Ngöôøi Cö Só [ Trôû Veà ] [Trang Chuû] [ Index Vieät ] [Index Pali]
Trung Boä Kinh
Majjhima Nikaya70. Kinh Kìtaøgiri
(Kìtaøgiri sutta)
Nhö vaày toâi nghe.
Moät thôøi Theá Toân du haønh ôû Kasi cuøng vôùi ñaïi chuùng Tyû-kheo. ÔÛ ñaây, Theá Toân goïi caùc Tyû-kheo:
-- Naøy caùc Tyû-kheo, Ta aên, töø boû aên ban ñeâm. Naøy caùc Tyû-kheo, do aên, töø boû aên ban ñeâm. Ta caûm thaáy ít beänh, ít naõo, khinh an, coù söùc löïc vaø an truù. Naøy caùc Tyû-kheo, haõy ñeán vaø aên, töø boû aên ban ñeâm. Naøy caùc Tyû-kheo, do aên, töø boû aên ban ñeâm, caùc OÂng seõ caûm thaáy ít beänh, ít naõo, khinh an, coù söùc löïc vaø an truù.
-- Thöa vaâng, baïch Theá Toân.
Caùc Tyû-kheo aáy vaâng ñaùp Theá Toân. Roài Theá Toân tieáp tuïc du haønh ôû Kasi vaø ñeán moät thò traán xöù Kasi teân laø Kitagiri. Roài Theá Toân ôû taïi Kitagiri, moät thò traán xöù Kasi. Luùc baáy giôø Tyû-kheo Assaji vaø Punabbasuka ñang ôû Kitagiri. Roài moät soá ñoâng Tyû-kheo ñi ñeán choã Tyû-kheo Assaji vaø Tyû-kheo Punabbasuka, sau khi ñeán, noùi vôùi Tyû-kheo Assaji vaø Tyû-kheo Punabbasuka nhö sau:
-- Chö Hieàn, Theá Toân aên, töø boû aên ban ñeâm. Caû chuùng Tyû-kheo cuõng vaäy. Do aên, töø boû aên ban ñeâm, caùc vò aáy caûm thaáy ít beänh, ít naõo, khinh an, coù söùc löïc vaø an truù. Chö Hieàn, haõy ñeán vaø aên, töø boû aên ban ñeâm. Chö Hieàn, do aên, töø boû aên ban ñeâm, chö Hieàn seõ caûm thaáy ít beänh, ít naõo, khinh an, coù söùc löïc vaø an truù.
Ñöôïc noùi vaäy, Tyû-kheo Assaji vaø Tyû-kheo Punabbasuka, noùi vôùi caùc Tyû-kheo aáy:
-- Chö Hieàn, chuùng toâi aên chieàu, aên saùng, aên ban ngaøy vaø aên phi thôøi. Do chuùng toâi aên chieàu, aên saùng, aên ban ngaøy vaø aên phi thôøi, chuùng toâi caûm thaáy ít beänh, ít naõo, khinh an, coù söùc löïc vaø an truù. Sao chuùng toâi laïi boû hieän taïi, chaïy theo töông lai? Chuùng toâi seõ aên chieàu, aên saùng, aên ban ngaøy vaø aên phi thôøi.
Vì caùc Tyû-kheo aáy khoâng theå laøm cho Tyû-kheo Assaji vaø Tyû-kheo Punabbasuka chaáp thuaän, neân caùc vò aáy ñi ñeán choã Theá Toân, sau khi ñeán ñaûnh leã Theá Toân, ngoài xuoáng moät beân. Sau khi ngoài xuoáng moät beân, caùc Tyû-kheo aáy baïch Theá Toân:
-- ÔÛ ñaây, baïch Theá Toân, chuùng con ñi ñeán choã caùc Tyû-kheo Assaji vaø Punabbasuka, sau khi ñeán chuùng con noùi vôùi Tyû-kheo Assaji vaø Tyû-kheo Punabbasuka nhö sau: "Chö hieàn, Theá Toân aên, töø boû aên ban ñeâm... coù söùc löïc vaø an truù". Baïch Theá Toân, ñöôïc noùi vaäy. Tyû-kheo Assaji vaø Tyû-kheo Punabbasuka noùi vôùi chuùng con nhö sau: "Chö Hieàn, chuùng toâi aên chieàu, aên saùng, aên ban ngaøy vaø aên phi thôøi... chuùng toâi seõ aên chieàu, aên saùng, aên ban ngaøy vaø aên phi thôøi". Baïch Theá Toân, vì chuùng con khoâng theå laøm cho Tyû-kheo Assaji vaø Tyû-kheo Punabbasuka chaáp thuaän, neân chuùng con trình söï vieäc naøy leân Theá Toân.
Roài Theá Toân baûo moät Tyû-kheo:
-- Naøy Tyû-kheo, haõy ñi vaø nhaân danh Ta, baûo Tyû-kheo Assaji vaø Tyû-kheo Punabbasuka: "Baäc Ñaïo Sö cho goïi caùc Toân giaû".
-- Thöa vaâng, baïch Theá Toân.
Tyû-kheo aáy vaâng ñaùp Theá Toân, ñeán choã Tyû-kheo Assaji vaø Tyû-kheo Punabbasuka, sau khi ñeán, noùi vôùi Tyû-kheo Assaji vaø Tyû-kheo Punabbasuka:
-- Baäc Ñaïo Sö cho goïi caùc Toân giaû.
-- Thöa vaâng, Hieàn giaû.
Tyû-kheo Assaji vaø Tyû-kheo Punabbasuka vaâng ñaùp Tyû-kheo aáy, ñi ñeán choã Theá Toân, sau khi ñeán ñaûnh leã Theá Toân vaø ngoài xuoáng moät beân. Theá Toân noùi vôùi Tyû-kheo Assaji vaø Tyû-kheo Punabbasuka ñang ngoài moät beân:
-- Coù thaät chaêng, naøy caùc Tyû-kheo, moät soá ñoâng Tyû-kheo ñeán caùc OÂng vaø noùi nhö sau: "Chö Hieàn, Theá Toân aên, töø boû aên ban ñeâm, caû chuùng Tyû-kheo cuõng vaäy. Do aên, töø boû aên ban ñeâm, caùc vò aáy caûm thaáy ít beänh, ít naõo, khinh an, coù söùc löïc vaø an truù. Chö Hieàn, haõy ñeán vaø aên, töø boû aên ban ñeâm. Chö Hieàn, do aên, töø boû aên ban ñeâm, chö Hieàn seõ caûm thaáy ít beänh, ít naõo, khinh an, coù söùc löïc vaø an truù". Ñöôïc noùi vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, caùc OÂng noùi vôùi caùc Tyû-kheo aáy nhö sau: "Chö Hieàn, chuùng toâi aên chieàu, aên saùng, aên ban ngaøy vaø aên phi thôøi. Do aên chieàu, aên saùng, aên ban ngaøy vaø aên phi thôøi, chuùng toâi caûm thaáy ít beänh, ít naõo, khinh an, coù söùc löïc vaø an truù. Sao chuùng toâi laïi boû hieän taïi, chaïy theo töông lai? Chuùng toâi seõ aên chieàu, aên saùng, aên ban ngaøy vaø aên phi thôøi"?
-- Thöa vaâng, baïch Theá Toân.
-- Naøy caùc Tyû-kheo , caùc OÂng coù hieåu phaùp Ta daïy nhö sau: "Moät caù nhaân caûm thoï baát cöù caûm giaùc naøo, laïc, khoå, hay baát khoå baát laïc; ñoái vôùi ngöôøi aáy, caùc phaùp baát thieän ñöôïc ñoaïn dieät, caùc thieän phaùp ñöôïc taêng tröôûng"?
-- Thöa khoâng, baïch Theá Toân.
-- Naøy caùc Tyû-kheo, caùc OÂng coù hieåu phaùp Ta daïy nhö sau: "ÔÛ ñaây ñoái vôùi moät ngöôøi, khi caûm thoï laïc thoï nhö vaäy, caùc baát thieän phaùp ñöôïc taêng tröôûng, caùc thieän phaùp bò ñoaïn dieät; ôû ñaây, ñoái vôùi moät ngöôøi, khi caûm thoï laïc thoï nhö vaäy, caùc baát thieän phaùp bò ñoaïn dieät, caùc thieän phaùp ñöôïc taêng tröôûng. ÔÛ ñaây, ñoái vôùi moät ngöôøi khi caûm thoï khoå thoï nhö vaäy, caùc baát thieän phaùp ñöôïc taêng tröôûng, caùc thieän phaùp bò ñoaïn dieät; ôû ñaây, ñoái vôùi moät ngöôøi, khi caûm thoï khoå thoï nhö vaäy, caùc baát thieän phaùp bò ñoaïn dieät, caùc thieän phaùp ñöôïc taêng tröôûng. ÔÛ ñaây, ñoái vôùi moät ngöôøi, khi caûm thoï baát khoå baát laïc thoï nhö vaäy, caùc baát thieän phaùp ñöôïc taêng tröôûng, caùc thieän phaùp bò ñoaïn dieät; ôû ñaây, ñoái vôùi moät ngöôøi, khi caûm thoï baát khoå baát laïc thoï nhö vaäy, caùc baát thieän phaùp bò ñoaïn dieät, caùc thieän phaùp ñöôïc taêng tröôûng"?
-- Thöa vaâng, baïch Theá Toân.
-- Laønh thay, naøy caùc Tyû-kheo ! Naøy caùc Tyû-kheo, neáu söï vieäc naøy Ta khoâng bieát, khoâng thaáy, khoâng giaùc, khoâng chöùng, khoâng lieãu giaûi vôùi trí tueä raèng: "ÔÛ ñaây, ñoái vôùi moät ngöôøi, khi caûm thoï laïc thoï nhö vaäy, caùc baát thieän phaùp ñöôïc taêng tröôûng, caùc thieän phaùp bò ñoaïn dieät", coù theå chaêng, naøy caùc Tyû-kheo, khoâng bieát nhö vaäy, Ta laïi noùi: "Haõy töø boû laïc thoï nhö vaäy"? Vaø nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laø xöùng ñaùng ñoái vôùi Ta chaêng?
-- Thöa khoâng, baïch Theá Toân.
-- Nhöng naøy caùc Tyû-kheo, vì raèng söï vieäc naøy Ta bieát, Ta thaáy, Ta giaùc, Ta chöùng, Ta lieãu giaûi vôùi trí tueä raèng: "ÔÛ ñaây, ñoái vôùi moät ngöôøi, khi caûm thoï laïc thoï nhö vaäy, caùc baát thieän phaùp ñöôïc taêng tröôûng, caùc thieän phaùp bò ñoaïn dieät", do vaäy Ta noùi: "Haõy töø boû laïc thoï nhö vaäy". Naøy caùc Tyû-kheo, neáu söï vieäc naøy Ta khoâng bieát, khoâng thaáy, khoâng giaùc, khoâng chöùng, khoâng lieãu giaûi vôùi trí tueä raèng: "ÔÛ ñaây, ñoái vôùi moät ngöôøi, khi caûm thoï laïc thoï nhö vaäy, caùc baát thieän phaùp bò ñoaïn dieät, caùc thieän phaùp ñöôïc taêng tröôûng", coù theå chaêng, naøy caùc Tyû-kheo, khoâng bieát nhö vaäy, Ta laïi noùi: "Haõy chöùng vaø truù laïc thoï nhö vaäy"? Vaø nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laø xöùng ñaùng ñoái vôùi Ta chaêng?
-- Thöa khoâng, baïch Theá Toân.
-- Nhöng naøy caùc Tyû-kheo, vì söï vieäc naøy Ta bieát, Ta thaáy, Ta giaùc, Ta chöùng, Ta lieãu giaûi vôùi trí tueä raèng: "ÔÛ ñaây, ñoái vôùi moät ngöôøi, khi caûm thoï laïc thoï nhö vaäy, caùc thieän phaùp ñöôïc taêng tröôûng, caùc baát thieän phaùp bò ñoaïn dieät", do vaäy Ta noùi: "Haõy chöùng vaø truù laïc thoï nhö vaäy".
Naøy caùc Tyû-kheo, neáu söï vieäc naøy Ta khoâng bieát, khoâng thaáy, khoâng giaùc, khoâng chöùng, khoâng lieãu giaûi vôùi trí tueä raèng: "ÔÛ ñaây, ñoái vôùi moät ngöôøi khi caûm giaùc khoå thoï... khi caûm giaùc baát khoå baát laïc thoï nhö vaäy, caùc baát thieän phaùp ñöôïc taêng tröôûng, caùc thieän phaùp bò ñoaïn dieät", coù theå chaêng, naøy caùc Tyû-kheo, khoâng bieát nhö vaäy, Ta laïi noùi: "Haõy töø boû baát khoå baát laïc thoï nhö vaäy"? Vaø nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laø xöùng ñaùng ñoái vôùi Ta chaêng?
-- Thöa khoâng, baïch Theá Toân.
-- Nhöng naøy caùc Tyû-kheo, vì raèng söï vieäc naøy Ta bieát, Ta thaáy, Ta giaùc, Ta chöùng, Ta lieãu giaûi vôùi trí tueä raèng: "ÔÛ ñaây, ñoái vôùi moät ngöôøi, khi caûm thoï baát khoå baát laïc thoï nhö vaäy, caùc baát thieän phaùp ñöôïc taêng tröôûng, caùc thieän phaùp bò ñoaïn dieät", do vaäy Ta noùi: "Haõy töø boû baát khoå baát laïc thoï nhö vaäy". Naøy caùc Tyû-kheo, neáu söï vieäc naøy Ta khoâng bieát, khoâng thaáy, khoâng giaùc, khoâng chöùng, khoâng lieãu giaûi vôùi trí tueä raèng: "ÔÛ ñaây, ñoái vôùi moät ngöôøi, khi caûm thoï baát khoå baát laïc thoï nhö vaäy, caùc baát thieän phaùp bò ñoaïn dieät, caùc thieän phaùp ñöôïc taêng tröôûng", coù theå chaêng, naøy caùc Tyû-kheo, khoâng bieát nhö vaäy, Ta laïi noùi: "Haõy chöùng vaø truù baát khoå baát laïc thoï nhö vaäy"? Vaø nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo laø xöùng ñaùng ñoái vôùi Ta chaêng?
-- Thöa khoâng, baïch Theá Toân.
-- Nhöng naøy caùc Tyû-kheo, vì raèng söï vieäc naøy Ta bieát, Ta thaáy, Ta giaùc, Ta chöùng, Ta lieãu giaûi vôùi trí tueä raèng: "ÔÛ ñaây, ñoái vôùi moät ngöôøi, khi caûm thoï baát khoå baát laïc thoï nhö vaäy, caùc thieän phaùp ñöôïc taêng tröôûng, caùc baát thieän phaùp bò ñoaïn dieät", do vaäy Ta noùi: "Haõy chöùng vaø truù baát khoå baát laïc thoï nhö vaäy".
Naøy caùc Tyû-kheo, Ta khoâng noùi raèng ñoái vôùi taát caû Tyû-kheo, coù söï vieäc caàn phaûi laøm, nhôø khoâng phoùng daät. Naøy caùc Tyû-kheo, Ta khoâng noùi raèng ñoái vôùi taát caû Tyû-kheo khoâng coù söï vieäc caàn phaûi laøm, nhôø khoâng phoùng daät. Naøy caùc Tyû-kheo, ñoái vôùi nhöõng Tyû-kheo laø baäc A-la-haùn, caùc laäu hoaëc ñaõ ñoaïn taän, tu haønh thaønh maõn, caùc vieäc neân laøm ñaõ laøm, ñaõ ñaët gaùnh naëng xuoáng, ñaõ thaønh ñaït ñöôïc lyù töôûng, ñaõ taän tröø höõu kieát söû, chaùnh trí giaûi thoaùt; naøy caùc Tyû-kheo, ñoái vôùi nhöõng Tyû-kheo nhö vaäy, Ta noùi raèng khoâng coù söï vieäc caàn phaûi laøm, nhôø khoâng phoùng daät. Vì sao vaäy? Vì söï vieäc aáy ñaõ ñöôïc caùc vò naøy laøm, nhôø khoâng phoùng daät. Caùc vò naøy khoâng theå trôû thaønh phoùng daät.
Vaø naøy caùc Tyû-kheo, ñoái vôùi caùc Tyû-kheo coøn laø caùc baäc höõu hoïc, taâm chöa thaønh töïu, ñang soáng caàn caàu söï voâ thöôïng an oån khoûi caùc trieàn aùch; naøy caùc Tyû-kheo, ñoái vôùi nhöõng Tyû-kheo nhö vaäy, Ta noùi raèng coù söï vieäc caàn phaûi laøm, nhôø khoâng phoùng daät. Vì sao vaäy? Daàu cho trong khi caùc baäc Toân giaû naøy thoï duïng caùc saøng toïa ñuùng phaùp, thaân caän caùc thieän höõu, cheá ngöï caùc caên, caùc vò aáy (caàn phaûi) töï mình nhôø thöôïng trí chöùng ngoä chöùng ñaït, vaø an truù ngay trong hieän taïi muïc ñích voâ thöôïng cuûa Phaïm haïnh, vì muïc ñích naøy, caùc Thieän gia nam töû chaân chaùnh xuaát gia, töø boû gia ñình, soáng khoâng gia ñình. Do vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ñoái vôùi nhöõng Tyû-kheo naøy, vì thaáy quaû naøy cuûa khoâng phoùng daät neân Ta noùi coù söï vieäc caàn phaûi laøm, nhôø khoâng phoùng daät.
Naøy caùc Tyû-kheo coù baûy haïng ngöôøi soáng trong ñôøi naøy. Theá naøo laø baûy? Baäc caâu phaàn giaûi thoaùt, baäc tueä giaûi thoaùt, baäc thaân chöùng, baäc kieán ñaùo, baäc tín giaûi thoaùt, baäc tuøy phaùp haønh, baäc tuøy tín haønh.
Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø baäc caâu phaàn giaûi thoaùt? ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, coù ngöôøi, sau khi thaân ñaõ chöùng ñaéc caùc tòch tònh giaûi thoaùt, vöôït khoûi caùc saéc phaùp vaø voâ saéc phaùp, vaø sau khi ñaõ thaáy vôùi trí tueä, caùc laäu hoaëc cuûa vò naøy ñöôïc ñoaïn tröø hoaøn toaøn. Vò naøy, naøy caùc Tyû-kheo, ñöôïc goïi laø haïng ngöôøi caâu phaàn giaûi thoaùt. Naøy caùc Tyû-kheo, ñoái vôùi Tyû-kheo naøy, Ta khoâng coù söï vieäc caàn phaûi laøm, nhôø khoâng phoùng daät. Vì sao vaäy? Vì söï vieäc aáy ñaõ ñöôïc vò naøy laøm, nhôø khoâng phoùng daät, vò aáy khoâng coù theå trôû thaønh phoùng daät.
Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø baäc tueä giaûi thoaùt? ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, coù ngöôøi, sau khi thaân khoâng chöùng ñaéc caùc tòch tònh giaûi thoaùt, vöôït khoûi caùc saéc phaùp vaø voâ saéc phaùp, vaø sau khi ñaõ thaáy vôùi trí tueä, caùc laäu hoaëc cuûa vò naøy ñöôïc ñoaïn tröø hoaøn toaøn. Vò naøy nhö vaäy ñöôïc goïi laø baäc tueä giaûi thoaùt. Naøy caùc Tyû-kheo, ñoái vôùi Tyû-kheo naøy, Ta noùi khoâng coù söï vieäc caàn phaûi laøm, nhôø khoâng phoùng daät. Vì sao vaäy? Vì söï vieäc aáy ñaõ ñöôïc vò naøy laøm, nhôø khoâng phoùng daät; vò aáy khoâng coù theå trôû thaønh phoùng daät.
Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø baäc thaân chöùng? ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, coù ngöôøi sau khi thaân chöùng ñaéc caùc tòch tònh giaûi thoaùt, vöôït khoûi caùc saéc phaùp vaø voâ saéc phaùp, vaø sau khi ñaõ thaáy vôùi trí tueä, moät soá laäu hoaëc cuûa vò naøy ñöôïc ñoaïn tröø hoaøn toaøn. Vò naøy nhö vaäy ñöôïc goïi laø baäc thaân chöùng. Naøy caùc Tyû-kheo, ñoái vôùi Tyû-kheo naøy, Ta noùi coù söï vieäc caàn phaûi laøm, nhôø khoâng phoùng daät. Vì sao vaäy? Daàu cho trong khi Toân giaû naøy thoï duïng caùc saøng toïa ñuùng phaùp, thaân caän caùc thieän höõu, cheá ngöï caùc caên, vò naøy (caàn phaûi) töï mình vôùi thöôïng trí, chöùng ngoä, chöùng ñaït vaø an truù ngay trong hieän taïi muïc ñích voâ thöôïng cuûa Phaïm haïnh, vì muïc ñích naøy caùc Thieän gia nam töû ñaõ chôn chaùnh xuaát gia, töø boû gia ñình, soáng khoâng gia ñình. Do vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, vì thaáy quaû naøy cuûa khoâng phoùng daät, neân ñoái vôùi Tyû-kheo naøy, Ta noùi coù söï vieäc caàn phaûi laøm, nhôø khoâng phoùng daät.
Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø baäc kieán ñaùo? ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, coù ngöôøi sau khi töï thaân khoâng chöùng ñaéc caùc tòch tònh giaûi thoaùt vöôït khoûi caùc saéc phaùp vaø voâ saéc phaùp, vaø sau khi ñaõ thaáy vôùi trí tueä, moät soá laäu hoaëc cuûa vò naøy ñöôïc ñoaïn tröø hoaøn toaøn; vaø caùc phaùp do Nhö Lai tuyeân thuyeát ñöôïc vò naøy thaáy moät caùch hoaøn toaøn vôùi trí tueä vaø thöïc haønh moät caùch hoaøn toaøn. Naøy caùc Tyû-kheo, vò naøy ñöôïc goïi laø kieán ñaùo. Naøy caùc Tyû-kheo, ñoái vôùi Tyû-kheo naøy, Ta noùi coù söï vieäc caàn phaûi laøm, nhôø khoâng phoùng daät. Vì sao vaäy? Daàu cho trong khi Toân giaû naøy thoï duïng caùc saøng toïa ñuùng phaùp, thaân caän caùc thieän höõu, cheá ngöï caùc caên, vò naøy (caàn phaûi) töï mình vôùi thöôïng trí, chöùng ngoä, chöùng ñaït vaø an truù ngay trong hieän taïi muïc ñích voâ thöôïng cuûa Phaïm haïnh, vì muïc ñích naøy caùc Thieän gia nam töû ñaõ chôn chaùnh xuaát gia, töø boû gia ñình, soáng khoâng gia ñình. Do vaäy naøy caùc Tyû-kheo, vì thaáy quaû naøy cuûa khoâng phoùng daät, neân ñoái vôùi Tyû-kheo naøy, Ta noùi coù söï vieäc caàn phaûi laøm, nhôø khoâng phoùng daät.
Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø haïng ngöôøi tín giaûi thoaùt? ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo coù ngöôøi, sau khi töï thaân chöùng ñaéc caùc tòch tònh giaûi thoaùt vöôït khoûi caùc saéc phaùp vaø voâ saéc phaùp, vaø sau khi ñaõ thaáy vôùi trí tueä, moät soá laäu hoaëc cuûa vò naøy ñöôïc ñoaïn tröø moät caùch hoaøn toaøn; vaø loøng tin cuûa vò naøy ñoái vôùi Nhö Lai ñaõ ñöôïc xaùc ñònh, phaùt sanh töø caên ñeå an truù. Naøy caùc Tyû kheo, vò naøy ñöôïc goïi laø baäc tín giaûi thoaùt. Naøy caùc Tyû-kheo, ñoái vôùi Tyû-kheo naøy, Ta noùi coù söï vieäc caàn phaûi laøm, nhôø khoâng phoùng daät. Vì sao vaäy? Daàu cho trong khi Toân giaû naøy thoï duïng caùc saøng toïa ñuùng phaùp, thaân caän caùc thieän höõu, cheá ngöï caùc caên, vò naøy (caàn phaûi) töï mình vôùi thöôïng trí, chöùng ngoä, chöùng ñaït vaø an truù ngay trong hieän taïi muïc ñích voâ thöôïng cuûa Phaïm haïnh, vì muïc ñích naøy caùc Thieän gia nam töû ñaõ chôn chaùnh xuaát gia, töø boû gia ñình, soáng khoâng gia ñình. Do vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, vì thaáy quaû naøy cuûa khoâng phoùng daät, neân ñoái vôùi Tyû-kheo naøy, Ta noùi coù söï vieäc caàn phaûi laøm, nhôø khoâng phoùng daät.
Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø haïng ngöôøi tuøy phaùp haønh? ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo coù ngöôøi sau khi töï thaân khoâng chöùng ñaéc caùc tòch tònh giaûi thoaùt, vöôït khoûi caùc saéc phaùp vaø voâ saéc phaùp, vaø sau khi ñaõ thaáy vôùi trí tueä, nhöng caùc laäu hoaëc khoâng ñöôïc ñoaïn tröø moät caùch hoaøn toaøn; vaø caùc phaùp do Nhö Lai tuyeân thuyeát (chæ) ñöôïc vò naøy chaáp nhaän moät caùch vöøa phaûi vôùi trí tueä, daàu cho vò naøy coù nhöõng phaùp nhö laø tín caên, taán caên, nieäm caên, ñònh caên, tueä caên. Naøy caùc Tyû-kheo, vò naøy ñöôïc goïi laø ngöôøi tuøy phaùp haønh. Naøy caùc Tyû-kheo, ñoái vôùi Tyû-kheo naøy, Ta noùi coù söï vieäc caàn phaûi laøm, nhôø khoâng phoùng daät. Vì sao vaäy? Daàu cho trong khi Toân giaû naøy thoï duïng caùc saøng toïa ñuùng phaùp, thaân caän caùc thieän höõu, cheá ngöï caùc caên, vò naøy (caàn phaûi) töï mình vôùi thöôïng trí, chöùng ngoä, chöùng ñaït vaø an truù ngay trong hieän taïi muïc ñích voâ thöôïng cuûa Phaïm haïnh, vì muïc ñích naøy caùc Thieän gia nam töû ñaõ chôn chaùnh xuaát gia, töø boû gia ñình, soáng khoâng gia ñình. Do vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, vì thaáy quaû naøy cuûa khoâng phoùng daät, neân ñoái vôùi Tyû-kheo naøy, Ta noùi coù söï vieäc caàn phaûi laøm, nhôø khoâng phoùng daät.
Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø ngöôøi tuøy tín haønh? ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, coù ngöôøi sau khi töï thaân khoâng chöùng ñaéc coù tòch tònh giaûi thoaùt, vöôït khoûi caùc saéc phaùp vaø voâ saéc phaùp, vaø sau khi ñaõ thaáy vôùi trí tueä, nhöng caùc laäu hoaëc khoâng ñöôïc ñoaïn tröø. Nhöng neáu vò naøy coù ñuû loøng tin vaø loøng thöông Nhö Lai, thôøi vò naøy seõ coù nhöõng phaùp nhö laø tín caên, taán caên, nieäm caên, ñònh caên, tueä caên. Naøy caùc Tyû-kheo, vò naøy ñöôïc goïi laø ngöôøi tuøy tín haønh. Naøy caùc Tyû-kheo, ñoái vôùi Tyû-kheo naøy, Ta noùi coù söï vieäc caàn phaûi laøm, nhôø khoâng phoùng daät. Vì sao vaäy? Daàu cho trong khi Toân giaû naøy thoï duïng caùc saøng toïa ñuùng phaùp, thaân caän caùc thieän höõu, cheá ngöï caùc caên, nhöng vò naøy (caàn phaûi) töï mình vôùi thöôïng trí, chöùng ngoä, chöùng ñaït vaø an truù ngay trong hieän taïi muïc ñích voâ thöôïng cuûa Phaïm haïnh, vì muïc ñích naøy caùc Thieän gia nam töû chôn chaùnh xuaát gia, töø boû gia ñình, soáng khoâng gia ñình. Do vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, vì thaáy quaû naøy cuûa phoùng daät, neân ñoái vôùi Tyû-kheo naøy, Ta noùi coù söï vieäc caàn phaûi laøm, nhôø khoâng phoùng daät.
Naøy caùc Tyû-kheo, Ta khoâng noùi raèng trí tueä ñöôïc hoaøn thaønh laäp töùc. Nhöng naøy caùc Tyû-kheo, trí tueä ñöôïc hoaøn thaønh nhôø hoïc töø töø, haønh töø töø, thöïc taäp töø töø.
Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø trí tueä ñöôïc hoaøn thaønh nhôø hoïc töø töø, haønh töø töø, thöïc taäp töø töø? ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, moät vò coù loøng tin ñi ñeán gaàn; sau khi ñeán gaàn, vò aáy toû söï kính leã; sau khi toû söï kính leã, vò aáy loùng tai; sau khi loùng tai, vò aáy nghe phaùp; sau khi nghe phaùp, vò aáy thoï trì phaùp; sau khi thoï trì, vò aáy suy tö yù nghóa caùc phaùp ñöôïc thoï trì; sau khi suy tö yù nghóa, caùc phaùp ñöôïc chaáp thuaän; sau khi caùc phaùp ñöôïc chaáp thuaän, öôùc muoán sanh khôûi; sau khi öôùc muoán sanh khôûi, vò aáy noã löïc; sau khi noã löïc, vò aáy caân nhaéc; sau khi caân nhaéc, vò aáy tinh caàn. Do tinh caàn, vò aáy töï thaân chöùng ñöôïc söï thaät toái thöôïng, vaø vôùi trí tueä theå nhaäp söï thaät aáy, vò aáy thaáy.
Nhöng naøy caùc Tyû-kheo, neáu khoâng coù loøng tin aáy, thôøi naøy caùc Tyû-kheo, khoâng coù söï ñeán gaàn aáy, thôøi naøy caùc Tyû-kheo, khoâng coù toû söï kính leã aáy, thôøi naøy caùc Tyû-kheo, khoâng coù söï loùng tai aáy, thôøi naøy caùc Tyû-kheo, khoâng coù söï nghe phaùp aáy, thôøi naøy Tyû-kheo, khoâng coù söï thoï trì phaùp aáy, thôøi naøy caùc Tyû-kheo, khoâng coù söï suy tö yù nghóa aáy, thôøi naøy caùc Tyû-kheo, khoâng coù söï chaáp thuaän phaùp aáy, thôøi naøy caùc Tyû-kheo, khoâng coù söï öôùc muoán aáy, thôøi naøy caùc Tyû-kheo, khoâng coù söï noã löïc aáy, thôøi naøy caùc Tyû-kheo, khoâng coù söï caân nhaéc aáy, thôøi naøy caùc Tyû-kheo khoâng coù söï tinh caàn aáy. Naøy caùc Tyû kheo, ôû ñaây, caùc OÂng ñaõ ñi vaøo phi ñaïo. Naøy caùc Tyû-kheo, ôû ñaây, caùc OÂng ñaõ ñi vaøo taø ñaïo. Thaät laø quaù xa, naøy caùc Tyû-kheo, caùc keû ngu naøy ñaõ ñi ra ngoaøi Phaùp Luaät naøy.
Naøy caùc Tyû-kheo, coù söï thuyeát trình goàm coù boán phaàn (Catuppadam = Boán cuù) chính nhôø thuyeát trình naøy ngöôøi coù trí, khoâng bao laâu, nhôø tueä bieát ñöôïc yù nghóa. Ta seõ ñoïc söï thuyeát trình aáy leân cho caùc OÂng, naøy caùc Tyû-kheo, caùc OÂng nhôø Ta maø seõ hieåu thuyeát trình aáy.
-- Baïch Theá Toân, chuùng con laø ai coù theå bieát ñöôïc Phaùp?
-- Naøy caùc Tyû-kheo, cho ñeán moät baäc Ñaïo sö soáng quaù troïng voïng taøi vaät, laø vò thöøa töï taøi vaät, vaø soáng lieân heä vôùi taøi vaät, thôøi söï mua may baùn ñaét naøy khoâng xaûy ra: "Chuùng toâi seõ laøm vieäc naøy nhö vaäy, vaø nhö vaäy chuùng toâi seõ khoâng laøm vieäc naøy nhö vaäy", huoáng nöõa laø Nhö Lai, naøy caùc Tyû-kheo, laø vò soáng hoaøn toaøn khoâng lieân heä vôùi caùc taøi vaät. Naøy caùc Tyû-kheo, ñoái vôùi moät ñeä töû coù loøng tin giaùo phaùp baäc Ñaïo sö vaø soáng theå nhaäp giaùo phaùp aáy, thôøi tuøy phaùp (anudhamma) ñöôïc khôûi leân: "Baäc Ñaïo sö laø Theá Toân, ñeä töû laø toâi. Theá Toân bieát, toâi khoâng bieát". Naøy caùc Tyû-kheo, ñeán vôùi moät ñeä töû, coù loøng tin giaùo phaùp baäc Ñaïo sö vaø soáng theå nhaäp giaùo phaùp aáy, thôøi giaùo phaùp baäc Ñaïo sö ñöôïc höng thònh ñöôïc nhieàu sinh löïc. Naøy caùc Tyû-kheo, ñoái vôùi ñeä töû coù loøng tin giaùo phaùp baäc Ñaïo Sö vaø soáng theå nhaäp giaùo phaùp aáy, thôøi tuøy phaùp naøy ñöôïc khôûi leân: "Daàu chæ coøn da, gaân vaø xöông, daàu thòt vaø maùu treân thaân bò khoâ heùo, mong raèng seõ coù tinh taán löïc ñeå chöùng ñaéc nhöõng gì chöa chöùng ñaéc, nhôø tröôïng phu nhaãn naïi, nhôø tröôïng phu tinh taán, nhôø tröôïng phu caàn doõng". Naøy caùc Tyû-kheo, ñoái vôùi moät ñeä töû coù loøng tin giaùo phaùp baäc Ñaïo sö vaø soáng theå nhaäp giaùo phaùp aáy, vò aáy seõ chöùng ñöôïc moät trong hai quaû nhö sau: Chaùnh trí ngay trong hieän taïi, vaø neáu coù dö y, chöùng quaû Baát hoaøn.
Theá Toân thuyeát nhö vaäy. Caùc Tyû-kheo aáy hoan hyû tín thoï lôøi Theá Toân daïy.
Hoøa thöôïng Thích Minh Chaâu dòch Vieät
Chaân thaønh caùm ôn anh HDC vaø nhoùm Phaät töû VH ñaõ coù thieän taâm göûi taëng aán baûn ñieän töû.
(Bình Anson hieäu ñính, döïa theo baûn Anh ngöõ "The Middle Length Discourses of the Buddha", Tyø kheo Nanamoli vaø Tyø kheo Bodhi dòch, 1995).
11-10-2003
Source = BuddhaSasana
[Muïc luïc kinh Trung Boä]