Ngöôøi Cö Só          [ Trôû Veà ]          [Home Page] 

---

I. Phaåm Lôïi Ích

(I) (1) Y Ù Nghóa Gì

1. Nhö vaày toâi nghe:

Moät thôøi, Theá Toân truù ôû Savatthi, taïi Jeta-vana, khu vöôøn oâng Anaøthapindika. Roài Toân gia Ananda ñi ñeán Theá Toân; sau khi ñeán, ñaûnh leã Theá Toân roài ngoài xuoáng moät beân, Toân giaû Ananda baïch Theá Toân:

- Baïch Theá Toân, caùc thieän giôùi coù yù nghóa gì, coù lôïi ích gì?

- Naøy Ananda, caùc thieän giôùi coù yù nghóa khoâng coù hoái tieác, coù lôïi ích khoâng coù hoái tieác.

- Nhöng baïch Theá Toân, khoâng coù hoái tieác coù yù nghóa gì, coù lôïi ích gì?

- Naøy Ananda, khoâng coù hoái tieác coù yù nghóa gì, coù lôïi ích gì? Naøy Ananda, khoâng coù hoái tieác coù yù nghóa haân hoan, coù lôïi ích haân hoan.

- Baïch Theá Toân, nhöng haân hoan coù yù nghóa gì, coù lôïi ích gì?

- Naøy Ananda, haân hoan coù yù nghóa hoan hyû, coù lôïi ích hoan hyû.

- Nhöng baïch Theá Toân, hoan hyû coù yù nghóa gì, coù lôïi ích gì?

- Naøy Ananda, hoan hyû coù yù nghóa khinh an, coù lôïi ích khinh an.

- Nhöng baïch Theá Toân, khinh an coù yù nghóa gì, coù lôïi ích gì?

- Naøy Ananda, khinh an coù yù nghóa an laïc, coù ích lôïi an laïc.

- Nhöng baïch Theá Toân, an laïc coù yù nghóa gì, coù lôïi ích gì? Naøy Ananda, an laïc coù yù nghóa ñònh, coù lôïi ích ñònh

- Nhöng baïch Theá Toân, ñònh coù yù nghóa gì, coù lôïi ích gì?

- Naøy Ananda, ñònh coù yù nghóa nhö thaät tri kieán, coù lôïi ích nhö thaät tri kieán.

- Nhöng baïch Theá Toân, nhö thaät tri kieán coù yù nghóa gì, coù lôïi ích gì?

- Naøy Ananda, nhö thaät tri kieán coù yù nghóa nhaøm chaùn, ly tham, coù lôïi ích nhaøm caùn, ly tham.

- Nhöng baïch Theá Toân, nhaøm chaùn, ly tham coù yù nghóa gì, coù lôïi ích

Naøy Ananda, nhaøm chaùn, ly tham coù yù nghóa giaûi thoaùt tri kieán, coù lôïi ích giaûi thoaùt tri kieán.

2. Nhö vaäy, naøy Ananda, caùc thieän giôùi coù yù nghóa khoâng hoái tieác, coù lôïi ích khoâng hoái tieác, khoâng hoái tieác coù yù nghóa haân hoan, coù lôïi ích haân hoan. Haân hoan coù yù nghóa hoan hyû, coù lôïi ích khinh an. Khinh an coù yù nghóa an laïc, coù lôïi ích an laïc. An laïc coù yù nghóa ñònh, coù lôïi ích ñònh. Ñònh coù yù nghóa nhö thaät tri kieán, coù lôïi ích nhö thaät tri kieán. Nhö thaät tri kieán coù yù nghóa nhaøm chaùn, ly tham, coù lôïi ích nhaøm chaùn, ly tham. Nhaøm chaùn ly tham coù yù nghóa giaûi thoaùt tri kieán, coù lôïi ích giaûi thoaùt tri kieán. Nhö vaäy, naøy Ananda, caùc thieän giôùi thöù lôùp daãn tôùi toái thöôïng. Nhö vaäy, naøy Ananda, caùc thieän giôùi thöù lôùp ñöa ñeán toái thöôïng.

(II) (2) Nghó Vôùi Duïng Y Ù

1. - Naøy caùc Tyû-kheo, vôùi ngöôøi coù giôùi, coù giôùi ñaày ñuû, khoâng caàn phaûi laøm vôùi duïng yù raèng: "Mong raèng khoâng hoái tieác seõ sanh khôûi nôi ta". Phaùp nhó laø vaäy, naøy Tyû-kheo, vôùi ngöôøi coù giôùi, coù giôùi ñaày ñuû, khoâng hoái tieác sanh khôûi. Naøy caùc Tyû-kheo, vôùi ngöôøi khoâng hoái tieác, khoâng caàn phaûi laøm vôùi duïng yù raèng: "Mong raèng haân hoan seõ sanh khôûi nôi ta". Phaùp nhó laø vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, vôùi ngöôøi coù khoâng hoái tieác, haân hoan sanh khôûi. Naøy caùc Tyû-kheo, vôùi ngöôøi coù haân hoan, khoâng caàn phaûi laøm vôùi duïng yù raèng: "Mong raèng hoan hyû seõ sanh khôûi nôi ta". Phaùp nhó laø vaäy, naøy caùc Tyû kheo, vôùi ngöôøi coù hoan hyû , khoâng caàn phaûi laøm vôùi duïng yø raèng : "Mong raèng thaân ta ñöôïc khinh an", Phaùp nhó laø vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, vôùi ngöôøi coù yù hoan hyû, thaân ñöôïc khinh an. Naøy caùc Tyû-kheo, vôùi ngöôøi coù thaân khinh an, khoâng caàn phaûi laøm vôùi duïng yù raèng: "Mong raèng ta caûm thoï an laïc". Phaùp nhó laø vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, vôùi ngöôøi coù thaân khinh an, an laïc ñöôïc caûm thoï. Naøy caùc Tyû-kheo, vôùi ngöôøi coù an laïc, khoâng caàn phaûi laøm vôùi duïng yù: "Mong raèng taâm ta ñöôïc Thieàn ñònh". Phaùp nhó laø vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, vôùi ngöôøi coù an laïc, taâm ñöôïc Thieàn ñònh. Naøy caùc Tyû-kheo, vôùi ngöôøi coù Thieàn ñònh, khoâng caàn phaûi laøm vôùi duïng yù: "Mong raèng ta bieát, ta thaáy nhö thaät". Phaùp nhó laø vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ngöôøi coù taâm Thieän ñònh, bieát vaø thaáy nhö thaät". Phaùp nhó laø vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ngöôøi coù taâm Thieàn ñònh, bieát vaø thaáy nhö thaät. Naøy caùc Tyû-kheo, ngöôøi bieát vaû thaáy nhö thaät, khoâng caàn phaûi laøm vôùi duïng yù: "Mong raèng ta seõ nhaøm chaùn, ta seõ ly tham" Phaùp nhó laø vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ngöôøi bieát vaø thaáy nhö thaät, nhaøm chaùn vaø ly tham. Naøy caùc Tyû-kheo, ngöôøi nhaøm chaùn, ly tham khoâng caàn phaûi laøm vôùi duïng yù: "Mong raèng ta seõ chöùng ngoä giaûi thoaùt tri kieán". Phaùp nhó laø vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ngöôøi nhaøm chaùn, ly tham, chöùng ngoä giaûi thoaùt tri kieán.

2. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, nhaøm chaùn lyù tham coù yù nghóa giaûi thoaùt tri kieán, coù lôïi ích giaûi thoaùt tri kieán; nhö thaät tri kieán coù yù nghóa nhaøm chaùn, ly tham, coù lôïi ích nhaøm chaùn, ly tham; ñònh coù yù nghóa nhö thaät tri kieán, coù lôïi nhö thaät tri kieán; an laïc coù yù nghóa ñònh, coù lôïi ích ñònh; khinh an coù yù nghóa an laïc coù lôïi ích an laïc; hyû coù yù nghóa khinh an, coù lôïi ích khinh an; haân hoan coù yù nghóa hyû, coù lôïi ích hyû; khoâng nuoái tieác coù yù nghóa haân hoan, coù lôïi ích haân hoan, caùc Thieän giôùi coù yù nghóa khoâng nuoái tieác, coù lôïi ích khoâng hoái tieác. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, caùc phaùp khieán cho caùc phaùp (khaùc) taêng thònh; caùc phaùp khieán caùc phaùp khaùc vieân maõn, ñöa töø bôø beân naøy qua bôø beân kia.

(III) (3) Sôû Y

1. - Naøy caùc Tyû-kheo, vôùi aùc giôùi, vôùi phaù giôùi, khoâng hoái tieác, sô y bò dieät. Vôùi khoâng coù khoâng hoái tieác, vôùi hoái tieác khoâng ñaày ñuû, haân hoan sôû y bò dieät. Vôùi haân hoan khoâng coù, vôùi haân hoan khoâng ñaày ñuû, hyû sôû y bò dieät. Vôùi hyû khoâng coù, vôùi hyû khoâng ñaày ñuû, khinh an sôû y bò dieät. Vôùi khinh an khoâng coù, vôùi khinh an khoâng ñaày ñuû, an laïc sôû y bò dieät. Vôùi an laïc khoâng coù, vôùi an laïc khoâng ñaày ñuû, chaùnh ñònh sôû y bò dieät. Vôùi chaùnh ñònh khoâng coù, vôùi chaùnh ñònh khoâng ñaày ñuû, nhö thaät tri kieán sôû y bò dieät. Vôùi nhö thaät tri kieán khoâng coù, vôùi nhö thaät tri kieán khoâng ñaày ñuû, nhaøm chaùn, ly tham sôû y bò dieät. Vôùi nhaøm chaùn, ly tham khoâng coù, vôùi nhaøm chaùn, ly tham khoâng ñaày ñuû, giaûi thoaùt tri kieán sôû y bò dieät. Ví nhö caây khoâng ñuû caønh vaø laù, caùc maàm non (cuõng coù nghóa laø voû ngoaøi) cuûa caây aáy khoâng ñi ñeán vieân maõn, voû trong, giaùc caây, loõi caây khoâng ñi ñeán vieân maõn. Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, vôùi aùc giôùi, vôùi phaù giôùi, khoâng hoái tieác sôû y bò dieät. Vôùi khoâng hoái tieác khoâng coù, vôùi khoâng hoái tieác khoâng ñaày ñuû.... giaûi thoaùt tri kieán sôû y bò dieät.

Naøy caùc Tyû- kheo, vôùi giôùi coù maët, vôùi giôùi coù ñaày ñuû, khoâng hoái tieác coù sôû y. Vôùi khoâng hoái tieác coù maët, vôùi khoâng hoái tieác coù ñaày ñuû, haân hoan coù sôû y. Vôùi haân hoan coù maët, vôùi haân hoan coù ñaày ñuû, hoan hyû coù sôû y. Vôùi hoan hyû coù maët, vôùi hoan hyû coù ñaày ñuû, khinh an coù sôû y. Vôùi khinh an coù maët, vôùi khinh an coù ñaày ñuû, an laïc coù sôû y. Vôùi an laïc coù maët, vôùi an laïc coù ñaày ñuû, chaùnh ñònh coù sôû y. Vôùi chaùnh ñònh coù maët, vôùi chaùnh ñònh coù ñaày ñuû, nhö thaät tri kieán coù sôû y. Vôùi nhö thaät tri kieán coù maët, vôùi nhö thaät tri kieán coù ñaày ñuû, nhaøm chaùn, ly tham coù sôû y. Vôùi nhaøm chaùn, ly tham coù maët, vôùi nhaøm chaùn, ly tham coù ñaày ñuû, giaûi thoaùt tri kieán coù sôû y. Ví nhö naøy caùc Tyû-kheo, moät caây coù ñaày ñuû caønh vaø laù, caùc maàm non cuûa caây aáy ñi ñeán vieân maõn, voû trong, giaùc caây, loõi caây ñi ñeán vieân maõn. Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, vôùi giôùi coù maët, vôùi giôùi coù ñaày ñuû, khoâng hoái tieác coù sôû y. Vôùi khoâng hoái tieác coù maët, vôùi khoâng hoái tieác coù ñaày ñuû... giaûi thoaùt tri kieán coù sôû y.

(IV) (4) Coù Sôû Y ( Do Sariputta Thuyeát)

(Nhö kinh 3, chæ khaùc ôû ñaây laø Toân giaû Saøriputta thuyeát).

(V) (5) Coù Sôû Y (Do Toân Giaû Ananda Thuyeát)

(Nhö kinh 3, chæ khaùc ôû ñaây laø Toân giaû Ananda thuyeát).

(VI) (6) Ñònh Do Baäc Ñaïo Sö Thuyeát

1. Baáy giôø Toân giaû Ananda ñi ñeán Theá Toân, sau khi ñeán, ñaûnh leã Theá Toân roài ngoài xuoáng moät beân. Ngoài xuoáng moät beân, Toân giaû Ananda baïch Theá Toân:

- Baïch Theá Toân, coù theå coù chaêng moät Tyû-kheo khi chöùng ñöôïc Thieàn ñònh nhö vaäy, vò aáy coù theå ñi trong ñaát khoâng töôûng ñeán ñaát; trong nöôùc khoâng töôûng ñeán nöôùc; trong löûa; trong gioù khoâng töôûng ñeán gioù; trong khoâng voâ bieân xöù, khoâng töôûng ñeán Khoâng voâ bieân xöù; trong Thöùc voâ bieân xöù, khoâng töôûng ñeán Thöùc voâ bieân xöù; trong Voâ sôû höõu xöù, khoâng phi phi töôûng xöù, khoâng töôûng ñeán Phi töôûng phi phi töôûng xöù; trong theá giôùi hieän taïi coù theå khoâng töôûng ñeán theá giôùi hieän taïi; trong theá giôùi ñôøi sau coù theå khoâng töôûng ñeán theá giôùi ñôøi sau; tuy vaäy, vò aáy vaãn coù töôûng?

- Naøy Ananda, coù theå nhö vaäy, moät Tyû-kheo khi chöùng ñöôïc Thieän ñònh nhö vaäy, vò aáy coù theå trong ñaát khoâng töôûng ñeán ñaát; trong nöôùc khoâng töôûng ñeán nöùôc; trong löûa khoâng töôûng ñeán löûa, trong gioù khoâng töôûng ñeán gioù, trong Khoâng voâ bieân xöù, khoâng töôûng ñeán Khoâng voâ bieân xöù; trong Thöùc voâ bieân xöù, khoâng töôûng ñeán thöùc voâ bieân xöù, trong Voâ sôû höõu xöù, khoâng töôûng ñeán Voâ sôû höõu xöù; trong Phi töôûng phi phi töôûng xöù, khoâng töôûng ñeán Phi töôûng phi phi töôûng xöù; trong theá giôùi hieän taïi, khoâng töôûng ñeán theá giôùi hieän taïi; trong theá giôùi ñôøi sau, khoâng töôûng ñeán theá giôùi ñôøi sau. Tuy vaäy, vò aáy vaãn coù töôûng.

2. - Nhöng baïch Theá Toân, nhö theá naøo moät Tyû-kheo khi chöùng ñöôïc Thieàn ñònh nhö vaäy, vò aáy coù theå trong ñaát, khoâng töôûng ñeán ñaát... trong theá giôùi ñôøi sau, khoâng töôûng ñeán theá giôùi ñôøi sau; tuy vaäy, vò aáy vaãn coù töôûng?

- ÔÛ ñaây, naøy Ananda, Tyû-kheo töôûng nhö sau: "Ñaây laø an tònh, ñaây laø thuø thaéng, töùc laø söï tònh chæ taát caû haønh, söï töø boû taát caû sanh y, söï ñoaïn dieät khaùt aùi, ly tham, ñoaïn dieät, Nieát-baøn". Nhö vaäy, naøy Ananda, Tyû-kheo khi chöùng ñöôïc Thieàn ñònh nhö vaäy, vò aáy coù theå trong ñaát, khoâng töôûng ñeán ñaát; trong nöôùc khoâng töôûng ñeán nöôùc... trong theá giôùi ñôøi sau, khoâng töôûng ñeán theá giôùi ñôøi sau. Tuy vaäy, vò aáy vaãn coù töôûng.

(VII) (7) Ñònh Do Toân Giaû Sariputta Thuyeát

1. Baáy giôø Toân giaû Ananda ñi ñeán Toân giaû Saøriputta, sau khi ñeán, noùi leân vôùi Toân giaû Saøriputta nhöõng lôøi chaøo ñoùn hoûi thaêm, sau khi noùi leân nhöõng lôøi chaøo ñoùn hoûi thaêm thaân höõu, lieàn ngoài xuoáng moät beân. Ngoài xuoáng moät beân, Toân giaû Ananda noùi vôùi Toân giaû Saøriputta:

- Thöa Hieàn giaû Saøriputta, coù theå coù chaêng moät Tyû-kheo khi chöùng Thieàn ñònh nhö vaäy, vò aáy coù theå trong ñòa ñaïi, khoâng töôûng ñeán ñòa ñaïi... trong theá giôùi ñôøi sau, khoâng töôûng ñeán theá giôùi ñôøi sau, tuy vaäy, vò aáy vaãn töôûng?

- Naøy Ananda, coù theå nhö vaäy. Moät Tyû-kheo khi chöùng Thieàn ñònh nhö vaäy, vò aáy coù theå trong ñaát khoâng töôûng ñeán ñaát... trong theá giôùi ñôøi sau, khoâng töôûng ñeán theá giôùi ñôøi sau. Tuy vaäy, vò aáy vaãn coù töôûng.

2.- Nhöng thöa Hieàn giaû Saøriputta, nhö theá naøo moät Tyû-kheo khi chöùng ñöôïc Thieàn ñònh nhö vaäy, vò aáy coù theå trong ñaát, khoâng töôûng ñeán ñaát... trong theá giôùi ñôøi sau, khoâng töôûng ñeán theá giôùi ñôøi sau; tuy vaäy, vò aáy vaãn coù töôûng?

- Naøy Hieàn giaû Ananda, moät thôøi ôû ñaây, toâi truù ôû Saøvatthi, trong röøng Andha. Taïi ñaây, toâi chöùng ñöôïc Thieàn ñònh nhö sau: Trong ñaát, toâi khoâng töôûng ñeán ñaát, trong theá giôùi ñôøi sau, toâi khoâng töôûng ñeán theá giôùi ñôøi sau. Tuy vaäy, toâi vaãn coù töôûng.

3- Nhöng trong luùc aáy, Toân giaû Saøriputta töôûng ñeán gì?

- Moät töôûng khaùc khôûi leân trong toâi: "Höõu dieät laø Nieát-baøn". Moät töôûng khaùc dieät ñi trong toâi: "Höõu dieät laø Nieát-baøn." Ví nhö, naøy Hieàn giaû, löûa ñöôïc ñoát chaùy töø maûnh ñaù nhoû, moät ngoïn löûa khaùc khôûi leân, moät ngoïn löûa khaùc dieät ñi. Cuõng vaäy, naøy Hieàn giaû, moät töôûng khaùc khôûi leân trong toâi, thöa Hieàn giaû: "Höõu dieät laø Nieát-baøn." Moät töôûng khaùc dieät ñi trong toâi: "Höõu dieät laø Nieát-baøn". Tuy vaäy, trong luùc aáy toâi vaãn coù töôûng.

(VIII) (8) Ngöôøi Coù Loøng Tin

1. - Vò Tyû-kheo coù loøng tin, naøy caùc Tyû-kheo, nhöng khoâng coù giôùi. Nhö vaäy, vò aáy veà chi phaàn naøy khoâng ñöôïc vieân maõn. Vò aáy caàn phaûi laøm cho vieân maõn chi phaàn aáy, nghó raèng: "Laøm theá naøo ñeå ta coù loøng tin vaø coù giôùi nöõa? ". Naøy caùc Tyû-kheo, khi naøo Tyû-kheo coù loøng tin vaø coù giôùi, nhö vaäy veà chi phaàn aáy, Tyû-kheo coù vieân maõn.

2. Vaø naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo coù loøng tin, coù giôùi nhöng khoâng coù nghe nhieàu... coù nghe nhieàu nhöng khoâng coù noùi phaùp... coù noùi phaùp nhöng khoâng thöôøng tham gia vôùi hoäi chuùng... thöôøng tham gia vôùi hoäi chuùng, nhöng khoâng voâ uùy thuyeát phaùp chuùng nhöng khoâng trì luaät... coù trì luaät, nhöng khoâng phaûi laø ngöôøi ôû röøng, ôû caùc truù xöù xa vaéng, laø ngöôøi ôû röøng, ôû caùc truù xöù xa vaéng, nhöng ñoái vôùi boán Thieàn thuoäc taêng thöôïng taâm, hieän taïi laïc truù, coù ñöôïc khoâng khoù khaên, coù ñöôïc khoâng meät nhoïc, coù ñöôïc khoâng phí söùc, ñoái vôùi boán Thieàn thuoäc taêng thöôïng taâm, hieän taïi laïc truù, coù ñöôïc khoâng khoù khaên, coù ñöôïc khoâng meät nhoïc, coù ñöôïc khoâng phí söùc, nhöng khoâng do ñoaïn dieät caùc laäu hoaëc, ngay trong hieän taïi, töï mình vôùi thaéng trí, chöùng ñaït vaø an truù voâ laäu taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt. Nhö vaäy, vò aáy veà chi phaàn naøy khoâng ñöôïc vieân maõn. Vò aáy caàn phaûi laøm cho vieân maõn chi phaàn aáy, nghó raèng: "Laøm theá naøo, ta coù loøng tin, coù giôùi, coù nghe nhieàu, coù thuyeát phaùp, thöôøng tham gia vôùi chuùng hoäi, voâ uùy thuyeát phaùp cho hoäi chuùng, trì luaät, laø ngöôøi ôû röøng, ôû caùc truù xöù xa vaéng, ñoái vôùi boán Thieàn thuoäc taêng thöôïng taâm, hieän taïi laïc truù, coù ñöôïc khoâng khoù khaên, coù ñöôïc khoâng meät nhoïc, coù ñöôïc khoâng phí söùc, vaø do ñoaïn dieät caùc laäu hoaëc, ngay trong hieän taïi, töï mình vôùi thaéng trí, ta coù theå chöùng ñaït vaø an truù voâ laäu taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt? " Vaø naøy caùc Tyû-kheo, khi naøo Tyû-kheo coù loøng tin, coù giôùi, nghe nhieàu, coù thuyeát phaùp, thöôøng tham gia vôùi hoäi chuùng, voâ uùy thuyeát phaùp cho hoäi chuùng, trì luaät, laø ngöôøi ôû röøng, ôû caùc truù xöù xa vaéng, ñoái vôùi boán Thieàn thuoäc taêng thöôïng taâm, hieän taïi laïc truù, coù ñöôïc khoâng khoù khaên, coù ñöôïc khoâng meät nhoïc, coù ñöôïc khoâng phí söùc, do ñoaïn dieät caùc laäu hoaëc, ngay trong hieän taïi, töï mình vôùi thaéng trí chöùng ñaït vaø an truù voâ laäu taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt; nhö vaäy veà chi phaàn naøy, vò aáy ñöôïc vieân maõn.

Thaønh töïu möôøi phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo tònh tín moät caùch phoå bieán, vaø vieân maõn trong moïi phöông dieän.

(IX) (9) Tòch Tònh Giaûi Thoaùt

(Nhö kinh 8 ôû treân, cho ñeán... laø ngöôøi ôû röøng ôû caùc truù xöù vaéng...)

.... laø ngöôøi trì luaät, nhöng khoâng phaûi laø ngöôøi ôû röøng, ôû caùc truù xöù xa vaéng... laø ngöôøi ôû röøng, ôû caùc truù xa vaéng... laø ngöôøi ôû röøng, ôû caùc truù xöù xa vaéng, nhöng ñoái vôùi caùc tòch tònh giaûi thoaùt vöôït khoûi caùc saéc, thuoäc veà voâ saéc, vò aáy khoâng caûm giaùc vôùi thaân vaø an truù, ñoái vôùi caùc tòch tònh giaûi thoaùt , vöôït khoûi caùc saêc, thuoäc veà voâ saéc vò aáy coù caûm giaùc vôùi thaân an truù, nhöng khoâng do ñoaïn dieät caùc laäu hoaëc, ngay trong hieän taïi töï mình vôùi thaéng trí chöùng ñaït vaø an truù voâ laäu taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt; nhö vaäy veà chi phaàn naøy khoâng vieân maõn. Vò aáy caàn phaûi laøm cho vieân maõn chi phaàn aáy, nghó raèng: "Laøm theá naøo, ta coù loøng tin, coù giôùi, coù nghe nhieàu, coù thuyeát phaùp, thöôøng tham gia vôùi hoäi chuùng, voâ uùy thuyeát phaùp cho hoäi chuùng, trì luaät, laø ngöôøi ôû röøng, ôû caùc truù xöù xa vaéng, ñoái vôùi caùc tòch tònh giaûi thoaùt, vöôït khoûi caùc saéc, thuoäc veà voâ saéc, ta coù caûm giaùc vôùi thaân vaø an truù; do ñoaïn dieät caùc laäu hoaëc, ngay trong hieän taïi, töï mình vôùi thaéng trí, ta chöùng ñaït vaø an truù voâ laäu taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt? " Vaø naøy caùc Tyû-kheo, khi naøo Tyû-kheo coù loøng tin, coù giôùi, coù nghe nhieàu, coù thuyeát phaùp thöôøng tham gia vôùi hoäi chuùng, voâ uùy thuyeát phaùp cho hoäi chuùng, laø vò trí luaät, laø vò ôû röøng, ôû caùc truù xöù xa vaéng, ñoái vôùi caùc tòch tònh giaûi thoaùt, vöôït khoûi caùc saéc, thuoäc veà voâ saéc, vò aáy coù caûm giaùc vôùi thaân vaø an truù; do ñoaïn dieät caùc laäu hoaëc, ngay trong hieän taïi töï mình vôùi thaéng trí, chöùng ñaït vaø an truù voâ laäu taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt; nhö vaäy veà chi phaàn naøy, vò aáy ñöôïc vieân maõn.

Thaønh töïu möôøi phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo tònh tín moät caùch phoå bieán, vaø vieân maõn trong moïi phöông dieän.

(X) (10) Vôùi Caùc Minh

(Nhö kinh tröôùc cho ñeán: Vò aáy trì luaät...) laø ngöôøi trì luaät, nhöng khoâng nhôù ñeán raát nhieàu ñôøi soáng tröôùc, moät ñôøi, hai ñôøi... vò aáy nhôù nhieàu ñôøi soáng tröôùc vôùi caùc chi tieát vaø caùc ñaëc ñieåm, nhôù ñeán raát nhieàu ñôøi soáng tröôùc, nhö moät ñôøi, hai ñôøi... vò aáy nhôù nhieàu ñôøi soáng tröôùc vôùi caùc chi tieát vaø caùc ñaëc ñieåm, nhöng khoâng vôùi thieân nhaõn sieâu nhaân... vò aáy roõ bieát caùc chuùng sanh tuøy theo haïnh nghieäp cuûa hoï..., vò aáy vôùi thieân nhaõn sieâu nhaân... vò aáy roõ bieát caùc chuùng sanh tuøy theo haïnh nghieäp cuûa hoï, nhöng khoâng do ñoaïn dieät caùc laäu hoaëc, ngay trong hieän taïi, töï mình vôùi thaéng trí chöùng ñaït vaø an truù voâ laäu taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt; nhö vaäy, veà chi phaàn naøy, vò aáy khoâng ñöôïc vieân maõn. Vò aáy caàn phaûi laøm cho vieân maõn chi phaàn aáy, nghó raèng: "Laøm theá naøo ta coù loøng tin, coù giôùi, coù nghe nhieàu, coù thuyeát phaùp, thöôøng tham gia vôùi hoäi chuùng, voâ uùy thuyeát phaùp cho hoäi chuùng, laø vò trì luaät, coù theå nhôù ñeán nhieàu ñôøi soáng tröôùc nhö moät ñôøi, hai ñôøi... coù theå nhôù ñeán nhieàu ñôøi soáng tröôùc, vôùi caùc chi tieát vaø caùc ñaëc ñieåm,... vôùi thieân nhaõn thanh tònh, sieâu nhaân coù theå bieát ñöôïc caùc chuùng sanh tuøy theo haïnh nghieäp cuûa hoï, do ñoaïn dieät caùc laäu hoaëc... chöùng ngoä, chöùng ñaït vaø an truù voâ laäu taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt? " Naøy caùc Tyû-kheo, khi naøo Tyû-kheo coù loøng tin, coù giôùi, coù nghe nhieàu, laø vò thuyeát phaùp, thöôøng tham gia vôùi hoäi chuùng, voâ uùy thuyeát phaùp cho hoäi chuùng, laø vò trì luaät, nhôù ñeán nhieàu ñôøi soáng tröôùc, nhö moät ñôøi, hai ñôøi... coù theå nhôù ñeán nhieàu ñôøi soáng tröôùc, vôùi caùc chi tieát vaø caùc ñaëc ñieåm.... vôùi thieân nhaõn thanh tònh sieâu nhaân coù theå bieát ñöôïc caùc chuùng sanh tuøy theo haïnh nghieäp cuûa hoï, do ñoaïn dieät caùc laäu hoaëc... chöùng ngoä, chöùng ñaït vaø an truù; nhö vaäy veà chi phaàn naøy, vò aáy ñöôïc vieân maõn.

Thaønh töïu möôøi phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo tònh tín moät caùch phoå bieán, coù vieân maõn trong moïi phöông dieän.
 
 

II. Phaåm Hoä Trì

(I) (11) Truù Xöù

1. - Naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo thaønh töïu naêm chi phaàn, thaân caän, chia xeû xöù thaønh töïu naêm chi phaàn, khoâng bao laâu, do d0oaïn dieät caùc laäu hoaëc, ngay trong hieän taïi töï mình vôùi thaéng trí chöùng ngoä, chöùng ñaït vaø an truù voâ laäu taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt.

Vaø naøy caùc Ty-kheo, Tyû-kheo coù loøng tin, tin töôûng ôû söï giaùc ngoä cuûa Nhö Lai: "Daây laø Theá Toân, baäc A-la-haùn, Chaùnh Ñaúng giaùc, Minh Haïnh Tuùc, Thieän Theä, Theá Gian Giaûi, Voâ Thöôïng Só, Dieàu Ngöï Tröôïng Phu, Thieân Nhaân Sö, Phaät Theá Toân". Vò aáy ít beänh, ít naõo, söï tieâu hoùa ñöôïc ñieàu hoøa, khoâng laïnh quaù, khoâng noùng quaù, trung bình, hôïp vôùi tinh taán. Vò aáy khoâng löøa ñaûo, man traù, neâu roõ mình nhö chaân ñoái vôùi baäc Ñaïo Sö, ñoái vôùi caùc vò saùng suoát hay ñoái vôùi caùc vò ñoàng Phaïm haïnh. Vò aáy soáng tinh caàn tinh taán, töø boû caùc phaùp baát thieän, thaønh töïu caùc thieän phaùp, noã löïc, kieân trì, tinh taán, khoâng töø boû gaùnh naëng trong caùc thieän phaùp. Vò aáy coù trí tueä, thaønh töïu trí tueä veà sanh dieät (cuûa caùc phaùp), theå nhaäp thaùnh quyeát traïch ñöa ñeán chôn chaùnh, ñoaïn dieät khoå ñau.

Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo thaønh töïu naêm chi phaàn. Naøy caùc Tyû-kheo, nhö theá naøo laø truù xöù thaønh töïu naêm chi phaàn?

3. ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, truù xöù khoâng quaù xa, khoâng quaù gaàn, thuaän tieän cho ñi vaø ñeán, ban ngaøy khoâng ñoâng ñuû, ban ñeâm khoâng oàn aøo, khoâng huyeân naùo, ít xuùc chaïm vôùi ruoài, muoãi, gioù, söùc noùng maët trôøi, vaø caùc loaïi raén rít. Truù taïi truù xöù aáy, tìm ñöôïc khoâng meät nhoïc caùc vaät duïng nhö y aùo, ñoà aên khaát thöïc, saøng toïa, döôïc phaåm trò beänh. Taïi truù xöù aáy, caùc tröôûng laõo Tyû-kheo ñeán ôû laø nhöõng baäc nghe nhieàu, ñöôïc trao truyeàn kinh ñieån, nhöõng baäc trì Phaùp, trì Luaät, trì toaùt yeáu, thöôøng thöôøng ñeán caùc vò aáy tìm hieåu, hoûi han: "Thöa Toân giaû, caùi naøy laø theá naøo? Y Ù nghóa caùi naøy laø gì? " Caùc Toân giaû aáy môû roäng nhöõng gì chöa môû roäng, trình baøy nhöõng gì chöa trình baøy, ñoái vôùi nhöõng vaán ñeà coøn khôûi leân nhöõng nghi vaán, vò aáy giaûi toûa caùc nghi vaán aáy. Naøy caùc Tyû-kheo, truù xöù nhö vaäy thaønh töïu naêm chi phaàn.

Naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo thaønh töïu naêm chi phaàn, thaân caän chia xeû truù xöù thaønh töïu naêm chi phaàn, khoâng bao laâu, do ñoaïn dieät caùc laäu hoaëc, ngay trong hieän taïi, töï mình vôùi thaéng trí coù theå chöùng ngoä chöùng ñaït vaø an truù voâ laäu taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt.

(II) (12) Caùc Chi Phaàn

1. - Naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo ñoaïn taän naêm chi phaàn, thaønh töïu naêm chi phaàn ñöôïc goïi trong Phaùp vaø Luaät naøy laø vò toaøn haûo, ñaõ thaønh töïu vieân maõn, laø baäc toái thöôïng.

Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø Tyû-kheo ñoaïn taän naêm chi phaàn?

2. ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo d0oaïn taän duïc tham, ñoaïn taän saân, ñoaïn taän hoân traàm thuïy mieân, ñoaïn taän trao hoái, ñoaïn taän nghi. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laø Tyû-kheo ñoaïn taän naêm chi phaàn.

Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø Tyû-kheo thaønh töïu naêm chi phaàn?

3. ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo thaønh töïu voâ hoïc giôùi uaån, thaønh töïu voâ hoïc ñònh uaån, thaønh töïu voâ hoïc tueä uaån, thaønh töïu voâ hoïc giaûi thoaùt uaån, thaønh töïu voâ hoïc giaûi thoaùt tri kieán uaån. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo thaønh töïu naêm chi phaàn.

Naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo ñoaïn taän naêm chi phaàn, thaønh töïu naêm chi phaàn, ñöôïc goïi trong Phaùp vaø Luaät naøy, laø vò toaøn haûo, ñaõ thaønh töïu vieân maõn, laø baäc toái thöôïng.

Khoâng duïc tham, khoâng saân,
Khoâng hoân traàm thuïy mieân
Khoâng traïo cöû, khoâng nghi,
Tyû-kheo hoaøn toaøn khoâng
Vôùi voâ hoïc giôùi uaån,
Vôùi voâ hoïc ñònh uaån,
Ñaày ñuû vôùi giaûi thoaùt,
Vôùi tri kieán nhö vaäy.
Vò Tyû-kheo nhö vaäy,
Ñaày ñuû naêm chi phaàn,
Ñoaïn taän naêm chi phaàn,
Trong Phaùp vaø Luaät naøy,
Ñöôïc goïi vò ñaày ñuû
Hoaøn toaøn moïi phöông dieän.

(III) (13) Caùc Kieát Söû

1. - Naøy caùc Tyû-kheo, coù möôøi kieát söû naøy. Theá naøo laø möôøi?

2. Naêm haï phaàn kieát söû, naêm thöôïng phaàn kieát söû.

Theá naøo laø naêm haï phaàn kieát söû?

3. Thaân kieán, nghi, giôùi caám thuû, duïc tham, saân. Ñaây laø naêm haï phaàn kieát söû.

Theá naøo laø naêm thöôïng phaàn kieát söû?

4. Saéc aùi, voâ saéc aùi, maïn, traïo cöû, voâ minh. Ñaây laø naêm thöôïng phaàn kieát söû.

Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø möôøi kieát söû.

(IV) (14) Taâm Hoang Vu

1. - Naøy caùc Tyû-kheo, vôùi Tyû-kheo hay Tyû-kheo-ni naøo naêm taâm hoang vu chöa ñoaïn taän, naêm taâm trieàn phöôïc chöa ñöôïc caét ñöùt, vôùi vò aáy, ñeâm ñeán hay ngaøy ñeán, chôø ñôïi laø toån giaûm trong caùc thieän phaùp, khoâng phaûi laø taêng tröôûng.

Nhö theá naøo laø naêm taâm hoang vu chöa ñöôïc ñoaïn taän?

2. Naøy caùc Tyû-kheo, ôû ñaây Tyû-kheo nghi ngôø baäc Ñaïo Sö, do döï, khoâng quyeát ñoaùn, khoâng coù tònh tín. Chö Tyû-kheo, Tyû-kheo-ni naøo nghi ngôø baäc Ñaïo Sö, do döï, khoâng quyeát ñoaùn, khoâng coù tònh tín, thôøi taâm vò aáy khoâng höôùng veà nhieät taâm, chuyeân chuù, kieân trì, tinh taán. Neáu taâm cuûa ai khoâng höôùng veà nhieät taâm, chuyeân chuù, kieân trì, tinh taán, nhö vaäy laø taâm hoang vu thöù nhaát chöa ñöôïc ñoaïn taän.

3. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo nghi ngôø Phaùp... khoâng coù tònh tín (nhö treân), nghi ngôø Taêng... khoâng coù tònh tín, nghi ngôø caùc Hoïc phaùp, do döï, khoâng quyeát ñoaùn, khoâng coù tònh tín. Naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo nghi ngôø caùc Hoïc Phaùp... khoâng coù tònh tín, taâm vò naøy khoâng höôùng veà nhieät taâm, chuyeân chuù, kieân trì, tinh taán. Neáu taâm cuûa ai khoâng höôùng veà nhieät taâm, chuyeân chuù, kieân trì, tinh taán, nhö vaäy laø taâm hoang vu thöù tö chöa ñöôïc ñoaïn taän. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo aáy phaãn noä ñoái vôùi caùc vò ñoàng Phaïm haïnh, khoâng coù hoan hyû, taâm tö choáng ñoái, cöùng raén. Chö Tyû-kheo, Tyû-kheo-ni naøo phaãn noä ñoái vôùi caùc vò ñoàng Phaïm haïnh, khoâng coù hoan hyû, taâm tö choáng ñoái, cöùng raén, thôøi taâm cuûa vò naøy khoâng höôùng veà nhieät taâm, chuyeân chuù, kieân trì, tinh taán. Neáu taân cuûa ai khoâng höôùng veà nhieät taâm, chuyeân chuù, kieân trì, tinh taán, nhö vaäy laø taâm hoang vu thöù naêm chöa ñöôïc ñoaïn taän. Nhö vaäy laø naêm taâm hoang vu chöa ñöôïc ñoaïn taän.

Theá naøo laø naêm taâm trieàn phöôïc chöa caét ñöùt?

4. Naøy caùc Tyû-kheo, ôû ñaây Tyû-kheo, ñoái vôùi nhöõng duïc, khoâng tham aùi, khoâng phaûi khoâng tham duïc, khoâng phaûi khoâng luyeán aùi, khoâng phaûi khoâng khao khaùt, khoâng phaûi khoâng nhieät naõo, khoâng phaûi khoâng khaùt aùi. Naøy caùc Tyø kheo, Tyø kheo naøo ñoái vôùi nhöõng duïc khoâng phaûi khoâng tham aùi....khoâng phaûi khoâng khaùt aùi, taâm cuûa vó aáy khoâng höôùng veà nhieät taâm, chuyeân chuù, kieân trì, tinh taán. Neáu taâm cuûa ai khoâng höôùng veà nhieät taâm, chuyeân chuù, kieân trì, tinh taán, nhö vaäy laø taâm trieàn phöôïc thöù nhaát chöa ñöôïc caét ñöùt.

5. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo ñoái vôùi töï thaân khoâng phaûi khoâng tham aùi... (nhö treân)... nhö vaäy laø taâm trieàn phöôïc thöù hai chöa ñöôïc caét ñöùt. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo ñoái vôùi caùc saéc phaùp khoâng phaûi khoâng tham aùi... (nhö treân)... nhö vaäy laø taâm trieàn phöôïc thöù ba chöa ñöôïc caét ñöùt. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo aên cho ñeán thoûa thueâ, cho ñeán buïng chöùc ñaày, soáng naøo aên thieân veà khoaùi laïc saøng toïa, khoaùi laïc nguû nghæ, khoaùi laïc thuïy mieân. Naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo aên cho thoûa thueâ, cho ñeán buïng chöùc ñaày... (nhö treân)... nhö vaäy laø taâm trieàn phöôïc thöù tö chöa ñöôïc caét ñöùt. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo soáng Phaïm haïnh vôùi mong caàu ñöôïc sanh Thieân giôùi, coù yù nghóa: "Ta vôùi giôùi naøy, vôùi haïnh naøy, vôùi khoå haïnh naøy, hay vôùi Phaïm haïnh naøy seõ ñöôïc sanh laøm chö Thieân naøy hay chö Thieân khaùc". Naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo soáng Phaïm haïnh (nhö treân)... nhö vaäy laø taâm trieàn phöôïc thöù naêm chöa ñöôïc caét ñöùt.

Nhö vaäy laø naêm taâm trieàn phöôïc chöa ñöôïc caét ñöùt.

Naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo hay Tyû-kheo-ni naøo, naêm taâm hoang vu chöa ñoaïn taän, naêm taâm trieàn phöôïc naøy chöa caét ñöùt, vôùi vò aáy, ñeâm ñeán hay ngaøy ñeán, chôø ñôïi laø söï toån giaûm trong caùc thieän phaùp, khoâng phaûi laø taêng tröôûng.

6. Naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo hay Tyû-kheo-ni naøo taâm hoang vu ñaõ ñoaïn taân, naêm taâm trieàn phöôïc ñaõ caét ñöùt, vôùi vò aáy, ñeâm ñeán hay ngaøy ñeán, chôø ñôïi laø söï lôùn maïnh trong caùc thieän phaùp, khoâng phaûi laø toån giaûm. Theá naøo laø naêm taâm hoang vu ñaõ ñöôïc ñoaïn taän?

7. Naøy caùc Tyû-kheo, ôû ñaây, Tyû-kheo khoâng nghi ngôø baäc Ñaïo Sö, khoâng do döï, quyeát ñoaùn, tònh tín. Naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo khoâng nghi ngôø baäc Ñaïo Sö, khoâng do döï, quyeát ñoaùn, tònh tín, thôøi taâm vò aáy höôùng veà nhieät taâm, chuyeân chuù, kieân trì, tinh taán. Neáu taâm cuûa ai höôùng veà nhieät taâm, chuyeân chuù kieân trì, tinh taán, nhö vaäy laø taâm hoang thöù nhaát ñaõ ñöôïc ñoaïn taän.

8. Laïi nöõa, chö Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo khoâng nghi ngôø phaùp... (nhö treân)... khoâng nghi ngôø Hoïc Phaùp, khoâng do döï, quyeát ñoaùn, tònh tín. Naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo khoâng nghi ngôø Hoïc phaùp, khoâng do döï, quyeát ñoaùn, tònh tín, thôøi taâm vò aáy höôùng veà nhieät taâm, chuyeân chuù, kieân trì, tinh taán. Neáu taâm cuûa ai höôùng veà nhieät taâm laø taâm hoang vu thöù tö ñaõ ñöôïc ñoaïn taän. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo khoâng phaãn noä ñoái vôùi caùc vò ñoàng Phaïm haïnh, hoan hyû, taâm tö khoâng choáng ñoái, khoâng cöùng raén. Naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo khoâng phaãn noä ñoái vôùi caùc vò d0oàng Phaïm haïnh, hoan hyû, taâm tö khoâng choáng ñoái, khoâng cöùng raén, thôøi taâm vò aáy höôùng veà nhieät taâm, chuyeân chuù, kieân trì, tinh taán. Neáu taâm cuûa ai höôùng veà nhieät taâm, chuyeân chuù, kieân trì, tinh taán, nhö vaäy laø taâm hoang vu thöù naêm ñaõ ñöôïc ñoaïn taän.

Nhö vaäy laø naêm taâm hoang vu ñaõ ñöôïc ñoaïn taän.

Theá naøo laø naêm taâm trieàn phöôïc ñaõ ñöôïc caét ñöùt?

9. Naøy caùc Tyû-kheo, ôû ñaây, Tyû-kheo ñoái vôùi nhöõng duïc khoâng coù tham aùi, khoâng coù tham duïc, khoâng coù aùi luyeán, khoâng coù khao khaùt, khoâng coù nhieät naõo, khoâng coù khaùt aùi. Naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo ñoái vôùi nhöõng duïc khoâng coù luyeán aùi, khoâng coù khao khaùt, khoâng coù tham duïc, khoâng coù luyeán aùi, khoâng coù khao khaùt, khoâng coù nhieät naõo, khoâng coù khaùi aùi, taâm vò aáy höôùng veà nhieät taâm, chuyeân chuù, kieân trì, tinh taán. Neáu taâm cuûa ai höôùng veà nhieät taâm, chuyeân chuù, kieân trì, tinh taán, nhö vaäy laø taâm trieàn phöôïc thöù nhaát ñaõ ñöôïc caét ñöùt.

10. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo ñoái vôùi töï thaân khoâng coù tham aùi... (nhö treân)... nhö vaäy laø taâm trieàn phöôïc thöù hai ñaõ ñöôïc caét ñöùt. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo ñoái vôùi caùc saéc phaùp khoâng coù tham aùi... (nhö treân)... nhö vaäy laø taâm trieàn phöôïc thöù ba ñaõ ñöôïc caét ñöùt. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo khoâng aên cho ñeán thoûa thueâ, cho ñeán buïng chöùc ñaày, khoâng thieân naëng veà khoaùi laïc saøng toïa, khoaùi laïc nguû nghó, khoaùi laïc thuïy mieân... (nhö treân)... nhö vaäy laø taâm trieàn phöôïc thöù tö ñaõ ñöôïc caét ñöùt. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo soáng Phaïm haïnh, khoâng mong caàu ñöôïc sanh Thieân giôùi vôùi yù nghóa: "Ta vôùi giôùi naøy, vôùi haïnh naøy, vôùi khoå haïnh naøy, hay vôùi Phaïm haïnh naøy, seõ ñöôïc sanh laøm chö Thieân naøy hay chö Thieân khaùc". Naøy caùc Tyû kheo, Tyû kheo naøo soáng phaïm haïnh, khoâng mong caàu döôïc sanh Thieân giôùi, vôùi yù nghó : " Ta vôùi giôùi naøy, vôùi haïnh naøy, vôùi khoå haïnh naøy, hay vôùi phaïm haïnh naøy, seõ ñöôïc sanh laøm chö thieân naøy hay chö Thieân khaùc", taâm vò aáy höôùng veà nhieät taâm, chuyeân chuù, kieân trì, tinh taán. Neáu taâm cuûa ai höôùng veà nhieät taâm, chuyeân chuù, kieân trì, tinh taán, nhö vaäy laø taâm trieàn phöôïc thöù naêm ñaõ ñöôïc caét ñöùt.

Nhö vaäy laø naêm taâm trieàn phöôïc ñaõ ñöôïc caét ñöùt.

Naøy caùc Tyû-kheo, vôùi Tyû-kheo hay Tyû-kheo-ni naøo, naêm taâm hoang vu ñaõ ñöôïc ñoaïn taän, naêm taâm trieàn phöôïc naøy ñaõ ñöôïc caét ñöùt, vôùi vò aáy, ñeâm hay ngaøy ñeán, chôø ñôïi laø söï lôùn maïnh trong thieän phaùp, khoâng phaûi toån giaûm. Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, trong ñoä traêng tröôûng veà dung saéc, ñöôïc taêng tröôûng veà hình troøn, ñöôïc taêng tröôûng veà aùnh saùng, ñöôïc taêng tröôûng veà beà cao, beà roäng cuûa quyû ñaïo. Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, Vôùi Tyû-kheo hay Tyû-kheo-ni naøo, naêm taâm hoang vu ñaõ ñöôïc caét ñöùt, vôùi vò aáy, ñeâm ñeán hay ngaøy ñeán, chôø ñôïi laø söï lôùn maïnh trong caùc thieän phaùp, khoâng phaûi laø toån giaûm.

(V) (15) Khoâng Phoùng Daät

1. Naøy caùc Tyû-kheo, cho ñeán caùc loaøi höõu tình khoâng chaân, hay hai chaân, hay nhieàu chaân, hay coù saéc, hay khoâng saéc, hay coù töôûng, hay khoâng töôûng, hay phi töôûng phi phi töôûng. Nhö lai ñöôïc goïi laø toái thöôïng giöõa hoï, baäc A-la-haùn, Chaùnh Ñaúng Giaùc. Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, phaøm coù nhöõng thieän phaùp naøo, taát caû nhöõng phaùp aáy laáy khoâng phoùng daät laøm caên baûn, laáy khoâng phoùng daät laøm choã quy tuï, khoâng phoùng daät ñöôïc goïi laø toái thöôïng trong caùc phaùp aáy.

2. Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, phaøm coù nhöõng daáu chaân cuûa caùc loaïi chuùng sanh boä haønh naøo, taát caû ñeàu hoâi taäp trong chaân con voi vaø chaân con voi ñöôïc goïi laø toái thöôïng trong taát caû loaïi chaân, töùc laø veà phaàn to lôùn. cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, phaøm coù nhöõng thieän phaùp naøo, taát caû chuùng laáy khoâng phoùng daät laøm caên baûn, laáy khoâng phoùng daät laøm choã quy tuï, khoâng phoùng daät ñöôïc goïi laø toái thöôïng trong taát caû thieän phaùp. Ví nhö, caùc ñoøn tay naøo cuûa moät ngoâi nhaø coù noùc nhoïn, taát caû ñeàu ñi ñeán maùi nhoïn, höôùng ñeán maùi nhoïn, quy tuï vaøo maùi nhoïn. Maùi nhoïn ñoái vôùi chuùng ñöôïc goïi laø toái thöôïng. Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, phaøm coù nhöõng thieän phaùp naøo, taát caû chuùng laáy khoâng phoùng daät laøm caên baûn, laáy khoâng phoùng daät laøm choã quy tuï, khoâng phoùng daät ñöôïc goïi laø toái thöôïng trong taát caû thieän phaùp.

Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, phaøm coù nhöõng loaïi reå höông naøo, loaïi muû keo ñen ñöôïc goïi laø toái thöôïng. Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, phaøm coù nhöõng thieän phaùp naøo.. trong taát caû caùc thieän phaùp. Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, phaøm coù nhöõng loaïi loõi höông naøo, loaïi chieân-ñaøn ñoû ñöôïc goïi laø toái thöôïng. Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, phaøm coù nhöõng thieän phaùp naøo... trong taát caû thieän phaùp. Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, phaøm coù nhöõng loaïi höông naøo, vuõ quyù hoa ñöôïc goïi laø toái thöôïng. Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, phaøm coù nhöõng thieän phaùp naøo... trong taát caû thieän phaùp. Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, phaøm coù nhöõng tieåu vöông naøo, taát caû ñeàu tuøy thuoäc vua Chuyeån luaân vöông. Chuyeån luaân vöông ñoái vôùi hoï ñöôïc goïi laø toái thöôïng. Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, phaøm coù nhöõng thieän phaùp naøo... trong taát caû thieän phaùp. Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, phaøm aùnh saùng cuûa baát loaïi sao naøo, taát caû ñeàu khoâng baèng moät phaàn möôøi saùu aùnh saùng cuûa maët traêng. AÙnh saùng maët traêng ñoá vôùi chuùng ñöôïc goïi laø toái thöôïng. Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, phaøm coù nhöõng thieän phaùp naøo... trong taát caû thieän phaùp. Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, vaøo muøa thu, khi hö khoâng môû roäng, khoâng coù maây muø, maët trôøi vöôn thaúng leân trôøi, khoâng queùt saïch moïi toái taêm treân trôøi, choùi saùng, röïc saùng, böøng saùng. Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, phaøm coù nhöõng thieän phaùp naøo... trong taát caû thieän phaùp. Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, phaøm coù con soâng lôùn naøo, ví nhö soâng Haèng, soâng Aciravatì, soâng Sarabhuø, soâng Maihì, taát caû con soâng aáy ñeàu ñi ñeán bieån, höôùng ñeán bieån, thuaän xuoâi veà bieån, höôùng nhaäp vaøo bieån, bieån lôùn ñöôïc goïi laø toái thöôïng vôùi chuùng. cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, phaøm coù nhöõng thieän phaùp naøo, taát caø nhöõng phaùp laáy khoâng phoùng daät laøm caên baûn, laáy khoâng phoùng daät laøm choã quy tuï, khoâng phoùng daät ñöôïc goïi laø toái thöôïng trong caùc phaùp aáy.

(VI) (16) Ñaùng Ñöôïc Cuùng Döôøng

1. - Naøy caùc Tyû-kheo, möôøi haïng ngöôøi naøy ñaùng ñöôïc cung kính, ñaùng ñöôïc toân troïng, ñaùng ñöôïc cuùng döôøng, ñaùng ñöôïc chaép tay, laø ruoäng phöôùc voâ thöôïng ôû ñôøi. Theá naùo laø möôøi?

2. Nhö lai, baäc A-la-haùn, Chaùnh ñaúng Giaùc, baäc Ñoäc giaùc, baäc Giaûi thoaùt caû hai phaàn, baäc tueä giaûi thoaùt, baäc Thaân chöùng, baäc Kieán chí, baäc Tín giaûi thoaùt, baäc Tuøy phaùp haønh, baäc Tuøy tín haønh, baäc Chuyeån taùnh.

Naøy caùc Tyû-kheo, möôøi haïng ngöôøi naøy ñaùng ñöôïc cung kính, ñaùng ñöôïc toân troïng, ñaùng ñöôïc cuùng döôøng, ñaùng ñöôïc chaép tay, laø ruoäng phöôùc voâ thöôïng ôû ñôøi.

(VII) (17) Vò Hoä Trì (1)

1. - Naøy caùc Tyû-kheo, haõy truù vôùi vò hoä trì, chôù truù khoâng coù vò hoä trì. Naøy caùc Tyû-kheo, ñau khoå laø ngöôøi soáng khoâng coù vò hoä trì. Naøy caùc Tyû-kheo, möôøi phaùp naøy taïo thaûnh vò hoä trì. Theá naøo laø möôøi?

2. Naøy caùc Tyû-kheo, ôû ñaây Tyû-kheo coù giôùi, soáng cheá ngöï vôùi söï cheá ngöï cuûa giôùi boån Paøtimokkha, ñaày ñuû oai nghi, chaùnh haïnh, thaáy nguy hieåm trong nhöõng loãi nhoû nhaët, chaáp nhaän vaø tu hoïc trong caùc hoïc phaùp. Naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo naøy coù giôùi, soáng cheá ngöï cuûa giôùi boån Paøtimokkha, ñaày ñuû oai nghi chaùnh haïnh, thaáy nguy hieåm trong nhöõng loãi nhoû nhaët, chaáp nhaän vaø tu hoïc trong caùc hoïc phaùp; ñaây laø phaùp taùc thaønh vò hoä trì.

3. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo nghe nhieàu, thoï trì nhöõng gì ñaõ nghe, chaát chöùa nhöõng gì ñaõ nghe. Nhöõng phaùp naøo sô thieän, trung thieän, haäu thieän, coù nghóa, coù vaên, ñeà cao ñôøi soáng Phaïm haïnh hoaøn toaøn vieân maõn thanh tònh, nhöõng phaùp aáy, vò aáy ñaõ nghe nhieàu, ñaõ thoï trì, ñaõ tuïng ñoïc baèng lôøi, ñaõ quaùn saùt vôùi yù, ñaõ theà nhaäp vôùi chaùnh kieán; ñaây laø phaùp taùc thaønh vò hoä trì.

4. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo laøm baïn vôùi thieän, thaân höõu vôùi thieän, giao thieäp vôùi thieän. Naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo laøm naøo baïn vôùi thieän, thaân höõu vôùi thieän, giao thieäp vôùi thieän; ñaây laø phaùp taùc thaønh vò hoä trì.

5.Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo deã noùi, thaønh töïu nhöõng phaùp taùc thaønh ngöôøi deã noùi, kham nhaãn vaø kheùo chaáp nhaän nhöõng lôøi giaùo giôùi. Naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo deã noùi, thaønh töïu nhöõng phaùp taùc thaønh ngöôøi deã noùi, kham nhaãn, vaø kheùo chaáp nhaän nhöõng lôøi giaùo giôùi; ñaây laø phaùp taùc thaønh vò hoä trì.

6. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo coù nhöõng coâng vieäc gì caàn phaûi laøm, hoaëc lôùn, hoaëc nhoû, ñoái vôùi caùc vò ñoàng Phaïm Haïnh; ôû ñaây, vò aáy kheùo leùo vaø tinh caàn, thaønh töïu söï quaùn saùt caùc phöông tieän, vöøa ñuû ñeå laøm, vöøa ñuû ñeå toå chöùc. naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo, phaøm coù nhöõng coâng vieäc gì... vöøa ñuû ñeå toå chöùc; ñaây laø phaùp taùc thaønh vò hoä trì.

7. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo öa phaùp, cuøng noùi chuyeän moät caùch deã thöông, haân hoan trong thaéng Phaùp, trong thaéng Luaät. Naøy caùc Tyû-kheo, phaøm Tyû-kheo naøo öa phaùp, cuøng noùi chuyeän moät caùch deã thöông, haân hoan trong thaéng Phaùp, trong thaéng Luaät; ñaây laø phaùp taùc thaønh vò hoä trì.

8. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo soáng tinh caàn tinh taán, ñoaïn tröø caùc phaùp baát thieän, laøm cho ñaày ñuû caùc thieän phaùp, noã löïc, kieân trì, khoâng boû rôi gaùnh naëng ñoái vôùi caùc thieän phaùp. Naøy caùc Tyû-kheo, phaøm Tyû-kheo naøo soáng tinh caàn tinh taán, ñoaïn tröø caùc phaùp baát thieän, laøm cho ñaày ñuû caùc thieän phaùp, noã löïc kieân trì khoâng boû rôi gaùnh naëng ñoái vôùi caùc thieän phaùp; ñaây laø phaùp taùc thaønh vò hoä trì.

9. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo beáit ñuû ñoái vôùi caùc vaät duïng nhö y, ñoà aên khaát thöïc, saøng toïa, döôïc phaåm trò beänh. Naøy caùc Tyû-kheo, phaøm Tyû-kheo naøo bieát ñuû ñoái vôùi caùc vaät duïng nhö y, ñoà aên khaát thöïc, saøng toïa, döôïc phaåm trò beänh; ñaây laø phaùp taùc thaønh vò hoä trì.

10. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo chaùnh nieäm, thaønh töïu nieäm tueä toái thaéng öùc nieäm, tuøy nieäm vieäc ñaõ laøm töø laâu, ñaõ noùi töø laâu. Naøy caùc Tyû-kheo, phaøm Tyû-kheo naøo chaùnh nieäm... ñaõ noùi töø laâu; ñaây laø phaùp taùc thaønh vò hoä trì.

11. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo coù trí tueä, thaønh töïu vôùi trí tueä veà sanh dieät, trí tueä thuoäc baäc Thaùnh, theå nhaäp vaø höôùng ñeán chôn chaùnh ñoaïn taän khoå ñau. Naøy caùc Tyû-kheo, phaåm Tyû-kheo naøo coù trí tueä... ñoaïn taän khoå ñau; ñaây laø phaùp taùc thaønh vò hoä trì.

Naøy caùc Tyû-kheo, haõy truù vôùi vò hoä trì, chôù truù khoâng coù vò hoä trì. Naøy caùc Tyû-kheo, ñau khoå laø ngöôøi truù khoâng coù vò hoä trì.

Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø möôøi phaùp taùc thaønh vò hoä trì.

(VIII) (18) Vò Hoä Trì (2)

1. - Naøy caùc Tyû-kheo, haõy truù vôùi vò hoä trì, chôù truù khoâng coù vò hoä trì. Ñau khoå, naøy caùc Tyû-kheo, laø ngöôøi truù khoâng coù vò hoä trì. Naøy caùc Tyû-kheo, coù möôøi phaùp taùc thaønh vò hoä trì naøy. theá naøo laø möôøi?

2. ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo laø ngöôøi coù giôùi... chaáp nhaân vaø hoïc taäp trong caùc hoc phaùp, nghó raèng: "Thaät söï coù giôùi laø Tyû-kheo naøy. Vò naøy truù, ñöôïc baûo veä vôùi söï baûo veä cuûa giôùi boån Paøtimokkha, ñaày ñuû oai nghi cha1nh haïnh, thaáy sôï haõi trong caùc loãi nhoû nhaët, chaáp nhaän vaø hoïc taäp trong caùc hoïc phaùp". Caùc tröôûng laõo Tyû-kheo nghó ñeán Tyû-kheo aáy ñaùng noùi ñeán, ñaùng ñöôïc giaùo giôùi... Caùc trung nieân Tyû-kheo... Caùc taân hoïc Tyû-kheo nghó ñeán Tyû-kheo aáy ñaùng ñöôïc noùi ñeán, ñaùng ñöôïc giaùc giôùi. Vôùi vò aáy, ñöôïc caùc tröôûng laõo thöông töôûng, ñöôïc caùc trung nieân thöông töôûng, ñöôïc caùc taân hoïc thöông töôïng, chôø ñôïi laø söï lôùn maïnh trong caùc thieän phaùp, khoâng phaûi laø söï toån giaûm, ñaây laø phaùp taùc thaønh vò hoä trì.

3. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo. Tyû-kheo laø vò nghe nhieàu... kheùo thoâng ñaït nhôø chaùnh kieán, nghó raèng: "Thaät söï Tyû-kheo naøy laø vò nghe nhieàu, thoï trì nhöõng gì ñaõ nghe, chaát chöùa nhöõng gì ñaõ nghe. Nhöõng phaùp aáy, sô thieän, trung thieän, haäu thieän, coù nghóa, coù vaên, ñeà cao ñôøi soáng Phaïm haïnh hoaøn toaøn vieân maõn thanh tònh. Nhöõng phaùp aáy, vò aáy ñaõ nghe nhieàu, ñaõ thoï trì, ñaõ tuïng ñoïc baèng lôøi, ñaõ quaùn saùt baèng yù, kheùo thoâng ñaït nhôø chaùnh kieán". Caùc tröôûng laõo Tyû-kheo... Caùc trung nieân Tyû-kheo... Caùc taân hoïc Tyû-kheo nghó ñeán Tyû-kheo aáy ñaùng ñöôïc noùi ñeán, ñaùng ñöôïc giaùo giôùi. Vôùi vò aáy, ñöôïc caùc tröôûng laõo thöông töôûng, ñöôïc caùc trung nieân thöông töôûng, ñöôïc caùc taân hoïc thöông töôûng, chôø ñôïi laø söï lôùn maïnh trong caùc thieän phaùp, khoâng phaûi laø söï toån giaûm. Ñaây laø phaùp taùc thaønh söï hoä trì.

4. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo laøm baïn vôùi thieän, thaân höõu vôùi thieän, giao thieäp vôùi thieän, nghó raèng: "Thaät söï Tyû-kheo naøy laøm baïn vôùi hieän, thaân höõu vôùi thieän, giao thieäp vôùi thieän". Caùc Tyû-kheo tröôûng laõo... Caùc taân hoïc Tyû-kheo aáy ñaùng ñöôïc noùi ñeán, ñaùng ñöôïc giaùo giôùi. Vôùi vò aáy... taùc thaønh vò hoä trì.

5. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo deã noùi, thaønh töïu nhöõng phaùp taùc thaønh ngöôøi deã noùi, kham nhaãn vaø kheùo chaáp nhaän nhöõng lôøi giaùo giôùi nghó raèng: "Thaät söï Tyû-kheo naøy, deã noùi, thaønh töïu nhöõng phaùp taùc thaønh ngöôøi deã noùi, kham nhaãn vaø kheùo chaáp nhaän nhöõng lôøi giaùo giôùi". Caùc Tyû-kheo tröôûng laõo... Caùc trung nieân Tyû-kheo... Caùc taân hoïc Tyû-kheo nghó ñeán Tyû-kheo aáy ñaùng ñöôïc noùi ñeán, ñaùng ñöôïc giaùo giôùi. Vôùi vò aáy... taùc thaønh vò hoä trì.

6. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo, phaøm coù nhöõng coâng vieäc gì caàn phaûi laøm hoaëc lôùn hoaëc nhoû, ñoái vôùi caùc ñoàng Phaïm haïnh, ôû ñaây vò aáy kheùo leùo vaø tinh caàn, thaønh töïu suy tö ñeán caùc phöông tieän vöøa ñuû ñeå laøm, vöøa ñuû ñeå toå chöùc. Caùc tröôûng laõo Tyû-kheo... Caùc trung nieân Tyû-nieân... Caùc taân hoïc Tyû-kheo nghó ñeán Tyû-kheo aáy ñaùng ñöôïc noùi ñeán, ñaùng ñöôïc giaùo giôùi... Ñaây laø phaùp taùc thaønh vò hoä trì.

7. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, vò Tyû-kheo öa phaùp, cuøng noùi chuyeân, moät caùch deã thöông, haân hoan trong thaéng Phaùp, thaéng Luaät nghó raèng: " Thaät söï vò Tyû-kheo naøy öa Phaùp, cuøng noùi chuyeän moät caùch deã thöông, haân hoan trong thaéng Phaùp, Thaéng Luaät". Caùc tröôûng laõo Tyû-kheo... Caùc trung nieân Tyû-kheo... Caùc taân hoïc Tyû-kheo nghó ñeán Tyû-kheo aáy ñaùng ñöôïc noùi ñeán, ñaùng ñöôïc giaùo giôùi... taùc thaønh vò hoä trì.

8. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo öa soáng tinh caàn, tinh taán, ñoaïn tröø caùc phaùp baát thieän, laøm cho ñaày ñuû caùc thieän phaùp, noã löïc, kieân trì, khoâng boû rôi gaùnh naëng ñoái vôùi caùc thieän phaùp, nghó raèng: "Thaät söï Tyû-kheo naøy soáng tinh caàn, tinh taán, ñoaïn tröø caùc phaùp baát dieät, laøm cho ñaày ñuû caùc thieän phaùp, noã löïc, kieân trì, khoâng boû rôi gaùnh naëng ñoái vôùi caùc thieän phaùp". Caùc tröôûng laõo Tyû-kheo... Caùc trung nieân Tyû-kheo aáy ñaùng ñöôïc noùi ñeán, ñaùng ñöôïc giaùo giôùi... taùc thaønh vò hoä trì.

9. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo bieát ñuû vôùi caùc vaät duïng nhö y, aåm thöïc, saøng toïa, döôïc phaåm trò beänh, nghó raèng: "Thaät söï Tyû-kheo naøy bieát ñuû vôùi caùc vaät duïng nhö y, aåm thöïc, saøng toïa, döôïc phaåm trò beänh". Caùc Tyû-kheo tröôûng laõo... nghó ñeán Tyû-kheo aáy ñaùng ñöôïc noùi ñeán, ñaùng ñöôïc giaùo giôùi... taùc thaønh vò hoä trì.

10. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo chaùnh nieäm, thaønh töïu tueä toái thaéng, öùc nieäm, tuøy nieäm vieäc ñaõ laøm, ñaõ noùi töø laâu, nghó raèng: "Thaät söï Tyû-kheo naøy chaùnh nieäm, thaønh töïu tueä toái thaéng... ñaõ laøm, ñaõ noùi töø laâu". Caùc Tyû-kheo tröôûng laõo... Caùc trung nieân Tyû-kheo... Caùc taân hoïc Tyû-kheo aáy ñaùng ñöôïc noùi ñeán, ñaùng ñöôïc giaùo giôùi... taùc thaønh vò hoä trì.

11. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo coù trí tueä, thaønh töïu trí tueä veà sanh dieät, theå nhaäp Thaùnh quyeát traïch, ñöa ñeán choïn chaùnh ñoaïn dieät khoå ñau, nghó raèng: " Thaät söï Tyû-kheo naøy coù trí tueä, thaønh töïu trí tueä veà sanh dieät, theå nhaäp Thaùnh quyeát traïch ñöa ñeán chôn chaùnh ñoaïn dieät khoå ñau". Caùc Tyû-kheo tröôûng laõo nghó ñeán Tyû-khoe ñaùng ñöôïc noùi ñeán, ñaùng ñöôïc giaùo giôùi. Caùc trung nieân Tyû-khoe nghó ñeán Tyû-khoe aáy ñöôïc noùi ñeán, ñaùng ñöôïc giaùo giôùi. Caùc taân hoïc Tyû-kheo aáy ñaùng ñöôïc noùi ñeán, ñaùng ñöôïc giaùo giôùi. Vôùi vò aáy ñöôïc caùc tröôûng laõo thöông töôûng, ñöôïc caùc trung nieân thöông töôûng, ñöôïc caùc taân hoï thöông töôûng, chôø ñôïi laø söï lôùn maïnh trong caùc thieän phaùp, khoâng phaûi laø söï toån giaûm. Ñaây laø phaùp taùc thaønh vò hoï trì.

Naøy caùc Tyû-khoe, haõy truù coù vò hoä trì, chôù truù khoâng coù vò hoä trì. Ñau khoå, naøy caùc Tyû-khoe, laø ngöôøi truù khoâng coù vò hoä trì.

Naøy caùc Tyû-khoe, ñaây laø möôøi phaùp taùc thaønh vò hoä trì.

(IX) (19) Thaùnh Cö (1)

1. - Naøy caùc Tyû-kheo, coù maët Thaùnh cö naøy, vôùi nhöõng Thaùnh cö naøy, caùc baäc Thaùnh ñaõ soáng, ñang soáng vaø seõ soáng. Theá naøo laø möôøi?

2. ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo ñoaïn taän naêm chi phaàn, thaønh töïu saùu chi phaàn, hoä trì moät söï, ñaày ñuû boán y cöù, tröø khöû söï thaät caù nhaân, ñaõ ñoaïn taän hoaøn toaøn caùc taàm caàu, caùc tö duy khoâng coù ueá tröôïc, thaân haønh ñöôïc khinh an, taâm ñöôïc kheùo giaûi thoaùt, tueä ñöôïc kheùo giaûi thoaùt.

Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø möôøi Thaùnh cö, vôùi nhöõng Thaùnh cö naøy, caùc baäc Thaùnh ñaõ soáng, ñang soáng vaø seõ soáng.

(X) (20) Thaùnh Cö (2)

1. Moät thôøi, Theá Toân truù giöõa daân chuùng Kuru taïi moät thò traán cuûa daân toäc Kuru goïi laø Kammaøsadhama. ÔÛ ñaây, Theá Toân goïi caùc Tyû-kheo... Theá Toân noùi nhö sau:

2. - Naøy caùc Tyû-kheo, coù möôøi Thaùnh cö naøy, vôùi nhöõng Thaùnh cö naøy, caùc vò Thaùnh ñaõ soáng, ñang soáng, vaø seõ soáng. Theá naøo laø möôøi?

3. ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo ñoaïn taän naêm chi phaàn, thaønh töïu saùu chi phaàn, hoä trì moät söï, ñaày ñuû boán y cöù, tröø khöû söï thaät caù nhaân, ñaõ ñoaïn taän hoaøn toaøn caùc taàm caàu, caùc tö duy khoâng coù ueá tröôïc, thaân haønh ñöôïc khinh an, taâm ñöôïc kheùo giaûi thoaùt, tueä ñöôïc giaûi thoaùt.

Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø Tyû-kheo ñaõ ñoaïn taän naêm chi phaàn?

4. ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo ñoaïn taän duïc tham, ñoaïn taän saân, ñoaïn taän hoân traàm thuïy mieân, ñoaïn taän trao hoái, ñoaïn taän nghi. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo ñoaïn taän naêm chi phaàn.

Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø Tyû-kheo thaønh töïu saùu chi phaàn?

5. ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû kheo, Tyû-kheo khi maét thaáy saéc khoâng coù haân hoan, khoâng coù thaát voïng, truù xa chaùnh nieäm tænh giaùc; khi tai nghe tieáng... khi muõi ngöûi höông... khi löôõi neám vò... khi thaân caûm xuùc, khi yù bieát phaùp, khoâng coù haân hoan, khoâng coù thaát voïng, truù xa, chaùnh nieäm tænh giaùc. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laø Tyû-kheo thaønh töïu saùu chi phaàn.

Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø Tyû-kheo hoä trì moät söï?

6. ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo thaønh töïu vôùi taâm ñöôïc nieäm hoä trì. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo hoä trì moät söï. Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø Tyû-kheo ñaày ñuû boán y cöù?

7. ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo coù ñaén ño thaân caän moät söï, coù ñaén ño kham nhaãn moät söï, coù ñaén ño traùnh neù moät söï, coù ñaén ño tröø khöû moät söï. Nhö vaäy naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo ñaày ñuû boán y cöù.

Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø Tyû-kheo tröø khöû söï thaät caù nhaân?

8. ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, ñoái vôùi nhöõng söï sai bieät phoå thoâng ñöôïc caùc Sa-moân, Baø-la-moân phoå thoâng chaáp nhaän, nhö: "Theá naøo laø thöôøng coøn, theá giôùi laø khoâng thöôøng coøn; theá giôùi coù giôùi haïn, theá giôùi khoâng giôùi haïn, sinh maïng vôùi thaân theå laø moät, sinh maïng vôùi thaân theå laø khaùc; Nhö Lai coù toàn taïi sau khi cheát; Nhö Lai khoâng toàn taïi sau khi cheát; Nhö Lai coù toàn taïi vaø khoâng coù toàn taïi sau khi cheát; Nhö Lai khoâng toàn taïi vaø khoâng vaø khoâng khoâng toàn taïi sau khi cheát" Taát caû nhöõng tin töôûng ñöôïc tröø dieät, tröø boû, xaû boû, quaêng boû giaûi toûa, ñoaïn taän, töø boû Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laø Tyû-kheo tröø khöû nhöõng söï thaät caù nhaân.

Vaø naøy caùc Tyû-kheo, nhö theá laø Tyû-kheo ñaõ ñöôïc taän hoaøn toaøn caùc taàm caàu?

9. ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo ñaõ ñoaïn taän duïc taàm caàu, ñaõ ñoaïn taän höõu taàm caàu, Phaïm haïnh taàm caàu ñöôïc khinh an. Nhö vaäy, naøy Tyû-kheo, Laø Tyû-kheo ñaõ ñoaïn taän hoaøn toaøn caùc taàm caàu.

Vaø naøy caùc Tyû-kheo, nhö theá naøo laø Ty-kheo caùc tö duy khoâng coù ueá tröôïc?

10. ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Ty-kheo ñaõ ñoaïn taän duïc tö duy, ñaõ ñoaïn taän saân tö duy, ñaõ ñoaïn taän haïi tö duy. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laø caùc tö duy khoâng coù ueá tröôïc.

Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø Tyû-kheo taâm haønh ñöôïc khinh an?

11. ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo ñoaïn khoå, ñoaïn laïc chaám döùt hyû öu ñaõ caûm thoï tröôùc, chöùng ñaït vaø an truù Thieàn Thöù tö, khoâng khoå, khoâng laïc, xaû nieäm thanh tònh. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laø Tyû-kheo taâm haønh ñöôïc khinh an.

Vaø naøy caùc Tyû-kheo, nhö theá naøo laø Tyû-kheo taâm ñöôïc giaûi thoaùt?

12. ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo taâm ñöôïc giaûi thoaùt khoûi tham, taâm ñöôïc giaûi thoaùt khoûi saân, taâm ñöôïc giaûi thoaùt khoûi si. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laø Tyû-kheo ñöôïc taâm kheùo giaûi thoaùt.

Vaø naøy caùc Tyû-kheo, nhö theá naøo laø Tyû-kheo vôùi tueä kheùo giaûi thoaùt?

13. ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo bieát raèng: "Tham aùi ñaõ ñöôïc ñoaïn taän nôi ta, ñöôïc chaët ñöùt töø goác reã, laøm cho nhö thaân caây taøla, laøm cho khoâng theå taùi sanh, laøm cho khoâng theå sanh khôûi trong töông lai" roõ bieát raèng: "Saân ñaõ ñöôïc ñoaïn taän nôi ta... trong töông lai", roõ bieát raèng: "Si ñaõ ñöôïc ñoaïn taän nôi ta, ñöôïc chaët ñöùt töø goác reã, laøm cho thaân caây taøla, laøm cho khoâng theå taùi sanh, laøm cho khoâng theå sanh khôûi trong töông lai. "Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laø Tyû-kheo vôùi tueä kheùo giaûi thoaùt.

14. Naøy caùc Tyû-kheo, taát caû nhöõng vò Thaùnh naøo trong quaù khöù ñaõ soáng theo Thaùnh cö, taát caû nhöõng vò aáy ñaõ soáng theo möôøi Thaùnh cö naøy. Naøy caùc Tyû-kheo, taát caû nhöõng vò Thaùnh naøo trong töông lai seõ soáng theo Thaùnh cö, taát caû nhöõng vò aáy seõ soáng theo möôøi Thaùnh cö naøy. Naøy caùc Tyû-kheo, taát caû nhöõng vò Thaùnh naøo trong hieän taïi soáng theo Thaùnh cö, taát caû nhöõng vò aáy ñang soáng theo möôøi Thaùnh cö naøy.

Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø möôøi Thaùnh cö maø caùc vò Thaùnh ñaõ soáng ñang soáng, vaø seõ soáng.
 
 

III. Phaåm Lôùn

(I) (21) Con Sö Töû

1. - Naøy caùc Tyû-kheo, con sö töû, vua caùc loaøi thuù, vaøo buoåi chieàu, töø hang ñi ra. Sau khi töø hang ñi ra, noù duoãi chaân; sau khi duoãi chaân, noù nhìn xung quanh boán phöông, sau khi nhìn xung quanh boán phöông, noù roáng leân ba laàn tieáng roáng con sö töû; sau khi roáng ba laàn tieáng roáng con sö töû, noù ra ñi tìm moài. Vì sao? Noù toáng vôùi yù nghó: "Mong raèng ta khoâng laøm taøn haïi caùc loaøi thuù nhoû ñi laïc ñöôøng." Naøy caùc Tyû-kheo, con sö töû laø ñoàng nghóa vôùi Nhö Lai, baäc A-la-haùn, Chaùnh Ñaúng Giaùc. "Naøy caùc Tyû-kheo, Nhö Lai thuyeát phaùp trong hoâi chuùng, ñaây chæ cho tieáng roáng con sö töû. Naøy caùc Tyû-kheo, coù möôøi Nhö Lai löïc naøy cuûa Nhö Lai, thaønh töïu nhöõng löïc naøy, Nhö Lai töï nhaän cho mình ñòa vò Ngöu vöông, roáng tieáng roáng con sö töû giöõa caùc hoäi chuùng vaø chuyeån Phaïm luaân. Theá naøo laø möôøi?

2. ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Nhö lai nhö thaät roõ bieát xöù laø xöù, phi xöù laø phi xöù. Nhö vaäy laø Nhö Lai löïc cuûa Nhö Lai. Nhö vaäy, chính nhôø Nhö Lai löïc naøy, Nhö Lai töï nhaän cho mình ñòa vò Ngöu vöông, roáng leân tieáng roáng con sö töû trong caùc hoäi chuùng vaø chuyeån Phaïm luaân.

3. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, Nhö Lai nhö thaät roõ bieát quaû baùo tuøy thuoäc sôû do, tuøy thao sôû nhaân cuûa caùc haønh nghieäp quaù khöù, vò lai, hieän taïi. Naøy Caùc Tyû-kheo, Nhö Lai nhö thaät roõ bieát... (nhö treân)... vaø chuyeån Phaùp luaân.

4. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, Nhö lai nhö thaät roõ bieát con ñöôøng ñöa ñeán taát caû sanh thuù. Naøy caùc Tyû-kheo, Nö Lai nhö thaät bieát... (nhö treân)... vaø chuyeån Phaïm luaân.

5. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, Nhö Lai nhö thaät roõ bieát theá giôùi vôùi nhieàu giôùi, nhieàu sai bieät. Naøy caùc Tyû-kheo, Nhö Lai nhö thaät bieát... (nhö treân)... vaø chuyeån Phaïm luaân.

6. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, Nhö Lai nhö thaät roõ bieát chí höôùng sai bieät cuûa caùc loaøi chuùng sanh. Naøy caùc Tyû-kheo, Nhö lai nhö thaät bieát... (nhö treân)... vaø chuyeån Phaïm luaân.

7. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, Nhö Lai nhö thaät roõ bieát nhöõng caên thöôïng haï cuûa caùc loaïi chuùng sanh, loaøi Ngöôøi. Naøy caùc Tyû-kheo, Nhö Lai nhö thaät bieát... (nhö treân)... vaø chuyeån Phaïm luaân.

8. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, Nhö Lai nhö thaät roõ bieát söï taïp nhieãm, söï thanh tònh, söï xuaát khôûi cuûa caùc Thieàn chöùng veà Thieàn, veà giaûi thoaùt, veà ñònh. Naøy caùc Tyû-kheo, Nhö Lai nhö thaät bieát... (nhö treân)... vaø chuyeån Phaïm luaân.

9. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, Nhö lai nhôù ñeán caùc ñôøi soáng quaù khöù, nhö moät ñôøi, hai ñôøi, ba ñôøi, boán ñôøi, naêm ñôøi, möôøi ñôøi, hai möôi ñôøi, ba möôi ñôøi, boán möôi ñôøi, naêm möôi ñôøi, moät traêm ñôøi, moät ngaøn ñôøi, moät traêm ngaøn ñôøi, nhieàu hoaïi kieáp, nhieàu thaønh kieáp, nhieàu thaønh hoaïi kieáp. Nhö lai nhôù raèng: "Taïi choã kia, Ta coù teân nhö theá naøy, doøng hoï nhö theá naøy, giai caáp nhö theá naøy, thoï khoå laïc nhö theá naøy, tuoåi thoï ñeán möùc nhö theá naøy. Sau khi cheát taïi choã kia, Ta ñöôïc sanh ra choã noï. Taïi choã aáy, Ta coù teân nhö theá naøy, doøng hoï nhö theá naøy, giai caáp nhö theá naøy, thoï khoå laïc nhö theá naøy, tuoåi thoï ñeán möùc nhö theá naøy. Sau khi cheát taïi choã noï, Ta ñöôïc sanh ra ôû ñaây". Nhö vaäy, Nhö Lai nhôù ñeán nhieàu ñôøi nhieàu ñôøi soáng quaù khöù cuøng vôùi caùc neùt ñaïi cöông vaø caùc chi tieát. Naøy caùc Tyû-kheo, Nhö Lai nhö thaät bieát... (nhö treân)... vaø chuyeån Phaïm luaân.

10. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, Nhö Lai vôùi thieân nhaõn thuaàn tònh, sieâu nhaân, thaáy söï soáng vaø cheát cuûa chuùng sanh. Nhö Lai bieát roõ raèng, chuùng sanh ngöôøi haï lieät, keû cao sang... ngöôøi ñeïp ñeõ, keû thoâ xaáu, ngöôøi may maén, keû baát haïnh ñeàu do haïnh nghieäp cuûa hoï. Caùc chuùng sanh naøy laøm nhöõng aùc haïnh veà thaân, veà lôøi vaø veà yù, phæ baùng caùc baäc Thaùnh, theo taø kieán, taïo caùc nghieäp theo taø kieán. Nhöõng ngöôøi naøy, sau khi thaân hoaïi maïng chung phaûi sanh vaøo coõi döõ, aùc thuù, ñoïa xöù, ñòa nguïc. Caùc chuùng sanh naøy laøm nhöõng thieän haïnh veà thaân, lôøi vaø yù, khoâng phæ baùng caùc baäc Thaùnh, theo chaùnh kieán, taïo caùc nghieäp theo chaùnh kieán. Nhöõng ngöôøi naøy, sau khi thaân hoaïi maïng chung, ñöôïc sanh leân caùc thieän thuù, coõi trôøi, treân ñôøi naøy. Nhö vaäy, Nhö Lai vôùi thieân nhaõn thuaàn tònh, sieâu nhaân, thaáy söï soáng cheát cuûa chuùng sanh. Nhö Lai bieát raèng chuùng sanh, ngöôøi haï lieät, keû cao sang, ngöôøi ñeïp ñeõ, keû thoâ xaáu, ngöôøi haï lieät, keû cao sang, ngöôøi may maén keû baát haïnh ñeàu do haïnh nghieäp cuûa hoï. Naøy Caùc Tyû-kheo, Nhö Lai nhö thaät bieát... (nhö treân)... vaø chuyeån Phaïm luaân.

11. Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, Nhö lai nhôø ñoaïn tröø caùc laäu hoaëc, töï mình vôùi thaéng trí, chöùng ngoä, chöùng ñaït vaù an truù ngay trong hieän taïi, voâ laäu taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt. Naøy caùc Tyû-kheo, Nhö Lai nhôø ñoaïn tröø caùc laäu hoaëc, töï mình vôùi thaéng trí, chöùng ngoä, chöùng ñaït vaø an truù ngay trong hieän taïi, voâ laäu taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt. Chính nhôø Nhö Lai löïc naøy, Nhö Lai töï nhaän cho mình ñòa vò Ngöu vöông, roáng tieáng roáng con sö töû trong caùc hoäi chuùng vaø chuyeån Phaïm luaân.

Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø nhöõng Nhö lai löïc cuûa Nhö lai, chính nhôø thaønh töïu nhöõng löïc naøy, Nhö lai töï nhaän cho mình ñòa vò Ngöu vöông, roáng tieáng roáng con sö töû giöõa caùc hoäi chuùng vaø chuyeån Phaïm luaân.

(II) (22) Nhöõng Tuyeân Boá veà Phaùp

1. Baây giôø coù Toân giaû Ananda ñi ñeán Theá Toân, sau khi ñeán, ñaûnh leã Theá Toân roài ngoài xuoáng moät beân. Theá Toân noùi vôùi Toân giaû Ananda, ñang ngoài xuoáng moät beân:

2. - Naøy Ananda, phaøm nhöõng phaùp naøo ñöa ñeán söï chöùng ngoä vôùi thaéng trí, caùc tuyeân boá veà giaùo lyù, naøy Ananda, ôû ñaây, Ta voâ uùy töï nhaän thuyeát phaùp veà chuùng, veà chuùng nhö theá aáy, nhö theá aáy khieán cho ngöôøi naøo nhö vaäy, nhö vaäy thaät haønh; neáu laø coù, seõ bieát laø coù; neáu laø khoâng coù, seõ bieát laø khoâng coù; neáu laø haï lieät, seõ bieát laø haï lieät; neáu laø thuø thaéng seõ bieát laø thuø thaéng; neáu laø coù treân, seõ bieát laø coù treân; neáu laø voâ thöôïng, seõ bieát laø voâ thöôïng. Vì raèng, caùi gì ngöôøi aáy coù theå bieát, coù theå thaáy, coù theå chöùng ngoä, ngöôøi ñoù seõ bieát ñöôïc, seõ thaáy ñöôïc, seõ chöùng ngoä, ngöôøi ñoù seõ bieát ñöôïc, seõ thaáy ñöôïc, seõ chöùng ngoä ñöôïc, söï kieän naøy coù xaûy ra. Naøy Ananda, caùi naøy laø voâ thöôïng ñoái vôùi caùc trí, chính laø nhö thaät trí ñoái vôùi vaán ñeà naøy hay vaán ñeà khaùc. Vaø naøy Ananda, do vaäy Ta tuyeân boá raèng ngoaøi trí naøy, khoâng coù moät trí naøo khaùc cao thöôïng hôn, thuø thaéng hôn. Naøy Ananda, coù möôøi Nhö Lai löïc naøy cuûa Nhö Lai, chính nhôø thaønh töïu nhöõng löïc naøy, Nhö Lai töï nhaän cho mình ñòa vò Ngöu vöông, roáng tieáng con sö töû giöõa caùc hoäi chuùng vaø chuyeån Phaïm luaân. Theá naøo laø möôøi?

3. ÔÛ ñaây, naøy Ananda, Nhö Lai nhö thaät bieát xöù laø xöù, phi xöù laø phi xöù. Nhö vaäy laø Nhö Lai löïc cuûa Nhö Lai. Nhö vaäy, chính nhôø Nhö Lai löïc naøy, Nhö Lai töï nhaän cho mình ñòa vò Ngöu vöông, roáng leân tieáng roáng con sö töû trong caùc hoäi chuùng vaø chuyeån Phaïm luaân.

4. Laïi nöõa, naøy Ananda, Nhö Lai nhö thaät roõ bieát quaû baùo tuøy thuoäc sôû do, tuøy theo sôû nhaân cuûa caùc haønh nghieäp quaù khöù, vò lai, hieän taïi. Naøy Ananda, Nhö Lai nhö thaät roõ bieát... (nhö treân)... vaø chuyeån Phaïm luaân.

5. Laïi nöõa, naøy Ananda, Nhö Lai nhö thaät roõ bieát con ñöôøng ñöa ñeán taát caû sanh thuù. Naøy Ananda, Nhö Lai nhö thaät roõ bieát... (nhö treân)... vaø chuyeån Phaïm luaân.

6. Laïi nöõa, naøy Ananda, Nhö Lai nhö thaät roõ bieát theá giôùi vôùi nhieàu giôùi, nhieàu sai bieät. Naøy Ananda, Nhö Lai nhö thaät roõ bieát... (nhö treân)... vaø chuyeån Phaïm luaân.

7. Laïi nöõa, naøy Ananda, Nhö Lai thaät roõ bieát chí höôùng sai bieät cuûa caùc loaøi chuùng sanh. Naøy Ananda, Nhö Lai nhö thaät roõ bieát... (nhö treân)... vaø chuyeån Phaïm luaân.

8. Laïi nöõa, naøy Ananda, Nhö Lai nhö thaät roõ bieát nhöõng caên thöôïng haï cuûa caùc loaøi chuùng sanh, loaøi Ngöôøi. Naøy Ananda, Nhö Lai nhö thaät roõ bieát... (nhö treân)... vaø chuyeån Phaïm luaân.

9. Laïi nöõa, naøy Ananda, Nhö Lai nhö thaät roõ roï bieát söï taïp nhieãm, söï thanh tònh, söï xuaát khôûi cuûa caùc Thieàn chöùng veà Thieàn, veà giaûi thoaùt, veà ñònh. Naøy Ananda, Nhö Lai nhö thaät roõ bieát... (nhö treân)... vaø chuyeån Phaïm luaân.

10. Laïi nöõa, naøy Ananda, Nhö Lai nhôù ñeán caùc ñôøi soáng quaù khöù, nhö moät ñôøi, hai ñôøi, ba ñôøi... nhö vaät Nhö lai nhôù ñeán nhieàu ñôøi soáng quaù khöù cuøng vôùi caùc neùt ñaïi döông vaø caùc chi tieát. Naøy Ananda, Nhö Lai nhö thaät roõ bieát... (nhö treân)... vaø chuyeån Phaïm luaân.

11. Laïi nöõa, naøy Ananda, Nhö Lai vôùi thieân nhaõn thuaàn tònh, sieâu nhaân, thaáy söï soáng vaø cheát cuûa chuùng sanh. Ngaøi bieát raèng chuùng sanh, ngöôøi haï lieät, keû cao sang, ngöôøi ñeïp ñeõ, keû thoâ xaáu, ngöôøi may maén, keû baát haïnh, ñeàu do haïnh nghieäp cuûa hoï. Naøy Ananda, Nhö Lai nhö thaät roõ bieát... (nhö treân)... vaø Phaïm luaân.

12. Laïi nöõa, naøy Ananda, Nhö Lai nhôø Ñoaïn tröø caùc Laäu hoaëc, töï mình vôùi thaéng trí, chöùng ngoä, chöùng ñaït vaø an truù ngay trong hieän taïi, voâ laäu taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt. Naøy Ananda, Nhö Lai nhôø ñoaïn tröø caùc laäu hoaëc, töï mình vôùi thaéng trí, chöùng ngoä, chöùng ñaït vaø an truù ngay trong hieän taïi, voâ laäu taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt. Chính nhôø Nhö Lai löïc naøy, Nhö Lai töï nhaän cho mình ñòa vò Ngöu vöông, roáng tieáng roáng con sö töû trong caùc hoäi chuùng vaø chuyeån Phaïm luaân.

- Naøy Ananda, ñaây laø nhöõng Nhö Lai löïc cuûa Nhö Lai, chính nhôø thaønh töïu nhöõng löïc naøy, Nhö Lai töï nhaän cho mình ñòa vò Ngöu vöông, roáng tieáng roáng con sö töû giöõa caùc hoäi chuùng vaø chuyeån Phaïm luaân.

(III) (23) Vôùi Thaân

1. - Naøy caùc Tyû-kheo, coù nhöõng phaùp caàn phaûi taän vôùi thaân, khoâng phaûi vôùi lôøi. Naøy caùc Tyû-kheo, coù nhöõng phaùp caàn phaûi ñoaïn taän vôùi lôøi, khoâng phaûi vôùi thaân. Naøy caùc Tyû-kheo, coù nhöõng phaùp caàn phaûi ñoaïn taän khoâng phaûi vôùi thaân, khoâng phaûi vôùi lôøi maø sau khi thaáy caàn phaûi ñoaïn taän vôùi trí tueä.

Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø nhöõng phaùp caàn phaûi ñoaïn taän vôùi thaân, khoâng phaûi vôùi lôøi?

2. ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo coù phaïm ñieàu baát thieän veà thaân, veà moät vaán ñeà gì. Sau khi suy xeùt veà vaán ñeà aáy, caùc ñoàng Phaïm haïnh coù trí ñaõ noùi vôùi vò aáy: "Toân giaû coù phaïm ñieàu baát thieän veà thaân, veà moät vaán ñeà naøy. Thaät toát laø noù thay, neáu Toân giaû töø boû thaân laøm aùc vaø tu taäp thaân laøm thieän". Vò aáy ñöôïc caùc ñoàng Phaïm haïnh coù trí sau khi suy xeùt noùi nhö vaäy, ñoaïn taän thaân laøm aùc, tu taäp thaân laøm thieän.

Naøy caùc Tyû-kheo, nhöõng phaùp naøy ñöôïc goïi laø nhöõng phaùp caàn phaûi ñoaïn taän vôùi thaân, khoâng phaûi vôùi lôøi.

Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø nhöõng phaùp caàn phaûi ñoaïn taän vôùi lôøi, khoâng phaûi vôùi thaân?

3. ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo phaïm ñieàu baát thieän vôùi lôøi, veà moät vaán ñeà gì. Sau khi suy xeùt veà vaán ñeà aáy, caùc ñoàng Phaïm haïnh coù trí ñaõ noùi vò aáy: "Toân giaû coù phaïm ñieàu baát thieän veà lôøi, veà moät vaán ñeà naøy. Thaät toát laønh thay, neáu Toân giaû töø boû lôøi noùi aùc, tu taäp lôøi noùi thieän". Vò aáy ñöôïc caùc ñoàng Phaïm haïnh coù trí sau khi suy xeùt noùi nhö vaäy, ñoaïn taän lôøi noùi aùc. Tu taäp lôøi noùi thieän.

Naøy caùc Tyû-kheo, nhöõng phaùp naøy ñöôïc goïi laø nhöõng phaùp caàn phaûi ñoaïn taän veà, khoâng phaûi veà thaân.

Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø caùc phaùp caàn phaûi ñoaïn taän, khoâng phaûi vôùi thaân, cuõng khoâng phaûi vôùi lôøi maø sau khi thaáy, sau khi thaáy vôùi trí tueä, caàn phaûi ñoaïn taän?

4. Tham, naøy caùc Tyû-kheo, caàn phaûi ñoaïn taäp khoâng phaûi vôùi thaân, cuõng khoâng phaûi vôùi lôøi maø sau khi thaáy, sau khi thaáy vôùi trí tueä, caàn phaûi ñoaïn taän. Saân, naøy caùc Tyû-kheo... Si, naøy caùc Tyû-kheo... Phaãn noä, naøy caùc Tyû-kheo..hieàm haän naøy caùc Tyû kheo... Gieøm pha naøy caùc Tyû kheo. Naõo haïi, naøy caùc Tyû-kheo... Xan tham, naøy caùc Tyû-kheo caàn phaûi ñoaïn taän, khoâng phaûi vôùi thaân, khoâng phaûi vôùi lôøi maø sau khi thaáy, sau khi thaáy vôùi trí tueä, caàn phaûi ñoaïn taän. AÙc taät ñoá, naøy caùc Tyû-kheo caàn phaûi ñoaïn taän, khoâng phaûi vôùi thaân, khoâng phaûi vôùi lôøi maø sau khi thaáy, sau khi thaáy vôùi trí tueä, caàn phaûi ñoaïn taän.

Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø aùc taät ñoá?

5. ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, coù ngöôøi gia chuû, hay con ngöôøi gia chuû, doài daøo phong phuù veà taøi saûn, veà luùa gaïo, veà baïc hay vaøng. ÔÛ ñaây, moät ngöôøi noâ tyø hay ngöôøi phuïc vuï khôûi leân yù nghó nhö sau: "OÂi, söï doài daøo phong phuù veà taøi saûn, veà luùa gaïo, veà baïc hay vaøng thaät söï khoâng thuôïc veà ngöôøi gia chuû hay con ngöôøi gia chuû naøy. "Hay moät Sa-moân, Baù-la-moân coù ñöôïc caùc vaät duïng nhö y aùo, ñoà aên khaát thöïc, saøng toïa, döôïc phaåm trò beänh. ÔÛ ñaây, moät Sa-moân, hay Baø-la-moân khaùc khôûi leân yù nghó nhö sau: "OÂi, mong raèng vò Toân giaû naøy khoâng nhaän ñöôïc caùc vaät duïng nhö y aùo, ñoà aên khaát thöïc, saøng toïa, döôïc phaåm trò beänh".

Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây goïi laø aùc taät ñoá.

AÙc taät ñoá, naøy caùc Tyû-kheo, caàn phaûi ñoaïn taän khoâng phaûi vôùi thaân, cuõng khoâng phaûi vôùi lôøi maø sau khi thaáy, sau khi thaáy vôùi trí tueä, caàn phaûi ñoaïn taän.

6. Naøy caùc Tyû-kheo, aùc duïc caàn phaûi ñoaïn taän, khoâng phaûi vôùi thaân, cuõng khoâng phaûi vôùi lôøi maø sau khi, sau khi thaáy vôùi trí tueä, caàn phaûi ñoaïn taän.

Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø aùc duïc?

7. ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, coù ngöôøi khoâng coù loøng tin, laïi muoán raèng: "Mong raèng hoï bieát ta coù loøng tin"; coù aùc giôùi haïn laïi muoán raèng: "Mong raèng hoï bieát ta laø ngöôøi nghe nhieàu"; laø ngöôøi öa thích hoäi chuùng, laïi muoán raèng: "Mong raèng hoï bieát ta laø ngöôøi soáng vieãn ly"; laø ngöôøi bieáng nhaùc loaïi muoán raèng: "Mong raèng hoï bieát ta laø ngöôøi tinh taán"; laø ngöôøi thaát nieäm laïi muoán raèng: "Mong raèng hoï bieát ta laø ngöôøi nieäm ñöôïc an truù"; laø ngöôøi khoâng coù ñònh, laïi muoán raèng: "Mong raèng hoï bieát ta laø ngöôøi coù ñònh"; laø ngöôøi aùc tueä, laïi muoán raèng: "Mong raèng hoï bieát ta laø ngöôøi coù trí tueä"; laø ngöôøi chöa ñoaïn taän caùc laäu hoaëc laïi muoán: "Mong raèng hoï bieát ta laø ngöôøi ñaõ ñoaïn taän caùc laäu hoaëc".

Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây goïi laø aùc duïc.

AÙc duïc naøy, naøy caùc Tyû-kheo, caàn phaûi ñoaïn taän, khoâng phaûi vôùi thaân, cuõng khoâng phaûi vôùi lôøi maø sau khi thaáy, sau khi thaáy vôùi trí tueä, caàn phaûi ñoaïn taän.

8. Naøy caùc Tyû-kheo, neáu tham chinh phuïc Tyû-kheo vaø phaùt trieån, neáu saân... neáu si... neáu phaãn noä... neáu hieàm haän... neáu gieøm pha... neáu naõo haïi... neáu xan tham... neáu aùc taät ñoá... neáu aùc duïc chinh phuïc Tyû-kheo vaø phaùt trieån, vò aáy caàn phaûi ñöôïc hieåu nhö sau: "Toân giaû naøy khoâng roõ bieát nhö theá naøo ñeå tham khoâng coù maët. Nhö vaäy tham chinh phuïc vò aáy vaø phaùt trieån, Toân giaû naøy khoâng roõ bieát nhö theá naøo ñeå saân khoâng coù maët... Toân giaû naøy khoâng roõ bieát nhö theá naøo ñeå si khoâng coù maët... phaãn noä khoâng coù maët... hieàm haän khoâng coù maët... gieøm pha khoâng coù maët... naõo haïi khoâng coù maët... xan tham khoâng coù maët... aùc taät ñoá khoâng coù maët... Toân giaû khoâng roõ bieát nhö theá naøo, ñeå aùc duïc khoâng coù maët. Nhö vaäy, aùc duïc chinh phuïc Toân giaû naøy vaø phaùt trieån."

9. Nhöng, naøy caùc Tyû-kheo, neáu tham khoâng chinh phuïc vaø khoâng phaùt trieån, neáu saân... neáu si... neáu phaãn noä... neáu thieàm haän... neáu gieøm pha... neáu naõo haïi... neáu xan tham... neáu aùc taät ñoá... neáu aùc duïc khoâng chinh phuïc vò Tyû-kheo vaø khoâng phaùt trieån, vò aáy caàn phaûi ñöôïc bieát nhö sau: "Toân giaû naøy roõ bieát nhö theá naøo ñeå tham khoâng coù maët. Nhö vaäy, tham khoâng chinh phuïc Toân giaû naøy vaø khoâng phaùt trieån. Toân giaû naøy roõ bieát nhö theá naøo ñeå saân khoâng coù maët... si... phaãn noä... hieàm haän... gieøm pha... naõo haïi... xan tham... aùc taät ñoá... aùc duïc khoâng coù maët. Nhö vaäy, aùc duïc khoâng coù chinh phuïc vò Toân giaû naøy vaø khoâng phaùt trieån."

(IV) (24) Maha Cunda

1. Moät thôøi, Toân giaû Mahaøcunda truù giöõa daân chuùng Cetì taïi Sahajaøti. Taïi ñaáy, toân giaû Mahaøcunda goïi caùc Tyû-kheo.

- Naøy caùc Hieàn giaû Tyû-kheo.

- Thöa Hieàn giaû.

- Caùc Tyû-kheo aáy vaâng ñaùp Toân giaû Mahaøcunda. Toân giaû Mahaøcunda noùi nhö sau:

2. - Thöa caùc Hieàn giaû, neáu moät Tyû-kheo thuyeát veà trí noùi raèng: "Toâi bieát phaùp naøy, toâi thaáy phaùp naøy". Neáu tham chinh phuïc Tyû-kheo aáy vaø toàn taïi, neáu saân... neáu si... neáu phaãn noä... neáu hieàm haän... neáu gieøm pha... neáu naõo laïi... neáu xan tham... neáu aùc taät ñoá... neáu aùc duïc chinh phuïc vò aáy vaø toàn taïi, vò aáy caàn phaûi ñöôïc hieåu nhö sau: " Toân giaû naøy khoâng roõ bieát nhö theá naøo ñeå tham khoâng coù maët. Nhö vaäy tham chinh phuïc Toân Giaû aáy vaø toàn taïi. Toân giaû naøy khoâng roõ bieát nhö theá naøo ñeå saân khoâng coù maët... si khoâng coù maët... phaãn noä khoâng coù maët... hieàm khoâng coù maët... gieøm pha khoâng coù maët... naõo haïi khoâng coù maët... xan tham khoâng coù maët... aùc taät ñoá khoâng coù maët... aùc duïc khoâng coù maët. Nhö vaäy, caùc aùc duïc chinh phuïc Toân giaû naøy vaø toàn taïi."

3. Thöa caùc Hieàn giaû, neáu Tyû-kheo thuyeát veà tu taäp noùi raèng: "toâi ñöôïc tu taäp veà thaân, ñöôïc tu taäp veà giôùi, ñöôïc tu taäp veà taâm, ñöôïc tu taäp veà tueä". Thöa chö Hieàn, neáu tham chinh phuïc Tyû-kheo aáy vaø toàn taïi, neáu saân... neáu si... neáu phaãn noä... neáu hieàm haän... neáu gieøm pha... neáu naõo haïi... neáu xan tham... neáu aùc taät ñoá... neáu aùc duïc chinh phuïc vò Tyû-kheo aáy vaø toàn taïi, vò aáy caàn phaûi ñöôïc hieåu nhö sau: "Vò Toân giaû naøy khoâng roõ bieát nhö theá naøo ñeå tham khoâng coù maët, vì raèng tham chinh phuïc vò aáy vaø toàn taïi. Vò Toân giaû naøy khoâng roõ bieát nhö theá naøo ñeå saân khoâng co maët... si khoâng coù maët... phaãn noä khoâng coù maët... hieàm haän khoâng coù maët... gieøm pha khoâng coù maët... naõo haïi khoâng coù maët... xan tham khoâng coù maët... aùc taät ñoá khoâng coù maët...caùc duïc khoâng coù maët. Nhö vaäy, caùc aùc duïc chinh phuïc Toân giaû naøy vaø toàn taïi."

4. Vaø naøy chö hieàn, Tyû-kheo thuyeát veà trí vaø thuyeát veà tu taäp, noùi raèng: "Toâi bieát phaùp naøy, toâi thaáy phaùp naøy, toâi ñöôïc tu taäp veà taâm, toâi ñöôïc tu taäp veà giôùi, toâi ñöôïc tu taäp veà taâm, toâi ñöôïc tu taäp veà tueä". Naøy chö Hieàn, neáu tham chinh phuïc Tyû-kheo aáy vaø toàn taïi, neáu saân... neáu si... neáu phaãn noä.... neáu hieàm haän... neáu gieøm pha... neáu aùc duïc chinh phuïc Tyû-kheo aáy vaø toàn taïi, Tyû-kheo aáy caàn phaûi ñöôïc hieåu nhö sau: "Vò Toân giaû naøy khoâng caàn roõ bieát nhö theá naøo ñeå tham khoâng coù maët... saân khoâng coù maët... si khoâng coù maët... Nhö vaäy, aùc duïc chinh phuïc Tyû-kheo naøy vaø toàn taïi".

5. Ví nhö, naøy chö Hieàn, coù ngöôøi ngheøo khoå coù theå noùi veà giaøu sang; khoâng coù taøi saûn coù theå noùi veà taøi saûn; khoâng coù sôû höõu coù theå noùi veà sôû höõu, nhöng khi coù cô hoäi taïo ra taùi saûn, vò aáy khoâng coù theå taïo thaønh taøi saûn, luùa gaïo, baïc hay vaøng. Ngöôøi ta coù theå bieát veà ngöôøi aáy nhö sau: "Vò naøy, tuy ngheøo khoå, laïi noùi veà giaøu sang; vò naøy, tuy khoâng coù taøi saûn, laïi noùi veà taøi saûn; vò naøy tuy khoâng coù sôû höõu, laïi noùi veà sôû höõu. Vì côù sao? Vì raèng vò naøy, khi coù cô hoäi taïo ra taøi saûn, vò aáy khoâng coù theå taïo thaønh taøi saûn, luùa gaïo, baïc hay vaøng". Cuõng vaäy, naøy chö hieàn, vò Tyû-kheo thuyeát veà trí vaø thuyeát veà tu taäp, noùi raèng: "Toâi bieát phaùp naøy, toâi thaáy phaùp naøy, toâi ñöôïc tu taäp veà thaân, toâi ñöôïc tu taäp veà giôùi, toâi ñöôïc tu taäp veà taâm, toâi ñöôïc tu taäp veà tueä". Naøy chö hieàn, neáu tham chinh phuïc Tyû-kheo aáy vaø toàn taïi; neáu saân... neáu si... neáu phaãn noä... neáu hieàm haän... neáu gieøm pha... neáu naõo haïi... neáu xan tham... neáu aùc taät ñoá... neáu aùc duïc chinh phuïc Tyû-kheo aáy vaø toàn taïi, Tyû-kheo aáy caàn phaûi ñöôïc hieåu nhö sau: "Vò naøy khoâng roõ bieát nhö theá naøo ñeå tham khoâng coù maët... saân khoâng coù maët... si khoâng coù maët... Nhö vaäy, aùc duïc chinh phuïc Tyû-kheo naøy vaø toàn taïi".

6. Naøy chö Hieàn, Tyû-kheo thuyeát veà trí noùi raèng: "Toâi bieát phaùp naøy, toâi thaáy phaùp naøy". Naøy chö Hieàn, neáu tham khoâng chinh phuïc Tyû-kheo aáy vaø toàn taïi, neáu saân... neáu si... neáu phaãn noä... neáu hieàm haän...neáu gieøm pha... neáu naõo haïi... neáu san tham... neáu aùc taät ñoá... neáu aùc duïc khoâng chinh phuïc vò aáy vaø toàn taïi, thôøi vò aáy caàn phaûi ñöôïc bieát nhö sau: "Vò naøy roõ bieát nhö theá naøo ñeå tham khoâng coù maët... Nhö vaäy, tham khoâng chinh phuïc vò aáy vaø toàn taïi... saân khoâng coù maët... si khoâng coù maët... phaãn noä khoâng coù maët... hieàm haän khoâng coù maët... gieøm pha khoâng coù maët...naõo haïi khoâng coù maët... xan tham khoâng coù maët... aùc taät ñoá khoâng coù maët... aùc duïc khoâng coù maët. Nhö vaäy, aùc duïc khoâng chinh phuïc vò naøy vaø toàn taïi".

7. Naøy chö Hieàn, Tyû-kheo thuyeát veà tu taäp noùi raèng: "Toâi coù tu taäp veà thaân, toâi coù tu taäp veà giôùi, toâi coù tu taäp veà taâm, toâi coù tu taäp veà tueä". Naøy chö Hieàn, neáu tham khoâng chinh phuïc Tyû-kheo aáy vaø toàn taïi... neáu saân... neáu si... neáu phaãn noä.. neáu hieàm haän.... neáu gieøm pha... neáu naõo haïi... neáu xan tham... neáu aùc ñoá... neáu aùc duïc khoâng chinh phuïc Tyû-kheo aáy vaø toàn taïi, vò aáy caàn phaûi ñöôïc bieát nhö sau: "Vò naøy roõ bieát nhö theá naøo ñeå tham khoâng coù maët. Nhö vaäy tham khoâng chinh phuïc vò naøy vaø toàn taïi... saân khoâng coù maët... si khoâng coù maët... hieàm haän khoâng coù maët... gieøm pha khoâng coù maët... naõo haïi khoâng coù maët... xan tham khoâng coù maët... aùc taät ñoá khoâng coù maët... aùc duïc khoâng coù maët... Nhö vaäy, aùc duïc khoâng chinh phuïc vò naøy vaø toàn taïi".

8. Naøy chö hieàn, Tyû-kheo thuyeát veà trí vaø thuyeát veà tu taäp, noùi raèng: "Toâi bieát phaùp naøy, toâi thaáy phaùp naøy. Toâi coù tu taäp veà thaân, toâi coù tu taäp veà giôùi, toâi coù tu taäp veà taâm, toâi coù tu taäp veà tueä. "Naøy chö Hieàn, neáu tham khoâng chinh phuïc Tyû-kheo aáy vaø toàn taïi... neáu saân... neáu si... neáu phaãn noä... neáu hieàm haän... neáu gieøm pha... neáu naõo haïi... neáu xan tham... neáu aùc taät ñoá... neáu aùc duïc khoâng chinh phuïc Tyû-kheo aáy vaø toàn taïi, thôøi vò aáy caàn phaûi ñöôïc bieát nhö sau: "Toân giaû naøy bieát roõ nhö theá naøo ñeå ñöôïc tham khoâng coù maët. Nhö vaäy tham khoâng chinh phuïc vò aáy vaø toàn taïi. Saân khoâng coù maët... si khoâng coù maët... phaãn noä khoâng coù maët... hieàm haän khoâng coù maët... gieøm pha khoâng coù maët... naõo haïi khoâng coù maët... xan tham khoâng coù maët... aùc taät ñoá khoâng coù maët... aùc duïc khoâng coù maët. Nhö vaäy, aùc duïc khoâng chinh phuïc vò Toân giaû naøy vaø khoâng toàn taïi."

9. Naøy chö Hieàn, ví nhö moät ngöôøi giaøu sang coù theå noùi veà giaøu sang; moät ngöôøi coù taøi saûn coù theå noùi veà taøi saûn; moät ngöôøi coù sôû höõu coù theå noùi veà sôû höõu. Khi coù cô hoäi taïo ra taøi saûn, vò aáy coù theå taïo thaønh taøi saûn, luùa gaïo, baïc hay vaøng. Vaø ngöôøi ta coù theå bieát veà ngöôøi aáy nhö sau: "Coù giaøu sang, vò naøy noùi veà giaøu sang; coù taøi saûn, vò naøy noùi veà taøi saûn; coù cuûa caûi, vò naøy noùi veà cuûa caûi. Vì sao? Vì raèng vò naøy, khi coù cô hoâi taïo ra taøi saûn, vò aáy coù theå taïo thaønh taøi saûn, luùa gaïo, baïc hay vaøng". Cuõng vaäy, naøy chö Hieàn, Tyû-kheo thuyeát veà trí vaø thuyeát veà tu taäp, noùi raèng: "Toâi bieát phaùp naøy, toâi thaáy phaùp naøy. Toâi coù tu taäp veà thaân, toâi coù tu taäp veà giôùi, toâi coù tu taäp veà taâm, toâi coù tu taäp veà tueä". Naøy chö Hieàn, neáu tham khoâng chinh phuïc vò aáy vaø toàn taïi... neáu saân... neáu si... neáu phaãn noä... neáu taät ñoá... neáu aùc duïc khoâng chinh phuïc vò aáy vaø toàn taïi, vò aáy caàn phaûi ñöôïc bieát nhö sau: "Vò Toân giaû naøy roõ bieát nhö theá naøo ñeå tham khoâng coù maët. Nhö vaäy tham khoâng chinh phuïc vò naøy vaø toàn taïi. Vò Toân giaû naøy roõ bieát nhö theá naøo ñeå saân khoâng coù maët... si... phaãn noä... hieàm haän... gieøm pha... naõo haïi... xan tham... aùc taät ñoá... aùc duïc khoâng coù maët. Nhö vaäy aùc duïc khoâng chinh phuïc vò Toân giaû naøy vaø toàn taïi".

(V) (25) Thieàn AÙn Xöù

1. - Naøy caùc Tyû-kheo, coù möôøi Thieàn xöù naøy. Theá naøo laø möôøi?

2. Moät ngöôøi töôûng tri Thieàn aùn ñaát, phía treân, phía döôùi, beà ngang, khoâng hai, voâ löôïng. Moät ngöôøi töôûng tri Thieàn aùn nöôùc... moät ngöôøi töôûng tri Thieàn aùn löûa... moät ngöôøi töôûng tri Thieàn aùn gioù... moät ngöôøi töôûng tri Thieàn aùn xanh... moät ngöôøi töôûng tri Thieàn aùn vaøng... moät ngöôøi töôûng tri Thieàn aùn ñoû... moät ngöôøi töôûng tri Thieàn aùn traéng... moät ngöôøi töôûng tri aùn hö khoâng... moät ngöôøi töôûng tri Thieàn aùn thöùc, phía treân, phía döôùi, beà ngang, khoâng hai, voâ löôïng.

Naøy caùc Tyû-kheo, coù möôøi Thieàn aùn cöù naøy.

(VI) (26) Kalì

1. Moät thôøi, Toân giaû Mahaøkaccaøna truù giöõa daân chuùng Avanti, ôû Kuraraghara, taïi moät vöïc nuùi cao. Baáy giôø coù nöõ cö só Kaølì, truù ôû Kuraraghara, ñi ñeán Toân giaû Mahaøkaccaøna, sau khi ñeán ñaûnh leã toân giaû, roài ngoài xuoáng moät beân. Ngoài xuoáng moät beân, nöõ cö só Kaølì truù ôû Kuraraghara thöù vôùi Toân giaû Mahaøkaccaøna:

2. - Thöa Toân giaû, Theá Toân coù noùi nhö sau trong caùc caâu hoûi thieáu nöõ:

"Ta ñaït ñöôïc muïc ñích,
Taâm Ta ñöôïc an tònh,
Sau khi ñaõ chieán thaéng,
Ñoäi quaân saéc khaû aùi,
Ta thieàn ñònh moät mình,
Ñöôïc an laïc Chaùnh giaùc.
Do vaäy, Ta khoâng coù,
Laøm baïn vôùi quaàn chuùng,
Laøm baïn vôùi moät ai,
Khoâng phaûi vieäc Ta laøm."

Thöa Toân giaû, lôøi noùi vaén taét naøy cuûa Theá Toân caàn phaûi ñöôïc hieåu yù nghóa moät caùch roäng raõi nhö theá naøo?

3. - Naøy Nöõ cö só, coù soá Sa-moân, Baù-la-moân toái thöôïng thieän xaûo trong söï chöùng ñaït Thieàn aùn ñaát, coù theå thöïc hieän ñöôïc muïc ñích cuûa hoï. Naøy nöõ tu só, nhöng Theá Toân ñaõ ñöôïc thaéng tri toái thöôïng thieän xaûo trong söï chöùng ñaït Thieàn aùn ñaát, sau khi thaéng tri nhö vaäy, Theá Toân ñaõ thaáy söï taäp khôûi, ñaõ thaáy söï nguy haïi, ñaõ thaáy söï xuaát ly, ñaõ thaáy tri kieán veà ñaïo vaø phi ñaïo. Do nhaân thaáy ñöôïc söï taäp söï, do nhaân thaáy ñöôïc söï nguy haïi, do söï thaáy ñöôïc söï xuaát ly, do nhaân thaáy ñöôïc tri kieán veà ñaïo vaø phi ñaïo, Ngaøi roõ bieát muïc ñích ñaõ ñaït ñöôïc, taâm ñaõ ñöôïc an tònh. Naøy Nöõ cö só, coù moät soá Sa-moân, Baø-la-moân toái thöôïng thieän xaûo trong söï chöùng ñaït Thieàn aùn nöôùc... Thieàn aùn löûa... Thieàn aùn gioù... Thieàn aùn xanh... Thieàn aùn vaøng... Thieàn aùn ñoû... Thieàn aùn traéng... Thieàn aùn hö khoâng... Thieàn aùn thöùc, coù theå thöïc hieän ñöôïc muïc ñích cuûa hoï. Naøy Nöõ cö só, nhöng theá Toân ñaõ thaéng tri toái thöôïng thieän xaûo tong söï chöùng ñaït Thieàn aùn thöùc, sau khi thaéng thieän tri nhö vaäy, Theá Toân ñaõ thaáy söï taäp khôûi, ñaõ thaáy söï nguy haïi, ñaõ thaáy söï xuaát ly, ñaõ thaáy tri khieán veà ñaïo vaø phi ñaïo. Do nhaân thaáy ñöôïc söï taäp khôûi, do nhaân thaáy ñöôïc söï nguy haïi, do nhaân thaáy ñöôïc söï xuaát ly, do nhaân thaáy ñöôïc tri kieán veà ñaïo vaø phi ñaïo, Ngaøi roõ bieát muïc ñích ñaõ ñaït ñöôïc, taâm ñaõ ñöôïc an tònh. do vaäy, naøy nöõ cö só. Theá Toân coù noùi nhö sau, trong caùc caâu hoûi cuûa thieáu nöõ:

"Ta ñaït ñöôïc muïc ñích,
Taâm Ta ñöôïc an tònh,
Sau khi ñaõ chieán thaéng,
Ñoäi quaân saéc khaû aùi,
Ta Thieàn ñònh moät mình,
Ñöôïc an laïc Chaùnh giaùc.
Do vaäy, Ta khoâng coù
Laøm baïn vôùi quaàn chuùng
Laøm baïn vôùi moät ai,
Khoâng phaûi vieäc Ta laøm."

Naøy Nöõ cö só, Lôøi vaén taét naøy cuûa Theá Toân caàn phaûi ñöôïc thaáy yù nghóa moät caùch roäng raõi nhö vaäy.

(VII) (27) Nhöõng Caâu Hoûi Lôùn (1)

1. Moät thôøi, Theá Toân truù ôû Saøvatthi, taïi Jetavana, ôû khu vöôøn oâng Anaøthaøpindika.Baáy giôø coù raát nhieàu Tyû-kheo vaøo buoåi saùng ñaép y, caàm y baùt, vaøo Saøvatthi ñeå khaát thöïc. Roài caùc Tyû-kheo aáy suy nghó nhö sau: "Thaät laø quaù sôùm ñeå ñi vaøo Saøvatthi khaát thöïc. Chuùng ta haõy ñi ñeán khu vöôøn cuûa caùc du só ngoaïi ñaïo". Roài caùc Tyû-kheo aáy ñi ñeán khu vöôøn caùc du só ngoaïi ñaïo; sau khi ñeán, noùi leân vôùi nhöõng du só ngoaïi ñaïo aáy nhöõng lôøi chaøo ñoùn hoûi thaêm, sau khi noùi leân nhöõng lôøi chaøo ñoùn hoûi thaêm thaân höõu, lieàn ngoài xuoáng moät beân. Caùc du só ngoaïi ñaïo aáy noùi vôùi caùc Tyû-kheo ñang ngoài moät beân:

2.- Thöa caùc Hieàn giaû, Sa-moân Gotama thuyeát phaùp nhö sau cho caùc ñeä töû: "Haõy ñeán, naøy caùc Tyû-kheo, haõy thaéng tri taát caû phaùp; sau khi thaéng tri, thaéng tri taát caû phaùp, haõy an truù. "Thöa caùc Hieàn giaû, chuùng toâi cuõng thuyeát phaùp nhö sau cho caùc ñeä töû: "Haõy thaéng tri taát caû phaùp; sau khi thaéng tri, thaéng tri taát caû phaùp, haõy an truù" .ÔÛ ñaây, naøy chö Hieàn, coù söï ñaëc thuø gì, coù söï thuø thaéng gì, coù söï thuø thaéng gì, coù söï sai bieät gì giöõa Sa-moân Gotama vaø chuùng toâi, veà thuyeát phaùp vaø thuyeát phaùp, hay veà giaùo giôùi vaø giaùo giôùi?

3. Roài caùc Tyû-kheo aáy, khoâng hoan hyû lôøi noùi cuûa caùc du só ngoaïi ñaïo aáy, cuõng khoâng phæ baùng, khoâng hoan hyû, khoâng phæ baùng, caùc vò aáy ñöùng daäy vaø ra ñi, nghó raèng: "Chuùng ta seõ hieåu yù nghóa lôøi noùi naøy töø Theá Toân" Roài caùc Tyû- kheo aáy, sau khi ñi khaát thöïc ôû Saøvatthi xong, sau buoåi aên, treân con ñöôøng ñi khaát thöïc trôû veà, ñi ñeán Theá Toân, sau khi ñeán, ñaûnh leã Theá Toân roài ngoài xuoáng moät beân. Ngoài xuoáng moät beân, caùc Tyû-kheo aáy baïch Theá Toân:

4.- ÔÛ ñaây, baïch Theá Toân, chuùng con vaøo buoåi saùng ñaép y, caàm y baùt ñi vaøo Saøvatthi ñeå khaát thöïc. Roài chuùng con suy nghó nhö sau: "Thaät laø quaù sôùm ñeå vaøo Saøvatthi khaát thöïc, vaäy chuùng ta haõy ñi ñeán khu vöôøn caùc du só ngoaïi ñaïo". Roài baïch Theá Toân, chuùng con ñi ñeán khu vöôøn cuûa caùc du só ngoaïi ñaïo, sau khi ñeán, chuùng con vôùi caùc du só ngoaïi ñaïo nhöõng lôøi chaøo hoûi thaêm, sau khi noùi leân nhöõng lôøi chaøo ñoùn hoûi thaêm thaân höõu, chuùng con ngoài xuoáng moät beân. Baïch Theá Toân, caùc du só ngoaïi ñaïo aáy noùi vôùi chuùng con ñang ngoài xuoáng moät beân: "Thöa caùc Hieàn giaû, Sa-moân Gotama thuyeát phaùp nhö sau cho caùc ñeä töû: "Haõy ñeán, naøy caùc Tyû-kheo, haõy thaéng tri taát caû phaùp; sau khi thaéng tri, thaéng tri taát caû phaùp, haõy an truù". Thöa caùc Hieàn giaû, chuùng toâi cuõng thuyeát phaùp nhö sau cho caùc ñeå töû: "Haõy ñeán, naøy chö Hieàn, haõy thaéng tri taát caû phaùp; sau khi thaéng tri, thaéng tri taát caû phaùp, haõy an truù". ÔÛ ñaây, naøy chö Hieàn, coù söï ñaëc thuø gì, coù söï sai bieät gì giöõa Sa-moân Gotama vaø chuùng toâi veà thuyeát phaùp vaø thuyeát phaùp, hay veà giaùo giôùi vaø giaùo giôùi? " Roài baïch Theá Toân, chuùng con khoâng hoan hyû lôøi noùi cuûa caùc du só ngoaïi ñaïo aáy, cuõng khoâng phæ baùng, khoâng hoan hyû, khoâng phæ baùng, chuùng con ñöùng daäy vaø ra ñi, nghó raèng: "Chuùng ta seõ hieåu yù nghóa cuûa lôøi noùi naøy cuûa Theá Toân".

5 - Naøy caùc Tyû-kheo, ñöôïc noùi vaäy, caùc du só ngoaïi ñaïo aáy caàn phaûi ñöôïc noùi nhö sau: "Naøy chö Hieàn, moät caâu hoûi, moät caâu tuyeân boá, moät caâu traû lôøi; hai caâu hoûi, hai caâu tuyeân boá, hai caâu traû lôøi, ba caâu hoûi, ba caâu tuyeân boá, ba caâu traû lôøi; boán caâu hoûi, boán caâu tuyeân boá; boán caâu traû lôøi; naêm caâu hoûi, naêm caâu tuyeân boá, naêm caâu traû lôøi; saùu caâu hoûi, saùu caâu tuyeân boá, saùu caâu traû lôøi; baûy caâu hoûi, baûy caâu tuyeân boá, baûy caâu traû lôøi; taùm caâu hoûi, taùm caâu tuyeân boá, taùm caâu traû lôøi; chín caâu hoûi, chín caâu tuyeân boá, chín caâu traû lôøi; möôøi caâu hoûi, möôøi caâu tuyeân boá, möôøi caâu traû lôøi". Ñöôïc hoûi vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, caùc du só ngoaïi ñaïo aáy, seõ khoâng theå traû lôøi, hôn nöõa seõ rôi vaøo boái roái. Vì sao? Naøy caùc Tyû-kheo, vì vaán ñeà aáy vöôït ngoaøi ñòa haït cuûa hoï. Naøy caùc Tyû-kheo, Ta khoâng thaáy moät ai trong theá giôùi chö Thieân, vôùi chö Thieân, Ma giôùi, Phaïm thieân giôùi, vôùi quaàn chuùng Sa-moân, Baø-la-moân vôùi chö Thieân vaø loaøi Ngöôøi, vôùi taâm thích thuù traû lôøi nhöõng caâu hoûi naøy, tröø Nhö Lai, hay nhöõng ai ñöôïc töø hai vò naøy.

6. Moät caâu hoûi, moät caâu tuyeân boá, moät caâu traû lôøi ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy. Do duyeân gì ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy?

Trong moät phaùp, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo chôn chaùnh nhaøm chaùn, chôn chaùnh ly tham, chôn chaùnh giaûi thoaùt, chôn chaùnh thaáy ñöôïc söï cöùu caùnh, sau khi chôn chaùnh thaéng tri yù nghóa ngay trong hieän taïi, laø ngöôøi chaám döùt khoå ñau. Theá naøo laø trong moät phaùp?

-- Taát caû chuùng sanh ñeàu toàn taïi nhôø ñoà aên.

Trong moät phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo chôn chaùnh nhaøm chaùn, chôn chaùnh ly tham, chôn chaùnh giaûi thoaùt, chôn chaùnh thaáy ñöôïc söï cöùu caùnh, sau khi chôn chaùnh thaéng tri yù nghóa, ngay trong hieän taïi, laø ngöôøi chaám döùt khoå ñau.

Moät caâu hoûi, moät caâu tuyeân boá, moät caâu traû lôøi ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy. Do duyeân naøy ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy.

7. Hai caâu hoûi, hai caâu tuyeân boá, hai caâu traû lôøi ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy. Do duyeân gì ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy?

Trong hai phaùp, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo chôn chaùnh nhaøm chaùn, chôn chaùnh ly tham, chôn chaùnh giaûi thoaùt, chôn chaùnh thaáy ñöôïc söï cöùu caùnh, sau khi chôn chaùnh thaéng tri yù nghóa, ngay trong hieän taïi, laø ngöôøi chaám döùt khoå ñau. Theá naøo laø trong hai phaùp?

-- Trong danh vaø trong saéc.

Trong hai phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo chôn chaùnh nhaøm chaùn... laø ngöôøi chaám döùt khoå ñau.

Hai caâu hoûi, hai caâu tuyeân boá, hai caâu traû lôøi, ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy. Do duyeân naøy ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy.

8. Ba caâu hoûi, ba tuyeân boá, ba caâu traû lôøi ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy. Do duyeân gì ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy?

Trong ba phaùp, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo chôn chaùnh nhaøm chaùn... laø ngöôøi chaám döùt khoå ñau. Theá naøo laø trong ba phaùp?

-- Trong ba thoï.

Trong ba phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo chôn chaùnh nhaøm chaùn... laø ngöôøi chaám döùt khoå ñau.

Ba caâu hoûi, ba caâu tuyeân boá, ba caâu traû lôøi, ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy. Do duyeân naøy ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy.

9. Boán caâu hoûi, boán caâu tuyeân boá, boán caâu traû lôøi, ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy. Do duyeân gì ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy?

Trong boán phaùp, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo chôn chaùnh nhaøm chaùn... laø ngöôøi chaám döùt khoå ñau. Theá naøo laø trong boán phaùp?

-- Trong boán ñoà aên.

Trong boán phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo chôn chaùnh nhaøm chaùn... laø ngöôøi chaám döùt khoå ñau.

Boán caâu hoûi, boán caâu tuyeân boá, boán caâu traû lôøi, ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy. Do duyeân naøy ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy.

10. Naêm caâu hoûi, naêm caâu tuyeân boá, naêm caâu traû lôøi, ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy. Do duyeân gì ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy?

Trong naêm phaùp, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo chôn chaùnh nhaøm chaùn... laø ngöôøi chaám döùt khoå ñau. Theá naøo laø trong naêm phaùp?

-- Trong naêm thuû uaån.

Trong naêm phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo chôn chaùnh nhaøm chaùn... laø ngöôøi chaám döùt khoå ñau.

11. Saùu caâu hoûi, saùu caâu tuyeân boá, saùu caâu traû lôøi, ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy. Do duyeân gì ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy?

Trong saùu phaùp, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo chôn chaùnh nhaøm chaùn... laø ngöôøi chaám döùt khoå ñau. Theá naøo laø trong saùu phaùp?

-- Trong saùu noäi xöù.

Trong saùu phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo chôn chaùnh nhaøm chaùn... laø ngöôøi chaám döùt khoå ñau.

Saùu caâu hoûi, saùu caâu tuyeân boá, saùu caâu traû lôøi, ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy. Do duyeân naøy ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy.

12. Baûy caâu hoûi, baûy caâu tuyeân boá, baûy caâu traû lôøi, ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy. Do duyeân gì ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy?

Trong baûy phaùp, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo chôn chaùnh nhaøm chaùn... laø ngöôøi chaám döùt khoå ñau. Theá naøo laø trong baûy phaùp?

-- Trong baûy thöùc truù.

Trong baûy phaùp, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo chôn chaùnh nhaøm chaùn... laø ngöôøi chaám döùt khoå ñau.

Baûy caâu hoûi, baûy caâu tuyeân boá, baûy caâu traû lôøi ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy. Do duyeân naøy ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy.

13. Taùm caâu hoûi, taùm caâu tuyeân boá, taùm caâu traû lôøi, ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy. Do duyeân gì ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy?

Trong taùm phaùp, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo chôn chaùnh nhaøm chaùn... laø ngöôøi chaám döùt khoå ñau. Theá naøo laø trong taùm phaùp?

-- Trong taùm theá gian phaùp.

Trong taùm phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo chôn chaùnh nhaøm chaùn... laø ngöôøi chaám döùt khoå ñau.

Taùm caâu hoûi, taùm caâu tuyeân boá, taùm caâu traû lôøi ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy. Do duyeân naøy ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy.

14. Chín caâu hoûi, chín caâu tuyeân boá, chín caâu traû lôøi, ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy. Do duyeân gì ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy?

Trong chín phaùp, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo chôn chaùnh nhaøm chaùn... laø ngöôøi chaám döùt khoå ñau... Theá naøo laø trong chín phaùp?

-- Chín höõu tình cö.

Trong chín phaùp, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo chôn chaùnh nhaøm chaùn... laø ngöôøi chaám döùt khoå ñau

15. Möôøi caâu hoûi, möôøi caâu tuyeân boá, möôøi caâu traû lôøi ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy. Do duyeân gì ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy?

Trong möôøi phaùp naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo chôn chaùnh, nhaøm chaùn, chôn chaùnh ly tham, chôn chaùnh giaûi thoaùt, chôn chaùnh thaáy ñöôïc söï cöùu caùnh, sau khi chôn chaùnh thaéng tri yù nghóa, ngay trong hieän taïi, laø ngöôøi chaám döùt khoå ñau. Theá naøo laø möôøi phaùp?

-- Trong möôøi thieän nghieäp ñaïo.

Trong möôøi phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo chôn chaùnh nhaøm chaùn, chôn chaùnh ly tham, chôn chaùnh giaûi thoaùt, chôn chaùnh thaáy ñöôïc söï cöùu caùnh, sau khi chôn chaùnh thaéng tri yù nghóa, ngay trong hieän taïi, laø ngöôøi chaám döùt khoå ñau.

Möôøi caâu hoûi, möôøi caâu tuyeân boá, möôøi caâu traû lôøi, ñöôïc noùi leân nhö vaäy. Do duyeân naøy, ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy.

(VIII) (28) Nhöõng Caâu Hoûi Lôùn (2)

1. Moät thôøi, Theá Toân truù ôû Kajangalaø, taïi Truùc Laâm. Baáy giôø coù raát nhieàu nam cö só ôû Kajangalaø ñi ñeán Tyû-kheo-ni truù ôû Kajangalaø, sau khi ñeán, ñaûnh leã Tyû-kheo-ni roài ngoài xuoáng moät beân. Ngoài xuoáng moät beân, caùc nhaø cö só ôû Kajangalaø noùi vôùi Ty-kheo-ni ôû Kjangalaø:

2. - Thöa Ñaïi Tyû, Theá Toân coù tuyeân boá trong caùc caâu hoûi lôùn: "Moät caâu hoûi, moät caâu tuyeân boá, moät caâu traû lôøi; hai caâu hoûi, hai caâu tuyeân boá, hai xaâu traû lôøi; ba caâu hoûi, ba caâu tuyeân boá, ba caâu traû lôøi; boán caâu hoûi, boán caâu tuyeân boá, boán caâu traû lôøi; naêm caâu hoûi. Naêm caâu tuyeân boá, naêm caâu traû lôøi; saùu caâu hoûi, saùu caâu tuyeân boá, saùu caâu traû lôøi; baûy caâu hoûi, baûy caâu tuyeân boá, baûy caâu traû lôøi; taùm caâu hoûi, taùm caâu tuyeân boá, taùm caâu traû lôøi; chín caâu hoûi, chín caâu tuyeân boá, chín caâu traû lôøi; möôøi caâu hoûi, möôøi caâu tuyeân boá, möôøi caâu traû lôøi." Thöa Ñaïi Tyû, lôøi noùi vaén taét naøy cuûa Theá Toân yù nghóa roäng raõi caàn phaûi hieåu nhö theá naøo?

3. - Naøy caù Hieàn giaû, toâi khoâng ñöôïc taän maët nghe vaø taän maët laõnh thoï töø Theá Toân. Toâi cuõng khoâng ñöôïc taän maët nghe vaø taän maët laõnh thoï töø caùc Tyû-kheo coù tu taäp veà yù. Tuy vaäy, ôû ñaây, vaán ñeà ñöôïc trình baøy vôùi toâi nhö theá naøo, haõy nghe vaø kheùo taùc yù, toâi seõ noùi.

- Thöa vaâng, Ñaïi tyû

Caùc nam cö só ôû Kajangalaø vaâng ñaùp Tyû-kheo-ni ôû Kajangalaø. Tyû-kheo-ni ôû Kajangalaø noùi nhö sau:

4-5. - Moät caâu hoûi, moät caâu tuyeân boá, moät caâu traû lôøi ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy. Do duyeân gì ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy? (... ÔÛ ñaây, gioáng nhö 4 caâu hoûi ñaàu cuûa kinh tröôùc).

6. Boán caâu hoûi, boán caâu tuyeân boá, boán caâu traû lôøi ñöôïc theá Toân noùi ñeán nhö vaäy. Do duyeân gì ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy?

Trong boán phaùp, naøy chö hieàn, Tyû-kheo chôn chaùnh kheùo tu taäp, taâm chôn chaùnh thaáy ñöôïc cöùu caùnh, sau khi chôn chaùnh thaéng tri muïc ñích, ngay trong hieän taïi laø ngöôøi chaám döùt khoå ñau. Theá naøo laø trong boán phaùp?

-- Trong boán nieäm xöù.

Trong boán phaùp naøy, naøy chö hieàn, Tyû-kheo chôn chaùnh kheùo tu taäp, chôn chaùnh... laø ngöôøi chaám döùt khoå ñau.

Boán caâu hoûi, boán caâu tuyeân boá, boán caâu traû lôøi, Theá Toân ñaõ noùi nhö vaäy. Do duyeân gì ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy.

7-8. Naêm caâu hoûi, naêm caâu tuyeân boá, naêm caâu traû lôøi, Theá Toân ñaõ noùi nhö vaäy. Do duyeân gì ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy?

Trong naêm phaùp, naøy chö Hieàn, Tyû-kheo chôn chaùnh kheùo tu taäp taâm... laø ngöôøi chaám döùt khoå ñau. Trong naêm phaùp gì?

-- Trong naêm caên...

Trong saùu phaùp gì?

-- Trong saùu xuaát ly giôùi...

Trong baûy phaùp gì?

-- Trong baûy giaùc chi...

Trong taùm phaùp gì?

-- Trong con ñöôøng Thaùnh coù taùm ngaønh...

Trong chín phaùp gì?

-- Trong chín höõu tình cö...

9. Möôøi caâu hoûi, möôøi caâu tuyeân boá, möôøi caâu traû lôøi, Theá Toân ñaõ noùi nhö vaäy. Do duyeân gì ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy?

Trong möôøi phaùp, naøy chö Hieàn, Tyû-kheo chôn chaùnh kheùo tu taäp taâm, chôn chaùnh thaáy ñöôïc cöùu caùnh, sau khi chôn chaùnh thaéng tri muïc ñích, ngay trong hieän taïi laø ngöôøi chaám döùt khoå ñau. Theá naøo laø trong möôøi phaùp?

-- Trong möôøi thieän ñaïo

Trong möôøi phaùp naøy, naøy chö Hieàn, Tyû-kheo chôn chaùnh tu taäp taâm, chôn chaùnh thaáy ñöôïc cöùu caùnh, chôn chaùnh thaéng tri muïc ñích, ngay trong hieän taïi, laø ngöôøi chaám döùt khoå ñau.

Möôøi caâu hoûi, möôøi caâu tuyeân boá, möôøi caâu traû lôøi, Theá Toân ñaõ noùi nhö vaäy. Do duyeân naøy ñöôïc noùi nhö vaäy.

10. Nhö vaäy, naøy chö Hieàn, Theá Toân ñaõ noùi ñeán trong caùc caâu hoûi lôùn: "Moät caâu hoûi, moät caâu tuyeân boá, moät caâu traû lôøi...; möôøi caâu hoûi, möôøi caâu tuyeân boá, möôøi caâu traû lôøi". Naøy chö Hieàn, lôøi Theá Toân tuyeân boá vaén taét naøy, toâi hieåu yù nghóa moät caùch roäng raõi nhö vaäy. Naøy chö Hieàn, neáu muoán caùc vò haõy ñi ñeán Theá Toân vaø hoûi yù nghóa naøy. Theá Toân traû lôøi caùc hieàn giaû nhö theá naøo, hay nhö vaäy thoï trì.

- Thöa vaâng, Ñaïi tyû.

Caùc nam cö só ôû Kajangalaø sau khi hoan hyû tín thoï lôøi Tyû-kheo-ni ôû Kajangalaø noùi, töø choã ngoài ñöùng daäy, ñaûnh leã Tyû-kheo-ni ôû Kajangalaø, thaân phía höõu höôùng veà Tyø kheo ni roài ñi ñeùn Theá toân, sau khi ñeán, ñaûnh leã Theá Toân roài xuoáng moät beân. Ngoài xuoáng moät beân, caùc nam cö só ôû Kajangalaø, ñem caâu chuyeän noùi vôùi Tyû-kheo-ni ôû Kajangalaø nhö theá naøo, taát caû ñeàu thuaät leân Theá Toân roõ.

11. - Laønh thay, laønh thay, naøy caùc Gia chuû. Naøy caùc Gia chuû, coù trí tueä laø Tyû-kheo-ni ôû Kajangalaø ! Naøy caùc Gia chuû, coù trí tueä laø Tyû-kheo-ni ôû Kajangalaø ! Naøy caùc Gia chuû, neáu caùc OÂng coù ñi ñeán Ta vaø hoûi yù nghóa naøy, Ta cuõng traû lôøi nhö vaäy, nhö Tyû-kheo-ni ôû Kajangalaø ñaõ traû lôøi.

Ñaây laø yù nghóa cuûa lôøi noùi aáy, haõy nhö vaäy thoï trì.

(IX) (29) Ngöôøi Kosalaø

1. - Naøy caùc Tyû-kheo, xa troâng nhö theá naøo laø nöôùc Kaøsi Kosalaø, xa roäng nhö theá naøo, laø söï trò vì cuûa vua pasanadi nöôùc Kosalaø, trong phaïm vi nhö vaäy, vua Pasenadi nöôùc Kosalaø ñöôïc xem laø toái thöôïng ! Tuy vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ñoái vôùi vua Pasenadi, nöôùc Kosalaø coù söï ñoåi khaùc, coù söï bieán hoaïi. Thaáy vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, vò Thaùnh ñeä töû nghe nhieàu nhaøm chaùn trong (vaán ñeà) aáy; do nhaøm chaùn trong (vaán ñeà) aáy, vò aáy töø boû söï toái thöôïng, coøn noùi gì ñoái vôùi haï lieät.

2. Naøy caùc Tyû-kheo, xa cho ñeán maët traêng, maët trôøi di chuyeån, xoay chuyeån, choùi saùng caùc phöông, cho ñeán nhö vaäy laø ngaøn theá giôùi. Trong ngaøn theá giôùi aáy, coù 1.000 maët traêng, coù 1000 maët trôøi, coù 1000 vua nuùi Sineru, coù 1000 coõi Dieâm phuø ñeà, 1000 Taây ngöu Hoùa chaâu, 1000 Baéc-cu-loâ-chaân, 1000 Ñoâng thaéng Thaàn chaâu, 4000 bieån lôùn, 4000 Ñaïi vöông, 1000 Boán ñaïi Thieân vöông, 1000 Tam thaäp tam thieân, 1000 Daï-ma-thieân, 1000 Ñaâu-suaát thieân, 1000 Hoùa laïc thieân, 1000 Tha hoùa Töï taïi thieân, 1000 Phaïm thieân giôùi. Naøy caùc Tyû-kheo, xa roäng cho ñeán 1000 theá giôùi, Ñaïi phaïm Thieân ôû ñaáy ñöôïc xem laø toái thöôïng. Tuy vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ñoái vôùi Ñaïi Phaïm thieân coù söï ñoåi khaùc, coù söï bieán hoaïi. Thaáy vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, vò Thaùnh ñeä töû nghe nhieàu nhaøm chaùn trong (Ñaïi Phaïm thieân) aáy, do nhaøm chaùn trong (Ñaïi Phaïm thieân) aáy, töø boû söï toái thöôïng, coøn noùi gì ñoái vôùi haï lieät.

3. Naøy caùc Tyø-kheo, coù moät thôøi, ñeán thôøi aáy, theá giôùi naøy chuyeån hoaïi, trong khi theá giôùi chuyeån hoaïi, naøy caùc Tyû-kheo, caùc loaøi höõu tình phaàn lôùn sanh qua coõi Abhassara (Quang aâm thieân). ÔÛ taïi ñaáy, chuùng sanh naøy do yù sanh, nuoâi soáng baèng hyû, töï chieáu haøo quang, phi haønh treân hö khoâng, soáng trong söï quang vinh, vaø soáng nhö vaäy moät thôøi gian khaù daøi. Naøy caùc Tyû-kheo, trong khi theá giôùi chuyeån hoaïi, caùc Quang aâm thieân ñöôïc xem laø toái thöôïng. Nhöng naøy caùc Tyû-kheo, ñoái vôùi chö Quang aâm thieân, coù söï ñoåi khaùc, coù söï bieán hoaïi. Thaáy vaäy naøy caùc Tyû-kheo, vò Thaùnh ñeä töû nghe nhieàu, nhaøm chaùn trong (chö Quang aâm thieân) aáy; do nhaøm chaùn trong (Quang aâm thieân) aáy, vò aáy töø boû söï toái thöôïng, coøn noùi gì ñoái vôùi haï lieät.

4. Naøy caùc Tyû-kheo, coù möôøi Thieàn aùn xöù naøy. Theá naøo laø möôøi?

Moät ngöôøi töôûng tri Thieàn aùn ñaát, phía treân, phía döôùi, beà ngang, khoâng hai, voâ löôïng. Moät ngöôøi töôûng tri Thieàn aùn nöôùc... moät ngöôøi töôûng tri Thieàn aùn löûa... moät ngöôøi töôûng tri Thieàn aùn gioù, moät ngöôøi töôûng tri Thieàn aùn xanh... moät ngöôøi töôûng tri Thieàn aùn vaøng... moät ngöôøi töôûng tri Thieàn aùn ñoû... moät ngöôøi töôûng tri Thieàn aùn traéng... moät ngöôøi töôûng tri Thieàn aùn hö khoâng... moät ngöôøi töôûng tri Thieàn aùn thöùc, phía treân, phía döôùi, beà ngang, khoâng hai, voâ löôïng.

Naøy caùc Tyû-kheo, coù möôøi Thieàn aùn xöù naøy.

5. Caùi naøy laø toái thöôïng, naøy caùc Tyû-kheo, trong möôøi Thieàn aùn xöù naøy, töùc laø Thieàn aùn thöùc. Coù ngöôøi töôûng tri phía treân, phía döôùi, beà ngang, khoâng hai, voâ löôïng. Naøy caùc Tyû-kheo, coù nhöõng chuùng sanh coù töôûng nhö vaäy. Ñoái vôùi caùc chuùng sanh coù töôûng nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, coù söï ñoåi khaùc, coù söï bieán hoaïi. Thaáy vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, vò Thaùnh ñeä töû nghe nhieàu nhaøm chaùn trong aáy; do nhaøm chaùn trong aáy, vò aáy töø boû söï toái thöôïng, coøn noùi gì vôùi haï lieät.

6. Naøy caùc Tyû-kheo, coù taùm thaéng xöù naøy. Theá naøo laø taùm?

Moät vò quaùn töôûng noäi saéc, thaáu caùc loaïi ngoaïi saéc coù haïn löôïng, ñeïp, xaáu. Sau khi nhieáp thaéng chuùng, vò aáy töôûng tri nhö sau: "Ta bieát, ta thaáy". Ñoù laø thaéng xöù thöù nhaát.

Moät vò quaùn töôûng noäi saéc, thaáy caùc loaïi ngoaïi saéc voâ löôïng, ñeïp, xaáu. Sau khi nhieáp thaéng chuùng vò aáy töôûng tri nhö sau: "Ta bieát, ta thaáy". Ñoù laø thaéng xöù thö hai.

Moät vò quaùn töôûng voâ saéc ôû noäi taâm, thaáy caùc loaïi ngoaïi saéc coù haïn löôïng, ñeïp, xaáu. Vò aáy nhaän thöùc raèng: Sau khi nhieáp thaéng chuùng vò aáy töôûng tri nhö sau: "Ta bieát, Ta thaáy". Ñoù laø thaéng xöù thöù ba.

Moät vò quaùn töôûng voâ saéc ôû noäi taâm, thaáy caùc loaïi ngoaïi saéc voâ löôïng, ñeïp, xaáu. Sau khi nhieáp thaéng chuùng, vò aáy töôûng tri nhö sau: "Ta bieát, ta thaáy". Ñoù laø thaéng xöù thöù tö.

Moät vò quaùn töôûng voâ saéc ôû noäi taâm, thaáy caùc loaïi ngoaïi saéc maøu xanh, saéc maøu xanh, töôûng saéc xanh, hình saéc xanh, aùnh saùng xanh - nhö boâng gai maøu xanh, saéc maøu xanh, töôùng saéc xanh, hình saéc xanh, aùnh saùng xanh - nhö boâng gai maøu xanh, saéc maøu xanh, töôùng saéc xanh, hình saéc xanh, aùnh saùng xanh - nhö luïa Ba-la-naïi, caû hai maët laùng trôn, maøu xanh, saéc maøu xanh, töôùng saéc xanh, hình saéc xanh, aùnh saùng xanh. Sau khi nhieáp thaéng chuùng, vò aáy töôûng tri nhö sau: "Ta thaáy, ta bieát". Ñoù laø thaéng xöù thöù naêm.

Moät vò quaùn töôûng voâ saéc ôû noäi taâm, thaáy caùc loaïi ngoaïi saéc maøu vaøng, saéc maøu xaùm, töôùng saéc vaøng, hình saéc vaøng, aùnh saùng vaøng - nhö boâng kannikaøra maøu vaøng, saéc maøu vaøng, töôùng saéc vaøng, hình saéc vaøng, aùnh saùng vaøng - nhö luïa Ba-la-naïi caû hai maët laùng trôn maøu vaøng, saéc maøu vaøng, töôùng saéc vaøng, hình saéc vaøng, aùnh saùng vaøng. Nhö vaäy, vò naøy quaùn töôûng voâ saéc ôû noäi taâm, thaáy caùc loaïi ngoaøi saéc maøu vaøng, saéc maøu vaøng, töôûng saéc maøu vaøng, hình saéc vaøng, aùnh saùng vaøng. Sau khi nhieáp thaéng chuùng, vò aáy töôûng tri nhö sau: "Ta bieát, ta thaáy". Ñoù laø thaéng xöù thöù saùu.

Moät vò quaùn töôûng voâ saéc ôû noäi taâm, thaáy caùc loaïi ngoaïi saéc maøu ñoû, saéc maøu ñoû, töôùng maøu ñoû, hình maøu ñoû - nhö boâng bandhujìvaka maøu ñoû, nhö luïa Ba-la-naïi, caû ai maët laùng trôn, maøu ñoû, saéc maøu ñoû, töôùng maøu ñoû, hình saéc ñoû, aùnh saùng ñoû. Nhö vaäy, vò naøy quaùn töôûng voâ saéc ôû noäi taâm, thaáy caùc loaïi ngoaïi saéc maøu ñoû, saéc maøu ñoû, töôùng saéc ñoû, hình saéc ñoû,...aùnh saùng ñoû. Sau khi nhieáp thaéng chuùng, vò aáy töôûng tri nhö sau: "Ta bieát, ta thaáy". Ñoù laø thaéng xöù thöù baûy.

Moät vò quaùn töôûng voâ saéc ôû noäi taâm, thaáy caùc loaïi ngoaïi saéc maøu traéng, saéc maøu traéng, töôùng saéc traéng, hình saéc traéng, aùnh saùng traéng - nhö sao mai Osadhi maøu traéng, saéc maøu traéng, töôùng saéc traéng, hình saéc traéng, aùnh saùng traéng - nhö luïa Ba-la-naïi, caû hai maët laùng trôn, maøu traéng, saéc maøu traéng, töôùng saéc traéng, hình saéc traéng, aùnh saùng traéng. Nhö vaäy, vò naøy quaùn töôûng voâ saéc ôû noäi taâm, thaáy caùc loaïi ngoaïi saéc maøu traéng, saéc maøu traéng, töôùng saéc traéng, hình saéc traéng, aùnh saùng traéng. Sau khi nhieáp thaéng chuùng, vò aáy töôûng tri nhö sau: "Ta bieát, ta thaáy". Ñoù laø thaéng thöù taùm

Naøy caùc Tyû-kheo, coù taùm thaéng xöù naøy.

7. Caùc naøy laù toái thöôïng, naøy caùc Tyû-kheo, trong taùm thaéng xöù naøy, töùc laø coù ngöôøi töôûng voâ saéc ôû noäi taâm, thaáy caùc loaïi ngoaïi saéc maøu traéng, töôùng maøu traéng, hình saéc maøu traéng, aùnh saùng traéng. Sau khi nhieáp thaéng cuùng, vò aáy töôûng tri nhö sau: "Ta bieát, ta thaáy. Naøy caùc Tyû-kheo, coù nhöõng chuùng sanh coù töôûng nhö vaäy. Ñoái vôùi caùc chuùng sanh töôûng nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, coù söï ñoåi khaùc, coù söï bieán hoaïi. Thaáy vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, vò Thaùnh ñeä töû nghe nhieàu, nhaøm chaùn trong aáy. Do nhaøm chaùn trong aáy, vò aáy töø boû söï toái thöôïng, coøn noù gì ñoái vôùi haï lieät.

8. Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán con ñöôøng naøy. Theá naøo laø boán?

Con ñöôøng khoå thaéng tri chaäm; con ñöôøng khoå thaéng tri mau; con ñöôøng laïc thaéng tri chaäm; con ñöôøng laïc thaéng tri mau.

Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán con ñöôøng naøy.

9. Caùi naøy laø toái thöôïng, naøy caùc Tyû-kheo, trong boán con ñöôøng naøy, töùc laø con ñöôøng laïc thaéng tri mau. Naøy caùc Tyû-kheo, coù nhöõng chuùng sanh thöïc haønh nhö vaäy. Ñoái vôùi caùc chuùng sanh thöïc haønh nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo coù söï ñoåi khaùc, coù söï bieán hoaïi. Thaáy vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, vò Thaùnh ñeä töû nghe nhieàu, nhaøm chaùn trong aáy. Do nhaøm chaùn trong aáy, vò aáy töø boû söï toái thöôïng, coøn noùi gì ñoái vôùi haï lieät.

10. Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán töôûng naøy. Theá naøo laø boán?

Coù ngöôøi töôûng tri coù haïn löôïng. Coù ngöôøi töôûng tri ñaïi haønh. Coù ngöôøi töôûng tri voâ löôïng. Coù ngöôøi töôûng tri Voâ sôû höõu xöù, nghó raèng: "Khoâng coù söï vaät gì"

Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán töôûng naøy.

11. Caùc naøy laø toái thöôïng, naøy caùc Tyû-kheo, trong boán töôûng naøy, töùc laø coù ngöôøi töôûng tri Voâ sôû höõu, nghó raèng: "Khoâng coù söï vaät gì". Naøy caùc Tyû-kheo coù nhöõng chuùng sanh coù töôûng nhö vaäy. Ñoái vôùi caùc chuùng sanh coù töôûng nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, coù söï ñoåi khaùc, coù söï bieán thoaïi. Thaáy vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, vò Thaùnh ñeä töû nghe nhieàu, nhaøm chaùn trong aáy. Do nhaøm chaùn trong aáy, vò aáy töø boû söï toái thöôïng, coøn noùi gì ñoái vôùi haï lieät.

12. Caùi naøy laø toái thöôïng, naøy caùc Tyû-kheo, trong caùc thaønh khieán cuûa caùc dò hoïc, töùc laø: "Neáu ta khoâng coù trong luùc aáy, thôøi nay ñaõ khoâng coù cuûa ta. Neáu ta seõ khoâng coù, thôøi seõ khoâng coù cuûa ta". Vôùi ngöôøi coù tri kieán nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, coù theå chôø ñôïi nhö sau: Söï khoâng nhaøm chaùn naøy ñoái vôùi höõu seõ khoâng coù ñoái vôùi ngöôøi aáy. Söï nhaøm chaùn naøy ñoái vôùi höõu dieät seõ khoâng coù ñoái vôùi ngöôøi aáy. Naøy caùc Tyû-kheo, coù nhöõng chuùng sanh coù tri kieán nhö vaäy. Ñoái vôùi chuùng sanh coù tri kieán nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, coù söï ñoåi khaùc, coù söï bieán hoaïi. Thaáy vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, vò Thaùnh ñeä töû nghe nhieàu, nhaøm chaùn trong aáy. Do nhaøm chaùn trong aáy, vò aáy töø boû söï toái thöôïng, coøn noùi ñoái vôùi caùc haï lieät.

13. Naøy caùc Tyû-kheo, coù moät soá Sa-moân, Baø-la-moân... tuyeân boá thanh tònh laø muïc ñích toái thaéng.

14. Caùi naøy laø toái thöôïng, naøy caùc Tyû-kheo, trong caùc vò tuyeân boá thanh tònh laø muïc ñích toái thaéng, töùc laø söï vöôït qua moät caùch hoøan toaøn Voâ sôû höõu xöù, söï chöùng ñaït vaø an truù Phi töôûng phi töôûng xöù. Hoï thuyeát phaùp ñeå thaéng tri caùi aáy, ñeå giaùc ngoä caùi aáy. Naøy caùc Tyû-kheo, coù nhöõng chuùng sanh coù noùi nhö vaäy. Naøy caùc Tyû-kheo, ñoái vôùi caùc chuùng sanh coù noùi nhö vaäy, coù söï ñoåi khaùc, coù söï bieán hoaïi. Thaáy vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, vò Thaùnh ñeä töû nghe nhieàu, nhaøm chaùn trong aáy. Do nhaøm chaùn trong aáy, vò aáy töø boû söï toái thöôïng coøn noùi gì vôùi caùc haï lieät.

15. Naøy caùc Tyû-kheo, coù moät soá Sa-moân, Ba-la-moân... tuyeân boá hieän taïi Nieát-baøn laø muïc ñích toái thaéng.

16. Caùi naøy laø toái thöôïng, naøy caùc Tyû-kheo, trong caùc vò tuyeân boá hieän taïi Nieát-baøn laø muïc ñích toái thaéng, töùc laø sau khi nhö thaät söï taäp khôûi, söï chaám döùt vò ngoït, söï nguy haïi vaø söï xuaát ly cuûa saùu xuùc xöù, ñöôïc giaûi thoaùt khoâng coù chaáp thuû. Naøy caùc Tyû-kheo Ta laø ngöôøi ñaõ noùi nhö vaäy, ñaõ tuyeân boá nhö vaäy. Vaø moät soá Sa-moân, Ba-la-moân xuyeân taïc Ta vôùi ñieàu khoâng thaät laø phi höõu, troáng khoâng, noùi laùo, noùi raèng: "Sa-moân Gotama khoâng tuyeân boá söï lieãu tri caùc duïc, khoâng tuyeân boá söï lieãu tri caùc saéc, khoâng tuyeân boá söï lieãu tri caùc thoï".

17. Vaø naøy caùc Tyû-kheo, ta tuyeân boá söï lieãu tri caùc duïc, Ta tuyeân boá söï lieãu tri caùc saéc, ta tuyeân boá söï lieãu tri caùc thoï, Ta tuyeân ngay trong hieän taïi söï voâ duïc, tòch dieät, thanh löông khoâng chaáp thuû, Baùt-nieát-baøn.

(X) (30) Kosalaø (2)

1. Moät thôøi, Theá Toân truù ôû Saøvatthi, Jetavana, taïi khu vöôøn cuûa oâng Anaøthapindika. Luùc baáy giôø, vua Pasenadi nöôùc Kosala, töø moät traän chieán trôû veà, thaéng traän, muïc ñích ñaõ ñaït ñöôïc. Roài vua Pasenadi nöôùc Kosala ñi ñeán khu vöôøn. Xa cho ñeán ñaát coù theå ñi xe ñöôïc, vua ñi xe, roài xuoáng xe ñi boä vaø vaøo khu vöôøn.

2. Luùc baáy giôø, moät soá ñoâng Tyû-kheo ñang ñi kinh haønh ngoaøi trôøi. Roài vua Pasenadi nöôùc Kosala ñi ñeán caùc Tyû-kheo aáy, sau khi ñeán, noùi vôùi caùc Tyû-kheo:

- Thöa caùc Toân giaû, nay Theá Toân baäc A-la-haùn, Chaùnh Ñaúng Giaùc truù ôû ñaâu? Thöa caùc Toân giaû, chuùng toâi muoán yeát kieán theá Toân, baäc A-la-haùn, Chaùnh Ñaúng Giaùc.

Taâu Ñaïi vöông, ñaây laø ngoâi tònh xaù, coù cöûa ñoùng. Ngaøi haõy ñi ñeán ngoâi nhaø aáy, ñöøng coù tieáng ñoäng, ñöøng coù haáp taáp, böôùc vaøo maùi hieân, ñaèng haéng, roài goõ nôi then cöûa. Theá Toân seõ môû cöûa cho ñaïi Vöông.

Roài vua Pasenadi nöôùc Kosalaø, ñi ñeán ngoâi tònh xaù cöûa ñoùng aáy, ñi ñeán khoâng coù tieáng ñoäng khoâng coù haáp taáp, böôùc vaøo maùi hieân, ñaèng haéng, roài goõ vaøo then cöûa. Theá Toân môû cöûa. Roài vua Pasenadi, nöôùc Kosalaøñi ñi vaøo tònh xaù, ñaàu cuùi raïp xuoáng tröôùc chaân Theá Toân, mieäng hoân chaân Theá Toân, laáy tay xoa boùp, vaø noùi leân teân mình:

- Baïch Theá Toân, con laø vua Pasnadi nöôùc Kosalaø. Baïch Theá Toân, con laø vua Pasenadi nöôùc Kosalaø.

- Thöa Ñaïi vöông, do Ñaïi vöông thaáy yù nghóa lôïi ích gì maø Ñaïi vöông laïi laøm nhöõng cöû chæ haï lieät quaù möùc nhö vaäy vaø toû loä loøng kính moä ñoái vôùi caùi thaân naøy?

4. Baïch Theá Toân, ñeå neâu roõ loøng bieát ôn cuûa con, ñeå noùi leân loøng caûm taï cuûa con ñoái vôùi Theá Toân, maø con laøm nhöõng cöû chæ haï lieät quaù möùc nhö vaäy vaø toû baøy loøng töø aùi ñoái vôùi Theá Toân. baïch Theá Toân, Theá Toân laø vò ñaõ thöïc hieän haïnh phuùc cho ña soá, an laïc cho ña soá, laø vò ñaõ an laäp Thaùnh chaùnh lyù cho ña soá, töùc laø chaùnh chôn phaùp taùnh. thieän phaùp taùnh. Baïch Theá Toân, vì Theá Toân laø vò ñaõ thöïc hieän haïnh phuùc cho ña soá, an laïc cho ña soá, töùc laø chaùnh chôn phaùp taùnh, thieän phaùp taùnh; vì con thaáy yù nghóa lôïi ích naøy neân con ñaõ laøm nhöõng cöû chæ haï lieät quaù möùc nhö vaäy, vaø toû baøy loøng kính moä ñoái vôùi Theá Toân.

5. Laïi nöõa, Baïch Theá Toân, Theá Toân coù giôùi, coù Phaät giôùi, coù Thaùnh giôùi, coù thieän giôùi, coù ñaày ñuû thieän giôùi. Baïch Theá Toân, vì raèng Theá Toân coù giôùi, coù Phaät giôùi, coù Thaùnh giôùi, coù thieän giôùi, coù ñaày ñuû thieän giôùi; Baïch Theá Toân, vì con thaáy yù nghóa lôïi ích naøy, maø con ñaõ laøm nhöng cöû haï lieät quaù möùc nhö vaäy vaø baøy toû loøng kính moä ñoái vôùi Theá Toân.

6. Laïi nöõa, Baïch Theá Toân, Theá Toân ñaõ laâu ngaøy laø vò soáng ôû röøng, soáng taïi caùc truù xöù röøng nuùi, caùc vuøng cao nguyeân heûo laùnh xa vaéng. Baïch Theá Toân, vì raèng Theá Toân ñaõ laâu ngaøy laø vò soáng ôû röøng, soáng taïi caùc Truù xöù röøng nuùi, caùc vuøng cao nguyeân heûo laùnh xa vaéng; Baïch Theá Toân, vì con thaáy... loøng kính moä ñoái vôùi Theá Toân.

7. Laïi nöõa, Baïch Theá Toân, Theá Toân laø vò bieát ñuû vôùi baát cöù vaät duïng naøo ñöôïc cuùng döôøng, nhö y aùo, ñoà aên khaát thöïc, saøng toïa, döôïc phaåm trò beänh. Baïch Theá Toân, vì raèng Theá Toân laø vò bieát ñuû vôùi baát cöù vaät duïng naøo cuùng döôøng, nhö y aùo, ñoà aên khaát thöïc, saøng toïa, döôïc phaåm trò beänh; Baïch Theá Toân, vì con thaáy... loøng kính moä ñoái vôùi Theá Toân.

8. Laïi nöõa, Baïch Theá Toân, Theá toân laø vò ñaùng ñöôïc cung kính, ñaùng ñöôïc toân troïng, ñaùng ñöôïc cuùng ñöôøng, ñaùng ñöôïc chaép tay laø phöôùc ñieàn voâ thöôïng ôû ñôøi. Vì raèng, Baïch Theá toân, Theá Toân laø vò ñaùng ñöôïc cung kính, ñaùng ñöôïc toân troïng, ñaùng ñöôïc cuùng döôøng, ñaùng ñöôïc chaép tay, laø phöôùc ñieàn voâ thöôïng ôû ñôøi; Baïch Theá Toân, vì con thaáy... loøng kính moä vôùi Theá Toân.

9. Laïi nöõa, baïch Theá Toân, nhöõng caâu chuyeän naøo thuoäc höôùng öùng khai môû taâm trí, ví nhö caâu chuyeän veá ít duïc, caâu chuyeän bieát ñuû, caâu chuyeän veà vieãn ly, caâu chuyeän veà khoâng tuï hoäi, caâu chuyeän veà tinh caàn tinh taán, caâu chuyeän veà giôùi, caâu chuyeän veà ñònh, caâu chuyeän veà tueä, caâu chuyeän veà giaûi thoaùt, caâu chuyeän veà giaûi thoaùt tri kieán, caùc caâu chuyeän nhö vaäy, Theá Toân coù ñöôïc khoâng khoù khaên, coù ñöôïc khoâng meät nhoïc, coù ñöôïc khoâng phí söùc. Vì raèng baïch Theá Toân, nhöõng caâu chuyeän naøo thuoäc höôùng thöôïng... coù ñöôïc khoâng phí söùc; baïch Theá Toân, vì con thaáy... loøng kính moä ñoái vôùi Theá Toân.

10. Laïi nöõa, baïch theá toân, Theá Toân ñoái vôùi boán Thieàn, thuoäc taêng thöôïng taâm, hieän taïi laïc truù, coù ñöôïc khoâng khoù khaên, coù ñöôïc khoâng meät nhoïc, coù ñöôïc khoâng phí söùc. Vì raèng baïch Theá Toân, Theá Toân ñoái vôùi boán Thieàn... coù ñöôïc khoâng phí söùc; baïch Theá Toân, vì con thaáy... loøng kính moä ñoái vôùi Theá Toân.

11. Laïi nöõa, baïch Theá Toân, Theá Toân tuøy nieäm nhieàu ñôøi soáng quaù khöù, nhö moät ñôøi, hai ñôøi... nhôù laïi nhieàu ñôøi vôùi caùc neùt ñaïi cöông vaù caùc chi tieát. Vì raèng baïch theá Toân, Theá Toân nhôù laïi nhieàu ñôøi quaù khöù, nhö moät ñôøi, hai ñôøi... nhôù laïi nhieàu ñôøi soáng vôùi caùc neùt ñaïi cöông vaø caùc chi tieát; baïch Theá Toân, vì con thaáy... loøng kính moä ñoái vôùi Theá Toân.

12. Laïi nöõa, baïch Theá Toân, Theá Toân vôùi thieân nhaõn thanh tònh sieâu nhaân...ñeàu do haïnh nghieäp cuûa hoï. Baïch Theá Toân, vì raèng Theá Toân vôùi thieân thanh nhaõn tònh sieâu nhaân, vì con thaáy... loøng kính moä ñoái vôùi Theá Toân.

13. Laïi nöõa, baïch Theá Toân, Theá Toân do ñoaïn taän caùc laâu hoaëc, ngay trong hieän taïi töï mình vôùi thaéng trí chöùng ngoä, chöùng ñaït vaø an truù voâ laäu taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt. Vì raèng baïch Theá Toân, Theá Toân do ñoaïn taän caùc laäu hoaëc, ngay trong hieän taïi töï mình vôùi thaéng trí chöùng ngoä, chöùng ñaït vaø an truù voâ laäu taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt; vì con thaáy yù nghóa lôïi ích naøy neân con ñaõ laøm nhöõng cöû chæ haï lieät quaù möùc nhö vaäy, vaø toû loøng kính moä ñoái vôùi Theá Toân.

14. Baïch Theá Toân, nay chuùng con phaûi ñi, chuùng con coù nhieàu coâng taùc, coù nhieàu coâng vieäc phaûi laøm.

- Thöa Ñaïi vöông, nay Ñaïi vöông haõy laøm nhöõng gì Ñaïi vöông nghó laø hôïp thôøi.

Roài vua Pasanadi nöôùc Kosalaø, töø choã ngoài ñöùng daäy, ñaûnh leã Theá Toân, thaân phía höõu höôùng veà Ngaøi roài ra ñi.

-ooOoo-

Phaåm tröôùc | Phaåm keá

Muïc Luïc caùc Chöông:

01 | 02 | 03 | 04 | 05 | 06 | 07 | 08 | 09 | 10 | 11 | Giôùi thieäu