Ñieàu naøy ñaõ ñöôïc Theá Toân noùi ñeán, ñaõ ñöôïc baäc A-la-haùn noùi ñeán, vaø toâi ñaõ ñöôïc nghe:

Naøy caùc Tyû-kheo, Ta laø Baø-la-moân, ngöôøi ñöôïc ñeán yeâu caàu, tay luoân luoân thanh tònh, mang thaân cuoái cuøng, voâ thöôïng y só chöõa trò, y só giaûi phaãu. Caùc Thaày thaät laø con cuûa Ta töø mieäng sanh, töø Phaùp sanh, töø Phaùp taïo thaønh, thöøa töï Phaùp, khoâng thöøa töï taøi vaät. 

Naøy caùc Tyû-kheo, coù hai loaïi boá thí. Boá thí taøi vaät vaø boá thí Phaùp. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø toái thöôïng trong hai boá thí naøy, töùc laø boá thí Phaùp. Naøy caùc Tyû-kheo, coù hai loaïi phaân phaùt naøy, phaân phaùt taøi vaät vaø phaân phaùt Phaùp. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø toái thöôïng trong hai phaân phaùt naøy, töùc laø phaân phaùt Phaùp. 

Naøy caùc Tyû-kheo, coù hai nhieâu ích naøy, nhieâu ích taøi vaät vaø nhieâu ích Phaùp. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø toái thöôïng trong hai nhieâu ích naøy, töùc laø nhieâu ích Phaùp. Naøy caùc Tyû-kheo, coù hai loaïi teá töï naøy. Teá töï taøi vaät vaø teá töï Phaùp. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø toái thöôïng trong hai teá töï naøy, töùc laø teá töï Phaùp.

Theá Toân ñaõ noùi leân yù nghóa naøy. ÔÛ ñaây, ñieàu naøy ñöôïc noùi ñeán.

Ai teá töï Chaùnh phaùp,
Teá töï, khoâng xan tham,
Nhö Lai coù loøng töø,
Ñoái taát caû sinh vaät,
Baäc toái thaéng nhö vaäy,
Giöõa chö Thieân loaøi Ngöôøi,
Chuùng sanh kính ñaûnh leã,
Vò ñaõ vöôït qua ñöôïc,
Vöôït qua doøng sanh höõu,
Ñeán ñöôïc bôø beân kia.

(CI) (Cat. 2) (It. 102)

Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán phaùp naøy ít oi, deã ñöôïc vaø khoâng coù phaïm loãi. Theá naøo laø boán? Trong caùc loaïi y, naøy caùc Tyû-kheo, y phaán taûo löôïm töø ñoáng raùc laø ít oi, deã ñöôïc vaø khoâng phaïm loãi. Trong caùc loaïi, ñeå aên, naøy caùc Tyû-kheo, ñi khaát thöïc töøng mieáng laø ít oi, deã ñöôïc vaø khoâng coù phaïm loãi. Trong caùc saøng toïa, naøy caùc Tyû-kheo, goác caây laø ít oi, deã ñöôïc vaø khoâng coù phaïm loãi. Trong caùc loaïi döôïc phaåm, naøy caùc Tyû-kheo, nöôùc tieåu hoâi laø ít oi, deã ñöôïc, khoâng coù phaïm loãi. Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán loaïi ít oi, deã ñöôïc, khoâng coù phaïm loãi naøo. Naøy caùc Tyû-kheo, neáu Tyû-kheo bieát ñuû, vôùi caùc loaïi ít oi, deã ñöôïc naøy, Ta tuyeân boá raèng ñaây laø moät chi phaàn Sa-moân haïnh cuûa vò aáy.

Bieát ñuû vôùi söï vaät,
Ít oi, deã tìm ñöôïc,
Laïi khoâng coù phaïm toäi,
Taâm khoâng bò phieàn nhieãu,
Veà vaán ñeà saøng toïa,
Y aùo vaø aên uoáng;
Taâm khoâng bò lo laéng,
Veà phöông höôùng phaûi ñi,
Caùc phaùp ñöôïc tuyeân boá,
Thuaän lôïi Sa-moân haïnh,
Hoï ñöôïc coù ñaày ñuû,
Vôùi Tyû-kheo bieát ñuû,
Vôùi vò khoâng phoùng daät.

Naøy caùc Tyû-kheo, Ta thuyeát söï dieät taän caùc laäu hoaëc cho ngöôøi bieát, cho ngöôøi thaáy, khoâng phaûi cho ngöôøi khoâng bieát, cho ngöôøi khoâng thaáy. Vaø naøy caùc Tyû-kheo, cho ngöôøi bieát gì, cho ngöôøi thaáy gì laø söï dieät taän caùc laäu hoaëc? 

Naøy caùc Tyû-kheo, cho ngöôøi bieát, cho ngöôøi thaáy raèng: "Ñaây laø Khoå ", laø söï dieät taän caùc laäu hoaëc. Naøy caùc Tyû-kheo, cho ngöôøi bieát, cho ngöôøi thaáy raèng: "Ñaây laø Khoå taäp ", laø söï dieät taän caùc laäu hoaëc. Naøy caùc Tyû-kheo, cho ngöôøi bieát, cho ngöôøi thaáy raèng: "Ñaøaây laø khoå dieät " Laø söï dieät taän caùc laäu hoaëc. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, cho ngöôøi bieát, cho ngöôøi thaáy, "Ñaây laø Con ñöôøng ñöa ñeán khoå dieät ". laø söï dieät taän caùc laäu hoaëc. Nhö vaäy naøy caùc Tyû Kheo cho ngöôøi bieát cho ngöôøi thaáy laø söï dieät taän caùc laäu hoaëc.

Vò höõu hoïc hoïc taäp,
Haønh trì ñöôøng chaùnh tröïc,
Trong dieät taän aùc phaùp,
Laø trí baäc thöù nhaát,
Tieáp ñeán laø chaùnh trí,
Chaùnh trí naøy voâ thöôïng,
Tieáp theo chaùnh trí aáy,
Chính laø söï giaûi thoaùt,
Giaûi thoaùt trí voâ thöôïng,
Trong dieät taän, trí khoân,
Vôùi caùc loaïi, kieát söû,
Ñöôïc ñoaïn taän ôû ñaây,
Khoâng phaûi keû bieáng nhaùc,
Keû ngu, khoâng bieát gì,
Coù theå chöùng ngoä ñöôïc
Nieát-baøn voâ thöôïng naøy,
Söï giaûi thoaùt hoaøn toaøn,
Taát caû moïi troùi buoäc.

Naøy caùc Tyû-kheo, nhöõng Sa-moân hay Baø-la-moân naøo khoâng nhö thaät quaùn tri: "Ñaây laø Khoå", khoâng nhö thaät quaùn tri: "Ñaây laø Khoå taäp", khoâng nhö thaät quaùn tri: "Ñaây laø Khoå dieät", khoâng nhö thaät quaùn tri: "Ñaây laø Con ñöôøng ñöa ñeán khoå dieät". Nhöõng Sa-moân, Baø-la-moân aáy, naøy caùc Tyû-kheo, khoâng ñöôïc Ta chaáp nhaän laø Sa-moân trong caùc haøng Sa-moân, hay laø Baø-la-moân trong caùc Baø-la-moân. Vaø caùc vò Toân giaû aáy, ngay trong hieän taïi cuõng khoâng töï mình vôùi thaéng trí, chöùng ngoä, chöùng ñaït vaø an truù muïc ñích Sa-moân haïnh hay muïc ñích Baø-la-moân haïnh. 

Nhöõng Sa-moân hay Baø-la-moân naøo, naøy caùc Tyû-kheo, nhö thaät quaùn tri: "Ñaây laø Khoå", nhö thaät quaùn tri: "Ñaây laø Khoå taäp", nhö thaät quaùn tri: "Ñaây laø Khoå dieät", nhö thaät quaùn tri: "Ñaây laø Con ñöôøng ñöa ñeán khoå dieät", thôøi naøy caùc Tyû-kheo, caùc Sa-moân hay Baø-la-moân aáy ñöôïc Ta chaáp nhaän laø Sa-moân trong caùc haøng Sa-moân, hay Baø-la-moân trong caùc haøng Baø-la-moân. Vaø caùc vò Toân giaû aáy ngay trong hieän taïi, töï mình vôùi thaéng trí chöùng ngoä, chöùng ñaït vaø an truù muïc ñích Sa-moân haïnh hay muïc ñích Baø-la-moân haïnh.

Nhöõng ai khoâng quaùn tri,
Khoå vaø khoå hieän höõu,
ÔÛ ñaáy, khoå hoaøn toaøn,
Ñöôïc ñoaïn taän, khoâng dö,
Vaø khoâng bieát ñöôøng aáy,
Ñöa ñeán chæ tònh khoå,
Nhöõng vò aáy khoâng coù
Taâm vaø tueä giaûi thoaùt,
Hoï khoâng theå chaám döùt,
Phaûi ñi ñeán sanh giaø.

Nhöõng vò naøo quaùn tri,
Khoå vaø khoå taäp khôûi,
ÔÛ ñaáy, khoå hoaøn toaøn,
Ñöôïc ñoaïn taän, khoâng dö;
Roõ bieát con ñöôøng aáy,
Ñöa ñeán chæ tònh khoå,
Taâm giaûi thoaùt thaønh töïu,
Vaø caû tueä giaûi thoaùt,
Hoï coù theå chaám döùt,
Khoâng ñi ñeán sanh giaø.

Naøy caùc Tyû-kheo, nhöõng Tyû-kheo naøo ñaày ñuû giôùi, ñaày ñuû ñònh, ñaày ñuû tueä, ñaày ñuû giaûi thoaùt, ñaày ñuû giaûi thoaùt tri kieán, nhöõng vò giaùo giôùi, nhöõng vò giaûng daïy, nhöõng vò tuyeân boá, khích leä, laøm cho phaán khôûi, laøm cho hoan hyû, nhöõng baäc xöùng ñaùng thuyeát minh dieäu phaùp, naøy caùc Tyû-kheo, Ta tuyeân boá raèng chæ thaáy caùc vò nhö vaäy laø lôïi ích nhieàu cho caùc Tyû-kheo aáy; naøy caùc Tyû-kheo, Ta tuyeân boá raèng chæ nghe caùc vò nhö vaäy laø lôïi ích nhieàu cho caùc Tyû-kheo aáy; naøy caùc Tyû-kheo, Ta tuyeân boá raèng chæ ñi ñeán yeát kieán caùc vò nhö vaäy laø lôïi ích nhieàu cho caùc Tyû-kheo aáy; naøy caùc Tyû-kheo, Ta tuyeân boá raèng chæ thaân caän caùc vò nhö vaäy laø lôïi ích nhieàu cho caùc Tyû-kheo aáy; naøy caùc Tyû-kheo, Ta tuyeân boá raèng chæ nhôù nghó ñeán caùc vò nhö vaäy laø lôïi ích nhieàu cho caùc Tyû-kheo aáy. Naøy caùc Tyû-kheo, Ta tuyeân boá raèng chæ tuøy theo caùc vò nhö vaäy xuaát gia laø lôïi ích nhieàu cho caùc Tyû-kheo aáy. Vì côù sao?

Naøy caùc Tyû-kheo, khi phuïc vuï, chia seû, thaân caän nhöõng Tyû-kheo nhö vaäy, thôøi giôùi uaån chöa ñöôïc ñaày ñuû ñi ñeán ñöôïc tu taäp ñaày ñuû, ñònh uaån chöa ñöôïc ñaày ñuû ñi ñeán ñöôïc tu taäp ñaày ñuû, tueä uaån chöa ñöôïc ñaày ñuû ñi ñeán tu taäp ñaày ñuû, giaûi thoaùt uaån chöa ñöôïc ñaày ñuû, ñi ñeán ñöôïc tu taäp ñaày ñuû, giaûi thoaùt tri kieán uaån chöa ñöôïc ñaày ñuû ñi ñeán ñöôïc tu taäp ñaày ñuû. Naøy caùc Tyû-kheo, nhöõng Tyû-kheo nhö vaäy ñöôïc goïi laø nhöõng baäc Ñaïo sö, ñöôïc goïi laø nhöõng ngöôøi caàm ñaàu ñoaøn löõ haønh, ñöôïc goïi laø nhöõng vò ñaõ töø boû nhöõng nguyeân nhaân taùc haïi, ñöôïc goïi laø nhöõng vò queùt saïch toái taêm, ñöôïc goïi laø nhöõng vò taùc thaønh minh, ñöôïc goïi laø nhöõng vò taùc thaønh quang; ñöôïc goïi laø nhöõng vò taùc thaønh aùnh saùng, ñöôïc goïi laø nhöõng vò caàm boù ñuoác, ñöôïc goïi laø nhöõng vò phoùng quang, ñöôïc goïi laø nhöõng baäc Thaùnh, ñöôïc goïi laø nhöõng ngöôøi coù maét.

Ñaây laø caên cöù ñòa
Nhöõng vò phoùng haøo quang,
Chính nhôø hieåu bieát vaäy,
Töùc laø, ñoái töï ngaõ,
Nhöõng vò coù tu taäp,
Laø nhöõng baäc Hieàn Thaùnh,
Soáng ñuùng theo Chaùnh phaùp,
Hoï choùi saùng dieäu phaùp,
Hoï noùi leân dieäu phaùp,
Hoï phoùng ñöôïc haøo quang
Laø nhöõng baäc coù trí,
Taùc thaønh ra aùnh saùng,
Hoï laø ngöôøi coù maét,
Hoï töø boû nguyeân nhaân
Taïo ra ñieàu taùc haïi,
Baäc trí vôùi chaùnh trí,
Nghe lôøi daïy vò aáy,
Do thaéng tri sanh dieät,
Khoâng ñi ñeán taùi sanh.

Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán söï sanh khôûi naøy cuûa aùi, ôû ñaây aùi sanh khôûi leân cho Tyû-kheo. Theá naøo laø boán? Do nhaân y aùo, naøy caùc Tyû-kheo, aùi sanh khôûi cho Tyû-kheo. Do nhaân ñoà aên khaát thöïc, naøy caùc Tyû-kheo, aùi khôûi sanh cho Tyû-kheo. Do nhaân saøng toïa, naøy caùc Tyû-kheo, aùi khôûi sanh cho Tyû-kheo. Do nhaân sanh höõu, khoâng sanh höõu, naøy caùc Tyû-kheo, aùi sanh khôûi cho Tyû-kheo. Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán söï sanh khôûi naøy cuûa aùi. ÔÛ ñaây, aùi sanh khôûi leân cho Tyû-kheo.

Ngöôøi coù aùi laøm baïn,
Bò luaân hoài daøi daøi,
Noù khoâng vöôït luaân hoài,
Ñôøi naøy qua ñôøi khaùc.
Do bieát nguy haïi vaäy,
AÙi taùc thaønh ra khoå,
Khoâng coøn coù khaùt aùi,
Khoâng coøn coù chaáp tröôùc,
Vò Tyû-kheo chaùnh nieäm
Du haønh khaép ñoù ñaây.

Nhöõng gia ñình naøo, naøy caùc Tyû-kheo, trong aáy caùc con caùi kính leã meï cha ôû trong nhaø, nhöõng gia ñình aáy ñöôïc chaáp nhaän ngang baèng vôùi Phaïm thieân. Nhöõng gia ñình naøo, naøy caùc Tyû-kheo, trong aáy caùc con caùi kính leã meï cha ôû trong nhaø, nhöõng gia ñình aáy ñöôïc chaáp nhaän nhö caùc ñaïo sö thôøi xöa. Nhöõng gia ñình naøo, naøy caùc Tyû-kheo, trong aáy con caùi kính leã meï cha ôû trong nhaø, nhöõng gia ñình aáy ñöôïc chaáp nhaän laø ñaùng ñöôïc cuùng döôøng.

Phaïm thieân, naøy caùc Tyû-kheo, laø ñoàng nghóa vôùi meï cha. Caùc ñaïo sö thôøi xöa, naøy caùc Tyû-kheo, laø ñoàng nghóa vôùi meï cha. Ñaùng ñöôïc cuùng döôøng, naøy caùc Tyû-kheo, laø ñoàng nghóa vôùi meï cha. Vì côù sao? Giuùp ñôõ raát nhieàu, naøy caùc Tyû-kheo, laø meï cha ñoái vôùi con caùi, nuoâi chuùng lôùn, döôõng duïc chuùng, giôùi thieäu chuùng vaøo ñôøi.

Meï cha goïi Phaïm thieân,
Baäc Ñaïo Sö thôøi tröôùc,
Xöùng ñaùng ñeå con chaùu,
Nuoâi döôõng vaø cuùng döôøng.
Do vaäy, baäc hieàn trieát,
Ñaûnh leã vaø toân troïng,
Daâng ñoà aên ñoà uoáng,
Vaûi maëc vaø giöôøng naèm,
Thoa boùp caû thaân mình,
Taém röûa caû chaân tay,
Vôùi sôû haønh nhö vaäy,
Ñoái vôùi meï vaø cha,
Ñôøi naøy ngöôøi hieàn khen,
Dôøi sau höôûng Thieân laïc.

(CVII) (Cat. 8) (It. 111)

Naøy caùc Tyû-kheo, caùc Baø-la-moân gia chuû raát coù lôïi ích cho caùc Thaày, chính hoï ñaõ saép ñaët y aùo, ñoà aên khaát thöïc, saøng toïa, döôïc phaåm trò beänh cho caùc Thaày. Naøy caùc Tyû-kheo, caùc Thaày cuõng raát coù lôïi ích cho caùc ngöôøi Baø-la-moân gia chuû, vì caùc Thaày thuyeát phaùp cho hoï, phaùp aáy sô thieän, trung thieän, haäu thieän, coù nghóa coù vaên, noùi leân Phaïm haïnh hoaøn toaøn vieân maõn thanh tònh. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, Phaïm haïnh naøy ñöôïc soáng, do töông duyeân vôùi nhau, vôùi muïc ñích vöôït qua doøng nöôùc maïnh, ñoaïn taän khoå ñau.

Coù nhaø vaø khoâng nhaø,
Caû hai nöông töïa nhau,
Chöùng ñaït ñöôïc dieäu phaùp,
AÙch an oån, voâ thöôïng,
Töø caùc vò coù nhaø,
Vò khoâng nhaø nhaän ñöôïc
Y aùo, caùc vaät duïng,
Giöôøng naèm vaø choã ngoài,
Nhôø vaäy traùnh khoûi ñöôïc,
Caùc nguy hieåm nhoïc nhaèn.
Caùc vò truù gia ñình,
Öôùc mong meán gia ñình,
Nöông töïa baäc Thieän Theä,
Loøng tin baäc ng Cuùng, 
Loøng tin Thaùnh trí tueä,
Hoï tu taäp thieàn ñònh,
ÔÛ ñaây, haønh trì phaùp,
Con ñöôøng ñeán coõi laønh,
Haân hoan trong thieân giôùi,
Hoï soáng ñöôïc hoan hyû,
Nhö ñieàu hoï mong muoán.

Naøy caùc Tyû-kheo, nhöõng Tyû-kheo naøo löøa ñaûo ngoan coá, laém moàm, laém mieäng, buoâng thaû hoãn haøo voâ leã khoâng ñònh tænh, naøy caùc Tyû-kheo, caùc Tyû-kheo aáy khoâng phaûi ñeä töû cuûa Ta; naøy caùc Tyû-kheo, caùc Tyû-kheo aáy rôi khôûi Phaùp vaø Luaät naøy; vaø naøy caùc Tyû-kheo, caùc Tyû-kheo aáy khoâng ñi ñeán taêng tröôûng, taêng thònh, taêng roäng trong Phaùp vaø Luaät naøy. Vaø naøy caùc Tyû-kheo, caùc Tyû-kheo naøo khoâng löøa ñaûo, khoâng laém moàm, laém mieäng, nghieâm trang, khoâng ngoan coá, kheùo ñònh tónh; naøy caùc Tyû-kheo, caùc Tyû-kheo aáy laø ñeä töû cuûa Ta; naøy caùc Tyû-kheo, caùc Tyû-kheo aáy khoâng rôi khoûi Phaùp vaø  Luaät naøy; vaø naøy caùc Tyû-kheo, caùc Tyû-kheo aáy ñi ñeán taêng tröôûng, taêng thònh, taêng roäng trong Phaùp vaø Luaät naøy.

Löøa ñaûo vaø ngoan coá,
Laém moàm vaø buoâng thaû,
Hoãn haøo khoâng ñònh tónh,
Nhöõng haïng ngöôøi nhö vaäy,
Khoâng lôùn maïnh trong Phaùp, 
Ñöôïc baäc Chaùnh giaùc giaûng.
Khoâng löøa ñaûo laém moàm,
Nghieâm trang vaø bình tónh
Khoâng ngoan coá, kheùo ñònh,
Hoï lôùn maïnh trong Phaùp,
Ñöôïc baäc Chaùnh giaùc giaûng.

Naøy caùc Tyû-kheo, ví nhö coù ngöôøi bò doøng soâng cuoán troâi, doøng soâng ñeïp ñeõ, deã thöông. Coù ngöôøi coù maét, ñöùng treân bôø thaáy ngöôøi aáy, noùi raèng: "Naøy ngöôøi kia, tuy ngöôøi bò cuoán troâi bôûi doøng soâng ñeïp ñeõ deã thöông nhöng ôû döôùi kia coù moät caùi hoà, ñaày soùng vaø nöôùc xoaùy, ñaày caù saáu vaø quyû Daï-xoa; neáu OÂng ñeán choã aáy, OÂng seõ bò cheát, hay ñau khoå gaàn nhö cheát. Roài ngöôøi aáy, sau khi nghe tieáng cuûa ngöôøi kia, lieàn vôùi tay vaø vôùi chaân, bôi ngöôïc doøng". 

Naøy caùc Tyû-kheo, Ta ví duï naøy laø ñeå giaûi thích yù nghóa. ÔÛ ñaây, yù nghóa laø nhö sau: "Doøng soâng, naøy caùc Tyû-kheo, laø ñoàng nghóa vôùi aùi. Saéc khaû aùi deã thöông, naøy caùc Tyû-kheo, laø ñoàng nghóa vôùi saùu noäi xöù. Caùi hoà ôû döôùi, naøy caùc Tyû-kheo, laø ñoàng nghóa vôùi naêm haï phaàn kieát söû. Soùng, naøy caùc Tyû-kheo, laø ñoàng nghóa vôùi phaãn noä, öu naõo. Nöôùc xoaùy, naøy caùc Tyû-kheo, laø ñoàng nghóa vôùi naêm duïc taêng tröôûng. Caù saáu, vôùi quyû Daï-xoa, naøy caùc Tyû-kheo, laø ñoàng nghóa vôùi ñaøn baø; ngöôïc doøng, naøy caùc Tyû-kheo, laø ñoàng nghóa xuaát ly. Tinh taán vôùi tay vôùi chaân laø ñoàng nghóa vôùi tinh caàn tinh taán. Ngöôøi coù maét ñöùng treân bôø, naøy caùc Tyû-kheo, laø Nhö Lai, baäc A-la-haùn, Chaùnh Ñaúng Giaùc".

Cuøng vôùi söï ñau khoå,
Haõy töø boû caùc duïc,
Mong caàu trong töông lai,
An oån khoûi khoå aùch,
Chôn chaùnh hieåu bieát roõ,
Taâm kheùo ñöôïc giaûi thoaùt,
Taïi ñaáy, ôû taïi ñaáy,
Caûm xuùc ñöôïc giaûi thoaùt,
Vò aáy ñaït hieåu bieát,
Phaïm haïnh ñöôïc thaønh töïu,
Ñeán taän cuøng theá giôùi,
Ñeán ñöôïc bôø beân kia.
Vò aáy ñöôïc goïi vaäy.

Naøy caùc Tyû-kheo, neáu Tyû-kheo khi ñang ñi khôûi leân duïc taàm, saân taàm hay haïi taàm, neáu Tyû-kheo chaáp nhaän khoâng coù töø boû, khoâng coù taåy saïch, khoâng coù chaám döùt, khoâng ñi ñeán, khoâng hieän höõu. Naøy caùc Tyû-kheo, neáu Tyû-kheo ñang ñi coù sôû haønh nhö vaäy, vò aáy ñöôïc goïi laø ngöôøi khoâng coù nhieät tình, khoâng coù sôï haõi, lieân tuïc thöôøng haèng bieáng nhaùc, tinh taán haï lieät. 

Naøy caùc Tyû-kheo, neáu Tyû-kheo khi ñang ñöùng.... khi ñang ngoài... khi ñang naèm thöùc khôûi leân duïc taàm, hay saân taàm, hay haïi taàm. Neáu Tyû-kheo chaáp nhaän, khoâng coù töø boû, khoâng coù taåy saïch, khoâng coù chaám döùt, khoâng ñi ñeán, khoâng hieän höõu, naøy caùc Tyû-kheo, neáu Tyû-kheo khi ñang naèm thöùc coù sôû haønh nhö vaäy, vò aáy ñöôïc goïi laø vò khoâng coù nhieät tình, khoâng coù sôï haõi, lieân tuïc thöôøng haèng bieáng nhaùc, tinh taán haï lieät.

Naøy caùc Tyû-kheo, neáu Tyû-kheo khi ñang ñi khôûi leân duïc taàm, saân taàm hay haïi taàm; neáu Tyû-kheo khoâng chaáp nhaän, töø boû, taåy saïch, chaám döùt, ñi ñeán khoâng hieän höõu; thì naøy caùc Tyû-kheo, neáu Tyû-kheo khi ñang ñi coù sôû haønh nhö vaäy, vò aáy laø coù nhieät tình, coù sôï haõi, lieân tuïc thöôøng haèng tinh caàn tinh taán, sieâng naêng. Naøy caùc Tyû-kheo, neáu Tyû-kheo khi ñang ngoài. Naøy caùc Tyû-kheo, neáu Tyû-kheo khi ñang naèm thöùc khôûi leân duïc taàm, saân taàm hay haïi taàm, neáu Tyû-kheo khoâng chaáp nhaän, töø boû, taåy saïch, chaám döùt, ñi ñeán khoâng hieän höõu... thì naøy caùc Tyû-kheo, neáu Tyû-kheo khi ñang naèm thöùc coù sôû haønh nhö vaäy, vò aáy ñöôïc goïi laø vò coù nhieät tình, coù sôï haõi, lieân tuïc thöôøng haèng tinh caàn tinh taán, sieâng naêng.

Khi ñeán hoaëc khi ñöùng,
Khi ngoài hay khi naèm,
Khôûi leân aùc taâm tö,
Lieân heä ñeán gia ñình,
Thöïc haønh theo aùc ñaïo,
Môø aùm bôûi si meâ,
Vò Tyû-kheo nhö vaäy,
Khoâng chöùng Voâ thöôïng giaùc.
Ai khi ñi, khi ñöùng,
Khi ngoài hay khi naèm,
Taäp trung ñöôïc taâm tö,
Öa thích taàm chæ tònh,
Vò Tyû-kheo nhö vaäy,
Chöùng ñöôïc Voâ thöôïng giaùc.

Naøy caùc Tyû-kheo, haõy soáng ñaày ñuû giôùi, ñaày ñuû giôùi boån Paøtimokkha, ñöôïc cheá ngöï vôùi cheá ngöï giôùi boån Paøtimokkha. Haõy soáng ñaày ñuû oai nghi chaùnh haïnh, thaáy sôï haõi trong caùc loãi nhoû nhaët, chaáp nhaän vaø hoïc taäp trong caùc hoïc phaùp. Ñaõ soáng ñaày ñuû giôùi, naøy caùc Tyû-kheo, ñaày ñuû giôùi boån Paøtimokkha, ñöôïc cheá ngöï vôùi söï cheá ngöï cuûa giôùi boån Paøtimokkha, soáng ñaày ñuû uy nghi chaùnh haïnh, thaáy sôï haõi trong caùc loãi nhoû nhaët, chaáp nhaän vaø hoïc taäp trong caùc hoïc phaùp, coøn coù gì caàn phaûi laøm theâm nöõa? 

Neáu Tyû-kheo trong khi ñi, tham, saân ñöôïc töø boû, hoân traàm thuïy mieân ñöôïc töø boû, traïo hoái ñöôïc töø boû, nghi ñöôïc ñoaïn taän, tinh caàn tinh taán, khoâng coù thuï ñoäng, nieäm ñöôïc an truù khoâng coù thaát nieäm, thaân ñöôïc khinh an khoâng coù cuoàng nhieät, taâm ñöôïc ñònh tónh nhaát taâm. Naøy caùc Tyû-kheo, neáu Tyû-kheo trong khi ñi coù sôû haønh nhö vaäy, vò aáy ñöôïc goïi laø ngöôøi coù nhieät taâm, coù sôï haõi lieân tuïc thöôøng haèng tinh taán, sieâng naêng. 

Neáu Tyû-kheo trong khi ñöùng... neáu Tyû-kheo trong khi ngoài... neáu Tyû-kheo trong khi naèm, thöùc, tham ñöôïc tröø boû, saân ñöôïc töø boû, hoân traàm thuïy mieân ñöôïc töø boû, traïo hoái ñöôïc töø boû, nghi ñöôïc ñoaïn taän, tinh caàn tinh taán, khoâng coù thuï ñoäng, nieäm ñöôïc an truù, khoâng coù thaát nieäm, thaân ñöôïc khinh an, khoâng coù cuoàng nhieät, taâm ñöôïc ñònh tónh, nhaát taâm. Naøy caùc Tyû-kheo, neáu Tyû-kheo trong khi ñang naèm thöùc coù sôû haønh nhö vaäy, vò aáy ñöôïc goïi laø ngöôøi nhieät taâm, coù sôï haõi, lieân tuïc thöôøng haèng, tinh taán, sieâng naêng.

Ñi ñöùng bieát töï cheá,
Ngoài naèm bieát töï cheá,
Tyû-kheo bieát töï cheá,
Khi co tay, duoãi tay.
Phía treân, ngang, cuøng khaép,
Xa cho ñeán cuøng toät,
Baát cöù sanh thuù naøo,
ÔÛ taïi theá giôùi naøy,
Kheùo quaùn saùt sanh dieät,
Cuûa taát caû phaùp uaån,
Soáng nhö vaäy nhieät taâm,
Taâm chæ tònh, ñuùng phaùp,
Taâm an tònh, khoâng ñoäng,
Thöôøng xuyeân chuyeân hoïc taäp,
Lieân tuïc, thöôøng sieâng naêng,
Tyû-kheo ñöôïc goïi vaäy.

Ñieàu naøy ñaõ ñöôïc Theá Toân noùi ñeán, ñaõ ñöôïc baäc A-la-haùn noùi ñeán vaø toâi ñaõ ñöôïc nghe:

Naøy caùc Tyû-kheo, theá giôùi ñöôïc Nhö Lai Chaùnh ñaúng giaùc. Nhö Lai khoâng heä luïy ñoái vôùi ñôøi. Naøy caùc Tyû-kheo, theá giôùi taäp khôûi ñöôïc Nhö Lai Chaùnh ñaúng giaùc; theá giôùi taäp khôûi ñöôïc Nhö Lai ñoaïn taän. Naøy caùc Tyû-kheo, theá giôùi ñoaïn dieät ñöôïc Nhö Lai chaùnh ñaúng giaùc; theá giôùi ñoaïn dieät ñöôïc Nhö Lai giaùc ngoä. Naøy caùc Tyû-kheo, con ñöôøng ñöa ñeán theá giôùi ñoaïn dieät ñöôïc Nhö Lai chaùnh ñaúng giaùc; con ñöôøng ñöa ñeán theá giôùi ñoaïn dieät Nhö Lai ñaõ tu taäp.

Caùi gì naøy caùc Tyû-kheo, trong toaøn theá giôùi vôùi Thieân giôùi, Maï giôùi, Phaïm thieân giôùi, cuøng vôùi quaàn chuùng Sa-moân, Baø-la-moân, chö Thieân vaø loaøi Ngöôøi, ñöôïc thaáy, ñöôïc nghe, ñöôïc thoï töôûng, ñöôïc thöùc tri, ñöôïc ñaït ñeán, ñöôïc taàm caàu, ñöôïc yù tö saùt, taát caû ñeàu ñöôïc Nhö Lai chaùnh ñaúng giaùc. Do vaäy ñöôïc goïi laø Nhö Lai. Naøy caùc Tyû-kheo, töø ñeâm Nhö Lai chöùng ngoä Voâ thöôïng Chaùnh ñaúng giaùc ñeán ñeâm Ngaøi nhaäp Nieát-baøn khoâng coù dö y trong thôøi gian aáy, ñieàu gì Ngaøi noùi, tuyeân boá, neâu roõ leân taát caû laø nhö vaäy, khoâng coù khaùc ñöôïc. Do vaäy Ngaøi ñöôïc goïi laø Nhö Lai.

Naøy caùc Tyû-kheo, Nhö Lai noùi gì laøm vaäy, laøm gì noùi vaäy. Vì raèng noùi gì laøm vaäy, laøm gì noùi vaäy, neân Ngaøi ñöôïc goïi Nhö Lai.

Naøy caùc Tyû-kheo, trong toaøn theå theá giôùi, Thieân giôùi, Ma giôùi, Phaïm thieân giôùi, cuøng vôùi quaàn chuùng Sa-moân, Baø-la-moân, chö Thieân vaø loaøi Ngöôøi, Nhö Lai laø baäc chieán thaéng, khoâng bò ai chieán baïi, toaøn tri, toaøn kieán, ñaïi töï taïi, do vaäy Ngaøi ñöôïc goïi laø Nhö Lai.

Theá Toân ñaõ noùi leân yù nghóa naøy. ÔÛ ñaây ñieàu naøy ñöôïc noùi ñeán:

Thaéng tri moïi theá giôùi,
Moïi theá giôùi nhö thaät,
Ly heä moïi theá giôùi,
Khoâng gioáng moïi theá giôùi.
Thaéng taát caû baäc trí,
Giaûi thoaùt moïi buoäc raøng.
Caûm thoï toái thaéng tònh,
Nieát-baøn, khoâng sôï haõi,
Vò naøy ñoaïn laäu hoaëc,
Baäc giaùc ngoä trí giaû,
Khoâng dao ñoäng nhieãu loaïn,
Nghi ngôø ñöôïc chaët ñöùt,
Ñaït dieät taän moïi nghieäp
Giaûi thoaùt dieät sanh y,
Laø Theá Toân, laø Phaät
Baäc Sö töû voâ thöôïng,
Trong theá giôùi thieân giôùi
Chuyeån baùnh xe Phaïm luaân.
Nhö vaäy loaøi Trôøi, Ngöôøi,
Ñeán quy y ñöùc Phaät,
Gaëp nhau, ñaûnh leã Ngaøi,
Vó ñaïi khoâng sanh höõu,
Ñieàu phuïc, baäc Toái thöôïng,
Trong ngöôøi ñöôïc ñieàu phuïc
An tònh, baäc aån só,
Nhöõng ngöôøi ñöôïc an tònh.
Giaûi thoaùt baäc toái thöôïng,
Nhöõng ngöôøi ñöôïc giaûi thoaùt
Vöôït qua baäc toái thaéng,
Nhöõng ngöôøi ñöôïc vöôït qua.
Nhö vaäy hoï leã Ngaøi
Vó ñaïi, khoâng sanh höõu,
Thieân giôùi, theá giôùi naøy,
Khoâng ai ñöôïc baèng Ngaøi.