Ngöôøi Cö Só [ Trôû Veà ] [Home Page] [ Index Vieät ] [Index Pali]
Trung Boä Kinh
Majjhima Nikaya110. Tieåu kinh Maõn nguyeät
(Cuølapunnama sutta)
Nhö vaày toâi nghe.
Moät thôøi Theá Toân truù ôû Savatthi, taïi Pubbarama (Ñoâng Vieân) Migaramatupasada (Loäc Maãu Giaûng ñöôøng).
Luùc baáy giôø trong ngaøy Boá-taùt, ngaøy traêng troøn, trong ñeâm traêm raèm, Theá Toân ñang ngoài giöõa trôøi, xung quanh coù chuùng Tyû-kheo ñoanh vaây. Roài Theá Toân nhìn chuùng Tyû-kheo ñang yeân laëng, heát söùc yeân laëng vaø baûo caùc Tyû-kheo:
-- Naøy caùc Tyû-kheo, moät ngöôøi baát chaùnh (asappurisa) coù theå bieát moät ngöôøi baát chaùnh: "Ngöôøi baát chaùnh laø vò naøy", hay khoâng?
-- Baïch Theá Toân, khoâng bieát ñöôïc.
-- Laønh thay, naøy caùc Tyû-kheo! Naøy caùc Tyû-kheo khoâng theå coù söï tình, khoâng theå coù söï kieän, moät ngöôøi baát chaùnh coù theå bieát moät ngöôøi baát chaùnh: "Ngöôøi baát chaùnh laø vò naøy." Naøy caùc Tyû-kheo, nhöng moät ngöôøi baát chaùnh coù theå bieát moät ngöôøi chôn chaùnh: "Ngöôøi chôn chaùnh laø vò naøy" hay khoâng?
-- Baïch Theá Toân, khoâng bieát ñöôïc.
-- Laønh thay, naøy caùc Tyû-kheo! Naøy caùc Tyû-kheo khoâng theå coù söï tình, khoâng theå coù söï kieän moät ngöôøi baát chaùnh coù theå bieát ñöôïc moät ngöôøi chôn chaùnh: "Ngöôøi chôn chaùnh laø vò naøy".
Ngöôøi baát chaùnh, naøy caùc Tyû-kheo, laø ngöôøi ñaày ñuû phaùp baát chaùnh, giao du vôùi ngöôøi baát chaùnh, suy tö nhö ngöôøi baát chaùnh, tö löôøng nhö ngöôøi baát chaùnh, noùi naêng nhö ngöôøi baát chaùnh, haønh ñoäng nhö ngöôøi baát chaùnh, coù taø kieán nhö ngöôøi baát chaùnh, boá thí nhö ngöôøi baát chaùnh.
Vaø naøy caùc Tyû-kheo, nhö theá naøo laø ngöôøi baát chaùnh ñaày ñuû phaùp baát chaùnh? ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, ngöôøi baát chaùnh baát tín, voâ taøm, voâ quyù, nghe ít, bieáng nhaùc, thaát nieäm, lieät tueä. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laø ngöôøi baát chaùnh ñaày ñuû phaùp baát chaùnh.
Vaø naøy caùc Tyû-kheo, nhö theá naøo laø ngöôøi baát chaùnh giao du vôùi nhöõng ngöôøi baát chaùnh? ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, nhöõng vò Baø-la-moân naøo baát tín, voâ taøm, voâ quyù, ít nghe, bieáng nhaùc, thaát nieäm, lieät tueä, nhöõng vò aáy laø baïn, laø thaân höõu vôùi ngöôøi baát chaùnh aáy. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laø ngöôøi baát chaùnh giao du vôùi ngöôøi baát chaùnh.
Vaø naøy caùc Tyû-kheo, nhö theá naøo laø ngöôøi baát chaùnh suy tö nhö ngöôøi baát chaùnh? ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, ngöôøi baát chaùnh suy nghó töï laøm haïi mình, suy nghó laøm haïi ngöôøi khaùc, suy nghó laøm haïi caû hai.. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laø ngöôøi baát chaùnh suy tö nhö ngöôøi baát chaùnh.
Vaø naøy caùc Tyû-kheo, nhö theá naøo laø ngöôøi baát chaùnh tö löôøng nhö ngöôøi baát chaùnh? ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, ngöôøi baát chaùnh tö löôøng töï laøm haïi mình, tö löôøng laøm haïi ngöôøi, tö löôøng laøm haïi caû hai. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo laø ngöôøi baát chaùnh tö löôøng nhö ngöôøi baát chaùnh.
Vaø naøy caùc Tyû-kheo, nhö theá naøo laø ngöôøi baát chaùnh noùi naêng nhö ngöôøi baát chaùnh? ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, ngöôøi baát chaùnh noùi lôøi noùi laùo, noùi lôøi hai löôõi, noùi aùc khaåu, noùi lôøi phuø phieám. Nhö vaäy naøy caùc Tyû-kheo, laø ngöôøi baát chaùnh noùi naêng nhö ngöôøi baát chaùnh.
Vaø naøy caùc Tyû-kheo, nhö theá naøo laø ngöôøi baát chaùnh haønh ñoäng nhö ngöôøi baát chaùnh? ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, ngöôøi baát chaùnh saùt sanh, laáy cuûa khoâng cho, laøm caùc taø haïnh trong caùc duïc. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo laø ngöôøi baát chaùnh haønh ñoäng nhö ngöôøi baát chaùnh.
Vaø naøy caùc Tyû-kheo, nhö theá naøo laø ngöôøi baát chaùnh coù taø kieán nhö ngöôøi baát chaùnh? ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, ngöôøi baát chaùnh coù taø kieán nhö sau: "Khoâng coù boá thí, khoâng coù leã hy sinh, khoâng coù teá töï, khoâng coù quaû dò thuïc caùc nghieäp thieän aùc, khoâng coù ñôøi naøy, khoâng coù ñôøi khaùc, khoâng coù cha, khoâng coù meï, khoâng coù loaïi hoùa sanh. ÔÛ ñôøi, khoâng coù nhöõng vò Sa-moân, nhöõng vò Baø-la-moân chaùnh höôùng, chaùnh haïnh ñaõ töï mình chöùng ñaït vôùi thöôïng trí ñôøi naøy vaø ñôøi khaùc, vaø truyeàn daïy laïi". Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laø ngöôøi baát chaùnh coù taø kieán nhö ngöôøi baát chaùnh.
Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø ngöôøi baát chaùnh boá thí nhö ngöôøi baát chaùnh? ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, ngöôøi baát chaùnh boá thí moät caùch voâ leã, boá thí khoâng phaûi töï tay, boá thí khoâng coù suy tö kyõ löôõng, boá thí nhöõng vaät khoâng caàn duøng, boá thí khoâng nghó ñeán töông lai. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laø ngöôøi baát chaùnh boá thí nhö ngöôøi baát chaùnh.
Naøy caùc Tyû-kheo, ngöôøi baát chaùnh aáy, ñaày ñuû phaùp baát chaùnh nhö vaäy, giao du vôùi ngöôøi baát chaùnh nhö vaäy, suy tö nhö ngöôøi baát chaùnh nhö vaäy, tö löôøng nhö ngöôøi baát chaùnh nhö vaäy, noùi naêng nhö ngöôøi baát chaùnh nhö vaäy, haønh ñoäng nhö ngöôøi baát chaùnh nhö vaäy, coù taø kieán nhö ngöôøi baát chaùnh nhö vaäy, boá thí nhö ngöôøi baát chaùnh nhö vaäy, sau khi thaân hoaïi maïng chung, sanh vaøo caûnh giôùi cuûa nhöõng ngöôøi baát chaùnh. Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø caûnh giôùi cuûa nhöõng ngöôøi baát chaùnh? Ñòa nguïc hay laø baøng sanh.
Naøy caùc Tyû-kheo, moät ngöôøi chôn chaùnh coù theå bieát ñöôïc moät ngöôøi chôn chaùnh: "Ngöôøi chôn chaùnh laø vò naøy" hay khoâng?
-- Thöa bieát ñöôïc, baïch Theá Toân.
-- Laønh thay, naøy caùc Tyû-kheo! Söï tình naøy xaûy ra laø ngöôøi chôn chaùnh coù theå bieát ñöôïc ngöôøi chôn chaùnh: "Ngöôøi chôn chaùnh laø vò naøy". Nhöng naøy caùc Tyû-kheo, ngöôøi chôn chaùnh coù theå bieát ñöôïc ngöôøi baát chaùnh: "Ngöôøi baát chaùnh laø vò naøy" hay khoâng?
-- Thöa bieát ñöôïc, baïch Theá Toân.
-- Laønh thay, naøy caùc Tyû-kheo! Naøy caùc Tyû-kheo, coù söï tình naøy laø ngöôøi chôn chaùnh coù theå bieát ñöôïc ngöôøi baát chaùnh: "Ngöôøi baát chaùnh laø vò naøy". Naøy caùc Tyû-kheo, ngöôøi chôn chaùnh ñaày ñuû Chaùnh phaùp, giao du vôùi caùc baäc chôn chaùnh, suy nghó nhö caùc baäc chôn chaùnh, tö löôøng nhö caùc baäc chôn chaùnh, noùi naêng nhö baäc chôn chaùnh, haønh ñoäng nhö baäc chôn chaùnh, coù chaùnh kieán nhö baäc chôn chaùnh, boá thí nhö baäc chôn chaùnh.
Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø ngöôøi chôn chaùnh ñaày ñuû Chaùnh phaùp? ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, ngöôøi chôn chaùnh coù loøng tin, coù loøng taøm, coù loøng quyù, coù nghe nhieàu, coù tinh caàn, tinh taán, coù chaùnh nieäm, coù trí tueä. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laø ngöôøi chôn chaùnh ñaày ñuû nhöõng Chaùnh phaùp.
Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø ngöôøi chôn chaùnh giao du vôùi caùc baäc chôn chaùnh? ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, nhöõng vò Sa-moân, Baø-la-moân naøo coù loøng tin, coù loøng taøm, coù loøng quyù nghe nhieàu, tinh caàn, tinh taán, chaùnh nieäm, coù trí tueä, nhöõng vò aáy laø baïn, laø thaân höõu cuûa vò chôn chaùnh aáy. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laø ngöôøi chôn chaùnh giao du vôùi caùc baäc chôn chaùnh.
Vaø naøy, caùc Tyû-kheo, nhö theá naøo laø ngöôøi chôn chaùnh suy tö nhö ngöôøi chôn chaùnh? ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, ngöôøi chôn chaùnh khoâng suy nghó töï laøm haïi mình, khoâng suy nghó laøm haïi ngöôøi khaùc, khoâng suy nghó laøm haïi caû hai. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo laø ngöôøi chôn chaùnh suy tö nhö ngöôøi chôn chaùnh.
Vaø naøy, caùc Tyû-kheo, nhö theá naøo laø ngöôøi chôn chaùnh tö löôøng nhö ngöôøi chôn chaùnh? ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, ngöôøi chôn chaùnh khoâng tö löôøng töï laøm haïi mình, khoâng tö löôøng laøm haïi ngöôøi khaùc, khoâng tö löôøng laøm haïi caû hai. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo laø ngöôøi chôn chaùnh tö löôøng nhö ngöôøi chôn chaùnh?
Vaø naøy caùc Tyû-kheo, nhö theá naøo laø ngöôøi chôn chaùnh noùi naêng nhö ngöôøi chôn chaùnh? ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, ngöôøi chôn chaùnh töø boû khoâng noùi laùo, töø boû khoâng noùi hai löôõi, töø boû khoâng noùi aùc khaåu, töø boû khoâng noùi phieám luaän. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laø ngöôøi chôn chaùnh noùi naêng nhö ngöôøi chôn chaùnh.
Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø ngöôøi chôn chaùnh haønh ñoäng nhö ngöôøi chôn chaùnh? ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, ngöôøi chôn chaùnh töø boû saùt sanh, töø boû laáy cuûa khoâng cho, töø boû laøm caùc taø haïnh trong daâm duïc. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo laø ngöôøi chôn chaùnh haønh ñoäng nhö ngöôøi chôn chaùnh.
Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø ngöôøi chôn chaùnh coù chaùnh kieán nhö baäc chôn chaùnh? ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, ngöôøi chôn chaùnh coù chaùnh kieán nhö sau: "Coù boá thí, coù leã hy sinh, coù teá töï, coù quaû dò thuïc caùc nghieäp thieän aùc, coù ñôøi naøy, coù ñôøi khaùc, coù cha, coù meï, coù loaïi hoùa sanh. ÔÛ ñôøi coù nhöõng vò Sa-moân, nhöõng vò Baø-la-moân chaùnh höôùng, chaùnh haïnh, ñaõ töï mình chöùng ñaït vôùi thöôïng trí ñôøi naøy vaø ñôøi khaùc, vaø truyeàn daïy laïi. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo laø ngöôøi chôn chaùnh coù chaùnh kieán nhö ngöôøi chôn chaùnh.
Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø ngöôøi chôn chaùnh boá thí nhö ngöôøi chôn chaùnh? ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, ngöôøi chôn chaùnh boá thí moät caùch leã ñoä, boá thí vôùi töï tay, boá thí coù suy tö kyõ löôõng, boá thí nhöõng vaät caàn duøng, boá thí coù nghó ñeán töông lai. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo laø ngöôøi chôn chaùnh boá thí nhö ngöôøi chôn chaùnh.
Naøy caùc Tyû-kheo, ngöôøi chôn chaùnh aáy, ñaày ñuû Chaùnh phaùp nhö vaäy, giao du vôùi ngöôøi chôn chaùnh nhö vaäy, suy tö nhö ngöôøi chôn chaùnh nhö vaäy, tö löôøng nhö ngöôøi chôn chaùnh nhö vaäy, noùi naêng nhö ngöôøi chôn chaùnh nhö vaäy, haønh ñoäng nhö ngöôøi chôn chaùnh nhö vaäy, coù chaùnh kieán nhö ngöôøi nhö ngöôøi chôn chaùnh nhö vaäy, boá thí nhö ngöôøi chôn chaùnh nhö vaäy, sau khi thaân hoaïi maïng chung, sanh vaøo caûnh giôùi cuûa nhöõng ngöôøi chôn chaùnh. Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø caûnh giôùi cuûa nhöõng ngöôøi chôn chaùnh? Ñaïi taùnh cuûa chö Thieân hay ñaïi taùnh cuûa loaøi Ngöôøi.
Theá Toân thuyeát giaûng nhö vaäy. Caùc Tyû-kheo hoan hyû tín thoï lôøi Theá Toân daïy.
Hoøa thöôïng Thích Minh Chaâu dòch Vieät
Chaân thaønh caùm ôn anh HDC vaø nhoùm Phaät töû VH ñaõ coù thieän taâm göûi taëng aán baûn ñieän töû.
(Bình Anson hieäu ñính, döïa theo baûn Anh ngöõ "The Middle Length Discourses of the Buddha", Tyø kheo Nanamoli vaø Tyø kheo Bodhi dòch, 1995).
(11/99)
Source = BuddhaSasana
[Muïc luïc kinh Trung Boä]