh, luaän tranh, ñaáu tranh nhau, ñaû thöông nhau baèng nhöõng binh khí mieäng löôõi. Hoï khoâng töï thoâng caûm nhau, khoâng chaáp nhaän thoâng caûm; hoï khoâng töï hoøa giaûi, khoâng chaáp nhaän hoøa giaûi.
Roài moät Tyû-kheo ñeán choã Theá Toân ôû, sau khi ñeán, ñaûnh leã Theá Toân roài ngoài xuoáng moät beân. Sau khi ngoài xuoáng moät beân. Tyû-kheo aáy baïch Theá Toân:
-- ÔÛ ñaây, baïch Theá Toân, caùc Tyû-kheo ôû Kosambi soáng caïnh tranh, luaän tranh, ñaáu tranh nhau, ñaû thöông nhau baèng nhöõng binh khí mieäng löôõi. Hoï khoâng töï thoâng caûm nhau, khoâng chaáp nhaän thoâng caûm; hoï khoâng töï hoøa giaûi nhau, khoâng chaáp nhaän hoøa giaûi.
Roài Theá Toân cho goïi moät Tyû-kheo vaø baûo nhö sau:
-- Naøy caùc Tyû-kheo, haõy ñi, vaø nhaân danh Ta, baûo caùc Tyû-kheo aáy nhö sau: "Baäc Ñaïo Sö cho goïi chö Toân giaû".
-- Thöa vaâng, baïch Theá Toân.
Tyû-kheo aáy vaâng ñaùp Theá Toân, ñeán choã caùc Tyû-kheo aáy ôû sau khi ñeán, lieàn thöa vôùi caùc Tyû-kheo aáy:
-- Baäc Ñaïo Sö cho goïi chö Toân giaû.
-- Hieàn giaû, vaâng.
Caùc Tyû-kheo vaâng ñaùp Tyû-kheo aáy, ñeán choã Theá Toân ôû, sau khi ñeán, ñaûnh leã Theá Toân roài ngoài xuoáng moät beân. Theá Toân noùi vôùi caùc Tyû-kheo ñang ngoài xuoáng moät beân:
-- Naøy caùc Tyû-kheo, coù ñuùng söï thaät chaêng, caùc OÂng soáng caïnh tranh, luaän tranh, ñaáu tranh, ñaû thöông nhau baèng nhöõng binh khí mieäng löôõi. Vaø caùc OÂng khoâng töï thoâng caûm nhau, khoâng chaáp nhaän thoâng caûm, khoâng töï hoøa giaûi nhau, khoâng chaáp nhaän hoøa giaûi?
-- Baïch Theá Toân, coù vaäy.
-- Naøy caùc Tyû-kheo, caùc oâng nghó theá naøo? Trong khi caùc OÂng soáng caïnh tranh, luaän tranh, ñaáu tranh, ñaû thöông nhau baèng binh khí mieäng löôõi; trong khi aáy caùc OÂng coù an truù töø thaân haønh ñoái vôùi caùc vò ñoàng phaïm haïnh caû tröôùc maët laãn sau löng khoâng, caùc OÂng coù an truù töø khaåu haønh ñoái vôùi caùc vò ñoàng phaïm haïnh caû tröôùc maët laãn sau löng khoâng, caùc OÂng coù an truù töø yù haønh ñoái vôùi caùc vò ñoàng phaïm haïnh caû tröôùc maët laãn sau löng khoâng?
-- Baïch Theá Toân, khoâng.
-- Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, caùc OÂng ñaõ chaáp nhaän raèng, trong khi caùc OÂng soáng caïnh tranh, luaän tranh, ñaáu tranh, ñaû thöông nhau baèng binh khí mieäng löôõi, trong khi aáy, khoâng coù an truù töø thaân haønh ñoái vôùi caùc vò ñoàng phaïm haïnh caû tröôùc maët laãn sau löng, khoâng coù an truù töø khaåu haønh ñoái vôùi caùc vò ñoàng phaïm haïnh caû tröôùc maët laãn sanh löng, khoâng coù an truù töø yù haønh ñoái vôùi caùc vò ñoàng phaïm haïnh caû tröôùc maët laãn sau löng. Nhö vaäy, naøy caùc keû meâ môø kia, do bieát gì, do thaáy gì, caùc OÂng soáng caïnh tranh, luaän tranh, ñaáu tranh, ñaû thöông nhau vôùi nhöõng binh khí mieäng löôõi; vaø caùc OÂng khoâng töï thoâng caûm nhau, khoâng chaáp nhaän thoâng caûm, khoâng töï hoøa giaûi nhau, khoâng chaáp nhaän hoøa giaûi. Nhö vaäy, naøy caùc keû meâ môø kia, caùc OÂng seõ phaûi chòu baát haïnh, ñau khoå trong moät thôøi gian daøi.
Roài Theá Toân baûo caùc Tyû-kheo:
-- Naøy caùc Tyû-kheo, coù saùu phaùp naøy caàn phaûi ghi nhôù, taïo thaønh töông aùi, taïo thaønh töông kính, ñöa ñeán hoøa ñoàng, ñöa ñeán voâ tranh luaän, hoøa hôïp, nhaát trí. Theá naøo laø saùu? ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo an truù töø thaân haønh ñoái vôùi caùc vò ñoàng phaïm haïnh caû tröôùc maët laãn sau löng. Phaùp naøy caàn phaûi ghi nhôù, taïo thaønh töông aùi, taïo thaønh töông kính, ñöa ñeán hoøa ñoàng, ñöa ñeán khoâng tranh luaän, hoøa hôïp, nhaát trí.
Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo an truù töø khaåu haønh ñoái vôùi caùc vò ñoàng phaïm haïnh caû tröôùc maët laãn sau löng. Phaùp naøy caàn phaûi ghi nhôù, taïo thaønh töông aùi, taïo thaønh töông kính, ñöa ñeán hoøa ñoàng, ñöa ñeán khoâng tranh luaän, hoøa hôïp, nhaát trí.
Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo an truù töø yù haønh ñoái vôùi caùc vò ñoàng phaïm haïnh caû tröôùc maët laãn sau löng. Phaùp naøy caàn phaûi ghi nhôù, taïo thaønh töông aùi, taïo thaønh töông kính, ñöa ñeán hoøa ñoàng, ñöa ñeán khoâng tranh luaän, hoøa hôïp, nhaát trí.
Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, ñoái vôùi caùc taøi vaät nhaän ñöôïc ñuùng phaùp, hôïp phaùp, cho ñeán nhöõng taøi vaät thaâu nhaän chæ trong bình baùt, Tyû-kheo khoâng phaûi laø ngöôøi khoâng san seû, caùc taøi vaät nhaän ñöôïc nhö vaäy, phaûi laø ngöôøi san seû duøng chung vôùi caùc vò ñoàng phaïm haïnh coù giôùi ñöùc. Phaùp naøy caàn phaûi ghi nhôù, taïo thaønh töông aùi, taïo thaønh töông kính, ñöa ñeán hoøa ñoàng, ñöa ñeán khoâng tranh luaän, hoøa hôïp, nhaát trí.
Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, ñoái vôùi caùc giôùi luaät khoâng coù vi phaïm, khoâng coù tyø veát, khoâng coù vaån ñuïc, khoâng coù ueá taïp, giaûi thoaùt, ñöôïc ngöôøi trí taùn thaùn, khoâng bò chaáp tröôùc, ñöa ñeán thieàn ñònh, Tyû-kheo soáng thaønh töïu trong caùc giôùi luaät aáy vôùi caùc vò ñoàng phaïm haïnh caû tröôùc maët laãn sau löng. Phaùp naøy caàn phaûi ghi nhôù, taïo thaønh töông aùi, taïo thaønh töông kính, ñöa ñeán hoøa ñoàng, ñöa ñeán khoâng tranh luaän, hoøa hôïp, nhaát trí.
Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, ñoái vôùi caùc tri kieán thuoäc veà baäc Thaùnh coù khaû naêng höôùng thöôïng, khieán ngöôøi thöïc haønh chaân chaùnh dieät taän khoå ñau, Tyû-kheo, soáng thaønh töïu tri kieán nhö vaäy, cuøng vôùi caùc ñoàng phaïm haïnh caû tröôùc maët laãn sau löng. Phaùp naøy caàn phaûi ghi nhôù, taïo thaønh töông aùi, taïo thaønh töông kính, ñöa ñeán hoøa ñoàng, ñöa ñeán khoâng tranh luaän, hoøa hôïp, nhaát trí.
Naøy caùc Tyû-kheo, coù saùu phaùp naøy caàn phaûi ghi nhôù, taïo thaønh töông aùi, taïo thaønh töông kính, ñöa ñeán hoøa ñoàng, ñöa ñeán khoâng tranh luaän, hoøa hôïp, nhaát trí.
Naøy caùc Tyû-kheo, trong saùu phaùp caàn phaûi ghi nhôù naøy, coù moät phaùp toái thöôïng, thaâu nhieáp taát caû, laøm gieàng moái cho taát caû, chính laø tri kieán naøy, thuoäc veà baäc Thaùnh, coù khaû naêng höôùng thöôïng, khieán ngöôøi thöïc haønh chaân chaùnh dieät taän khoå ñau. Naøy caùc Tyû-kheo, ví nhö moät caên nhaø coù maùi nhoïn nhö ngoïn thaùp, coù moät phaùp toái thöôïng, thaâu nhieáp taát caû, laøm gieàng moái cho taát caû, chính laø maùi nhoïn. Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, trong saùu phaùp caàn phaûi ghi nhôù naøy, coù moät phaùp toái thöôïng, thaâu nhieáp taát caû, laøm gieàng moái cho taát caû, chính laø tri kieán naøy, thuoäc veà baäc Thaùnh, coù khaû naêng höôùng thöôïng, khieán ngöôøi thöïc haønh chaân chaùnh dieät taän khoå ñau.
Naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø tri kieán thuoäc veà baäc Thaùnh, coù khaû naêng höôùng thöôïng, khieán ngöôøi thöïc haønh chaân chaùnh dieät taän khoå ñau? ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo ñi ñeán ngoâi röøng, hay ñi ñeán döôùi goác caây, hay ñi ñeán choã troáng vaéng vaø suy nghó nhö sau: "Khoâng bieát ta coù noäi trieàn naøo chöa ñoaïn tröø khoâng? Do noäi trieàn naøy neáu taâm ta bò trieàn phöôïc, thì ta khoâng theå bieát nhö thaät, khoâng theå thaáy nhö thaät?" Naøy caùc Tyû-kheo, neáu Tyû-kheo bò tham duïc trieàn phöôïc, cho ñeán nhö vaäy, taâm (cuûa vò naøy) bò trieàn phöôïc. Naøy caùc Tyû-kheo, neáu Tyû-kheo bò saân trieàn phöôïc, cho ñeán nhö vaäy, taâm (cuûa vò naøy) bò trieàn phöôïc. Naøy caùc Tyû-kheo, neáu Tyû-kheo bò hoân traàm thuïy mieân trieàn phöôïc, cho ñeán nhö vaäy, taâm (cuûa vò naøy) bò trieàn phöôïc. Naøy caùc Tyû-kheo, neáu Tyû-kheo bò traïo hoái trieàn phöôïc, cho ñeán nhö vaäy, taâm (cuûa vò naøy) bò trieàn phöôïc. Naøy caùc Tyû-kheo, neáu Tyû-kheo bò nghi trieàn phöôïc, cho ñeán nhö vaäy, taâm (cuûa vò naøy) bò trieàn phöôïc. Naøy caùc Tyû-kheo, neáu Tyû-kheo coù taâm bò theá söï ñôøi naøy raøng buoäc, cho ñeán nhö vaäy, taâm (cuûa vò naøy) bò trieàn phöôïc. Naøy caùc Tyû-kheo, neáu vò Tyû-kheo coù taâm bò theá söï ñôøi sau raøng buoäc, cho ñeán nhö vaäy, taâm (cuûa vò naøy) bò trieàn phöôïc. Tyû-kheo soáng caïnh tranh, luaän tranh, ñaáu tranh, ñaû thöông nhau vôùi nhöõng binh khí mieäng löôõi, cho ñeán nhö vaäy, taâm (cuûa vò naøy) bò trieàn phöôïc.
Vò aáy bieát roõ nhö sau: "Ta khoâng coù noäi trieàn chöa ñöôïc ñoaïn tröø, do noäi trieàn naøy neáu taâm ta bò trieàn phöôïc, ta khoâng theå bieát nhö thaät, khoâng theå thaáy nhö thaät. Y Ù cuûa ta ñöôïc kheùo höôùng ñeán söï giaùc ngoä caùc söï thaät". Ñoù laø trí thöù nhaát maø vò naøy chöùng ñöôïc, thuoäc caùc baäc Thaùnh, sieâu theá, caùc phaøm phu khoâng theå coïng chöùng.
Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, vò Thaùnh ñeä töû suy nghó nhö sau: "Trong khi ta thöïc taäp, tu taäp, luyeän taäp nhieàu laàn tri kieán naøy; ta töï ñaït ñöôïc tòch chi, ta töï ñaït ñöôïc tònh chi". Vò naøy bieát roõ nhö sau: "Trong khi ta thöïc taäp, tu taäp, luyeän taäp nhieàu laàn tri kieán naøy; ta töï ñaït ñöôïc tòch chæ, ta töï ñaït ñöôïc tòch chæ". Ñoù laø trí thöù hai maø vò naøy chöùng ñöôïc, thuoäc caùc baäc Thaùnh, sieâu theá, caùc phaøm phu khoâng theå coïng chöùng.
Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, vò Thaùnh ñeä töû suy nghó nhö sau: "Tri kieán nhö ta ñaõ thaønh töïu coù theå coù moät Sa-moân hay Baø-la-moân naøo ngoaøi toå chöùc naøy, thaønh töïu tri kieán nhö vaäy khoâng?" Vò aáy hieåu roõ nhö sau: "Tri kieán nhö ta ñaõ thaønh töïu khoâng coù moät Sa-moân hay Baø-la-moân naøo khaùc, ngoaøi toå chöùc naøy, thaønh töïu tri kieán nhö vaäy". Ñoù laø tri thöù ba maø vò naøy chöùng ñöôïc, thuoäc caùc baäc Thaùnh, sieâu theá, caùc phaøm phu khoâng theå coïng chöùng.
Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, vò Thaùnh ñeä töû suy nghó nhö sau: "Phaùp taùnh (Dhammata) maø moät vò chöùng ñöôïc tri kieán thaønh töïu, phaùp taùnh nhö vaäy ta coù thaønh töïu hay khoâng?" Vaø naøy caùc Tyû-kheo, phaùp taùnh aáy laø gì maø moät vò chöùng ñöôïc tri kieán thaønh töïu? Ñaây laø phaùp taùnh, naøy caùc Tyû-kheo, maø moät vò chöùng ñöôïc tri kieán thaønh töïu. Baát cöù giôùi toäi naøo vò naøy vò phaïm, giôùi toäi aáy lieàn ñöôïc xuaát toäi. Vò naøy laäp töùc phaùt loä, toû baøy, trình baøy tröôùc baäc Ñaïo Sö hay tröôùc caùc vò ñoàng phaïm haïnh coù trí. Sau khi phaùt loä, toû baøy, trình baøy, vò aáy phoøng hoä gìn giöõ trong töông lai. Naøy caùc Tyû-kheo, ví nhö moät ñöùa treû con, ngaây thô, naèm ngöûa, laäp töùc ruùt lui tay hay chaân neáu tay hay chaân cuûa noù chaïm phaûi than ñoû. Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø phaùp taùnh maø moät vò chöùng ñöôïc tri kieán thaønh töïu. Baát cöù giôùi toäi naøo vò naøy vò phaïm, giôùi toäi aáy lieàn ñöôïc xuaát toäi. Vò naøy laäp töùc phaùt loä, toû baøy, trình baøy tröôùc baäc Ñaïo Sö hay tröôùc caùc vò ñoàng phaïm haïnh coù trí. Sau khi phaùt loä, toû baøy, trình baøy, vò aáy phoøng hoä gìn giöõ trong töông lai. Vò aáy bieát roõ nhö sau: "Phaùp taùnh maø moät vò chöùng ñöôïc tri kieán thaønh töïu, phaùp taùnh nhö vaäy ta coù thaønh töïu". Nhö vaäy laø trí thöù tö maø vò naøy chöùng ñöôïc, thuoäc caùc baäc Thaùnh, sieâu theá, caùc phaøm phu khoâng theå coïng chöùng.
Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, vò Thaùnh ñeä töû suy nghó nhö sau: "Phaùp taùnh maø moät vò chöùng ñöôïc tri kieán thaønh töïu, phaùp taùnh nhö vaäy ta coù thaønh töïu hay khoâng?" Vaø naøy caùc Tyû-kheo, phaùp taùnh aáy laø gì maø moät vò chöùng ñöôïc tri kieán thaønh töïu? Ñaây laø phaùp taùnh, naøy caùc Tyû-kheo, maø moät vò chöùng ñöôïc tri kieán thaønh töïu. Baát luaän söï vieäc caàn phaûi laøm daàu lôùn nhoû gì, giuùp cho caùc vò ñoàng phaïm haïnh; vò naøy noã löïc thöïc hieän, nhöng tha thieát höôùng ñeán taêng thöôïng giôùi hoïc, taêng thöôïng taâm hoïc, taêng thöôïng tueä hoïc. Naøy caùc Tyû-kheo, ví nhö con boø coù caùc con beâ, khi ñang nhoå luøm coû leân (aên), vaãn coi chöøng con beâ. Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø phaùp taùnh maø moät vò chöùng ñöôïc tri kieán thaønh töïu. Baát luaän söï vieäc caàn phaûi laøm daàu lôùn nhoû gì, giuùp cho caùc vò ñoàng phaïm haïnh; vò naøy noã löïc thöïc hieän, nhöng tha thieát höôùng ñeán taêng thöôïng giôùi hoïc, taêng thöôïng taâm hoïc, taêng thöôïng tueä hoïc. Vò naøy bieát roõ nhö sau: "Phaùp taùnh maø moät vò chöùng ñöôïc tri kieán thaønh töïu, phaùp taùnh nhö vaäy ta coù thaønh töïu". Nhö vaäy laø trí thöù naêm maø vò naøy chöùng ñöôïc, thuoäc caùc baäc Thaùnh, sieâu theá, caùc phaøm phu khoâng theå coïng chöùng.
Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, vò Thaùnh ñeä töû suy nghó nhö sau: "Söùc maïnh maø moät vò chöùng ñöôïc tri kieán thaønh töïu, söùc maïnh nhö vaäy ta coù thaønh töïu hay khoâng?" Vaø naøy caùc Tyû-kheo, söùc maïnh aáy laø gì maø moät vò chöùng ñöôïc tri kieán thaønh töïu? Ñaây laø söùc maïnh, naøy caùc Tyû-kheo, moät vò chöùng ñöôïc tri kieán thaønh töïu. Trong khi Phaùp vaø Luaät do Nhö Lai tuyeân thuyeát ñöôïc giaûng daïy, sau khi chuù taâm chuù yù, chuyeân chuù toaøn taâm trí, vò naøy loùng tai nghe Phaùp. Vò naøy bieát roõ nhö sau : "Söùc maïnh maø moät vò chöùng ñöôïc tri kieán thaønh töïu söùc maïnh nhö vaäy ta coù thaønh töïu". Nhö vaäy laø trí thöù saùu maø vò naøy chöùng ñöôïc, thuoäc caùc baäc Thaùnh, sieâu theá, caùc phaøm phu khoâng coù theå coïng chöùng.
Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, vò Thaùnh ñeä töû suy nghó nhö sau: "Söùc maïnh maø moät vò chöùng ñöôïc tri kieán thaønh töïu, söùc maïnh nhö vaäy ta coù thaønh töïu hay khoâng?" Vaø naøy caùc Tyû-kheo, söùc maïnh aáy laø gì maø moät vò chöùng ñöôïc tri kieán thaønh töïu? Ñaây laø söùc maïnh, naøy caùc Tyû-kheo, maø moät vò chöùng ñöôïc tri kieán thaønh töïu. Trong khi Phaùp vaø Luaät do Nhö Lai tuyeân thuyeát ñöôïc giaûng daïy, vò naøy chöùng ñöôïc nghóa tín thoï (atthaveda), Phaùp tín thoï (Dhammaveda), vaø söï haân hoan töông öùng vôùi phaùp; vò naøy hieåu roõ nhö sau: "Söùc maïnh maø moät vò chöùng ñöôïc tri kieán thaønh töïu söùc maïnh nhö vaäy ta coù thaønh töïu". Nhö vaäy laø trí thöù baûy maø vò naøy chöùng ñöôïc, thuoäc caùc baäc Thaùnh, sieâu theá, caùc phaøm phu khoâng theå coïng chöùng.
Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, phaùp taùnh ñöôïc kheùo an truù ñoái vôùi vò Thaùnh ñeä töû thaønh töïu baûy chi naøy ñeå chöùng ñöôïc quaû Döï Löu. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, vò Thaùnh ñeä töû thaønh töïu baûy chi naøy töùc laø ñaõ thaønh töïu Döï Löu quaû.
Theá Toân thuyeát giaûng nhö vaäy. Caùc Tyû-kheo aáy hoan hyû, tín thoï lôøi Theá Toân daïy.
Hoøa thöôïng Thích Minh Chaâu dòch Vieät
Chaân thaønh caùm ôn anh HDC vaø nhoùm Phaät töû VH ñaõ coù thieän taâm göûi taëng aán baûn ñieän töû.
(Bình Anson hieäu ñính, döïa theo baûn Anh ngöõ "The Middle Length Discourses of the Buddha", Tyø kheo Nanamoli vaø Tyø kheo Bodhi dòch, 1995).
11-10-2003
Source = BuddhaSasana
[Muïc luïc kinh Trung Boä]