Ngöôøi Cö Só [ Trôû Veà ] [Home Page] [ Index Vieät ] [Index Pali]
Trung Boä Kinh
Majjhima Nikaya114. Kinh Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì
(Sevitabba-asevitabba sutta)
Nhö vaày toâi nghe.
Moät thôøi Theá Toân truù ôû Savatthi, Jetavana, taïi tònh xaù oâng Anathapindika (Caáp Coâ Ñoäc). ÔÛ ñaáy, Theá Toân goïi caùc Tyû-kheo: "Naøy caùc Tyû-kheo". -- "Baïch Theá Toân". Caùc vò Tyû-kheo aáy vaâng ñaùp Theá Toân. Theá Toân noùi nhö sau: -- "Naøy caùc Tyû-kheo, Ta seõ giaûng cho caùc OÂng phaùp moân veà neân haønh trì, khoâng neân haønh trì. Haõy nghe vaø suy nghieäm kyõ Ta seõ giaûng" -- "Thöa vaâng baïch Theá Toân". Caùc Tyû-kheo aáy vaâng ñaùp Theá Toân. Theá Toân noùi nhö sau:
(Lôøi giaûng ñaàu tieân)
-- Naøy caùc Tyû-kheo, Ta noùi thaân haønh coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì; vaø ñaây laø söï töông ñoái giöõa thaân haønh". Naøy caùc Tyû-kheo, Ta noùi khaåu haønh cuõng coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì; vaø ñaây laø söï töông ñoái giöõa khaåu haønh". Naøy caùc Tyû-kheo, Ta noùi yù haønh cuõng coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì; vaø ñaây laø söï töông ñoái giöõa yù haønh". Naøy caùc Tyû-kheo, Ta noùi taâm sanh cuõng coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì; vaø ñaây laø söï töông ñoái giöõa taâm sanh". Naøy caùc Tyû-kheo, Ta noùi töôûng ñaéc cuõng coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì; vaø ñaây laø söï töông ñoái giöõa töôûng ñaéc". Kieán ñaéc, naøy caùc Tyû-kheo, Ta noùi cuõng coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì; vaø ñaây laø söï töông ñoái giöõa kieán ñaéc (ditthipatilabha)". Ngaõ taùnh ñaéc, naøy caùc Tyû-kheo, Ta noùi cuõng coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì; vaø ñaây laø söï töông ñoái giöõa ngaõ taùnh ñaéc".
(Giaûng roäng)
Ñöôïc nghe noùi vaäy Toân giaû Sariputta baïch Theá Toân:
-- Baïch Theá Toân, lôøi noùi naøy ñöôïc Theá Toân noùi leân vaén taét, khoâng giaûi nghóa roäng raõi, con hieåu yù nghóa moät caùch roäng raõi nhö sau:
Thaân haønh, naøy caùc Tyû-kheo, toâi noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì; vaø nhö vaäy laø söï töông ñoái giöõa thaân haønh". Theá Toân ñaõ noùi nhö vaäy. Vaø do duyeân gì lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân? Baïch Theá Toân neáu moät thaân haønh naøo khi haønh trì, baát thieän phaùp taêng tröôûng, thieän phaùp thoái giaûm, thaân haønh nhö vaäy khoâng neân haønh trì. Baïch Theá Toân, vaø moät thaân haønh naøo khi haønh trì thôøi baát thieän phaùp thoái giaûm, thieän phaùp taêng tröôûng, thaân haønh nhö vaäy neân haønh trì.
Baïch Theá Toân, thaân haønh gì khi haønh trì thôøi baát thieän phaùp taêng tröôûng, thieän phaùp thoái giaûm? ÔÛ ñaây, baïch Theá Toân, coù ngöôøi saùt sanh, taøn nhaãn, tay laám maùu, taâm chuyeân saùt haïi, ñaû thöông, taâm khoâng töø bi ñoái vôùi caùc loaïi höõu tình. Ngöôøi naøy laáy cuûa khoâng cho, baát cöù taøi vaät gì cuûa ngöôøi khaùc, hoaëc taïi thoân laøng hoaëc taïi röøng nuùi, khoâng cho ngöôøi aáy, ngöôøi aáy laáy troäm taøi vaät aáy. Ngöôøi aáy soáng taø haïnh trong caùc duïc voïng, giao caáu caùc haïng nöõ nhaân coù meï che chôû, coù cha che chôû, coù anh che chôû, coù chò che chôû, coù baø con che chôû, ñaõ coù choàng, ñöôïc hình phaït gaäy goäc baûo veä, cho ñeán nhöõng nöõ nhaân ñöôïc trang söùc baèng voøng hoa. Thaân haønh nhö vaäy, baïch Theá Toân, khi haønh trì thôøi caùc baát thieän phaùp taêng tröôûng, caùc thieän phaùp thoái giaûm.
Baïch Theá Toân, thaân haønh gì khi haønh trì thôøi baát thieän phaùp thoái giaûm, thieän phaùp taêng tröôûng?
ÔÛ ñaây, baïch Theá Toân, coù ngöôøi töø boû saùt sanh, traùnh xa saùt sanh, boû tröôïng, boû kieám, bieát taøm quyù, coù loøng töø, soáng thöông xoùt ñeán haïnh phuùc taát caû chuùng sanh vaø loaøi höõu tình. Ngöôøi aáy töø boû laáy cuûa khoâng cho, traùnh xa laáy cuûa khoâng cho; baát cöù taøi vaät gì cuûa ngöôøi khaùc, hoaëc taïi thoân laøng, hoaëc taïi röøng nuùi, khoâng cho ngöôøi aáy, ngöôøi aáy khoâng laáy troäm taøi vaät aáy. Ngöôøi aáy töø boû soáng taø haïnh trong caùc duïc voïng, khoâng giao caáu vôùi caùc haïng nöõ nhaân coù meï che chôû, coù cha che chôû, coù anh che chôû, coù chò che chôû, coù baø con che chôû, ñaõ coù choàng, ñöôïc hình phaït gaäy goäc baûo veä, cho ñeán nhöõng nöõ nhaân ñöôïc trang söùc baèng voøng hoa. Thaân haønh nhö vaäy, baïch Theá Toân, khi haønh trì thôøi caùc baát thieän phaùp thoái giaûm caùc thieän phaùp taêng tröôûng.
Thaân haønh, naøy caùc Tyû-kheo, toâi noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì; vaø nhö vaäy laø söï töông ñoái giöõa thaân haønh". Theá Toân ñaõ noùi nhö vaäy vaø do duyeân nhö vaäy lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân.
Khaåu haønh, naøy caùc Tyû-kheo, toâi noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì; vaø nhö vaäy laø söï töông ñoái giöõa khaåu haønh". Theá Toân ñaõ noùi nhö vaäy vaø do duyeân gì lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân? Baïch Theá Toân, moät khaåu haønh naøo khi haønh trì thôøi baát thieän phaùp taêng tröôûng, thieän phaùp thoái giaûm, khaåu haønh nhö vaäy khoâng neân haønh trì. Baïch Theá Toân vaø moät khaåu haønh naøo khi haønh trì baát thieän phaùp thoái giaûm, thieän phaùp taêng tröôûng khaåu haønh nhö vaäy neân haønh trì.
Baïch Theá Toân, khaåu haønh gì khi haønh trì thôøi baát thieän phaùp taêng tröôûng, thieäp phaùp thoái giaûm? ÔÛ ñaây, baïch Theá Toân, coù ngöôøi voïng ngöõ, ñeán choã taäp hoäi, hay ñeán choã chuùng hoäi, hay ñeán giöõa caùc thaân toäc, hay ñeán giöõa caùc toå hôïp, hay ñeán giöõa vöông toäc, khi bò daãn xuaát laøm chöùng vaø ñöôïc hoûi: "Naøy Ngöôøi kia, haõy noùi nhöõng gì OÂng bieát". Daàu cho ngöôøi aáy khoâng bieát, ngöôøi aáy noùi: "Toâi bieát"; daàu cho ngöôøi aáy bieát, ngöôøi aáy noùi: "Toâi khoâng bieát"; hay daàu cho ngöôøi aáy khoâng thaáy, ngöôøi aáy noùi: "Toâi thaáy"; hay daàu cho ngöôøi aáy thaáy, ngöôøi aáy noùi: "Toâi khoâng thaáy". Nhö vaäy lôøi noùi cuûa ngöôøi aáy trôû thaønh coá yù voïng ngöõ, hoaëc vì nguyeân nhaân töï kyû, hoaëc vì nguyeân nhaân tha nhaân, hoaëc vì nguyeân nhaân moät vaøi quyeàn lôïi gì. Vaø ngöôøi aáy laø ngöôøi noùi hai löôõi, nghe ñieàu gì ôû choã naøy, ñeán choã kia noùi ñeå sanh chia reõ ôû nhöõng ngöôøi naøy, nghe ñieàu gì ôû choã kia, ñi noùi vôùi nhöõng ngöôøi naøy ñeå sanh chia reõ ôû nhöõng ngöôøi kia. Nhö vaäy, ngöôøi aáy ly giaùn nhöõng keû hoøa hôïp, hay xuùi duïc nhöõng keû ly giaùn, öa thích phaù hoaïi, vui thích phaù hoaïi, thích thuù phaù hoaïi, noùi nhöõng lôøi ñöa ñeán phaù hoaïi. Vaø ngöôøi aáy laø ngöôøi noùi lôøi thoâ aùc. Baát cöù lôøi gì thoâ aùc, taøn aùc, khieán ngöôøi ñau khoå, khieán ngöôøi töùc giaän, lieân heä ñeán phaãn noä, khoâng ñöa ñeán Thieàn ñònh, ngöôøi aáy noùi nhöõng lôøi nhö vaäy. Vaø ngöôøi aáy noùi nhöõng lôøi phuø phieám, noùi phi thôøi, noùi nhöõng lôøi phi chôn, noùi nhöõng lôøi khoâng lôïi ích, noùi nhöõng lôøi phi phaùp, noùi nhöõng lôøi phi luaät, noùi nhöõng lôøi khoâng ñaùng gìn giöõ. Vì noùi phi thôøi neân lôøi noùi khoâng coù thuaän lyù, khoâng coù maïch laïc, heä thoáng, khoâng coù lôïi ích. Khaåu haønh nhö vaäy, baïch Theá Toân, khi haønh trì thôøi caùc baát thieän phaùp taêng tröôûng, caùc thieän phaùp thoái giaûm.
Baïch Theá Toân, khaåu haønh gì khi haønh trì thôøi caùc baát thieän phaùp thoái giaûm, caùc thieän phaùp taêng tröôûng? ÔÛ ñaây, baïch Theá Toân, coù ngöôøi töø boû voïng ngöõ, traùnh xa voïng ngöõ, ñeán choã taäp hoäi, hay ñeán choã chuùng hoäi, hay ñeán giöõa caùc thaân toäc, hay ñeán giöõa caùc toå hôïp, hay ñeán giöõa vöông toäc, khi bò daãn xuaát laøm chöùng vaø ñöôïc hoûi: "Naøy ngöôøi kia, haõy noùi nhöõng gì OÂng bieát". Neáu bieát, ngöôøi aáy noùi: "Toâi bieát "; neáu khoâng bieát, ngöôøi aáy noùi: "Toâi khoâng bieát"; hay neáu khoâng thaáy, ngöôøi aáy noùi: "Toâi khoâng thaáy"; neáu thaáy, ngöôøi aáy noùi: "Toâi thaáy". Nhö vaäy lôøi noùi cuûa ngöôøi aáy khoâng trôû thaønh coá yù voïng ngöõ, hoaëc vì nguyeân nhaân töï kyû, hoaëc vì nguyeân nhaân tha nhaân, hoaëc vì nguyeân nhaân moät vaøi quyeàn lôïi gì. Töø boû noùi hai löôõi, traùnh xa noùi hai löôõi, nghe ñieàu gì ôû choã naøy, khoâng ñi ñeán choã kia noùi ñeå sanh chia reõ ôû nhöõng ngöôøi naøy, nghe ñieàu gì ôû choã kia khoâng ñi noùi vôùi nhöõng ngöôøi naøy ñeå sanh chia reõ ôû nhöõng ngöôøi kia; nhö vaäy, ngöôøi aáy soáng hoøa hôïp nhöõng keû ly giaùn, taêng tröôûng nhöõng keû hoøa hôïp, öa thích hoøa hôïp, vui thích hoøa hôïp, thích thuù hoøa hôïp, noùi nhöõng lôøi ñöa ñeán hoøa hôïp. Töø boû lôøi noùi ñoäc aùc, traùnh xa lôøi noùi ñoäc aùc; nhö vaäy ngöôøi aáy noùi nhöõng lôøi noùi nhu hoøa, ñeïp tai, deã thöông, thoâng caûm ñeán taâm, tao nhaõ, ñeïp loøng nhieàu ngöôøi, vui loøng nhieàu ngöôøi. Töø boû lôøi noùi phuø phieám, traùnh xa lôøi noùi phuø phieám; ngöôøi aáy noùi ñuùng thôøi, noùi nhöõng lôøi chôn thaät, noùi nhöõng lôøi coù yù nghóa, noùi nhöõng lôøi veà Chaùnh phaùp, noùi nhöõng lôøi veà luaät, noùi nhöõng lôøi ñaùng ñöôïc gìn giöõ. Vì noùi hôïp thôøi, neân lôøi noùi thuaän lyù, coù maïch laïc heä thoáng, coù ích lôïi. Khaåu haønh nhö vaäy, baïch Theá Toân, khi haønh trì thôøi caùc baát thieän phaùp thoái giaûm, caùc thieän phaùp taêng tröôûng.
Khaåu haønh, naøy caùc Tyû-kheo, toâi noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì; vaø nhö vaäy laø söï töông ñoái giöõa khaåu haønh". Theá Toân ñaõ noùi nhö vaäy, vaø do duyeân nhö vaäy, lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân.
Y Ù haønh, naøy caùc Tyû-kheo, Toâi noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì; vaø nhö vaäy laø söï töông ñoái giöõa khaåu haønh". Theá Toân ñaõ noùi nhö vaäy, vaø do duyeân gì lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân? Baïch Theá Toân, moät yù haønh naøo khi haønh trì thôøi caùc baát thieän phaùp taêng tröôûng, caùc thieän phaùp thoái giaûm, khaåu haønh nhö vaäy khoâng neân haønh trì. Baïch Theá Toân, vaø moät yù haønh naøo khi haønh trì thôøi caùc baát thieän phaùp thoái giaûm, caùc thieän phaùp taêng tröôûng, yù haønh nhö vaäy neân haønh trì.
Y Ù haønh gì, baïch Theá Toân, khi haønh trì thôøi baát thieän phaùp taêng tröôûng, thieän phaùp thoái giaûm? ÔÛ ñaây, baïch Theá Toân coù ngöôøi coù tham aùi, tham lam taøi vaät keû khaùc, nghó raèng: "OÂi, mong raèng moïi taøi vaät cuûa ngöôøi khaùc trôû thaønh cuûa mình!" Laïi coù ngöôøi saân taâm, khôûi leân haïi yù, haïi nieäm nhö sau: "Mong raèng nhöõng loaøi höõu hình naøy bò gieát, hay bò taøn saùt, hay bò tieâu dieät hay bò laøm haïi, hay mong chuùng khoâng coøn toàn taïi". Y Ù haønh nhö vaäy, baïch Theá Toân, khi haønh trì thôøi caùc baát thieän phaùp taêng tröôûng, caùc thieän phaùp thoái giaûm.
Y Ù haønh gì, baïch Theá Toân, khi haønh trì thôøi caùc baát thieän phaùp thoái giaûm, caùc thieän phaùp taêng tröôûng? ÔÛ ñaây coù ngöôøi khoâng coù tham aùi, khoâng tham lam taøi vaät cuûa keû khaùc, nghó raèng: "OÂi, mong raèng moïi taøi vaät cuûa ngöôøi khaùc khoâng trôû thaønh cuûa mình!" Laïi coù ngöôøi khoâng coù saân taâm, khoâng khôûi leân haïi yù, haïi nieäm, nhöng nghó raèng: "Mong raèng nhöõng loaøi höõu tình naøy soáng khoâng thuø haän, khoâng oaùn thuø, khoâng nhieãu loaïn, ñöôïc an laïc, lo nghó töï thaân". Y Ù haønh nhö vaäy, baïch Theá Toân, khi haønh trì thôøi caùc baát thieän phaùp thoái giaûm, caùc thieän phaùp taêng tröôûng.
Y Ù haønh, naøy caùc Tyû-kheo, toâi noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì vaø nhö vaäy laø söï töông ñoái giöõa yù haønh". Theá Toân ñaõ noùi nhö vaäy, vaø do duyeân nhö vaäy, lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân.
Taâm sanh, naøy caùc Tyû-kheo, toâi noùi cuõng coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì". Theá Toân ñaõ noùi nhö vaäy. Vaø do duyeân gì, lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân? Baïch Theá Toân, neáu moät taâm sanh naøo khi haønh trì, caùc baát thieän phaùp taêng tröôûng, caùc thieän phaùp thoái giaûm, taâm sanh nhö vaäy khoâng neân haønh trì. Vaø moät taâm sanh naøo, baïch Theá Toân, khi haønh trì thôøi caùc baát thieän phaùp thoái giaûm, caùc thieän phaùp taêng tröôûng, taâm sanh nhö vaäy neân haønh trì.
Taâm sanh gì, baïch Theá Toân, khi haønh trì thôøi baát thieän phaùp taêng tröôûng, thieän phaùp thoái giaûm? ÔÛ ñaây, baïch Theá Toân, coù ngöôøi coù tham duïc, soáng vôùi taâm caâu höõu vôùi tham duïc; ngöôøi aáy saân haän vaø soáng vôùi taâm caâu höõu vôùi saân haän; ngöôøi aáy coù haïi taâm vaø soáng vôùi taâm caâu höõu vôùi haïi taâm. Taâm sanh nhö vaäy, baïch Theá Toân, khi haønh trì baát thieän phaùp taêng tröôûng, thieän phaùp thoái giaûm.
Taâm sanh gì, baïch Theá Toân, khi haønh trì baát thieän phaùp thoái giaûm, thieän phaùp taêng tröôûng? ÔÛ ñaây, baïch Theá Toân, coù ngöôøi khoâng coù tham duïc; soáng vôùi taâm khoâng caâu höõu vôùi tham duïc; ngöôøi aáy khoâng coù saân haän vaø soáng vôùi taâm khoâng caâu höõu vôùi saân haän; ngöôøi aáy khoâng coù haïi taâm vaø soáng vôùi taâm khoâng caâu höõu vôùi haïi taâm. Taâm sanh nhö vaäy, baïch Theá Toân, neáu haønh trì thôøi baát thieän phaùp thoái giaûm, thieän phaùp taêng tröôûng.
Taâm sanh, naøy caùc Tyû-kheo, toâi noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì; vaø nhö vaäy laø söï töông ñoái giöõa taâm sanh". Theá Toân ñaõ noùi nhö vaäy vaø do duyeân nhö vaäy, lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân.
Töôûng ñaéc, naøy caùc Tyû-kheo, toâi noùi cuõng coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì". Theá Toân ñaõ noùi vaäy. Vaø do duyeân gì, lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân? Moät töôûng ñaéc naøo, baïch Theá Toân, khi haønh trì caùc baát thieän phaùp taêng tröôûng, caùc thieän phaùp thoái giaûm, töôûng ñaéc nhö vaäy khoâng neân haønh trì. Vaø moät töôûng ñaéc naøo, baïch Theá Toân, khi haønh trì thôøi caùc baát thieän phaùp thoái giaûm, caùc thieän phaùp taêng tröôûng, töôûng ñaéc nhö vaäy neân haønh trì.
Töôûng ñaéc gì, baïch Theá Toân, khi haønh trì thôøi baát thieän phaùp taêng tröôûng, thieän phaùp thoái giaûm? ÔÛ ñaây, baïch Theá Toân, coù ngöôøi coù tham duïc soáng vôùi töôûng caâu höõu vôùi saân haän, ngöôøi aáy coù haïi taâm vaø soáng vôùi töôûng caâu höõu vôùi haïi taâm. Töôûng ñaéc nhö vaäy, baïch Theá Toân, khi haønh trì thôøi baát thieän phaùp taêng tröôûng, thieäp phaùp thoái giaûm.
Töôûng ñaéc gì, baïch Theá Toân, khi haønh trì, baát thieän phaùp thoái giaûm, thieäp phaùp taêng tröôûng? ÔÛ ñaây, baïch Theá Toân, coù ngöôøi khoâng coù tham duïc, soáng vôùi töôûng khoâng caâu höõu vôùi tham duïc, ngöôøi aáy khoâng coù saân haän vaø soáng vôùi töôûng khoâng caâu höõu vôùi saân haän, ngöôøi aáy khoâng coù haïi taâm vaø soáng vôùi töôûng khoâng caâu höõu vôùi haïi taâm. Töôûng ñaéc nhö vaäy, baïch Theá Toân, khi haønh trì thôøi baát thieän phaùp thoái giaûm, thieän phaùp taêng tröôûng.
Töôûng ñaéc, naøy caùc Tyû-kheo, toâi noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì; vaø nhö vaäy laø söï töông ñoái giöõa töôûng ñaéc". Theá Toân ñaõ noùi nhö vaäy vaø do duyeân nhö vaäy, lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân.
Kieán ñaéc, naøy caùc Tyû-kheo, toâi noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì vaø khoâng neân haønh trì; vaø nhö vaäy laø söï töông ñoái giöõa kieán ñaéc". Theá Toân ñaõ noùi nhö vaäy. Vaø do duyeân gì, lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân? Moät kieán ñaéc naøo, baïch Theá Toân, khi haønh trì thôøi caùc baát thieän phaùp taêng tröôûng, caùc thieän phaùp thoái giaûm, kieán ñaéc nhö vaäy khoâng neân haønh trì. Vaø moät kieán ñaéc naøo khi haønh trì thôøi caùc baát thieän phaùp thoái giaûm, caùc thieän phaùp taêng tröôûng, kieán ñaéc nhö vaäy neân haønh trì.
Kieán ñaéc gì, baïch Theá Toân, khi haønh trì thôøi baát thieän phaùp taêng tröôûng; thieän phaùp thoái giaûm? ÔÛ ñaây, baïch Theá Toân coù ngöôøi coù (taø) kieán nhö sau: "Khoâng coù boá thí, khoâng coù leã hy sinh, khoâng coù teá töï, khoâng coù quaû dò thuïc caùc nghieäp thieän aùc, khoâng coù ñôøi naøy, khoâng coù ñôøi khaùc, khoâng coù meï, khoâng coù cha, khoâng coù loaïi hoùa sanh, ôû ñôøi khoâng coù nhöõng vò Sa-moân, nhöõng vò Baø-la-moân, chaùnh höôùng, chaùnh haïnh ñaõ töï mình vôùi thöôïng trí chöùng tri, chöùng ñaït vaø an truù ñôøi naøy, ñôøi khaùc vaø truyeàn daïy laïi". Kieán ñaéc nhö vaäy, baïch Theá Toân, khi haønh trì, caùc baát thieän phaùp taêng tröôûng, caùc thieän phaùp thoái giaûm.
Kieán ñaéc gì, baïch Theá Toân, khi haønh trì thôøi baát thieän phaùp thoái giaûm, caùc thieän phaùp taêng tröôûng? ÔÛ ñaây, baïch Theá Toân, coù ngöôøi coù (chaùnh) kieán nhö sau: "Coù boá thí, coù leã hy sinh, coù teá töï, coù quaû dò thuïc caùc nghieäp thieän aùc, coù ñôøi naøy, coù ñôøi khaùc, coù meï, coù cha, coù caùc loaïi hoùa sanh, ôû ñôøi coù nhöõng vò Sa-moân, Baø-la-moân chaùnh höôùng, chaùnh haïnh ñaõ töï mình vôùi thöôïng trí chöùng tri, chöùng ñaéc vaø an truù ñôøi naøy, ñôøi khaùc vaø truyeàn daïy laïi". Kieán ñaéc nhö vaäy, baïch Theá Toân, khi haønh trì thôøi caùc baát thieän phaùp thoái giaûm, caùc thieän phaùp taêng tröôûng.
Kieán ñaéc, naøy caùc Tyû-kheo, toâi noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì; vaø nhö vaäy laø söï sai traùi veà kieán ñaéc". Theá Toân ñaõ noùi nhö vaäy, vaø do duyeân nhö vaäy, lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân.
Ngaõ taùnh ñaéc, naøy caùc Tyû-kheo, toâi noùi cuõng coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì; vaø nhö vaäy laø söï töông ñoái giöõa ngaõ taùnh". Theá Toân ñaõ noùi nhö vaäy, vaø do duyeân gì lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân? Ngaõ taùnh ñaéc naøo, baïch Theá Toân, khi haønh trì thôøi caùc baát thieän phaùp taêng tröôûng, caùc thieän phaùp thoái giaûm, ngaõ taùnh ñaéc nhö vaäy khoâng neân haønh trì. Ngaõ taùnh ñaéc naøo, baïch Theá Toân, khi haønh trì thôøi caùc baát thieän phaùp thoái giaûm, caùc thieän phaùp taêng tröôûng, ngaõ taùnh ñaéc nhö vaäy neân haønh trì.
Ngaõ taùnh ñaéc gì, baïch Theá Toân, khi haønh trì thôøi caùc baát thieän phaùp taêng tröôûng, caùc thieän phaùp thoái giaûm? Ngaõ taùnh ñaéc coù haïi, baïch Theá Toân, vì söï khoâng roát raùo khi ñöôïc sanh khôûi, caùc baát thieän phaùp phaûi taêng tröôûng, caùc thieän phaùp thoái giaûm.
Ngaõ taùnh ñaéc gì, baïch Theá Toân, khi haønh trì thôøi caùc baát thieän phaùp thoái giaûm, caùc thieän phaùp taêng tröôûng? Ngaõ taùnh ñaéc voâ haïi, baïch Theá Toân, vì söï roát raùo khi ñöôïc sanh khôûi, caùc baát thieän phaùp thoái giaûm, caùc thieän phaùp taêng tröôûng.
Ngaõ taùnh ñaéc, naøy caùc Tyû-kheo, toâi noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì; vaø nhö vaäy laø söï sai khaùc veà ngaõ taùnh ñaéc". Theá Toân ñaõ noùi nhö vaäy, vaø do duyeân nhö vaäy lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân. Baïch Theá Toân, lôøi noùi maø ñöôïc Theá Toân noùi leân moät caùch vaén taét, khoâng giaûi nghóa roäng raõi, con ñöôïc hieåu yù nghóa moät caùch roäng raõi nhö vaäy.
(Ñöùc Theá Toân khen vaø toùm taét)
-- Laønh thay, laønh thay, naøy Sariputta! Laønh thay, naøy Sariputta! Lôøi noùi naøy ñöôïc Ta noùi leân moät caùch vaén taét, khoâng giaûi nghóa roäng raõi, OÂng ñaõ hieåu yù nghóa moät caùch roäng raõi nhö vaäy.
Thaân haønh, naøy caùc Tyû-kheo, Ta noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì; vaø nhö vaäy laø söï töông ñoái giöõa thaân haønh". Ta ñaõ noùi nhö vaäy vaø do duyeân gì, lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân? Thaân haønh naøo, naøy Sariputtta, khi haønh trì thôøi baát thieän phaùp taêng tröôûng, thieän phaùp thoái giaûm, thaân haønh nhö vaäy khoâng neân haønh trì. Vaø thaân haønh naøo, naøy Sariputtta, khi haønh trì thôøi baát thieän phaùp thoái giaûm, thieäp phaùp taêng tröôûng, thaân haønh nhö vaäy neân haønh trì.
Thaân haønh gì, naøy Sariputta, khi haønh trì baát thieän phaùp taêng tröôûng, thieän phaùp thoái giaûm? ÔÛ ñaây, naøy Sariputta, coù ngöôøi saùt sanh, taøn nhaãn, tay laám maùu, taâm chuyeân saùt haïi ñaû thöông, taâm khoâng töø bi ñoái vôùi caùc loaïi höõu tình. Ngöôøi naøy laáy cuûa khoâng cho; baát cöù taøi vaät gì cuûa ngöôøi khaùc, hoaëc taïi thoân laøng hoaëc taïi röøng nuùi khoâng cho ngöôøi aáy, ngöôøi aáy laáy troäm taøi vaät aáy. Ngöôøi aáy soáng taø haïnh trong caùc duïc voïng, giao caáu caùc haïng nöõ nhaân coù meï che chôû, coù cha che chôû, coù anh che chôû, coù chò che chôû, coù baø con che chôû, ñaõ coù choàng, ñöôïc hình phaït gaäy goäc baûo veä, cho ñeán nhöõng nöõ nhaân ñöôïc trang söùc baèng voøng hoa. Thaân haønh nhö vaäy, naøy Sariputta, khi haønh trì thôøi caùc baát thieän phaùp taêng tröôûng, caùc thieän phaùp thoái giaûm.
Thaân haønh gì, naøy Sariputta, khi haønh trì thôøi caùc baát thieän phaùp thoái giaûm, caùc thieän phaùp taêng tröôûng? ÔÛ ñaây, naøy Sariputtta, coù ngöôøi töø boû saùt sanh, traùnh xa saùt sanh, boû tröôïng, boû kieám, bieát taøm quyù, coù loøng töø, soáng thöông xoùt ñeán haïnh phuùc taát caû chuùng sanh vaø loaøi höõu tình. Ngöôøi aáy töø boû laáy cuûa khoâng cho, traùnh xa laáy cuûa khoâng cho; baát cöù taøi vaät gì cuûa ngöôøi khaùc, hoaëc taïi thoân laøng, hoaëc taïi röøng nuùi khoâng cho ngöôøi aáy, ngöôøi aáy khoâng laáy troäm taøi vaät aáy. Ngöôøi aáy töø boû soáng theo taø haïnh trong caùc duïc voïng, khoâng giao caáu vôùi caùc haïng nöõ nhaân coù meï che chôû, coù cha che chôû, coù anh che chôû, coù chò che chôû, coù baø con che chôû, ñaõ coù choàng, ñöôïc hình phaït gaäy goäc baûo veä, cho ñeán nhöõng nöõ nhaân ñöôïc trang söùc baèng voøng hoa. Thaân haønh nhö vaäy, naøy Sariputta, khi haønh trì thôøi caùc baát thieän phaùp thoái giaûm, caùc thieän phaùp taêng tröôûng.
Thaân haønh, naøy caùc Tyû-kheo, ta noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì; vaø nhö vaäy laø söï töông ñoái giöõa thaân haønh". Ta ñaõ noùi nhö vaäy vaø do duyeân nhö vaäy, lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân.
Khaåu haønh, naøy caùc Tyû-kheo, Ta noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì; vaø nhö vaäy laø söï töông ñoái giöõa khaåu haønh". Ta ñaõ noùi nhö vaäy. Vaø do duyeân gì lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân? Naøy Sariputta, khaåu haønh naøo khi haønh trì thôøi caùc baát thieän phaùp taêng tröôûng, caùc thieän phaùp thoái giaûm, khaåu haønh nhö vaäy khoâng neân haønh trì. Vaø khaåu haønh naøo, naøy Sariputta, khi haønh trì, caùc baát thieän phaùp thoái giaûm, caùc thieän phaùp taêng tröôûng, khaåu haønh nhö vaäy neân haønh trì.
Khaåu haønh gì, naøy Sariputta, khi haønh trì thôøi caùc baát thieän phaùp taêng tröôûng, caùc thieän phaùp thoái giaûm? ÔÛ ñaây, naøy Sariputta, coù ngöôøi voïng ngöõ ñeán choã taäp hoäi...
Y Ù haønh,... Taâm sanh,... Töôûng ñaéc,... Kieán ñaéc,... Ngaõ taùnh ñaéc,...
Ngaõ taùnh ñaéc, naøy caùc Tyû-kheo, Ta noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì; vaø nhö vaäy laø söï töông ñoái giöõa ngaõ taùnh ñaéc", Ta ñaõ noùi nhö vaäy, vaø do duyeân nhö vaäy lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân.
Naøy Sariputta, lôøi noùi naøy ñöôïc Ta noùi moät caùch vaén taét, caàn phaûi hieåu moät caùch roäng raõi nhö vaäy.
(Lôøi giaûng thöù hai)
Saéc do maét nhaän thöùc, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì". Tieáng do tai nhaän thöùc, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì". Höông do muõi nhaän thöùc, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì khoâng neân haønh trì". Vò do löôõi nhaän thöùc, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì". Xuùc do thaân nhaän thöùc, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì". Phaùp do yù nhaän thöùc, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì".
(Giaûng roäng)
Khi ñöôïc nghe noùi vaäy, Toân giaû Sariputta baïch Theá Toân:
-- Baïch Theá Toân, lôøi noùi naøy ñöôïc Theá Toân noùi leân moät caùch vaén taét, khoâng giaûi nghóa roäng raõi, con ñöôïc hieåu yù nghóa moät caùch roäng raõi nhö sau:
"Saéc do maét nhaän thöùc, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì". Theá Toân ñaõ noùi nhö vaäy. Vaø do duyeân gì lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân?
Saéc naøo do maét nhaän thöùc, baïch Theá Toân, khi haønh trì thôøi caùc baát thieän phaùp taêng tröôûng, caùc thieän phaùp thoái giaûm, saéc do maét nhaän thöùc nhö vaäy khoâng neân haønh trì. Saéc naøo do maét nhaän thöùc, baïch Theá Toân khi haønh trì thôøi caùc baát thieän phaùp thoái giaûm, caùc thieän phaùp taêng tröôûng, saéc aáy do maét nhaän thöùc nhö vaäy neân haønh trì. "Saéc do maét nhaän thöùc, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì". Theá Toân ñaõ noùi nhö vaäy vaø do duyeân nhö vaäy lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân.
"Tieáng do tai nhaän thöùc, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì". Theá Toân ñaõ noùi nhö vaäy. Vaø do duyeân gì lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân?
Tieáng naøo do tai nhaän thöùc baïch Theá Toân, khi haønh trì thôøi caùc baát thieän phaùp taêng tröôûng, caùc thieän phaùp thoái giaûm, tieáng do tai nhaän thöùc nhö vaäy khoâng neân haønh trì. Tieáng naøo do tai nhaän thöùc, baïch Theá Toân, khi haønh trì thôøi caùc baát thieän phaùp thoái giaûm, caùc thieän phaùp taêng tröôûng, tieáng do tai nhaän thöùc nhö vaäy neân haønh trì. "Tieáng do tai nhaän thöùc, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì". Theá Toân ñaõ noùi nhö vaäy vaø do duyeân nhö vaäy lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân.
"Höông do muõi nhaän thöùc, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì". Theá Toân ñaõ noùi nhö vaäy. Vaø do duyeân gì lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân?
Höông naøo do muõi nhaän thöùc, baïch Theá Toân, khi haønh trì thôøi caùc baát thieän phaùp taêng tröôûng, caùc thieän phaùp thoái giaûm, höông do muõi nhaän thöùc nhö vaäy khoâng neân haønh trì. Höông naøo do muõi nhaän thöùc, baïch Theá Toân, khi haønh trì, caùc baát thieän phaùp thoái giaûm, caùc thieän phaùp taêng tröôûng, höông do muõi nhaän thöùc nhö vaäy neân haønh trì: "Höông do muõi nhaän thöùc, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì". Theá Toân ñaõ noùi nhö vaäy vaø do duyeân nhö vaäy lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân.
"Vò do löôõi nhaän thöùc, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì". Theá Toân ñaõ noùi nhö vaäy. Vaø do duyeân gì lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân?
Vò naøo do löôõi nhaän thöùc, baïch Theá Toân, khi haønh trì thôøi caùc baát thieän phaùp taêng tröôûng, caùc thieän phaùp thoái giaûm, vò do löôõi nhaän thöùc nhö vaäy khoâng neân haønh trì. Vò naøo do löôõi nhaän thöùc, baïch Theá Toân, khi haønh trì thôøi caùc baát thieän phaùp thoái giaûm, caùc thieän phaùp taêng tröôûng, vò do löôõi nhaän thöùc nhö vaäy neân haønh trì. "Vò do löôõi nhaän thöùc, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì". Theá Toân ñaõ noùi nhö vaäy vaø do duyeân nhö vaäy lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân.
"Xuùc do thaân nhaän thöùc, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì". Theá Toân ñaõ noùi nhö vaäy. Vaø do duyeân gì lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân?
Xuùc naøo do thaân nhaän thöùc, baïch Theá Toân, khi haønh trì thôøi caùc baát thieän phaùp taêng tröôûng, caùc thieän phaùp thoái giaûm, xuùc do thaân nhaän thöùc nhö vaäy khoâng neân haønh trì. Xuùc naøo do thaân nhaän thöùc, baïch Theá Toân, khi haønh trì thôøi caùc baát thieän phaùp thoái giaûm, caùc thieän phaùp taêng tröôûng, xuùc do thaân nhaän thöùc nhö vaäy neân haønh trì. "Xuùc do thaân nhaän thöùc, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì". Theá Toân ñaõ noùi nhö vaäy vaø do duyeân nhö vaäy lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân.
"Phaùp do yù nhaän thöùc, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì". Theá Toân ñaõ noùi nhö vaäy. Vaø do duyeân gì lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân?
Phaùp naøo do yù nhaän thöùc, baïch Theá Toân, khi haønh trì thôøi caùc baát thieän phaùp taêng tröôûng, caùc thieän phaùp thoái giaûm, phaùp do yù nhaän thöùc nhö vaäy khoâng neân haønh trì. Phaùp naøo do yù nhaän thöùc, baïch Theá Toân, khi haønh trì thôøi caùc baát thieän phaùp thoái giaûm, caùc thieän phaùp taêng tröôûng, phaùp do yù nhaän thöùc nhö vaäy neân haønh trì. Phaùp do yù nhaän thöùc, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì". Theá Toân ñaõ noùi nhö vaäy vaø do duyeân nhö vaäy lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân.
Baïch Theá Toân, lôøi noùi naøy ñöôïc Theá Toân noùi leân moät caùch vaén taét, khoâng giaûi nghóa roäng raõi, con ñöôïc hieåu yù nghóa moät caùch roäng raõi nhö vaäy.
(Ñöùc Theá Toân khen vaø toùm taét)
-- Laønh thay, laønh thay, naøy Sariputta! Laønh thay, naøy Sariputta! Lôøi noùi naøy ñöôïc Ta noùi leân moät caùch vaén taét, khoâng giaûi nghóa roäng raõi, OÂng ñaõ hieåu yù nghóa moät caùch roäng raõi nhö vaäy.
Saéc do maét nhaän thöùc, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì". Lôøi noùi nhö vaäy ñöôïc Ta noùi leân. Vaø do duyeân gì, lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân?...
Tieáng do tai nhaän thöùc,... Höông do muõi nhaän thöùc,... Vò do löôõi nhaän thöùc,... Xuùc do thaân nhaän thöùc,... Phaùp do yù nhaän thöùc, ...
Phaùp do yù nhaän thöùc, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì". Lôøi noùi nhö vaäy ñöôïc Ta noùi leân vaø do duyeân nhö vaäy, lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân.
Naøy Sariputta, lôøi noùi naøy ñöôïc Ta noùi leân moät caùch vaén taét, yù nghóa lôøi noùi aáy ñöôïc hieåu moät caùch roäng raõi nhö vaäy.
(Lôøi giaûng thöù ba)
Y, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì". Ñoà aên khaát thöïc, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì". Saøng toïa, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì". Laøng, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì". Thò traán, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì". Ñoâ thò, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì". Quoác ñoä, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì". Ngöôøi (Puggala), naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì".
(Giaûng roäng)
Khi ñöôïc nghe noùi vaäy, Toân giaû Sariputta baïch Theá Toân:
-- Baïch Theá Toân, lôøi noùi naøy ñöôïc Theá Toân noùi leân moät caùch vaén taét, khoâng giaûi nghóa moät caùch roäng raõi, con ñöôïc hieåu yù nghóa moät caùch roäng raõi nhö sau:
"Y, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì". Theá Toân ñaõ noùi nhö vaäy. Vaø do duyeân gì, lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân? Y naøo, baïch Theá Toân, khi haønh trì, caùc baát thieän phaùp taêng tröôûng, caùc thieän phaùp thoái giaûm, y nhö vaäy khoâng neân haønh trì. Y naøo, baïch Theá Toân, khi haønh trì thôøi caùc baát thieän phaùp thoái giaûm, caùc thieän phaùp taêng tröôûng, y nhö vaäy neân haønh trì. "Y, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì". Theá Toân ñaõ noùi leân nhö vaäy. Vaø do duyeân nhö vaäy, lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân.
"Ñoà aên khaát thöïc, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi... do duyeân nhö vaäy, lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân".
"Saøng toïa, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi... do duyeân nhö vaäy, lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân".
"Laøng, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi... do duyeân nhö vaäy, lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân".
"Thò traán, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi... do duyeân nhö vaäy, lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân".
"Ñoâ thò, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi... do duyeân nhö vaäy, lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân".
"Quoác ñoä, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi... do duyeân nhö vaäy, lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân".
"Ngöôøi, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi... do duyeân nhö vaäy, lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân".
Baïch Theá Toân, lôøi noùi naøy ñöôïc Theá Toân noùi leân moät caùch vaén taét, khoâng giaûi thích roäng raõi, con ñaõ hieåu moät caùch roäng raõi nhö vaäy.
(Ñöùc Theá Toân khen vaø toùm taét)
-- Laønh thay, laønh thay, naøy Sariputta! Laønh thay, naøy Sariputta! Lôøi noùi naøy ñöôïc Ta noùi leân vaén taét, khoâng giaûi thích roäng raõi, OÂng ñaõ hieåu moät caùch roäng raõi nhö vaäy.
Y, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì". Ta ñaõ noùi leân nhö vaäy. Vaø do duyeân gì, lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân? Y naøo, naøy Sariputta, khi haønh trì thôøi caùc baát thieän phaùp taêng tröôûng, caùc thieän phaùp thoái giaûm, y nhö vaäy khoâng neân haønh trì. Y naøo, naøy Sariputta, khi haønh trì thôøi caùc baát thieän phaùp thoái giaûm, caùc thieän phaùp taêng tröôûng, y nhö vaäy neân haønh trì. Y, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi: "Neân haønh trì, khoâng neân haønh trì". Ta ñaõ noùi leân nhö vaäy. Do duyeân nhö vaäy, lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân.
Ñoà aên khaát thöïc, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi... do duyeân nhö vaäy, lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân.
Saøng toïa, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi... do duyeân nhö vaäy, lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân.
Laøng, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi... do duyeân nhö vaäy, lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân.
Thò traán, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi... do duyeân nhö vaäy, lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân.
Ñoâ thò, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi... do duyeân nhö vaäy, lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân.
Quoác ñoä, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi... do duyeân nhö vaäy, lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân.
Ngöôøi, naøy Sariputta, Ta noùi coù hai loaïi... do duyeân nhö vaäy, lôøi noùi aáy ñöôïc noùi leân.
Naøy Sariputta, lôøi noùi naøy ñöôïc Ta noùi vaén taét, yù nghóa (lôøi noùi aáy) caàn ñöôïc hieåu moät caùch roäng raõi nhö vaäy.
(Keát luaän)
Naøy Sariputta, neáu taát caû nhöõng vò Saùt ñeá lî, ñoái vôùi lôøi noùi naøy ñöôïc Ta noùi vaén taét, coù theå hieåu yù nghóa lôøi noùi aáy moät caùch roäng raõi nhö vaäy, taát caû nhöõng vò aáy seõ ñöôïc höôûng haïnh phuùc, an laïc laâu daøi. Naøy Sariputta, neáu taát caû nhöõng vò Baø-la-moân .. neáu taát caû nhöõng vò Vessa... Naøy Sariputta, neáu taát caû nhöõng vò Thuû ñaø (Sudda), ñoái vôùi lôøi noùi naøy ñöôïc Ta noùi vaén taét, coù theå hieåu yù nghóa lôøi noùi aáy moät caùch roäng raõi nhö vaäy, taát caû nhöõng vò aáy seõ ñöôïc höôûng haïnh phuùc an laïc laâu daøi.
Theá Toân thuyeát giaûng nhö vaäy. Toân giaû Sariputta hoan hyû, tín thoï lôøi Theá Toân daïy.
Hoøa thöôïng Thích Minh Chaâu dòch Vieät
Chaân thaønh caùm ôn anh HDC vaø nhoùm Phaät töû VH ñaõ coù thieän taâm göûi taëng aán baûn ñieän töû.
(Bình Anson hieäu ñính, döïa theo baûn Anh ngöõ "The Middle Length Discourses of the Buddha", Tyø kheo Nanamoli vaø Tyø kheo Bodhi dòch, 1995).
11/99
Source = BuddhaSasana
[Muïc luïc kinh Trung Boä]