Ngöôøi Cö Só [ Trôû Veà ] [Home Page]
Töông Öng Söï Thaät (b)
41.I. Tö Duy (S.v,446) 1) Moät thôøi, Theá Toân truù ôû Raøjagaha (Vöông Xaù) taïi Truùc Laâm, choã nuoâi döôõng caùc con soùc. 2) Taïi ñaáy, Theá Toân baûo caùc Tyû-kheo: -- Thuôû tröôùc, naøy caùc Tyû-kheo, moät ngöôøi ñi ra khoûi Vöông Xaù, nghó raèng: "Ta seõ suy tö veà theá giôùi", vaø ngöôøi aáy ñi ñeán hoà sen sumaøgadhaø; sau khi ñeán, ngoài treân bôø hoà sumaøgadhaø vaø suy tö veà theá giôùi. 3) Naøy caùc Tyû-kheo, ngöôøi aáy treân bôø hoà sumaøgadhaø thaáy moät ñoaøn quaân vôùi boán loaïi binh chuûng (voi, ngöïa, xe, boä binh) ñi vaøo trong moät cuû sen; thaáy vaäy, ngöôøi aáy nghó: "Coù leõ ta phaùt cuoàng! Coù leõ ta ñieân loaïn! Nay ta thaáy moät ñieàu khoâng theå coù ôû ñôøi". 4) Roài ngöôøi aáy, naøy Tyû-kheo, ñi vaøo trong thaønh vaø noùi vôùi moät quaàn chuùng lôùn: "-- Naøy Quí vò, coù leõ ta phaùt cuoàng; naøy Quí vò, coù leõ ta ñieân loaïn. Nay ta thaáy moät ñieàu khoâng theå coù ôû ñôøi!" "-- Nhö theá naøo, naøy Baïn, Baïn phaùt cuoàng? Nhö theá naøo, Baïn ñieân loaïn? Baïn ñaõ thaáy gì khoâng theå coù ôû ñôøi?" 5) "-- Thöa Quí vò, toâi ñi ra khoûi Vöông Xaù, nghó raèng: 'Toâi seõ suy tö veà theá giôùi'. Toâi ñi ñeán hoà sumaøgadhaø; sau khi ñeán, ngoài treân bôø hoà sumaøgudhaø, suy tö veà theá giôùi. Thöa Quí vò, toâi thaáy treân bôø hoà sumaøgudhaø moät ñoaøn quaân vôùi boán loaïi binh chuûng ñi vaøo trong moät cuû sen. Thaáy vaäy, thöa quí vò, toâi nghó: 'Coù leõ ta phaùt cuoàng! Coù leõ ta ñieân loaïn! Nay ta thaáy moät ñieàu khoâng theå coù ôû ñôøi!'" "-- Thaät vaäy, naøy Baïn, Baïn ñaõ phaùt cuoàng. Thaät vaäy, Baïn bò ñieân loaïn, Baïn ñaõ thaáy moät ñieàu khoâng theå coù ôû ñôøi!" 6) Naøy caùc Tyû-kheo, ñieàu maø ngöôøi aáy ñaõ thaáy laø coù thaät, khoâng phaûi khoâng thaät. Thuôû xöa, naøy caùc Tyû-kheo, chö Thieân vaø loaøi Asuura giaøn traän ñeå khai chieán. Vaø naøy caùc Tyû-kheo, trong traän chieán aáy, chö Thieân thaéng traän, caùc Asuura baïi traän. Caùc Asuura baïi traän, naøy caùc Tyû-kheo, hoaûng hoát ñi vaøo thaønh Asuura ngang qua cuû sen vì quaù sôï haõi chö Thieân. 7) Do vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, chôù coù suy tö veà theá giôùi: "Theá giôùi laø thöôøng coøn", hay: "Theá giôùi laø voâ thöôøng", hay: "Theá giôùi laø höõu bieân", hay: "Theá giôùi laø voâ bieân", hay: "Maïng soáng vaø thaân theå laø moät", hay: "Maïng soáng vaø thaân theå laø khaùc", hay: "Nhö Lai coù toàn taïi sau khi cheát", hay: "Nhö Lai khoâng toàn taïi sau khi cheát", hay: "Nhö Lai coù toàn taïi vaø khoâng toàn taïi sau khi cheát", hay: "Nhö Lai khoâng toàn taïi vaø khoâng khoâng toàn taïi sau khi cheát". Vì sao? 8) Caùc ñieàu suy tö aáy, naøy caùc Tyû-kheo, khoâng lieân heä ñeán muïc ñích, khoâng phaûi laø caên baûn cho Phaïm haïnh, khoâng ñöa ñeán yeám ly, ly tham, ñoaïn dieät, an tònh, thaéng trí, giaùc ngoä, Nieát-baøn. 9) Neáu coù suy tö, naøy caùc Tyû-kheo, caùc OÂng haõy suy tö: "Ñaây laø Khoå"... "Ñaây laø Con Ñöôøng ñöa ñeán Khoå dieät". Vì sao? 10) Caùc suy tö nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, lieân heä ñeán muïc ñích, caùc suy tö aáy laøm caên baûn cho Phaïm haïnh, caùc suy tö aáy ñöa ñeán yeám ly, ly tham, ñoaïn dieät, an tònh, thaéng trí, giaùc ngoä, Nieát-baøn. 11) Do vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, moät coá gaéng caàn phaûi laøm ñeå roõ bieát: "Ñaây laø Khoå"... moät coá gaéng caàn phaûi laøm ñeå roõ bieát: "Ñaây laø Con Ñöôøng ñöa ñeán Khoå dieät". 42.II. Vöïc Thaúm (S.v,448) 1) Moät thôøi, Theá Toân ôû taïi Raøjagaha (Vöông Xaù) treân nuùi Gìjjhakuuta (Linh Thöùu). 2) Roài Theá Toân goïi caùc Tyû-kheo: -- Naøy caùc Tyû-kheo, chuùng ta haõy ñi ñeán Patibhaønakuuta ñeå nghæ tröa. -- Thöa vaâng, baïch Theá Toân. Caùc Tyû-kheo aáy vaâng ñaùp Theá Toân. 3) Roài Theá Toân cuøng soá ñoâng Tyû-kheo ñi ñeán Patibhaønakaøta. Moät Tyû-kheo thaáy moät vöïc thaúm ôû Patibhaønakuuta, thaáy vaäy, lieàn baïch Theá Toân: -- Baïch Theá Toân, thaät laø lôùn, vöïc thaúm naøy! Baïch Theá Toân, thaät laø ñaùng sôï haõi, vöïc thaúm naøy! Baïch Theá Toân, khoâng bieát coù vöïc thaúm naøo khaùc, lôùn hôn vaø ñaùng sôï haõi hôn vöïc thaúm naøy? -- Naøy caùc Tyû-kheo, coù vöïc thaúm khaùc, lôùn hôn vaø ñaùng sôï haõi hôn vöïc thaúm naøy. -- Baïch Theá Toân, theá naøo laø vöïc thaúm khaùc, lôùn hôn vaø ñaùng sôï haõi hôn vöïc thaúm naøy? 4) -- Naøy Tyû-kheo, nhöõng Sa-moân hay Baø-la-moân naøo khoâng nhö thaät roõ bieát: "Ñaây laø Khoå"... khoâng nhö thaät roõ bieát: "Ñaây laø Con Ñöôøng ñöa ñeán Khoå dieät". Hoï hoan hyû vôùi caùc haønh ñöa ñeán sanh, hoï hoan hyû vôùi caùc haønh ñöa ñeán giaø, hoï hoan hyû vôùi caùc haønh ñöa ñeán cheát, hoï hoan hyû vôùi caùc haønh ñöa ñeán saàu, bi, khoå, öu, naõo. Vì hoï hoan hyû vôùi caùc haønh ñöa ñeán sanh... ñöa ñeán giaø... ñöa ñeán cheát... ñöa ñeán saàu, bi, khoå, öu, naõo, hoï taïo döïng caùc haønh ñöa ñeán sanh, hoï taïo döïng caùc haønh ñöa ñeán giaø... ñöa ñeán cheát,... do hoï taïo döïng caùc haønh ñöa ñeán sanh... ñöa ñeán giaø... ñöa ñeán cheát... ñöa ñeán saàu, bi, khoå, öu, naõo, neân hoï rôi vaøo vöïc thaúm sanh, hoï rôi vaøo vöïc thaúm giaø, hoï rôi vaøo vöïc thaúm cheát, hoï rôi vaøo vöïc thaúm saàu, bi, khoå, öu, naõo. Hoï khoâng lieãu thoaùt khoûi sanh, khoûi giaø, khoûi cheát, khoûi saàu, bi, khoå, öu, naõo. Ta noùi raèng, hoï khoâng lieãu thoaùt khoûi ñau khoå. 5) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, nhöõng Sa-moân hay Baø-la-moân naøo nhö thaät roõ bieát: "Ñaây laø Khoå"... nhö thaät roõ bieát: "Ñaây laø Con Ñöôøng ñöa ñeán Khoå dieät", hoï khoâng hoan hyû vôùi caùc haønh ñöa ñeán sanh... ñöa ñeán giaø... ñöa ñeán cheát... ñöa ñeán saàu, bi, khoå, öu, naõo. Vì hoï khoâng hoan hyû vôùi caùc haønh ñöa ñeán sanh... ñöa ñeán giaø... ñöa ñeán cheát... ñöa ñeán saàu, bi, khoå, öu, naõo, hoï khoâng taïo döïng caùc haønh ñöa ñeán sanh... ñöa ñeán giaø... ñöa ñeán cheát... ñöa ñeán saàu, bi, khoå, öu, naõo. Do hoï khoâng taïo döïng caùc haønh ñöa ñeán sanh... ñöa ñeán giaø... ñöa ñeán cheát... ñöa ñeán saàu, bi, khoå, öu, naõo, hoï khoâng rôi vaøo vöïc thaúm sanh; hoï khoâng rôi vaøo vöïc thaúm giaø; hoï khoâng rôi vaøo vöïc thaúm cheát; hoï khoâng rôi vaøo vöïc thaúm saàu, bi, khoå, öu, naõo. Hoï lieãu thoaùt khoûi sanh, khoûi giaø, khoûi cheát, khoûi saàu, bi, khoå, öu, naõo. Ta noùi raèng, hoï lieãu thoaùt khoûi ñau khoå. 6) Do vaäy, naøy Tyû-kheo, moät coá gaéng caàn phaûi laøm ñeå roõ bieát: "Ñaây laø Khoå"... moät coá gaéng caàn phaûi laøm ñeå roõ bieát: "Ñaây laø Con Ñöôøng ñöa ñeán Khoå dieät". 43.III. Nhieät Naõo (S.v,450) 1) ... 2) -- Naøy caùc Tyû-kheo, coù moät ñòa nguïc teân laø Ñaïi nhieät naõo, taïi ñaáy con maét thaáy saéc gì, chæ thaáy baát khaû laïc saéc, khoâng phaûi khaû laïc saéc, chæ thaáy baát khaû hyû saéc, khoâng phaûi khaû hyû saéc, chæ thaáy baát khaû yù saéc, khoâng phaûi khaû yù saéc. Tai coù nghe tieáng gì... muõi coù ngöûi höông gì... löôõi coù neám vò gì... thaân coù caûm xuùc gì... yù coù nhaän thöùc phaùp gì, chæ nhaän thöùc baát khaû laïc phaùp, khoâng phaûi khaû laïc phaùp, chæ nhaän thöùc baát khaû hyû phaùp, khoâng phaûi khaû hyû phaùp, chæ nhaän thöùc baát khaû yù phaùp, khoâng phaûi khaû yù phaùp. 3) Khi nghe noùi vaäy, moät Tyû-kheo baïch Theá Toân: -- Baïch Theá Toân, thaät lôùn thay, nhieät naõo aáy! Baïch Theá Toân, thaät kheùo to lôùn thay, nhieät naõo aáy! Baïch Theá Toân, khoâng bieát coù nhieät naõo naøo khaùc nöõa, coøn lôùn hôn, coøn ñaùng sôï haõi hôn nhieät naõo aáy? -- Naøy Tyû-kheo, coù nhieät naõo khaùc coøn ñaùng sôï haõi hôn nhieät naõo aáy. -- Baïch Theá Toân, nhieät naõo khaùc aáy nhö theá naøo, coøn lôùn hôn, vaø ñaùng sôï haõi hôn nhieät naõo aáy? 4-6) ... (nhö ñoaïn soá 4,5,6 cuûa kinh tröôùc, coù moät thay ñoåi trong kinh tröôùc, coù noùi: "Hoï rôi vaøo vöïc thaúm sanh, vöïc thaúm giaø, vöïc thaúm cheát, vöïc thaúm saàu, bi, khoå, öu, naõo". Coøn kinh naøy noùi: " Hoï bò ñoát chaùy trong nhieät naõo sanh... giaø... cheát... saàu, bi, khoå, öu, naõo " vôùi nhöõng thay ñoåi caàn thieát khaùc). 44. IV. Nhaø Coù Noùc Nhoïn (S.v,452) 1) ... 2) -- Naøy caùc Tyû-kheo, ai noùi nhö sau: "Khoâng coù nhö thaät giaùc ngoä Thaùnh ñeá veà Khoå... Thaùnh ñeá veà Khoå taäp... Thaùnh ñeá veà Khoå dieät... Thaùnh ñeá veà Con Ñöôøng ñöa ñeán Khoå dieät, ta seõ chôn chaùnh ñoaïn taän khoå ñau"; söï kieän naøy khoâng xaûy ra. 3) Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, ai noùi nhö sau: "Khoâng xaây döïng taàng döôùi cuûa ngoâi nhaø coù noùc nhoïn, toâi seõ xaây döïng taàng treân cuûa ngoâi nhaø", söï kieän naøy khoâng xaûy ra. Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ai noùi nhö sau: "Khoâng coù nhö thaät giaùc ngoä Thaùnh ñeá veà Khoå... Thaùnh ñeá veà Con Ñöôøng ñöa ñeán Khoå dieät, ta seõ chôn chaùnh ñoaïn taän khoå ñau"; söï kieän naøy khoâng xaûy ra. 4) Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, ai noùi nhö sau: "Sau khi xaây döïng taàng döôùi cuûa caên nhaø coù noùc nhoïn, toâi seõ xaây döïng taàng treân cuûa ngoâi nhaø"; söï kieän naøy coù xaûy ra. Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ai noùi nhö sau: "Sau khi nhö thaät giaùc ngoä Thaùnh ñeá veà Khoå... Thaùnh ñeá veà Con Ñöôøng ñöa ñeán Khoå dieät, ta seõ ñoaïn taän khoå ñau"; söï kieän naøy coù xaûy ra. 5) Do vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, moät coá gaéng caàn phaûi laøm ñeå roõ bieát: "Ñaây laø Khoå"... moät coá gaéng caàn phaûi laøm ñeå roõ bieát: "Ñaây laø Con Ñöôøng ñöa ñeán Khoå dieät". 45. V. Chiggala (1) (Loã khoùa hay sôïi loâng) (S.v,453) 1) Moät thôøi, Theá Toân truù ôû Vesaøli, Ñaïi Laâm, taïi Truøng caùc giaûng ñöôøng. 2) Roài Toân giaû Ananda, vaøo buoåi saùng, ñaép y, caàm y baùt vaøo thaønh Vesaøli ñeå khaát thöïc. 3) Toân giaû Ananda thaáy moät soá ñoâng thieáu nieân ngöôøi Licchavi trong hoäi tröôøng taäp baén cung, töø xa baén xuyeân qua loã khoùa nhoû, töø loâng ñuoâi muõi teân naøy tieáp loâng ñuoâi muõi teân khaùc, khoâng ai tröôït laàn naøo. 4) Thaáy vaäy, Toân giaû suy nghó: "Thaät coù taäp luyeän, caùc thieáu nieân Licchavi naøy! Thaät kheùo taäp luyeän, caùc thieáu nieân Licchavi naøy! Vì raèng, töø xa hoï baén xuyeân qua loã khoùa nhoû, töø loâng ñuoâi muõi teân naøy tieáp loâng ñuoâi muõi teân kia, khoâng sai tröôït laàn naøo". 5) Roài Toân giaû Ananda, sau khi khaát thöïc ôû Vesaøli xong, sau böõa aên, treân con ñöôøng ñi khaát thöïc trôû veà, ñi ñeán Theá Toân; sau khi ñeán, ñaûnh leã Theá Toân, roài ngoài xuoáng moät beân. Ngoài moät beân, Toân giaû Ananda baïch Theá Toân: 6) -- ÔÛ ñaây, baïch Theá Toân, con, vaøo buoåi saùng, ñaép y, caàm y baùt ñi vaøo Vesaøli ñeå khaát thöïc. Baïch Theá Toân, con thaáy raát nhieàu thieáu nieân Licchavi trong hoäi tröôøng taäp baén cung, töø xa baén xuyeân qua loã khoùa nhoû, töø loâng ñuoâi muõi teân naøy tieáp loâng ñuoâi muõi teân khaùc, khoâng sai tröôït laàn naøo. Thaáy vaäy con nghó nhö sau: "Thaät coù taäp luyeän, caùc thieáu nieân Licchavi naøy! Thaät kheùo taäp luyeän, caùc thieáu nieân Licchavi naøy! Vì raèng töø xa hoï baén xuyeân qua loã khoùa nhoû, töø loâng ñuoâi muõi teân naøy noái tieáp loâng ñuoâi muõi teân khaùc, khoâng sai tröôït laàn naøo". 7) -- OÂng nghó theá naøo, naøy Ananda, caùi gì khoù laøm hôn hay caùi gì khoù ñaït ñeán (abhisambhava), töø xa baén xuyeân qua loã khoùa nhoû, töø loâng ñuoâi muõi teân naøy tieáp loâng ñuoâi muõi teân khaùc, khoâng sai tröôït laàn naøo, hay baén xuyeân ñaàu moät sôïi loâng ñöôïc chia nhoû moät traêm laàn? -- Vieäc naøy khoù laøm hôn, baïch Theá Toân, khoù ñaït ñeán hôn, töùc laø baén xuyeân ñaàu moät sôïi loâng ñöôïc chia nhoû moät traêm laàn. 8) -- Cuõng vaäy, naøy Ananda, chuùng ñaâm xuyeân ngang qua moät caùi gì khoù ñaâm xuyeân hôn laø nhöõng ai nhö thaät ñaâm xuyeân qua: "Ñaây laø Khoå"... nhö thaät ñaâm xuyeân qua: "Ñaây laø Con Ñöôøng ñöa ñeán söï Khoå dieät". 9) Do vaäy, naøy Ananda, moät coá gaéng caàn phaûi laøm ñeå roõ bieát: "Ñaây laø Khoå"... moät coá gaéng caàn phaûi laøm ñeå roõ bieát: "Ñaây laø Con Ñöôøng ñöa ñeán Khoå dieät". 46. VI. Haéc AÙm (S.v,454) 1) ... 2) -- Coù moät haéc aùm giöõa caùc theá giôùi khoâng coù traàn che, taïo ra toái taêm, taïo ra haéc aùm; ôû ñaáy aùnh saùng cuûa maët traêng, maët trôøi, nhöõng vaät coù ñaïi thaàn löïc nhö vaäy, coù ñaïi uy löïc nhö vaäy cuõng khoâng hieän ra. 3) Ñöôïc nghe noùi nhö vaäy, moät Tyû-kheo baïch Theá Toân: -- Thaät laø to lôùn, baïch Theá Toân, toái taêm aáy! Thaät laø to lôùn, baïch Theá Toân, toái taêm aáy! Baïch Theá Toân, coù moät toái taêm naøo khaùc, coøn to lôùn hôn, coøn ñaùng sôï haõi hôn toái taêm aáy? -- Naøy Tyû-kheo, coù moät toái taêm khaùc, coøn to lôùn hôn, coøn ñaùng sôï haõi hôn toái taêm aáy. -- Baïch Theá Toân, söï toái taêm khaùc aáy laø gì, coøn to lôùn hôn, coøn ñaùng sôï haõi hôn toái taêm aáy? 4-6) ... (nhö ñoaïn soá 4, soá 5, soá 6 kinh 42 coù moät thay ñoåi. Trong kinh tröôùc coù noùi: "Hoï rôi vaøo vöïc thaúm sanh, vöïc thaúm giaø, vöïc thaúm cheát, vöïc thaúm saàu, bi, khoå, öu, naõo. Coøn kinh naøy thôøi noùi: " Hoï rôi vaøo toái taêm sanh, toái taêm giaø, toái taêm cheát, toái taêm saàu, bi, khoå, öu, naõo "). 47. VII. Loã Khoùa (2) (S.v,455) 1) ... 2) -- Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, moät ngöôøi quaêng moät khuùc goã coù moät loã hoång vaøo bieån lôùn. Taïi ñaáy coù con ruøa muø, sau moãi traêm naêm noåi leân moät laàn. 3) Caùc OÂng nghó theá naøo, naøy caùc Tyû-kheo, con ruøa muø aáy sau moãi traêm naêm noåi leân moät laàn, coù theå chui coå vaøo khuùc goã coù moät loã hoång hay khoâng? -- Naêm khi möôøi hoïa may ra coù theå ñöôïc, baïch Theá Toân, sau moät thôøi gian daøi. 4) -- Ta tuyeân boá raèng coøn mau hôn, naøy caùc Tyû-kheo, laø con ruøa muø aáy, sau moãi traêm naêm noåi leân moät laàn, coù theå chui coå vaøo khuùc goã coù moät loã hoång aáy; coøn hôn keû ngu, khi moät laàn ñaõ rôi vaøo ñoïa xöù ñeå ñöôïc laøm ngöôøi trôû laïi. Vì sao? 5) Vì raèng ôû ñaáy khoâng coù phaùp haønh, chaùnh haønh, thieän nghieäp, phöôùc nghieäp. ÔÛ ñaáy, naøy caùc Tyû-kheo, chæ coù aên thòt laãn nhau, vaø chæ coù ngöôøi yeáu bò aên thòt. Vì sao? 6) Vì khoâng thaáy ñöôïc boán Thaùnh ñeá. Theá naøo laø boán? Thaùnh ñeá veà Khoå... Thaùnh ñeá veà Con Ñöôøng ñöa ñeán Khoå dieät. 7) Do vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, moät coá gaéng caàn phaûi laøm ñeå roõ bieát: "Ñaây laø Khoå"... moät coá gaéng caàn phaûi laøm ñeå roõ bieát: "Ñaây laø Con Ñöôøng ñöa ñeán Khoå dieät". 48. VIII. Loã Khoùa (3) (S.v,456) 1) ... 2)-- Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, quaû ñaát lôùn naøy chæ toaøn moät baõi nöôùc vaø moät ngöôøi ñeán neùm xuoáng ñaáy moät khuùc caây coù moät loã hoång. Roài gioù phöông Ñoâng thoåi noù troâi veà phöông Taây; gioù phöông Taây thoåi noù troâi veà phöông Ñoâng; gioù phöông Baéc thoåi noù troâi veà phöông Nam; gioù phöông Nam thoåi noù troâi veà phöông Baéc. Taïi ñaáy, moät con ruøa muø cöù moãi traêm naêm noåi leân moät laàn. 3) Caùc OÂng nghó theá naøo, naøy caùc Tyû-kheo, con ruøa muø aáy sau moãi traêm naêm noåi leân moät laàn, coù theå chui coå vaøo trong khuùc caây coù moät loã hoång khoâng? -- Thaät khoù ñöôïc vaäy, baïch Theá Toân, con ruøa muø aáy, sau moãi traêm naêm noåi leân moät laàn, coù theå chui coå vaøo trong khuùc caây coù moät loã hoång aáy! 4) -- Thaät khoù ñöôïc vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laø ñöôïc laøm ngöôøi! Thaät khoù ñöôïc vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laø Nhö Lai xuaát hieän ôû ñôøi, baäc A-la-haùn, Chaùnh Ñaúng Giaùc! Thaät khoù ñöôïc vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laø Phaùp vaø Luaät naøy do Theá Toân thuyeát giaûng chieáu saùng treân ñôøi. 5) Nhöng nay, naøy caùc Tyû-kheo, caùc OÂng ñaõ ñöôïc laøm ngöôøi, vaø Nhö Lai xuaát hieän ôû ñôøi, baäc A-la-haùn, Chaùnh ñaúng Chaùnh giaùc. Vaø Phaùp vaø Luaät ñöôïc Nhö Lai thuyeát giaûng choùi saùng ôû ñôøi. 6) Do vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, moät coá gaéng caàn phaûi laøm... (xem ñoaïn soá 7, kinh tröôùc). 49. IX. Nuùi Sineru (1) (Tu Di) (S.v,457) 1) ... 2) -- Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, moät ngöôøi ñaët treân nuùi Sineru, vua caùc loaøi nuùi, caùc vieân saïn lôùn baèng baûy haït ñaäu. 3) Caùc OÂng nghó theá naøo, naøy caùc Tyû-kheo, caùi gì laø nhieàu hôn, caùc vieân saïn lôùn baèng baûy haït ñaäu ñöôïc ñaët nhö vaäy hay nuùi chuùa Sineru? -- Caùi naøy laø nhieàu hôn, baïch Theá Toân, töùc laø vua nuùi Sineru. Raát ít laø caùc vieân saïn lôùn baèng baûy haït ñaäu ñöôïc ñaët nhö vaäy, chuùng khoâng coù theå öôùc tính ñöôïc, chuùng khoâng coù theå so saùnh ñöôïc, chuùng khoâng coù theå thaønh moät phaàn nhoû ñöôïc, khi ñem ñaët caùc vieân saïn lôùn baèng baûy haït ñaäu so saùnh vôùi nuùi chuùa Sineru. 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, vôùi vò Thaùnh ñeä töû thaønh töïu chaùnh kieán, vôùi ngöôøi ñaõ chöùng ngoä, caùi naøy laø nhieàu hôn, töùc laø söï khoå ñaõ ñöôïc ñoaïn taän, ñaõ ñöôïc tieâu moøn naøy. Raát ít laø khoå coøn toàn taïi, khoâng coù theå öôùc tính, khoâng coù theå so saùnh, khoâng coù theå thaønh moät phaàn nhoû, neáu so saùnh vôùi khoå tröôùc ñaõ ñöôïc ñoaïn taän, ñaõ ñöôïc tieâu moøn. Töùc laø trong thôøi gian toái ña laø baûy laàn ñoái vôùi ngöôøi ñaõ roõ bieát: "Ñaây laø Khoå"... ñaõ roõ bieát: "Ñaây laø Con Ñöôøng ñöa ñeán Khoå dieät". 5) Do vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, moät coá gaéng caàn phaûi laøm ñeå roõ bieát: "Ñaây laø Khoå"... moät coá gaéng caàn phaûi laøm ñeå roõ bieát: "Ñaây laø Con Ñöôøng ñöa ñeán Khoå dieät". 50. X. Nuùi Sineru (2) (Tu Di) (S.v,458) 1) ... 2) ... Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, nuùi chuùa Sineru ñi ñeán ñoaïn taän, ñi ñeán tieâu dieät, chæ coøn laïi caùc vieân saïn, lôùn baèng baûy haït ñaäu. 3) Caùc OÂng nghó theá naøo, naøy caùc Tyû-kheo, caùi gì laø nhieàu hôn, nuùi chuùa Sineru aáy ñi ñeán ñoaïn taän, ñi ñeán tieâu moøn hay caùc vieân saïn lôùn baèng baûy haït ñaäu coøn toàn taïi? -- Caùi naøy laø nhieàu hôn, baïch Theá Toân, töùc laø nuùi chuùa Sineru ñi ñeán ñoaïn taän, ñi ñeán tieâu moøn. Vaø ít hôn laø caùc vieân saïn lôùn baèng baûy haït ñaäu ñöôïc coøn laïi, khoâng theå ñem öôùc tính, khoâng theå ñem so saùnh vaø khoâng theå baèng moät phaàn nhoû, neáu so saùnh caùc vieân saïn lôùn, baèng baûy haït ñaäu coøn laïi vôùi nuùi chuùa Sineru ñaõ ñi ñeán ñoaïn taän, ñaõ ñi ñeán tieâu moøn. 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, vôùi vò Thaùnh ñeä töû thaønh töïu chaùnh kieán, vôùi ngöôøi ñaõ chöùng ngoä, caùi naøy laø nhieàu hôn, töùc laø söï khoå ñaõ ñöôïc ñoaïn taän, ñöôïc tieâu moøn naøy; vaø raát ít laø khoå coøn toàn taïi, khoâng coù theå öôùc tính, khoâng coù theå so saùnh, khoâng coù theå thaønh moät phaàn nhoû, neáu so saùnh vôùi khoå tröôùc ñaõ ñöôïc ñoaïn taän, ñaõ ñöôïc tieâu moøn, töùc laø trong thôøi gian toái ña laø baûy laàn ñoái vôùi ngöôøi ñaõ roõ bieát: "Ñaây laø Khoå"... ñaõ roõ bieát: "Ñaây laø Con Ñöôøng ñöa ñeán Khoå dieät". 5) Do vaäy, naøy caùc Tyû-kheo... (nhö ñoaïn soá 5, kinh tröôùc) ...
51. I. Ñaàu Moùng tay (S.v,459) 1) ... 2) Roài Theá Toân laáy leân moät ít ñaát treân ñaàu moùng tay vaø baûo caùc Tyû-kheo: -- Caùc OÂng nghó theá naøo, naøy caùc Tyû-kheo, caùi gì laø nhieàu hôn, moät ít ñaát Ta laáy ôû ñaàu moùng tay, hay quaû ñaát lôùn naøy? -- Caùi naøy laø nhieàu hôn, baïch Theá Toân, töùc laø quaû ñaát lôùn naøy. Coøn ít hôn laø moät ít ñaát maø Theá Toân laáy ôû ñaàu moùng tay. Chuùng khoâng theå öôùc tính ñöôïc, khoâng theå so saùnh ñöôïc, khoâng theå thaønh moät phaàn nhoû ñöôïc, neáu ñem so saùnh quaû ñaát lôùn vôùi moät ít ñaát maø Theá Toân laáy leân ñaàu moùng tay. 3-4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, vôùi vò Thaùnh ñeä töû thaønh töïu chaùnh kieán, vôùi ngöôøi ñaõ chöùng ñaït, caùi naøy laø nhieàu hôn... (xem ñoaïn soá 4, soá 5 kinh 49) ... 52. II. Ao Hoà (S.v,460) 1) ... 2) -- Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, coù moät hoà nöôùc beà daøi naêm möôi do tuaàn, beà roäng naêm möôi do tuaàn, beà saâu naêm möôi do tuaàn, ñaày nöôùc traøn treân bôø ñeå con quaï coù theå uoáng ñöôïc. Töø nôi hoà nöôùc aáy, coù ngöôøi laáy leân moät ít nöôùc treân ñaàu ngoïn coû kusa. 3) Caùc OÂng nghó theá naøo, naøy caùc Tyû-kheo, caùi gì laø nhieàu hôn, moät ít nöôùc laáy leân treân ñaàu ngoïn coû kusa, hay laø nöôùc trong hoà nöôùc? -- Caùi naøy laø nhieàu hôn, baïch Theá Toân, töùc laø nöôùc trong hoà nöôùc. Coøn ít hôn laø nöôùc ñöôïc laáy leân treân ñaàu ngoïn coû kusa. Chuùng khoâng coù theå öôùc tính, khoâng coù theå so saùnh ñöôïc, khoâng coù theå thaønh moät phaàn nhoû ñöôïc, neáu ñem so saùnh nöôùc ôû hoà nöôùc vôùi nöôùc ñöôïc laáy leân treân ñaàu ngoïn coû kusa. 4-5) ... (nhö kinh treân 49, ñoaïn soá 4,5) ... 53. III. Hôïp Doøng (Sambhejja) (1) (S.v,460) 1) ... 2) -- Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, taïi choã maø caùc con soâng lôùn naøy nhaäp vaøo nhau, cuøng chaûy vôùi nhau, töùc laø soâng Haèng, soâng Yamuna, soâng Aciravatii, soâng Sarabhuu, soâng Mahii. Töø ñaáy, moät ngöôøi laáy leân hai hay ba gioït nöôùc. 3) Caùc OÂng nghó theá naøo, naøy caùc Tyû-kheo, caùi gì laø nhieàu hôn, hai hay ba gioït nöôùc ñöôïc laáy leân, hay laø nöôùc ôû choã hôïp doøng? -- Caùi naøy laø nhieàu hôn, baïch Theá Toân, töùc laø nöôùc ôû choã hôïp doøng. Coøn ít hôn laø hai hay ba gioït nöôùc ñöôïc laáy leân. Chuùng khoâng theå öôùc tính ñöôïc, khoâng theå so saùnh ñöôïc, khoâng theå thaønh moät phaàn nhoû ñöôïc, neáu ñem so saùnh nöôùc ôû choã hôïp doøng vôùi hai hay ba gioït nöôùc laáy leân. 4-5) ... Cuõng vaäy... (xem ñoaïn soá 4-5, kinh 49) 54. IV. Hôïp Doøng (2) (S.v,461) 1) ... 2) -- Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, taïi choã maø caùc con soâng lôùn naøy nhaäp vaøo nhau, cuøng chaûy vôùi nhau, töùc laø soâng Haèng, soâng Yamunaø, soâng Aciravatii, soâng Sarabhuu, soâng Mahii, nöôùc soâng aáy ñi ñeán ñoaïn taän, ñi ñeán tieâu dieät, tröø hai hay ba gioït nöôùc coøn soùt laïi. 3) Caùc OÂng nghó theá naøo, naøy caùc Tyû-kheo, caùi gì laø nhieàu hôn, nöôùc choã hôïp doøng ñaõ ñi ñeán ñoaïn taän, ñaõ ñi ñeán tieâu dieät, hay laø hai hay ba gioït nöôùc coøn soùt laïi? -- Caùi naøy laø nhieàu hôn baïch Theá Toân, töùc laø nöôùc choã hôïp doøng ñaõ ñi ñeán ñoaïn taän, ñaõ ñi ñeán tieâu dieät. Coøn ít hôn laø hai hay ba gioït nöôùc coøn soùt laïi. Chuùng khoâng coù theå öôùc tính ñöôïc, khoâng coù theå so saùnh ñöôïc, khoâng coù theå thaønh moät phaàn nhoû ñöôïc, neáu ñem so saùnh nöôùc choã hôïp doøng ñaõ ñi ñeán ñoaïn taän, ñaõ ñi ñeán tieâu dieät, vôùi hai hay ba gioït nöôùc coøn soùt laïi. 4-5) ... (nhö ñoaïn soá 4,5, kinh 49) ... 55. V. Quaû Ñaát (1) (S.v,462) 1) ... 2) -- Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, moät ngöôøi ñaët treân quaû ñaát lôùn caùc cuïc ñaát lôùn baèng baûy haït taùo (sattakolatthimattiyo). 3) Caùc OÂng nghó theá naøo, naøy caùc Tyû-kheo, caùi naøo laø nhieàu hôn, caùc cuïc ñaát lôùn baèng baûy haït taùo ñaõ ñöôïc ñaët leân nhö vaäy, hay laø quaû ñaát naøy? -- Caùi naøy laø nhieàu hôn, baïch Theá Toân, töùc laø quaû ñaát naøy, coøn ít hôn laø caùc cuïc ñaát lôùn baèng baûy haït taùo ñaõ ñöôïc ñaët leân nhö vaäy. Chuùng khoâng theå öôùc tính ñöôïc, khoâng theå so saùnh ñöôïc, khoâng theå baèng moät phaàn nhoû ñöôïc, neáu ñem so saùnh quaû ñaát lôùn naøy vôùi caùc cuïc ñaát lôùn baèng baûy haït taùo ñöôïc ñaët leân nhö vaäy. 4-5) ... (nhö ñoaïn soá 4,5, kinh 49) ... 66. VI. Quaû Ñaát (2) (S.v,462) 1) ... 2) -- Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, quaû ñaát ñi ñeán ñoaïn taän, ñi ñeán tieâu dieät, chæ coøn laïi nhöõng cuïc ñaát lôùn baèng baûy haït taùo. 3) Caùc OÂng nghó theá naøo, naøy caùc Tyû-kheo, caùi gì laø nhieàu, quaû ñaát lôùn ñi ñeán ñoaïn taän, ñi ñeán tieâu dieät, hay laø caùc cuïc ñaát lôùn baèng baûy haït taùo coøn soùt laïi? -- Caùi naøy laø nhieàu hôn, baïch Theá Toân, töùc laø quaû ñaát lôùn ñi ñeán ñoaïn taän, ñi ñeán tieâu dieät. Coøn ít hôn laø caùc cuïc ñaát lôùn baèng baûy haït taùo coøn soùt laïi. Chuùng khoâng coù theå öôùc tính ñöôïc, khoâng coù theå so saùnh ñöôïc, khoâng coù theå thaønh moät phaàn nhoû ñöôïc, neáu ñem so saùnh quaû ñaát lôùn ñaõ ñi ñeán ñoaïn taän, ñi ñeán tieâu dieät vôùi caùc cuïc ñaát lôùn baèng baûy haït taùo coøn soùt laïi. 4-5) ... (nhö ñoaïn soá 4,5, kinh 49) ... 57. VII. Bieån (1) (S.v,463) 1) ... 2) -- Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, moät ngöôøi laáy leân hai hay ba gioït nöôùc töø bieån lôùn. 3) Caùc OÂng nghó theá naøo, naøy caùc Tyû-kheo, caùi gì laø nhieàu hôn, hai hay ba gioït nöôùc ñöôïc laáy leân, hay laø nöôùc trong bieån lôùn? -- Caùi naøy laø nhieàu hôn, baïch Theá Toân, töùc laø nöôùc trong bieån lôùn. Coøn ít hôn laø hai hay ba gioït nöôùc ñöôïc laáy leân. Chuùng khoâng coù theå öôùc tính ñöôïc, khoâng coù theå so saùnh ñöôïc, khoâng coù theå thaønh moät phaàn nhoû ñöôïc, neáu ñem so saùnh nöôùc trong bieån lôùn vôùi hai hay ba gioït nöôùc ñöôïc laáy leân. 4-5) ... (nhö soá 4,5, kinh 49) ... 58. VIII. Bieån (2) (S.v,463) 1) ... 2) -- Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, nöôùc trong bieån lôùn ñi ñeán ñoaïn taän, ñi ñeán tieâu dieät, tröø hai hay ba gioït nöôùc coøn soùt laïi. 3) Caùc OÂng nghó theá naøo, naøy caùc Tyû-kheo, caùi gì laø nhieàu hôn, nöôùc trong bieån lôùn ñi ñeán ñoaïn taän, ñi ñeán tieâu dieät, hay laø hai hay ba gioït nöôùc coøn soùt laïi? -- Caùi naøy laø nhieàu hôn, baïch Theá Toân, töùc laø nöôùc trong bieån lôùn ñi ñeán ñoaïn taän, ñi ñeán tieâu dieät. Coøn ít hôn laø hai hay ba gioït nöôùc coøn soùt laïi. Chuùng khoâng coù theå öôùc tính ñöôïc, khoâng coù theå so saùnh ñöôïc, khoâng coù theå thaønh moät phaàn nhoû ñöôïc, neáu ñem so saùnh nöôùc trong bieån ñi ñeán ñoaïn taän, ñi ñeán tieâu dieät, vôùi hai hay ba gioït nöôùc coøn soùt laïi. 4-5) ... (xem ñoaïn soá 4,5, kinh 49) ... 59. IX. Ví Duï Vôùi Nuùi (1) (S.v,464) 1) ... 2) -- Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, coù ngöôøi ñaët treân nuùi chuùa Tuyeát Sôn caùc hoøn saïn lôùn baèng baûy hoät caûi. 3) Caùc OÂng nghó theá naøo, naøy caùc Tyû-kheo, caùi naøo laø nhieàu hôn, caùc hoøn saïn lôùn baèng baûy hoät caûi ñöôïc ñaët leân nhö vaäy, hay laø nuùi chuùa Tuyeát Sôn? -- Caùi naøy laø nhieàu hôn, baïch Theá Toân, töùc laø nuùi chuùa Tuyeát Sôn. Coøn ít hôn laø nhöõng hoøn saïn lôùn baèng baûy hoät caûi ñöôïc ñaët leân nhö vaäy. Chuùng khoâng coù theå öôùc tính ñöôïc, khoâng coù theå so saùnh ñöôïc, khoâng coù theå thaønh moät phaàn nhoû ñöôïc, neáu ñem so saùnh nuùi chuùa Tuyeát Sôn vôùi caùc vieân saïn lôùn baèng baûy hoät caûi. 4-5) ... (nhö ñoaïn soá 4,5, kinh 49) 60. X. Ví Duï Vôùi Nuùi (2) (S.v,464) 1) ... 2) -- Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, nuùi chuùa Tuyeát Sôn ñi ñeán ñoaïn taän, ñi ñeán tieâu dieät, tröø caùc hoøn saïn lôùn baèng baûy hoät caûi. 3) Caùc OÂng nghó theá naøo, naøy caùc Tyû-kheo, caùi naøo laø nhieàu hôn, nuùi chuùa Tuyeát Sôn ñi ñeán ñoaïn taän, ñi ñeán tieâu dieät, hay laø caùc hoøn saïn lôùn baèng baûy hoät caûi coøn soùt laïi? -- Caùi naøy laø nhieàu hôn, baïch Theá Toân, töùc laø nuùi chuùa Tuyeát Sôn ñi ñeán ñoaïn taän, ñi ñeán tieâu dieät. Coøn ít hôn laø caùc hoøn saïn lôùn baèng baûy hoät caûi coøn soùt laïi. Chuùng khoâng coù theå öôùc tính ñöôïc, khoâng coù theå so saùnh ñöôïc, khoâng coù theå thaønh moät phaàn nhoû ñöôïc, neáu ñem so saùnh nuùi chuùa Tuyeát Sôn ñi ñeán ñoaïn taän, ñi ñeán tieâu dieät, vôùi hoøn saïn lôùn baèng baûy hoät caûi coøn soùt laïi. 4-5) ... (nhö ñoaïn soá 4,5, kinh 49) ...
61. I. Ngöôøi Khaùc (S.v,465) 1) ... 2) Roài Theá Toân laáy leân moät ít ñaát treân ñaàu moùng tay vaø baûo caùc Tyû-kheo: 3) -- Caùc OÂng nghó theá naøo, naøy caùc Tyû-kheo, caùi naøo laø nhieàu hôn, moät ít ñaát Ta laáy leân treân ñaàu moùng tay, hay laø quaû ñaát lôùn naøy? -- Caùi naøy laø nhieàu hôn, baïch Theá Toân, töùc laø quaû ñaát lôùn naøy. Coøn ít hôn laø moät ít ñaát Theá Toân laáy leân treân ñaàu moùng tay. Chuùng khoâng coù theå öôùc tính ñöôïc, khoâng coù theå so saùnh ñöôïc, khoâng coù theå thaønh moät phaàn nhoû ñöôïc, neáu ñem so saùnh quaû ñaát lôùn vôùi moät ít ñaát ñöôïc Theá Toân laáy leân treân ñaàu ngoùn tay. 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø nhöõng chuùng sanh ñöôïc taùi sanh laøm ngöôøi. Coøn nhieàu hôn laø nhöõng chuùng sanh bò taùi sanh ra khoûi loaøi Ngöôøi. Vì sao? 5) Naøy caùc Tyû-kheo, vì khoâng thaáy boán Thaùnh ñeá. Theá naøo laø boán? Thaùnh ñeá veà Khoå... Thaùnh ñeá veà Con Ñöôøng ñöa ñeán Khoå dieät. 6) Do vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, moät coá gaéng caàn phaûi laøm ñeå roõ bieát: "Ñaây laø Khoå"... moät coá gaéng caàn phaûi laøm ñeå roõ bieát: "Ñaây laø Con Ñöôøng ñöa ñeán Khoå dieät". 62. II. Bieân Ñòa (S.v,466) 1) ... 2-3) ... (gioáng nhö 2-3 cuûa kinh tröôùc).. 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh ñöôïc taùi sanh vaøo caùc quoác ñoä trung öông. Vaø nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh ñöôïc taùi sanh vaøo caùc bieân ñòa, giöõa nhöõng man di (mìlakkha Sk. mleccha) voâ yù thöùc. Vì sao? 5-6) ... (nhö ñoaïn soá 5-6, kinh treân) ... 63. III. Trí Tueä (S.v,467) 1) ... 2-3) ... (gioáng nhö ñoaïn soá 2-3, kinh treân) ... 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh thaønh töïu tueä nhaõn cuûa baäc Thaùnh. Vaø nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh ñi ñeán voâ minh, si aùm. Vì sao? 5-6) ... (nhö ñoaïn soá 5-6, kinh treân) ... 64. IV. Röôïu (S.v, 467) 1) ... 2-3) ... (gioáng nhö ñoaïn soá 2-3, kinh treân) ... 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh töø boû ñaém say röôïu men, röôïu naáu. Vaø nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh khoâng töø boû ñaém say röôïu men, röôïu naáu. Vì sao? 5-6) ... (nhö ñoaïn soá 5-6, kinh treân) ... 65. V. Sanh ÔÛ Nöôùc (S.v,467) 1) ... 2-3) ... (gioáng nhö ñoaïn soá 2-3, kinh treân) ... 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh ñöôïc sanh treân ñaát lieàn (thalaøjaø). Vaø nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh ñöôïc sanh ra trong nöôùc. Vì sao? 5-6) ... (gioáng nhö ñoaïn soá 5-6, caùc kinh treân) ... 66. VI. Hieáu Kính Meï (S,v,467) 1-2-3) ... 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh coù hieáu kính vôùi meï. Vaø nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh khoâng hieáu kính vôùi meï. ... 67. VII. Hieáu Kính Cha (S,v,467) 1-2-3) ... 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh coù hieáu kính vôùi cha. Vaø nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh khoâng hieáu kính vôùi cha. ... 68. VIII. Kính Troïng Sa Moân (S,v,468) 1-2-3) ... 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh kính troïng caùc haøng Sa-moân. Vaø nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh khoâng kính troïng caùc haøng Sa-moân. ... 69. IX. Kính Troïng Baø La Moân (S,v,468) 1-2-3) ... 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh kính troïng caùc haøng Baø-la-moân. Vaø nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh khoâng kính troïng caùc haøng Baø-la-moân. ... 70. X. Kính Troïng Caùc Baäc Lôùn Tuoåi (S,v,468) 1-2-3) ... 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh kính troïng caùc baäc lôùn tuoåi trong gia toäc. Vaø nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh khoâng kính troïng caùc baäc lôùn tuoåi trong gia toäc.
71. I. Sanh Loaïi (S.v,468) 1-2-3) ... 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh töø boû saùt sanh. Vaø nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh khoâng töø boû saùt sanh. Vì sao? ... 72. II. Laáy Cuûa Khoâng Cho(S.v,469) 1-2-3) ... 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh töø boû laáy cuûa khoâng cho. Vaø nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh khoâng töø boû laáy cuûa khoâng cho. Vì sao? ... 73. III. Trong Caùc Duïc Voïng (S.v,469) 1-2-3) ... 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh töø boû taø haïnh trong caùc duïc. Vaø nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh khoâng töø boû taø haïnh trong caùc duïc. Vì sao? ... 74. IV. Noùi Laùo (S.v,469) 1-2-3) ... 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh töø boû noùi laùo. Vaø nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh khoâng töø boû noùi laùo. Vì sao? ... 75. V. Noùi Ly Giaùn (S.v,469) 1-2-3) ... 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh töø boû noùi lôøi ly giaùn. Vaø nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh khoâng töø boû noùi lôøi ly giaùn. Vì sao? ... 76. VI. Noùi Lôøi Thoâ AÙc (S.v,469) 1-2-3) ... 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh töø boû noùi lôøi thoâ aùc. Vaø nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh khoâng töø boû noùi lôøi thoâ aùc. Vì sao? ... 77. VII. Noùi Lži Phuø Phieám (S.v,469) 1-2-3) ... 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh töø boû noùi lôøi phuø phieám. Vaø nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh khoâng töø boû noùi lôøi phuø phieám. Vì sao? ... 78. VIII. Hoät Gioáng (S.v,470) 1-2-3) ... 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh töø boû laøm haïi caùc hoät gioáng vaø caùc loaïi caây coû. Vaø nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh khoâng töø boû laøm haïi caùc hoät gioáng vaø caùc caây coû. Vì sao? ... 79. IX. Phi Thôøi (S.v,470) 1-2-3) ... 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh töø boû aên phi thôøi. Coøn nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh khoâng töø boû aên phi thôøi. Vì sao? ... 80. X. Höông Lieäu (S.v,470) 1-2-3) ... 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh töø boû caùc voøng hoa, höông lieäu, phaán saùp, caùc ñoà trang söùc ñeå mang, ñeå ñeo. Coøn nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh khoâng töø boû caùc voøng hoa, höông lieäu, phaán saùp, caùc ñoà trang söùc ñeå mang, ñeå ñeo. Vì sao? ...
81.I. Muùa (S.v,470) 1-2-3) ... 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh töø boû ñi xem muùa, haùt, nhaïc, dieãn kòch. Vaø nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh khoâng töø boû ñi xem muùa, haùt, nhaïc, dieãn kòch. ... 82. II. Giöôøng Naèm (S.v,471) 1-2-3) ... 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh töø boû caùc giöôøng cao, caùc giöôøng lôùn. Vaø nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh khoâng töø boû caùc giöôøng cao, caùc giöôøng lôùn. ... 83. III. Baïc (S.v,471) 1-2-3) ... 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh töø boû nhaän vaøng vaø baïc. Vaø nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh khoâng töø boû nhaän vaøng vaø baïc. ... 84. IV. Luùa Gaïo (S.v,471) 1-2-3) ... 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh töø boû nhaän caùc luùa gaïo soáng. Vaø nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh khoâng töø boû nhaän caùc luùa gaïo soáng. ... 85.V. Thòt (S.v,471) 1-2-3) ... 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh töø boû nhaän caùc thòt soáng. Vaø nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh khoâng töø boû nhaän caùc thòt soáng. ... 86. VI. Con Gaùi (S.v,471) 1-2-3) ... 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh töø boû nhaän ñaøn baø, con gaùi. Vaø nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh khoâng töø boû nhaän ñaøn baø, con gaùi. ... 87. VII. Nöõ Tyø (S.v,472) 1-2-3) ... 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh töø boû nhaän laáy caùc noâ tyø nöõ, noâ tyø nam. Vaø nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh khoâng töø boû nhaän caùc noâ tyø nöõ, noâ tyø nam. ... 88. VIII. Deâ, Deâ Röøng (S.v,472) 1-2-3) ... 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh töø boû nhaän deâ vaø deâ röøng. Vaø nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh khoâng töø boû nhaän deâ vaø deâ röøng. ... 89. IX. Gaø, Heo (S.v,472) 1-2-3) ... 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh töø boû nhaän gaø, heo. Vaø nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh khoâng töø boû nhaän gaø vaø heo. ... 90. X. Voi (S.v,472) 1-2-3) ... 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh töø boû nhaän voi, boø, ngöïa, ngöïa caùi. Vaø nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh khoâng töø boû nhaän voi, boø, ngöïa, ngöïa caùi. ...
91. I. Ruoäng (S.v,473) 1-2-3) ... 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh töø boû nhaän laáy ruoäng ñaát. Vaø nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh khoâng töø boû nhaän laáy ruoäng ñaát. ... 92. II. Mua Baùn (S.v,473) 1-2-3) ... 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh töø boû mua baùn. Vaø nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh khoâng töø boû mua baùn. ... 93. III. Ñöa Tin Töùc (S.v,473) 1-2-3) ... 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh töø boû khoâng phaùi ngöôøi moâi giôùi hay töï mình laøm moâi giôùi. Vaø nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh khoâng töø boû phaùi ngöôøi laøm moâi giôùi, hay töï mình laøm moâi giôùi. ... 94. IV. Caân Löôøng (S.v,473) 1-2-3) ... 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh töø boû caùc söï gian laän baèng caân, tieàn baïc, ño löôøng. Vaø nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh khoâng töø boû caùc söï gian laän baèng caân, tieàn baïc, ño löôøng. ... 95. V. Hoái Loä (S.v,473) 1-2-3) ... 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh töø boû hoái loä, gian traù, löøa ñaûo. Vaø nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh khoâng töø boû hoái loä, gian traù, löøa ñaûo. ... 96-101. VI-XI. Saùt Haïi, Troäm Caép, Cöôùp Phaù (S.v,473) 1-2-3) ... 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh töø boû laøm thöông toån, saùt haïi, caâu thuùc, böùc ñoaït, troäm caép, cöôùp phaù. Vaø nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh khoâng töø boû laøm thöông toån, saùt haïi, caâu thuùc, böùc ñoaït, troäm caép, cöôùp phaù. Vì sao? Naøy caùc Tyû-kheo, vì khoâng thaáy boán Thaùnh ñeá. Theá naøo laø boán? 5) Thaùnh ñeá veà Khoå... Thaùnh ñeá veà Con Ñöôøng ñöa ñeán Khoå dieät. 6) Do vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, moät coá gaéng caàn phaûi laøm ñeå roõ bieát: "Ñaây laø Khoå"... moät coá gaéng caàn phaûi laøm ñeå roõ bieát: "Ñaây laø Con Ñöôøng ñöa ñeán Khoå dieät".
102. I. Naêm Sanh Thuù (S.v,474) 1) ... 2) Roài Theá Toân laáy leân moät ít ñaát treân ñaàu moùng tay vaø baûo caùc Tyû-kheo: 3) -- Caùc OÂng nghó theá naøo, naøy caùc Tyû-kheo, caùi naøo laø nhieàu hôn, moät ít ñaát Ta laáy treân ñaàu moùng tay, hay quaû ñaát lôùn naøy? -- Caùi naøy laø nhieàu hôn, baïch Theá Toân, töùc laø quaû ñaát. Vaø ít hôn laø moät ít ñaát maø Theá Toân laáy treân ñaàu moùng tay, khoâng theå öôùc tính ñöôïc, khoâng theå so saùnh ñöôïc, khoâng theå thaønh moät phaàn nhoû ñöôïc, neáu ñem so saùnh quaû ñaát lôùn vôùi moät ít ñaát maø Theá Toân laáy treân ñaàu moùng tay. 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh sau khi cheát töø thaân ngöôøi, ñöôïc taùi sanh laøm ngöôøi laïi. Vaø nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh sau khi cheát töø thaân ngöôøi, phaûi taùi sanh trong ñòa nguïc. ... 103) II. Naêm Sanh Thuù (S.v,474) 1-2-3) ... 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh sau khi cheát töø thaân ngöôøi, ñöôïc taùi sanh laøm ngöôøi laïi. Vaø nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh sau khi cheát töø thaân ngöôøi, phaûi taùi sanh trong loaøi baøng sanh. ... 104. III. Naêm Sanh Thuù (S.v,475) 1-2-3) ... 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh sau khi cheát töø thaân ngöôøi, ñöôïc taùi sanh laøm ngöôøi laïi. Vaø nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh sau khi cheát töø thaân ngöôøi, phaûi taùi sanh vaøo coõi ngaï quyû. ... 105-107. IV-VI. Naêm Sanh Thuù (S.v,475) 1-2-3) ... 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh sau khi cheát töø thaân ngöôøi, ñöôïc taùi sanh giöõa chö Thieân. Vaø nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh sau khi cheát töø thaân ngöôøi, phaûi taùi sanh vaøo ñòa nguïc... phaûi taùi sanh vaøo loaøi baøng sanh... phaûi taùi sanh vaøo coõi ngaï quyû. ... 108-110. VIII-X. Naêm Sanh Thuù (S.v,475) 1-2-3) ... 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh sau khi cheát töø thaân chö Thieân, ñöôïc taùi sanh giöõa chö Thieân. Coøn nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh sau khi cheát töø thaân chö Thieân, phaûi taùi sanh trong ñòa nguïc... phaûi taùi sanh trong loaøi baøng sanh... phaûi taùi sanh trong coõi ngaï quyû. ... 111-113. XI-XIII. Naêm Sanh Thuù (S.v,475) 1-2-3) ... 4) Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh sau khi cheát töø thaân chö Thieân, ñöôïc taùi sanh laøm ngöôøi. Vaø nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh sau khi cheát töø thaân chö Thieân, phaûi taùi sanh trong ñòa nguïc... phaûi taùi sanh trong loaøi baøng sanh... phaûi taùi sanh trong coõi ngaï quyû. ... 114-116. XIV-XVI. Naêm Sanh Thuù (S.v,475) 1-2-3) ... 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh sau khi cheát töø coõi ñòa nguïc, ñöôïc taùi sanh laøm ngöôøi. Vaø nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh sau khi cheát töø coõi ñòa nguïc, bò taùi sanh ôû coõi ñòa nguïc... bò taùi sanh ôû loaøi baøng sanh... bò taùi sanh ôû coõi ngaï quyû. ... 117-119. XVII-XIX. Naêm Sanh Thuù (S.v,476) 1-2-3) ... 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh sau khi cheát töø coõi ñòa nguïc, ñöôïc taùi sanh laøm chö Thieân. Vaø nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh sau khi cheát töø coõi ñòa nguïc, bò taùi sanh ôû coõi ñòa nguïc... bò taùi sanh ôû loaøi baøng sanh... bò taùi sanh ôû coõi ngaï quyû. ... 120-122. XX-XXII. Naêm Sanh Thuù (S.v,476) 1-2-3) ... 4)-- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh sau khi cheát töø caùc loaøi baøng sanh, ñöôïc taùi sanh laøm ngöôøi. Vaø nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh sau khi cheát töø caùc loaøi baøng sanh, bò taùi sanh trong coõi ñòa nguïc... bò taùi sanh trong loaøi baøng sanh... bò taùi sanh trong coõi ngaï quyû. ... 123-125. XXIII-XXV. Naêm Sanh Thuù (S.v,476) 1-2-3) ... 4)-- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh, sau khi cheát töø caùc loaøi baøng sanh, ñöôïc taùi sanh giöõa chö Thieân. Vaø nhieàu hôn laø chuùng sanh, sau khi cheát töø caùc loaøi baøng sanh, bò taùi sanh trong coõi ñòa nguïc... bò taùi sanh trong loaøi baøng sanh... bò taùi sanh trong coõi ngaï quyû. ... 126-128. XXVI-XXVIII. Naêm Sanh Thuù (S.v,476) 1-2-3) ... 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh, sau khi cheát töø coõi ngaï quyû, ñöôïc taùi sanh laøm ngöôøi. Vaø nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh, sau khi cheát töø coõi ngaï quyû, bò taùi sanh ôû coõi ñòa nguïc... bò taùi sanh trong loaøi baøng sanh... bò taùi sanh ôû coõi ngaï quyû. ... 129. XXIX. Naêm Sanh Thuù (S.v,476) 1-2-3) ... 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh sau khi cheát töø coõi ngaï quyû, ñöôïc taùi sanh laøm chö Thieân. Vaø nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh sau khi cheát töø coõi ngaï quyû, bò taùi sanh ôû ñòa nguïc. ... 130. XXX. Naêm Sanh Thuù (S.v,477) 1-2-3) ... 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh sau khi cheát töø coõi ngaï quyû, ñöôïc taùi sanh laøm chö Thieân. Vaø nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh sau khi cheát töø coõi ngaï quyû, bò taùi sanh ôû loaøi baøng sanh. ... 131. XXXI. Naêm Sanh Thuù (S.v,477) 1-2-3) ... 4) -- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ít hôn laø caùc chuùng sanh sau khi cheát töø coõi ngaï quyû, ñöôïc taùi sanh laøm chö Thieân. Coøn nhieàu hôn laø caùc chuùng sanh sau khi cheát töø coõi ngaï quyû, bò taùi sanh ôû coõi ngaï quyû. Vì sao? Naøy caùc Tyû-kheo, vì khoâng thaáy boán Thaùnh ñeá. Theá naøo laø boán? 5) Thaùnh ñeá veà Khoå... Thaùnh ñeá veà Con Ñöôøng ñöa ñeán Khoå dieät. 6) Do vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, moät coá gaéng caàn phaûi laøm ñeå roõ bieát: "Ñaây laø Khoå". Moät coá gaéng caàn phaûi laøm ñeå roõ bieát: "Ñaây laø Khoå taäp". Moät coá gaéng caàn phaûi laøm roõ bieát: "Ñaây laø khoå dieät". Moät coá gaéng phaûi laøm ñeå roõ bieát: "Ñaây laø Con Ñöôøng ñöa ñeán Khoå dieät"
|
Muïc Luïc caùc Taäp (Thieân): 01 | 02 | 03 | 04 | 05 | Giôùi thieäu
[Muïc Luïc Töông Öng] [Trôû veà trang Thö Muïc] Source = BuddhaSasana Revised: 30-11-2000