Ngöôøi Cö Só [ Trôû Veà ] [Trang Chuû] [ Index Vieät ] [Index Pali]
Trung Boä Kinh
Majjhima Nikaya60. Kinh Khoâng gì chuyeån höôùng
(Apannaka sutta)
Nhö vaày toâi nghe.
Moät thôøi, Theá Toân du haønh giöõa daân chuùng Kosala vôùi Ñaïi chuùng Tyû-kheo vaø ñeán taïi Sala, moät laøng Baø-la-moân cuûa daân chuùng Kosala.
Caùc Baø-la-moân gia chuû ôû Sala ñöôïc nghe tieáng ñoàn nhö sau: "Sa-moân Gotama, gioøng hoï Thích-ca, xuaát gia töø gia toäc Thích-ca, ñang du haønh giöõa daân chuùng Kosala vôùi Ñaïi chuùng Tyû-kheo, ñaõ ñeán Sala". Tieáng ñoàn toát ñeïp sau ñaây ñöôïc truyeàn ñi veà Sa-moân Gotama: "Ñaây laø Theá Toân, baäc A-la-haùn, Chaùnh Ñaúng Giaùc, Minh Haïnh Tuùc, Thieän Theä, Theá Gian Giaûi, Voâ Thöôïng Só, Ñieàu Ngöï Tröôïng Phu, Thieân Nhaân Sö, Phaät, Theá Toân. Vôùi thaéng trí, Ngaøi töï thaân chöùng ngoä theá giôùi naøy cuøng vôùi Thieân giôùi, Ma giôùi, Phaïm thieân giôùi, cuøng vôùi chuùng Sa-moân, Baø-la-moân, caùc loaøi Trôøi, loaøi Ngöôøi. Khi ñaõ chöùng ngoä. Ngaøi coøn tuyeân thuyeát ñieàu Ngaøi ñaõ chöùng ngoä. Ngaøi thuyeát phaùp, sô thieän, trung thieän, haäu thieän, vaên nghóa ñaày ñuû. Ngaøi truyeàn daïy Phaïm haïnh hoaøn toaøn ñaày ñuû trong saïch. Toát ñeïp thay, söï chieâm ngöôõng moät vò A-la-haùn nhö vaäy".
Roài caùc Baø-la-moân gia chuû ôû Sala ñi ñeán choã Theá Toân, sau khi ñeán, moät soá ngöôøi ñaûnh leã Theá Toân roài ngoài xuoáng moät beân; coù ngöôøi noùi lôøi chaøo ñoùn hoûi thaêm vôùi Theá Toân, sau khi noùi leân nhöõng lôøi chaøo ñoùn hoûi thaêm thaân höõu roài ngoài xuoáng moät beân; coù ngöôøi chaép tay vaùi chaøo Theá Toân roài ngoài xuoáng moät beân; coù ngöôøi xöng teân vaø doøng hoï roài ngoài xuoáng moät beân; coù ngöôøi yeân laëng ngoài xuoáng moät beân. Theá Toân noùi vôùi caùc Baø-la-moân gia chuû ôû taïi Sala ñang ngoài xuoáng moät beân:
-- Naøy caùc Gia chuû, caùc OÂng coù vò Ñaïo sö khaû yù naøo maø caùc OÂng coù lyù do ñaët ñöôïc loøng tin khoâng?
-- Baïch Theá Toân, chuùng con khoâng coù vò Ñaïo sö khaû yù naøo ñeå chuùng con coù lyù do ñaët ñöôïc loøng tin.
-- Naøy caùc Gia chuû, neáu caùc OÂng khoâng coù moät vò Ñaïo sö khaû yù naøo, thôøi haõy laáy phaùp khoâng gì chuyeån höôùng naøy maø thöïc haønh. Naøy caùc Gia chuû, phaùp khoâng gì chuyeån höôùng naøy ñöôïc kheùo thoï trì, kheùo thaønh töïu, seõ ñöa ñeán haïnh phuùc an laïc laâu daøi cho caùc OÂng. Vaø naøy caùc Gia chuû, theá naøo laø phaùp "khoâng gì chuyeån höôùng"?
(I. Thuyeát hö voâ)
Naøy caùc Gia chuû, coù moät soá Sa-moân, Baø-la-moân coù nhöõng laäp thuyeát nhö sau, coù nhöõng quan ñieåm nhö sau: "Khoâng coù (keát quaû cuûa) boá thí, khoâng coù (keát quaû cuûa) leã hy sinh, khoâng coù (keát quaû cuûa) teá töï, khoâng coù keát quaû, quaû baùo cuûa caùc nghieäp thieän aùc, khoâng coù ñôøi naøy, khoâng coù ñôøi sau, khoâng coù meï, khoâng coù cha, khoâng coù caùc loaïi hoùa sanh, treân ñôøi khoâng coù nhöõng vò Sa-moân, Baø-la-moân chôn chaùnh haønh trì, chôn chaùnh thöïc haønh, vaø nhöõng vò naøy tuyeân boá veà ñôøi naøy vaø veà ñôøi sau, sau khi ñaõ töï chöùng ngoä vôùi thaéng trí".
Nhöng naøy caùc Gia chuû, laïi coù moät soá Sa-moân, Baø-la-moân noùi ñoái nghòch vôùi caùc vò Sa-moân, Baø-la-moân kia, nhöõng vò naøy noùi nhö sau: "Coù (keát quaû cuûa) boá thí, coù (keát quaû cuûa) leã hy sinh, coù (keát quaû cuûa) teá töï, coù keát quaû, quaû baùo cuûa caùc nghieäp thieän aùc, coù ñôøi naøy, coù ñôøi sau, coù meï, coù cha, coù caùc loaïi hoùa sanh, treân ñôøi coù nhöõng vò Sa-moân, Baø-la-moân chôn chaùnh haønh trì, chôn chaùnh thöïc haønh, vaø nhöõng vò naøy tuyeân boá veà ñôøi naøy vaø veà ñôøi sau, sau khi ñaõ chöùng ngoä vôùi thaéng trí". Naøy caùc Gia chuû, caùc OÂng nghó theá naøo, coù phaûi nhöõng vò Sa-moân, Baø-la-moân aáy noùi nhöõng lôøi ñoái nghòch vôùi nhau?
-- Thöa vaâng, baïch Theá Toân.
-- ÔÛ ñaây, naøy caùc Gia chuû, nhöõng Sa-moân, Baø-la-moân naøo coù laäp thuyeát nhö sau, coù quan ñieåm nhö sau: "Khoâng coù (keát quaû cuûa) boá thí, khoâng coù (keát quaû cuûa) leã hy sinh, khoâng coù (keát quaû cuûa) teá töï, khoâng coù keát quaû, quaû baùo cuûa caùc nghieäp thieän aùc, khoâng coù ñôøi naøy, khoâng coù ñôøi sau, khoâng coù meï, khoâng coù cha, khoâng coù caùc loaïi hoùa sanh, treân ñôøi khoâng coù nhöõng vò Sa-moân, Baø-la-moân chôn chaùnh haønh trì, chôn chaùnh thaønh töïu, vaø nhöõng vò naøy tuyeân boá veà ñôøi naøy vaø veà ñôøi sau, sau khi ñaõ chöùng ngoä vôùi thaéng trí". Ñoái vôùi nhöõng vò naøy söï kieän naøy seõ chôø ñôïi xaûy ra: Sau khi töø boû ba thieän phaùp naøy, thaân thieän haønh, khaåu thieän haønh, yù thieän haønh, vaø sau khi chaáp nhaän ba aùc phaùp naøy, thaân aùc haønh, khaåu aùc haønh, yù aùc haønh, caùc vò naøy thöïc haønh theo. Vì sao vaäy? Vì nhöõng vò Toân giaû Sa-moân, Baø-la-moân aáy khoâng thaáy söï nguy hieåm, söï haï lieät, söï caáu ueá cuûa caùc baát thieän phaùp, söï thoaùt ly, söï lôïi ích vaø söï thanh tònh cuûa caùc thieän phaùp.
Vì raèng coù ñôøi sau, neáu coù quan ñieåm naøo noùi raèng khoâng coù ñôøi sau, thôøi ñoù laø moät taø kieán. Vì raèng coù ñôøi sau, neáu coù ai suy tö raèng khoâng coù ñôøi sau, thôøi ñoù laø taø tö duy. Vì raèng coù ñôøi sau, neáu coù ai noùi raèng khoâng coù ñôøi sau, thôøi ñoù laø taø ngöõ. Vì raèng coù ñôøi sau, neáu coù ai noùi raèng khoâng coù ñôøi sau, thôøi töï maâu thuaãn ñoái nghòch vôùi caùc vò A-la-haùn ñaõ bieát ñöôïc coù ñôøi sau. Vì raèng coù ñôøi sau, neáu coù ai thuyeát phuïc ngöôøi khaùc laø khoâng coù ñôøi sau, thôøi söï thuyeát phuïc aáy choáng laïi dieäu phaùp, vaø vì söï thuyeát phuïc aáy choáng laïi dieäu phaùp, ngöôøi aáy khen mình cheâ ngöôøi. Nhö vaäy, tröôùc khi thieän giôùi cuûa ngöôøi aáy bò töø boû, caùc aùc giôùi ñaõ ñöôïc chaáp trì. Vaø taø kieán, taø tö duy, taø ngöõ, söï ñoái nghòch vôùi caùc baäc Thaùnh, söï thuyeát phuïc choáng laïi dieäu phaùp, söï khen mình cheâ ngöôøi, nhö vaäy caùc aùc baát thieän phaùp sai bieät naøy khôûi leân do duyeân taø kieán.
ÔÛ ñaây, naøy caùc Gia chuû, vò coù trí suy nghó nhö sau: Neáu khoâng coù ñôøi sau, thôøi vò naøy sau khi thaân hoaïi maïng chung, töï ngaõ caûm thaáy an toaøn. Neáu coù ñôøi sau, thôøi vò naøy sau khi thaân hoaïi maïng chung seõ sanh vaøo coõi döõ, aùc thuù, ñoïa xöù, ñòa nguïc. Neáu muoán ñôøi sau khoâng coù ñi nöõa, neáu lôøi noùi cuûa caùc vò Sa-moân, Baø-la-moân aáy laø ñuùng söï thaät, thôøi vò naøy, ngay trong hieän taïi bò nhöõng ngöôøi coù trí quôû traùch: "Ngöôøi naøy theo aùc giôùi, coù taø kieán, chuû tröông hö voâ luaän". Coøn neáu coù ñôøi sau, thôøi vò naøy caû hai maët ñeàu gaëp baát haïnh: ngay trong hieän taïi, bò nhöõng ngöôøi coù trí quôû traùch; sau khi thaân hoaïi maïng chung, seõ sanh vaøo coõi döõ, aùc thuù, ñoaïn xöù, ñòa nguïc. Nhö vaäy phaùp "khoâng gì chuyeån höôùng" naøy bò chaáp trì, bò thöïc haønh sai laïc, bôûi vò naøy chæ coù chaáp nhaän moät phía, vaø boû phía thieän phaùp.
ÔÛ ñaây, naøy caùc Gia chuû, nhöõng Sa-moân, Baø-la-moân naøo coù laäp thuyeát nhö sau, coù quan ñieåm nhö sau: "Coù (keát quaû cuûa) boá thí, coù (keát quaû cuûa) leã hy sinh, coù (keát quaû cuûa) teá töï, coù keát quaû, quaû baùo cuûa caùc nghieäp thieän aùc, coù ñôøi naøy, coù ñôøi sau, coù meï, coù cha, coù caùc loaïi hoùa sanh, treân ñôøi coù nhöõng vò Sa-moân, Baø-la-moân chôn chaùnh haønh trì, chôn chaùnh thaønh töïu, vaø nhöõng vò naøy tuyeân boá veà ñôøi naøy vaø veà ñôøi sau, sau khi ñaõ chöùng ngoä vôùi thaéng trí". Ñoái vôùi nhöõng vò naøy, söï kieän naøy seõ chôø xaåy ra: Sau khi töø boû ba aùc phaùp naøy, thaân aùc haønh, khaåu aùc haønh, yù aùc haønh, vaø sau khi chaáp nhaän ba thieän phaùp naøy, thaân thieän haønh, khaåu thieän haønh, yù thieän haønh, caùc vò naøy thöïc haønh theo. Vì sao vaäy? Vì nhöõng vò Sa-moân, Baø-la-moân naøy thaáy söï nguy hieåm, söï haï lieät, söï caáu ueá cuûa caùc baát thieän phaùp, söï thoaùt ly, söï lôïi ích vaø söï thanh tònh cuûa caùc thieän phaùp.
Vì raèng coù ñôøi sau, neáu coù quan ñieåm naøo noùi raèng coù ñôøi sau, thôøi ñoù laø moät chaùnh kieán. Vì raèng coù ñôøi sau, neáu coù ai suy tö raèng coù ñôøi sau, thôøi ñoù laø chaùnh tö duy. Vì raèng coù ñôøi sau, neáu coù ai noùi raèng coù ñôøi sau thôøi ñoù laø chaùnh ngöõ. Vì raèng coù ñôøi sau, neáu coù ai noùi raèng coù ñôøi sau, thôøi khoâng töï maâu thuaãn ñoái nghòch vôùi caùc vò A-la-haùn ñaõ bieát ñöôïc coù ñôøi sau. Vì raèng coù ñôøi sau, neáu coù ai thuyeát phuïc ngöôøi khaùc laø coù ñôøi sau, thôøi söï thuyeát phuïc aáy thuaän vôùi dieäu phaùp, vaø vì söï thuyeát phuïc aáy thuaän vôùi dieäu phaùp, vò aáy khoâng khen mình cheâ ngöôøi. Nhö vaäy, tröôùc khi aùc giôùi cuûa vò aáy ñöôïc töø boû, caùc thieän giôùi ñaõ ñöôïc chaáp trì. Vaø chaùnh kieán, chaùnh tö duy, chaùnh ngöõ, söï khoâng ñoái nghòch vôùi caùc baäc Thaùnh, söï thuyeát phuïc thuaän vôùi dieäu phaùp, söï khoâng khen mình cheâ ngöôøi, nhö vaäy nhöõng thieän phaùp sai bieät naøy khôûi leân, do duyeân chaùnh kieán.
ÔÛ ñaây, naøy caùc Gia chuû, vò coù trí suy nghó nhö sau: Neáu coù ñôøi sau, thôøi vò naøy sau khi thaân hoaïi maïng chung seõ ñöôïc sanh leân thieän thuù, Thieân giôùi, coõi ñôøi naøy. Neáu muoán cho ñôøi sau khoâng coù ñi nöõa, neáu lôøi noùi cuûa caùc vò Sa-moân, Baø-la-moân aáy laø ñuùng söï thaät, thôøi vò naøy ngay trong hieän taïi ñöôïc nhöõng ngöôøi coù trí taùn thaùn: "Ngöôøi naøy theo thieän giôùi, coù chaùnh kieán, chuû tröông höõu luaän". Coøn neáu coù ñôøi sau, thôøi vò naøy caû hai maët ñeàu gaëp söï may maén: ngay trong hieän taïi, ñöôïc nhöõng ngöôøi trí taùn thaùn; sau khi thaân hoaïi maïng chung, seõ sanh leân thieän thuù, Thieân giôùi, coõi ñôøi naøy. Nhö vaäy, "phaùp khoâng gì chuyeån höôùng" naøy ñöôïc chaáp trì, ñöôïc thöïc haønh ñuùng ñaén bôûi vò naøy chaáp nhaän caû hai phía, boû qua hai phía baát thieän phaùp.
(II. Thuyeát voâ taùc duïng)
Naøy caùc Gia chuû, coù moät soá Sa-moân, Baø-la-moân, coù laäp thuyeát nhö sau, coù quan ñieåm nhö sau: "Töï laøm hay khieán ngöôøi laøm, cheùm gieát hay khieán ngöôøi cheùm gieát, ñoát naáu hay khieán ngöôøi ñoát naáu, gaây phieàn muoän hay khieán ngöôøi gaây phieàn muoän, gaây aùo naõo hay khieán ngöôøi gaây aùo naõo, töï mình gaây ra sôï haõi, hay khieán ngöôøi gaây ra sôï haõi, saùt sanh, laáy cuûa khoâng cho, phaù cöûa nhaø maø vaøo, cöôùp boùc, ñaùnh cöôùp moät nhaø leû loi, chaän ñöôøng cöôùp giöït, tö thoâng vôï ngöôøi, noùi laùo, haønh ñoäng nhö vaäy khoâng coù toäi aùc gì. Neáu laáy moät baùnh xe saéc beùn gieát haïi taát caû chuùng sanh treân coõi ñaát thaønh moät ñoáng thòt, thaønh moät choàng thòt, cuõng khoâng vì vaäy coù toäi aùc, coù gaây ra söï tieáp tuïc cuûa toäi aùc. Neáu coù ngöôøi ñi treân bôø phía Nam soâng Haèng gieát haïi, taøn saùt, cheùm gieát, khieán ngöôøi cheùm gieát, ñoát naáu, khieán ngöôøi ñoát naáu, cuõng khoâng vì vaäy coù toäi aùc, coù gaây ra söï tieáp tuïc cuûa toäi aùc. Neáu coù ngöôøi ñi treân bôø phía Baéc soâng Haèng boá thí, khieán ngöôøi boá thí, teá leã, khieán ngöôøi teá leã, cuõng khoâng vì vaäy coù phöôùc baùo, coù taïo thaønh söï tieáp tuïc cuûa phöôùc baùo".
Naøy caùc Gia chuû, coù moät soá Sa-moân, Baø-la-moân noùi nhöõng lôøi ñoái nghòch vôùi caùc Sa-moân, Baø-la-moân kia. Caùc vò naøy noùi nhö sau: "Töï laøm hay khieán ngöôøi laøm, cheùm gieát hay khieán ngöôøi cheùm gieát, ñoát naáu hay khieán ngöôøi ñoát naáu, gaây phieàn muoän hay khieán ngöôøi gaây phieàn muoän, gaây aùc naõo hay khieán ngöôøi gaây aùc naõo, töï mình gaây sôï haõi, hay khieán ngöôøi gaây sôï haõi, saùt sanh, laáy cuûa khoâng cho, phaù cöûa nhaø maø vaøo, cöôùp boùc, ñaùnh cöôùp moät nhaø leû loi, chaän ñöôøng cöôùp giöït, tö thoâng vôï ngöôøi, noùi laùo, haønh ñoäng nhö vaäy coù toäi aùc. Neáu laáy moät baùnh xe saéc beùn gieát haïi taát caû chuùng sanh treân coõi ñaát thaønh moät ñoáng thòt, thaønh moät choàng thòt, thì do nhaân duyeân naøy coù toäi aùc, coù gaây ra söï tieáp tuïc cuûa toäi aùc. Neáu coù ngöôøi ñi treân bôø phía Nam soâng Haèng gieát haïi, taøn saùt, cheùm gieát, khieán ngöôøi cheùm gieát, ñoát naáu khieán ngöôøi ñoát naáu, thì do nhaân duyeân naøy coù toäi aùc, coù gaây ra söï tieáp tuïc cuûa toäi aùc. Neáu coù ngöôøi ñi treân bôø phía Baéc soâng Haèng, boá thí, khieán ngöôøi boá thí, teá leã, khieán ngöôøi teá leã, thì do nhaân duyeân naøy, coù phöôùc baùo, coù taïo thaønh söï tieáp tuïc cuûa phöôùc baùo. Boá thí, ñieàu phuïc, töï cheá, noùi thaät, ñeàu coù phöôùc baùo, coù taïo thaønh söï tieáp tuïc cuûa phöôùc baùo".
Vì sao vaäy? naøy caùc Gia chuû, coù phaûi nhöõng Sa-moân, Baø-la-moân naøy noùi lôøi ñoái nghòch vôùi nhau?
-- Thöa vaâng, baïch Theá Toân.
-- ÔÛ ñaây, naøy caùc Gia chuû, coù nhöõng Sa-moân, Baø-la-moân coù laäp thuyeát nhö sau, coù quan ñieåm nhö sau: "Töï laøm hay khieán ngöôøi laøm,... (nhö treân)... khoâng ñöa ñeán phöôùc baùo". Ñoái vôùi nhöõng vò naøy, söï kieän naøy chôø ñôïi seõ xaûy ra: Sau khi töø boû ba thieän phaùp thaân thieän haønh, khaåu thieän haønh, yù thieän haønh, vaø sau khi chaáp nhaän ba aùc phaùp naøy, thaân aùc haønh, khaåu aùc haønh, yù aùc haønh, caùc vò naøy thöïc haønh theo. Vì sao vaäy? Nhöõng Sa-moân, Baø-la-moân naøy khoâng thaáy söï nguy hieåm, söï haï lieät, söï caáu ueá cuûa caùc baát thieän phaùp, söï thoaùt ly, söï lôïi ích vaø söï thanh tònh cuûa caùc thieän phaùp.
Vì raèng coù taùc duïng, neáu coù quan ñieåm naøo noùi raèng khoâng coù taùc duïng, thôøi ñoù laø moät taø kieán. Vì raèng coù taùc duïng, neáu ai coù suy tö raèng khoâng coù taùc duïng, thôøi ñoù laø taø tö duy. Vì raèng coù taùc duïng, neáu coù ai noùi raèng khoâng coù taùc duïng, thôøi ñoù laø taø ngöõ. Vì raèng coù taùc duïng, neáu coù ai noùi raèng khoâng coù taùc duïng, thôøi töï maãu thuaãn ñoái nghòch vôùi caùc vò A-la-haùn ñaõ bieát ñöôïc coù taùc duïng. Vì raèng coù taùc duïng, neáu coù ai thuyeát phuïc ngöôøi khaùc laø khoâng coù taùc duïng, thôøi söï thuyeát phuïc aáy choáng laïi dieäu phaùp, vaø vì söï thuyeát phuïc aáy choáng laïi dieäu phaùp, ngöôøi aáy khen mình cheâ ngöôøi. Nhö vaäy, tröôùc khi thieän giôùi cuûa ngöôøi aáy bò töø boû, caùc aùc giôùi ñaõ ñöôïc chaáp trì. Vaø taø kieán, taø tö duy, taø ngöõ, söï ñoái nghòch vôùi caùc baäc Thaùnh, söï thuyeát phuïc choáng laïi dieäu phaùp, söï khen mình cheâ ngöôøi, nhö vaäy nhöõng aùc baát thieän phaùp sai bieät naøy khôûi leân do duyeân taø kieán.
ÔÛ ñaây, naøy caùc Gia chuû, ngöôøi coù trí suy nghó nhö sau: Neáu khoâng coù taùc duïng, thôøi vò naøy, sau khi thaân hoaïi maïng chung, töï ngaõ caûm thaáy an toaøn. Neáu coù taùc duïng, thôøi vò naøy sau khi thaân hoaïi maïng chung, seõ sanh vaøo coõi döõ, aùc thuù, ñoïa xöù, ñòa nguïc. Neáu muoán khoâng coù taùc duïng ñi nöõa, neáu lôøi noùi cuûa caùc vò Sa-moân, Baø-la-moân aáy laø ñuùng söï thaät, thôøi vò naøy, ngay trong hieän taïi, bò nhöõng ngöôøi coù trí quôû traùch: "Ngöôøi naøy theo aùc giôùi, coù taø kieán, chuû tröông khoâng taùc duïng". Coøn neáu coù taùc duïng, thôøi vò naøy caû hai maët ñeàu gaëp söï baát haïnh: ngay trong hieän taïi, bò nhöõng ngöôøi coù trí quôû traùch; sau khi thaân hoaïi maïng chung, seõ sanh vaøo coõi döõ, aùc thuù, ñoïa xöù, ñòa nguïc. Nhö vaäy phaùp "khoâng gì chuyeån höôùng" naøy bò chaáp trì, bò thöïc haønh sai laïc, bôûi vò naøy chæ coù chaáp nhaän moät phía, vaø boû qua phía thieän phaùp.
ÔÛ ñaây, naøy caùc Gia chuû, nhöõng Sa-moân, Baø-la-moân naøo coù laäp thuyeát nhö sau, coù quan ñieåm nhö sau: "Töï laøm hay khieán ngöôøi laøm... (nhö treân)... coù ñöa ñeán phöôùc baùo". Ñoái vôùi nhöõng vò naøy, söï kieän naøy chôø ñôïi seõ xaûy ra: Sau khi töø boû ba aùc phaùp naøy, thaân aùc haønh, khaåu aùc haønh, yù aùc haønh, vaø sau khi chaáp nhaän ba thieän phaùp naøy, thaân thieän haønh, khaåu thieän haønh, yù thieän haønh, caùc vò naøy thaät haønh theo. Vì sao vaäy ? Vì nhöõng Sa-moân, Baø-la-moân naøy thaáy söï nguy hieåm, söï haï lieät, söï caáu ueá cuûa caùc baát thieän phaùp, söï thoaùt ly, söï lôïi ích vaø söï thanh tònh cuûa caùc thieän phaùp.
Vì raèng coù taùc duïng, neáu coù quan ñieåm naøo noùi raèng coù taùc duïng, thôøi ñoù laø chaùnh kieán. Vì raèng coù taùc duïng, neáu coù ai suy tö raèng coù taùc duïng, thôøi ñoù laø chaùnh tö duy. Vì raèng coù taùc duïng,, neáu coù ai noùi raèng coù taùc duïng, thôøi ñoù laø chaùnh ngöõ, vì raèng coù taùc duïng, neáu coù ai noùi raèng coù taùc duïng thôøi khoâng töï maâu thuaãn ñoái nghòch vôùi caùc vò A-la-haùn ñaõ bieát ñöôïc coù taùc duïng. Vì raèng coù taùc duïng, neáu coù ai thuyeát phuïc ngöôøi khaùc laø coù taùc duïng, thôøi söï thuyeát phuïc aáy thuaän vôùi dieäu phaùp, vaø vì söï thuyeát phuïc aáy thuaän vôùi dieäu phaùp, vò aáy khoâng khen mình cheâ ngöôøi. Nhö vaäy tröôùc khi aùc giôùi cuûa vò aáy ñöôïc töø boû, caùc thieän giôùi ñaõ ñöôïc chaáp trì. Vaø chaùnh kieán, chaùnh tö duy, chaùnh ngöõ, söï khoâng ñoái nghòch vôùi caùc baäc Thaùnh, söï thuyeát phuïc thuaän vôùi dieäu phaùp, söï khoâng khen mình cheâ ngöôøi, nhö vaäy nhöõng thieän phaùp sai bieät naøy khôûi leân, do duyeân chaùnh kieán.
ÔÛ ñaây, naøy caùc Gia chuû, vò coù trí suy nghó nhö sau: Neáu coù taùc duïng, thôøi vò naøy, sau khi thaân hoaïi maïng chung, seõ ñöôïc sanh leân thieän thuù, Thieân giôùi, coõi ñôøi naøy. Neáu muoán taùc duïng khoâng coù ñi nöõa, neáu lôøi noùi cuûa caùc Sa-moân, Baø-la-moân aáy laø ñuùng söï thaät, thôøi vò naøy ngay trong hieän taïi ñöôïc nhöõng ngöôøi coù trí taùn thaùn: "Ngöôøi naøy theo thieän giôùi, coù chaùnh kieán, chuû tröông coù taùc duïng". Coøn neáu coù taùc duïng, thôøi vò naøy caû hai maët ñeàu gaëp söï may maén: ngay trong hieän taïi, ñöôïc nhöõng ngöôøi trí taùn thaùn; sau khi thaân hoaïi maïng chung, seõ sanh leân thieän thuù, Thieân giôùi, coõi ñôøi naøy. Nhö vaäy, phaùp "khoâng gì chuyeån höôùng" naøy ñöôïc chaáp trì, ñöôïc thöïc haønh ñuùng ñaén, bôûi vò naøy chaáp nhaän caû hai phía, vaø boû qua phía baát thieän phaùp.
(III. Thuyeát voâ nhaân duyeân)
Naøy caùc Gia chuû, coù moät soá Sa-moân, Baø-la-moân coù laäp thuyeát nhö sau, coù quan ñieåm nhö sau: "Khoâng coù nhaân, khoâng coù duyeân, caùc loaøi höõu tình bò nhieãm oâ; voâ nhaân voâ duyeân, caùc loaøi höõu tình bò nhieãm oâ. Khoâng coù nhaân, khoâng coù duyeân, caùc loaøi höõu tình ñöôïc thanh tònh; voâ nhaân voâ duyeân, caùc loaøi höõu tình ñöôïc thanh tònh. Khoâng coù löïc, khoâng coù tinh taán, khoâng coù nhaân löïc, khoâng coù söï coá gaéng cuûa ngöôøi. Taát caû loaøi chuùng sanh, taát caû loaøi höõu tình, taát caû sanh loaïi, taát caû sanh maïng ñeàu khoâng töï taïi, khoâng löïc, khoâng tinh taán. Caùc chuùng sanh aáy bò daét daãn, chi phoái bôûi ñònh meänh, bôûi söï tình côø, bôûi baûn taùnh cuûa hoï. Caùc chuùng sanh aáy höôûng thoï khoå laïc, y theo saùu loaïi thaùc sanh cuûa hoï".
Naøy caùc Gia chuû, laïi coù moät soá Sa-moân, Baø-la-moân noùi lôøi maâu thuaãn ñoái nghòch vôùi nhöõng Sa-moân, Baø-la-moân aáy. Nhöõng vò naøy ñaõ noùi nhö sau: "Coù nhaân coù duyeân, caùc loaøi höõu tình bò nhieãm oâ; khoâng coù nhaân, khoâng coù duyeân caùc loaøi höõu tình bò nhieãm oâ. Coù nhaân, coù duyeân, caùc loaøi höõu tình ñöôïc thanh tònh. Khoâng coù nhaân, khoâng coù duyeân, caùc loaøi höõu tình ñöôïc thanh tònh. Coù löïc, coù tinh taán, coù nhaân löïc, coù söï coá gaéng cuûa ngöôøi. Taát caû loaøi chuùng sanh, taát caû loaøi höõu tình, taát caû sanh loaïi, taát caû sanh maïng ñeàu khoâng phaûi khoâng töï taïi, khoâng coù löïc, khoâng coù tinh taán. (Khoâng phaûi) caùc chuùng sanh aáy bò daãn daét, chi phoái bôûi ñònh meänh bôûi söï tình côø, bôûi baûn taùnh cuûa hoï. (Khoâng phaûi) hoï höôûng thoï khoå laïc y theo saùu loaïi thaùc sanh cuûa hoï". Naøy caùc Gia chuû, caùc OÂng nghó theá naøo? Coù phaûi nhöõng vò Sa-moân, Baø-la-moân naøy noùi leân nhöõng lôøi maâu thuaãn, ñoái nghòch nhau?
-- Thöa vaâng, baïch Theá Toân.
-- ÔÛ ñaây naøy caùc Gia chuû, nhöõng Sa-moân, Baø-la-moân naøo coù laäp thuyeát nhö sau, coù quan ñieåm nhö sau: "Khoâng coù nhaân, khoâng coù duyeân... (nhö treân)... hoï caûm thoï khoå laïc..". Ñoái vôùi nhöõng vò naøy, söï kieän naøy chôø ñôïi seõ xaûy ra: Sau khi töø boû ba thieän phaùp thaân thieän haønh, khaåu thieän haønh, yù thieän haønh, vaø sau khi chaáp nhaän ba aùc phaùp naøy, thaân aùc haønh, khaåu aùc haønh, yù aùc haønh, caùc vò naøy seõ thöïc haønh theo. Vì sao vaäy? Nhöõng Sa-moân, Baø-la-moân naøy khoâng thaáy söï nguy hieåm, söï haï lieät, söï caáu ueá cuûa caùc baát thieän phaùp, söï thoaùt ly, söï lôïi ích vaø söï thanh tònh cuûa caùc thieän phaùp.
Vì raèng coù nhaân, neáu coù quan ñieåm naøo noùi raèng khoâng coù nhaân, thôøi ñoù laø moät taø kieán. Vì raèng coù nhaân, neáu coù ai suy tö raèng khoâng coù nhaân thôøi ñoù laø tö duy. Vì raèng coù nhaân, neáu coù ai noùi raèng khoâng coù nhaân, thôøi ñoù laø taø ngöõ. Vì raèng coù nhaân, neáu coù ai noùi raèng khoâng coù nhaân, thôøi töï maâu thuaãn, ñoái nghòch vôùi caùc vò A-la-haùn ñaõ bieát ñöôïc coù nhaân. Vì raèng coù nhaân, neáu coù ai thuyeát phuïc ngöôøi khaùc laø khoâng coù nhaân, thôøi söï thuyeát phuïc aáy choáng laïi dieäu phaùp, vaø vì söï thuyeát phuïc aáy choáng laïi dieäu phaùp, ngöôøi aáy khen mình cheâ ngöôøi. Nhö vaäy, tröôùc khi thieän giôùi cuûa ngöôøi aáy bò töø boû, caùc aùc giôùi ñaõ ñöôïc chaáp trì. Vaø taø kieán, taø tö duy, taø ngöõ, söï ñoái nghòch vôùi caùc baäc Thaùnh, söï thuyeát phuïc choáng laïi dieäu phaùp, söï khen mình cheâ ngöôøi, nhö vaäy nhöõng aùc baát thieän phaùp sai bieät naøy khôûi leân do duyeân taø kieán.
ÔÛ ñaây, naøy caùc Gia chuû, ngöôøi coù trí suy nghó nhö sau: Neáu khoâng coù nhaân, thôøi vò naøy, sau khi thaân hoaïi maïng chung, töï caûm thaáy an toaøn. Neáu coù nhaân thôøi vò naøy, sau khi thaân hoaïi maïng chung, seõ sanh vaøo coõi döõ, aùc thuù, ñoïa xöù, ñòa nguïc. Neáu muoán khoâng coù nhaân ñi nöõa, neáu lôøi noùi cuûa caùc Sa-moân, Baø-la-moân aáy laø ñuùng söï thaät, thôøi vò naøy ngay trong hieän taïi, bò nhöõng ngöôøi coù trí quôû traùch. "Ngöôøi naøy theo aùc giôùi, coù taø kieán, chuû tröông khoâng nhaân". Coøn neáu coù nhaân, thôøi vò naøy, caû hai maët ñeàu gaëp söï baát haïnh: ngay trong hieän taïi, bò nhöõng ngöôøi coù trí quôû traùch; sau khi thaân hoaïi maïng chung, seõ sanh vaøo coõi döõ, aùc thuù, ñoïa xöù, ñòa nguïc. Nhö vaäy, phaùp "khoâng coù chuyeån höôùng" naøy bò chaáp trì, bò thöïc haønh sai laïc, bôûi vò naøy chæ coù chaáp nhaän moät phía, vaø boû qua phía thieän phaùp.
ÔÛ ñaây, naøy caùc Gia chuû, nhöõng Sa-moân, Baø-la-moân naøo coù laäp thuyeát nhö sau, coù quan ñieåm nhö sau: "Coù nhaân, coù duyeân... (nhö treân)... hoï caûm thoï höôûng laïc". Ñoái vôùi nhöõng vò naøy, söï kieän naøy chôø ñôïi seõ xaûy ra: Sau khi töø boû ba aùc phaùp naøy, thaân aùc haønh, khaåu aùc haønh, yù aùc haønh, vaø sau khi chaáp nhaän ba thieän phaùp naøy, thaân thieän haønh, khaåu thieän haønh, yù thieän haønh, caùc vò naøy thöïc haønh theo. Vì sao vaäy? Vì nhöõng Sa-moân, Baø-la-moân naøy thaáy söï nguy hieåm, söï haï lieät, söï caáu ueá cuûa caùc baát thieän phaùp, söï thoaùt ly, söï lôïi ích vaø söï thanh tònh cuûa caùc thieän phaùp.
Vì raèng coù nhaân, neáu coù quan ñieåm naøo noùi raèng coù nhaân, thôøi ñoù laø chaùnh kieán. Vì raèng coù nhaân, neáu coù ai suy tö raèng coù nhaân, thôøi ñoù laø chaùnh tö duy. Vì raèng coù nhaân, neáu coù ai noùi raèng coù nhaân, thôøi ñoù laø chaùnh ngöõ. Vì raèng coù nhaân, neáu coù ai noùi raèng coù nhaân, thôøi khoâng töï maãu thuaãn, ñoái nghòch vôùi caùc vò A-la-haùn ñaõ bieát ñöôïc coù nhaân. Vì raèng coù nhaân, neáu coù ai thuyeát phuïc ngöôøi khaùc laø coù nhaân, thôøi söï thuyeát phuïc aáy thuaän vôùi dieäu phaùp, vaø vì söï thuyeát phuïc aáy thuaän vôùi dieäu phaùp, vò aáy khoâng khen mình cheâ ngöôøi. Nhö vaäy, tröôùc khi aùc giôùi cuûa vò aáy ñöôïc töø boû, caùc thieän giôùi ñaõ ñöôïc chaáp trì. Vaø chaùnh kieán, chaùnh tö duy, chaùnh ngöõ, söï khoâng ñoái nghòch vôùi caùc baäc Thaùnh, söï thuyeát phuïc thuaän vôùi dieäu phaùp, söï khoâng khen mình cheâ ngöôøi, nhö vaäy nhöõng thieän phaùp sai bieät naøy khôûi leân, do duyeân chaùnh kieán.
ÔÛ ñaây, naøy caùc Gia chuû, vò coù trí suy nghó nhö sau: Neáu coù nhaân, thôøi vò naøy sau khi thaân hoaïi maïng chung, seõ ñöôïc sanh leân thieän thuù, Thieân giôùi, coõi ñôøi naøy. Neáu muoán khoâng coù nhaân ñi nöõa, neáu lôøi noùi cuûa caùc Sa-moân; Baø-la-moân aáy laø ñuùng söï thaät, thôøi vò naøy ngay trong hieän taïi, ñöôïc nhöõng ngöôøi coù trí taùn thaùn: "Ngöôøi naøy theo thieän giôùi, coù chaùnh kieán, chuû tröông coù nhaân". Coøn neáu coù nhaân thôøi vò naøy caû hai maët ñeàu gaëp söï may maén: ngay trong hieän taïi, ñöôïc nhöõng ngöôøi coù trí taùn thaùn, sau khi thaân hoaïi maïng chung, seõ sanh vaøo thieän thuù, Thieân giôùi, coõi ñôøi naøy". Nhö vaäy, phaùp "khoâng gì chuyeån höôùng" naøy ñöôïc chaáp trì, ñöôïc thöïc haønh ñuùng ñaén, bôûi vò naøy chaáp nhaän caû hai phía vaø boû qua phía baát thieän phaùp.
(IV. Thuyeát Khoâng coù coõi voâ saéc)
Naøy caùc Gia chuû, coù moät soá Sa-moân, Baø-la-moân coù luaän thuyeát nhö sau, coù quan ñieåm nhö sau: "Tuyeät ñoái khoâng theå coù coõi voâ saéc".
Laïi coù moät soá Sa-moân, Baø-la-moân noùi lôøi maâu thuaãn, ñoái nghòch vôùi caùc Sa-moân, Ba la moân aáy. Caùc vò naøy ñaõ noùi nhö sau: "Chaéc chaén coù coõi voâ saéc". Naøy caùc Gia chuû, caùc OÂng nghó theá naøo? Coù phaûi nhöõng vò Sa-moân, Baø-la-moân naøy noùi nhöõng lôøi maâu thuaãn, ñoái nghòch nhau ?
-- Thöa vaâng, baïch Theá Toân.
-- ÔÛ ñaây, naøy caùc Gia chuû, moät ngöôøi coù trí suy nghó nhö sau: "Nhöõng Sa-moân, Baø-la-moân naøo coù laäp thuyeát nhö sau, coù quan nieäm nhö sau: "Tuyeät ñoái khoâng theå coù coõi voâ saéc", ta khoâng coù thaáy nhö vaäy. Nhöõng Sa-moân, Baø-la-moân naøo coù laäp thuyeát nhö sau, coù quan ñieåm nhö sau: "Tuyeät ñoái coù coõi voâ saéc", ta khoâng coù bieát nhö vaäy. Vaø neáu ta khoâng bieát, khoâng thaáy maø chæ chaáp nhaän moät beân vaø tuyeân boá: "Ñaây laø söï thaät, ngoaøi ra ñeàu laø meâ laàm," thôøi nhö vaäy khoâng xöùng ñaùng vôùi ta. Nhöõng Sa-moân, Baø-la-moân naøo coù laäp thuyeát nhö sau, coù quan ñieåm nhö sau: "Tuyeät ñoái khoâng theå coù coõi voâ saéc", neáu lôøi noùi cuûa nhöõng Sa-moân, Ba la moân aáy ñuùng söï thaät, thôøi söï kieän naøy xaûy ra: Ta chaéc chaén seõ taùi sanh taïi choã caùc chö Thieân coù saéc do yù sôû thaønh. Coøn neáu nhöõng Sa-moân, Baø-la-moân naøo coù laäp thuyeát nhö sau, coù quan ñieåm nhö sau: "Tuyeät ñoái coù coõi voâ saéc", neáu lôøi noùi cuûa nhöõng Sa-moân, Baø-la-moân aáy ñuùng söï thaät, thôøi söï kieän naøy xaûy ra: Ta chaéc chaén seõ taùi sanh taïi choã caùc chö Thieân voâ saéc, do töôûng sôû thaønh. Do duyeân vôùi caùi gì coù saéc, chaáp gaäy, chaáp kieám, ñaáu tranh, traùnh tranh, luaän tranh, khaùng tranh, ly giaùn ngöõ, voïng ngöõ ñeàu ñöôïc thaáy. Nhöng seõ khoâng coù nhöõng söï vieäc naøy trong coõi voâ saéc". Do suy tö nhö vaäy, vò aáy thaønh töïu söï yeåm ly, söï ly tham, söï dieät taän caùc saéc phaùp.
(V. Thuyeát Khoâng coù Ñoaïn dieät)
Naøy caùc Gia chuû, coù moät soá Sa-moân. Baø-la-moân coù laäp thuyeát nhö sau, coù quan ñieåm nhö sau: "Khoâng theå coù moät söï höõu dieät (Bhavanirodha) toaøn dieän".
Naøy caùc Gia chuû, laïi coù moät soá Sa-moân, Baø-la-moân noùi lôøi maâu thuaãn ñoái nghòch vôùi caùc Sa-moân, Baø-la-moân. Caùc vò naøy ñaõ noùi nhö sau: "Coù theå coù moät söï höõu dieät toaøn dieän". Naøy caùc Gia chuû, caùc OÂng nghó theá naøo? Coù phaûi nhöõng Sa-moân, Baø-la-moân naøy noùi nhöõng lôøi maâu thuaãn ñoái nghòch nhau?
-- Thöa vaâng, baïch Theá Toân.
-- ÔÛ ñaây, naøy caùc Gia chuû, moät ngöôøi coù trí suy nghó nhö sau: "Nhöõng Sa-moân, Baø-la-moân naøo coù laäp thuyeát nhö sau, coù quan ñieåm nhö sau: "Khoâng theå coù söï höõu dieät toaøn dieän", ta khoâng coù thaáy nhö vaäy. Nhöõng Sa-moân, Baø-la-moân naøo coù laäp thuyeát nhö sau, coù quan ñieåm nhö sau: "Coù theå coù moät söï höõu dieät toaøn dieän", ta khoâng coù bieát nhö vaäy. Vaø neáu ta khoâng bieát, khoâng thaáy maø chæ chaáp nhaän moät beân vaø tuyeân boá: "Ñaây laø söï thaät, ngoaøi ra ñeàu laø meâ laàm", thôøi nhö vaäy khoâng xöùng ñaùng vôùi ta. Nhöõng Sa-moân, Baø-la-moân naøo, coù laäp thuyeát nhö sau, coù quan ñieåm nhö sau: "Khoâng theå coù moät söï höõu dieät toaøn dieän", neáu lôøi noùi cuûa nhöõng Sa-moân, Baø-la-moân aáy ñuùng söï thaät, thôøi söï kieän naøy xaûy ra: Ta chaéc chaén seõ taùi sanh choã caùc chö Thieân voâ saéc do töôûng sôû thaønh. Coøn neáu nhöõng Sa-moân, Baø-la-moân naøo coù laäp thuyeát nhö sau, coù quan ñieåm nhö sau: "Coù theå coù moät söï höõu dieät toaøn dieän", neáu lôøi noùi cuûa nhöõng Sa-moân, Baø-la-moân aáy ñuùng söï thaät, thôøi söï kieän naøy xaûy ra: Ta chaéc chaén seõ nhaäp Nieát-baøn ngay trong hieän taïi. Nhöõng Toân giaû Sa-moân, Baø-la-moân naøo coù laäp thuyeát nhö sau, coù quan ñieåm nhö sau: "Khoâng theå coù moät söï höõu dieät toaøn dieän", thôøi quan ñieåm naøy cuûa caùc vò aáy gaàn vôùi tham aùi, gaàn vôùi kieát söû, gaàn vôùi aùi laïc, gaàn vôùi chaáp tröôùc, gaàn vôùi chaáp thuû. Coøn nhöõng Sa-moân, Baø-la-moân naøo coù laäp thuyeát nhö sau, coù quan ñieåm nhö sau: "Coù theå coù söï höõu dieät toaøn dieän", thôøi quan ñieåm naøy cuûa nhöõng vò aáy laø gaàn vôùi ly tham, gaàn vôùi khoâng kieát phöôïc, gaàn vôùi khoâng aùi laïc, gaàn vôùi khoâng chaáp tröôùc, gaàn vôùi khoâng chaáp thuû". Do suy tö nhö vaäy, vò aáy thaønh töïu söï yeåm ly, söï voâ tham, söï dieät taän ñoái vôùi caùc höõu.
(Boán haïng ngöôøi)
Naøy caùc Gia chuû, coù boán haïng ngöôøi naøy coù maët ôû trong ñôøi. Theá naøo laø boán? ÔÛ ñaây, naøy caùc Gia chuû, coù ngöôøi töï haønh khoå mình chuyeân taâm töï haønh khoå mình. ÔÛ ñaây, naøy caùc Gia chuû, coù ngöôøi haønh khoå ngöôøi, chuyeân taâm haønh khoå ngöôøi. ÔÛ ñaây, naøy caùc Gia chuû, coù ngöôøi vöøa töï haønh khoå mình, chuyeân taâm töï haønh khoå mình, vöøa haønh khoå ngöôøi, chuyeân taâm haønh khoå ngöôøi. ÔÛ ñaây, naøy caùc Gia chuû, coù ngöôøi vöøa töï khoâng töï haønh khoå mình, khoâng chuyeân taâm töï haønh khoå mình, vöøa khoâng haønh khoå ngöôøi, khoâng chuyeân taâm haønh khoå ngöôøi. Vò naøy khoâng haønh khoå mình, khoâng haønh khoå ngöôøi, ngay trong hieän taïi, khoâng coù tham duïc, khoâng coù khao khaùt, caûm thaáy maùt laïnh, caûm giaùc laïc thoï, töï ngaõ truù vaøo Phaïm theå.
Vaø naøy caùc Gia chuû, theá naøo laø ngöôøi töï haønh khoå mình, chuyeân taâm haønh khoå mình ? ÔÛ ñaây, naøy caùc Gia chuû, coù ngöôøi soáng loõa theå, soáng phoùng tuùng khoâng theo leã nghi, lieám tay cho saïch, ñi khaát thöïc khoâng chòu böôùc tôùi, ñi khaát thöïc khoâng chòu ñöùng moät choã, khoâng nhaän ñoà aên mang ñeán, khoâng nhaän ñoà aên daønh rieâng, khoâng nhaän môøi ñi aên, khoâng nhaän töø nôi mieäng noài, khoâng nhaän töø nôi mieäng chaûo, khoâng nhaän taïi ngöôõng cöûa, khoâng nhaän giöõa nhöõng caây gaäy, khoâng nhaän giöõa nhöõng coái giaõ gaïo, khoâng nhaän töø hai ngöôøi ñang aên, khoâng nhaän töø ngöôøi ñaøn baø coù thai, khoâng nhaän töø ngöôøi ñaøn baø ñang cho con buù, khoâng nhaän töø ngöôøi ñaøn baø ñang giao caáu ngöôøi ñaøn oâng, khoâng nhaän ñoà aên ñi quyeân, khoâng nhaän taïi choã coù choù ñöùng, khoâng nhaän taïi choã coù ruoài bu, khoâng aên caù, aên thòt, khoâng uoáng röôïu naáu, röôïu men. Vò aáy chæ nhaän aên taïi moät nhaø, hay chæ nhaän aên moät mieáng, hay vò aáy chæ nhaän aên taïi hai nhaø, hay chæ nhaän aên hai mieáng... hay vò aáy chæ nhaän aên baûy nhaø, hay vò aáy chæ nhaän aên baûy mieáng. Vò aáy nuoâi soáng chæ vôùi moät baùt, nuoâi soáng chæ vôùi hai baùt,... nuoâi soáng chæ vôùi baûy baùt. Vò aáy chæ aên moät ngaøy moät böõa, hai ngaøy moät böõa,... baûy ngaøy moät böõa. Nhö vaäy vò aáy soáng theo haïnh tieát cheá aên uoáng cho ñeán nöûa thaùng môùi aên moät laàn. Vò aáy chæ aên coû hoang, aên luùa taéc, aên luùa hoang, aên da vuïn, aên rong nöôùc, aên boät taám, aên vaùng gaïo, aên boät vöøng, aên coû hay aên phaân boø. Vò aáy aên traùi caây, aên reã caây trong röøng, aên traùi caây ruïng ñeå soáng. Vò aáy maëc vaûi gai thoâ, maëc vaûi gai thoâ laãn vôùi caùc vaûi khaùc, maëc vaûi taåm lieäm roài quaêng ñi, maëc vaûi phaán taûo y, maëc voû caây tirita laøm aùo, maëc da con sôn döông ñen, maëc aùo beän baèng töøng maûnh da con sôn döông ñen, maëc aùo baèng coû caùt töôøng, maëc aùo voû caây, maëc aùo baèng taám goã nhoû, maëc aùo baèng toùc beän laïi thaønh meàn, maëc aùo baèng ñuoâi ngöïa beän laïi, maëc aùo baèng loâng cöøu. Vò aáy laø ngöôøi soáng nhoå raâu toùc, laø ngöôøi chuyeân soáng theo haïnh nhoå raâu toùc, laø ngöôøi theo haïnh thöôøng ñöùng, töø boû choã ngoài, laø ngöôøi ngoài choõ hoû, chuyeân soáng theo haïnh ngoài choõ hoû, moät caùch tinh taán, laø ngöôøi duøng gai laøm giöôøng, thöôøng nguû naèm treân giöôøng gai, soáng moät ñeâm taém ba laàn, theo haïnh xuoáng nöôùc taém (ñeå goät saïch toäi loãi). Nhö vaäy döôùi nhieàu hình thöùc, vò aáy soáng töï haønh khoå mình, chuyeân taâm haønh khoå mình. Nhö vaäy, naøy caùc Gia chuû, ñöôïc goïi laø haïng ngöôøi töï haønh khoå mình, chuyeân taâm haønh khoå mình.
Vaø naøy caùc Gia chuû, theá naøo laø haïng ngöôøi haønh khoå ngöôøi, chuyeân taâm haønh khoå ngöôøi? ÔÛ ñaây, naøy caùc Gia chuû, coù ngöôøi laø ngöôøi ñoà teå gieát traâu boø, laø ngöôøi ñoà teå gieát heo, laø ngöôøi gieát vòt, saên thuù, laø thôï saên, thôï ñaùnh caù, aên troäm, ngöôøi xöû töû caùc ngöôøi aên troäm, cai nguïc vaø nhöõng ngöôøi laøm caùc ngheà aùc ñoäc khaùc. Nhö vaäy, naøy caùc Gia chuû, ñöôïc goïi laø ngöôøi haønh khoå ngöôøi, chuyeân taâm haønh khoå ngöôøi.
Vaø naøy caùc Gia chuû, theá naøo laø ngöôøi vöøa töï haønh khoå mình, chuyeân taâm haønh khoå mình, vöøa haønh khoå ngöôøi, chuyeân taâm haønh khoå ngöôøi ? ÔÛ ñaây, naøy caùc Gia chuû, coù ngöôøi laøm vua, thuoäc giai caáp Saùt-ñeá-lò, hay moät Baø-la-moân trieäu phuù. Vò naøy cho xaây döïng moät giaûng ñöôøng môùi veà phía Ñoâng thaønh phoá, caïo boû raâu toùc, ñaép aùo da thoâ, toaøn thaân boâi thuïc toâ vaø daàu, gaõi löng vôùi moät söøng nai, ñi vaøo giaûng ñöôøng vôùi ngöôøi vôï chính vaø moät Baø-la-moân teá töï. Roài vò aáy naèm xuoáng döôùi ñaát troáng trôn chæ coù laùt coû. Vò vua soáng vôùi söõa töø vuù moät con boø caùi, coù con boø con cuøng moät maàu saéc; baø vôï chính soáng vôùi söõa töø vuù thöù hai; vaø vò Baø-la-moân teá töï soáng vôùi söõa töø vuù thöù ba. Söõa töø vuù thöù tö duøng ñeå teá löûa. Coøn con ngheù con thì soáng vôùi ñoà coøn laïi. Vò vua noùi nhö sau: "Haõy gieát moät soá boø ñöïc ñeå teá leã, haõy gieát moät soá ngheù ñöïc ñeå teá leã, haõy gieát moät soá ngheù caùi ñeå teá leã, haõy gieát moät soá deâ ñeå teá leã, haõy gieát moät soá cöøu ñeå teá leã, haõy chaët moät soá caây ñeå laøm coät teá leã, haõy thaâu löôïm moät soá coû dabbha ñeå laøm choã teá leã. Vaø nhöõng ngöôøi noâ tyø, nhöõng ngöôøi phuïc vuï, nhöõng ngöôøi laøm coâng, nhöõng ngöôøi naøy vì sôï ñoøn gaäy, vì sôï nguy hieåm, vôùi maët traøn ñaày nöôùc maét, khoùc loùc laøm caùc coâng vieäc. Nhö vaäy, naøy caùc Gia chuû, ñöôïc goïi laø haïng ngöôøi vöøa töï haïnh khoå mình, chuyeân taâm töï haønh khoå mình, vöøa haønh khoå ngöôøi, chuyeân taâm haønh khoå ngöôøi.
Vaø naøy caùc Gia chuû, theá naøo laø haïng ngöôøi vöøa khoâng töï haønh khoå mình, khoâng chuyeân taâm haønh khoå mình, vöøa khoâng haønh khoå ngöôøi, khoâng chuyeân taâm haønh khoå ngöôøi; ngay trong hieän taïi khoâng coù tham duïc, khoâng coù khao khaùt, tòch tònh, caûm thaáy maùt laïnh, caûm giaùc laïc thoï, thaân truù vaøo Phaïm theå?
ÔÛ ñaây, naøy caùc Gia chuû, Nhö Lai xuaát hieän ôû ñôøi laø baäc A-la-haùn, Chaùnh Bieán Tri, Minh Haïnh Tuùc, Thieän Theä, Theá Gian Giaûi, Voâ Thöôïng Só, Ñieàu Ngöï Tröôïng Phu, Thieân Nhaân Sö, Phaät, Theá Toân. Nhö Lai sau khi rieâng töï chöùng ngoä vôùi thöôïng trí, theá giôùi naøy laø Thieân giôùi, Ma giôùi, Phaïm thieân giôùi, goàm caû theá giôùi naøy vôùi Sa-moân, Baø-la-moân, Thieân, Nhôn, laïi tuyeân boá ñieàu Ngaøi ñaõ chöùng ngoä. Ngaøi thuyeát phaùp sô thieän, trung thieän, haäu thieän, ñaày ñuû vaên nghóa, Ngaøi truyeàn daïy Phaïm haïnh hoaøn toaøn ñaày ñuû thanh tònh.
Ngöôøi gia tröôûng hay con ngöôøi gia tröôûng, hay moät ngöôøi sanh ôû giai caáp (haï tieän) nghe phaùp aáy, sau khi nghe phaùp, ngöôøi aáy sanh loøng tín ngöôõng Nhö Lai. Khi coù loøng tín ngöôõng aáy, ngöôøi aáy suy nghó: "Ñôøi soáng gia ñình ñaày nhöõng trieàn phöôïc, con ñöôøng ñaày nhöõng buïi ñôøi. Ñôøi soáng xuaát gia phoùng khoaùng nhö hö khoâng. Thaät khoâng deã gì cho moät ngöôøi soáng ôû gia ñình coù theå soáng theo Phaïm haïnh hoaøn toaøn ñaày ñuû, hoaøn toaøn thanh tònh, traéng baïch nhö voû oác. Vaäy ta neân caïo boû raâu toùc, ñaép aùo caø-sa, xuaát gia, töø boû gia ñình, soáng khoâng gia ñình". Moät thôøi gian sau, ngöôøi aáy boû taøi saûn nhoû, hay boû taøi saûn lôùn, boû baø con quyeán thuoäc nhoû, hay boû baø con quyeán thuoäc lôùn, caïo boû raâu toùc, ñaép aùo caø-sa, vaø xuaát gia, töø boû gia ñình, soáng khoâng gia ñình.
Vò aáy xuaát gia nhö vaäy, haønh trì caùc hoïc giôùi vaø haïnh soáng caùc Tyû-kheo, töø boû saùt sanh, traùnh xa saùt sanh, boû tröôïng, boû kieám, bieát xaáu hoå, sôï haõi, coù loøng töø, soáng thöông xoùt ñeán haïnh phuùc taát caû chuùng sanh vaø loaøi höõu tình. Vò aáy töø boû laáy cuûa khoâng cho, traùnh xa laáy cuûa khoâng cho, chæ mong nhöõng vaät ñaõ cho, töï soáng thanh tònh, khoâng coù troäm cöôùp. Vò aáy töø boû ñôøi soáng khoâng Phaïm haïnh, soáng theo Phaïm haïnh, soáng ñôøi soáng vieãn ly, traùnh xa daâm duïc haï lieät.
Vò aáy töø boû noùi laùo, noùi nhöõng lôøi chaân thaät, lieân heä ñeán söï thaät, chaéc chaén, ñaùng tin caäy, khoâng löôøng gaït ñôøi. Vò aáy töø boû noùi hai löôõi, traùnh xa noùi hai löôõi, nghe ñieàu gì ôû choã naøy, khoâng ñeán choã kia noùi ñeå sanh chia reõ ôû nhöõng ngöôøi naøy; nghe ñieàu gì ôû choã kia, khoâng ñi noùi vôùi nhöõng ngöôøi naøy ñeå sanh chuyeän chia reõ ôû nhöõng ngöôøi kia. Nhö vaäy, vò aáy soáng hoøa hôïp nhöõng keû ly giaùn, khuyeán khích nhöõng keû hoøa hôïp, hoan hyû trong hoøa hôïp, thích thuù trong hoøa hôïp, haân hoan trong hoøa hôïp, noùi nhöõng lôøi ñöa ñeán hoøa hôïp. Vò aáy töø boû noùi ñoäc aùc, traùnh xa lôøi noùi ñoäc aùc, noùi nhöõng lôøi noùi dòu hieàn, ñeïp tai, deã thöông, thoâng caûm ñeán taâm, tao nhaõ, ñeïp loøng nhieàu ngöôøi; vò aáy noùi nhöõng lôøi noùi nhö vaäy. Vò aáy töø boû lôøi noùi phuø phieám, traùnh xa lôøi noùi phuø phieám, noùi ñuùng thôøi, noùi chaân thaät, noùi coù yù nghóa, noùi phaùp, noùi luaät, noùi nhöõng lôøi ñaùng ñöôïc gìn giöõ, nhöõng lôøi hôïp thôøi, hôïp lyù coù maïch laïc heä thoáng, coù ích lôïi.
Vò aáy töø boû khoâng laøm haïi ñeán caùc haït gioáng vaø caùc loaïi caây coû, duøng moät ngaøy moät böõa, khoâng aên ban ñeâm; töø boû caùc moùn aên phi thôøi; töø boû khoâng ñi xem muùa, haùt, nhaïc, caùc cuoäc trình dieãn; töø boû khoâng duøng voøng hoa, höông lieäu, daàu thoa, trang söùc, vaø caùc thôøi trang; töø boû khoâng duøng giöôøng cao vaø giöôøng lôùn; töø boû khoâng nhaän vaøng vaø baïc; töø boû khoâng nhaän caùc haït soáng; töø boû khoâng nhaän thòt soáng, töø boû khoâng nhaän ñaøn baø con gaùi; töø boû khoâng nhaän noâ tyø gaùi vaø trai; töø boû khoâng nhaän cöøu vaø deâ; töø boû khoâng nhaän gia caàm vaø heo; töø boû khoâng nhaän voi, boø, ngöïa vaø ngöïa caùi; töø boû khoâng nhaän ruoäng nöông ñaát ñai; töø boû khoâng duøng ngöôøi laøm moâi giôùi hoaëc töï mình laøm moâi giôùi; töø boû khoâng buoân baùn; töø boû caùc söï gian laän baèng caân, tieàn baïc vaø ño löôøng; töø boû caùc taø haïnh nhö hoái loä, gian traù, löøa ñaûo; töø boû khoâng laøm thöông toån, saùt haïi, caâu thuùc, böùc ñoaït, troäm caép, cöôùp phaù.
Vò aáy soáng bieát ñuû, baèng loøng vôùi taám y ñeå che thaân vôùi ñoà aên khaát thöïc ñeå nuoâi buïng, ñi taïi choã naøo cuõng mang theo (y vaø bình baùt). Nhö con chim bay ñeán choã naøo cuõng mang theo hai caùnh, cuõng vaäy, Tyû-kheo baèng loøng vôùi taám y ñeå che thaân, vôùi ñoà aên khaát thöïc ñeå nuoâi buïng, ñi taïi choã naøo cuõng mang theo. Vò aáy thaønh töïu Thaùnh giôùi uaån naøy, noäi taâm höôûng laïc thoï khoâng khuyeát phaïm.
Khi maét thaáy saéc, vò aáy khoâng naém giöõ töôùng chung, khoâng naém giöõ töôùng rieâng. Nhöõng nguyeân nhaân gì, vì con maét khoâng ñöôïc cheá ngöï, khieán tham aùi, öu bi, caùc aùc, baát thieän phaùp khôûi leân, vò aáy töï cheá ngöï caùc nguyeân nhaân aáy, hoä trì con maét, thöïc haønh söï hoä trì con maét. Khi tai nghe tieáng... muõi ngöûi höông... löôõi neám vò... thaân caûm xuùc... yù nhaän thöùc caùc phaùp, vò aáy khoâng naém giöõ töôùng chung, khoâng naém giöõ töôùng rieâng, nhöõng nguyeân nhaân gì, vì yù caên khoâng ñöôïc cheá ngöï, khieán tham aùi, öu bi, caùc aùc baát thieän phaùp khôûi leân, vò aáy cheá ngöï nguyeân nhaân aáy, hoä trì yù caên, thöïc haønh söï hoä trì yù caên. Vò aáy thaønh töïu Thaùnh hoä trì caùc caên naøy noäi taâm höôûng laïc thoï khoâng ueá nhieãm.
Vò aáy khi ñi tôùi, khi ñi lui ñeàu tænh giaùc; khi nhìn thaúng, khi nhìn quanh ñeàu tænh giaùc; khi co tay, khi duoãi tay ñeàu tænh giaùc; khi mang y keùp, bình baùt, thöôïng y ñeàu tænh giaùc; khi aên, uoáng, nhai, nuoát ñeàu tænh giaùc; khi ñi ñaïi tieän, tieåu tieän ñeàu tænh giaùc; khi ñi, ñöùng, ngoài, naèm, thöùc, noùi, yeân laëng ñeàu tænh giaùc.
Vò aáy thaønh töïu Thaùnh giôùi uaån naøy, thaønh töïu Thaùnh hoä trì caùc caên naøy, thaønh töïu Thaùnh chaùnh nieäm tænh giaùc naøy, löïa moät truù xöù thanh vaéng, nhö khu röøng, goác caây, khe nuùi, hang ñaù, baõi tha ma, luøm caây ngoaøi trôøi, ñoáng rôm.
Sau khi aên xong vaø ñi khaát thöïc trôû veà, vò aáy ngoài kieát-giaø, löng thaúng taïi choã noùi treân, vaø an truù chaùnh nieäm tröôùc maët. Vò aáy töø boû duïc tham ôû ñôøi, soáng vôùi taâm thoaùt ly duïc tham, goät röûa taâm heát duïc tham. Töø boû saân haän, vò aáy soáng vôùi taâm khoâng saân haän, loøng töø maãn thöông xoùt taát caû chuùng sanh höõu tình, goät röûa taâm heát saân haän. Töø boû hoân traàm thuïy mieân, vò aáy soáng thoaùt ly hoân traàm thuïy mieân, vôùi taâm töôûng höôùng veà aùnh saùng chaùnh nieäm tænh giaùc, goät röûa taâm heát hoân traàm thuïy mieân. Töø boû traïo cöû, hoái quaù, vò aáy soáng khoâng traïo cöû, noäi taâm traàm laëng, goät röûa taâm heát traïo cöû, hoái quaù. Töø boû nghi ngôø, vò aáy soáng thoaùt khoûi nghi ngôø, khoâng phaân vaân löôõng löï, goät röûa taâm heát nghi ngôø ñoái vôùi thieän phaùp.
Vò aáy sau khi töø boû naêm trieàn caùi naøy, caùc phaùp laøm taâm caáu ueá, laøm trí tueä trôû thaønh yeáu ôùt, vò aáy ly duïc, ly phaùp baát thieän, chöùng vaø truù Thieàn thöù nhaát, moät traïng thaùi hyû laïc do duïc sanh, vôùi taàm vôùi töù.
Vò aáy dieät taàm vaø töù, chöùng vaø truù Thieàn thöù hai, moät traïng thaùi hyû laïc do ñònh sanh, khoâng taàm khoâng töù, noäi tónh nhaát taâm.
Vò aáy ly hyû truù xaû, chaùnh nieäm tænh giaùc, thaân caûm söï laïc thoï maø caùc baäc Thaùnh goïi laø xaû nieäm laïc truù, chöùng vaø an truù Thieàn thöù ba.
Vò aáy xaû laïc, xaû khoå, dieät hyû öu ñaõ caûm thoï tröôùc, chöùng vaø truù Thieàn thöù tö, khoâng khoå, khoâng laïc, xaû nieäm thanh tònh.
Vôùi taâm ñònh tónh, thanh tònh, trong saùng, khoâng caáu nhieãm, khoâng phieàn naõo, nhu nhuyeán, deã söû duïng, vöõng chaéc, baát ñoäng nhö vaäy, vò aáy höôùng taâm ñeán tuùc maïng trí. Vò aáy nhôù ñeán caùc ñôøi soáng quaù khöù, nhö moät ñôøi, hai ñôøi, ba ñôøi, boán ñôøi, naêm ñôøi, hai möôi ñôøi, boán möôi ñôøi, naêm möôi ñôøi, moät traêm ñôøi, moät ngaøn ñôøi, moät traêm ngaøn ñôøi, nhieàu hoaïi kieáp, nhieàu thaønh kieáp. Vò aáy nhôù raèng: "Taïi choã kia, ta coù teân nhö theá naøy, doøng hoï nhö theá naøy, giai caáp nhö theá naøy, aên uoáng nhö theá naøy, thoï khoå laïc nhö theá naøy, tuoåi thoï ñeán möùc nhö theá naøy. Sau khi taïi choã kia, ta ñöôïc sanh ra taïi choã noï. Taïi choã aáy, ta coù teân nhö theá naøy, doøng hoï nhö theá naøy, giai caáp nhö theá naøy, aên uoáng nhö theá naøy, thoï khoå laïc nhö theá naøy, tuoåi thoï ñeán möùc nhö theá naøy. Sau khi cheát taïi choã noï, ta ñöôïc sanh ra ôû ñaây". Nhö vaäy vò aáy nhôù ñeán nhöõng ñôøi soáng quaù khöù, cuõng vôùi caùc neùt ñaïi cöông vaø caùc chi tieát.
Vôùi taâm ñònh tónh, thanh tònh, trong saùng, khoâng caáu nhieãm, khoâng phieàn naõo, nhu nhuyeán, deã söû duïng, vöõng chaéc, baát ñoäng nhö vaäy, vò aáy höôùng taâm ñeán sanh töû trí cuûa chuùng sanh. Vò aáy vôùi thieân nhaõn thuaàn tònh, sieâu nhaân, thaáy söï soáng vaø cheát cuûa chuùng sanh. Vò aáy tueä tri roõ raèng chuùng sanh ngöôøi haï lieät keû cao sang, ngöôøi ñeïp ñeõ keû thoâ xaáu, ngöôøi may maén keû baát haïnh ñeàu do haïnh nghieäp cuûa hoï. Vò aáy nghó raèng: "Thaät söï nhöõng vò chuùng sanh naøy thaønh töïu nhöõng aùc haïnh veà thaân, thaønh töïu nhöõng aùc haïnh veà lôøi noùi, thaønh töïu nhöõng aùc haïnh veà yù, phæ baùng caùc baäc Thaùnh, theo taø kieán, taïo caùc nghieäp theo taø kieán. Nhöõng ngöôøi naøy, sau khi thaân hoaïi maïng chung, phaûi sanh vaøo coõi döõ, aùc thuù, ñoïa xöù, ñòa nguïc. Coøn nhöõng vò chuùng sanh naøy thaønh töïu nhöõng thieän haïnh veà thaân, thaønh töïu nhöõng thieän haïnh veà lôøi noùi, thaønh töïu nhöõng thieän haïnh veà yù, khoâng phæ baùng caùc baäc Thaùnh, theo chaùnh kieán, taïo caùc nghieäp theo chaùnh kieán, nhöõng ngöôøi naøy, sau khi thaân hoaïi maïng chung, ñöôïc sanh leân caùc thieän thuù, Thieân giôùi, treân ñôøi naøy. Nhö vaäy, vò aáy vôùi thieân nhaõn thuaàn tònh, sieâu nhaân, thaáy söï soáng cheát cuûa chuùng sanh. Vò aáy tueä tri roõ raèng chuùng sanh, ngöôøi haï lieät keû cao sang, ngöôøi ñeïp ñeõ keû thoâ xaáu, ngöôøi may maén keû baát haïnh ñeàu do haïnh nghieäp cuûa hoï.
Vôùi taâm ñònh tónh, thanh tònh, trong saùng, khoâng caáu nhieãm, khoâng phieàn naõo, nhu nhuyeán, deã söû duïng, vöõng chaéc, baát ñoäng nhö vaäy, vò aáy höôùng taâm ñeán laäu taän trí. Vò aáy tueä tri nhö thaät: "Ñaây laø Khoå", tueä tri nhö thaät: "Ñaây laø Khoå taäp", tueä tri nhö thaät: "Ñaây laø Khoå dieät", tueä tri nhö thaät: "Ñaây laø con Ñöôøng ñöa ñeán khoå dieät" tueä tri nhö thaät: "Ñaây laø nhöõng laäu hoaëc", tueä tri nhö thaät: "Ñaây laø nguyeân nhaân cuûa caùc laäu hoaëc", tueä tri nhö thaät: "Ñaây laø söï dieät tröø caùc laäu hoaëc", tueä tri nhö thaät: "Ñaây laø con Ñöôøng ñöa ñeán söï dieät tröø caùc laäu hoaëc".
Nhôø bieát nhö vaäy, thaáy nhö vaäy, taâm vò aáy thoaùt khoûi duïc laäu, thoaùt khoûi höõu laäu, thoaùt khoûi voâ minh laäu. Ñoái vôùi töï thaân ñaõ giaûi thoaùt nhö vaäy khôûi leân söï hieåu bieát: "Ta ñaõ giaûi thoaùt". Vò aáy tueä tri: "Sanh ñaõ taän, phaïm haïnh ñaõ thaønh, vieäc caàn laøm ñaõ laøm; sau ñôøi hieän taïi, khoâng coù trôû lui ñôøi soáng naøy nöõa".
Nhö vaäy, naøy caùc Gia chuû, ñöôïc goïi laø haïng ngöôøi khoâng töï haønh khoå mình, khoâng chuyeân taâm töï haønh khoå mình, khoâng haønh khoå ngöôøi, khoâng chuyeân taâm haønh khoå ngöôøi; ngay trong hieän taïi, khoâng coù tham duïc, khoâng coù khao khaùt, caûm thaáy maùt laïnh, caûm giaùc laïc thoï, töï ngaõ truù vaøo Phaïm theå.
Khi ñöôïc noùi vaäy, caùc Baø-la-moân, gia chuû truù ôû Sala baïch Theá Toân:
-- Thaät vi dieäu thay, Toân giaû Gotama! Thaät vi dieäu thay, Toân giaû Gotama! Thöa Toân giaû Gotama, nhö ngöôøi döïng ñöùng laïi nhöõng gì bò quaêng ngaõ xuoáng, phôi baøy ra nhöõng gì bò che kín, chæ ñöôøng cho keû laïc höôùng, ñem ñeøn saùng vaøo trong boùng toái ñeå nhöõng ai coù maét coù theå thaáy saéc. Cuõng vaäy, Chaùnh phaùp ñaõ ñöôïc Toân giaû Gotama duøng nhieàu phöông tieän trình baøy giaûi thích. Chuùng con xin quy y Toân giaû Gotama, quy y Phaùp vaø quy y chuùng Tyû-kheo Taêng. Mong Toân giaû Gotama chaáp nhaän cho chuùng con laøm nhöõng ngöôøi cö só. Töø nay cho ñeán maïng chung, chuùng con xin troïn ñôøi quy ngöôõng.
Hoøa thöôïng Thích Minh Chaâu dòch Vieät
Chaân thaønh caùm ôn anh HDC vaø nhoùm Phaät töû VH ñaõ coù thieän taâm göûi taëng aán baûn ñieän töû.
(Bình Anson hieäu ñính, döïa theo baûn Anh ngöõ "The Middle Length Discourses of the Buddha", Tyø kheo Nanamoli vaø Tyø kheo Bodhi dòch, 1995).
11-10-2003
Source = BuddhaSasana
[Muïc luïc kinh Trung Boä]