Ngöôøi Cö Só [ Trôû Veà ] [Home Page]
I. Phaåm Töø (I) (1) Töø
1. Nhö vaày toâi nghe:
Moät thôøi, Theá Toân truù ôû Saøvavatthì, taïi Jetavanna, khu vöôøn OÂng Anaøthapindika. Taïi ñaáy, Theá Toân goïi caùc Tyû-kheo: "Naøy caùc Tyû-kheo". "Thöa vaâng, baïch Theá Toân".
Caùc tyû-kheo aáy vaâng ñaùp Theá Toân. Theá toân noùi nhö sau:
2. - Vôùi töø taâm giaûi thoaùt, naøy caùc Tyû-kheo, ñöôïc söû duïng, ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho sung maõn, ñöôïc laøm nhö coã xe, ñöôïc laøm nhö caên cöù ñòa, ñöôïc tuøy truù, ñöôïc tích taäp, ñöôïc kheùo taùc thaønh, thôøi chôø ñôïi laø coù taùm lôïi ích. Theá naøo laø taùm?
3. Nguû ñöôïc an laïc, daäy ñöôïc an laïc, khoâng thaáy aùc moäng, ñöôïc ngöôøi aùi moä, ñöôïc phi nhaân aùi moä, ñöôïc chö Thieân hoä trì, löûa hay thuoác ñoäc hay kieám khoâng gia haïi, neáu khoâng thoâng ñaït thöôïng vò, ñaït ñöôïc Phaïm Thieân giôùi. Vôùi töø taâm giaûi thoaùt, naøy caùc Tyû-kheo, ñöôïc söû duïng, ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho sung maõn, ñöôïc laøm nhö coã xe, ñöôïc laøm nhö caên cöù ñòa, ñöôïc tuøy truù, ñöôïc tích taäp, ñöôïc kheùo taùc thaønh, thôøi chôø ñôïi laø coù taùm lôïi ích naøy.
Ai tu taäp töø taâm(II) (2) Tueä
Voâ löôïng thöôøng öùc nieäm
Caùc kieát söû yeáu daàn
Thaáy ñöôïc sanh y dieät
Vôùi taâm khoâng aùc ñoäc
Töø maãn moïi chuùng sanh
Do vaäy, vò aáy thaønh
Baäc thuaàn nhaát chí thieän
Vôùi taâm yù töø maãn
Ñoái vôùi moïi chuùng sanh
Baäc Thaùnh kheùo thöïc hieän
Nhieàu coâng ñöùc toát laønh
Sau khi ñaõ chinh phuïc
Raát ñoâng ñaûo loaøi ngöôøi
Caùc aån só vua chuùa
Theo nghi leã teá töï
Leã teá ngöïa teá ngöôøi
Leã uoáng nöôùc thaéng traän
Leã neùm caàu may ruûi
Leã ruùt lui khoùa cöûa
Khoâng ñöôïc phaàn möôøi saùu
Baäc kheùo tu töø taâm
Nhö aùnh saùng maët traêng
Ñoái vôùi caùc quaàn sao
Khoâng gieát, khoâng baûo gieát
Khoâng thaéng, khoâng baûo thaéng
Töø taâm moïi chuùng sanh
Khoâng haän thuø vôùi ai.1. - Naøy caùc Tyû-kheo, coù taùm nhaân naøy, coù taùm duyeân naøy, khieán caên baûn Phaïm haïnh chöa chöùng ñöôïc coù theå chöùng ñöôïc vôùi trí tueä, neáu chöùng ñöôïc thôøi ñöa ñeán taêng tröôûng, taêng roäng, ñöôïc tu taäp, ñöôïc vieân maõn. Theá naøo laø taùm?
2. ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo soáng döïa treân baäc Ñaïo sö hay baäc ñoàng Phaïm haïnh ñoùng vai troø y chæ sö, ôû ñaây ñöôïc an truù taøm quyù moät caùch saéc saûo, ñöôïc aùi moä, ñöôïc kính troïng. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø nhaân thöù nhaát, duyeân thöù nhaát khieán caên baûn Phaïm haïnh chöa chöùng ñöôïc coù theå chöùng ñöôïc vôùi trí tueä, neáu chöùng ñöôïc thôøi ñöa ñeán taêng tröôûng, taêng roäng, ñöôïc tu taäp, ñöôïc vieân maõn.
3. Vò aáy do soáng döïa treân baäc Ñaïo sö hay baäc ñoàng Phaïm haïnh ñoùng vai troø y chæ sö, ôû ñaây ñöôïc an truù taøm quyù moät caùch saéc saûo, ñöôïc aùi moä, ñöôïc kính troïng, thöôøng ñi ñeán hoï hoûi ñi hoûi laïi: "Thöa Toân giaû, caùi naøy laø theá naøo? Y Ù nghóa caùi naøy laø gì? " Caùc Toân giaû aáy môû roäng nhöng gì ñöôïc môû roäng, phôi baøy nhöõng gì khoâng ñöôïc phôi baøy, vaø ñoái vôùi nhöõng phaùp coøn ñang nghi vaán, hoï giaûi toûa nhöõng nghi vaán. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø nhaân thöù hai, duyeân thöù hai khieán caên baûn Phaïm haïnh chöa chöùng ñöôïc coù theå chöùng ñöôïc vôùi trí tueä, neáu chöùng ñöôïc thôøi ñöa ñeán taêng tröôûng, taêng roäng, ñöôïc tu taäp, ñöôïc vieân maõn.
4. Vò aáy sau khi nghe phaùp, coá gaéng thaønh töïu hai söï an tònh: Thaân an tònh vaø taâm an tònh. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø nhaân thöù ba ... ñöôïc vieân maõn.
5. Vò aáy coù giôùi ñöùc, soáng cheá ngöï vôùi söï cheá ngöï cuûa giôùi boån, ñaày ñuû uy nghi chaùnh haïnh, thaáy sôï haõi trong nhöõng loãi nhoû nhaët, chaáp nhaän vaø hoïc taäp caùc hoïc phaùp. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø nhaân thöù tö ... ñöôïc vieân maõn.
6. Vò aáy nghe nhieàu, thoï trì ñieàu ñaõ nghe, chaát chöùa ñieàu ñaõ nghe; nhöõng phaùp aáy, sô thieän, trung thieän, haäu thieän, nghóa lyù vaên cuù töï tuùc ñeà cao ñôøi soáng Phaïm haïnh ñaày ñuû thanh tònh; nhöõng phaùp aáy, vò aát ñaõ nghe nhieàu, ñaõ naém giöõ, ñaõ ghi nhôù tuïng ñoïc nhieàu laàn, chuyeân yù quaùn saùt, kheùo theå nhaäp chaùnh kieán. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø nhaân thöù naêm ... ñöôïc vieân maõn.
7. Vò aáy tinh caàn tinh taán, ñeå ñoaïn taän caùc phaùp baát thieän, ñeà laøm sanh khôûi caùc phaùp thieän, noã löïc kieân trì, khoâng boû rôi gaùnh naëng ñoái vôùi caùc phaùp thieän. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø nhaân thöù saùu... ñöôïc vieân maõn.
8. Vò aáy ñi ñeán chö Taêng, khoâng laø ngöôøi noùi nhieàu, khoâng noùi chuyeän phuø phieám, töï mình noùi phaùp hay môøi ngöôøi khaùc noùi, khoâng khinh thöôøng söï im laëng cuûa baäc Thaùnh. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø nhaân thöù baûy ... ñöôïc vieân maõn.
9. Vò aáy soáng tuøy quaùn sanh dieät trong naêm thuø uaån: "Ñaây laø saéc, ñaây laø saéc taäp khôûi; ñaây laø saéc chaám döùt; Ñaây laø thoï, ñaây laø thoï taäp khôûi; ñaây laø thoï chaám döùt; ñaây laø töôûng ... ñaây laø haønh ... Ñaây laø thöùc, ñaây laø thöùc taäp khôûi; ñaây laø thöùc chaám döùt". Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø nhaân thöù taùm, duyeân thöù taùm, khieán caên baûn Phaïm haïnh chöa chöùng ñöôïc coù theå chöùng ñöôïc vôùi trí tueä, neáu chöùng ñöôïc thôøi ñöa ñeán taêng tröôûng, taêng roäng, ñöôïc tu taäp, ñöôïc vieân maõn.
10. Caùc vò ñoàng Phaïm haïnh quyù meán vò aáy nhö sau: "Toân giaû naøy soáng nöông töïa vaøo baäc Ñaïo sö hay moät vò ñoàng Phaïm haïnh ñoùng vai troø y chæ sö, ôû ñaây ñöôïc an truù taøm quyù moät caùch saéc saûo, ñöôïc aùi moä, ñöôïc kính troïng. Thaät vaäy, Toân giaû naøy bieát ñieàu ñaùng bieát thaáy ñieàu ñaùng thaáy". Ñaây laø phaùp ñöa ñeán ñöôïc aùi moä, ñöôïc cung kính, ñöôïc tu taäp, ñöa ñeám Sa-moân haïnh, nhöùt taâm thuaàn nhaát.
11. Toân giaû naøy soáng nöông töïa vaøo baäc Ñaïo sö, hay baäc ñoàng Phaïm haïnh ñoùng vai troø y chæ sö, ôû ñaây ñöôïc an truù taøm quyù moät caùch saéc saûo, ñöôïc aùi moä, ñöôïc kính troïng ... (nhö soá 3 ôû treân) ... hoï giaûi toûa nhöõng nghi vaán aáy. Ñaây laø phaùp ñöa ñeán ñöôïc aùi moä, ñöôïc cung kính, ñöôïc tu taäp, ñöa ñeám Sa-moân haïnh, nhöùt taâm thuaàn nhaát.
12. Toân giaû naøy sau khi nghe phaùp (nhö soá 4 ôû treân) ... taâm an tònh. Ñaây laø phaùp ñöa ñeán ñöôïc aùi moä, ñöôïc cung kính, ñöôïc tu taäp, ñöa ñeám Sa-moân haïnh, nhöùt taâm thuaàn nhaát.
13. Toân giaû naøy coù giôùi ñöùc ... (nhö soá 5 ôû treân) ... hoïc taäp trong caùc hoïc phaùp. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø phaùp ... thuaàn nhaát.
14. Toân giaû naøy nghe nhieàu ... (nhö soá 6) ... kheùo thaønh töïu chaùnh kieán. Ñaây laø phaùp ... thuaàn nhaát.
15. Toân giaû naøy soáng tinh caàn tinh taán ... (nhö soá 7 ôû treân) ... ñoái vôùi caùc phaùp thieän. Ñaây laø phaùp ... thuaàn nhaát.
16. Toân giaû naøy ñi ñeán Taêng chuùng ... (nhö soá 8 ôû treân) ... söï im laëng cuûa baäc Thaùnh. Ñaây laø phaùp ... thuaàn nhaát.
17. Toân giaû naøy soáng tuøy quaùn sanh dieät trong naêm thuø uaån... (nhö soá 9 ôû treân) ... ñaây laø thöùc chaám döùt, ñaây laø phaùp ñöa ñeán ñöôïc aùi moä, ñöôïc cung kính, ñöôïc tu taäp, ñöa ñeán Sa-moân haïnh, nhöùt taâm thuaàn nhaát.
Naøy caùc Tyû-kheo, taùm nhaân naøy, taùm duyeân naøy khieán cho caên baûn Phaïm haïnh chöa chöùng ñöôïc coù theå chöùng ñöôïc vôùi trí tueä, neáu chöùng ñöôïc thôøi ñöa ñeán taêng tröôûng, taêng roäng, ñöôïc tu taäp, ñöôïc vieân maõn.
(III) (3) Caùc Phaùp Khoâng Ñöôïc AÙi Moä (1)
1. - Thaønh töïu taùm phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo khoâng ñöôïc caùc ñoàng Phaïm haïnh aùi moä, thích yù, kính troïng vaø baét chöôùc. Theá naøo laø taùm?
2. ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo taùn thaùn nhöõng ngöôøi khoâng ñöôïc aùi moä, chæ trích nhöõng ngöôøi ñöôïc aùi moä, öa lôïi döôõng, öa ñöôïc cung kính, khoâng coù loøng xaáu hoå, khoâng coù sôï haõi, aùc duïc vaø coù taø kieán.
Thaønh töïu taùm phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo khoâng ñöôïc caùc ñoàng Phaïm haïnh aùi moä, thích yù, kính troïng vaø baét chöôùc.
3. Thaønh töïu taùm phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo ñöôïc caùc ñoàng Phaïm haïnh aùi moä, thích yù, kính troïng vaø baét chöôùc. Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø taùm?
4. ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo khoâng taùn thaùn nhöõng ngöôøi khoâng ñöôïc aùi moä, khoâng chæ trích nhöõng ngöôøi ñöôïc aùi moä, khoâng öa lôïi döôõng, khoâng öa ñöôïc cung kính, coù loøng xaáu hoå, coù sôï haõi, ít duïc vaø coù chaùnh kieán.
Thaønh töïu taùm phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo ñöôïc caùc ñoàng Phaïm haïnh aùi moä, thích yù, kính troïng vaø baét chöôùc.
(IV) (4) Caùc Phaùp Khoâng Ñöôïc AÙi Moä (2)
1. - Thaønh töïu taùm phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo khoâng ñöôïc caùc ñoàng Phaïm haïnh aùi moä, thích yù, cung kính vaø baét chöôùc. Theá naøo laø taùm?
2. ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo öa lôïi döôõng, öa cung kính, öa ñöôïc taùn thaùn, khoâng bieát thôøi, khoâng bieát vöøa ñuû, khoâng trong saïch, noùi nhieàu, maéng nhieác quôû traùch ñoái vôùi caùc ñoàng Phaïm haïnh.
Thaønh töïu taùm phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo khoâng ñöôïc caùc ñoàng Phaïm haïnh aùi moä, thích yù, cung kính vaø baét chöôùc.
3. Thaønh töïu taùm phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo ñöôïc caùc ñoàng Phaïm haïnh aùi moä, thích yù, vaø baét chöôùc. Theá naøo laø taùm?
ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo khoâng öa lôïi döôõng, khoâng öa cung kính, khoâng öa ñöôïc taùn thaùn, bieát thôøi, bieát vöøa ñuû, trong saïch, khoâng noùi nhieàu, khoâng maéng nhieác quôû traùch ñoái vôùi caùc ñoàng Phaïm haïnh.
Thaønh töïu taùm phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo ñöôïc caùc ñoàng Phaïm haïnh aùi moä, thích yù, cung kính vaø baét chöôùc.
(V) (5) Tuøy Chuyeån Theá Giôùi (1)
1. - Taùm phaùp theá gian naøy, naøy caùc Tyû-kheo, tuøy chuyeån theá giôùi. Theá giôùi tuøy chuyeån theo taùm phaùp theá gian naøy. Theá naøo laø taùm?
2. Lôïi döôõng vaø khoâng lôïi döôõng, danh voïng vaø khoâng danh voïng, chæ trích vaø taùn thaùn, laïc vaø khoå.
Taùm phaùp theá gian naøy, naøy caùc Tyû-kheo, tuøy chuyeån theá giôùi. Theá giôùi tuøy chuyeån theo taùm phaùp theá gian naøy.
Lôïi döôõng, khoâng lôïi döôõng,(VI) (6) Tuøy Chuyeûn Theá Giôùi (2)
Danh voïng, khoâng danh voïng
Chæ trích vaø taùn thaùn
An laïc vaø ñau khoå
Nhöõng phaùp naøy voâ thöôøng
Khoâng thöôøng haèng bieán dieät
Bieát chuùng giöõ chaùnh nieäm
Baäc trí quaùn bieán dieät
Phaùp khaû aùi, khoâng ñoäng
Khoâng khaû aùi, khoâng saân
Caùc phaùp thuaän hay nghòch
Ñöôïc tieâu tan khoâng coøn
Sau khi bieát con ñöôøng
Khoâng traán caáu khoâng saàu
Chôn chaùnh bieát sanh höõu
Ñi ñeán bôø beân kia.1.- Taùm theá gian phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, tuøy chuyeån theá giôùi. Theá giôùi tuøy chuyeån theo taùm phaùp theá gian naøy. Theá naøo laø taùm?
2. Lôïi döôõng vaø khoâng lôïi döôõng, danh voïng vaø khoâng danh voïng, chæ trích vaø taùn thaùn, an laïc vaø ñau khoå.
Taùm phaùp theá gian naøy, naøy caùc Tyû-kheo, tuøy chuyeån theá giôùi. Theá giôùi tuøy chuyeån theo taùm phaùp theá gian naøy.
3. Vôùi keû phaøm phu khoâng nghe phaùp, naøy caùc Tyû-kheo, sanh ra lôïi döôõng, khoâng lôïi döôõng, danh voïng, chæ trích, taùn thaùn, an laïc, ñau khoå. Vôùi vò Thaùnh ñeä töû nghe phaùp, cuõng sanh ra lôïi döôõng, khoâng lôïi döôõng, danh voïng, chæ trích, taùn thaùn, an laïc, ñau khoå.
ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, coù ñaëc thuø gì, thuø thaéng gì, coù sai khaùc gì giöõa vò Thaùnh coù nghe phaùp vaø keû phaøm phu coù khoâng nghe phaùp?
- Baïch Theá Toân, caùc phaùp laáy Theá Toân laøm caên baûn, laáy Theá Toân laøm chæ ñaïo, laáy Theá Toân laøm choã nöông töïa. Laønh thay, baïch Theá Toân, xin Theá Toân giaûng cho yù nghóa cuûa lôøi noùi naøy. Sau khi nghe Theá Toân, caùc Tyû-kheo seõ thoï trì.
- Vaäy naøy caùc Tyû-kheo, haõy laéng nghe vaø suy nieäm kyõ, ta seõ noùi.
- Thöa vaâng, baïch Theá Toân.
Caùc tyû-kheo aáy vaâng ñaùp Theá Toân. Theá toân noùi nhö sau:
4. - Vôùi keû phaøm phu khoâng nghe phaùp, naøy caùc Tyû-kheo, khôûi leân lôïi döôõng. Vò aáy khoâng coù suy tö: "Lôïi döôõng naøy khôûi leân nôi ta, lôïi döôõng aáy voâ thöôøng, khoå, bieán hoaïi". Vò aáy khoâng nhö thaät roõ bieát ... khôûi leân khoâng lôïi döôõng ... khôûi leân danh voïng ... khôûi leân khoâng danh voïng ... khôûi leân chæ trích ... khôûi leân taùn thaùn ... khôûi leân an laïc ... khôûi leân khoå ñau. Vò aáy khoâng coù suy tö: "Khoå naøy khôûi leân nôi ta, khoå aáy laø voâ thöôøng khoå, bieán hoaïi". Vò aáy khoâng nhö thaät roõ bieát, raèng lôïi döôõng xaâm nhaäp taâm cuûa ngöôøi aáy vaø an truù, khoâng lôïi döôõng xaâm nhaäp taâm cuûa ngöôøi aáy vaø an truù, danh voïng xaâm nhaäp taâm cuûa ngöôøi aáy vaø an truù, khoâng danh voïng xaâm nhaäp taâm cuûa ngöôøi aáy vaø an truù, chæ trích xaâm nhaäp taâm cuûa ngöôøi aáy vaø an truù, taùn thaùn xaâm nhaäp taâm cuûa ngöôøi aáy vaø an truù, an laïc xaâm nhaäp taâm cuûa ngöôøi aáy vaø an truù, ñau khoå xaâm nhaäp taâm cuûa ngöôøi aáy vaø an truù". Ngöôøi aáy thuaän öùng vôùi lôïi döôõng ñöôïc khôûi leân vaø nghòch öùng vôùi khoâng lôïi döôõng; thuaän öùng vôùi danh voïng ñöôïc khôûi leân vaø nghòch öùng vôùi khoâng danh voïng; thuaän öùng vôùi taùn thaùn ñöôïc khôûi leân vaø nghòch öùng vôùi chæ trích; thuaän öùng vôùi an laïc ñöôïc khôûi leân vaø nghòch öùng vôùi ñau khoå; Ngöôøi aáy ñaày ñuû thuaän öùng, nghòch öùng nhö vaäy, khoâng coù giaûi thoaùt khoûi sanh, giaø, cheát, saàu, bi, khoå, öu, naõo. Ta noùi raèng, ngöôøi aáy khoâng thoaùt khoûi khoå.
5. Vôùi vò Thaùnh ñeä töû coù nghe phaùp, naøy caùc Tyû-kheo, khôûi leân lôïi döôõng. Vò aáy coù suy tö: "Lôïi döôõng naøy khôûi leân nôi ta, lôïi döôõng aáy voâ thöôøng, ñau khoå, bieán hoaïi". Vò aáy nhö thaät roõ bieát ... khôûi leân khoâng lôïi döôõng ... khôûi leân danh voïng ... khôûi leân khoâng danh voïng ... khôûi leân chæ trích ... khôûi leân taùn thaùn ... khôûi leân an laïc ... khôûi leân khoå ñau. Vò aáy coù suy tö: "Ñau khoå naøy khôûi leân nôi ta, ñau khoå aáy laø voâ thöôøng, khoå, ñau bieán hoaïi". Vò aáy nhö thaät roõ bieát, raèng lôïi döôõng naøy khoâng xaâm nhaäp taâm cuûa vò aáy vaø an truù, khoâng lôïi döôõng ...., danh voïng....., khoâng danh voïng .... chæ trích... taùn thaùn....an laïc... ñau khoå khoâng xaâm nhaäp taâm cuûa vò aáy vaø an truù. ". Vò aáy khoâng thuaän öùng vôùi lôïi döôõng ñöôïc khôûi leân, khoâng nghòch öùng vôùi khoâng lôïi döôõng; khoâng thuaän öùng vôùi danh voïng ñöôïc khôûi leân , khoâng nghòch öùng vôùi khoâng danh voïng; khoâng thuaän öùng vôùi taùn thaùn ñöôïc khôûi leân , khoâng nghòch öùng vôùi chæ trích; khoâng thuaän öùng vôùi an laïc ñöôïc khôûi leân, khoâng nghòch öùng vôùi ñau khoå; Vò aáy do ñoaïn taän thuaän öùng, nghòch öùng nhö vaäy, neân giaûi thoaùt khoûi sanh, giaø, cheát, saàu, bi, khoå, öu, naõo. Ta noùi raèng, vò aáy thoaùt khoûi khoå.
Ñaây laø ñaëc thuø, naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø thuø thaéng, ñaây laø sai bieät giöõa vò Thaùnh ñeä töû coù nghe phaùp vaø keû phaøm phu khoâng nghe phaùp.
Lôïi döôõng, khoâng lôïi döôõng,(VII) (7) Devadatta
Danh voïng, khoâng danh voïng
Chæ trích vaø taùn thaùn
An laïc vaø ñau khoå
Nhöõng phaùp naøy voâ thöôøng
Khoâng thöôøng haèng bieán dieät
Bieát chuùng giöõ chaùnh nieäm
Baäc trí quaùn bieán dieät
Phaùp khaû aùi, khoâng ñoäng
Khoâng khaû aùi, khoâng saân
Caùc phaùp thuaän hay nghòch
Ñöôïc tieâu tan khoâng coøn
Sau khi bieát con ñöôøng
Khoâng traán caáu khoâng saàu
Chôn chaùnh bieát sanh höõu
Ñi ñeán bôø beân kia.1. Moät thôøi, Theá Toân truù ôû Raøjagaha (Vöông Xaù) treân nuùi Gijjhakuøta (Linh Thöùu) sau khi Devadatta boû ñi khoâng bao laâu. Taïi ñaáy, nhaân vieäc Devadatta, Theá Toân baûo caùc Tyû-kheo:
2. - Laønh thay, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo thöôøng thöôøng quan saùt söï vi phaïm cuûa mình. Laønh thay, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo thöôøng thöôøng quan saùt söï vi phaïm cuûa ngöôøi khaùc. Laønh thay, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo thöôøng thöôøng quan saùt söï chöùng ñaït cuûa mình. Laønh thay, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo thöôøng thöôøng quan saùt söï chöùng ñaït cuûa ngöôøi khaùc. Do bò taùm phi dieäu phaùp chinh phuïc, taâm bò xaâm chieám, naøy caùc Tyû-kheo, Devadatta bò rôi vaøo ñoïa xöù, ñòa nguïc, soáng taïi ñaáy caû moät kieáp, khoâng ñöôïc cöùu khoûi. Theá naøo laø taùm?
3. Naøy caùc Tyû-kheo, bò lôïi döôõng chinh phuïc, taâm bò xaâm chieám, Devadatta bò sanh vaøo ñoïa xöù, ñòa nguïc soáng taïi ñaáy caû moät kieáp, khoâng ñöôïc cöùu khoûi. Naøy caùc Tyû-kheo, bò lôïi döôõng chinh phuïc, ... bò danh voïng chinh phuïc ... bò khoâng danh voïng chinh phuïc ... bò cung kính chinh phuïc ... bò khoâng cung kính chinh phuïc... bò aùc duïc chinh phuïc ... bò aùc baèng höõu chinh phuïc, taâm bò xaâm chieám, Devadatta bò rôi vaøo ñoïa xöù, ñòa nguïc, soáng taïi ñaáy caû moät kieáp, khoâng ñöôïc cöùu khoûi.
Naøy caùc Tyû kheo, bò taùm phi dieäu phaùp naøy chinh phuïc, taâm bò xaâm chieám, Devadatta bò sanh vaøo ñoaï xöù, ñòa nguïc, soáng taïi ñaây caû moät kieáp, khoâng ñöôïc cöùu khoûi.
4. Laønh thay, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo soáng chinh phuïc lôïi döôõng ñöôïc sanh khôûi ... khoâng lôïi döôõng ñöôïc sanh khôûi ... danh voïng ñöôïc sanh khôûi ... khoâng danh voïng ñöôïc sanh khôûi ... cung kính ñöôïc sanh khôûi ... khoâng cung kính ñöôïc aùc duïc ñöôïc sanh khôûi ... aùc baèng höõu ñöôïc sanh khôûi ... Vaø naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo do duyeân muïc ñích gì caàn phaûi soáng chinh phuïc lôïi döôõng ñöôïc sanh khôûi ?
Naøy caùc Tyû-kheo, do soáng khoâng chinh phuïc, lôïi döôõng ñöôïc khôûi leân, caùc laäu hoaëc toån haïi nhieät naõo sanh khôûi. Do soáng chinh phuïc, lôïi döôõng ñöôïc khôûi leân. Nhö vaäycaùc laäu hoaëc toån haïi nhieät naõo aáy khoâng coù maët. Naøy caùc Tyû-kheo, do soáng khoâng chinh phuïc khoâng lôïi döôõng ñöôïc khôûi leân, ... danh voïng ñöôïc khôûi leân ... cung kính ñöôïc khôûi leân ... khoâng cung kính ñöôïc khôûi leân ... aùc duïc ñöôïc khôûi leân ... aùc baèng höõu ñöôïc khôûi leân, caùc laäu hoaëc toån haïi nhieät naõo sanh khôûi. Do soáng chinh phuïc aùc baèng höõu khôûi leân, nhö vaäy caùc laäu hoaëc toån haïi nhieät naõo aáy khoâng coù maët. Naøy caùc Tyû-kheo, do duyeân muïc ñích naøy, Tyû-kheo soáng chinh phuïc, lôïi döôõng ñöôïc khôûi leân, ... danh voïng ñöôïc khôûi leân ... cung kính ñöôïc khôûi leân ... khoâng cung kính ñöôïc khôûi leân ... aùc duïc ñöôïc khôûi leân ... aùc baèng höõu ñöôïc khôûi leân. Do vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, caùc Thaày caàn phaûi hoïc taäp nhö sau:
5. "Ta seõ soáng chinh phuïc lôïi döôõng ñöôïc khôûi leân ... khoâng lôïi döôõng ñöôïc khôûi leân ... danh voïng ñöôïc khôûi leân ... khoâng danh voïng ñöôïc khôûi leân ... cung kính ñöôïc khôûi leân ... khoâng cung kính ñöôïc khôûi leân ... aùc duïc ñöôïc khôûi leân ... aùc baèng höõu ñöôïc khôûi leân". Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, caùc Thaày caàn phaûi hoïc taäp.
(VIII) (8) Toân Giaû Uttara
1. Moät thôøi, Theá Toân truù ôû Mahisavatthu, treân nuùi Sankheyyaka, taïi Dhavajaølikaø. Luùc baáy giôø, Toân giaû Uttara baûo caùc Tyû-kheo:
2. - Laønh thay, naøy chö hieàn, Tyû-kheo thöôøng thöôøng quan saùt söï vi phaïm cuûa mình. Laønh thay, naøy chö Hieàn, Tyû-kheo thöôøng thöôøng quan saùt söï vi phaïm cuûa ngöôøi khaùc. Laønh thay, naøy chö Hieàn, Tyû-kheo thöôøng thöôøng quan saùt söï thaønh ñaït cuûa mình. Laønh thay, naøy chö Hieàn, Tyû-kheo thöôøng thöôøng quan saùt söï thaønh ñaït cuûa ngöôøi khaùc.
3. Luùc baáy giôø, ñaïi vöông Vessavana ñang ñi töø phöông Baéc ñeán phöông nam, vì moät vaøi coâng vieäc, ñaïi vöông Vessavana nghe Toân giaû Uttara truù ôû Mahisavatthu, treân nuùi Sankheyyaka, taïi Dhavajaølikaø thuyeát phaùp nhö vaäy cho caùc Tyû-kheo,: "Laønh thay, naøy chö Hieàn, Tyû-kheo thöôøng thöôøng quan saùt ... söï thaønh ñaït cuûa ngöôøi khaùc".
4. Roài ñaïi vöông Vessavana nhö ngöôøi löïc só duoãi caùnh tay ñang co laïi, hay co laïi caùnh tay ñang duoãi ra, cuõng vaäy bieán maát ôû Mahisavatthu, treân nuùi Sankheyyaka, ôû Dhavajaølikaø vaø hieän ra tröôùc maët chö Thieân ôû coõi Ba möôi ba. Roài ñaïi vöông Vessavana ñi ñeán Thieân chuû Sakka; sau khi ñeán noùi vôùi Thieân chuû Sakka:
- Ngaøi coù bieát chaêng Toân giaû Uttara taïi Mahisavatthu, treân nuùi Sankheyyaka, taïi Dhavajaølikaø thuyeát phaùp cho caùc Tyû-kheo nhö sau: "Laønh thay, naøy chö Hieàn, Tyû-kheo thöôøng thöôøng quan saùt ... söï thaønh ñaït cuûa ngöôøi khaùc".
5. Roài Thieân chuû Sakka nhö ngöôøi löïc só duoãi caùnh tay ñang co laïi, hay co laïi caùnh tay ñang duoãi ra, cuõng vaäy bieán maát tröôùc chö Thieân coõi trôøi Ba möôi ba, hieän ra ôû Mahisavatthu, treân nuùi treân nuùi Sankheyyaka, ôû Dhavajaølikaø, tröôùc maët Toân giaû Uttara. Roài Thieân chuû Sakka ñi ñeán Toân giaû Uttara; sau khi ñeán ñaûnh leã toân giaû Uttara roài ñöùng moät beân. Ñöùng moät beân, Thieân chuû Sakka noùi vôùi Toân giaû Uttara:
- Thöa Toân giaû, coù thaät chaêng, Toân giaû Uttara thuyeát phaùp cho caùc Tyû kheo nhö sau : "Laønh thay , naøy chö Hieàn, Tyû kheo thöôøng thöôøng quan saùt... söï thaønh ñaït cuûa ngöôøi khaùc" ?
- Thöa coù vaäy, naøy Thieân chuû.
- Thöa Toân giaû, ñaây laø Toân giaû Uttara töï noùi hay laø lôøi cuûa Theá Toân, baäc A-la-haùn, Chaùnh Ñaúng Giaùc?
6. - Vaäy naøy Thieân chuû, ta seõ laøm moät ví duï cho ngöôøi. nhôø ví duï ôû ñaây, moät soá nhöõng ngöôøi coù trí hieåu roõ yù nghóa cuûa lôøi noùi. Ví nhö, naøy Thieân chuû, coù moät ñoáng luùa lôùn khoâng xa laøng, hay thò traán, vaø quaàn chuùng töø nôi ñoáng luùa aáy mang luùa ñi, hoaëc treân ñoøn gaùnh, hoaëc trong thuøng, hoaëc beân hoâng, hoaëc vôùi baøn tay. Naøy Thieân chuû, neáu coù ai ñeán ñaùm quaàn chuùng aáy vaø hoûi nhö sau: "Caùc ngöôøi mang luùa naøy töø ñaâu? " Naøy Thieân chuû, ñaùm quaàn chuùng aáy caàn phaûi ñaùp nhö theá naøo ñeå coù theå ñaùp moät caùch chôn chaùnh?
- Thöa Toân giaû, ñaùm quaàn chuùng aáy muoán ñaùp moät caùch chôn chaùnh, caàn phaûi ñaùp nhö sau: "Thöa Toân giaû, chuùng toâi mang luùa töø nôi ñoáng luùa lôùn naøy".
- Cuõng vaäy, naøy Thieân chuû, ñieàu gì kheùo noùi, taát caû laø lôøi noùi cuûa Theá Toân aáy, baäc A-la-haùn, Chaùnh Ñaúng Chaùnh Giaùc. Döïa treân lôøi aáy, döïa leân treân aáy, chuùng toâi vaø caùc ngöôøi khaùc noùi leân.
7. - Thaät vi dieäu thay, thöa Toân giaû! Thaät hy höõu thay, thöa Toân giaû! Thaät laø kheùo noùi laø lôøi noùi naøy cuûa Toân giaû Uttara: "Taát caû laø lôøi noùi cuûa Theá Toân aáy, baäc A-la-haùn, Chaùnh Ñaúng Chaùnh Giaùc. Döïa leân treân aáy, döïa leân treân aáy, chuùng toâi vaø caùc ngöôøi khaùc noùi leân ". Moät thôøi, thöa Toân giaû Uttara, Theá Toân truù ôû Raøjagaha (Vöông Xaù) taïi nuùi Gijjhakuøta, sau khi Devadatta boû ñi khoâng bao laâu. Taïi ñaáy, Theá Toân nhaân vieäc Devadatta, baûo caùc Tyû-kheo:
- Laønh thay, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo thöôøng thöôøng quan saùt söï vi phaïm cuûa mình. Laønh thay, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo thöôøng thöôøng quan saùt söï vi phaïm cuûa ngöôøi khaùc. Laønh thay, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo thöôøng thöôøng quan saùt söï chöùng ñaït cuûa mình. Laønh thay, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo thöôøng thöôøng quan saùt söï chöùng ñaït cuûa ngöôøi khaùc. Do bò taùm phi dieäu phaùp chinh phuïc, taâm bò xaâm chieám, naøy caùc Tyû-kheo, Devadatta bò rôi vaøo ñoïa xöù, ñòa nguïc, soáng taïi ñaáy caû moät kieáp, khoâng ñöôïc cöùu khoûi. Theá naøo laø taùm?
Naøy caùc Tyû-kheo, bò lôïi döôõng chinh phuïc, taâm bò xaâm chieám, Devadatta bò sanh vaøo ñoïa xöù, ñòa nguïc soáng taïi ñaáy caû moät kieáp, khoâng ñöôïc cöùu khoûi. Naøy caùc Tyû-kheo, bò lôïi döôõng chinh phuïc, ... bò danh voïng chinh phuïc ... bò khoâng danh voïng chinh phuïc ... bò cung kính chinh phuïc ... bò khoâng cung kính chinh phuïc... bò aùc duïc chinh phuïc ... bò aùc baèng höõu chinh phuïc, taâm bò xaâm chieám, Devadatta bò rôi vaøo ñoïa xöù, ñòa nguïc, soáng taïi ñaáy caû moät kieáp, khoâng ñöôïc cöùu khoûi.
Naøy caùc Tyû kheo, bò taùm phi dieäu phaùp naøy chinh phuïc, taâm bò xaâm chieám, Devadatta bò sanh vaøo ñoaï xöù, ñòa nguïc, soáng taïi ñaây caû moät kieáp, khoâng ñöôïc cöùu khoûi.
"Laønh thay, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo soáng coù theå chinh phuïc lôïi döôõng ñöôïc sanh khôûi, ... khoâng lôïi döôõng ñöôïc sanh khôûi ... danh voïng ñöôïc sanh khôûi ... khoâng danh voïng ñöôïc sanh khôûi ... cung kính ñöôïc sanh khôûi ... khoâng cung kính ñöôïc sanh khôûi ... aùc duïc ñöôïc sanh khôûi ... aùc baèng höõu ñöôïc sanh khôûi ... "
8. "Vaø naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo do duyeân muïc ñích gì phaûi soáng chinh phuïc lôïi döôõng ñöôïc khôûi leân? Naøy caùc Tyû-kheo, do soáng khoâng chinh phuïc lôïi döôõng ñöôïc khôûi leân, caùc laäu hoaëc, caùc toån haïi, nhieät naõo sanh khôûi. Do soáng chinh phuïc lôïi döôõng ñöôïc khôûi leân, nhö vaäy, caùc laäu hoaëc, caùc toån haïi, nhieät naõo aáy khoâng coù maët. Naøy caùc Tyû-kheo, do soáng chinh phuïc khoâng lôïi döôõng ñöôïc khôûi leân ... danh voïng ñöôïc khôûi leân ... khoâng danh voïng ñöôïc khôûi leân cung kính ñöôïc khôûi leân ... khoâng cung kính ñöôïc khôûi leân ... aùc duïc ñöôïc khôûi leân ... aùc baèng höõu ñöôïc khôûi leân, caùc laäu hoaëc, caùc toån haïi, nhieät naõo khôûi leân, nhö vaäy caùc laäu hoaëc, caùc toån haïi, nhieät naõo aáy khoâng coù maët. Naøy caùc Tyû-kheo, do duyeân muïc ñích naøy, Tyû-kheo phaûi soáng chinh phuïc lôïi döôõng ñöôïc khôûi leân ... khoâng lôïi döôõng ñöôïc khôûi leân ... danh voïng ñöôïc khôûi leân ... khoâng danh voïng ñöôïc khôûi leân cung kính ñöôïc khôûi leân ... khoâng cung kính ñöôïc khôûi leân ... aùc duïc ñöôïc khôûi leân ... aùc baèng höõu ñöôïc khôûi leân. Do vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, caùc Thaày caàn phaûi hoïc taäp nhö sau:
9. "Ta seõ soáng chinh phuïc lôïi döôõng ñöôïc khôûi leân ... khoâng lôïi döôõng ñöôïc khôûi leân ... danh voïng ñöôïc khôûi leân ... khoâng danh voïng ñöôïc khôûi leân ... cung kính ñöôïc khôûi leân ... khoâng cung kính ñöôïc khôûi leân ... aùc duïc ñöôïc khôûi leân ... aùc baèng höõu ñöôïc khôûi leân". Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, caùc Thaày caàn phaûi hoïc taäp.
10. Cho ñeán, thöa Toân giaû Uttara, trong boán hoäi chuùng giöõa loaøi ngöôøi: Tyû-kheo, Tyû-kheo-Ni, nam cö só, nöõ cö só, phaùp moân naøy khoâng ñöôïc moät ai thieát laäp. Thöa Toân giaû, Toân giaû Uttara haõy hoïc phaùp moân naøy. Thöa Toân giaû, Toân giaû Uttara haõy hoïc thuoäc loøng phaùp moân naøy. Thöa Toân giaû, Toân giaû Uttara haõy thoï trì phaùp moân naøy. Thöa Toân giaû, phaùp moân naøy lieân heä ñeán muïc ñích, laø caên baûn Phaïm haïnh.
(XI) (9) Toân Giaû Nanda
1. - Naøy caùc Tyû-kheo, noùi moät caùch chôn chaùnh veà Nanda, coù theå noùi nhö sau: "Laø Thieän nam töû". Naøy caùc Tyû-kheo, noùi moät caùch chôn chaùnh veà Nanda, coù theå noùi nhö sau: "Laø vò coù söùc maïnh". Naøy caùc Tyû-kheo, noùi moät caùch chôn chaùnh veà Nanda, coù theå noùi nhö sau: "Laø vò coù tònh tín". Naøy caùc Tyû-kheo, noùi moät caùch chôn chaùnh veà Nanda, coù theå noùi nhö sau: "Laø vò coù aùi duïc saéc beùn".
Ai khaùc ngoaøi Nanda, naøy caùc Tyû-kheo, thaønh töïu cheá ngöï caùc caên, bieát tieát ñoä trong aên uoáng, chuù taâm caûnh giaùc, chaùnh nieäm tænh giaùc? Nhôø vaäy, Nanda coù theå haønh Phaïm haïnh ñaày ñuû thanh tònh.
2. ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø söï cheá ngöï caùc caên cuûa Nanda.
Naøy caùc Tyû-kheo, neáu Nanda phaûi nhìn veà phöông Ñoâng, taäp trung taát caû taâm, Nanda nhìn veà höôùng Ñoâng vaø suy nghó: "Nhö vaäy, khi Ta ñang nhìn veà höôøng Ñoâng, thôøi tham, öu, caùc aùc baát thieän phaùp seõ khoâng coù xaâm nhaäp". Nhö vaäy, ôû ñaây vò aáy tænh giaùc. Naøy caùc Tyû-kheo, neáu Nanda phaûi nhìn veà phöông Taây ... nhìn veà phöông Baéc ... veà phöông Nam ... ngöôùc nhìn leân Treân ... cuùi nhìn veà phöông Döôùi ... hay nhìn veà höôùng giöõa caùc phöông chính, taäp trung taát caû taâm, Nanda nhìn veà höôùng giöõa caùc phöông chính vaø suy nghó: "Nhö vaäy, khi ta ñang nhìn veà höôùng giöõa caùc phöông chính, thôøi tham, öu, caùc aùc baát thieän phaùp seõ khoâng coù xaâm nhaäp ". Nhö vaäy, ôû ñaây, vò aáy tænh giaùc.
Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laø Nanda cheá ngöï caùc caên.
3. ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Nanda tieát ñoä trong aên uoáng.
ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Nanda vôùi chaùnh tö duy thoï duïng caùc moùn aên, khoâng phaûi ñeå vui ñuøa, khoâng phaûi ñeå ñam meâ, khoâng phaûi ñeå trang söùc, khoâng phaûi ñeå töï laøm ñeïp mình, maø chæ ñeå thaân naøy ñöôïc an truù vaø ñöôïc baûo döôõng, ñeå thaân naøy khoûi bò thöông haïi, ñeå hoã trôï Phaïm haïnh, nghó raèng: "Nhö vaäy chuùng ta dieät tröø caùc caûm thoï cuõ vaø khoâng cho khôûi leân caùc caûm thoï môùi, vaø chuùng ta seõ khoâng coù loãi laàm, soáng ñöôïc an oån".
Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laø Nanda tieát ñoä trong aên uoáng.
4. ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Nanda chuù taâm caûnh giaùc.
ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Nanda ban ngaøy ñi kinh haønh hay trong khi ngoài, Nanda taåy saïch taâm tö khoûi caùc phaùp chöôùng ngaïi. Ban ñeâm canh moät ñi kinh haønh, hay trong khi ngoài, Nanda taåy saïch taâm tö khoûi caùc phaùp chöôùng ngaïi. Ban ñeâm, canh giöõa, Nanda naèm daùng naèm con sö töû, beân hoâng tay phaûi, moät chaân ñaët treân chaân kia, chaùnh nieäm tænh giaùc, taâm nghó ñeán thöùc daäy laïi. Ban ñeâm, canh cuoái thöùc daäy, ñi kinh haønh hay trong khi ngoài, Nanda taåy saïch taâm tö khoûi caùc phaùp chöôùng ngaïi.
Naøy caùc Tyû-kheo, nhö vaäy Nanda chuù taâm caûnh giaùc.
5. ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Nanda chaùnh nieäm tænh giaùc.
ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Nanda roõ bieát khi caùc thoï khôûi leân, roõ bieát khi caùc thoï an truù, roõ bieát khi caùc thoï chaám döùt ... roõ bieát khi caùc töôûng ... roõ bieát khi caùc taàm noåi leân, roõ bieát khi caùc taàm an truù, roõ bieát khi caùc taàm chaám döùt.
Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø Nanda chaùnh nieäm tænh giaùc.
Naøy caùc Tyû-kheo, ai khaùc ngoaøi Nanda, thaønh töïu cheá ngöï caùc caên, bieát tieát ñoä trong aên uoáng, chuù taâm caûnh giaùc, chaùnh nieäm tænh giaùc? Nhôø vaäy, Nanda coù theå haønh Phaïm haïnh ñaày ñuû thanh tònh.
(X) (10) Caùc Ñoà Raùc
1. Moät thôøi, Theá Toân truù ôû Campaø, treân bôø hoà Gaggaraø. Luùc baáy giôø, caùc Tyû-kheo buoäc toäi moät Tyû-kheo phaïm toäi. Vò aáy bò caùc Tyû-kheo buoäc toäi, traùnh neù vaán ñeà vôùi moät vaán ñeà khaùc, höôùng caâu chuyeän ra ngoaøi, vaø hieän töôùng phaãn noä, saân haän vaø baát maõn. Roài Theá Toân baûo caùc Tyû-kheo:
2. - Naøy caùc Tyû-kheo, haõy ñuoåi ngöôøi naøy ra! Naøy caùc Tyû-kheo, haõy taán xuaát ngöôøi naøy ra! Naøy caùc Tyû-kheo, ngöôøi naøy ñaùng bò khai tröø.
ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, khi naøo moät ngöôøi ñi ra, ñi vaøo, nhìn leân, nhìn xung quanh, co tay, duoãi tay, mang y sanghaøti, baùt vaø y, nhö vaäy, nhö caùc Tyû-kheo hieàn thieän khaùc, cho ñeán khi caùc Tyû-kheo khoâng thaáy phaïm toäi. Nhöng khi caùc Tyû-kheo thaáy phaïm toäi, hoï bieát ngöôøi naøy laø nhö sau: "Ngöôøi naøy laø Sa-moân oâ ueá, hoï laø Sa-moân rôm raï, laø Sa-moân raùc röôûi. Khi bieát nhö vaäy, hoï ñuoåi ngöôøi aáy ra ngoaøi. Vì sao? Chôù ñeå cho ngöôøi aáy laøm oâ ueá caùc Tyû kheo hieàn thieän khaùc.
3. Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, khi moät ruoäng luùa mì ñaõ ñaày ñuû caây luùa mì oâ nhieãm, caây luùa mì rôm raï, caây luùa mì raùc röôûi ñöôïc moïc leân vôùi reã nhö vaäy, gioáng nhö caùc caây luùa mì hieàn thieän khaùc. Vôùi caønh laù nhö vaäy, gioáng nhö nhöõng caây luùa mì hieàn thieän khaùc; Vôùi laù laø nhö vaäy, gioáng nhö nhöõng caây luùa mì hieàn thieän khaùc, cho ñeán khi naøo ñaàu ngoïn luùa chöa moïc ra. Khi ñaàu ngoïn luùa moïc ra, hoï bieát: "Ñaây laø caây luùa mì hoang, ñaây laø caây luùa mì rôm raï, caây luùa mì raùc röôûi". Sau khi bieát nhö vaäy, hoï nhoå caây luùa mì aáy leân, luoân caû reã, vaø quaêng caây luùa mì aáy ra khoûi ruoäng luùa. Vì côù sao? Hoï noùi: "Ñöøng ñeå cho caây luùa mì laøm ueá nhieãm caùc caây luùa mì hieàn thieän khaùc".
Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ôû ñaây, khi naøo moät ngöôøi ñi ra, ñi vaøo, nhìn leân, nhìn xung quanh, co tay, duoãi tay, mang y sanghaøti, baùt vaø y, nhö vaäy, nhö caùc Tyû-kheo hieàn thieän khaùc, cho ñeán khoâng caùc Tyû-kheo khoâng thaáy ngöôøi aáy phaïm toäi. Nhöng khi caùc Tyû-kheo thaáy ngöôøi aáy phaïm toäi, hoï bieát ñöôïc: "Ngöôøi naøy laø Sa-moân giaû hieäu, Sa-moân rôm, Sa-moân raùc". Sau khi bieát ngöôøi aáy laø nhö vaäy, hoï ñuoåi ngöôøi aáy ra ngoaøi. Vì côù sao? "Chôù ñeå cho ngöôøi aáy laøm ueá nhieãm caùc Tyû kheo hieàn thieän khaùc ".
4. Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, khi moät ñoáng luùa lôùn ñang ñöôïc saøng quaït, taïi ñaáy, caùc hoät luùa naøo chaéc cöùng, coù haït, chuùng ñöôïc chaát thaønh ñoáng moät beân; coøn nhöõng haït luùa naøo yeáu keùm, chæ laø rôm, thôøi ñöôïc gioù thoåi taït qua moät beân, vaø ngöôøi chuû, vôùi caây choåi, queùt chuùng coøn xa hôn nöõa. Vì côù sao? "Chôù ñeå cho luùa aáy laøm ueá nhieãm caùc haït luùa hieàn thieän khaùc ".
Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ôû ñaây, khi naøo moät ngöôøi ñi ra, ñi vaøo, nhìn leân, nhìn xung quanh, co tay, duoãi tay, mang y sanghaøti, baùt vaø y, nhö vaäy, nhö caùc Tyû-kheo hieàn thieän khaùc, cho ñeán khi naøo caùc Tyû-kheo khoâng thaáy ngöôøi aáy phaïm toäi. Nhöng khi caùc Tyû-kheo thaáy ngöôøi aáy phaïm toäi, hoï bieát ñöôïc: "Ngöôøi naøy laø Sa-moân oâ ueá, Sa-moân rôm raï, Sa-moân raùc röôûi". Sau khi bieát ngöôøi aáy laø nhö vaäy, hoï ñuoåi ngöôøi aáy ra ngoaøi. Vì côù sao? "Chôù ñeå cho ngöôøi aáy laøm ueá nhieãm caùc Tyû kheo hieàn thieän khaùc ".
5. Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, moät ngöôøi caàn moät soá oáng nöôùc, laáy moät caây buùa saéc beùn vaø ñi vaøo röøng, vaø vôùi caùn caây buùa aáy, goõ vaøo thaân caây naøy hay thaân caây khaùc. ÔÛ ñaây, nhöõng caây naøo chaéc cöùng, coù loõi, khi ñöôïc caùn buùa goõ vaøo, tieáng vang doäi ñöôïc troøn cöùng. Coøn nhöõng caây naøo ôû giöõa bò muïc naùt, khoâng coù loõi (ñaày öù baát tònh) nhô baån, khi ñöôïc caùn buùa goõ vaøo, tieáng vang doäi leùp xeïp. Ngöôøi aáy chaët caây aáy, chaët goác ; sau khi chaët goác, ngöôøi aáy chaët ngoïn; sau khi chaët ngoïn, ngöôøi aáy röûa phía trong cuûa caây cho thaät saïch; khi röûa phía trong cho thaät saïch roài, ngöôøi aáy noái lieàn caùc oáng aáy laïi.
Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ôû ñaây, khi naøo moät ngöôøi ñi ra, ñi vaøo, nhìn leân, nhìn xung quanh, co tay, duoãi tay, mang y sanghaøti, baùt vaø y, nhö vaäy, nhö caùc Tyû-kheo hieàn thieän khaùc, cho ñeán khoâng caùc Tyû-kheo khoâng thaáy ngöôøi aáy phaïm toäi. Nhöng khi caùc Tyû-kheo thaáy ngöôøi aáy phaïm toäi, hoï bieát ñöôïc: "Ngöôøi naøy laø Sa-moân giaû hieäu, Sa-moân rôm raï, Sa-moân raùc röôûi". Sau khi bieát ngöôøi aáy laø nhö vaäy, hoï ñuoåi ngöôøi aáy ra ngoaøi. Vì côù sao? "Chôù ñeå cho ngöôøi aáy laøm ueá nhieãm caùc Tyû kheo hieàn thieän khaùc ".
Thaày coù theå bieát ñöôïc
Ngöôøi naøy Thaày chung soáng
AÙi duïc vaø phaãn noä
Deøm pha vaø ngoan coá
Naõo haïi vaø taät ñoá
Xan tham vaø man traù
Noùi nhu hoøa giöõa ngöôøi
Noùi nhö lôøi Sa-moân
Che giaáu, laøm vieäc aùc
AÙc kieán, thieáu kính troïng
Quanh co vaø noùi laùo
Bieát vaäy, ngöôøi laøm gì?
Taát caû phaûi ñoàng tình
Cuøng traùnh neù ngöôøi aáy
Haõy taån xuaát rôm raùc
Haõy toáng coå ueá tröôïc
Töø nay haõy ñuoåi xa
Keû noùi nhieàu voâ ích
Khoâng phaûi laø Sa-moân
Nhöng hieän töôùng Sa-moân
Taån xuaát keû aùc duïc
AÙc haïnh, aùc uy nghi
Soáng vôùi ngöôøi thanh tònh
Soáng trong saïch chaùnh nieäm
Hoøa hôïp bieát khoân kheùo
Haõy chaám döùt khoå ñau.II. Phaåm Lôùn (I) (11) Veranjaø
1. Nhö vaày toâi nghe:
Moät thôøi, Theá Toân truù ôû Veranjaø, döôùi goác caây Nalerupucimanda. Roài Baø-la-moân Veranjaø ñi ñeán Theá Toân; sau khi ñeán, noùi vôùi Theá Toân nhöõng lôøi chaøo ñoùn hoûi thaêm; sau khi noùi neân nhöõng lôøi chaøo ñoùn hoûi thaêm thaân höõu roài ngoài xuoáng moät beân. Ngoài xuoáng moät beân, Baø-la-moân Veranjaø baïch Theá Toân:
- Thöa Toân giaû Gotama, toâi coù nghe nhö sau: "Sa-moân Gotama khoâng ñaûnh leã, khoâng ñöùng daäy, hay khoâng môøi gheá ngoài caùc Baø-la-moân giaø yeáu, tuoåi lôùn tröôûng laõo, ñôøi ñaõ ñöôïc traûi qua, ñaõ ñeán ñoaïn cuoái cuoäc ñôøi". Thöa Toân giaû Gotama, söï theå laø nhö vaäy: "Toân giaû Gotama khoâng ñaûnh leã, khoâng ñöùng daäy, hay khoâng môøi gheá ngoài caùc Baø-la-moân giaø yeáu, tuoåi lôùn tröôûng laõo, ñôøi ñaõ ñöôïc traûi qua, ñaõ ñeán ñoaïn cuoái cuoäc ñôøi". Nhö vaäy, thöa Toân giaû Gotama, thaät laø khoâng ñaày ñuû.
- Naøy Baø-la-moân, Ta khoâng thaáy moät ai trong theá giôùi chö Thieân, trong theá giôùi AÙc ma, trong theá giôùi Phaïm thieân, trong quaàn chuùng Sa-moân, Baø-la-moân, chö Thieân vaø loaøi Ngöôøi maø ta coù theå ñaûnh leã ngöôøi aáy, ñöùng daäy hay môøi gheá ngoài. Naøy Baø-la-moân, neáu Nhö Lai ñaûnh leã, hay ñöùng daäy, hay môøi ngoài ai, thôøi ñaàu ngöôøi aáy bò beå tan.
2. - Toân giaû Gotama, thaät thieáu yù vò!
- Naøy Baø-la-moân, coù phaùp moân naøy, do phaùp moân aáy, ai noùi veà ta moät caùch chôn chaùnh coù theå noùi nhö sau: "Sa-moân Gotama thaät thieáu yù vò ". Naøy Baø-la-moân, caùc saéc vò, thanh vò, höông vò, vò vò, xuùc vò, caùc vò aáy, Nhö Lai ñaõ ñoaïn taän chuùng, chaët ñöùt töø goác reã, laøm cho nhö thaân caây taøla, laøm cho khoâng theå taùi sanh, laøm cho khoâng theå sanh khôûi trong töông lai. Naøy Baø-la-moân, ñaây laø phaùp moân, vôùi phaùp moân naøy, ai noùi veà ta moät caùch chôn chaùnh coù theå noùi nhö sau: "Sa-moân Gotama thieáu yù vò ". Nhöng OÂng noùi khoâng phaûi vôùi yù nghóa naøy.
3. "Toân giaû Gotama thieáu taøi saûn ".Naøy Baø-la-moân, coù phaùp moân naøy, do phaùp moân aáy, ai noùi veà ta moät caùch chôn chaùnh coù theå noùi nhö sau: "Sa-moân Gotama thieáu taøi saûn ".Naøy Baø-la-moân, caùc saéc taøi saûn, thanh taøi saûn, höông taøi saûn, vò taøi saûn, xuùc taøi saûn, caùc taøi saûn aáy, Nhö Lai ñaõ ñoaïn taän chuùng, chaët ñöùt töø goác reã, laøm cho nhö thaân caây tala, laøm cho khoâng theå taùi sanh, laøm cho khoâng theå sanh khôûi trong töông lai. Naøy Baø-la-moân, ñaây laø phaùp moân, vôùi phaùp moân naøy, ai noùi veà ta moät caùch chôn chaùnh coù theå noùi nhö sau: "Sa-moân Gotama thieáu taøi saûn". Nhöng OÂng noùi khoâng phaûi vôùi yù nghóa naøy.
4. "Toân giaû Gotama chuû tröông thuyeát khoâng haønh ñoäng". Naøy Baø-la-moân, coù phaùp moân naøy, do phaùp moân aáy, ai noùi veà ta moät caùch chôn chaùnh coù theå noùi nhö sau: "Sa-moân Gotama chuû tröông thuyeát khoâng haønh ñoäng". Naøy Baø-la-moân, ta noùi khoâng haønh ñoäng veà thaân laøm aùc, veà lôøi noùi aùc, veà yù nghó aùc. Ta noùi khoâng haønh ñoäng veà caùc phaùp aùc, baát thieän. Naøy Baø-la-moân, ñaây laø phaùp moân, vôùi phaùp moân naøy, ai noùi veà ta moät caùch chôn chaùnh coù theå noùi nhö sau: "Sa-moân Gotama chuû tröông thuyeát khoâng haønh ñoäng". Nhöng OÂng noùi khoâng phaûi vôùi yù nghóa naøy.
5. "Toân giaû Gotama chuû tröông thuyeát ñoaïn dieät ". Naøy Baø-la-moân, coù phaùp moân naøy, do phaùp moân aáy, ai noùi veà ta moät caùch chôn chaùnh coù theå noùi nhö sau: "Sa-moân Gotama chuû tröông thuyeát ñoaïn dieät ". Naøy Baø-la-moân, Ta tuyeân boá ñoaïn dieät tham, saân, si. Ta tuyeân boá ñoaïn dieät caùc aùc, baát thieän phaùp. Naøy Baø-la-moân, ñaây laø phaùp moân, vôùi phaùp moân naøy, ai noùi veà ta moät caùch chôn chaùnh coù theå noùi nhö sau: "Sa-moân Gotama chuû tröông thuyeát ñoaïn dieät ". Nhöng OÂng noùi khoâng phaûi vôùi yù nghóa naøy.
6. "Toân giaû Gotama laø ngöôøi nhaøm chaùn". Naøy Baø-la-moân, coù phaùp moân naøy, do phaùp moân aáy, ai noùi veà ta moät caùch chôn chaùnh coù theå noùi nhö sau: "Sa-moân Gotama laø ngöôøi nhaøm chaùn". Naøy Baø-la-moân, Ta nhaøm chaùn thaân laøm aùc, mieäng noùi aùc, yù nghó aùc. Ta nhaøm chaùn söï thaønh töïu caùc phaùp aùc, baát thieän. Naøy Baø-la-moân, ñaây laø phaùp moân, vôùi phaùp moân naøy, ai noùi veà ta moät caùch chôn chaùnh coù theå noùi nhö sau: "Sa-moân Gotama laø ngöôøi nhaøm chaùn ". Nhöng OÂng noùi khoâng phaûi vôùi yù nghóa naøy.
7. "Toân giaû Gotama laø ngöôøi chuû tröông hö voâ chuû nghóa". Naøy Baø-la-moân, coù phaùp moân naøy, do phaùp moân aáy, ai noùi veà ta moät caùch chôn chaùnh coù theå noùi nhö sau: "Sa-moân Gotama laø ngöôøi chuû tröông hö voâ". Naøy Baø-la-moân, Ta thuyeát phaùp ñeå hö voâ tham, saân, si. Ta thuyeát phaùp ñeå hö voâ caùc phaùp aùc, baát thieän. Naøy Baø-la-moân, ñaây laø phaùp moân, do phaùp moân naøy, ai noùi veà ta moät caùch chôn chaùnh coù theå noùi nhö sau: "Sa-moân Gotama laø ngöôøi chuû tröông hö voâ ". Nhöng OÂng noùi khoâng phaûi vôùi yù nghóa naøy.
8. "Toân giaû Gotama laø ngöôøi khoå haïnh". Naøy Baø-la-moân, coù phaùp moân naøy, do phaùp moân aáy, ai noùi veà ta moät caùch chôn chaùnh coù theå noùi nhö sau: "Sa-moân Gotama laø ngöôøi khoå haïnh ". Naøy Baø-la-moân, Ta tuyeân boá raèng caàn phaûi khoå haïnh caùc phaùp aùc, baát thieän, thaân laøm aùc, mieäng noùi aùc, yù nghó aùc. Naøy Baø-la-moân, vôùi ai, caùc phaùp aùc, baát thieän, thaân laøm aùc, mieäng noùi aùc, yù nghó aùc ñöôïc tu khoå haïnh, ñöôïc ñoaïn taän, ñöôïc caét ñöùt töø goác reã, ñöôïc laøm cho nhö thaân caây tala, ñöôïc laøm cho khoâng theå taùi sanh, ñöôïc laøm cho khoâng theå sanh khôûi trong töông lai, Ta tuyeân boá raèng ngöôøi aáy laø ngöôøi khoå haïnh. Naøy Baø-la-moân, vôùi Nhö Lai, caùc phaùp aùc, baát thieän, thaân laøm aùc, mieäng noùi aùc, yù nghó aùc ñaõ ñöôïc tu khoå haïnh, ñöôïc ñoaïn taän, ñöôïc caét ñöùt töø goác reã, ñöôïc laøm cho nhö thaân caây tala, ñöôïc laøm cho khoâng theå taùi sanh, ñöôïc laøm cho khoâng theå sanh khôûi trong töông lai. Naøy Baø-la-moân, ñaây laø phaùp moân, do phaùp moân naøy, ai noùi veà ta moät caùch chôn chaùnh coù theå noùi nhö sau: "Sa-moân Gotama laø ngöôøi khoå haïnh". Nhöng OÂng noùi khoâng phaûi vôùi yù nghóa naøy.
9. "Toân giaû Gotama chuû tröông khoâng nhaäp thai". Naøy Baø-la-moân, coù phaùp moân naøy, do phaùp moân aáy, ai noùi veà ta moät caùch chôn chaùnh coù theå noùi nhö sau: "Sa-moân Gotama chuû tröông khoâng nhaäp thai". Naøy Baø-la-moân, vôùi ai maø khaû naêng nhaäp thai taùi sanh trong töông lai ñaõ ñoaïn taän, chaët ñöùt töø goác reã, laøm cho nhö thaân caây tala, laøm cho khoâng theå taùi sanh, laøm cho khoâng theå sanh khôûi trong töông lai, Ta tuyeân boá raèng ngöôøi aáy chuû tröông khoâng nhaäp thai. Naøy Baø-la-moân, Nhö Lai ñaõ ñoaïn taän khaû naêng nhaäp thai taùi sanh trong töông lai ñaõ ñoaïn taän, ñaõ chaët ñöùt töø goác reã, ñaõ laøm cho nhö thaân caây tala, ñaõ laøm cho khoâng theå taùi sanh, ñaõ laøm cho khoâng theå sanh khôûi trong töông lai. Naøy Baø-la-moân, ñaây laø phaùp moân, vôùi phaùp moân naøy, ai noùi veà ta moät caùch chôn chaùnh coù theå noùi nhö sau: "Sa-moân Gotama chuû tröông khoâng nhaäp thai". Nhöng OÂng noùi khoâng phaûi vôùi yù nghóa naøy.
Ví nhö, naøy Baø-la-moân, coù taùm, möôøi hay möôøi hai caùi tröùng cuûa con gaø maùi, ñöôïc con gaø maùi kheùo aáp naèm, aáp noùng vaø aáp döôõng, vaø con gaø naøo trong nhöõng con gaø con aáy, ñaàu tieân heát, laáy chaân, moùng, ñaàu, mieäng hay moû phaù vôõ voû tröùng gaø, ra ngoaøi moät caùch an toaøn, con aáy ñöôïc goïi laø con tröôûng hay con treû nhaát?
- Thöa Toân giaû Gotama, con aáy phaûi ñöôïc goïi laø con tröôûng. Thaät vaäy, thöa Toân giaû Gotama, con aáy laø con tröôûng trong taát caû caùc con gaø aáy.
10. - Cuõng vaäy, naøy Baø-la-moân, khi ta vì chuùng sanh bò voâ minh chi phoái, nhö sanh ra töø tröùng, bò bao truøm, ñaõ phaù vôõ voû tröùng voâ minh, moät mình chöùng ñöôïc voâ thöôïng Chaùnh Ñaúng Giaùc ôû ñôøi, naøy Baø-la-moân, thaät söï Ta laø vò ñeä nhaát, toái thaéng ôû ñôøi. Laïi nöõa, naøy Baø-la-moân, Ta tinh caàn tinh taán, khoâng bieáng nhaùc. Ta truù nieäm, khoâng coù thaát nieäm, thaân ñöôïc khinh an, khoâng coù thaùo ñoäng, ñònh tónh, nhaát taâm.
11. Naøy Baø-la-moân, ly duïc, ly phaùp baát thieän, Ta ñaõ chöùng ñaït vaø an truù sô Thieàn, moät traïng thaùi hyû laïc do ly duïc sanh, coù taàm, coù töù. Laøm cho tònh chæ taàm vaø töù, Ta chöùng ñaït vaø an truù Thieàn thöù hai, moät traïng thaùi hyû laïc do ñònh sanh, khoâng taàm, khoâng töù, noäi tænh nhaát taâm. Ly hyû Ta truù xaû, chaùnh nieäm tænh giaùc, thaân caûm söï laïc thoï, maø caùc baäc Thaùnh goïi laø xaû nieäm laïc truù. Ta chöùng ñaït vaø an truù Thieàn thöù ba. Xaû laïc, xaû khoå, dieät hyû öu ñaõ caûm thoï töø tröôùc, Ta chöùng ñaït vaø an truù Thieàn thöù tö, khoâng khoå, khoâng laïc, xaû nieäm, thanh tònh.
12. Vôùi taâm ñònh tónh, thuaàn tònh, trong saùng, khoâng caáu nhieãm, khoâng phieàn naõo, nhu nhuyeán, deã söû duïng, vöõng chaéc, khoâng dao ñoäng, nhö vaäy, Ta daãn taâm, höôùng taâm ñeán tuùc maïng minh. Ta nhôù ñeán ñôøi soáng quaù khöù, moät ñôøi, hai ñôøi, ba ñôøi, boán ñôøi, naêm ñôøi, möôøi ñôøi, hai möôi ñôøi, ba möôi ñôøi, boán möôi ñôøi, naêm möôi ñôøi, moät traêm ñôøi, hai traêm ñôøi, moät ngaøn ñôøi, nhieàu hoaïi kieáp, nhieàu thaønh kieáp, nhieàu hoaïi vaø thaønh kieáp. Ta nhôù raèng: "Taïi choã kia, Ta coù teân nhö theá naøy, doøng hoï nhö theá naøy, giai caáp nhö theá naøy, thoï khoå laïc nhö theá naøy, tuoåi thoï ñeán möùc nhö theá naøy. Sau khi cheát taïi choã kia, ta ñöôïc sanh ra taïi choã noï. Taïi choã aáy, Ta coù teân nhö theá naøy, doøng hoï nhö theá naøy, giai caáp nhö theá naøy, thoï khoå laïc nhö theá naøy, tuoåi thoï ñeán möùc nhö theá naøy. Sau khi cheát taïi choã noï, Ta ñöôïc sanh ra ôû ñaây". Nhö vaäy, Ta nhôù ñeán nhieàu ñôøi soáng quaù khöù cuøng vôùi caùc neùt ñaïi cöông vaø caùc neùt chi tieát.
Naøy Baø-la-moân, ñaây laø trong canh moät, Ta chöùng ñöôïc minh thöù nhaát, voâ minh dieät, minh sanh, boùng toái dieät, aùnh saùng sanh. Do Ta soáng khoâng phoùng daät, nhieät taâm, tinh caàn. Naøy Baø-la-moân, ñaây laø söï xuaát sanh thöù nhaát cuûa Ta, nhö con gaø con ra khoûi voû tröùng.
13. Vôùi taâm ñònh tónh, thuaàn tònh, trong saùng, khoâng caáu nhieãm, khoâng phieàn naõo, nhu nhuyeán, deã söû duïng, vöõng chaéc, khoâng dao ñoäng, nhö vaäy, Ta daãn taâm, höôùng taâm ñeán trí tueä veà sanh töû cuûa chuùng sanh. Vôùi thieân nhaõn thuaàn tònh sieâu nhaân, Ta thaáy söï soáng vaø söï cheát cuûa chuùng sanh. Ta bieát roõ raèng chuùng sanh, ngöôøi haï lieät, keû cao sang, ngöôøi ñeïp ñeõ, keû thoâ xaáu, ngöôøi may maén, keû baát haïnh, ñeàu do haïnh nghieäp cuûa hoï; nhöõng haïng chuùng sanh naøy thaønh töïu thaân laøm aùc, thaønh töïu mieäng noùi aùc, thaønh töïu yù nghó aùc; phæ baùng caùc baäc Thaùnh, theo taø kieán, taïo caùc nghieäp theo taø kieán. Nhöõng ngöôøi naøy, sau khi thaân hoaïi maïng chung, phaûi sanh vaøo coõi döõ, aùc thuù, ñoïa xöù, ñòa nguïc. Coøn nhöõng haïng chuùng sanh naøo, thaønh töïu thaân laøm laønh, thaønh töïu mieäng noùi laønh, thaønh töïu yù nghó laønh, khoâng phæ baùng caùc baäc Thaùnh, theo chaùnh kieán, taïo caùc nghieäp theo chaùnh kieán. Nhöõng ngöôøi naøy, sau khi thaân hoaïi maïng chung, ñöôïc sanh leân caùc thieän thuù, Thieân giôùi, coõi ñôøi naøy. Nhö vaäy, vôùi thieân nhaõn thuaàn tònh sieâu nhaân, Ta thaáy söï soáng vaø söï cheát cuûa chuùng sanh. Ta bieát roõ raèng chuùng sanh, ngöôøi haï lieät, keû cao sang, ngöôøi ñeïp ñeõ, keû thoâ xaáu, ngöôøi may maén, keû baát haïnh, ñeàu do haïnh nghieäp cuûa hoï.
Naøy Baø-la-moân, ñaây laø trong canh giöõa, Ta chöùng ñöôïc minh thöù hai, voâ minh dieät, minh sanh, boùng toái dieät, aùnh saùng sanh. Do Ta soáng khoâng phoùng daät, nhieät taâm, tinh caàn. Naøy Baø-la-moân, ñaây laø söï xuaát sanh thöù hai cuûa Ta, nhö con gaø con ra khoûi voû tröùng.
14. Vôùi taâm ñònh tónh, thuaàn tònh, trong saùng, khoâng caáu nhieãm, khoâng phieàn naõo, nhu nhuyeán, deã söû duïng, vöõng chaéc, khoâng dao ñoäng, nhö vaäy, Ta daãn taâm, höôùng taâm ñeán laäu taän trí. Ta bieát nhö thaät: "Ñaây laø khoå", bieát nhö thaät: "Ñaây laø khoå taäp", bieát nhö thaät: "Ñaây laø Khoå dieät", bieát nhö thaät: "Ñaây laø con ñöôøng ñöa ñeán Khoå dieät", bieát nhö thaät: "Ñaây laø nhöõng laäu hoaëc", bieát nhö thaät: "Ñaây laø nguyeân nhaân cuûa laäu hoaëc ", bieát nhö thaät: "Ñaây laø caùc laäu hoaëc dieät", bieát nhö thaät: "Ñaây laø con ñöôøng ñöa ñeán laäu hoaëc dieät". Do bieát nhö vaäy, thaáy nhö vaäy, taâm cuûa ta thoaùt khoûi duïc laäu, thoaùt khoûi höõu laäu, thoaùt khoûi voâ minh laäu. Ñoái vôùi töï thaân ñaõ giaûi thoaùt nhö vaäy, khôûi leân söï hieåu bieát, ta ñaõ giaûi thoaùt . Ta bieát: "Sanh ñaõ dieät, Phaïm haïnh ñaõ thaønh, vieäc caàn laøm ñaõ laøm, sau ñôøi hieän taïi, khoâng coù ñôøi soáng naøo khaùc nöõa". Naøy Baø-la-moân, ñaây laø trong canh cuoái, Ta chöùng ñöôïc minh thöù ba, voâ minh dieät, minh sanh, boùng toái dieät, aùnh saùng sanh. Do Ta soáng khoâng phoùng daät, nhieät taâm, tinh caàn. Naøy Baø-la-moân, ñaây laø söï xuaát sanh thöù ba cuûa Ta, nhö con gaø ra khoûi voû tröùng.
15. Ñöôïc nghe noùi nhö vaäy, Baø-la-moân Veranja baïch Theá Toân:
- Ñeä nhaát laø Toân giaû Gotama! Toái thaéng laø Toân giaû Gotama! Thaät vi dieäu thay, thöa Toân giaû Gotama! Thaät vi dieäu thay, thöa Toân giaû Gotama! Thöa Toân giaû Gotama, nhö ngöôøi döïng ñöùng laïi nhöõng gì bò quaêng ngaõ xuoáng, phôi baøy ra nhöõng gì bò che kín, chæ ñöôøng cho nhöõng ngöôøi bò laïc höôùng, ñem ñeøn saùng vaøo trong boùng toái, ñeå nhöõng ai coù maét coù theå thaáy saéc. Cuõng vaäy, Chaùnh phaùp ñaõ ñöôïc Theá Toân duøng nhieàu phöông tieän trình baøy giaûi thích. Con xin quy y Toân giaû Gotama, quy y phaùp, quy y chuùng Tyû-kheo. Mong Toân giaû Gotama nhaän con laøm ñeä töû cö só, töø nay cho ñeán maïng chung, con troïn ñôøi quy ngöôõng.
(II) (12) Töôùng Quaân Sìha
1. Moät thôøi, Theá Toân truù ôû Vesaøli (Tyø-xaù-ly), taïi Mahaøvana (Ñaïi Laâm), ôû Kuøtaøgaørasaøla (ngoâi nhaø coù noùc nhoïn). Luùc baáy giôø raát nhieàu vò Licchavi laø caùc baäc coù danh tieáng, coù danh tieáng, ngoài tuï hoïp ôû hoäi tröôøng, duøng nhieàu phöông tieän taùn thaùn Phaät, taùn thaùn phaùp, taùn thaùn chuùng Taêng.
2. Luùc baáy giôø töôùng quaân Sìha laø ñeä töû cuûa Niganthaø ngoài trong hoäi chuùng aáy. Roài töôùng quaân Sìha suy nghó nhö sau: "Khoâng nghi ngôø gì nöõa, Theá Toân aáy laø baäc A-la-haùn, Chaùnh Ñaúng Giaùc, vì raèng nhieàu vò Licchavi naøy coù danh tieáng, coù danh tieáng ngoài tuï hoïp ôû hoäi tröôøng, duøng nhieàu phöông tieän taùn thaùn Phaät, taùn thaùn phaùp, taùn thaùn chuùng Taêng. Vaäy ta haõy ñi ñeán yeát kieán vò Theá Toân aáy, baäc A-la-haùn, Chaùnh Ñaúng Giaùc.
3. Roài töôùng quaân Sìha ñi ñeán Niganthaø, Naøtaputta, sau khi ñeán, thöa vôùi Niganthaø Naøtaputta:
- Thöa Toân giaû, toâi muoán ñi ñeán yeát kieán Sa-moân Gotama.
- Naøy Sìha, sao OÂng chuû tröông haønh ñoäng laïi ñi ñeán yeát kieán Sa-moân Gotama, ngöôøi chuû tröông khoâng haønh ñoäng? Naøy Sìha, Sa-moân Gotama chuû tröông khoâng haønh ñoäng, thuyeát phaùp khoâng haønh ñoäng vaø huaán luyeän caùc ñeä töû nhö vaäy. Roài töôùng quaân Sìha, yù muoán ñi ñeán yeát kieán Theá Toân bò daäp taét.
4. Laàn thöù hai, raát nhieàu vò Licchavi coù danh tieáng, coù danh tieáng, ngoài tuï hoïp ôû hoäi tröôøng, duøng nhieàu phöông tieän taùn thaùn Phaät, taùn thaùn phaùp, taùn thaùn chuùng Taêng. Laàn thöù hai, töôùng quaân Sìha suy nghó nhö sau: "Khoâng nghi ngôø gì nöõa, Theá Toân aáy laø baäc A-la-haùn, Chaùnh Ñaúng Giaùc, vì raèng nhieàu vò Licchavi naøy coù danh tieáng, coù danh tieáng ngoài tuï hoïp ôû hoäi tröôøng, duøng nhieàu phöông tieän taùn thaùn Phaät, taùn thaùn phaùp, taùn thaùn chuùng Taêng. Vaäy ta haõy ñi ñeán yeát kieán vò Theá Toân aáy, baäc A-la-haùn, Chaùnh Ñaúng Giaùc.
Roài töôùng quaân Sìha ñi ñeán Niganthaø, Naøtaputta, sau khi ñeán, thöa vôùi Niganthaø Naøtaputta:
- Thöa Toân giaû, toâi muoán ñi ñeán yeát kieán Sa-moân Gotama.
- Naøy Sìha, sao OÂng chuû tröông haønh ñoäng laïi ñi ñeán yeát kieán Sa-moân Gotama, ngöôøi chuû tröông khoâng haønh ñoäng? Naøy Sìha, Sa-moân Gotama chuû tröông khoâng haønh ñoäng, thuyeát phaùp khoâng haønh ñoäng vaø huaán luyeän caùc ñeä töû nhö vaäy.
Roài töôùng quaân Sìha, laàn thöù hai, yù muoán ñi ñeán yeát kieán Theá Toân bò daäp taét.
5. Laàn thöù ba, raát nhieàu vò Licchavi laø coù danh tieáng, coù danh tieáng, ngoài tuï hoïp ôû hoäi tröôøng, duøng nhieàu phöông tieän taùn thaùn Phaät, taùn thaùn phaùp, taùn thaùn chuùng Taêng. Laàn thöù ba, töôùng quaân Sìha suy nghó nhö sau: "Khoâng nghi ngôø gì nöõa, Theá Toân aáy laø baäc A-la-haùn, Chaùnh Ñaúng Giaùc, vì raèng nhieàu vò Licchavi naøy coù danh tieáng, coù danh tieáng ngoài tuï hoïp ôû hoäi tröôøng, duøng nhieàu phöông tieän taùn thaùn Phaät, taùn thaùn phaùp, taùn thaùn chuùng Taêng. Caùc Niganthaø seõ laøm gì ñöôïc cho ta, neáu hoï ñöôïc hoûi yù kieán hay khoâng hoûi yù kieán. Vaäy ta haõy khoâng hoûi yù kieán Niganthaø, ñi ñeán yeát kieán vò Theá Toân aáy, baäc A-la-haùn, Chaùnh Ñaúng Giaùc".
Roài töôùng quaân Sìha, vaøo giöõa tröa vôùi khoaûng naêm traêm coã xe, ñi khoûi Vesaøli ñeå yeát kieán Theá Toân. Ñi xe cho ñeán ñoaïn ñaát coøn ñi xe ñöôïc, roài xuoáng xe ñi boä vaøo trong khu vöôøn. Roài töôùng quaân Sìha ñi ñeán Theá Toân; sau khi ñeán ñaûnh leã Theá Toân, roài ngoài xuoáng moät beân. Ngoài xuoáng moät beân, töôùng quaân Sìha baïch Theá Toân:
- Baïch Theá Toân, con coù ñöôïc nghe: "Sa-moân Gotama chuû tröông khoâng haønh ñoäng, thuyeát phaùp veà khoâng haønh ñoäng vaø huaán luyeän caùc ñeä töû nhö vaäy". Baïch Theá Toân, hoï noùi nhö sau: "Sa-moân Gotama chuû tröông khoâng haønh ñoäng, thuyeát phaùp veà khoâng haønh ñoäng vaø huaán luyeän caùc ñeä töû nhö vaäy". Baïch Theá Toân, hoï noùi veà Theá Toân nhö vaäy, hoï coù xuyeân taïc Theá Toân vôùi ñieàu khoâng thaät chaêng? Vaø hoï traû lôøi coù thuaän phaùp vôùi phaùp khoâng, vaø nhöõng ai nhö phaùp thuyeát ñuùng phaùp khoâng coù lyù do ñeå chæ trích? Baïch Theá Toân, chuùng con khoâng muoán xuyeân taïc Theá Toân.
6. - Naøy Sìha, coù phaùp moân, do phaùp moân aáy, neáu noùi moät caùch chôn chaùnh veà Ta, coù theå noùi: "Sa-moân Gotama chuû tröông khoâng haønh ñoäng, thuyeát phaùp veà khoâng haønh ñoäng vaø huaán luyeän caùc ñeä töû nhö vaäy".
Naøy Sìha, coù phaùp moân, do phaùp moân aáy, neáu noùi moät caùch chôn chaùnh veà Ta, coù theå noùi: "Sa-moân Gotama chuû tröông haønh ñoäng, thuyeát phaùp veà haønh ñoäng vaø huaán luyeän caùc ñeä töû nhö vaäy".
Naøy Sìha, coù phaùp moân, do phaùp moân aáy, neáu noùi moät caùch chôn chaùnh veà Ta, coù theå noùi: "Sa-moân Gotama chuû tröông ñoaïn dieät, thuyeát phaùp veà ñoaïn dieät vaø huaán luyeän caùc ñeä töû nhö vaäy".
Naøy Sìha, coù phaùp moân, do phaùp moân aáy, neáu noùi moät caùch chôn chaùnh veà Ta, coù theå noùi: "Sa-moân Gotama laø ngöôøi nhaøm chaùn, thuyeát phaùp veà nhaøm chaùn vaø huaán luyeän caùc ñeä töû nhö vaäy".
Naøy Sìha, coù phaùp moân, do phaùp moân aáy, neáu noùi moät caùch chôn chaùnh veà Ta, coù theå noùi: "Sa-moân Gotama laø ngöôøi chuû tröông hö voâ, thuyeát phaùp veà hö voâ vaø huaán luyeän caùc ñeä töû nhö vaäy".
Naøy Sìha, coù phaùp moân, do phaùp moân aáy, neáu noùi moät caùch chôn chaùnh veà Ta, coù theå noùi: "Sa-moân Gotama laø ngöôøi khoå haïnh, thuyeát phaùp veà khoå haïnh vaø huaán luyeän caùc ñeä töû nhö vaäy".
Naøy Sìha, coù phaùp moân, do phaùp moân aáy, neáu noùi moät caùch chôn chaùnh veà Ta, coù theå noùi: "Sa-moân Gotama laø ngöôøi chuû tröông khoâng nhaäp thai, thuyeát phaùp veà khoâng nhaäp thai vaø huaán luyeän caùc ñeä töû nhö vaäy".
Naøy Sìha, coù phaùp moân, do phaùp moân aáy, neáu noùi moät caùch chôn chaùnh veà Ta, coù theå noùi: "Sa-moân Gotama laø ngöôøi an uûi, thuyeát phaùp veà an uûi vaø huaán luyeän caùc ñeä töû nhö vaäy".
7. Vaø naøy Sìha, theá naøo laø phaùp moân, do phaùp moân aáy, noùi moät caùch chôn chaùnh veà Ta, coù theå noùi: "Sa-moân Gotama chuû tröông khoâng haønh ñoäng, thuyeát phaùp veà khoâng haønh ñoäng vaø huaán luyeän caùc ñeä töû nhö vaäy"?
Naøy Sìha, ta tuyeân boá veà khoâng haønh ñoäng ñoái vôùi thaân laøm aùc, mieäng noùi aùc, vaø yù nghó aùc. Ta tuyeân boá veà khoâng haønh ñoäng ñoái vôùi caùc phaùp aùc, baát thieän.
Naøy Sìha, ñaây laø phaùp moân, do phaùp moân aáy, neáu noùi moät caùch chôn chaùnh veà Ta, coù theå noùi: "Sa-moân Gotama chuû tröông khoâng haønh ñoäng, thuyeát phaùp veà khoâng haønh ñoäng vaø huaán luyeän caùc ñeä töû nhö vaäy".
Naøy Sìha, theá naøo laø phaùp moân, do phaùp moân aáy, neáu noùi moät caùch chôn chaùnh veà Ta, coù theå noùi: "Sa-moân Gotama chuû tröông haønh ñoäng, thuyeát phaùp veà haønh ñoäng vaø huaán luyeän caùc ñeä töû nhö vaäy"?
Naøy Sìha, ta tuyeân boá veà haønh ñoäng ñoái vôùi thaân laøm laønh, mieäng noùi laønh, vaø yù nghó laønh. Ta tuyeân boá veà haønh ñoäng ñoái vôùi caùc thieän phaùp.
Vaø naøy Sìha, ñaây laø phaùp moân, do phaùp moân aáy, neáu noùi moät caùch chôn chaùnh veà Ta, coù theå noùi: "Sa-moân Gotama chuû tröông haønh ñoäng, thuyeát phaùp veà haønh ñoäng vaø huaán luyeän caùc ñeä töû nhö vaäy".
Vaø naøy Sìha, theá naøo laø phaùp moân, do phaùp moân aáy, neáu noùi moät caùch chôn chaùnh veà Ta, coù theå noùi: "Sa-moân Gotama chuû tröông ñoaïn dieät, thuyeát phaùp veà ñoaïn dieät vaø huaán luyeän caùc ñeä töû nhö vaäy".
Naøy Sìha, ta tuyeân boá veà ñoaïn dieät tham, saân, si. Ta tuyeân boá veà ñoaïn dieät ñoái vôùi caùc phaùp aùc, baát thieän. Vaø naøy Sìha, ñaây laø phaùp moân, vôùi phaùp moân aáy neáu noùi moät caùch chôn chaùnh veà Ta, coù theå noùi: "Sa-moân Gotama chuû tröông ñoaïn dieät, thuyeát phaùp veà ñoaïn dieät vaø huaán luyeän caùc ñeä töû nhö vaäy".
Vaø naøy Sìhaø, theá naøo laø phaùp moân, do phaùp moân aáy, neáu noùi moät caùch chôn chaùnh veà Ta, coù theå noùi: "Sa-moân Gotama laø ngöôøi nhaøn chaùn, thuyeát phaùp veà nhaøm chaùn vaø huaán luyeän caùc ñeä töû nhö vaäy"?
Naøy Sìha, ta nhaøm chaùn ñoái vôùi thaân laøm aùc, mieäng noùi aùc, vaø yù nghó aùc. Ta nhaøm chaùn ñoái vôùi söï thaønh töïu caùc phaùp aùc, baát thieän.
Naøy Sìhaø, ñaây laø phaùp moân, do phaùp moân aáy, neáu noùi moät caùch chôn chaùnh veà Ta, coù theå noùi: "Sa-moân Gotama laø ngöôøi nhaøm chaùn, thuyeát phaùp veà nhaøm chaùn vaø huaán luyeän caùc ñeä töû nhö vaäy".
Vaø naøy Sìhaø, theá naøo laø phaùp moân do phaùp moân aáy, neáu noùi moät caùch chôn chaùnh veà Ta, coù theå noùi: "Sa-moân Gotama laø ngöôøi chuû tröông hö voâ, thuyeát phaùp veà hö voâ vaø huaán luyeän caùc ñeä töû nhö vaäy"?
Naøy Sìha, ta thuyeát phaùp ñeå hö voâ tham, saân, si. Ta thuyeát phaùp ñeå hö voâ caùc phaùp aùc baát thieän.
Naøy Sìha, ñaây laø phaùp moân, do phaùp moân aáy, neáu noùi moät caùch chôn chaùnh veà Ta, coù theå noùi: "Sa-moân Gotama laø ngöôøi hö voâ, thuyeát phaùp veà hö voâ vaø huaán luyeän caùc ñeä töû nhö vaäy".
Vaø naøy Sìhaø, theá naøo laø phaùp moân, do phaùp moân aáy, neáu coù ai noùi moät caùch chôn chaùnh veà Ta, coù theå noùi: "Sa-moân Gotama laø ngöôøi khoå haïnh, thuyeát phaùp khoå haïnh vaø huaán luyeän caùc ñeä töû nhö vaäy"?
Naøy Sìha, Ta tuyeân boá caàn phaûi khoå haïnh caùc phaùp aùc baát thieän, keå caû thaân laøm aùc, mieäng noùi aùc, yù nghó aùc. Naøy Sìha, vôùi ai, phaùp aùc baát thieän, thaân laøm aùc, mieäng noùi aùc, yù nghó aùc, ñöôïc tu khoå haïnh, ñöôïc ñoaïn taän, ñöôïc chaét ñöùt töø goác reã, ñöôïc laøm cho nhö thaân caây tala, ñöôïc laøm cho khoâng theå taùi sanh, ñöôïc laøm cho khoâng theå sanh khôûi trong töông lai, Ta tuyeân boá raèng ngöôøi aáy laø ngöôøi khoå haïnh.
Naøy Sìha, ñoái vôùi Nhö Lai, caùc phaùp aùc, baát thieän caàn phaûi khoå haïnh naøy ñaõ ñöôïc ñoaïn taän chuùng, chaët ñöùt töø goác reã, laøm cho nhö thaân caây tala, laøm cho khoâng theå taùi sanh, laøm cho khoâng theå sanh khôûi trong töông lai. Naøy Sìha, ñaây laø phaùp moân, do phaùp moân aáy, neáu noùi moät caùch chôn chaùnh veà Ta, coù theå noùi: "Sa-moân Gotama laø ngöôøi khoå haïnh, thuyeát phaùp veà khoå haïnh vaø huaán luyeän caùc ñeä töû nhö vaäy".
Vaø naøy Sìha, theá naøo laø phaùp moân, do phaùp moân aáy, neáu noùi moät caùch chôn chaùnh veà Ta, coù theå noùi: "Sa-moân Gotama laø ngöôøi chuû tröông khoâng nhaäp thai, thuyeát phaùp veà khoâng nhaäp thai vaø huaán luyeän caùc ñeä töû nhö vaäy"?
Naøy Sìha, vôùi ai ñaõ ñoaïn taän söï nhaäp thai trong töông lai, söï taùi sanh, caét ñöùt taän goác reã, laøm cho nhö thaân caây tala, laøm cho khoâng theå taùi sanh, laøm cho khoâng theå sanh khôûi trong töông lai. Ta tuyeân boá ngöôøi aáy laø ngöôøi chuû tröông khoâng nhaäp thai. Naøy Sìha, Nhö Lai ñaõ ñoaïn taän söï nhaäp thai trong töông lai, söï taùi sanh, caét ñöùt taän goác reã, laøm cho nhö thaân caây tala, laøm cho khoâng theå taùi sanh, laøm cho khoâng theå sanh khôûi trong töông lai.
Naøy Sìha, ñaây laø phaùp moân, do phaùp moân aáy, neáu noùi moät caùch chôn chaùnh veà Ta, coù theå noùi: "Sa-moân Gotama laø ngöôøi chuû tröông khoâng nhaäp thai, thuyeát phaùp veà khoâng nhaäp thai vaø huaán luyeän caùc ñeä töû nhö vaäy".
Vaø naøy Sìha, theá naøo laø phaùp moân, do phaùp moân aáy, neáu noùi moät caùch chôn chaùnh veà Ta, coù theå noùi: "Sa-moân Gotama laø ngöôøi an uûi, thuyeát phaùp an uûi vaø huaán luyeän caùc ñeä töû nhö vaäy"?
Naøy Sìha, Ta laø ngöôøi an uûi vôùi toái thöôïng an uûi, Ta thuyeát phaùp veà an uûi, Ta huaán luyeän caùc ñeä töû nhö vaäy. Naøy Sìha, ñaây laø phaùp moân, vôùi phaùp moân aáy, neáu noùi moät caùch chôn chaùnh veà ta, coù theå noùi: "Sa-moân Gotama laø ngöôøi an uûi, thuyeát phaùp an uûi vaø huaán luyeän caùc ñeä töû nhö vaäy".
8. Khi ñöôïc noùi nhö vaäy, töôùng quaân Sìha baïch Theá Toân:
- Thaät vi dieäu thay! Baïch Theá Toân! Thaät vi dieäu thay! Baïch Theá Toân, nhö ngöôøi döïng ñöùng laïi nhöõng gì bò quaêng ngaõ xuoáng, phôi baøy ra nhöõng gì bò che kín, chæ ñöôøng cho keû bò laïc höôùng, ñem ñeøn saùng vaøo trong boùng toái ñeå nhöõng ai coù maét coù theå thaáy saéc. Cuõng vaäy, Chaùnh phaùp ñaõ ñöôïc Toân giaû Gotama duøng nhieàu phöông tieän trình baøy, giaûi thích. Vaäy nay con xin quy y Theá Toân, quy y phaùp, quy y chuùng Tyû-kheo Taêng. Mong Theá Toân nhaän con laøm ñeä töû cö só, töø nay cho ñeán maïng chung, con troïn ñôøi quy ngöôõng.
- Naøy Sìha, haõy chín chaén suy tö, haõy chín chaén suy tö laø toát ñeïp vôùi nhöõng ngöôøi tröù danh nhö OÂng.
- Baïch Theá Toân, con caøng boäi phaàn hoan hyû, boäi phaàn thoûa maõn vôùi nhöõng lôøi Theá Toân noùi vôùi con: "Naøy Sìha, haõy chín chaén suy tö, haõy chín chaén suy tö laø toát ñeïp vôùi nhöõng ngöôøi tröù danh nhö OÂng". Baïch Theá Toân, neáu caùc ngoaïi ñaïo ñöôïc con laøm ñeä töû, hoï seõ tröông côø leân vaø tuyeân boá: "Töôùng quaân Sìha ñaõ trôû thaønh ñeä töû cuûa chuùng toâi". Nhöng Theá Toân laïi noùi vôùi con: "Naøy Sìha, haõy chín chaén suy tö, haõy chín chaén suy tö laø toát ñeïp vôùi nhöõng ngöôøi tröù danh nhö OÂng. Baïch Theá Toân, laàn thöù hai con xin quy y Theá Toân, quy y phaùp, quy y chuùng Tyû-kheo Taêng. Mong Theá Toân nhaän con laøm ñeä töû cö só, töø nay cho ñeán maïng chung, con troïn ñôøi quy ngöôõng.
- Naøy Sìha, ñaõ töø laâu gia ñình OÂng nhö laø gieáng nöôùc möa nguoàn cho caùc ngöôøi Niganthaø. haõy cuùng döôøng nhöõng moùn aên cho nhöõng ai ñeán vôùi OÂng.
- Baïch Theá Toân, con laïi boäi phaàn hoan hyû, boäi phaàn thoûa maõn vôùi nhöõng lôøi Theá Toân noùi vôùi con: "Naøy Sìha, ñaõ töø laâu gia ñình OÂng nhö laø gieáng nöôùc möa nguoàn cho caùc ngöôøi Niganthaø. haõy cuùng döôøng nhöõng moùn aên cho nhöõng ai ñeán vôùi OÂng". Baïch Theá Toân, con khoâng nghe nhö sau, Sa-moân Gotama noùi: "Chæ boá thí cho Ta, chôù boá thí cho caùc ngöôøi khaùc. Chæ boá thí cho caùc ñeä töû Ta, chôù boá thí cho ñeä töû caùc ngöôøi khaùc. Chæ boá thí cho Ta môùi coù phöôùc lôùn, boá thí cho nhöõng ngöôøi khaùc khoâng coù phöôùc lôùn. Chæ boá thí cho ñeä töû Ta môùi coù phöôùc lôùn, boá thí cho ñeä töû nhöõng ngöôøi khaùc khoâng coù phöôùc lôùn". Nhöng Theá Toân laïi khuyeán khích con boá thí cho Niganthaø.
Baïch Theá Toân, vaø chuùng con ôû ñaây seõ bieát thôøi neân laøm. Baïch Theá Toân, laàn thöù ba con xin quy y Theá Toân, quy y phaùp, quy y chuùng Tyû-kheo Taêng. Mong Theá Toân nhaän con laøm ñeä töû cö só, töø nay cho ñeán maïng chung, con troïn ñôøi quy ngöôõng.
9. Roài Theá Toân thuaän thöù thuyeát phaùp cho töôùng quaân Sìha, töùc laø thuyeát veà boá thí, thuyeát veà giôùi, thuyeát veà caùc coõi Trôøi, trình baøy söï nguy hieåm, söï haï lieät, söï nhieãm oâ cuûa caùc duïc, nhöõng lôïi ích cuûa xuaát ly. Khi Theá Toân bieát töôùng quaân Sìha, taâm ñaõ saün saøng, taâm ñaõ nhu thuaän, taâm khoâng trieàn caùi, taâm ñöôïc phaàn khôûi, taâm ñöôïc hoan hyû, Ngaøi môùi thuyeát nhöõng phaùp ñöôïc chö Phaät taùn döông ñeà cao: "Khoå, Taäp, Dieät, Ñaïo". Cuõng nhö moät taám vaûi thuaàn baïch, caùc chaám ñen ñöôïc goät röûa, raát deã thaám maøu nhuoäm. Cuõng vaäy, chính taïi choã ngoài aáy, phaùp nhaõn xa traøn ly caáu khôûi leân, taát caû phaùp aáy ñeàu bò tieâu dieät.
10. Roài töôùng quaân Sìha thaáy phaùp, chöùng phaùp, bieát phaùp, theå nhaäp vaøo phaùp, nghi ngôø vöôït qua, do söï tröø dieät, ñaït ñöôïc voâ sôû uùy, khoâng y cöù ngöôøi khaùc ñoái vôùi caùc phaùp cuûa baäc Ñaïo sö. (Töôùng quaân Sìha) baïch Theá Toân:
- Baïch Theá Toân, Theá Toân haõy nhaän lôøi môøi cuûa con, ngaøy mai tôùi duøng côm vôùi chuùng Tyû-kheo.
Theá Toân im laëng nhaän lôøi. Roài töôùng quaân Sìha bieát ñöôïc Theá Toân ñaõ nhaän lôøi, töø choã ngoài ñöùng daäy, ñaûnh leã Theá Toân, thaân beân höõu höôùng veà Ngaøi roài ñi ra. Roài töôùng quaân cho goïi moät ngöôøi: Naøy ngöôøi kia, haõy tìm cho thòt töôi.
Roài töôùng quaân Sìha, sau ñeâm aáy taïi truù xöù cuûa mình, cho soaïn caùc moùn aên thöôïng vò, loaïi cöùng vaø meàm, roài cho ngöôøi tôùi baùo tin vôùi Theá Toân: "Baïch Theá Toân, nay ñaõ ñeán thôøi. Taïi truù xöù cuûa töôùng quaân Sìha, moùn aên ñaõ saüng saøng".
11. Roài Theá Toân, vaøo buoåi saùng, ñaép y, caàm y baùt, ñeán truù xöù cuûa töôùng quaân Sìha; sau khi ñeán, ngoài xuoáng treân choã ñaõ soaïn saün, vôùi chuùng Tyû-kheo. Luùc baáy giôø nhieàu ngöôøi Niganthaø ôû Vesaøli, töø ñöôøng lôùn naøy ñeán ñöôøng lôùn khaùc, töø ñöôøng heûm naøy ñeán ñöôøng heûm khaùc, muùa tay la lôùn: "Hoâm nay, töôùng quaân Sìha ñaõ gieát moät con thuù lôùn, vaø moät böõa côm ñöôïc soaïn cho Sa-moân Gotama, vaø Sa-moân tuy bieát vaäy, vaãn aên moùn thòt ñöôïc söûa soaïn, do duyeân vì mình ñöôïc söûa soaïn ra". Roài moät ngöôøi ñi ñeán töôùng quaân Sìha, sau khi ñeán, noùi nhoû vaøo tai töôùng quaân Sìha,: "Thöa Toân giaû, Toân giaû coù bieát chaêng? Nhieàu Niganthaø ôû Vesaøli, töø ñöôøng lôùn naøy ñeán ñöôøng lôùn khaùc, töø ñöôøng heûm naøy ñeán ñöôøng heûm khaùc, muùa tay la lôùn: "Hoâm nay, töôùng quaân Sìha ñaõ gieát moät con thuù lôùn, vaø moät böõa côm ñaõ ñöôïc soaïn cho Sa-moân Gotama, vaø Sa-moân tuy bieát vaäy, vaãn aên moùn thòt ñöôïc söûa soaïn, do duyeân vì mình ñöôïc söûa soaïn ra". -Thoâi vöøa roài, naøy baïn. Ñaõ laâu roài, caùc Toân giaû aáy muoán chæ trích Phaät, muoán chæ trích Phaùp, muoán chæ trích caùc chuùng Taêng. Nhöng caùc Toân giaû aáy khoâng laøm haïi gì ñöôïc Theá Toân vôùi nhöõng lôøi xuyeân taïc khoâng coù thaät, troáng roãng, laùo khoeùt. Vaø chuùng ta khoâng vì sinh maïng laïi coá yù saùt haïi sinh maïng cuûa loaøi höõu tình.
12. Roài töôùng quaân Sìha töï tay mình haàu haï vaø laøm cho thoûa maõn chuùng Tyû-kheo vôùi ñöùc Phaät vaø ngöôøi caàm ñaàu caùc moùn aên thöôïng vò, loaïi cöùng vaø meàm. Roài töôùng quaân Sìha, sau khi bieát Theá Toân aên ñaõ xong, baøn tay ñaõ rôøi khoûi baùt, lieàn ngoài xuoáng moät beân, vaø Theá Toân vôùi baøi phaùp thoaïi thuyeát giaûng cho töôùng quaân Sìha, khích leä, laøm cho phaán khôûi, laøm cho hoan hyû, roài töø choã ngoài ñöùng daäy ra ñi.
(III) (13) Con Ngöïa Thuaàn Thuïc
1. - Ñaày ñuû vôùi taùm ñöùc taùnh, naøy caùc Tyû-kheo, moät con ngöïa cuûa vua hieàn thieän, thuaàn thuïc, xöùng ñaùng ñeå vua duøng, thuoäc quyeàn sôû söõu cuûa vua, vaø ñöôïc xem nhö laø bieåu töôïng cuûa vua. Theá naøo laø taùm?
2. ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, moät con ngöïa cuûa vua hieàn thieän, thuaàn thuïc, kheùo sanh caû hai töø maãu heä vaø phuï heä, taïi phöông höôùng naøo, caùc con ngöïa hieàn thieän, thaàn thuïc khoâng sanh tröôûng, taïi phöông höôùng aáy, con ngöïa aáy ñöôïc sanh; hoï cho aên caùc moùn aán gì, öôùt hay khoâ, con ngöïa aáy aên moät caùch caån thaän, khoâng coù laøm rôi rôùt. Con ngöïa aáy nhaøm chaùn khi phaûi ñöùng hay naèm gaàn phaân hay nöôùc tieåu; con ngöïa aáy soáng hoan hyû vaø deã daøng soáng chung vôùi caùc con ngöïa khaùc, vaø khoâng laøm caùc con ngöïa khaùc hoaûng sôï. Phaøm coù nhöõng gian doái, giaû doái, xaûo traù, quanh co gì, noù neâu roõ nhö thaät cho ngöôøi ñaùnh xe bieát, vaø ngöôøi ñaùnh xe coá gaéng nhieáp phuïc noù. Khi ñang keùo xe, noù nghó: "Haõy ñeå cho caùc con ngöïa khaùc muoán hay khoâng muoán keùo, coøn ta, ta seõ keùo". Khi ñi, noù ñi con ñöôøng thaúng. Kieân trì, noù kieân trì cho ñeán khi maïng soáng chaám döùt.
Thaønh töïu taùm phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, moät con ngöïa cuûa vua hieàn thieän, thuaàn thuïc, xöùng ñaùng ñeå vua duøng, thuoäc quyeàn sôû söõu cuûa vua, vaø ñöôïc xem nhö laø bieåu töôïng cuûa vua.
3. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, thaønh töïu taùm phaùp naøy, Tyû-kheo xöùng ñaùng ñöôïc cung kính ... laø ruoäng phöông voâ thöôïng ôû ñôøi. Theá naøo laø taùm?
4. ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo giöõ giôùi, soáng cheá ngöï vôùi söï cheá ngöï cuûa giôùi boån, ñaày ñuû uy nghi chaùnh haïnh, thaáy sôï haõi trong caùc loãi nhoû nhaët, chaáp nhaän vaø hoïc taäp trong caùc hoïc phaùp. Phaøm nhaän caùc moùn ñoà aên gì, thoâ hay teá, vò aáy aên moät caùch caån thaän, khoâng coù oaùn thaùn gì, vò aáy coù nhaøm chaùn, nhaøm chaùn thaân laøm aùc, mieäng noùi aùc, yù nghó aùc, nhaøm chaùn söï thaønh töïu caùc phaùp aùc baát thieän. Vò aáy hoan hyû vaø deã daøng soáng chung vôùi caùc Tyû-kheo khaùc, vaø khoâng laøm caùc Tyû-kheo khaùc hoaûng sôï. Phaøm coù nhöõng gian doái, giaû doái, xaûo traù, quanh co gì, neâu roõ nhö thaät cho vò Ñaïo sö hay caùc ñoàng Phaïm haïnh coù trí coá gaéng ñeå nhieáp phuïc. Trong khi hoïc taäp, vò aáy khôûi leân yù nghó: "Haõy ñeå cho caùc Tyû-kheo khaùc hoïc taäp, hay khoâng hoïc taäp, coøn ta, ta seõ hoïc taäp ôû ñaây ". Khi ñi, vò aáy ñi con ñöôøng thaúng, taïi ñaây, con ñöôøng thaúng naøy töùc laø Chaùnh tri kieán, Chaùnh tö duy, Chaùnh ngöõ, Chaùnh nghieäp, Chaùnh maïng, Chaùnh tinh taán, Chaùnh nieäm, Chaùnh ñònh. Vò aáy soáng tinh caàn, nghó raèng: "Daàu chæ coù da, gaân hay xöông coøn laïi, daàu thòt vaø maùu coù khoâ caïn trong thaân, ñieàu maø söï kieân cuûa con ngöôøi, söï tinh taán cuûa con ngöôøi, söï noã löïc coù theå ñaït ñöôïc, neáu chöa ñaït ñöôïc thôøi tinh taán khoâng coù chaám döùt.
Thaønh töïu taùm phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo ñaùng ñöôïc cung kính, ñaùng ñöôïc toân troïng, ñaùng ñöôïc cuùng döôøng, ñaùng ñöôïc chaép tay, laø ruoäng phöôùc voâ thöôïng ôû ñôøi.
(IV) (14) Ngöïa Chöa Ñieàu Phuïc
1. - Naøy caùc Tyû-kheo, Ta seõ giaûng veà taùm loaïi ngöïa chöa ñieàu phuïc, taùm taùnh xaáu cuûa con ngöïa, taùm haïng ngöôøi chöa ñieàu phuïc, taùm taùnh xaáu cuûa con ngöôøi. Haõy laéng nghe vaø uy nieäm, ta seõ noùi.
- Thöa vaâng, baïch Theá Toân.
Caùc tyû-kheo aáy vaâng ñaùp Theá Toân. Theá toân noùi nhö sau:
2. - Naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø taùm loaïi ngöïa chö ñöôïc ñieàu phuïc? Theá naøo laø taùm taùnh xaáu cuûa ngöïa?
ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, coù loaïi ngöïa chöa ñöôïc ñieàu phuïc, khi baûo ñi, bò gaäy thuùc, bò ngöôøi ñaùnh xe la vaø thuùc ñaåy, noù ñi luøi, vaø vôùi löng, laøm chieác xe chaïy voøng laïi. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø loaïi ngöïa chöa ñöôïc ñieàu phuïc. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø taùnh xaáu thöù nhaát cuûa con ngöïa.
3. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, ôû ñaây coù loaïi ngöïa chöa ñöôïc ñieàu phuïc, khi baoû ñi, bò gaäy thuùc hay bò ngöôøi ñaùnh xe la, noù nhaûy luøi, ñaïp vaøo thaønh xe, laøm gaõy goïng xe. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø loaïi ngöïa chöa ñöôïc ñieàu phuïc. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø taùnh xaáu thöù hai cuûa con ngöïa.
4. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, ôû ñaây coù loaïi ngöïa chöa ñöôïc ñieàu phuïc, khi baûo ñi, bò gaäy thuùc hay bò ngöôøi ñaùnh xe la, ruùt baép veá ra khoûi goïng xe vaø daãm naùt goïng xe. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø loaïi ngöïa chöa ñöôïc ñieàu phuïc. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø taùnh xaáu thöù ba cuûa con ngöïa.
5. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, ôû ñaây coù loaïi ngöïa chöa ñöôïc ñieàu phuïc, khi baûo ñi, bò gaäy thuùc hay bò ngöôøi ñaùnh xe la, lieàn ñi con ñöôøng xaáu vaø laøm cho xe bò laïc höôùng. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø loaïi ngöïa chöa ñöôïc ñieàu phuïc. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø taùnh xaáu thöù tö cuûa con ngöïa.
6. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, ôû ñaây coù loaïi ngöïa chöa ñöôïc ñieàu phuïc, khi baûo ñi, bò gaäy thuùc hay bò ngöôøi ñaùnh xe la, noù tröôøng ñöùng phía chaân tröôùc vaø ñaïp leân khoâng trung vôùi chaân tröôùc. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø loaïi ngöïa chöa ñöôïc ñieàu phuïc. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø taùnh xaáu thöù naêm cuûa con ngöïa.
7. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, ôû ñaây coù loaïi ngöïa chöa ñöôïc ñieàu phuïc, khi baûo ñi, bò gaäy thuùc hay bò ngöôøi ñaùnh xe la, khoâng ñeå yù ñeán ngöôøi ñaùnh xe la, khoâng ñeå yù ñeán caây gaäy thuùc ngöïa, laáy raêng nghieàn haøm thieát (khôùp ngöïa) ngöïa vaø ñi choã naøo noù muoán. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø loaïi ngöïa chöa ñöôïc ñieàu phuïc. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø taùnh xaáu thöù saùu cuûa con ngöïa.
8. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, ôû ñaây coù loaïi ngöïa chöa ñöôïc ñieàu phuïc, khi baûo ñi, bò gaäy thuùc hay bò ngöôøi ñaùnh xe la, khoâng ñi tôùi, khoâng ñi lui, ñöùng laïi taïi choã nhö moät coät truï. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø loaïi ngöïa chöa ñöôïc ñieàu phuïc. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø taùnh xaáu thöù baûy cuûa con ngöïa.
9. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, ôû ñaây coù loaïi ngöïa chöa ñöôïc ñieàu phuïc, khi baûo ñi, bò gaäy thuùc hay bò ngöôøi ñaùnh xe la, lieàn treùo hai chaân tröôùc, treùo laïi hai chaân sau, vaø quî xuoáng boán chaân taïi ñaáy. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø loaïi ngöïa chöa ñöôïc ñieàu phuïc. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø taùnh xaáu thöù taùm cuûa con ngöïa.
Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø taùm loaïi ngöïa chöa ñöôïc ñieàu phuïc vaø taùm taùnh xaáu cuûa con ngöïa.
10. Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø taùm haïng ngöôøi chöa ñöôïc ñieàu phuïc vaø taùm taùnh xaáu cuûa con ngöôøi?
ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, caùc Tyû-kheo buoäc toäi moät Tyû-kheo phaïm toäi. Tyû-kheo aáy bò caùc Tyû-kheo buoäc toäi, traùnh neù (vaán ñeà) nhö laø khoâng nhôù, noùi raèng: "Toâi khoâng nhôù, toâi khoâng nhôù ". Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, con ngöïa chöa ñöôïc ñieàu phuïc aáy, khi baûo ñi, bò gaäy thuùc, hay bò ngöôøi ñaùnh xe la, noù ñi luøi vôùi caùi löng laøm cho caùi xe chaïy voøng laïi. Naøy caùc Tyû-kheo, Ta noùi raèng, ngöôøi naøy gioáng nhö ví duï aáy. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø haïng ngöôøi chöa ñöôïc ñieàu phuïc. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø taùnh xaáu thöù nhaát cuûa con ngöôøi.
11. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, caùc Tyû-kheo buoäc toäi moät Tyû-kheo phaïm toäi. Tyû-kheo aáy bò caùc Tyû-kheo buoäc toäi, phaùt ra lôøi chaát vaán Tyû-kheo buoäc toäi: "Thaày laáy quyeàn gì maø noùi, naøy keû ngu Sìha khoâng thoâng minh? Taïi sao Thaày nghó raèng Thaày phaûi noùi? " Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, con ngöïa chöa ñöôïc ñieàu phuïc aáy, khi baûo ñi, bò gaäy thuùc, hay bò ngöôøi ñaùnh xe la, noù nhaûy luøi laïi, ñaïp vaøo thaønh xe, laøm gaõy goïng xe. Naøy caùc Tyû-kheo, Ta noùi raèng, ngöôøi naøy gioáng nhö ví duï aáy. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ôû ñaây laø haïng ngöôøi chöa ñöôïc ñieàu phuïc. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø taùnh xaáu hai cuûa con ngöôøi.
12. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, caùc Tyû-kheo buoäc toäi moät Tyû-kheo phaïm toäi. Tyû-kheo aáy bò caùc Tyû-kheo buoäc toäi, lieàn caät naïn Tyû-kheo buoäc toäi: "Thaày cuõng phaïm toäi teân laø nhö vaäy. Vaäy Thaày haõy phaùt loä tröôùc". Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, con ngöïa chöa ñöôïc ñieàu phuïc aáy, khi baûo ñi, bò gaäy thuùc, hay bò ngöôøi ñaùnh xe la, ruùt baép veá ra khoûi xe vaø daãm naùt goïng xe. Naøy caùc Tyû-kheo, Ta noùi raèng, ngöôøi naøy gioáng nhö ví duï aáy. Nhö vaäy, ÔÛ ñaây laø haïng ngöôøi chöa ñöôïc ñieàu phuïc. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø taùnh xaáu ba cuûa con ngöôøi.
13. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, caùc Tyû-kheo buoäc toäi moät Tyû-kheo phaïm toäi. Tyû-kheo aáy bò caùc Tyû-kheo buoäc toäi, lieàn traùnh neù vaán ñeà vôùi moät vaán ñeà khaùc, höôùng daãn caâu chuyeän ra ngoaøi vaø bieåu loä phaãn noä, saân haän, baát maõn. Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, con ngöïa chöa ñöôïc ñieàu phuïc aáy, khi baûo ñi, bò gaäy thuùc, hay bò ngöôøi ñaùnh xe la, lieàn ñi vaøo con ñöôøng xaáu vaø laøm cho xe bò laïc höôùng. Naøy caùc Tyû-kheo, Ta noùi raèng, ngöôøi naøy gioáng nhö ví duï aáy. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ôû ñaây laø haïng ngöôøi chöa ñöôïc ñieàu phuïc. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø taùnh xaáu thöù tö cuûa con ngöôøi.
14. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, caùc Tyû-kheo buoäc toäi moät Tyû-kheo phaïm toäi. Tyû-kheo aáy bò caùc Tyû-kheo buoäc toäi, lieàn noùi ba hoa, khua tay muùa chaân. Naøy caùc Tyû-kheo, ví nhö con ngöïa chöa ñöôïc ñieàu phuïc aáy, khi baûo ñi, bò gaäy thuùc, hay bò ngöôøi ñaùnh xe la, lieàn tröôøn ñöùng phía thaân tröôùc vaø ñaïp leân khoâng vôùi chaân tröôùc. Naøy caùc Tyû-kheo, Ta noùi raèng, ngöôøi naøy gioáng nhö ví duï aáy. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ôû ñaây laø haïng ngöôøi chöa ñöôïc ñieàu phuïc. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø taùnh xaáu thöù naêm cuûa con ngöôøi.
15. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, caùc Tyû-kheo buoäc toäi moät Tyû-kheo phaïm toäi. Tyû-kheo aáy bò caùc Tyû-kheo buoäc toäi, khoâng ñeå yù ñeán chuùng Taêng, khoâng ñeå yù ñeán caùc Tyû-kheo buoäc toäi, vôùi toäi phaïm vaø nhö moät ngöôøi bò xuùc phaïm, vò aáy ñi choã naøo vò aáy muoán. Naøy caùc Tyû-kheo, ví nhö con ngöïa chöa ñöôïc ñieàu phuïc aáy, khi baûo ñi, bò gaäy thuùc, hay bò ngöôøi ñaùnh xe la, khoâng ñeå yù ñeán ngöôøi ñaùnh xe, khoâng ñeå yù ñeán caây roi, laáy raêng nghieán haøm thieát ngöïa, vaø ñi choã naøo noù muoán. Naøy caùc Tyû-kheo, Ta noùi raèng, ngöôøi naøy gioáng nhö ví duï aáy. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ôû ñaây laø haïng ngöôøi chöa ñöôïc ñieàu phuïc. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø taùnh xaáu thöù saùu cuûa con ngöôøi.
16. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, caùc Tyû-kheo buoäc toäi moät Tyû-kheo phaïm toäi. Tyû-kheo aáy bò caùc Tyû-kheo buoäc toäi, lieàn noùi: "Toâi khoâng phaïm toäi, toâi khoâng coù phaïm toäi" vaø vò aáy laøm chuùng Taêng böïc mình vôùi söï im laëng. Naøy caùc Tyû-kheo, ví nhö con ngöïa chöa ñöôïc ñieàu phuïc aáy, khi baûo ñi, bò gaäy thuùc, hay bò ngöôøi ñaùnh xe la, khoâng ñi tôùi, khoâng ñi lui, ñöùng laïi taïi choã nhö moät coät truï. Naøy caùc Tyû-kheo, Ta noùi raèng, ngöôøi naøy gioáng nhö ví duï aáy. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø haïng ngöôøi chöa ñöôïc ñieàu phuïc. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø taùnh xaáu thöù baûy cuûa con ngöôøi.
17. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, caùc Tyû-kheo buoäc toäi moät Tyû-kheo phaïm toäi. Tyû-kheo aáy bò caùc Tyû-kheo buoäc toäi, noùi nhö sau: "Taïi sao caùc Toân giaû laïi quaù lo cho toâi. Baét ñaàu töø nay, toâi seõ töø boû hoïc phaùp vaø hoaøn tuïc". Roài vò aáy sau khi töø boû hoïc phaùp vaø hoaøn tuïc noùi nhö sau: "Nay caùc Toân giaû aáy ñöôïc hoan hyû". Naøy caùc Tyû-kheo, ví nhö con ngöïa chöa ñöôïc ñieàu phuïc aáy, khi baûo ñi, bò gaäy thuùc, hay bò ngöôøi ñaùnh xe la, lieàn treùo laïi hai chaân tröôùc, treùo laïi hai chaân sau vaø naèm xuoáng boán chaân taïi ñaáy. Naøy caùc Tyû-kheo, Ta noùi raèng, ngöôøi naøy gioáng nhö ví duï aáy. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø haïng ngöôøi chöa ñöôïc ñieàu phuïc. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø taùnh xaáu thöù taùm cuûa con ngöôøi.
Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø taùm haïng ngöôøi chöa ñöôïc ñieàu phuïc vaø taùm taùnh xaáu cuûa con ngöôøi.
(V) (15) Caùc Caáu Ueá
1. - Naøy caùc Tyû-kheo, coù taùm taâm caáu ueá naøy, theá naøo laø taùm?
2. Naøy caùc Tyû-kheo, khoâng ñoïc tuïng laø caáu ueá cuûa Thaùnh ñieån; naøy caùc Tyû-kheo, khoâng thöùc daäy laø caáu ueá cuûa nhaø; naøy caùc Tyû-kheo, bieáng nhaùc laø caáu ueá cuûa dung saéc; naøy caùc Tyû-kheo, phoùng daät laø caáu ueá cuûa phoøng hoä; naøy caùc Tyû-kheo, aùc haïnh laø caáu ueá cuûa ñaøn baø; naøy caùc Tyû-kheo, xan tham laø caáu ueá cuûa boá thí; caùc phaùp aùc, baát thieän, laø caáu ueá cuûa ñôøi naøy vaø ñôøi sau. Nhöng naøy caùc Tyû-kheo, coøn coù caáu ueá lôùn hôn caùc caáu ueá. Voâ minh laø caáu ueá lôùn nhaát.
Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø taùm loaïi caáu ueá.
Khoâng tuïng laøm nhôùp kinh(VI) (16) Söù Giaû
Khoâng daäy laøm nhôùp nhaø
Bieáng nhaùc laøm nhôùp dung saéc
Phoùng daät laøm nhôùp phoøng hoä
AÙc haïnh nhôùp myõ nhaân
Xan tham nhôùp boá thí
Caùc phaùp aùc laøm nhôùp
Ñôøi naøy vaø ñôøi sau
Nhöng coù loaïi caáu ueá
Hôn taát caû caáu ueá
Ñaáy chính laø voâ minh
Laø caáu ueá lôùn nhaát.1. - Thaønh töïu taùm phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, moät Tyû-kheo xöùng ñaùng ñi laøm söù giaû. Theá naøo laø taùm?
2. ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo laø ngöôøi nghe, khieán ngöôøi khaùc nghe, hoïc vaø khieán ngöôøi khaùc thoï trì, bieát vaø khieán ngöôøi khaùc bieát, thieän xaûo trong vaán ñeà thích hôïp vaø khoâng thích hôïp (hay vaán ñeà kinh ñieån hay khoâng kinh ñieån), khoâng phaûi laø ngöôøi öa caõi nhau.
Thaønh töïu taùm phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, moät Tyû-kheo xöùng ñaùng ñi laøm söù giaû.
3. Thaønh töïu taùm phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, Saøriputta (Xaù-lôïi-phaát) xöùng ñaùng ñi laøm söù giaû. Theá naøo laø taùm?
4. ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Saøriputta laø ngöôøi nghe, vaø khieán ngöôøi khaùc nghe, hoïc vaø khieán ngöôøi khaùc thoï trì, bieát vaø khieán ngöôøi khaùc bieát, thieän xaûo trong vaán ñeà thích hôïp vaø khoâng thích hôïp, khoâng phaûi laø ngöôøi öa caõi nhau.
Thaønh töïu taùm phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, Saøriputta xöùng ñaùng ñi laøm söù giaû:
Vôùi ai khoâng run sôï,(VII) (17) Söï Troùi Buoäc Cuûa Nöõ Nhaân
Ñeán hoäi chuùng baïo ngoân
Khoâng queân lôøi ñaõ hoïc
Khoâng che giaáu giaùo phaùp
Khoâng noùi lôøi nghi hoaëc
Ñöôïc hoûi khoâng phaãn noä
Vò Tyû-kheo nhö vaäy,
Xöùng ñaùng ñi söù giaû.1. - Vôùi taùm hình töôùng, naøy caùc Tyû-kheo, nöõ nhaân troùi buoäc nam nhaân. Theá naøo laø taùm?
2. Naøy caùc Tyû-kheo, nöõ nhaân troùi buoäc nam nhaân vôùi saéc; naøy caùc Tyû-kheo nöõ nhaân troùi buoäc nam nhaân vôùi tieáng cöôøi; naøy caùc Tyû-kheo, nöõ nhaân troùi buoäc nam nhaân vôùi lôøi noùi; naøy caùc Tyû-kheo, nöõ nhaân troùi buoäc nam nhaân vôùi lôøi ca; naøy caùc Tyû-kheo, nöõ nhaân troùi buoäc nam nhaân vôùi nöôùc maét; naøy caùc Tyû-kheo, nöõ nhaân troùi buoäc nam nhaân vôùi aùo quaàn; naøy caùc Tyû-kheo, nöõ nhaân troùi buoäc nam nhaân vôùi vaät taëng; naøy caùc Tyû-kheo, nöõ nhaân troùi buoäc nam nhaân vôùi xuùc chaïm.
Vôùi taùm hình töôùng, naøy caùc Tyû-kheo, nöõ nhaân troùi buoäc nam nhaân. Caùc loaøi höõu tình bò kheùo troùi buoäc bôûi caùc hình töôùng aáy, gioáng nhö troùi buoäc bôûi baãy saäp.
(VIII) (18) Nam Nhaân Troùi Buoäc
1. - Vôùi taùm hình töôùng, naøy caùc Tyû-kheo, nam nhaân troùi buoäc nöõ nhaân. Theá naøo laø taùm?
2. Naøy caùc Tyû-kheo, nam nhaân troùi buoäc nöõ nhaân vôùi saéc; naøy caùc Tyû-kheo nam nhaân troùi buoäc nöõ nhaân vôùi tieáng cöôøi; naøy caùc Tyû-kheo, nam nhaân troùi buoäc nöõ nhaân vôùi lôøi noùi; naøy caùc Tyû-kheo, nam nhaân troùi buoäc nöõ nhaân vôùi lôøi ca; naøy caùc Tyû-kheo, nam nhaân troùi buoäc nöõ nhaân vôùi nöôùc maét; naøy caùc Tyû-kheo, nam nhaân troùi buoäc nöõ nhaân vôùi aùo quaàn; naøy caùc Tyû-kheo, nam nhaân troùi buoäc nöõ nhaân vôùi vaät taëng; naøy caùc Tyû-kheo, nam nhaân troùi buoäc nöõ nhaân vôùi xuùc chaïm.
Vôùi taùm hình töôùng, naøy caùc Tyû-kheo, nam nhaân troùi buoäc nöõ nhaân. Caùc loaøi höõu tình bò kheùo troùi buoäc bôûi caùc hình töôùng aáy, gioáng nhö troùi buoäc bôûi baãy saäp.
(IX) (19) A-Tu-La Pahaøraøda
1. Moät thôøi, Theá Toân truù ôû Veranjaø, döôùi goác caây Nalerupucimanda. Roài vua A-tu-la Pahaøraøda ñi ñeán Theá Toân, sau khi ñeán, ñaûnh leã Theá Toân, roài ñöùng moät beân. Theá Toân noùi vôùi vua A-tu-la Pahaøraøda ñang ñöùng moät beân:
- Naøy Pahaøraøda, coù phaûi caùc A-tu-la thích thuù bieån lôùn?
- Baïch Theá Toân, caùc A-tu-la thích thuù bieån lôùn.
- Naøy Paraøhaøda, coù bao nhieâu söï vi dieäu chöa töøng coù trong bieån lôùn maø do thaáy chuùng , caùc A-tu-la thích thuù bieån lôùn?
- Baïch Theá Toân, coù taùm vi dieäu chöa töøng coù trong bieån lôùn maø do thaáy chuùng, caùc A-tu-la thích thuù bieån lôùn. Theá naøo laø taùm?
2. Baïch Theá Toân, bieån lôùn tuaàn töï thuaän xuoâi, tuaàn töï thuaän höôùng, tuaàn töï saâu daàn, khoâng coù thình lình nhö moät vöïc thaúm. Vì raèng baïch Theá Toân, vì raèng bieån lôùn tuaàn töï thuaän xuoâi, tuaàn töï thuaän höôùng, tuaàn töï saâu daàn, khoâng coù thình lình nhö moät vöïc thaúm, neân baïch Theá Toân, ñaây laø vi dieäu chöa töøng coù thöù nhaát, do thaáy vaäy, thaáy vaäy, caùc A-tu-la thích thuù bieån lôùn.
3. Laïi nöõa, baïch Theá Toân, bieån lôùn ñöùng moät choã, khoâng coù vöôït qua bôø. Vì raèng baïch Theá Toân, bieån lôùn ñöùng moät choã, khoâng coù vöôït qua bôø, baïch Theá Toân, ñaây laø vi dieäu chöa töøng coù thöù hai, do thaáy vaäy, thaáy vaäy, caùc A-tu-la thích thuù bieån lôùn.
4. Laïi nöõa, baïch Theá Toân, bieån lôùn khoâng coù chaáp chöùa xaùc cheát. Neáu coù xaùc cheát trong bieån lôùn, laäp töùc bò quaêng leân bôø hay vaát leân ñaát lieàn. Vì raèng baïch Theá Toân, bieån lôùn khoâng coù chaáp chöùa xaùc cheát. Neáu coù xaùc cheát trong bieån lôùn, laäp töùc bò quaêng leân bôø hay vaát leân ñaát lieàn . Neân Baïch Theá Toân ñaây laø vi dieäu chöa töøng coù thöù ba, do thaáy vaäy, thaáy vaäy, caùc A-tu-la thích thuù bieån lôùn.
5. Laïi nöõa, baïch Theá Toân, phaøm coù caùc con soâng lôùn naøo, ví nhö soâng haèng, soâng Yamunaø, soâng Aciravatì, soâng Sarabhuø, Soâng Mahì, caùc con soâng aáy khi chaûy ñeán bieån, lieàn boû teân hoï cuõ trôû thaønh bieån lôùn. Vì raèng, phaøm coù caùc con soâng lôùn naøo, ví nhö soâng Haèng ... trôû thaønh bieån lôùn, neân baïch Theá Toân, ñaây laø vi dieäu chöa töøng coù thöù tö, do thaáy vaäy, thaáy vaäy, caùc A-tu-la thích thuù bieån lôùn.
6. Laïi nöõa, baïch Theá Toân, phaøm coù nhöõng doøng nöôùc gì ôû ñôøi chaûy vaøo bieån lôùn, phaøm coù nhöõng nöôùc möa töø trôøi rôi xuoáng, nhöng khoâng vì vaäy bieån lôùn ñöôïc thaáy coù vôi coù ñaày. Baïch Theá Toân, vì raèng, phaøm coù nhöõng doøng nöôùc gì ôû ñôøi chaûy vaøo bieån lôùn, phaøm coù nhöõng nöôùc möa töø trôøi rôi xuoáng, nhöng khoâng vì vaäy bieån lôùn ñöôïc thaáy coù vôi coù ñaày, baïch Theá Toân, ñaây laø vi dieäu chöa töøng coù thöù naêm, do thaáy vaäy, thaáy vaäy, caùc A-tu-la thích thuù bieån lôùn.
7. Laïi nöõa, baïch Theá Toân, bieån lôùn chæ coù moät vò laø vò maën. Vì raèng, baïch Theá Toân, bieån lôùn chæ coù moät vò laø vò maën, neân baïch Theá Toân, ñaây laø vi dieäu chöa töøng coù thöù saùu do thaáy vaäy, thaáy vaäy, caùc A-tu-la thích thuù bieån lôùn.
8. Laïi nöõa, baïch Theá Toân, bieån lôùn coù nhieàu chaâu baùu, nhieàu loaïi chaâu baùu, ôû ñaây coù nhöõng chaâu baùu naøy, nhö chaân traâu, ma-ni chaâu, löu-ly, xa-cöø, ngoïc bích, san hoâ, baïc, vaøng, ngoïc ñoû, maõ naõo. Vì raèng, Baïch Theá Toân , bieån lôùn coù nhieàu chaâu baùu, nhieàu loaïi chaâu baùu, ôû ñaây coù nhöõng chaâu baùu naøy, nhö chaân traâu, ma-ni chaâu, löu-ly, xa-cöø, ngoïc bích, san hoâ, baïc, vaøng, ngoïc ñoû, maõ naõo. Baïch Theá Toân ñaây laø vi dieäu chöa töøng coù thöù baûy, do thaáy vaäy, thaáy vaäy, caùc A-tu-la thích thuù bieån lôùn.
9. Laïi nöõa, baïch Theá Toân, bieån lôùn laø truù xöù caùc loaïi chuùng sanh lôùn, taïi ñaáy, coù nhöõng chuùng sanh nhö caùc con Timi, Timingalaø, Timiramingalaø, nhöõng loaïi Asuraø (A-tu-la), caùc loaïi Naøgaø, caùc loaïi Gandhabbaø. Trong bieån coù nhöõng loaøi höõu tình coù töï ngaõ daøi moät traêm do tuaàn, hai traêm, ba traêm, boán traêm, naêm traêm do tuaàn. Vì raèng, baïch Theá Toân, bieån lôùn laø truù xöù caùc loaøi chuùng sanh lôùn ... naêm traêm do tuaàn, neân baïch Theá Toân, ñaây laø vi dieäu chöa töøng coù thöù taùm, do thaáy vaäy, thaáy vaäy, caùc A-tu-la thích thuù bieån lôùn. Nhöng baïch Theá Toân, caùc Tyû-kheo coù thích thuù trong Phaùp vaø Luaät naøy?
- Naøy Pahaøraøda, Tyû-kheo coù thích thuù trong Phaùp vaø Luaät naøy.
- Baïch Theá Toân, trong Phaùp vaø Luaät naøy coù bao nhieâu phaùp vi dieäu chöa töøng coù maø do thaáy chuùng, thaáy chuùng caùc Tyû-kheo thích thuù trong phaùp vaø luaät naøy?
10. - Naøy Pahaøraøda, coù taùm phaùp vi dieäu naøy chöa töøng coù trong Phaùp vaø Luaät maø do thaáy chuùng, thaáy chuùng caùc Tyû-kheo thích thuù trong phaùp vaø luaät naøy. Theá naøo laø taùm?
11. Ví nhö, naøy Pahaøraøda, bieån lôùn tuaàn töï thuaän xuoâi, tuaàn töï thuaän höôùng, tuaàn töï saâu daàn, khoâng coù thình lình nhö moät vöïc thaúm. Cuõng vaäy, naøy Pahaøraøda, trong Phaùp vaø Luaät naøy, caùc hoïc phaùp laø tuaàn töï, caùc quaû dò thuïc laø tuaàn töï, caùc con ñöôøng laø tuaàn töï, khoâng coù söï theå chaáp chaùnh trí thình lình. Naøy Pahaøraøda, vì raèng trong phaùp vaø luaät naøy, caùc hoïc phaùp laø tuaàn töï, caùc quaû dò thuïc laø tuaàn töï, caùc con ñöôøng laø tuaàn töï, khoâng coù söï theå chaáp chaùnh trí thình lình, neân naøy Pahaøraøda, ñaây laø vi dieäu chöa töøng coù thöù nhaát maø do thaáy vaäy, thaáy vaäy, caùc Tyû-kheo thích thuù trong Phaùp vaø Luaät naøy.
12. Ví nhö, naøy Pahaøraøda, bieån lôùn ñöùng moät choã, khoâng coù vöôït qua bôø. Cuõng vaäy, naøy Pahaøraøda, khi caùc hoïc phaùp ñöôïc ta söûa soaïn cho caùc ñeä töû, caùc ñeä töû cuûa ta, daàu cho vì nhaân sinh maïng, cuõng khoâng vöôït qua,. Vì raèng naøy Pahaøraøda caùc hoïc phaùp ñöôïc ta söûa soaïn cho caùc ñeä töû, caùc ñeä töû cuûa ta, daàu cho vì nhaân sinh maïng, cuõng khoâng vöôït qua,. Neân naøy Pahaøraøda, trong Phaùp vaø Luaät naøy, ñaây laø vi dieäu chöa töøng coù thöù hai do maø do thaáy vaäy, thaáy vaäy, caùc Tyû-kheo thích thuù trong Phaùp vaø Luaät naøy.
13. Ví nhö, naøy Pahaøraøda, bieån lôùn khoâng coù chaáp chöùa xaùc cheát. Neáu coù xaùc cheát trong bieån lôùn, laäp töùc bò quaêng leân bôø hay vaát leân ñaát lieàn. Cuõng vaäy, naøy Pahaøraøda, ngöôøi naøo laø aùc giôùi, theo aùc phaùp, sôû haønh baát tònh ñaùng nghi ngôø, coù nhöõng haønh vi che ñaäy, khoâng phaûi laø Sa-moân, nhöng töï nhaän laø Sa-moân, khoâng phaûi soáng Phaïm haïnh nhöng töï nhaän coù Phaïm haïnh, noäi taâm hoâi haùm, öù ñaày tham duïc, taùnh tình baát tònh. Chuùng Taêng khoâng soáng chung vôùi ngöôøi aáy, laäp töùc hoäi hoïp laïi vaø ñuoåi ngöôøi aáy ra khoûi. Daàu cho ngöôøi aáy coù ngoài giöõa chuùng Tyû-kheo Taêng, nhöng ngöôøi aáy soáng xa chuùng Taêng vaø chuùng Taêng soáng xa ngöôøi aáy. Vì raèng, naøy Pahaøraøda, ngöôøi aáy laø aùc giôùi, theo aùc phaùp, ... taùnh tình baát tònh ... vaø chuùng Taêng soáng xa vò aáy, neân naøy Pahaøraøda, trong phaùp vaø luaät naøy, ñaây laø phaùp vi dieäu chöa töøng coù thöù ba maø do thaáy vaäy, thaáy vaäy, caùc Tyû-kheo thích thuù trong Phaùp vaø Luaät naøy.
14. Ví nhö, naøy Pahaøraøda, phaøm coù caùc con soâng lôùn naøo, ví nhö soâng haèng, soâng Yamunaø, soâng Aciravatì, soâng Sarabhuø, Soâng Mahì, caùc con soâng aáy khi chaûy ñeán bieån, lieàn boû teân hoï cuõ trôû thaønh bieån lôùn. Cuõng vaäy, naøy Pahaøraøda, coù boán giai caáp: Saùt-ñeá-lî, Baø-la-moân, Pheä-xaù, Thuû-ñaø, sau khi töø boû gia ñình, soáng khoâng gia ñình, xuaát gia trong Phaùp vaø Luaät ñöôïc Nhö Lai tuyeân boá, hoï töø boû teân vaø hoï cuûa hoï töø tröôùc, vaø hoï trôû thaønh nhöõng Sa-moân Thích töû. Naøy Pahaøraøda, trong Phaùp vaø Luaät naøy, ñaây laø phaùp vi dieäu chöa töøng coù thöù tö maø do thaáy vaäy, thaáy vaäy, caùc Tyû-kheo thích thuù trong Phaùp vaø Luaät naøy.
15. Ví nhö, naøy Pahaøraøda, phaøm coù nhöõng doøng nöôùc gì ôû ñôøi chaûy vaøo bieån lôùn, phaøm coù nhöõng nöôùc möa töø trôøi rôi xuoáng, nhöng khoâng vì vaäy bieån lôùn ñöôïc thaáy coù vôi coù ñaày. Cuõng vaäy, naøy Pahaøraøda, neáu coù nhieàu Tyû-kheo nhaäp vaøo Nieát-baøn giôùi khoâng coù dö y, Nieát-baøn giôùi cuõng khoâng vì vaäy ñöôïc thaáy coù vôi coù ñaày. Naøy Pahaøraøda, neáu coù nhieàu vò Tyû-kheo nhaäp vaøo Nieát-baøn giôùi khoâng coù dö y, Nieát-baøn giôùi cuõng khoâng vì vaäy ñöôïc thaáy coù vôi coù ñaày. Naøy Pahaøraøda, trong Phaùp vaø Luaät naøy, ñaây laø phaùp vi dieäu chöa töøng coù thöù naêm maø do thaáy vaäy, thaáy vaäy, caùc Tyû-kheo thích thuù trong Phaùp vaø Luaät naøy.
16. Ví nhö, naøy Pahaøraøda, bieån lôùn chæ coù moät vò maën. Cuõng vaäy, naøy Pahaøraøda, Phaùp vaø Luaät cuõng chæ coù moät vò laø vò giaûi thoaùt. Naøy Pahaøraøda, trong Phaùp vaø Luaät naøy, ñaây laø phaùp vi dieäu chöa töøng coù thöù saùu maø do thaáy vaäy, thaáy vaäy, caùc Tyû-kheo thích thuù trong Phaùp vaø Luaät naøy.
17. Ví nhö, naøy Pahaøraøda, bieån lôùn coù nhieàu chaâu baùu, coù nhieàu loaïi chaâu baùu, ôû ñaây coù nhöõng chaâu baùu naøy, nhö chaân traâu, ma-ni chaâu, löu-ly, xa-cöø, ngoïc bích, san hoâ, baïc, vaøng, ngoïc ñoû, maõ naõo. Cuõng vaäy, naøy Pahaøraøda, Phaùp vaø Luaät naøy coù nhieàu chaâu baùu, nhieàu loaïi chaâu baùu, ôû ñaáy coù nhöõng chaâu baùu naøy, nhö Boán nieäm xöù, Boán chaùnh caàn, Boán nhö yù tuùc, Naêm caàn, Naêm löïc, Baûy giaùc chi, Thaùnh ñaïo taùm ngaønh. Naøy Pahaøraøda, vì raèng Phaùp vaø Luaät naøy coù nhieàu chaâu baùu, nhieàu loaïi chaâu baùu, ôû ñaáy coù nhöõng chaâu baùu naøy, nhö Boán nieäm xöù ... Thaùnh ñaïo taùm ngaønh, neân naøy Pahaøraødan, trong Phaùp vaø Luaät naøy, ñaây laø phaùp vi dieäu chöa töøng coù thöù baûy maø do thaáy vaäy, thaáy vaäy, caùc Tyû-kheo thích thuù trong Phaùp vaø Luaät naøy.
18. Ví nhö, naøy Pahaøraøda, bieån lôùn laø truù xöù caùc loaïi chuùng sanh lôùn, taïi ñaáy, coù nhöõng chuùng sanh nhö caùc con Timi, Timingalaø, Timiramingalaø, nhöõng loaïi Asuraø (A-tu-la), caùc loaïi Naøgaø, caùc loaïi Gandhabbaø. Trong bieån coù nhöõng loaøi höõu tình vôùi töï ngaõ daøi moät traêm do tuaàn, hai traêm, ba traêm, boán traêm, naêm traêm do tuaàn. Cuõng vaäy, naøy Pahaøraøda, Phaùp vaø Luaät laø truù xöù cuûa caùc loaøi chuùng sanh lôùn. ÔÛ ñaáy coù nhöõng loaïi chuùng sanh naøy: baäc Döï löu, baäc ñaõ höôùng ñeán chöùng ngoä Döï löu quaû, baäc Nhaát Lai, baäc ñaõ höôùng ñeán chöùng ngoä Nhaát lai quaû, baäc Baát lai, baäc ñaõ höôùng ñeán chöùng ngoä Baát lai quaû, baäc A-la-haùn, baäc ñaõ höôùng ñeán chöùng ngoä quaû A-la-haùn. Naøy Pahaøraøda, vì raèng Phaùp vaø Luaät naøy laø truù xöù cuûa caùc loaïi chuùng sanh lôùn. ÔÛ ñaáy coù nhöõng chuùng sanh naøy ... quaû A-la-haùn. Naøy Pahaøraøda, trong Phaùp vaø Luaät naøy, ñaây laø phaùp vi dieäu chöa töøng coù thöù taùm maø do thaáy vaäy, thaáy vaäy, caùc Tyû-kheo thích thuù trong Phaùp vaø Luaät naøy.
Naøy Pahaøraøda, ñaây laø taùm phaùp vi dieäu, chöa töøng coù trong phaùp vaø luaät vaø do thaáy vaäy, do thaáy vaäy, caùc Tyû-kheo thích thuù trong Phaùp vaø Luaät naøy.
(X) (20) Ngaøy Trai Giôùi
1. Nhö vaày toâi nghe:
Moät thôøi, Theá Toân truù ôû Saøvavatthì, taïi Ñoâng vieân, choã laâu ñaøi meï Migaøra. Luùc baáy giôø Theá Toân, nhaân ngaøy trai giôùi, ñang ngoài, coù chuùng Taêng ñoanh vaây. Roài Toân giaû Ananda, khi ñeâm ñaõ gaàn maõn, vaø canh moät ñaõ qua, töø choã ngoài, ñöùng daäy, ñaép thöôïng y vaøo moät beân vai, chaép tay vaùi chaøo Theá Toân vaø baïch Theá Toân:
- Baïch Theá Toân, ñeâm ñaõ gaàn maõn, canh moät ñaõ qua, chuùng Tyû-kheo ñaõ ngoài laâu, baïch Theá Toân, Theá Toân haõy ñoïc giôùi boån cho caùc Tyû-kheo.
Khi ñöôïc noùi vaäy, Theá Toân giöõ im laëng.
2. Laàn thöù hai, Toân giaû Ananda, khi ñeâm ñaõ gaàn maõn, vaø canh giöõa ñaõ qua, töø choã ngoài, ñöùng daäy, ñaép thöôïng y vaøo moät beân vai, chaép tay vaùi chaøo Theá Toân vaø baïch Theá Toân:
- Baïch Theá Toân, ñeâm ñaõ gaàn maõn, canh cuoái ñaõ qua, chuùng Tyû-kheo ñaõ ngoài laâu, baïch Theá Toân, Theá Toân haõy ñoïc giôùi boån cho caùc Tyû-kheo.
3. Laàn thöù ba, Toân giaû Ananda, khi ñeâm ñaõ gaàn maõn, vaø canh cuoái ñaõ qua, raïng ñoâng ñaõ khôûi, maët ñeâm ñaõ saùng roõ, töø choã ngoài, ñöùng daäy, ñaép thöôïng y vaøo moät beân vai, chaép tay vaùi chaøo Theá Toân vaø baïch Theá Toân:
- Baïch Theá Toân, ñeâm ñaõ gaàn maõn, canh cuoái ñaõ qua, raïng ñoâng ñaõ khôûi, maët ñeâm ñaõ saùng toû, chuùng Tyû-kheo ñaõ ngoài laâu, baïch Theá Toân, Theá Toân haõy ñoïc giôùi boån cho caùc Tyû-kheo.
- Naøy Ananda, hoäi chuùng khoâng ñöôïc thanh tònh.
4. Roài Toân giaû Mahaømoggallaøna suy nghó nhö sau: "Ñeà caäp ñeán ngöôøi naøo, Theá Toân ñaõ noùi: "Naøy Ananda, hoäi chuùng khoâng ñöôïc thanh tònh "? Roài Toân giaû Mahaømoggallaøna, vôùi taâm cuûa mình, chuù taâm taùc yù ñeán toaøn theå chuùng Tyû-kheo Taêng, Toân giaû thaáy moät ngöôøi aáy laø aùc giôùi, theo aùc phaùp, sôû haønh baát tònh, ñaùng nghi ngôø, coù nhöõng haønh vi che ñaäy, khoâng phaûi laø Sa-moân nhöng töï nhaän laø Sa-moân, khoâng soáng Phaïm haïnh nhöng töï nhaän laø soáng Phaïm haïnh, noäi taâm hoâi haùm, öù ñaày tham duïc, taùnh tình baát tònh, ñang ngoài giöõa chuùng Tyû-kheo; thaáy vaäy, lieàn töø choã ngoài ñöùng daäy, ñi ñeán ngöôøi aáy, sau khi ñeán, noùi vôùi ngöôøi aáy:
- Naøy Hieàn giaû, haõy ñöùng daäy. Theá Toân ñaõ thaáy OÂng. Ñoái vôùi Hieàn giaû, khoâng theå chung soáng vôùi caùc Tyû-kheo.
- Ñöôïc noùi nhö vaäy, ngöôøi aáy im laëng. Laàn thöù hai, Toân giaû Mahaømoggallaøna noùi vôùi ngöôøi aáy:
- Naøy Hieàn giaû, haõy ñöùng daäy. Theá Toân ñaõ thaáy OÂng. Ñoái vôùi Hieàn giaû, khoâng theå chung soáng vôùi caùc Tyû-kheo.
Laàn thöù hai, ngöôøi aáy im laëng. Laàn thöù ba, Toân giaû Mahaømoggallaøna noùi vôùi ngöôøi aáy:
- Naøy Hieàn giaû, haõy ñöùng daäy. Theá Toân ñaõ thaáy OÂng. Ñoái vôùi Hieàn giaû, khoâng theå chung soáng vôùi caùc Tyû-kheo.
Laàn thöù ba, ngöôøi aáy im laëng.
5. Roài Toân giaû Mahaømoggallaøna naém laáy caùnh tay ngöôøi aáy, ñaåy ra khoûi cöûa, ñoùng choát cöûa laïi, roài ñi ñeán Theá Toân, sau khi ñeán, baïch Theá Toân:
- Baïch Theá Toân, ngöôøi aáy ñaõ bò con ñuoåi ra khoûi. Hoäi chuùng ñaõ thanh tònh. Baïch Theá Toân, haõy thuyeát giôùi boån cho chuùng Tyû-kheo.
- Thaät vi dieäu thay, naøy Mahaømoggallaøna! Thaät hy höõu thay, naøy Mahaømoggallaøna! Cho ñeán khi bò naém tay, keû ngu só kia môùi ñi.
Roài Theá Toân baûo caùc Tyû-kheo:
- Naøy caùc Tyû-kheo, caùc Thaày haõy haønh trì Uposatha (Boá-taùt), haõy ñoïc giôùi boån. Baét ñaàu töø nay, naøy caùc Tyû-kheo, Ta seõ khoâng ñoïc giôùi boån. Naøy caùc Tyû-kheo, khoâng coù söï kieän, khoâng coù cô hoäi raèng Nhö Lai coù theå ñoïc giôùi boån trong moät hoäi chuùng khoâng thanh tònh.
7. Naøy caùc Tyû-kheo, trong bieån lôùn coù taùm phaùp vi dieäu chöa töøng coù naøy maø do thaáy vaäy, thaáy vaäy, caùc Asuraø (A-tu-la) thích thuù bieån lôùn. Theá naøo laø taùm?
Naøy caùc Tyû-kheo, bieån lôùn tuaàn töï xuoâi, tuaàn töï thuaän höôùng ... (nhö treân, Kinh soá 19, töø ñoaïn soá 2 ñeán soá 9) ... Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø vi dieäu chöa töøng coù thöù taùm maø do thaáy vaäy, thaáy vaäy, caùc Asuraø (A-tu-la) thích thuù bieån lôùn.
Naøy caùc Tyû-kheo, trong bieån lôùn coù taùm phaùp vi dieäu chöa töøng coù naøy maø do thaáy vaäy, thaáy vaäy, caùc Asuraø thích thuù bieån lôùn.
8. Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, trong Phaùp vaø Luaät naøy coù taùm phaùp vi dieäu chöa töøng coù naøy maø do thaáy vaäy, thaáy vaäy, caùc Asuraø thích thuù Phaùp vaø Luaät naøy. Theá naøo laø taùm?
Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, bieån lôùn tuaàn töï thuaän xuoâi, tuaàn töï thuaän höôùng ... (nhö treân 19, ñoaïn soá 11 vôùi nhöõng thay ñoåi caàn thieát ) ... Naøy caùc Tyû-kheo, trong Phaùp vaø Luaät naøy, ñaây laø vi dieäu chöa töøng coù thöù taùm maø do thaáy vaäy, thaáy vaäy, caùc Tyû-kheo hoan hyû trong Phaùp vaø Luaät naøy.
Naøy caùc Tyû-kheo, trong Phaùp vaø Luaät naøy, coù taùm phaùp vi dieäu, chöa töøng coù naøy maø do thaáy vaäy, thaáy vaäy, caùc Tyû-kheo hoan hyû trong Phaùp vaø Luaät naøy.
III. Phaåm Gia Chuû
(I) (21) Ugga ÔÛ Vesali
1. Moät thôøi, Theá Toân truù ôû Vesaøli, taïi Ñaïi Laâm, ôû ngoâi nhaø coù noùc nhoïn. Taïi ñaáy, Theá Toân baûo caùc Tyû-kheo:
- "Naøy caùc Tyû-kheo! ". - "Baïch Theá Toân ".
Caùc tyû-kheo aáy vaâng ñaùp Theá Toân. Theá toân noùi nhö sau:
2. - Naøy caùc Tyû-kheo, gia chuû Ugga, ngöôøi Vesaøli, thaønh töïu taùm phaùp vi dieäu chöa töøng coù. Caùc Thaày haõy thoï trì nhö vaäy.
Theá Toân noùi nhö vaäy. Noùi nhö vaäy xong, baäc Thieän Theä töø choã ngoài ñöùng daäy ñi vaøo tònh xaù.
3. Roài moät Tyû-kheo ñaép y vaøo buoåi saùng, caàm baùt y, ñi ñeán truù xaù cuûa gia chuû Ugga ngöôøi Vesaøli; sau khi ñeán, lieàn ngoài xuoáng treân choã ñaõ soaïn saün. Roài gia chuû Ugga ngöôøi Vesaøli, ñi ñeán Tyû-kheo aáy, sau khi ñeán, ñaûnh leã Tyû-kheo aáy roài ngoài xuoáng moät beân. Tyû-kheo aáy noùi vôùi gia chuû Ugga, ngöôøi Vesaøli, ñang ngoài xuoáng moät beân:
4. - Naøy gia chuû, Theá Toân coù noùi raèng: " Gia chuû Ugga ngöôøi Vesaøli naøy, thaønh töïu taùm phaùp vi dieäu chöa töøng coù". Naøy gia chuû, theá naøo laø taùm phaùp vi dieäu chöa töøng coù aáy, maø Theá Toân noùi gia chuû laø ngöôøi ñöôïc thaønh töïu?
- Thöa Toân giaû, toâi khoâng bieát Theá Toân ñaõ noùi toâi thaønh töïu taùm phaùp vi dieäu chöa töøng coù laø gì. Nhöng thöa Toân giaû, toâi coù taùm phaùp vi dieäu chöa töøng coù naøy, haõy laéng nghe vaø kheùo taùc yù, toâi seõ noùi:
- Vaâng, naøy gia chuû.
Tyû-kheo aáy vaâng ñaùp gia chuû Ugga ngöôøi Vesaøli. Gia chuû Ugga ngöôøi Vesaøli noùi nhö sau:
5. - Thöa Toân giaû, khi toâi laàn ñaàu tieân chæ töø xa thaáy Theá Toân thoâi, thöa Toân giaû, chæ thaáy Theá Toân thoâi, taâm toâi ñöôïc tònh tín. Thöa Toân giaû, ñaây laø phaùp vi dieäu thöù nhaát, ñöôïc coù ôû nôi toâi. Roài thöa Toân giaû, vôùi taâm tònh tín aáy, toâi haàu haï Theá Toân. Theá Toân thuyeát phaùp thuaän thöù cho toâi, nhö thuyeát veà boá thí, thuyeát veà giôùi, thuyeát veà coõi Trôøi, noùi ñeán söï nguy haïi, haï lieät, nhieãm oâ cuûa caùc duïc vaø söï lôïi ích cuûa vieãn ly.
6. Khi Theá Toân bieát toâi taâm ñaõ saün saøng, taâm ñaõ nhu thuaän, taâm khoâng trieàn caùi, taâm ñöôïc phaán khôûi, taâm ñöôïc hoan hyû, Theá Toân môùi thuyeát nhöõng phaùp ñöôïc chö Phaät taùn döông ñeà cao: "Khoå, Taäp, Dieät, Ñaïo". Cuõng nhö moät taám vaûi thuaàn baïch, caùc chaám ñen ñöôïc goät röûa, raát deã thaám maøu nhuoäm. Cuõng vaäy, chính taïi choã ngoài aáy, phaùp nhaõn xa traàn ly caáu khôûi leân nôi toâi: "Phaøm phaùp gì ñöôïc taäp khôûi, taát caû Phaùp aáy ñeàu bò ñoaïn dieät". Roài thöa Toân giaû, khi toâi thaáy phaùp, ñaït phaùp, bieát phaùp, theå nhaäp vaøo phaùp, nghi ngôø ñöôïc vöôït qua, do döï truø dieät, ñaït ñöôïc voâ sôû uùy, khoâng yù cöù ngöôøi khaùc ñoái vôùi phaùp baäc Ñaïo sö. Taïi ñaáy, toâi quy y Phaät, quy y Phaùp vaø chuùng Taêng, toâi thoï laõnh naêm hoïc phaùp veà Phaïm haïnh. Thöa Toân giaû, ñaây laø phaùp vi dieäu chöa töøng coù thöù hai, ñöôïc coù ôû nôi toâi.
7. Thöa Toân giaû, toâi coù boán vôï ñeàu coøn treû tuoåi. Roài toâi ñi ñeán caùc ngöôøi vôï aáy; sau khi ñeán, toâi noùi vôùi caùc ngöôøi vôï aáy nhö sau: "Naøy caùc vò, toâi ñaõ thoï laõnh naêm hoïc phaùp veà Phaïm haïnh. Ai muoán, haõy höôûng thoï taøi saûn ôû choã naøy, hay laøm caùc coâng ñöùc, hay ñi ñeán gia ñình baø con cuûa mình, hay ai coù öng yù ngöôøi ñaøn oâng naøo, toâi seõ cho caùc vò". Ñöôïc noùi nhö vaäy, thöa Toân giaû, ngöôøi vôï lôùn cuûa toâi noùi vôùi toâi: "Thöa gia chuû Ugga, haõy cho toâi ngöôøi ñaøn oâng teân naøy". Roài thöa Toân giaû, toâi cho môøi ngöôøi aáy laïi, vôùi tay traùi toâi caàm ngöôøi vôï, vôùi tay phaûi toâi caàm bình nöôùc, roài toâi röûa saïch ngöôøi aáy. Thöa Toân giaû, töø khi boû ngöôøi vôï treû, taâm toâi khoâng coù moät chuùt ñoåi khaùc. Thöa Toân giaû, ñaây laø phaùp vi dieäu, chöa töøng coù thöù ba, ñöôïc coù ôû nôùi toâi.
8. Thöa Toân giaû, coù nhöõng taøi saûn ôû trong gia ñình toâi, chuùng ñöôïc phaân chia giöõa nhöõng ngöôøi coù giôùi vaø nhöõng ngöôøi toát laønh. Thöa Toân giaû, ñaây laø phaùp vi dieäu, chöa töøng coù thöù tö, ñöôïc coù ôû vôùi toâi.
9. Khi toâi haàu haï moät Tyû-kheo, toâi haàu haï raát caån thaän, khoâng phaûi khoâng caån thaän. Thöa Toân giaû, ñaây laø phaùp vi dieäu, chöa töøng coù thöù naêm, ñöôïc coù ôû vôùi toâi.
10. Thöa Toân giaû, neáu Toân giaû aáy thuyeát phaùp cho toâi, toâi nghe heát söùc caån thaän, khoâng phaûi khoâng caån thaän. Neáu Toân giaû aáy khoâng thuyeát phaùp cho toâi, thôøi toâi thuyeát phaùp cho vò aáy. Thöa Toân giaû, ñaây laø phaùp vi dieäu, chöa töøng coù thöù saùu, ñöôïc coù ôû nôi toâi.
11. Thaät khoâng phaûi laø vi dieäu, thöa Toân giaû, chö Thieân sau khi ñeán, baûo toâi: "Naøy gia chuû, Phaùp ñöôïc Theá Toân kheùo thuyeát giaûng! ". Khi ñöôïc noùi vaäy, thöa Toân giaû, toâi noùi vôùi chö Thieân aáy nhö sau: "Daàu cho chö Thieân caùc ngöôøi coù noùi nhö vaäy hay khoâng noùi nhö vaäy, phaùp ñöôïc Theá Toân kheùo thuyeát giaûng ". Thöa Toân giaû, tuy vaäy taâm toâi khoâng coù töï haøo veà nhaân duyeân aáy, nghóa laø: "Chö Thieân ñeán vôùi ta, ta cuøng noùi chuyeän vôùi chö Thieân". Thöa Toân giaû, ñaây laø phaùp vi dieäu, chöa töøng coù thöù baûy, ñöôïc coù ôû nôi toâi.
12. Thöa Toân giaû, naêm haï phaàn kieát söû naøy ñöôïc Theá Toân thuyeát giaûng, toâi thaáy roõ khoâng coù moät phaùp naøo khoâng ñöôïc ñoaïn taän ôû nôi toâi. Thöa Toân giaû, ñaây laø phaùp vi dieäu, chöa töøng coù thöù taùm, ñöôïc coù ôû nôi toâi.
Thöa Toân giaû, taùm phaùp vi dieäu chöa töøng coù naøy coù maët. Nhöng toâi khoâng bieát Theá Toân ñaõ noùi toâi thaønh töïu taùm phaùp vi dieäu chöa töøng coù naøo?
13. Roài Tyû-kheo aáy, sau khi nhaän ñoà aên khaát thöïc taïi truù xöù cuûa gia chuû Ugga, ngöôøi Vesaøli, töø choã ngoài ñöùng daäy vaø ra ñi. Roài Tyû-kheo aáy, sau khi aên xong, treân con ñöôøng khaát thöïc trôû veà, ñi ñeán Theá Toân, sau khi ñeán, ñaûnh leã Theá Toân roài ngoài xuoáng moät beân. Ngoài xuoáng moät beân, Tyû-kheo aáy ñem taát caû caâu chuyeän noùi vôùi gia chuû Ugga ngöôøi Vesaøli thuaät laïi vôùi Theá Toân.
14. - Laønh thay, laønh thay! naøy Tyû-kheo, gia chuû Ugga ngöôøi Vesaøli neáu coù traû lôøi moät caùch chôn chaùnh, coù theå traû lôøi nhö vaäy. Naøy Tyû-kheo, ta ñaõ noùi gia chuû Ugga ngöôøi Vesaøli thaønh töïu taùm phaùp vi dieäu chöa töøng coù naøy. Naøy Tyû-kheo, haõy thoï trì raèng gia chuû Ugga, ngöôøi Vesaøli, ñöôïc thaønh töïu taùm phaùp vi dieäu chöa töøng coù naøy.
(II) (22) Ugga Ngöôøi Hatthigama
1. Moät thôøi, Theá Toân truù ôû giöõa daân chuùng Vajji, taïi laøng Hatthi. Taïi ñaáy, Theá Toân goïi caùc Tyû-kheo ... (nhö kinh 21.1) ... Theá Toân noùi nhö sau:
2. - Naøy caùc Tyû-kheo, gia chuû Ugga, ngöôøi Hatthigama, thaønh töïu taùm phaùp vi dieäu chöa töøng coù. Caùc Thaày haõy thoï trì nhö vaäy.
Theá Toân noùi nhö vaäy. Noùi nhö vaäy xong, baäc Thieän Theä töø choã ngoài ñöùng daäy ñi vaøo tònh xaù.
3-4. ... (nhö kinh 21.3-4 ôû treân, vôùi caùc söûa ñoåi caàn thieát ) ...
5. - Thöa Toân giaû, khi toâi coøn vui chôi ôû röøng Naøga, laàn ñaàu tieân, toâi thaáy Theá Toân töø ñaèng xa. Chæ thaáy Theá Toân thoâi, thöa Toân giaû, taâm toâi ñöôïc tònh tín, vaø say röôïu ñöôïc ñoaïn taän. Thöa Toân giaû, ñaây laø phaùp vi dieäu, chöa töøng coù thöù nhaát, ñöôïc coù ôû nôi toâi. Roài thöa Toân giaû, vôùi taâm tònh tín aáy, toâi haàu haï Theá Toân. Roài Theá Toân thuyeát phaùp thuaän thöù cho toâi nhö thuyeát phaùp veà boá thí, thuyeát veà giôùi, thuyeát veà coõi trôøi, noùi leân söï nguy haïi, söï haï lieät, nhieãm oâ cuûa caùc duïc vaø söï lôïi ích cuûa vieãn ly.
6 - 8. (Phaùp vi dieäu thöù hai, thöù ba, thöù tö gioáng nhö kinh 21.6-8 vôùi nhöõng thay ñoåi caàn thieát) ... chöa töøng coù thöù tö, ñöôïc coù ôû nôi toâi.
9. Khi toâi haàu haï moät Tyû-kheo, toâi haàu haï raát caûn thaän, khoâng phaûi khoâng caûn thaän. Thöa Toân giaû, neáu Toân giaû aáy thuyeát phaùp cho toâi, toâi nghe heát söùc caån thaän, khoâng phaûi khoâng caån thaän. Neáu Toân giaû aáy khoâng thuyeát phaùp cho toâi, thôøi toâi thuyeát phaùp cho vò aáy. Thöa Toân giaû, ñaây laø phaùp vi dieäu, chöa töøng coù thöù naêm, ñöôïc coù ôû toâi.
10. Thaät khoâng phaûi laø vi dieäu, thöa Toân giaû, khi toâi môøi chuùng Taêng, chö Thieân ñeán vaø baûo toâi: "Naøy gia chuû, Tyû-kheo naøy laø vò caâu phaàn giaûi thoaùt; Tyû-kheo naøy laø vò Tueä giaûi thoaùt; Tyû-kheo naøy laø vò Thaân chöùng; Tyû-kheo naøy laø vò Kieán chí; Tyû-kheo naøy laø vò Tín giaûi thoaùt; Tyû-kheo naøy laø vò Tuøy phaùp haønh; Tyû-kheo naøy laø vò Tuøy tín haønh; vò naøy giöõ giôùi, theo thieän phaùp; vò naøy phaù giôùi, theo aùc phaùp ". Nhöng khi toâi cuùng döôøng chuùng Taêng, toâi khoâng caûm thaáy coù taâm nhö vaäy khôûi leân: "Vò naøy toâi cuùng ít" hay "Vò naøy toâi cuùng nhieàu". Nhöng thöa Toân giaû, toâi cuùng vôùi taâm bình ñaúng. Thöa Toân giaû, ñaây laø phaùp vi dieäu, chöa töøng coù thöù saùu, ñöôïc coù ôû toâi.
11. Thaät khoâng phaûi laø vi dieäu, thöa Toân giaû, chö Thieân sau khi ñeán, baûo toâi: "Naøy gia chuû, Phaùp ñöôïc Theá Toân kheùo thuyeát giaûng!". Khi ñöôïc noùi vaäy, thöa Toân giaû, toâi noùi vôùi chö Thieân aáy nhö sau: "Daàu cho chö Thieân caùc ngöôøi coù noùi nhö vaäy hay khoâng noùi nhö vaäy, phaùp ñöôïc Theá Toân kheùo thuyeát giaûng ". Thöa Toân giaû, tuy vaäy taâm toâi khoâng coù töï haøo veà nhaân duyeân aáy, nghóa laø: "Chö Thieân ñeán vôùi ta, ta cuøng noùi chuyeän vôùi chö Thieân". Thöa Toân giaû, ñaây laø phaùp vi dieäu, chöa töøng coù thöù baûy, ñöôïc coù ôû nôi toâi.
12. Thöa Toân giaû, neáu toâi meänh chung tröôùc Theá Toân, ñaây khoâng coù gì laø vi dieäu, neáu Theá Toân noùi veà toâi nhö sau: "Khoâng coù moät kieát söû naøo, do kieát söû aáy, gia chuû Ugga ngöôøi laøng Hatthigaøma coù theå trôû lui laïi ñôøi naøy". Thöa Toân giaû, ñaây laø phaùp vi dieäu chöa töøng coù thöù taùm ñöôïc coù ôû nôi toâi.
Thöa Toân giaû, taùm phaùp vi dieäu chöa töøng coù naøy coù maët. Vaø toâi khoâng bieát Theá Toân ñaõ noùi toâi thaønh töïu taùm phaùp vi dieäu chöa töøng coù naøo.
13. Roài Tyû-kheo aáy, sau khi nhaän ñoà aên khaát thöïc taïi truù xöù cuûa gia chuû Ugga, ngöôøi laøng Hatthigaøma, töø choã ngoài ñöùng daäy vaø ra ñi. Roài Tyû-kheo aáy, sau khi aên xong, treân con ñöôøng khaát thöïc trôû veà, ñi ñeán Theá Toân, sau khi ñeán, ñaûnh leã Theá Toân roài ngoài xuoáng moät beân. Ngoài xuoáng moät beân, Tyû-kheo aáy ñem taát caû caâu chuyeän noùi vôùi gia chuû Ugga ngöôøi Hatthigaøma thuaät laïi vôùi Theá Toân.
14. - Laønh thay, laønh thay! naøy Tyû-kheo, gia chuû Ugga ngöôøi Hatthigaøma neáu coù traû lôøi moät caùch chôn chaùnh, coù theå traû lôøi nhö vaäy. Naøy Tyû-kheo, gia chuû Ugga ngöôøi Hatthigaøma thaønh töïu taùm phaùp vi dieäu chöa töøng coù naøy. Nhö ta ñaõ noùi, Naøy Tyû-kheo, haõy thoï trì raèng gia chuû Ugga, ngöôøi Hatthigaøma, ñöôïc thaønh töïu taùm phaùp vi dieäu chöa töøng coù naøy.
(III) (23) Hatthaka , Ngöôøi Alavì (1)
1. Moät thôøi, Theá Toân truù ôû Alavì, taïi ñieän Phaät Aggaølava. Taïi ñaáy, Theá Toân baûo caùc Tyû-kheo:
2. - Naøy caùc Tyû-kheo, Hatthaka, ngöôøi xöù Alavì thaønh töïu baûy phaùp vi dieäu chöa töøng coù. Haõy thoï trì nhö vaäy. Theá naøo laø baûy?
3. Coù loøng tin, naøy caùc Tyû kheo, laø Hatthaka ngöôøi xöù Alavì; coù giôùi, naøy caùc Tyû-kheo, laø Hatthaka ngöôøi xöù Alavì; coù loøng xaáu hoå, naøy caùc Tyû-kheo, laø Hatthaka ngöôøi xöù Alavì; coù loøng sôï haõi, naøy caùc Tyû-kheo, laø Hatthaka ngöôøi xöù Alavì; nghe nhieàu, naøy caùc Tyû-kheo, laø Hatthaka ngöôøi xöù Alavì; coù boá thí, naøy caùc Tyû-kheo, laø Hatthaka ngöôøi xöù Alavì; coù trí tueä, naøy caùc Tyû-kheo, laø Hatthaka ngöôøi xöù Alavì.
Thaønh töïu baûy phaùp vi dieäu chöa töøng coù naøy, naøy caùc Tyû-kheo, laø Hatthaka ngöôøi xöù Alavì. Haõy thoï trì nhö vaäy. Theá Toân noùi nhö vaäy. Noùi nhö vaäy xong, baäc Thieân Theä töø choã ngoài ñöùng daäy ñi vaøo tònh xaù.
4. Roài moät Tyû-kheo ñaép y vaøo buoåi saùng, caàm baùt y, ñi ñeán truù xaù cuûa gia chuû Hatthaka ngöôøi Alavì; sau khi ñeán, lieàn ngoài xuoáng treân choã ñaõ soaïn saün. Roài gia chuû Hatthaka ngöôøi Alavì, ñi ñeán Tyû-kheo aáy, sau khi ñeán, ñaûnh leã Tyû-kheo aáy roài ngoài xuoáng moät beân. Tyû-kheo aáy noùi vôùi Hatthaka, ngöôøi xöù Alavì, ñang ngoài xuoáng moät beân:
- Thöa Hieàn giaû, Theá Toân ñaõ noùi Hieàn giaû thaønh töïu baûy phaùp vi dieäu chöa töøng coù. Theá naøo laø baûy? "Coù loøng tin, naøy caùc Tyû-kheo laø Hatthaka, ngöôøi xöù Alavì ... coù giöõ giôùi ... coù loøng xaáu hoå ... coù loøng sôï haõi ... nghe nhieàu ... coù boá thí ... coù trí tueä, naøy caùc Tyû-kheo, laø Hatthaka, ngöôøi xöù Alavì ". Thöa Hieàn giaû, Hieàn giaû thaønh töïu baûy phaùp vi dieäu chöa töøng coù naøy nhö Theá Toân ñaõ noùi.
- Thöa Toân giaû, ôû ñaây khoâng coù ngöôøi gia chuû baän aùo traéng?
- Thöa Hieàn giaû, ôû ñaây khoâng coù ngöôøi gia chuû baän aùo traéng.
- Laønh thay, ôû ñaây khoâng coù ngöôøi gia chuû baän aùo traéng.
5. Roài Tyû-kheo aáy, sau khi nhaän ñoà aên khaát thöïc taïi truù xöù cuûa Hatthaka, ngöôøi xöù Alavì, töø choã ngoài ñöùng daäy vaø ra ñi. Roài Tyû-kheo aáy, sau buoåi aên, treân con ñöôøng khaát thöïc trôû veà, ñi ñeán Theá Toân, sau khi ñeán, ñaûnh leã Theá Toân roài ngoài xuoáng moät beân. Ngoài xuoáng moät beân, Tyû-kheo aáy baïch Theá Toân:
- ÔÛ ñaây, baïch Theá Toân, con vaøo buoåi saùng ñaép y, caàm y baùt ñi ñeán truù xöù cuûa Hatthaka, ngöôøi Alavì; sau khi ñeán, con ngoài xuoáng treân choã ñaõ soaïn saün, Baïch Theá Toân, roài con noùi vôùi Hatthaka, ngöôøi xöù Alavì ñang ngoài moät beân: - "- Thöa Hieàn giaû, Theá Toân ñaõ noùi Hieàn giaû thaønh töïu baûy phaùp vi dieäu chöa töøng coù naøy. Theá naøo laø baûy? "Coù loøng tin, naøy caùc Tyû-kheo laø Hatthaka, ngöôøi xöù Alavì ... coù giöõ giôùi ... coù loøng xaáu hoå ... coù loøng sôï haõi ... nghe nhieàu ... coù boá thí ... coù trí tueä, naøy caùc Tyû-kheo, laø Hatthaka, ngöôøi xöù Alavì ". Hieàn giaû thaønh töïu baûy phaùp naøy, thöa Hieàn giaû, nhö Theá Toân ñaõ noùi! ". Khi nghe noùi nhö vaäy, baïch Theá Toân, Hatthaka ngöôøi xöù Alavì noùi vôùi con:
- "Thöa Toân giaû, ôû ñaây khoâng coù ngöôøi gia chuû baän aùo traéng? "
- Thöa Hieàn giaû, ôû ñaây khoâng coù ngöôøi gia chuû baän aùo traéng.
- Laønh thay, ôû ñaây khoâng coù ngöôøi gia chuû baän aùo traéng.
6. - Laønh thay, laønh thay, naøy Tyû-kheo! Naøy Tyû-kheo, thieän nam töû naøy laø ít duïc. Vò aáy khoâng muoán caùc thieän phaùp cuûa mình ñöôïc ngöôøi khaùc bieát ñeán. Do vaäy, naøy Tyû-kheo, haõy thoï trì raèng, Hatthaka ngöôøi xöù Alavì, coù thaønh töïu baûy phaùp vi dieäu chöa töøng coù naøy, töùc laø ít duïc.
(IV) (24) Hatthaka, Ngöôøi Xöù ALavì (2)
1. Moät thôøi, Theá Toân truù ôû Alavì, taïi ñieän Phaät Aggaølava. Roài Hatthaka, ngöôøi xöù Alavì cuøng vôùi naêm traêm nam cö só ñi ñeán Theá Toân, sau khi ñeán, ñaûnh leã Theá Toân, roài ngoài xuoáng moät beân. Theá Toân noùi vôùi Hatthaka, ngöôøi xöù Alavì, ñang ngoài xuoáng moät beân:
2. - Naøy Hatthaka, hoäi chuùng naøy thaät lôùn. Laøm sao, naøy Hatthaka, OÂng thaâu nhieáp ñöôïc hoäi chuùng naøy?
- Baïch Theá Toân, coù boán nhieáp phaùp naøy ñöôïc Theá Toân thuyeát giaûng. Con thaâu nhieáp hoäi chuùng naøy vôùi nhöõng nhieáp phaùp aáy. Baïch Theá Toân, khi con bieát raèng: "Ngöôøi naøy caàn phaûi thaâu nhieáp nhôø boá thí", thôøi con thaâu nhieáp ngöôøi aáy vôùi boá thí. Khi con bieát raèng: "Ngöôøi naøy caàn phaûi thaâu nhieáp nhôø aùi ngöõ", thôøi con thaâu nhieáp ngöôøi aáy vôùi aùi ngöõ. Khi con bieát raèng: "Ngöôøi naøy caàn phaûi thaâu nhieáp nhôø lôïi haønh", thôøi con thaâu nhieáp ngöôøi aáy vôùi lôïi haønh. Khi con bieát raèng: "Ngöôøi naøy caàn phaûi thaâu nhieáp nhôø ñoàng söï", thôøi con thaâu nhieáp ngöôøi aáy vôùi ñoàng söï. Vaû laïi, baïch Theá Toân, trong gia ñình con coù taøi saûn, hoï nghó raèng nhö vaäy khoâng theå ñöôïc nghe nhö laø moät ngöôøi baàn cuøng.
3. - Laønh thay, laønh thay, naøy Hatthaka! Ñaây laø nguyeân lyù ñeá thaân nhieáp ñaïi chuùng! Naøy Hatthaka, nhöõng ai trong quaù khöù ñaõ thaâu nhieáp ñaïi chuùng, taát caû ñeàu thaâu nhieáp ñaïi chuùng vôùi boán nhieáp phaùp naøy. Naøy Hatthaka, nhöõng ai trong töông lai seõ thaâu nhieáp ñaïi chuùng, taát caû seõ thaâu nhieáp ñaïi chuùng vôùi boán nhieáp phaùp naøy. Naøy Hatthaka, nhöõng ai trong hieän taïi thaâu nhieáp ñaïi chuùng, taát caû hoï ñeàu thaâu nhieáp ñaïi chuùng vôùi boán nhieáp phaùp naøy.
4. Roài Hatthaka, ngöôøi xöù Alavì, ñöôïc Theá Toân vôùi phaùp thoaïi, giaûng daïy, khích leä, laøm cho phaán khôûi, laøm cho hoan hyû, töø choã ngoài ñöùng daäy, ñaûnh leã Theá Toân, thaân beân höõu höôùng veà Ngaøi, roài ra ñi. Theá Toân, sau khi Hatthaka, ngöôøi xöù Alavì ra ñi khoâng bao laâu, beøn goïi caùc Tyû-kheo:
5. - Naøy caùc Tyû-kheo, haõy thoï trì raèng Hatthaka, ngöôøi xöù Alavì thaønh töïu ñöôïc taùm phaùp vi dieäu chöa töøng coù naøy. Theá naøo laø taùm phaùp ?
6. Coù loøng tin, naøy caùc Tyû kheo, laø Hatthaka ngöôøi xöù Alavì, coù giöõ giôùi; naøy caùc Tyû-kheo, laø Hatthaka ngöôøi xöù Alavì; coù loøng xaáu hoå, naøy caùc Tyû-kheo, laø Hatthaka ngöôøi xöù Alavì; coù loøng sôï haõi, naøy caùc Tyû-kheo, laø Hatthaka ngöôøi xöù Alavì; nghe nhieàu, naøy caùc Tyû-kheo, laø Hatthaka ngöôøi xöù Alavì; coù boá thí, naøy caùc Tyû-kheo, laø Hatthaka ngöôøi xöù Alavì; coù trí tueä, naøy caùc Tyû-kheo, laø Hatthaka ngöôøi xöù Alavì; ít duïc, naøy caùc Tyû-kheo, laø Hatthaka ngöôøi xöù Alavì!
Naøy caùc Tyû-kheo, haõy thoï trì raèng Hatthaka, ngöôøi xöù Alavì thaønh töïu taùm phaùp vi dieäu chöa töøng coù naøy.
(V) (25) Thích Töû Mahanama
1. Moät thôøi, Theá Toân truù ôû giöõa daân chuùng Sakka, taïi Kapilavatthu, ôû khu vöôøn Nigrodha. Roài Thích töû Mahaønaøma ñi ñeán Theá Toân, sau khi ñeán, ñaûnh leã Theá Toân roài ngoài xuoáng moät beân. Ngoài xuoáng moät beân, Thích töû Mahaønaøma baïch Theá Toân:
- Baïch Theá Toân, cho ñeán nhö theá naøo laø ngöôøi nam cö só?
- Naøy Mahaønaøma, khi naøo quy y Phaät, quy y Phaùp, quy y chuùng Taêng, cho ñeán nhö vaäy, naøy Mahaønaøma, laø ngöôøi nam cö só.
2. - Cho ñeán nhö theá naøo, baïch Theá Toân, laø ngöôøi nam cö só giöõ giôùi?
- Naøy, Mahaønaøma, khi naøo ngöôøi nam cö só töø boû saùt sanh, töø boû laáy cuûa khoâng cho, töø boû taø haïnh trong caùc duïc, töø boû noùi laùo, töø boû ñaém say röôïu men, röôïu naáu, cho ñeán nhö vaäy, laø ngöôøi nam cö só giöõ giôùi.
3. - Cho ñeán nhö theá naøo, baïch Theá Toân, laø ngöôøi nam cö só thöïc haønh, vì tö lôïi chöù khoâng vì lôïi tha?
- Naøy Mahaønaøma, khi naøo nam cö só thaønh töïu loøng tin cho mình, khoâng coù khích leä ngöôøi khaùc thaønh töïu loøng tin; thaønh töïu giöõ giôùi cho mình, khoâng coù khích leä ngöôøi khaùc thaønh töïu giöõ giôùi, thaønh töïu boá thí cho mình, khoâng khích leä ngöôøi khaùc thaønh töïu boá thí; muoán töï mình ñi ñeán yeát kieán caùc Tyû-kheo, khoâng coù khích leä ngöôøi khaùc ñi ñeán yeát kieán caùc Tyû kheo; chæ töï mình muoán nghe dieäu phaùp, khoâng khích leä ngöôøi khaùc nghe dieäu phaùp; töï mình thoï trì nhöõng phaùp ñaõ ñöôïc nghe, khoâng khích leä ngöôøi khaùc thoï trì nhöõng phaùp ñaõ ñöôïc nghe; töï mình suy nghó ñeán yù nghóa caùc phaùp ñaõ thoï trì, khoâng khích leä ngöôøi khaùc suy nghó ñeán yù nghóa caùc phaùp ñaõ thoï trì; sau khi töï mình bieát nghóa, bieát phaùp, thöïc hieän tuøy phaùp, ñuùng Chaùnh phaùp, khoâng khích leä ngöôøi khaùc thöïc hieän tuøy phaùp, ñuùng Chaùnh phaùp. Cho ñeán nhö vaäy, naøy Mahaønaøma, laø nam cö só thöïc haønh vì töï lôïi, khoâng phaûi vì lôïi tha.
4. - Cho ñeán nhö theá naøo, baïch Theá Toân, laø nam cö só thöïc haønh vöøa töï lôïi, vöøa lôïi tha?
- Naøy Mahaønaøma, khi naøo nam cö só töï mình thaønh töïu loøng tin vaø khích leä ngöôøi khaùc thaønh töïu loøng tin; khi naøo töï mình giöõ giôùi vaø khích leä ngöôøi khaùc giöõ giôùi; khi naøo töï mình boá thí vaø khích leä ngöôøi khaùc boá thí; khi naøo töï mình muoán ñi ñeán yeát kieán caùc Tyû-kheo vaø khích leä ngöôøi khaùc ñi ñeán yeát kieán caùc Tyû-kheo; khi naøo töï mình muoán nghe dieäu phaùp vaø khích leä ngöôøi khaùc nghe dieäu phaùp; khi naøo töï mình thoï trì nhöõng phaùp ñaõ ñöôïc nghe vaø khích leä ngöôøi khaùc thoï trì nhöõng phaùp ñaõ ñöôïc nghe; khi naøo töï mình suy nghó ñeán yù nghóa caùc phaùp ñaõ thoï trì vaø khích leä ngöôøi khaùc suy nghó ñeá yù nghóa caùc phaùp ñaõ thoï trì; sau khi töï mình bieát nghóa, bieát phaùp, thöïc hieän phaùp ñuùng Chaùnh phaùp, khích leä ngöôøi khaùc sau khi bieát nghóa bieát phaùp, thöïc hieän phaùp ñuùng Chaùnh phaùp. Cho ñeán nhö vaäy, naøy Mahaønaøma, laø nam cö só thöïc haønh vì töï lôïi vaø lôïi tha.
(VI) (26) Jìvaka Komaørabhacca
1. Moät thôøi, Theá Toân truù ôû Raøjagaha (Vöông xaù), taïi röøng xoaøi Jìvaka. Roài Jìvaka Komaørabhacca ñi ñeán Theá Toân, sau khi ñeán, ñaûnh leã Theá Toân roài ngoài xuoáng moät beân. Ngoài xuoáng moät beân, Jìvaka Komaørabhacca baïch Theá Toân:
- Baïch Theá Toân, cho ñeán nhö theá naøo laø ngöôøi nam cö só?
- ... (gioáng nhö kinh tröôùc 25, chæ khaùc laø Thích töû Mahaønaøma, nay laø Jìvaka Komaørabhacca) .
(VII) (27) Söùc Maïnh (1)
1.- Naøy caùc Tyû-kheo, coù taùm söùc maïnh naøy. Theá naøo laø taùm?
2. Naøy caùc Tyû-kheo, söùc maïnh cuûa con nít laø khoùc; söùc maïnh cuûa ñaøn baø laø phaãn noä; söùc maïnh cuûa ngöôøi aên troäm laø vuõ khí; söùc maïnh cuûa caùc vua chuùa laø uy quyeàn; söùc maïnh cuûa keû ngu laø aùp ñaûo; söùc maïnh cuûa baäc Hieàn trí laø caûm hoùa; söùc maïnh cuûa vò nghe nhieàu laø thaåm saùt; söùc maïnh cuûa Sa-moân, Baø-la-moân laø nhaãn nhuïc.
Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø taùm söùc maïnh.
(VIII) (28) Söùc Maïnh (2)
1. Roài Toân giaû Saøriputta ñi ñeán Theá Toân, sau khi ñeán, ñaûnh leã Theá Toân, roài ngoài xuoáng moät beân. Theá Toân noùi vôùi Toân giaû Saøriputta ñang ngoài xuoáng moät beân:
- Naøy Saøriputta, coù bao nhieâu söùc maïnh cuûa Tyû-kheo ñaõ ñoaïn tröø caùc laäu hoaëc? Thaønh töïu vôùi nhöõng söùc maïnh gì, Tyû-kheo ñaõ ñoaïn tröø caùc laäu hoaëc, töï nhaän mình ñaõ ñoaïn dieät caùc laäu hoaëc: "Caùc laäu hoaëc ñaõ ñöôïc ta ñoaïn taän "?
2. - Baïch Theá Toân, coù taùm söùc maïnh cuûa Tyû-kheo ñaõ ñoaïn taän caùc laäu hoaëc. Thaønh töïu vôùi nhöõng söùc maïnh gì, Tyû-kheo ñaõ ñoaïn tröø caùc laäu hoaëc, töï nhaän mình ñaõ ñoaïn dieät caùc laäu hoaëc: "Caùc laäu hoaëc ñaõ ñöôïc ta ñoaïn taän ". Theá naøo laø taùm?
3. ÔÛ ñaây, baïch Theá Toân, Tyû-kheo ñaõ ñoaïn taän caùc laäu hoaëc kheùo thaáy nhö thaät vôùi chaùnh trí tueä raèng taát caû caùc haønh laø voâ thöôøng. Vì raèng, baïch Theá Toân, Tyû-kheo ñaõ ñoaïn taän caùc laäu hoaëc, kheùo thaáy nhö thaät vôùi chaùnh trí tueä raèng taát caû caùc haønh laø voâ thöôøng. Baïch Theá Toân, ñaây laø söùc maïnh cuûa Tyû-kheo ñaõ ñoaïn taän caùc laäu hoaëc. Do söùc maïnh naøy, Tyû-kheo ñaõ ñoaïn taän caùc laäu hoaëc, töï nhaän mình ñaõ ñoaïn dieät caùc laäu hoaëc: "Caùc laäu hoaëc ñaõ ñöôïc ta ñoaïn taän ".
4. Laïi nöõa, baïch Theá Toân, Tyû-kheo ñaõ ñoaïn taän caùc laäu hoaëc kheùo thaáy nhö thaät vôùi chaùnh trí tueä raèng caùc duïc ví nhö hoá than höøng. Vì raèng, baïch Theá Toân, Tyû-kheo ñaõ ñoaïn taän caùc laäu hoaëc kheùo thaáy nhö thaät vôùi chaùnh trí tueä raèng caùc duïc ví nhö hoá than höøng. Baïch Theá Toân, ñaây laø söùc maïnh cuûa Tyû-kheo ñaõ ñoaïn taän caùc laäu hoaëc. Do söùc maïnh naøy, Tyû-kheo ñaõ ñoaïn taän caùc laäu hoaëc, töï nhaän mình ñaõ ñoaïn dieät caùc laäu hoaëc: "Caùc laäu hoaëc ñaõ ñöôïc ta ñoaïn taän ".
5. Laïi nöõa, Baïch Theá Toân, Tyû-kheo ñaõ ñoaïn taän caùc laäu hoaëc, vôùi taâm thuaän xuoâi veà vieãn ly, höôùng veà vieãn ly, thieân veà vieãn ly, truù ôû vieãn ly, hoan hyû veà xuaát ly, ñoaïn taän hoaøn toaøn taát caû phaùp coù theå laøm truù xöù cho laäu hoaëc. Baïch Theá Toân, ñaây laø söùc maïnh cuûa Tyû-kheo ñaõ ñoaïn taän caùc laäu hoaëc. Do söùc maïnh naøy, Tyû-kheo ñaõ ñoaïn taän caùc laäu hoaëc, töï nhaän mình ñaõ ñoaïn dieät caùc laäu hoaëc: "Caùc laäu hoaëc ñaõ ñöôïc ta ñoaïn taän ".
6. Laïi nöõa, baïch Theá Toân, Tyû-kheo ñaõ ñoaïn taän caùc laäu hoaëc, Boán nieäm xöù ñöôïc tu taäp, ñöôïc kheùo tu taäp. Baïch Theá Toân, vì raèng Tyû-kheo ñaõ ñoaïn taän caùc laäu hoaëc, Boán nieäm xöù ñöôïc tu taäp, ñöôïc kheùo tu taäp. Baïch Theá Toân, ñaây laø söùc maïnh cuûa vò Tyû-kheo ... "Caùc laäu hoaëc ñaõ ñöôïc ta ñoaïn taän ".
7. Laïi nöõa, baïch Theá Toân, Tyû-kheo ñaõ ñoaïn taän caùc laäu hoaëc, Boán nhö yù tuùc ñöôïc tu taäp, ñöôïc kheùo tu taäp... Naêm caên ñöôïc tu taäp, ñöôïc kheùo tu taäp ... Naêm löïc ñöôïc tu taäp, ñöôïc kheùo tu taäp ... Baûy giaùc chi ñöôïc tu taäp, ñöôïc kheùo tu taäp ...Thaùnh ñaïo taùm ngaønh ñöôïc tu taäp, ñöôïc kheùo tu taäp ... Ñaây laø söùc maïnh cuûa vò Tyû-kheo ... "Caùc laäu hoaëc ñaõ ñöôïc ta ñoaïn taän ".
Baïch Theá Toân, ñaây laø taùm söùc maïnh cuûa Tyû-kheo ñaõ ñoaïn taän caùc laäu hoaëc, thaønh töïu vôùi taùm söùc maïnh naøy, Tyû-kheo ñaõ ñoaïn taän caùc laäu hoaëc. Do söùc maïnh naøy, Tyû-kheo ñaõ ñoaïn taän caùc laäu hoaëc, töï nhaän mình ñaõ ñoaïn dieät caùc laäu hoaëc: "Caùc laäu hoaëc ñaõ ñöôïc ta ñoaïn taän ".
(IX) (29) Khoâng Phaûi Thôøi
1. - "Laøm vieäc ñuùng thôøi laø theá giôùi, laøm vieäc ñuùng thôøi laø theá giôùi ", naøy caùc Tyû-kheo, keû voâ vaên phaøm phu noùi nhö vaäy, nhöng vò aáy khoâng bieát ñuùng thôøi vaø phi thôøi. Naøy caùc Tyû-kheo, coù taùm phi thôøi, phi thôøi tieát cho ñôøi soáng Phaïm haïnh. Theá naøo laø taùm?
2. ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Nhö Lai xuaát hieän ôû ñôøi, baäc A-la-haùn, Chaùnh Ñaúng Giaùc, Minh Haïnh Tuùc, Thieän Theä, Theá Gian Giaûi, Voâ Thöôïng Só, Ñieàu Ngöï Tröôïng Phu, Thieân Nhaân sö, Phaät, Theá Toân. Vaø phaùp ñöôïc giaûng ñöa ñeán an tònh, ñöa ñeán tòch tònh, ñöa ñeán giaùc ngoä, ñöôïc baäc Thieän Theä tuyeân boá. Vaø ngöôøi naøy laïi bò sanh vaøo ñòa nguïc. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø phi thôøi, phi thôøi tieát thöù nhaát cho ñôøi soáng Phaïm haïnh.
3. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, Nhö Lai xuaát hieän ôû ñôøi, baäc A-la-haùn, Chaùnh Ñaúng Giaùc ... Phaät, Theá Toân vaø phaùp ñöôïc giaûng ñöa ñeán an tònh, ñöa ñeán tòch tònh, ñöa ñeán giaùc ngoä, ñöôïc baäc Thieän Theä tuyeân boá. Vaø ngöôøi naøy laïi bò sanh vaøo loaïi baøng sanh ... ngöôøi naøy laïi bò sanh vaøo coõi ngaï quyû ... ngöôøi naøy laïi bò sanh vaøo giöõa chö Thieân giôùi coù thoï maïng laâu daøi ... ngöôøi naøy laïi bò sanh vaøo caùc bieân ñòa, giöõa nhöõng keû voâ trí moïi rôï, taïi ñaây, khoâng coù höôùng ñi cho caùc Tyû-kheo, cho caùc Tyû-kheo -Ni, cho nam cö só, nöõ cö só ... vaø ngöôøi naøy ñöôïc sanh vaøo chaùnh ñòa, nhöng laïi coù taø kieán, coù tri kieán ñaûo ngöôïc: "Khoâng coù boá thí, khoâng coù leã hy sinh, khoâng coù teá töï, khoâng coù quaû dò thuïc, caùc nghieäp thieän aùc, khoâng coù ñôøi naøy, khoâng coù ñôøi khaùc, khoâng coù meï, khoâng coù cha, khoâng coù loaïi hoùa sanh, ôû ñôøi khoâng coù nhöõng Sa-moân, nhöõng Baø-la-moân chaùnh höôùng chaùnh haïnh, ñaõ töï mình chöùng tri giaùc ngoä ôû ñôøi naøy, ñôøi khaùc vaø truyeàn daïy laïi ... " vaø ngöôøi naøy ñöôïc sanh vaøo ñaây chaùnh ñòa, nhöng ngöôøi aáy laïi aùc tueä, si meâ, caâm ñieác, khoâng coù theå hieåu roõ yù nghóa cuûa moät lôøi noùi kheùo, noùi hay, noùi dôû. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø phi thôøi, phi thôøi tieát thöù taùm cho ñôøi soáng Phaïm haïnh.
4. Naøy caùc Tyû-kheo, coù taùm phi thôøi, phi thôøi tieát naøy cho ñôøi soáng Phaïm haïnh.
5. Naøy caùc Tyû-kheo, chæ coù moät chaùnh thôøi, moät chaùnh thôøi tieát naøy cho ñôøi soáng Phaïm haïnh. Theá naøo laø moät?
6. ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Theá Toân xuaát hieän ôû ñôøi, baäc A-la-haùn, Chaùnh Ñaúng Giaùc, Minh Haïnh Tuùc, Thieän Theä, Theá Gian Giaûi, Voâ Thöôïng Só, Ñieàu Ngöï Tröôïng Phu, Thieân Nhaân sö, Phaät, Theá Toân. Vaø phaùp ñöôïc giaûng ñöa ñeán an tònh, ñöa ñeán tòch tònh, ñöa ñeán giaùc ngoä, ñöôïc baäc Thieän Theä tuyeân boá. Vaø ngöôøi naøy ñöôïc sanh vaøo chaùnh ñòa, vò aáy coù trí tueä, khoâng si meâ, khoâng caâm ñieác, coù theå hieåu roõ yù nghóa cuûa moät lôøi noùi kheùo, noùi hay, noùi dôû. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø chaùnh thôøi, chaùnh thôøi tieát ñoäc nhaát cho ñôøi soáng Phaïm haïnh.
Ai ñöôïc sanh laøm ngöôøi(X) (30) Toân Giaû Anuruddha
Khi dieäu phaùp ñöôïc giaûng
Laïi khoâng naém ñöôïc thôøi
Hoï vöôït qua khoûi thôøi
Nhieàu phi thôøi ñöôïc noùi
Laøm chöôùng ngaïi con ngöôøi
Chæ naêm khi möôøi hoïa
Nhö Lai hieän ôû ñôøi
Ñöôïc giaùp maët vôùi Ngaøi
Raát khoù ñöôïc ôû ñôøi
Ñöôïc sanh ra laøm ngöôøi
Vaø dieäu phaùp ñöôïc giaûng
Vöøa ñuû ñeå tinh taán
Vôùi ai muoán lôïi ích
So bieát roõ dieäu phaùp
Laïi ñeå thôøi vöôït qua!
Keû ñeå thôøi gian qua
Saàu muoän taïi ñòa nguïc
ÔÛ ñaây ai boû rôi
Quyeát ñònh taùnh dieäu phaùp
Nhö keû buoân maát cuûa
Seõ saàu naõo laâu ngaøy
Ngöôøi voâ minh bao phuû
Vi phaïm ñeán dieäu phaùp
Phaûi chòu ñöïng laâu ngaøy
Löu chuyeån trong sanh töû
Ai ñöôïc sanh laøm ngöôøi
Trong thôøi phaùp kheùo giaûng
Quaù khöù, hieän, vò lai
Laøm theo lôøi Ñaïo sö
Naém ñöôïc thôøi ôû ñôøi
Cho voâ thöôïng Phaïm haïnh
Ai ñaõ böôùc con ñöôøng
Do Nhö Lai thuyeát giaûng
Nhöõng ai soáng cheá ngöï
Do baäc phaùp nhaõn daïy
Nhö ñaõ ñöôïc thuyeát giaûng
Baäc Baø con maët trôøi
Haõy soáng thöôøng chaùnh nieäm
Hoä trì khoâng tham duïc
Chaët ñöùt moïi tuøy mieân
Khoâng chaïy theo ma giôùi
Caùc vò aáy ôû ñôøi
Ñeán ñöôïc bôø beân kia
Vaø hoï cuõng ñaït ñöôïc
Caùc laäu hoaëc ñoaïn taän.1. Moät thôøi, Theá Toân truù ôû giöõa daân chuùng Bhagga, taïi nuùi Sumsumaøra, röøng Bhesakala, vöôøn Loäc Uyeån. Luùc baáy giôø, Toân giaû Anuruddha (A-naäu-laâu-ñaø) soáng giöõa daân chuùng Celì, taïi Paøcìnavamsadaøya, Roài Toân giaû Anuruddha, trong khi soáng ñoäc cö ... Thieàn tònh, taâm tö khôûi leân nhö sau: "Phaùp naøy ñeå cho ngöôøi ít duïc, phaùp naøy khoâng phaûi ñeå cho ngöôøi nhieàu duïc; Phaùp naøy ñeå cho ngöôøi bieát ñuû, phaùp naøy khoâng phaûi ñeå cho ngöôøi khoâng bieát ñuû; Phaùp naøy ñeå cho ngöôøi soáng thanh vaéng, phaùp naøy khoâng phaûi ñeå cho ngöôøi öa hoäi chuùng; Phaùp naøy ñeå cho ngöôøi tinh caàn tinh taán, phaùp naøy khoâng phaûi ñeå cho ngöôøi bieáng nhaùc; Phaùp naøy ñeå cho ngöôøi truù nieäm, phaùp naøy khoâng phaûi ñeå cho ngöôøi thaát nieäm; Phaùp naøy ñeå cho ngöôøi Thieàn ñònh, phaùp naøy khoâng phaûi ñeå cho ngöôøi khoâng Thieàn ñònh; Phaùp naøy ñeå cho ngöôøi coù trí tueä, phaùp naøy khoâng phaûi ñeå cho ngöôøi aùc tueä".
2. Roài Theá Toân vôùi taâm cuûa mình roõ bieát taâm tö cuûa Toân giaû Anuruddha, ví nhö ngöôøi löïc só duoãi baøn tay ñang co laïi; hay co laïi baøn tay ñang duoãi ra; cuõng vaäy, Theá Toân bieán maát ôû giöõa daân chuùng Bhagga, taïi nuùi Sumsumaøra, röøng Bhesakalaø, vöôøn Loäc Uyeån, vaø hieän ra giöõa daân chuùng Celì, taïi Paøcìnavamsadaøya, tröôùc maët Toân giaû Anuruddha. Theá Toân ngoài xuoáng treân choã ñaõ soaïn saün. Roài Theá Toân noùi vôùi Toân giaû Anuruddha ñang ngoài moät beân:
3. - Laønh thay, laønh thay, naøy Anuruddha! Laønh thay, naøy Anuruddha, Thaày ñaõ suy nghó ñeán baûy nieäm cuûa baäc Ñaïi nhaân: " Phaùp naøy ñeå cho ngöôøi ít duïc, phaùp naøy khoâng phaûi ñeå cho ngöôøi nhieàu duïc; Phaùp naøy ñeå cho ngöôøi bieát ñuû, phaùp naøy khoâng phaûi ñeå cho ngöôøi khoâng bieát ñuû; Phaùp naøy ñeå cho ngöôøi soáng thanh vaéng, phaùp naøy khoâng phaûi ñeå cho ngöôøi öa hoäi chuùng; Phaùp naøy ñeå cho ngöôøi tinh caàn tinh taán, phaùp naøy khoâng phaûi ñeå cho ngöôøi bieáng nhaùc; Phaùp naøy ñeå cho ngöôøi truù nieäm, phaùp naøy khoâng phaûi ñeå cho ngöôøi thaát nieäm; Phaùp naøy ñeå cho ngöôøi Thieàn ñònh, phaùp naøy khoâng phaûi ñeå cho ngöôøi khoâng Thieàn ñònh; Phaùp naøy ñeå cho ngöôøi coù trí tueä, phaùp naøy khoâng phaûi ñeå cho ngöôøi aùc tueä".
Do vaäy, naøy Anuruddha, haõy suy nghó ñeán nieäm thöù taùm naøy cuûa baäc Ñaïi nhaân: "Phaùp naøy ñeå cho ngöôøi khoâng öa hyù luaän, khoâng thích hyù luaän, Phaùp naøy khoâng phaûi ñeå cho ngöôøi öa hyù luaän, thích hyù luaän ".
4. Khi naøo, naøy Anuruddha, Thaày seõ suy nghó ñeán taùm tö nieäm naøy cuûa baäc Ñaïi nhaân, thôøi neáu Thaày muoán, Thaày seõ chöùng ñaït vaø an truù Thieàn thöù nhaát, moät traïng thaùi hyû laïc do ly duïc sanh, coù taàm coù töù.
5. Khi naøo, naøy Anuruddha, Thaày seõ suy nghó ñeán taùm tö nieäm naøy cuûa baäc Ñaïi nhaân, thôøi neáu Thaày muoán, dieät taàm dieät töù, Thaày seõ chöùng ñaït vaø an truù Thieàn thöù hai, moät traïng thaùi hyû laïc do ñònh sanh, khoâng taàm khoâng töù, noäi tónh nhaát taâm.
6. Khi naøo, naøy Anuruddha, khi naøo Thaày seõ suy nghó ñeán taùm tö nieäm naøy cuûa baäc Ñaïi nhaân, thôøi neáu Thaày muoán, Thaày seõ ly hyû truù xaû, chaùnh nieäm tænh giaùc, thaân caûm söï laïc thoï maø caùc baäc Thaùnh goïi laø "xaû nieäm laïc truù", chöùng vaø an truù Thieàn thöù ba.
7. Khi naøo, naøy Anuruddha, Thaày seõ suy nghó ñeán taùm tö nieäm naøy cuûa baäc Ñaïi nhaân, thôøi neáu Thaày muoán, Thaày seõ xaû laïc xaû khoå, dieät hyû öu ñaõ caûm thoï tröôùc, chöùng vaø an truù Thieàn thöù tö, khoâng khoå, khoâng laïc, xaû nieäm thanh tònh.
8. Khi naøo, naøy Anuruddha, Thaày seõ suy nghó ñeán taùm tö nieäm naøy cuûa baäc Ñaïi nhaân, khi naøo boán Thieàn naøy thuoäc taêng thöôïng taâm, hieän taïi laïc truù, chöùng ñöôïc khoâng khoù khaên, chöùng ñöôïc khoâng meät nhoïc, chöùng ñöôïc khoâng phí söùc, thôøi naøy Anuruddha, taám y löôïm töø ñoáng raùc leân cuûa Thaày seõ gioáng nhö tuû aùo ñaày nhöõng vaû coù nhieàu maøu saéc cuûa ngöôøi gia chuû hay con ngöôøi gia chuû, ñeå ñöôïc soáng bieát ñuû, öa thích, khoâng coù lo aâu, ñöôïc laïc truù, ñöôïc böôùc vaøo Nieát-baøn.
9. Khi naøo, naøy Anuruddha, Thaày seõ suy nghó ñeán taùm tö nieäm naøy cuûa baäc Ñaïi nhaân, thôøi neáu Thaày muoán, khi naøo boán Thieàn naøy thuoäc taêng thöôïng taâm, hieän taïi laïc truù, chöùng ñöôïc khoâng khoù khaên, chöùng ñöôïc khoâng meät nhoïc, chöùng ñöôïc khoâng phí söùc, thôøi naøy Anuruddha, caùc moùn aên töøng mieáng Thaày khaát thöïc ñöôïc seõ gioáng nhö moùn côm baèng gaïo traéng, caùc haït ñen ñaõ ñöôïc löôïm saïch, vôùi nhieàu loaïi suùp, vôùi nhieàu loaïi ñoà aên cuûa ngöôøi gia chuû, hay cuûa con ngöôøi gia chuû, ñeå ñöôïc soáng bieát ñuû, öa thích, khoâng coù lo aâu, ñöôïc laïc truù, ñöôïc böôùc vaøo Nieát-baøn.
10. Khi naøo, naøy Anuruddha, Thaày seõ suy nghó ñeán taùm tö nieäm naøy cuûa baäc Ñaïi nhaân, khi naøo boán Thieàn naøy thuoäc taêng thöôïng taâm, hieän taïi laïc truù, chöùng ñöôïc khoâng khoù khaên, chöùng ñöôïc khoâng meät nhoïc, chöùng ñöôïc khoâng phí söùc, thôøi naøy Anuruddha, choã naèm döôùi goác caây thaày seõ gioáng nhö nhaø coù noùc nhoïn, coù treùt hoà trong ngoaøi, cöûa ñöôïc caøi then, cöûa soå ñöôïc ñoùng laïi ngaên chaën gioù cuûa ngöôøi gia chuû, hay cuûa con ngöôøi gia chuû, ñeå ñöôïc soáng bieát ñuû, öa thích, khoâng coù lo aâu, ñöôïc laïc truù, ñöôïc böôùc vaøo Nieát-baøn.
11. Khi naøo, naøy Anuruddha, Thaày seõ suy nghó ñeán taùm tö nieäm naøy cuûa baäc Ñaïi nhaân, khi naøo boán Thieàn naøy thuoäc taêng thöôïng taâm, hieän taïi laïc truù, chöùng ñöôïc khoâng khoù khaên, chöùng ñöôïc khoâng meät nhoïc, chöùng ñöôïc khoâng phí söùc, thôøi naøy Anuruddha, giöôøng naèm vaø choã ngoài traûi vôùi ñeäm coû cuûa Thaày seõ gioáng nhö gheá daøi, neäm traûi giöôøng naèm baèng len, chaên len traéng, chaên len theâu boâng, neäm baèng da con sôn döông goïi laø kadali, taám thaûm vôùi ñaàu che phía treân, gheá daøi coù ñaàu goái chaân maøu ñoû cuûa caùc ngöôøi gia chuû, hay cuûa con ngöôøi gia chuû, ñeå ñöôïc soáng bieát ñuû, öa thích, khoâng coù lo aâu, ñöôïc laïc truù, ñöôïc böôùc vaøo Nieát-baøn.
12. Khi naøo, naøy Anuruddha, Thaày seõ suy nghó ñeán taùm tö nieäm naøy cuûa baäc Ñaïi nhaân, khi naøo boán Thieàn naøy thuoäc taêng thöôïng taâm, hieän taïi laïc truù, chöùng ñöôïc khoâng khoù khaên, chöùng ñöôïc khoâng meät nhoïc, chöùng ñöôïc khoâng phí söùc, thôøi naøy Anuruddha, döôïc phaåm nöôùc tieåu hoâi cuûa Thaày seõ gioáng nhö caùc loaïi döôïc phaåm cuûa caùc ngöôøi gia chuû, hay cuûa con ngöôøi gia chuû, nhö thuïc toâ, sanh toâ, daàu, maät, ñöôøng baùnh, ñeå ñöôïc soáng bieát ñuû, öa thích, khoâng coù lo aâu, ñöôïc laïc truù, ñöôïc böôùc vaøo Nieát-baøn.
13. Vaäy naøy Anuruddha, nhaân kyø an cö muøa möa saép ñeán, haõy truù giöõa daân chuùng Cetì ôû Paøcìnavamsadaøya.
- Thöa vaâng, baïch Theá Toân.
Toân giaû Anuruddha vaâng ñaùp Theá Toân. Roài Theá Toân sau khi khuyeán giaùo Toân giaû Anuruddha vôùi lôøi khuyeán giaùo naøy, nhö ngöôøi löïc só duoãi caùnh tay ñang co laïi, hay co laïi caùnh tay ñang duoãi ra; cuõng vaäy, Ngaøi bieán maát giöõa daân chuùng Cetì ôû Paøcìnavamsadaøya vaø hieän ra giöõa daân chuùng Bhagga, treân nuùi Sumsumaøra trong röøng Bhesakalaø, vöôøn Loäc Uyeån. Theá Toân ngoài xuoáng treân choã ñaõ soaïn saün, sau khi ngoài xuoáng, Theá Toân baûo caùc Tyû-kheo:
14. - Naøy caùc Tyû-kheo, Ta seõ thuyeát taùm tö nieäm cuûa baäc Ñaïi nhaân co caùc Thaày. Haõy laéng nghe vaø kheùo tö nieäm, Ta seõ giaûng:
- Thöa vaâng, baïch Theá Toân.
Caùc tyû-kheo aáy vaâng ñaùp Theá Toân. Theá toân noùi nhö sau:
- Naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø taùm tö nieäm cuûa baäc Ñaïi nhaân?
15. Naøy caùc Tyû-kheo, Phaùp naøy ñeå cho ngöôøi ít duïc, Phaùp naøy khoâng phaûi ñeå cho ngöôøi nhieàu duïc; Naøy caùc Tyû kheo,Phaùp naøy ñeå cho ngöôøi bieát ñuû, phaùp naøy khoâng phaûi ñeå cho ngöôøi khoâng bieát ñuû; Naøy caùc Tyû kheo, Phaùp naøy ñeå cho ngöôøi soáng thanh vaéng, phaùp naøy khoâng phaûi ñeå cho ngöôøi öa hoäi chuùng; Naøy caùc Tyû kheo,Phaùp naøy ñeå cho ngöôøi tinh caàn tinh taán, phaùp naøy khoâng phaûi ñeå cho ngöôøi bieáng nhaùc; Naøy caùc Tyû kheo,Phaùp naøy ñeå cho ngöôøi truù nieäm, phaùp naøy khoâng phaûi ñeå cho ngöôøi nhaát nieäm; Naøy caùc Tyû kheo,Phaùp naøy ñeå cho ngöôøi Thieàn ñònh, phaùp naøy khoâng phaûi ñeå cho ngöôøi khoâng Thieàn ñònh; Naøy caùc Tyû kheo, Phaùp naøy ñeå cho ngöôøi coù trí tueä, Phaùp naøy khoâng phaûi ñeå cho ngöôøi aùc tueä; Naøy caùc Tyû-kheo, Phaùp naøy ñeå cho ngöôøi khoâng öa lyù luaän, khoâng thích luaän hyù, Phaùp naøy khoâng phaûi ñeå cho ngöôøi öa lyù luaän, thích luaän hyù.
16. Naøy caùc Tyû-kheo, Phaùp naøy ñeå cho ngöôøi ít duïc, Phaùp naøy khoâng ñeå cho ngöôøi coù duïc lôùn", nhö vaäy ñaõ ñöôïc noùi ñeán. Do duyeân gì ñöôïc noùi nhö vaäy?
17. Naøy caùc Tyû-kheo, ôû ñaây, Tyû-kheo ít duïc khoâng muoán: "Mong ngöôøi ta bieát toâi laø ít duïc"; bieát ñuû, khoâng muoán: "Mong ngöôøi ta bieát toâi laø bieát ñuû"; soáng vieãn ly, khoâng muoán: " Mong ngöôøi ta bieát toâi soáng vieãn ly";, tinh caàn tinh taán, khoâng muoán: " Mong ngöôøi ta bieát toâi soáng tinh caàn tinh taán"; truù nieäm, khoâng muoán: " Mong ngöôøi ta bieát toâi truù nieäm"; coù ñònh, khoâng muoán: " Mong ngöôøi ta bieát toâi coù ñònh"; coù tueä, khoâng muoán: " Mong ngöôøi ta bieát toâilaø ngöôøi coù tueä "; khoâng thích hyù luaän, khoâng muoán: " Mong ngöôøi ta bieát toâi khoâng thích hyù luaän". Naøy caùc Tyû-kheo, Phaùp naøy ñeå cho ngöôøi ít duïc, Phaùp naøy khoâng ñeå cho ngöôøi coù duïc lôùn", ñaõ ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy. Do duyeân naøy ñöôïc noùi nhö vaäy.
18. Naøy caùc Tyû-kheo, Phaùp naøy ñeå cho ngöôøi bieát ñuû, Phaùp naøy khoâng ñeå cho ngöôøi khoâng bieát ñuû ", nhö vaäy ñaõ ñöôïc noùi ñeán. Do duyeân gì ñöôïc noùi nhö vaäy?
19. ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo bieát ñuû vôùi baát cöù vaät duïng gì nhö y aùo, ñoà aên khaát thöïc, saøng toïa, döôïc phaåm trò beänh. Naøy caùc Tyû-kheo, Phaùp naøy ñeå cho ngöôøi bieát ñuû, Phaùp naøy khoâng phaûi ñeå cho ngöôøi khoâng bieát ñuû ", ñaõ ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy. Do duyeân naøy ñöôïc noùi nhö vaäy.
20, Naøy caùc Tyû-kheo, Phaùp naøy ñeå cho ngöôøi soáng vieãn ly, Phaùp naøy khoâng phaûi ñeå cho ngöôøi öa thích hoäi chuùng", nhö vaäy ñaõ ñöôïc noùi ñeán. Do duyeân gì ñöôïc noùi nhö vaäy?
21. ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Vôùi Tyû-kheo soáng vieãn ly, coù nhieàu ngöôøi ñeán thaêm nhö Tyû-kheo, Tyû-kheo-Ni, nam cö só, nöõ cö só, vua chuùa, ñaïi thaàn, caùc ngoaïi ñaïo sö, ñeä töû cuûa caùc ngoaïi ñaïo sö. ÔÛ ñaây, Tyû-kheo vôùi taâm thuaän veà vieãn ly, höôùng veà vieãn ly, nhaäp vaøo vieãn ly, truù vaøo vieãn ly, thích thuù xuaát ly, noùi lôøi hoaøn toaøn lieân heä ñeán laùnh xa. Naøy caùc Tyû-kheo, Phaùp naøy ñeå cho ngöôøi vieãn ly, Phaùp naøy khoâng phaûi ñeå cho ngöôøi khoâng öa hoäi chuùng", ñaõ ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy. Do duyeân naøy ñöôïc noùi nhö vaäy.
22. Naøy caùc Tyû-kheo, Phaùp naøy ñeå cho ngöôøi tinh caàn tinh taán, Phaùp naøy khoâng phaûi ñeå cho ngöôøi bieáng nhaùc", nhö vaäy ñaõ ñöôïc noùi ñeán. Do duyeân gì ñöôïc noùi nhö vaäy?
23. ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo soáng tinh caàn tinh taán, ñoaïn taän caùc phaùp baát thieän, thaønh töïu caùc Phaùp thieän, noã löïc kieân trì, khoâng töø boû gaùnh naëng ñoái vôùi caùc thieän phaùp. Naøy caùc Tyû-kheo, Phaùp naøy ñeå cho ngöôøi tinh caàn tinh taán, Phaùp naøy khoâng phaûi ñeå cho ngöôøi bieáng nhaùc", ñaõ ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy. Do duyeân naøy ñöôïc noùi nhö vaäy.
24. Naøy caùc Tyû-kheo, Phaùp naøy ñeå cho ngöôøi truù nieäm, Phaùp naøy khoâng phaûi ñeå cho ngöôøi thaát nieäm", nhö vaäy ñaõ ñöôïc noùi ñeán. Do duyeân gì ñöôïc noùi nhö vaäy?
25. ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo ñaày ñuû nieäm, thaønh töïu nieäm tueä toái thaéng, öùc nhôù tuøy nieäm nhöõng ñieàu ñaõ laøm, noùi ñaõ laâu. Naøy caùc Tyû-kheo, Phaùp naøy ñeå cho ngöôøi truù nieäm, Phaùp naøy khoâng phaûi ñeå cho ngöôøi thaát nieäm", ñaõ ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy. Do duyeân naøy ñöôïc noùi nhö vaäy.
26. Naøy caùc Tyû-kheo, Phaùp naøy ñeå cho ngöôøi thieàn ñònh, Phaùp naøy khoâng phaûi ñeå cho ngöôøi khoâng thieàn ñònh", nhö vaäy ñaõ ñöôïc noùi ñeán. Do duyeân gì ñöôïc noùi nhö vaäy?
27. ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo ly duïc, ly aùc phaùp ... chöùng ñaït vaø an truù Thieàn thöù tö. Naøy caùc Tyû-kheo, Phaùp naøy ñeå cho ngöôøi thieàn ñònh, Phaùp naøy khoâng phaûi ñeå cho ngöôøi khoâng thieàn ñònh", ñaõ ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy. Do duyeân naøy ñöôïc noùi nhö vaäy.
28. Naøy caùc Tyû-kheo, Phaùp naøy ñeå cho ngöôøi coù trí tueä, Phaùp naøy khoâng phaûi ñeå cho ngöôøi khoâng trí tueä", nhö vaäy ñaõ ñöôïc noùi ñeán. Do duyeân gì ñöôïc noùi nhö vaäy?
29. ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo coù trí tueä, coù trí tueä veà sanh dieät, thaønh töïu Thaùnh theå nhaäp (quyeát traïch), ñöa ñeán chôn chaùnh ñoaïn dieät khoå ñau. Naøy caùc Tyû-kheo, Phaùp naøy ñeå cho ngöôøi coù trí tueä, Phaùp naøy khoâng phaûi ñeå cho ngöôøi khoâng trí tueä", ñaõ ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy. Do duyeân naøy ñöôïc noùi nhö vaäy
30. Naøy caùc Tyû-kheo, Phaùp naøy ñeå cho ngöôøi khoâng öa hyù luaän, khoâng thích hyù luaän, Phaùp naøy khoâng phaûi ñeå cho ngöôøi öa hyù luaän, thích hyù luaän", nhö vaäy ñaõ ñöôïc noùi ñeán. Do duyeân gì ñöôïc noùi nhö vaäy?
31. Naøy caùc Tyû-kheo, ôû ñaây, Tyû-kheo ñoái vôùi ñoaïn dieät hyù luaän, taâm ñöôïc phaán chaán, tònh tín, an truù, höôùng ñeán. Naøy caùc Tyû-kheo, Phaùp naøy ñeå cho ngöôøi khoâng öa hyù luaän, khoâng thích hyù luaän, Phaùp naøy khoâng phaûi ñeå cho ngöôøi öa hyù luaän, thích hyù luaän", ñaõ ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy. Do duyeân naøy ñöôïc noùi nhö vaäy.
32. Roài Toân giaû Anuruddha, muøa möa an cö ñeán, ñeán truù ôû giöõa daân chuùng Cetì, taïi Pacìnavamsadaøya. Roài Toân giaû Anuruddha soáng moät mình, an tònh, khoâng phoùng daät, nhieät taâm, tinh caàn, khoâng bao laâu, do muïc ñích gì, caùc Thieän nam töû chôn chaùnh xuaát gia, töø boû gia ñình, soáng khoâng gia ñình, töùc laø voâ thöôïng cöùu caùnh Phaïm haïnh ngay trong hieän taïi, vò aáy töï mình noùi thaéng trí, chöùng ngoä, chöùng nhaäp vaø an truù. Vò aáy chöùng roõ: "Sanh ñaõ taän, Phaïm haïnh ñaõ thaønh, nhöõng gì neân laøm ñaõ laøm, khoâng coù trôû lui laïi traïng thaùi naøy nöõa" vaø Toân giaû Anuruddha trôû thaønh moät vò A-la-haùn nöõa. Roài Toân Giaû Anuruñha chöùng ñöôïc A-la-haùn ngay trong thôøi gian aáy, noùi leân nhöõng baøi keä naøy:
Theá gian voâ thöôïng sö
Roõ bieát tö töôûng ta
Vôùi thaân do yù taïo
Thaàn thoâng ñeán vôùi ta
Tuøy theo ta nghó gì
Ngaøi thuyeát roõ taát caû
Phaät khoâng öa hyù luaän
Ngaøi thuyeát, khoâng hyù luaän
Ngoä phaùp, ta hoan hyû
Truù trong giaùo phaùp ngaøi
Ba minh ñaõ ñaït ñöôïc
Giaùo phaùp Phaät laøm xong.-ooOoo-
Muïc Luïc caùc Chöông: 01 | 02 | 03 | 04 | 05 | 06 | 07 | 08 | 09 | 10 | 11 | Giôùi thieäu