Ngöôøi Cö Só          [ Trôû Veà         [Trang Chuû]           [ Index Vieät         [Index Pali]

Trung Boä Kinh
Majjhima Nikaya

55. Kinh Jìvaka
(Jìvaka sutta)


Nhö vaày toâi nghe.

Moät thôøi Theá Toân truù ôû Rajagaha (Vöông Xaù), taïi röøng xoaøi cuûa Jivaka Komarabhacca.

Roài Jivaka Komarabhacca ñi ñeán choã Theá Toân ôû, sau khi ñeán ñaûnh leã Theá Toân, ngoài xuoáng moät beân. Sau khi ngoài xuoáng moät beân, Jivaka Komarabhacca baïch Theá Toân:

-- Baïch Theá Toân, con nghe noùi nhö sau: "Vì Sa-moân Gotama, hoï gieát haïi caùc sinh vaät. Vaø Sa-moân Gotama (tuy) bieát theá (vaãn) duøng caùc loaïi thòt ñöôïc gieát vì mình vaø ñöôïc laøm cho mình". Baïch Theá Toân, nhöõng ai noùi nhö sau: "Vì Sa-moân Gotama, hoï gieát haïi caùc sinh vaät. Vaø Sa-moân Gotama (tuy) bieát theá (vaãn) duøng caùc loaïi thòt ñöôïc gieát (vì mình) vaø ñöôïc laøm cho mình", baïch Theá Toân, nhöõng ngöôøi aáy coù noùi chính lôøi Theá Toân, hoï khoâng xuyeân taïc Theá Toân khoâng ñuùng söï thaät, hoï traû lôøi ñuùng phaùp, thuaän phaùp, vaø nhöõng ai nhö phaùp, thuyeát ñuùng (phaùp) thuaän (phaùp) khoâng coù theå quôû traùch ?

-- Naøy Jivaka, nhöõng ai noùi nhö sau: "Vì Sa-moân Gotama, hoï gieát haïi caùc sinh vaät. Vaø Sa-moân Gotama (tuy) bieát theá (vaãn) duøng caùc loaïi thòt ñöôïc gieát (vì mình) ñöôïc laøm cho mình", nhöõng ngöôøi aáy khoâng noùi chính lôøi cuûa Ta, hoï xuyeân taïc Ta, khoâng nhö chaân, khoâng nhö thaät. Naøy Jivaka, Ta noùi trong ba tröôøng hôïp, thòt khoâng ñöôïc thoï duïng: thaáy, nghe vaø nghi (vì mình maø gieát). Naøy Jivaka, Ta noùi trong ba tröôøng hôïp naøy, thòt khoâng ñöôïc thoï duïng. Naøy Jivaka, Ta noùi trong ba tröôøng hôïp, thòt ñöôïc thoï duïng: khoâng thaáy, khoâng nghe vaø khoâng nghi (vì mình maø gieát). Naøy Jivaka, Ta noùi trong ba tröôøng hôïp naøy, thòt ñöôïc thoï duïng.

ÔÛ ñaây, naøy Jivaka, Tyû-kheo soáng döïa vaøo moät laøng hay moät thò traán naøo, vò aáy bieán maõn moät phöông vôùi taâm coù loøng töø, vaø an truù; cuõng vaäy phöông thöù hai, phöông thöù ba, cuõng vaäy phöông thöù tö. Nhö vaäy cuøng khaép theá giôùi, treân döôùi beà ngang, heát thaûy phöông xöù, cuøng khaép voâ bieân giôùi, vò aáy bieán maõn vôùi taâm caâu höõu vôùi töø, quaûng ñaïi, voâ bieân, khoâng haän, khoâng saân vaø an truù. Moät ngöôøi cö só hay con moät ngöôøi cö só ñeán Tyû-kheo aáy vaø môøi ngaøy mai thoï trai vaø naøy Jivaka, Tyû-kheo aáy nhaän lôøi. Sau khi ñeâm aáy ñaõ qua, Tyû-kheo aáy vaøo buoåi saùng ñaép y, caàm y baùt, ñi ñeán choã ngöôøi cö só kia hay con ngöôøi cö só kia. Sau khi ñeán, vò aáy ngoài treân choã ñaõ soaïn saün. Vaø vò cö só, hay con vò cö só aáy thænh vò aáy duøng caùc moùn aên khaát thöïc thöôïng vò. Vò Tyû-kheo aáy khoâng nghó: "Thaät toát laønh thay, ngöôøi cö só naøy, hay con ngöôøi cö só naøy thænh ta duøng caùc moùn aên khaát thöïc thöôïng vò. Mong raèng ngöôøi cö só naøy, hay con ngöôøi cö só naøy trong töông lai seõ thænh ta duøng caùc moùn khaát thöïc thöôïng vò nhö vaäy". Tyû-kheo aáy khoâng nghó nhö vaäy. Vò aáy thoï duïng caùc moùn aên khaát thöïc aáy, vôùi taâm khoâng tham tröôùc, khoâng tham ñaém, khoâng ñam meâ, thaáy roõ caùc tai hoïa, yù thöùc roõ reät söï xuaát ly. Naøy Jivaka, OÂng nghó theá naøo ? Tyû-kheo kia, trong thôøi gian aáy coù nghó ñeán töï haïi, hay nghó ñeán haïi ngöôøi, hay nghó ñeán haïi caû hai ?

-- Thöa khoâng, baïch Theá Toân.

-- Naøy Jivaka, Tyû-kheo kia, trong thôøi gian aáy coù phaûi duøng caùc moùn aên khoâng coù loãi laàm ?

-- Thöa vaâng, baïch Theá Toân. Baïch Theá Toân, con nghe nhö sau: "Cao thöôïng thay, an truù loøng töø ! Baïch Theá Toân, Theá Toân dieän kieán thaân chöùng cho con ñieåm naøy, Baïch Theá Toân, Theá Toân an truù loøng töø.

-- Naøy Jivaka, caùi goïi laø tham, laø saân, laø si, do ñoù saân haän khôûi leân, tham aáy, saân aáy, si aáy ñöôïc Nhö Laïi ñoaïn tröø, chaët cho ñeán taän goác, laøm cho nhö thaân caây tala, khieán khoâng theå taùi sanh, khoâng theå sanh khôûi trong töông lai. Naøy Jivaka, neáu nhö vaäy laø yù nghóa OÂng muoán noùi, thôøi Ta ñoàng yù vôùi OÂng.

-- Baïch Theá Toân, nhö vaäy thaät laø yù nghóa con muoán noùi.

-- ÔÛ ñaây, naøy Jivaka, Tyû-kheo soáng döïa vaøo moät laøng naøo hay moät thò traán naøo. Vò aáy bieán maõn moät phöông vôùi taâm coù loøng bi... vôùi taâm coù loøng hyû... vôùi taâm coù loøng xaû vaø an truù; cuõng vaäy phöông thöù hai, cuõng vaäy phöông thöù ba, cuõng vaäy phöông thöù tö. Nhö vaäy cuøng khaép theá giôùi, treân döôùi beà ngang, heát thaûy phöông xöù, cuøng khaép voâ bieân giôùi, vò aáy, bieán maõn vôùi taâm coù loøng xaû, quaûng ñaïi, voâ bieân, khoâng haän, khoâng saân vaø an truù. Moät cö só hay con moät ngöôøi cö só ñeán Tyû-kheo aáy vaø môøi ngaøy mai thoï trai. Vaø naøy Jivaka, Tyû-kheo aáy nhaän lôøi. Sau khi ñeâm aáy ñaõ qua, vò aáy vaøo buoåi saùng ñaép y, caàm y baùt, ñi ñeán choã ngöôøi cö só kia, hay con cuûa ngöôøi cö só kia. Sau khi ñeán, vò aáy ngoài treân choã ñaõ soaïn saün. Vaø vò cö só, hay con vò cö só aáy thænh vò aáy duøng caùc moùn aên khaát thöïc thöôïng vò. Tyû-kheo aáy khoâng nghó: "Thaät toát laønh thay, ngöôøi cö só naøy, hay con ngöôøi cö só naøy thænh ta duøng caùc moùn aên khaát thöïc thöôïng vò. Mong raèng vò cö só naøy, hay con vò cö só naøy trong töông lai seõ thænh ta duøng caùc moùn aên khaát thöïc thöôïng vò nhö vaäy". Tyû-kheo aáy khoâng nghó nhö vaäy. Vò aáy thoï duïng caùc moùn aên khaát thöïc aáy vôùi taâm khoâng tham tröôùc, khoâng tham ñaém, khoâng ñam meâ, thaáy roõ caùc tai hoïa, yù thöùc roõ reät söï xuaát ly. Naøy Jivaka, OÂng nghó theá naøo ? Tyû-kheo kia, trong thôøi gian aáy coù nghó ñeán haïi mình, hay nghó ñeán haïi ngöôøi, hay nghó ñeán haïi caû hai ?

-- Thöa khoâng, baïch Theá Toân.

-- Naøy Jivaka, vò Tyû-kheo kia, trong thôøi gian aáy, coù phaûi duøng caùc moùn aên khoâng coù loãi laàm ?

-- Thöa vaâng, baïch Theá Toân. Baïch Theá Toân, con nghe nhö sau: "Cao thöôïng thay, an truù loøng xaû ! Baïch Theá Toân, Theá Toân dieän kieán thaân chöùng cho con ñieåm naøy. Baïch Theá Toân, Theá Toân an truù loøng xaû.

-- Naøy Jivaka, caùi goïi laø tham, laø saân, laø si, do ñoù saân haän khôûi leân, tham aáy, saân aáy, si aáy ñöôïc Nhö Laïi ñoaïn tröø, chaët cho ñeán taän goác, laøm cho nhö thaân caây tala, khieán khoâng theå taùi sanh, khoâng theå sanh khôûi trong töông lai. Naøy Jivaka, neáu nhö vaäy thì yù nghóa OÂng muoán noùi, thôøi ta ñoàng yù vôùi OÂng.

-- Baïch Theá Toân, nhö vaäy thaät laø yù nghóa con muoán noùi.

-- Naøy Jivaka, ngöôøi naøo vì Nhö Lai, hay vì ñeä töû Nhö Lai maø gieát haïi sinh vaät, ngöôøi aáy chaát chöùa nhieàu phi coâng ñöùc do naêm nguyeân nhaân. Khi ngöôøi aáy noùi nhö sau: "Haõy ñi vaø daét con thuù naøy ñeán", ñoù laø nguyeân nhaân thöù nhöùt, ngöôøi aáy chaát chöùa nhieàu phi coâng ñöùc. Con thuù aáy, khi bò daét ñi, vì bò keùo loâi nôi coå, neân caûm thoï khoå öu, ñoù laø nguyeân nhaân thöù hai, ngöôøi aáy chaát chöùa nhieàu phi coâng ñöùc. Khi ngöôøi aáy noùi: "Haõy ñi vaø gieát con thuù naøy", ñoù laø nguyeân nhaân thöù ba, ngöôøi aáy chaát chöùa nhieàu phi coâng ñöùc. Khi con thuù aáy bò gieát, caûm thoï khoå öu, ñaây laø nguyeân nhaân thöù tö, ngöôøi aáy chaát chöùa nhieàu phi coâng ñöùc. Khi ngöôøi aáy cuùng döôøng Nhö Lai hay ñeä töû Nhö Lai moät caùch phi phaùp, ñoù laø nguyeân nhaân thöù naêm, ngöôøi aáy chaát chöùa nhieàu phi coâng ñöùc. Naøy Jivaka, ngöôøi naøo vì Nhö Lai, hay vì ñeä töû Nhö Lai maø gieát haïi sinh vaät, ngöôøi aáy seõ chaát chöùa nhieàu phi coâng ñöùc do naêm nguyeân nhaân naøy.

Khi nghe noùi vaäy, Jivaka Komarabhacca baïch Theá Toân:

-- Thaät vi dieäu thay, baïch Theá Toân ! Thaät hy höõu thay, baïch Theá Toân ! Baïch Theá Toân, caùc Tyû-kheo thaät söï thoï duïng caùc moùn aên moät caùch hôïp phaùp. Baïch Theá Toân, caùc Tyû-kheo thaät söï thoï duïng caùc moùn aên khoâng coù khuyeát phaïm. Thaät vi dieäu thay, baïch Theá Toân ! Thaät vi dieäu thay, baïch Theá Toân ! ... Mong Theá Toân nhaän con laøm cö só, töø nay cho ñeán maïng chung, con troïn ñôøi quy ngöôõng.

Hoøa thöôïng Thích Minh Chaâu dòch Vieät

Chaân thaønh caùm ôn anh HDC vaø nhoùm Phaät töû VH ñaõ coù thieän taâm göûi taëng aán baûn ñieän töû.
(Bình Anson hieäu ñính, döïa theo baûn Anh ngöõ "The Middle Length Discourses of the Buddha", Tyø kheo Nanamoli vaø Tyø kheo Bodhi dòch, 1995).
11-10-2003
Source = BuddhaSasana


[Muïc luïc kinh Trung Boä]