Ngöôøi Cö Só [ Trôû Veà ] [Trang Chuû] [ Index Vieät ] [Index Pali]
Trung Boä Kinh
Majjhima Nikaya96. Kinh Esukaørì
(Esukaørì sutta)
Nhö vaày toâi nghe.
Moät thôøi Theá Toân truù ôû Savatthi (Xaù Veä), röøng Jetavana (Kyø-ñaø-laâm), taïi tinh xaù oâng Anathapindika (Caáp Coâ Ñoäc).
Roài Baø-la-moân Esukari ñi ñeán Theá Toân, sau khi ñeán noùi leân vôùi Theá Toân nhöõng lôøi chaøo ñoùn hoûi thaêm, vaø sau khi noùi leân nhöõng lôøi chaøo ñoùn hoûi thaêm thaân höõu, lieàn ngoài xuoáng moät beân, ngoài xuoáng moät beân, Baø-la-moân Esukari baïch Theá Toân:
-- Thöa Toân giaû Gotama, caùc Baø-la-moân chuû tröông boán loaïi phuïng söï: chuû tröông phuïng söï cho Baø-la-moân, chuû tröông phuïng söï cho Saùt-ñeá-lî (Khattiya), chuû tröông phuïng söï cho Pheä-xaù (Vessa: ngöôøi buoân baùn), chuû tröông phuïng söï cho Thuû-ñaø (Sudda: lao coâng). ÔÛ ñaây, thöa Toån giaû Gotama, caùc Baø-la-moân chuû tröông phuïng söï cho Baø-la-moân nhö sau: Baø-la-moân phuïng söï cho Baø-la-moân; hay Khattiya phuïng söï cho Baø-la-moân; hay Vessa phuïng söï cho Baø-la-moân, hay Sudda phuïng söï cho Baø-la-moân. Nhö vaäy, thöa Toân giaû Gotama, caùc Baø-la-moân chuû tröông phuïng söï cho Baø-la-moân. ÔÛ ñaây, thöa Toân giaû Gotama, caùc Baø-la-moân chuû tröông phuïng söï cho Khattiya nhö sau: Khattiya phuïng söï cho Khattiya; hay Vessa phuïng söï cho Khattiya; hay Sudda phuïng söï cho Khattiya. Nhö vaäy, thöa Toân giaû Gotama, caùc Baø-la-moân chuû tröông phuïng söï cho Khattiya. ÔÛ ñaây, thöa Toân giaû Gotama, caùc Baø-la-moân chuû tröông phuïng söï cho Vessa nhö sau: Vessa phuïng söï cho Vessa; hay Sudda phuïng söï cho Vessa. Nhö vaäy, thöa Toân giaû Gotama, caùc Baø-la-moân chuû tröông phuïng söï cho Vessa. ÔÛ ñaây, thöa Toân giaû Gotama, caùc Baø-la-moân chuû tröông phuïng söï cho Sudda nhö sau: Sudda phuïng söï cho Sudda. Vì raèng khoâng coøn ai khaùc coù theå phuïng söï cho Sudda. Nhö vaäy, thöa Toân giaû Gotama, caùc Baø-la-moân chuû tröông phuïng söï cho Sudda. Thöa Toân giaû Gotama, caùc Baø-la-moân chuû tröông boán loaïi phuïng söï naøy. ÔÛ ñaây, Toân giaû Gotama coù noùi gì veà vaán ñeà naøy?
-- Nhöng naøy caùc Baø-la-moân, coù phaûi taát caû moïi ngöôøi ôû ñôøi ñoàng yù vôùi caùc Baø-la-moân khi hoï chuû tröông boán loaïi phuïng söï naøy?
-- Khoâng coù vaäy, thöa Toân giaû Gotama.
-- Naøy Baø-la-moân, ví nhö moät ngöôøi ngheøo naøn, khoâng coù sôû höõu, khoán khoå, daàu cho ngöôøi ñoù khoâng muoán, vaãn bò baét nuoát mieáng thòt: "Naøy ngöôøi kia, OÂng phaûi aên mieáng thòt naøy vaø OÂng phaûi traû moät soá tieàn". Cuõng vaäy, naøy Baø-la-moân, daàu khoâng ñöôïc caùc Sa-moân, Baø-la-moân aáy chaáp nhaän, caùc Baø-la-moân chuû tröông boán loaïi phuïng söï naøy.
Naøy Baø-la-moân, Ta khoâng noùi raèng, taát caû caàn phaûi phuïng söï. Nhöng naøy Baø-la-moân, Ta cuõng khoâng noùi raèng, taát caû khoâng caàn phaûi phuïng söï. Vì raèng, naøy Baø-la-moân, neáu coù ai trong khi phuïng söï, trôû thaønh xaáu hôn, khoâng trôû thaønh toát hôn, Ta khoâng noùi raèng, ngöôøi ñoù caàn phaûi phuïng söï. Nhöng naøy Baø-la-moân , neáu coù ai trong khi phuïng söï, trôû thaønh toát hôn, khoâng trôû thaønh xaáu hôn. Ta noùi raèng, ngöôøi ñoù caàn phaûi phuïng söï.
Vaø neáu naøy Baø-la-moân, coù ngöôøi hoûi vò Khattiya nhö sau: "Ngöôøi phuïng söï cho OÂng, do nguyeân nhaân phuïng söï naøy trôû thaønh xaáu hôn, khoâng trôû thaønh toát hôn; hay ngöôøi phuïng söï cho OÂng, do nguyeân nhaân phuïng söï naøy trôû thaønh toát hôn, khoâng trôû thaønh xaáu hôn? Vaø nhö vaäy oâng ôû ñaây caàn phaûi ñöôïc phuïng söï bôûi ngöôøi naøo?" Vò Khattiya, naøy Baø-la-moân, neáu traû lôøi chaân chaùnh caàn phaûi ñaùp nhö sau: "Ngöôøi naøo phuïng söï toâi, do nguyeân nhaân phuïng söï naøy trôû thaønh xaáu hôn, khoâng toát hôn, thì toâi khoâng caàn ngöôøi aáy phuïng söï toâi. Nhöng neáu ngöôøi naøo phuïng söï toâi, do nguyeân nhaân phuïng söï naøy trôû thaønh toát hôn, khoâng xaáu hôn, thì toâi caàn ngöôøi aáy phuïng söï toâi".
Vaø naøy Baø-la-moân , neáu coù ngöôøi hoûi Baø-la-moân ... Naøy Baø-la-moân , neáu coù ngöôøi hoûi Vessa... vaø naøy Baø-la-moân, neáu coù ngöôøi hoûi Sudda nhö sau: "Ngöôøi phuïng söï cho oâng, do nguyeân nhaân phuïng söï naøy trôû thaønh xaáu hôn, khoâng trôû thaønh toát hôn; hay ngöôøi phuïng söï cho oâng, do nguyeân nhaân phuïng söï naøy trôû thaønh toát hôn, khoâng trôû thaønh xaáu hôn? Vaø nhö vaäy, oâng ôû ñaây caàn phaûi ñöôïc phuïng söï bôûi ngöôøi naøo?" Ngöôøi Sudda, naøy Baø-la-moân, neáu traû lôøi chôn chaùnh caàn phaûi ñaùp nhö sau: "Ngöôøi naøo phuïng söï toâi, do nguyeân nhaân phuïng söï naøy trôû thaønh xaáu hôn, khoâng toát hôn, thì toâi khoâng caàn ngöôøi aáy phuïng söï toâi. Nhöng neáu ngöôøi naøo phuïng söï toâi, do nguyeân nhaân phuïng söï naøy trôû thaønh toát hôn, khoâng xaáu hôn, thì toâi caàn ngöôøi aáy phuïng söï toâi".
Naøy Baø-la-moân, Ta khoâng noùi toát hôn vì sanh trong moät gia ñình cao quyù. Naøy Baø-la-moân, Ta khoâng noùi xaáu hôn vì sanh trong moät gia ñình cao quyù. Naøy Baø-la-moân, Ta khoâng noùi toát hôn vì nhan saéc thuø thaéng. Naøy Baø-la-moân, Ta khoâng noùi xaáu hôn vì nhan saéc thuø thaéng. Naøy Baø-la-moân, Ta khoâng noùi toát hôn vì taøi saûn thuø thaéng. Naøy Baø-la-moân, Ta khoâng noùi xaáu hôn vì taøi saûn thuø thaéng.
ÔÛ ñaây, naøy Baø-la-moân, coù ngöôøi sanh trong moät gia ñình cao quyù, saùt sanh, laáy cuûa khoâng cho, soáng taø haïnh trong caùc duïc, noùi laùo, noùi hai löôõi, noùi lôøi ñoäc aùc, noùi lôøi phuø phieám, coù tham taâm, coù saân taâm, coù taø kieán. Do vaäy, Ta khoâng noùi toát hôn vì sanh trong moät gia ñình cao quyù. ÔÛ ñaây, naøy Baø-la-moân coù ngöôøi sanh trong moät gia ñình cao quyù töø boû saùt sanh, töø boû laáy cuûa khoâng cho, töø boû soáng taø haïnh trong caùc duïc, töø boû noùi laùo, töø boû noùi hai löôõi, töø boû noùi lôøi ñoäc aùc, töø boû noùi lôøi phuø phieám, khoâng coù tham taâm, khoâng coù saân taâm, coù chaùnh kieán. Do vaäy, Ta khoâng noùi trôû thaønh xaáu hôn vì sanh trong gia ñình cao quyù.
ÔÛ ñaây, naøy Baø-la-moân, coù ngöôøi vôùi nhan saéc thuø thaéng... ÔÛ ñaây, naøy Baø-la-moân, coù ngöôøi vôùi taøi saûn thuø thaéng, saùt sanh, laáy cuûa khoâng cho... coù taø kieán. Do vaäy, Ta khoâng noùi trôû thaønh toát hôn vì coù taøi saûn thuø thaéng. ÔÛ ñaây, naøy Baø-la-moân, coù ngöôøi vôùi taøi saûn thuø thaéng töø boû saùt sanh... coù chaùnh kieán. Do vaäy, Ta khoâng noùi trôû thaønh xaáu hôn vì coù taøi saûn thuø thaéng.
Naøy Baø-la-moân, Ta khoâng noùi taát caû caàn phaûi phuïng söï. Nhöng naøy Baø-la-moân, Ta cuõng khoâng noùi taát caû khoâng caàn phaûi phuïng söï. Naøy Baø-la-moân, ngöôøi naøo phuïng söï, do nguyeân nhaân phuïng söï naøy, loøng tin ñöôïc taêng tröôûng, giôùi ñöôïc taêng tröôûng, söï nghe ñöôïc taêng tröôûng, boá thí ñöôïc taêng tröôûng, trí tueä ñöôïc taêng tröôûng, Ta noùi ngöôøi aáy caàn phaûi phuïng söï.
Khi nghe noùi vaäy, Baø-la-moân Esukari baïch Theá Toân:
-- Thöa Toân giaû Gotama, caùc Baø-la-moân chuû tröông boán loaïi taøi saûn, chuû tröông taøi saûn cuûa ngöôøi Baø-la-moân, chuû tröông taøi saûn cuûa ngöôøi Khattiya, chuû tröông taøi saûn cuûa ngöôøi Vessa, chuû tröông taøi saûn cuûa ngöôøi Sudda.
ÔÛ ñaây, thöa Toân giaû Gotama, caùc Baø-la-moân chuû tröông taøi saûn cuûa Baø-la-moân laø khaát thöïc. Nhöng khi ngöôøi Baø-la-moân khinh thöôøng taøi saûn khaát thöïc, ngöôøi aáy khoâng laøm boån phaän cuûa mình vaø gioáng nhö ngöôøi chaên boø laáy cuûa khoâng cho. Nhö vaäy, thöa Toân giaû Gotama, caùc Baø-la-moân chuû tröông taøi saûn cuûa Baø-la-moân. ÔÛ ñaây, thöa Toân giaû Gotama, caùc Baø-la-moân chuû tröông taøi saûn cuûa Khattiya laø cung vaø teân. Nhöng khi ngöôøi Khattiya khinh thöôøng taøi saûn cung vaø teân, ngöôøi aáy khoâng laøm boån phaän cuûa mình, vaø gioáng nhö ngöôøi chaên boø laáy cuûa khoâng cho. Nhö vaäy, thöa Toân giaû Gotama, caùc Baø-la-moân chuû tröông taøi saûn cuûa Khattiya. ÔÛ ñaây, thöa Toân giaû Gotama, caùc Baø-la-moân chuû tröông taøi saûn cuûa Vessa laø canh noâng vaø nuoâi boø. Nhöng khi ngöôøi Vessa khinh thöôøng taøi saûn canh noâng vaø nuoâi boø, ngöôøi aáy khoâng laøm boån phaän cuûa mình, vaø gioáng nhö ngöôøi chaên boø laáy cuûa khoâng cho. Nhö vaäy, thöa Toân giaû Gotama, caùc Baø-la-moân chuû tröông taøi saûn cuûa Vessa. ÔÛ ñaây, thöa Toân giaû Gotama, caùc Baø-la-moân chuû tröông taøi saûn cuûa Sudda laø löôõi lieàm vaø ñoøn gaùnh. Nhöng khi ngöôøi Sudda khinh thöôøng taøi saûn löôõi lieàm vaø ñoøn gaùnh, ngöôøi aáy khoâng laøm boån phaän cuûa mình vaø gioáng nhö ngöôøi chaên boø laáy cuûa khoâng cho. Nhö vaäy, thöa Toân giaû Gotama, caùc Baø-la-moân, chuû tröông taøi saûn cuûa ngöôøi Sudda. Caùc Baø-la-moân, thöa Toân giaû Gotama, chuû tröông boán loaïi taøi saûn naøy. ÔÛ ñaây, Toân giaû Gotama noùi gì veà vaán ñeà naøy?
-- Naøy Baø-la-moân, coù phaûi taát caû moïi ngöôøi ôû ñaây ñoàng yù vôùi caùc Baø-la-moân khi hoï chuû tröông boán loaïi taøi saûn naøy?
-- Khoâng coù vaäy, thöa Toân giaû Gotama.
-- Naøy Baø-la-moân, ví nhö moät ngöôøi ngheøo naøn, khoâng coù sôû höõu, khoán khoå, daàu cho ngöôøi ñoù khoâng muoán, vaãn bò baét nuoát mieáng thòt: "Naøy ngöôøi kia, OÂng phaûi aên mieáng thòt naøy vaø OÂng phaûi traû moät soá tieàn". Cuõng vaäy, naøy Baø-la-moân, daàu khoâng ñöôïc caùc Baø-la-moân, Sa-moân aáy chaáp nhaän, caùc Baø-la-moân vaãn chuû tröông boán loaïi taøi saûn naøy. Naøy Baø-la-moân, Ta chuû tröông taøi saûn cho con ngöôøi laø Thaùnh phaùp voâ thöôïng. Trong khi nhôù ñeán gia heä thuôû xöa cuûa mình veà phía cha vaø meï, choã naøo moät töï theå sanh ra, thôøi seõ ñöôïc chaáp nhaän tuøy thuoäc choã aáy. Neáu töï theå ñöôïc sanh ra trong moät gia ñình Khattiya, thôøi ñöôïc chaáp nhaän laø Khattiya. Neáu töï theå ñöôïc sanh ra trong moät gia ñình Baø-la-moân , thôøi ñöôïc chaáp nhaän laø Baø-la-moân. Neáu töï theå ñöôïc sanh ra trong moät gia ñình Vessa, thôøi ñöôïc chaáp nhaän laø Vessa. Neáu töï theå ñöôïc sanh ra trong moät gia ñình Sudda, thôøi ñöôïc chaáp nhaän laø Sudda. Naøy Baø-la-moân, nhö tuøy thuoäc duyeân gì moät ngoïn löûa ñöôïc ñoát leân, thôøi ngoïn löûa ñöôïc chaáp nhaän theo duyeân aáy. Neáu do duyeân cuûi, moät ngoïn löûa ñöôïc ñoát leân, thôøi ngoïn löûa aáy ñöôïc chaáp nhaän laø löûa cuûi. Neáu do duyeân daêm baøo, moät ngoïn löûa ñöôïc ñoát leân, thôøi ngoïn löûa aáy ñöôïc chaáp nhaän laø löûa daêm baøo. Neáu do duyeân coû, moät ngoïn löûa ñöôïc ñoát leân, thôøi ngoïn löûa aáy ñöôïc chaáp nhaän laø löûa coû. Neáu do duyeân phaân boø, moät ngoïn löûa ñöôïc ñoát leân, thôøi ngoïn löûa aáy ñöôïc chaáp nhaän laø löûa phaân boø. Cuõng vaäy, naøy Baø-la-moân, Ta chuû tröông taøi saûn cho con ngöôøi laø Thaùnh phaùp voâ thöôïng. Trong khi nhôù ñeán gia heä thuôû xöa cuûa mình veà phía cha vaø meï, choã naøo moät töï theå sanh ra, thôøi seõ ñöôïc chaáp nhaän tuøy thuoäc choã aáy. Neáu töï theå ñöôïc sanh ra trong moät gia ñình Khattiya, thôøi ñöôïc chaáp nhaän laø Khattiya. Neáu töï theå ñöôïc sanh ra trong moät gia ñình Baø-la-moân... trong moät gia ñình Vessa... trong moät gia ñình Sudda, thôøi ñöôïc chaáp nhaän laø Sudda.
Nhöng naøy Baø-la-moân, neáu moät ngöôøi töø moät gia ñình Khattiya xuaát gia, töø boû gia ñình, soáng khoâng gia ñình nhôø phaùp vaø luaät ñöôïc Nhö Lai tuyeân thuyeát, (ngöôøi aáy) töø boû saùt sanh, töø boû laáy cuûa khoâng cho, töø boû taø haïnh trong caùc duïc, töø boû noùi laùo, töø boû noùi hai löôõi, töø boû noùi lôøi ñoäc aùc, töø boû noùi lôøi phuø phieám, khoâng coù tham taâm, khoâng coù saân taâm, coù chaùnh kieán, ngöôøi aáy thaønh töïu chaùnh ñaïo, thieän phaùp.
Naøy Baø-la-moân, neáu moät ngöôøi töø moät gia ñình Baø-la-moân... töø moät gia ñình Vessa... töø moät gia ñình Sudda xuaát gia, töø boû gia ñình, soáng khoâng gia ñình, nhôø phaùp vaø luaät ñöôïc Nhö Lai tuyeân thuyeát (ngöôøi aáy) töø boû saùt sanh, töø boû laáy cuûa khoâng cho... coù chaùnh kieán, ngöôøi aáy thaønh töïu chaùnh ñaïo, thieän phaùp.
Naøy Baø-la-moân, oâng nghó theá naøo? Trong laäp tröôøng naøy, chæ coù ngöôøi Baø-la-moân môùi coù theå tu taäp töø taâm, khoâng haän, khoâng saân; ngöôøi Khattiya khoâng coù theå ñöôïc, ngöôøi Vessa khoâng coù theå ñöôïc, ngöôøi Sudda khoâng coù theå ñöôïc?
-- Thöa khoâng phaûi vaäy, Toân giaû Gotama. Ngöôøi Khattiya, thöa Toân giaû Gotama, cuõng coù theå trong laäp tröôøng naøy, tu taäp töø taâm, khoâng haän, khoâng saân. Ngöôøi Baø-la-moân cuõng vaäy, thöa Toân giaû Gotama; ngöôøi Vessa cuõng vaäy, thöa Toân giaû Gotama; ngöôøi Sudda cuõng vaäy, thöa Toân giaû Gotama. Taát caû boán giai caáp, thöa Toân giaû Gotama, trong laäp tröôøng naøy ñeàu coù theå tu taäp töø taâm, khoâng haän, khoâng saân.
-- Cuõng vaäy, naøy Baø-la-moân, neáu moät ngöôøi töø gia ñình Khattiya, xuaát gia, töø boû gia ñình, soáng khoâng gia ñình, ngöôøi aáy nhôø phaùp vaø luaät do Nhö Lai tuyeân thuyeát, töø boû saùt sanh... coù chaùnh kieán, ngöôøi aáy thaønh töïu chaùnh ñaïo, thieän phaùp. Naøy Baø-la-moân, OÂng nghó theá naøo? Chæ coù ngöôøi Baø-la-moân môùi coù theå laáy caøo löng vaø boät taém, ñi ñeán soâng, vaø taém röûa cho saïch ñaát vaø buïi; ngöôøi Khattiya khoâng theå ñöôïc; ngöôøi Vessa khoâng theå ñöôïc; ngöôøi Sudda khoâng theå ñöôïc?
-- Thöa khoâng phaûi vaäy, Toân giaû Gotama. Ngöôøi Khattiya, thöa Toân giaû Gotama, cuõng coù theå laáy caøo löng vaø boät taém, ñi ñeán soâng vaø taéeâm röûa cho saïch ñaát vaø buïi, ngöôøi Baø-la-moân cuõng vaäy, thöa Toân giaû Gotama; ngöôøi Vessa cuõng vaäy, thöa Toân giaû Gotama; ngöôøi Sudda cuõng vaäy, thöa Toân giaû Gotama. Taát caû boán giai caáp, thöa Toân giaû Gotama, ñeàu coù theå laáy caøo löng vaø boät taém ñi ñeán soâng vaø taém röûa cho saïch ñaát vaø buïi.
-- Cuõng vaäy, naøy Baø-la-moân, neáu töø moät gia ñình Khattiya, coù ngöôøi xuaát gia, töø boû gia ñình, soáng khoâng gia ñình, ngöôøi naøy nhôø phaùp vaø luaät do Nhö Lai tuyeân thuyeát, töø boû saùt sanh... coù chaùnh kieán, ngöôøi aáy ñöôïc xem laø thaønh töïu chaùnh ñaïo, thieän phaùp. Naøy Baø-la-moân, neáu moät ngöôøi töø gia ñình Baø-la-moân; naøy Baø-la-moân, neáu moät ngöôøi töø gia ñình Vessa; naøy Baø-la-moân, neáu moät ngöôøi töø gia ñình Sudda, xuaát gia, töø boû gia ñình, soáng khoâng gia ñình, ngöôøi aáy nhôø phaùp vaø luaät do Nhö Lai tuyeân thuyeát, töø boû saùt sanh... coù chaùnh kieán, ngöôøi aáy ñöôïc xem laø thaønh töïu chaùnh ñaïo, thieän phaùp.
Naøy Baø-la-moân, OÂng nghó theá naøo? ÔÛ ñaây, neáu coù vò vua Khattiya ñaõ laøm leã quaùn ñaûnh, cho hoäi hoïp moät traêm ngöôøi thuoäc nhieàu chuûng taùnh khaùc nhau vaø noùi: "Quyù vò haõy ñeán ñaây, quyù vò naøo thuoäc gia ñình Khattiya, thuoäc gia ñình Baø-la-moân, sanh ra töø hoaøng toäc, haõy ñem ñeán boä phaän treân cuûa ñoà quay löûa, baèng caây saka, hay caây sala, hay caây salala, hay caây chieân-ñaøn, hay caây sen, quay cho baät löûa vaø söùc noùng hieän ra. Coøn nhöõng ngöôøi thuoäc gia ñình Chieân-ñaø-la (haï tieän), thuoäc gia ñình saên baén, thuoäc gia ñình laøm ñoà tre, thuoäc gia ñình laøm xe coä, thuoäc gia ñình ñoå phaân, haõy ñeán ñaây, ñem ñeán boä phaän treân cuûa ñoà quay löûa laøm baèng goã maùng choù aên, hay maùng heo aên, hay maùng giaët ñoà, hay cuûi khoâ töø caây y-la (elanda: caây thu ñuû thaàu daàu), vaø quay cho baät löûa vaø söùc noùng hieän ra". Naøy Baø-la-moân, OÂng nghó theá naøo? Coù phaûi chæ coù ngoïn löûa ñöôïc nhen leân vaø söùc noùng ñöôïc taïo ra töø ngöôøi thuoäc gia ñình Khattiya, thuoäc gia ñình Baø-la-moân, sanh töø hoaøng toäc, sau khi ñem ñeán boä phaän cuûa ñoà quay löûa, laøm baèng caây saka, hay caây sala, hay caây salala, hay caây chieân-ñaøn, hay caây sen, chæ coù löûa aáy môùi coù ngoïn, môùi coù maøu saéc, môùi coù aùnh saùng, vaø chæ coù ngoïn löûa aáy môùi duøng ñöôïc vaøo caùc coâng vieäc do löûa ñem laïi; coøn ngoïn löûa ñöôïc nhen leân vaø söùc noùng ñöôïc taïo ra töø ngöôøi thuoäc gia ñình haï tieän, thuoäc gia ñình saên baén, thuoäc gia ñình laøm ñoà tre, thuoäc gia ñình laøm xe coä, thuoäc gia ñình ñoå phaân, sau khi ñem ñeán boä phaän treân cuûa ñoà quay löûa laøm baèng goã maùng choù aên, hay maùng heo aên, hay maùng giaët ñoà, hay cuûi khoâ töø caây y-lan, löûa aáy khoâng coù ngoïn, khoâng coù maøu saéc, khoâng coù aùnh saùng, vaø ngoïn löûa aáy khoâng coù theå duøng ñöôïc vaøo caùc coâng vieäc do löûa ñem laïi?
-- Khoâng phaûi vaäy, thöa Toân giaû Gotama. Ngoïn löûa ñöôïc nhen leân, söùc noùng ñöôïc taïo ra, thöa Toân giaû Gotama, töø ngöôøi thuoäc gia ñình Khattiya, thuoäc gia ñình Baø-la-moân, sanh töø hoaøng toäc, sau khi ñem ñeán boä phaän treân cuûa ñoà quay löûa, laøm baèng caây saka hay caây sala, hay caây salala, hay caây chieân-ñaøn, hay caây sen, ngoïn löûa aáy coù ngoïn, coù maøu saéc, coù aùnh saùng, ngoïn löûa aáy duøng ñöôïc vaøo caùc coâng vieäc do löûa ñem laïi; coøn ngoïn löûa ñöôïc nhen leân, vaø söùc noùng taïo ra töø ngöôøi thuoäc gia ñình haï tieän, thuoäc gia ñình saên baén, thuoäc gia ñình laøm ñoà tre, thuoäc gia ñình laøm xe coä, thuoäc gia ñình ñoå phaân, sau khi ñem ñeán boä phaän treân cuûa ñoà quay löûa, laøm baèng goã maùng choù aên, hay maùng heo aên, hay maùng giaët ñoà, hay cuûi khoâ töø caây y-lan, löûa aáy cuõng coù ngoïn, cuõng coù maøu saéc, cuõng coù aùnh saùng, vaø ngoïn löûa aáy coù theå duøng ñöôïc vaøo caùc coâng vieäc do löûa ñem laïi. Thöa Toân giaû Gotama, taát caû ngoïn löûa ñeàu coù ngoïn, ñeàu coù maøu saéc, ñeàu coù aùnh saùng, taát caû loaïi löûa ñeàu coù theå duøng ñöôïc vaøo caùc coâng vieäc do löûa ñem laïi.
-- Cuõng vaäy, naøy Baø-la-moân, neáu coù ngöôøi töø gia ñình Khattiya xuaát gia, töø boû gia ñình, soáng khoâng gia ñình, nhôø phaùp vaø luaät do Nhö Lai tuyeân thuyeát, ngöôøi aáy töø boû saùt sanh... coù chaùnh kieán, ngöôøi aáy ñöôïc xem laø thaønh töïu chaùnh ñaïo, thieän phaùp. Neáu coù ngöôøi töø gia ñình Baø-la-moân... Neáu coù ngöôøi töø gia ñình Vessa... Neáu coù ngöôøi töø gia ñình Sudda, xuaát gia, töø boû gia ñình, soáng khoâng gia ñình, nhôø phaùp vaø luaät do Nhö Lai tuyeân thuyeát, ngöôøi aáy töø boû saùt sanh... coù chaùnh kieán, ngöôøi aáy ñöôïc xem laø thaønh töïu chaùnh ñaïo, thieän phaùp.
Khi nghe noùi vaäy, Baø-la-moân Esukari baïch Theá Toân:
-- Thaät vi dieäu thay, toân giaû Gotama ! Thaät vi dieäu thay, Toân giaû Gotama ! Nhö ngöôøi döïng ñöùng laïi nhöõng gì bò quaêng ngaõ xuoáng, phôi baøy ra nhöõng gì bò che kín, chæ ñöôøng cho ngöôøi bò laïc höôùng, ñem ñeøn saùng vaøo trong boùng toái ñeå nhöõng ai coù maét coù theå thaáy saéc; cuõng vaäy, Chaùnh phaùp ñaõ ñöôïc Theá Toân duøng nhieàu phöông tieän trình baøy, giaûi thích. Thöa Toân giaû Gotama, nay con xin quy y Toân giaû Gotama, quy y Phaùp vaø quy y chuùng Tyû-kheo. Mong Toân giaû Gotama nhaän chuùng con laøm cö só, töø nay cho ñeán maïng chung, chuùng con troïn ñôøi quy ngöôõng.
Hoøa thöôïng Thích Minh Chaâu dòch Vieät
Chaân thaønh caùm ôn anh HDC vaø nhoùm Phaät töû VH ñaõ coù thieän taâm göûi taëng aán baûn ñieän töû.
(Bình Anson hieäu ñính, döïa theo baûn Anh ngöõ "The Middle Length Discourses of the Buddha", Tyø kheo Nanamoli vaø Tyø kheo Bodhi dòch, 1995).
11-10-2003
Source = BuddhaSasana
[Muïc luïc kinh Trung Boä]