Ngöôøi Cö Só [ Trôû Veà ] [Home Page] [ Index Vieät ] [Index Pali]
Trung Boä Kinh
Majjhima Nikaya128. Kinh Tuøy phieàn naõo
(Upakkilesa sutta)
Nhö vaày toâi nghe.
Moät thôøi Theá Toân ôû Kosambi (Kieàu-thöôûng-di), taïi tònh xaù Ghosita (Cu-sö-la).
Luùc baáy giôø caùc Tyû-kheo ôû Kosambi soáng caïnh tranh, luaän tranh, ñaáu tranh nhau, ñaû thöông nhau baèng nhöõng binh khí mieäng löôõi. Roài moät Tyû-kheo ñeán choã Theá Toân ôû, sau khi ñeán ñaûnh leã Theá Toân roài ñöùng moät beân. Ñöùng moät beân, Tyû-kheo aáy baïch Theá Toân:
-- ÔÛ ñaây, baïch Theá Toân, caùc Tyû-kheo ôû Kosambi, soáng caïnh tranh, luaän tranh, ñaáu tranh nhau, ñaû thöông nhau baèng nhöõng binh khí mieäng löôõi. Toát laønh thay, baïch Theá Toân, neáu Theá Toân vì loøng töø maãn, ñeán caùc Tyû-kheo aáy.
Theá Toân im laëng nhaän lôøi. Roài Theá Toân ñi ñeán caùc Tyû-kheo aáy, sau khi ñeán lieàn noùi vôùi hoï:
-- Thoâi vöøa roài, caùc Tyû-kheo! Chôù coù caïnh tranh, luaän tranh, phaân tranh, ñaáu tranh nhau!
Khi nghe noùi vaäy, moät Tyû-kheo baïch Theá Toân:
-- Baïch Theá Toân, Theá Toân baäc Phaùp Chuû, haõy döøng laïi! Baïch Theá Toân, Theá Toân chôù coù nhoïc loøng! Theá Toân haõy an truù, chuù taâm vaø hieän taïi laïc truù! Vì raèng chuùng con chòu traùch nhieäm veà söï caïnh tranh, luaän tranh, phaân tranh, ñaáu tranh naøy.
Laàn thöù hai, Theá Toân noùi vôùi caùc Tyû-kheo aáy:
-- Thoâi vöøa roài, naøy caùc Tyû-kheo! Chôù coù caïnh tranh, luaän tranh, phaân tranh, ñaáu tranh nhau.
Laàn thöù hai Tyû-kheo aáy baïch Theá Toân:
-- Baïch Theá Toân, Theá Toân baäc Phaùp Chuû haõy döøng laïi! Baïch Theá Toân, Theá Toân chôù coù nhoïc loøng! Theá Toân haõy an truù, chuù taâm vaø hieän taïi laïc truù! Vì raèng chuùng con chòu traùch nhieäm veà söï caïnh tranh, luaän tranh, phaân tranh, ñaáu tranh naøy.
Laàn thöù ba, Theá Toân noùi vôùi caùc Tyû-kheo aáy:
-- Thoâi vöøa roài, naøy caùc Tyû-kheo! Chôù coù caïnh tranh, luaän tranh, phaân tranh, ñaáu tranh nhau!
Laàn thöù ba, Tyû-kheo aáy baïch Theá Toân:
-- Baïch Theá Toân, Theá Toân baäc Phaùp Chuû haõy döøng laïi! Baïch Theá Toân, Theá Toân chôù coù nhoïc loøng! Theá Toân haõy an truù, chuù taâm vaøo hieän taïi laïc truù! Vì raèng chuùng con chòu traùch nhieäm veà söï caïnh tranh, luaän tranh, phaân tranh, ñaáu tranh naøy.
Roài Theá Toân vaøo buoåi saùng ñaép y, caàm y baùt vaø ñi vaøo Kosambi ñeå khaát thöïc. Sau khi ñi khaát thöïc ôû Kosambi, aên xong, treân con ñöôøng khi khaát thöïc trôû veà, sau khi doïn deïp choã naèm, laáy y baùt, Ngaøi ñöùng vaø noùi baøi keä:
Giöõa quaàn chuùng la où,Roài Theá Toân ñöùng noùi leân nhöõng caâu keä naøy, roài ñi ñeán laøng Balakalonakara. Khi aáy, Toân giaû Bhagu soáng ôû trong laøng Balakalonakara. Toân giaû Bhagu thaáy Theá Toân töø xa ñi ñeán, lieàn saép ñaët choã ngoài vaø nöôùc röûa chaân. Theá Toân ngoài treân choã ngoài ñaõ soaïn saün; sau khi ngoài, Ngaøi röûa chaân. Toân giaû Bhagu ñaûnh leã Theá Toân, roài ngoài xuoáng moät beân. Theá Toân noùi vôùi Toân giaû Bhagu ñang ngoài moät beân:
Khoâng ai nghó mình ngu,
Giöõa Taêng chuùng phaân ly
Coù ai nghó höôùng thöôïng?Thaát nieäm keû trí noùi,
Ba hoa traêm thöù chuyeän,
Mieäng haù, noùi thaû daøn,
Daãn ñi ñaâu, ai bieát?"Noù maéng toâi, ñaùnh toâi!
Noù haïi toâi, cöôùp toâi!"
Ai oâm oaùn nieäm aáy,
Haän thuø khoâng theå nguoâi."Noù maéng toâi, ñaùnh toâi!
Noù haïi toâi, cöôùp toâi!"
Khoâng oâm oaùn nieäm aáy,
Haän thuø seõ töï nguoâi.Haän thuø dieät haän thuø,
Khoâng ñôøi naøo dieät ñöôïc,
Töø bi dieät haän thuø,
Laø ñònh luaät ngaøn thu."Ngöôøi khaùc khoâng hieåu bieát,
ÔÛ ñaây ta bò dieät",
Nhöõng ai hieåu ñieàu naøy,
Nhôø vaäy, tranh luaän tieâu.Keû chuû xöôùng haïi maïng,
Cöôùp boø, ngöïa taøi saûn,
Keû cöôùp ñoaït quoác ñoä,
Hoï coøn bieát ñoaøn keát,
Sao caùc OÂng khoâng vaäy?Neáu ñöôïc baïn hieàn trí,
Ñoàng haønh, kheùo an truù,
Ñaû thaéng moïi hieåm naïn,
Soáng hoan hyû chaùnh nieäm.Neáu khoâng baïn hieàn trí,
Nhö vua boû quoác ñoä,
Coâ ñoäc nhö voi röøng.
Toát hôn, soáng moät mình,
Khoâng beø baïn keû ngu,
Coâ ñoäc khoâng laøm aùc,
Nhaøn haï, nhö voi röøng.-- Naøy Tyû-kheo, coù ñöôïc an laønh khoâng? Coù ñöôïc soáng yeân vui khoâng? Ñi khaát thöïc, coù khoûi meät nhoïc khoâng?
-- Baïch Theá Toân, con ñöôïc an laønh. Baïch Theá Toân, con soáng yeân vui. Baïch Theá Toân, con ñi khaát thöïc khoûi coù meät nhoïc.
Roài Theá Toân sau khi vôùi thôøi thuyeát phaùp khích leä Toân giaû Bhagu, laøm cho haân hoan, laøm cho phaán khôûi, laøm cho hoan hyû, töø choã ngoài ñöùng daäy, ñi ñeán Pacinavamsadaya. Luùc baáy giôø, Toân giaû Anurudha (A-na-luaät), Toân giaû Nandiya (Nan-ñeà) vaø Toân giaû Kimbila (Kim-ty- la) truù ôû Pacinavamasadaya. Ngöôøi giöõ vöôøn thaáy Theá Toân töø xa ñi ñeán, khi thaáy vaäy lieàn baïch Theá Toân:
Naøy Sa-moân, chôù coù vaøo khu vöôøn naøy. Coù ba Thieän gia nam töû, raát aùi luyeán töï ngaõ (attakamanipa) truù taïi ñaây. Chôù coù phieàn nhieãu caùc vò aáy.
Toân giaû Anuruddha nghe ngöôøi giöõ khu vöôøn noùi chuyeän vôùi Theá Toân, lieàn noùi vôùi ngöôøi giöõ vöôøn:
-- Naøy ngöôøi Giöõ vöôøn, chôù coù ngaên chaën Theá Toân! Theá Toân baäc Ñaïo sö cuûa chuùng toâi ñaõ ñeán.
Roài Toân giaû Anuruddha ñi ñeán Toân giaû Nandiya vaø Toân giaû Kimbila vaø noùi:
-- Chö Toân giaû haõy ñeán! Chö Toân giaû haõy ñeán! Theá Toân, baäc Ñaïo sö cuûa chuùng ta ñaõ ñeán.
Roài Toân giaû Anuruddha, Toân giaû Nandiya vaø Toân giaû Kimbila ra ñoùn Theá Toân, moät ngöôøi caàm y baùt Theá Toân, moät ngöôøi söûa soaïn choã ngoài, moät ngöôøi ñaët saün nöôùc röûa chaân. Theá Toân ngoài treân choã ngoài ñaõ soaïn saün; sau khi ngoài, Theá Toân röûa chaân. Roài caùc Toân giaû aáy ñaûnh leã Theá Toân vaø ngoài xuoáng moät beân. Roài Theá Toân noùi vôùi Toân giaû Anuruddha ñang ngoài xuoáng moät beân:
-- Naøy caùc Anuruddha, caùc OÂng coù ñöôïc an laønh khoâng? Coù ñöôïc soáng yeân vui khoâng? Ñi khaát thöïc coù khoûi meät nhoïc khoâng?
-- Baïch Theá Toân, chuùng con ñöôïc an laønh. Baïch Theá Toân, chuùng con soáng yeân vui. Baïch Theá Toân, chuùng con ñi khaát thöïc khoûi coù meät nhoïc.
-- Naøy caùc Anuruddha, caùc OÂng coù soáng hoøa hôïp, hoan hyû vôùi nhau, khoâng coù caõi nhau. Nhö nöôùc vôùi söõa, soáng nhìn nhau vôùi caëp maét thieän caûm khoâng?
-- Baïch Theá Toân, thaät söï chuùng con soáng hoøa hôïp, hoan hyû vôùi nhau, khoâng coù caõi nhau, nhö nöôùc vôùi söõa, soáng nhìn nhau vôùi caëp maét thieän caûm.
-- Naøy caùc Anuruddha, nhö theá naøo caùc OÂng soáng hoøa hôïp, hoan hyû vôùi nhau, nhö nöôùc vôùi söõa, soáng nhìn nhau vôùi caëp maét thieän caûm?
-- Baïch Theá Toân, ôû ñaây chuùng con nghó nhö sau: "Thaät lôïi ích thay cho ta! Thaät kheùo lôïi ích thay cho ta, khi ta ñöôïc soáng vôùi caùc ñoàng Phaïm haïnh nhö vaäy! Baïch Theá Toân, do vaäy ñoái vôùi caùc vò ñoàng Phaïm haïnh naøy, con khôûi leân töø thaân nghieäp, tröôùc maët vaø sau löng; con khôûi leân töø khaåu nghieäp, tröôùc maët vaø sau löng, con khôûi leân töø yù nghieäp, tröôùc maët vaø sau löng. Baïch Theá Toân do vaäy chuùng con nghó nhö sau: "Ta haõy töø boû taâm cuûa ta vaø soáng thuaän theo taâm cuûa nhöõng Toân giaû naøy". Vaø baïch Theá Toân, con töø boû taâm cuûa con, vaø soáng thuaän theo taâm cuûa nhöõng Toân giaû aáy. Baïch Theá Toân, chuùng con tuy khaùc thaân nhöng gioáng nhö ñoàng moät taâm.
Roài Toân giaû Nandiya... Roài Toân giaû Kimbila baïch Theá Toân:
-- Baïch Theá Toân, ôû ñaây chuùng con nghó nhö sau: "Thaät lôïi ích thay cho ta! Thaät kheùo lôïi ích thay cho ta, khi ta ñöôïc soáng vôùi caùc vò ñoàng Phaïm haïnh nhö vaäy!" Baïch Theá Toân, do vaäy ñoái vôùi caùc vò ñoàng Phaïm haïnh naøy, con khôûi leân töø thaân nghieäp, tröôùc maët vaø sau löng; con khôûi leân töø khaåu nghieäp, tröôùc maët vaø sau löng, con khôûi leân töø yù nghieäp, tröôùc maët vaø sau löng. Baïch Theá Toân, do vaäy chuùng con nghó nhö sau: "Ta haõy töø boû taâm cuûa ta vaø soáng thuaän theo taâm cuûa nhöõng Toân giaû naøy". Vaø baïch Theá Toân, con töø boû taâm cuûa con vaø soáng thuaän theo taâm cuûa nhöõng Toân giaû aáy. Baïch Theá Toân, chuùng con tuy khaùc thaân nhöng gioáng nhö ñoàng moät taâm. Baïch Theá Toân, nhö vaäy chuùng con soáng hoøa hôïp, hoan hyû vôùi nhau, nhö nöôùc vôùi söõa, soáng nhìn nhau vôùi caëp maét thieän caûm.
-- Laønh thay, laønh thay, naøy caùc Anuruddha! vaø naøy caùc Anuruddha, caùc OÂng coù soáng khoâng phoùng daät, nhieät taâm, tinh caàn khoâng?
-- Baïch Theá Toân, thaät söï chuùng con soáng khoâng phoùng daät, nhieät taâm, tinh caàn.
-- Naøy caùc Anuruddha, nhö theá naøo, caùc OÂng soáng khoâng phoùng daät, nhieät taâm, tinh caàn?
-- ÔÛ ñaây, baïch Theá Toân chuùng con ai ñi vaøo laøng khaát thöïc veà tröôùc, ngöôøi aáy saép ñaët caùc choã ngoài, soaïn saün nöôùc uoáng, nöôùc röûa chaân, soaïn saün moät baùt ñeå boû ñoà dö. Ai ñi vaøo laøng khaát thöïc veà sau, ngöôøi aáy, coøn ñoà aên ñeå laïi, neáu muoán thì aên, neáu khoâng muoán thôøi boû vaøo choã khoâng coù coû xanh hay ñoå vaøo nöôùc khoâng coù loaøi coân truøng. Ngöôøi aáy xeáp doïn laïi caùc choã ngoài, caát ñi nöôùc uoáng, nöôùc röûa chaân, caát ñi caùi baùt ñeå boû ñoà dö vaø queùt saïch nhaø aên. Ai thaáy gheø nöôùc uoáng, gheø nöôùc röûa chaân, hay gheø nöôùc trong nhaø caàu heát nöôùc troáng khoâng, ngöôøi aáy seõ lo lieäu (nöôùc). Neáu laøm khoâng noãi vôùi söùc baøn tay cuûa mình, ngöôøi aáy duøng tay ra hieäu goïi ngöôøi thöù hai: "Chuùng ta haõy lo lieäu (nöôùc)". Daàu vaäy, baïch Theá Toân, chuùng con khoâng vì vaäy gaây ra tieáng ñoäng. Vaø ñeán ngaøy thöù naêm, baïch Theá Toân, suoát caû moät ñeâm chuùng con ngoài ñaøm luaän veà ñaïo phaùp. Nhö vaäy, baïch Theá Toân, chuùng con soáng khoâng phoùng daät, nhieät taâm, tinh caàn.
-- Laønh thay, laønh thay, naøy caùc Anurudda! Naøy Anuruddha, caùc OÂng soáng khoâng phoùng daät, nhieät taâm, tinh caàn nhö vaäy, caùc OÂng coù chöùng ñöôïc phaùp thöôïng nhaân tri kieán thuø thaéng, xöùng ñaùng baäc Thaùnh, soáng thoaûi maùi an laïc khoâng?
-- ÔÛ ñaây, baïch Theá Toân, chuùng con soáng khoâng phoùng daät, nhieät taâm, tinh caàn nhö vaäy, chuùng con nhaän thaáy ñöôïc haøo quang, cuõng nhö söï hieän khôûi caùc saéc phaùp. Nhöng haøo quang aáy khoâng bao laâu bieán maát cuøng vôùi söï hieän khôûi caùc saéc phaùp. Chuùng con khoâng ñöôïc hieåu roõ töôùng aáy laø gì.
-- Naøy caùc Anuruddha, töôùng aáy caùc OÂng caàn phaûi hieåu roõ. Ta cuõng vaäy, naøy caùc Anuruddha, tröôùc khi giaùc ngoä, chöa chöùng Chaùnh Ñaúng Giaùc, coøn laø Boà-taùt, Ta nhaän thaáy haøo quang vaø söï hieän khôûi caùc saéc phaùp. Nhöng haøo quang aáy khoâng bao laâu bieán maát nôi Ta cuøng vôùi söï hieän khôûi caùc saéc phaùp. Naøy caùc Anuruddha, Ta suy nghó nhö sau: "Do nhaân gì, do duyeân gì haøo quang bieán maát ñoái vôùi Ta, cuøng vôùi söï hieän khôûi caùc saéc phaùp?" Naøy caùc Anuruddha, Ta suy nghó nhö sau: "Nghi hoaëc khôûi leân nôi Ta. Vì coù nghi hoaëc neân ñònh cuûa Ta bò bieán dieät; khi ñònh bieán dieät, haøo quang bieán maát cuøng vôùi söï hieän khôûi caùc saéc phaùp. Vaäy Ta seõ phaûi laøm theá naøo ñeå nghi hoaëc khoâng khôûi leân nôi Ta nöõa".
Roài naøy caùc Anuruddha, Ta soáng khoâng phoùng daät, nhieät taâm, tinh caàn, nhaän thaáy ñöôïc haøo quang cuøng vôùi söï hieän khôûi caùc saéc phaùp. Nhöng haøo quang aáy khoâng bao laâu bieán maát nôi Ta, cuøng vôùi söï hieän khôûi caùc saéc phaùp. Roài naøy caùc Anuruddha, Ta suy nghó nhö sau: "Do nhaân gì, do duyeân gì, haøo quang bieán maát nôi Ta, cuøng vôùi söï hieän khôûi cuûa caùc saéc phaùp?" Roài naøy caùc Anuruddha, Ta suy nghó nhö sau: "Khoâng taùc yù khôûi leân nôi Ta Vì khoâng coù taùc yù, neân ñònh bò bieán dieät nôi Ta; khi ñònh bò bieán dieät, haøo quang bieán maát cuøng vôùi söï hieän khôûi caùc saéc phaùp. Vaäy Ta phaûi laøm nhö theá naøo ñeå nghi hoaëc vaø khoâng taùc yù khoâng khôûi leân nôi Ta nöõa".
Roài naøy caùc Anuruddha, Ta soáng khoâng phoùng daät... Roài naøy caùc Anuruddha, Ta suy nghó nhö sau: "Hoân traàm, thuïy mieân, khôûi leân nôi Ta. Vì coù hoân traàm, thuïy mieân neân ñònh cuûa Ta bò bieán dieät; khi ñònh bò bieán dieät, haøo quang bieán maát cuøng vôùi söï hieän khôûi caùc saéc phaùp. Vaäy Ta phaûi laøm nhö theá naøo ñeå nghi hoaëc, khoâng taùc yù vaø hoân traàm, thuïy mieân khoâng khôûi leân nôi Ta nöõa".
Roài naøy caùc Anuruddha, Ta soáng khoâng phoùng daät... Roài naøy caùc Anuruddha, Ta suy nghó nhö sau: "Söï sôï haõi khôûi leân nôi Ta. Vì coù sôï haõi, neân ñònh bò bieán dieät nôi Ta; khi ñònh bò bieán dieät, haøo quang bieán maát cuøng vôùi söï hieän khôûi caùc saéc phaùp". Ví nhö, naøy caùc Anuruddha, moät ngöôøi ñang ñi treân con ñöôøng, coù keû gieát ngöôøi nhaûy ñeán (coâng kích) töø hai phía. Do nhaân duyeân töø hai phía, ngöôøi aáy khôûi leân sôï haõi. Cuõng vaäy, naøy caùc Anuruddha, sôï haõi khôûi leân nôi Ta. Vì coù sôï haõi, neân ñònh bò bieán dieät nôi Ta; khi ñònh bò bieán dieät, haøo quang bieán maát cuøng vôùi söï hieän khôûi caùc saéc phaùp. Vaäy Ta phaûi laøm theá naøo ñeå nghi hoaëc, khoâng taùc yù hoân traàm, thuïy mieân vaø söï sôï haõi khoâng khôûi leân nôi Ta nöõa".
Roài naøy caùc Anuruddha, Ta soáng khoâng phoùng daät.. Roài naøy caùc Anuruddha, Ta suy nghó nhö sau: "Söï phaán chaán (ubbilla) khôûi leân nôi Ta. Vì coù söï phaán chaán, neân ñònh bò bieán dieät nôi Ta; khi ñònh bò bieán dieät, haøo quang bieán maát cuøng vôùi söï hieän khôûi caùc saéc phaùp. Ví nhö, naøy caùc Anuruddha, moät ngöôøi ñi tìm cöûa mieäng moät kho taøng, vaø trong moät laàn tìm ñöôïc naêm cöûa mieäng kho taøng, do nhaân duyeân naøy phaán chaán khôûi leân. Cuõng vaäy, naøy caùc Anuruddha, phaán chaán khôûi leân nôi Ta. Vì coù phaán chaán neân ñònh bò bieán dieät nôi Ta; khi ñònh bò bieán dieät maát cuøng vôùi söï hieän khôûi caùc saéc phaùp. Vaäy Ta phaûi laøm theá naøo, ñeå nghi hoaëc, khoâng taùc yù, hoân traàm, thuïy mieân, sôï haõi vaø söï phaán chaán khoâng khôûi leân nôi Ta nöõa".
Roài naøy caùc Anuruddha, Ta soáng khoâng phoùng daät... Roài naøy caùc Anuruddha, Ta suy nghó nhö sau: "Daâm yù (dutthullam) khôûi leân nôi Ta. Vì coù daâm yù, neân ñònh bò bieán dieät nôi Ta; khi ñònh bò bieán dieät, haøo quang bieán maát cuøng vôùi söï hieän khôûi caùc saéc phaùp. Vaäy Ta phaûi laøm theá naøo ñeå nghi hoaëc khoâng taùc yù, hoân traàm, thuïy mieân, sôï haõi, phaán chaán, daâm yù khoâng khôûi leân nôi Ta nöõa".
Roài naøy caùc Anuruddha, Ta soáng khoâng phoùng daät.... Roài naøy caùc Anuruddha, Ta suy nghó nhö sau: "Söï tinh caàn quaù ñoä khôûi leân nôi Ta, vaø vì coù tinh caàn quaù ñoä, neân ñònh löïc bieán dieät nôi Ta; khi ñònh bò bieán dieät, haøo quang bieán maát cuøng vôùi söï hieän khôûi caùc saéc phaùp. Ví nhö naøy caùc Anuruddha, moät ngöôøi vôùi hai tay baét naém quaù chaët moät con chim caùy khieán con chim cheát lieàn taïi choã. Cuõng vaäy, naøy caùc Anuruddha, tinh caàn quaù ñoä khôûi leân nôi Ta. Vì coù tinh caàn quaù ñoä... cuøng vôùi söï hieän khôûi caùc saéc phaùp. Vaäy Ta phaûi laøm theá naøo ñeå nghi hoaëc, khoâng taùc yù, hoân traàm, thuïy mieân, sôï haõi, phaán chaán, daâm yù, vaø tinh caàn quaù ñoä khoâng khôûi leân nôi Ta nöõa".
Roài naøy caùc Anuruddha, Ta soáng khoâng phoùng daät... Roài naøy caùc Anuruddha, Ta suy nghó nhö sau: "Tinh caàn quaù yeáu ñuoái khôûi leân nôi Ta. Vì coù tinh caàn quaù yeáu ñuoái, neân ñònh bieán dieät nôi Ta; khi ñònh bieán dieät, haøo quang bieán maát cuøng vôùi söï hieän khôûi caùc saéc phaùp. Ví nhö naøy caùc Anuruddha, moät ngöôøi baét moät con chim caùy quaù loûng leûo, con chim aáy bay khoûi hai tay cuûa ngöôøi aáy. Cuõng vaäy, naøy caùc Anuruddha,... cuøng vôùi söï hieän khôûi caùc saéc phaùp. Vaäy Ta phaûi laøm theá naøo ñeå nghi hoaëc, khoâng taùc yù, hoân traàm, thuïy mieân, sôï haõi, phaán chaán, daâm yù, tinh caàn quaù ñoä vaø tinh caàn quaù yeáu ñuoái khoâng khôûi leân nôi Ta nöõa".
Roài naøy caùc Anuruddha, Ta soáng khoâng phoùng daät... Roài naøy caùc Anuruddha, Ta suy nghó nhö sau: "AÙi duïc khôûi leân nôi Ta. Vì coù aùi duïc.. vôùi söï hieän khôûi caùc saéc phaùp... Vaäy Ta phaûi laøm theá naøo ñeå nghi hoaëc, khoâng taùc yù... tinh caàn quaù yeáu ñuoái vaø aùi duïc khoâng khôûi leân nôi Ta nöõa".
Roài naøy caùc Anuruddha, Ta soáng khoâng phoùng daät... Roài naøy caùc Anuruddha, Ta nghó nhö sau: "Sai bieät töôûng khôûi leân nôi Ta... cuøng vôùi söï hieän khôûi caùc saéc phaùp. Vaäy Ta phaûi laøm theá naøo ñeå nghi hoaëc... aùi duïc vaø sai bieät töôûng khoâng khôûi leân nôi Ta nöõa".
Roài naøy caùc Anuruddha, Ta soáng khoâng phoùng daät, nhieät taâm, tinh caàn, vaø Ta nhaän thaáy ñöôïc haøo quang cuøng vôùi söï hieän khôûi saéc phaùp. Nhöõng haøo quang aáy khoâng bao laâu bieán maát nôi Ta cuøng vôùi söï hieän khôûi caùc saéc phaùp. Roài naøy caùc Anuruddha, Ta suy nghó nhö sau: "Do nhaân gì, do duyeân gì, haøo quang bieán maát nôi Ta cuøng vôùi söï hieän khôûi caùc saéc phaùp?" Roài naøy caùc Anuruddha, Ta suy nghó nhö sau: "Moät traïng thaùi quaù chuù taâm vaøo caùc saéc phaùp khôûi leân nôi Ta... cuøng vôùi söï hieän khôûi caùc saéc phaùp. Vaäy Ta phaûi laøm nhö theá naøo ñeå nghi hoaëc.. (nhö treân)... caùc töôûng sai bieät vaø traïng thaùi quaù chuù taâm vaøo caùc saéc phaùp khoâng khôûi leân nôi Ta nöõa". Roài naøy caùc Anuruddha, sau khi bieát ñöôïc nghi hoaëc laø moät phieàn naõo cuûa taâm, Ta ñoaïn tröø nghi hoaëc, phieàn naõo cuûa taâm; sau khi bieát ñöôïc khoâng taùc yù laø moät phieàn naõo cuûa taâm, Ta ñoaïn tröø khoâng taùc yù, phieàn naõo cuûa taâm; sau khi bieát ñöôïc hoân traàm, thuïy mieân... sau khi bieát ñöôïc sôï haõi... sau khi bieát ñöôïc phaán chaán.... sau khi bieát ñöôïc daâm yù... sau khi bieát ñöôïc söï tinh caàn quaù ñoä... sau khi bieát ñöôïc söï tinh caàn quaù yeáu ñuoái... sau khi bieát ñöôïc duïc aùi... sau khi bieát ñöôïc töôûng sai bieät; sau khi bieát ñöôïc traïng thaùi quaù chuù taâm ñeán saéc phaùp laø moät phieàn naõo cuûa taâm, Ta ñoaïn tröø traïng thaùi quaù chuù troïng vaøo caùc saéc phaùp, moät phieàn naõo cuûa taâm.
Roài naøy caùc Anuruddha, Ta soáng khoâng phoùng daät, nhieät taâm, tinh caàn, nhaän thaáy ñöôïc haøo quang nhöng Ta khoâng thaáy caùc saéc phaùp caû ñeâm, caû ngaøy, caû ñeâm vaø caû ngaøy. Ta thaáy caùc saéc phaùp nhöng khoâng nhaän thaáy haøo quang. Veà vaán ñeà naøy, naøy caùc Anuruddha, Ta suy nghó nhö sau: "Do nhaân gì, do duyeân gì, Ta chæ nhaän thaáy haøo quang, nhöng khoâng thaáy saéc phaùp: caû ñeâm, caû ngaøy, caû ñeâm vaø caû ngaøy?" Ta chæ thaáy caùc saéc phaùp nhöng khoâng nhaän thaáy haøo quang. Veà vaán ñeà naøy, naøy caùc Anuruddha, Ta suy nghó nhö sau: "Trong khi Ta khoâng taùc yù saéc töôùng, nhöng coù taùc yù haøo quang töôùng, trong khi aáy ta nhaän thaáy haøo quang, (nhöng) khoâng thaáy saéc phaùp. Coøn trong khi Ta khoâng taùc yù haøo quang töôùng (nhöng) taùc yù saéc töôùng; trong khi aáy Ta thaáy caùc saéc phaùp, (nhöng) khoâng nhaän thaáy haøo quang, caû ñeâm, caû ngaøy, caû ñeâm vaø caû ngaøy".
Roài naøy caùc Anuruddha, Ta soáng khoâng phoùng daät, nhieät taâm, tinh caàn, nhaän thaáy haøo quang coù haïn löôïng vaø thaáy ñöôïc caùc saéc phaùp coù haïn löôïng; nhaän thaáy haøo quang voâ löôïng vaø nhaän thaáy ñöôïc caùc saéc phaùp voâ löôïng, caû ñeâm, caû ngaøy, caû ñeâm vaø caû ngaøy. Veà vaán ñeà naøy, naøy caùc Anuruddha, Ta suy nghó nhö sau: "Do nhaân gì, do duyeân gì, Ta nhaän thaáy haøo quang coù haïn löôïng vaø thaáy caùc saéc phaùp coù haïn löôïng; nhaän thaáy haøo quang voâ löôïng vaø thaáy ñöôïc caùc saéc phaùp voâ löôïng, caû ñeâm, caû ngaøy, caû ñeâm vaø caû ngaøy?" Veà vaán ñeà naøy, naøy caùc Anuruddha, Ta suy nghó nhö sau: "Khi naøo ñònh coù haïn löôïng, khi aáy maét cuûa Ta coù haïn löôïng; vôùi con maét coù haïn löôïng. Ta nhaän thaáy haøo quang coù haïn löôïng vaø thaáy saéc phaùp coù haïn löôïng. Nhöng khi naøo ñònh cuûa Ta khoâng haïn löôïng, trong khi aáy maét cuûa Ta thaønh voâ löôïng, vaø vôùi con maét voâ löôïng aáy, Ta nhaän thaáy haøo quang voâ löôïng vaø thaáy caùc saéc phaùp voâ löôïng caû ñeâm, caû ngaøy, caû ñeâm vaø caû ngaøy".
Naøy caùc Anuruddha, khi naøo bieát ñöôïc nghi hoaëc laø moät phieàn naõo cuûa taâm, thôøi nghi hoaëc phieàn naõo cuûa taâm ñöôïc ñoaïn tröø; khi naøo bieát ñöôïc khoâng taùc yù laø moät phieàn naõo cuûa taâm, thôøi khoâng taùc yù phieàn naõo cuûa taâm ñöôïc ñoaïn tröø; khi naøo bieát ñöôïc hoân traàm, thuïy mieân... ; khi naøo bieát ñöôïc sôï haõi... ; khi naøo bieát ñöôïc phaán chaán... ; khi naøo bieát ñöôïc daâm yù... ; khi naøo bieát ñöôïc tinh caàn quaù ñoä... ; khi naøo bieát ñöôïc söï tinh caàn quaù yeáu ñuoái... ; khi naøo bieát ñöôïc duïc aùi... ; khi naøo bieát ñöôïc töôûng sai bieät... ; khi naøo bieát ñöôïc traïng thaùi quaù chuù taâm ñeán caùc saéc phaùp laø moät phieàn naõo cuûa taâm, thôøi traïng thaùi quaù chuù taâm ñeán caùc saéc phaùp moät phieàn naõo cuûa taâm ñöôïc ñoaïn tröø. Roài naøy caùc Anuruddha, Ta suy nghó nhö sau: "Nhöõng phieàn naõo taâm cuûa Ta ñaõ ñöôïc ñoaïn tröø. Nay Ta tu taäp ba loaïi ñònh".
Roài naøy caùc Anuruddha, Ta tu taäp ñònh coù taàm, coù töù; Ta tu taäp ñònh khoâng coù taàm, chæ coù töù; Ta tu taäp ñònh khoâng taàm khoâng töù; Ta tu taäp ñònh coù hyû; Ta tu taäp ñònh khoâng coù hyû; Ta tu taäp ñònh caâu höõu vôùi laïc; Ta tu taäp ñònh caâu höõu vôùi xaû.
Naøy caùc Anuruddha, khi naøo Ta tu taäp ñònh coù taàm, coù töù; khi naøo Ta tu taäp ñònh khoâng taàm chæ coù töù; khi naøo Ta tu taäp ñònh khoâng coù taàm, khoâng coù töù; khi naøo Ta tu taäp ñònh coù hyû; khi naøo Ta tu taäp ñònh khoâng coù hyû; khi naøo Ta tu taäp ñònh caâu höõu vôùi xaû, thôøi tri kieán khôûi leân nôi Ta: "Giaûi thoaùt cuûa Ta laø baát ñoäng, ñaây laø ñôøi soáng cuoái cuøng cuûa Ta, nay khoâng coøn hieän höõu".
Theá Toân thuyeát giaûng nhö vaäy. Toân giaû Anuruddha hoan hyû tín thoï lôøi Theá Toân daïy.
Hoøa thöôïng Thích Minh Chaâu dòch Vieät
Chaân thaønh caùm ôn anh HDC vaø nhoùm Phaät töû VH ñaõ coù thieän taâm göûi taëng aán baûn ñieän töû.
(Bình Anson hieäu ñính, döïa theo baûn Anh ngöõ "The Middle Length Discourses of the Buddha", Tyø kheo Nanamoli vaø Tyø kheo Bodhi dòch, 1995).
(11/99)
Source = BuddhaSasana
[Muïc luïc kinh Trung Boä]