Ngöôøi Cö Só [ Trôû Veà ] [Home Page]
-ooOoo- Taäp Moät Keä(I) Baøi Keä Naøy Do Moät Tröôûng Laõo Ni Khoâng Bieát Teân Noùi Leân (Therì. 123) 1. Haõy nguû trong an laïcTrong thôøi ñöùc Phaät hieän taïi, naøng ñöôïc sanh trong moät gia ñình ôû Vesaøli (Tyø-xaù-ly). Vì thaân hình ñaãy ñaø, naøng ñöôïc goïi laø naøng ñaãy ñaø. Naøng trôû thaønh ngöôøi vôï trung thaønh cuûa moät ngöôøi quyù toäc. Khi baäc Ñaïo Sö ñeán Vesaøli, naøng tin töôûng giaùo phaùp cuûa ñöùc Phaät vaø trôû thaønh moät nöõ cö só. Khi naøng nghe Tröôûng laõo Ni Mahaøpajaøpati thuyeát phaùp, naøng muoán xuaát gia vaø thöa vôùi choàng yù nguyeän cuûa naøng. Ngöôøi choàng khoâng cho, neân naøng tieáp tuïc laøm troøn boån phaän cuûa naøng, suy tö ñeán nhöõng lôøi daïy dòu daøng cuûa giaùo phaùp vaø chuù taâm ñeán thieàn quaùn. Roài moät ngaøy kia, trong khi ñang ôû trong beáp vaø naáu moùn aên, moät ngoïn löûa maïnh böøng chaùy vaø thieâu taát caû moùn aên vôùi nhöõng tieáng chaùy xeøo xeøo, naøng laáy ñoù laøm ñeà taøi ñeå thieàn quaùn veà taùnh voâ thöôøng cuûa söï vaät, vaø chöùng ñöôïc quaû Baát Lai. Roài naøng khoâng ñeo caùc ñoà trang söùc nöõa. Ngöôøi choàng hoûi duyeân côù, naøng traû lôøi naøng khoâng theå soáng trong gia ñình ñöôïc nöõa. Ngöôøi choàng ñöa naøng ñeán Tröôûng laõo Ni Mahaøpajaøpaøti Gotami, vaø baèng loøng ñeå naøng xuaát gia. Mahaøpajaøpaøti laøm leã xuaát gia cho naøng vaø ñöa naøng ñeán yeát kieán ñöùc Phaät. Baäc Ñaïo Sö giaûi thích veà ñeà taøi thieàn quaùn cuûa naøng vaø noùi leân baøi keä naøy. Khi naøng chöùng quaû A-la-haùn,
naøng laäp laïi baøi keä naøy vaø baøi
keä trôû thaønh baøi keä cuûa naøng.
(II) Muttaø (Therì. 123) (Baøi keä naøy Theá Toân thöôøng noùi leân ñeå khích leä Muttaø khi naøng coøn ñang hoïc taäp). 2. Hôõi naøy, giaûi thoaùt NiÑaây laø baøi keä cuûa giôùi hoïc nöõ Muttaø. Trong thôøi ñöùc Phaät hieän taïi, naøng ñöôïc sanh laøm con gaùi cuûa moät Baø-la-moân, coù danh voïng oû Saøvatthi. Ñeán naêm hai möôi tuoåi, caùc ñieàu kieän chín muoài, naøng xuaát gia döôùi söï höôùng daãn cuûa Mahaøpajaøpati Gotami, vaø hoïc taäp thieàn quaùn. Moät hoâm, sau khi khaát thöïc, sau khi laøm caùc phaän söï ñoái vôùi caùc Tröôûng laõo Ni xong, naøng tìm moät choã thanh vaéng ñeå ngoài thieàn, taäp trung tö töôûng vaøo noäi taâm. Roài baäc Ñaïo Sö, ngoài trong höông phoøng ôû tinh xaù phoùng ra haøo quang, xuaát hieän tröôùc maët naøng vaø noùi leân baøi keä treân. Coøn naøng, vöõng tin vôùi lôøi giaùo giôùi aáy, khoâng bao laâu chöùng ñöôïc quaû A-la-haùn vaø khi chöùng quaû noùi leân laïi baøi keä naøy. Sau khi tu haønh thaønh ñaït, ñöôïc ñeà nghò leân nhöõng haøng giaùo phaåm, naøng vaãn ñoïc baøi keä naøy, khi saép söûa meänh chung. (III) Punnaø (Therì. 123) Trong thôøi ñöùc Phaät hieän taïi, naøng ñöôïc sanh laøm con moät gia ñình tröôûng giaû ôû Saøvatthi vaø teân laø Punnaø. Khi naøng ñeán hai möôi tuoåi vaø nghieäp duyeân thaønh thuïc, naøng nghe Mahaøpajaøpati thuyeát phaùp vaø xuaát gia. Khi trôû thaønh moät giôùi hoïc nöõ, naøng baét ñaàu thieàn quaùn, vaø baäc Ñaïo Sö töø nôi höông phoøng cuûa Ngaøi phoùng haøo quang vaø noùi leân baøi keä naøy: 3. Hôõi naøy, thaønh Maõn ni,Sau khi nghe baøi keä naøy, thieàn quaùn ñöôïc taêng tröôûng vaø naøng chöùng quaû A-la-haùn. Baøi keä naøy noùi leân loøng phaán khôûi vaø xaùc chöùng chaùnh trí cuûa naøng. (IV) Tissaø (Therì. 123) Baøi keä sau naøy laø cuûa Tissaø, moät giôùi hoïc nöõ traûi qua nhieàu ñöùc Phaät, naøng tích luõy caùc coâng ñöùc, vaø trong ñôøi ñöùc Phaät hieän taïi, naøng ñöôïc taùi sanh ôû Kapilavatthu (Ca-tyø-la-veä) trong gia ñình quyù toäc Thích-ca, ñöôïc tuyeån vaøo noäi cung cuûa vò Boà-taùt. Naøng cuøng vôùi Mahaøpajaøpati xuaát gia vaø tu taäp thieàn quaùn. Baäc Ñaïo Sö hieän ra tröôùc naøng vaø noùi leân baøi keä: 4. Tissaø haõy hoïc taäp,Vaø naøng nghe baøi keä naøy, ñöôïc taêng tröôûng thieàn quaùn vaø chöùng quaû A-la-haùn. Sau ñoù naøng thöôøng ñoïc leân baøi keä naøy. (V) Moät Tissaø Khaùc (Therì. 123) 5. Tissaø, haõy coät taâm (VI) Dhìra (Therì. 124) 6. Dhìra, haõy caûm xuùc, (VII) Moät Dhìra Khaùc (Therì. 124) 7. Dhìra, haõy kieân trì, (VIII) Mittaø (Therì. 124) 8. Hôõi naøy Mittaø baïn! (IX) Bhadhaø (Therì. 124) 9. Hôõi Bhaødha hieàn thieän, (X) Upasanaø (Therì. 124) 10. Hôõi UpasanaøSaùu Tyû-kheo-ni naøy, caâu chuyeän gioáng nhö Tissaø (VI) tröø Dhiraø, ñöôïc goïi laø moät Dhiraø khaùc. Naøng khoâng ñöôïc baøi keä naøo ñoïc cho naøng, nhöng naøng caûm thaáy dao ñoäng khi ñöôïc nghe lôøi Phaät daïy. Döïa treân nhöõng lôøi naøy naøng tinh taán thieàn nhaát quaùn, vaø khi naøng chöùng ñöôïc quaû A-la-haùn, naøng noùi leân söï sung söôùng cuûa naøng. Caùc Tyû-kheo-ni khaùc cuõng coù thaùi ñoä töông töï. (XI) Muttaø (Therì. 123) Nhôø tích luõy caùc thieän nghieäp döôùi thôøi caùc ñöùc Phaät khaùc, Muttaø ñöôïc sinh ôû Kosalaø, con gaùi cuûa moät Baø-la-moân ngheøo teân laø Oghaøtaka. Khi ñeán tuoåi tröôûng thaønh, naøng phaûi laøm vôï moät ngöôøi Baø-la-moân coøm, nhöng naøng thöa vôùi choàng raèng naøng khoâng theå soáng trong gia ñình vaø ñöôïc choàng baèng loøng cho naøng xuaát gia. Trong khi thieàn quaùn, taâm tö vaãn chaïy theo caùc ñoái töôïng ôû ngoaøi. Do vaäy, naøng kieân trì töï cheá ngöï vaø ñoïc leân baøi keä cuûa naøng. Naøng tinh taán thieàn quaùn cho ñeán khi naøng chöùng ñöôïc quaû A-la-haùn. Roài haân hoan naøng laäp laïi baøi keä: 11. Laønh thay giaûi thoaùt Ni, (XII) Dhammadinnaø (Therì. 124) Trong thôøi ñöùc Phaät hieän taïi, naøng ñöôïc sanh trong moät gia ñình ôû Raøjagaha (Vöông Xaù) vaø trôû thaønh vôï cuûa Visaøkha, moät ngöôøi coù ñòa vò trong xaõ hoäi. Moät ngaøy kia, choàng naøng ñi nghe ñöùc Phaät thuyeát phaùp, chöùng ñöôïc quaû Baát lai. Khi Visaøkha veà, Dhammadinnaø ñöa tay ra ñôõ choàng leân gaùc, nhöng ngöôøi choàng khoâng naém tay vaø khoâng noùi vôùi naøng trong böõa aên chieàu. Naøng hoûi choàng duyeân côù, ngöôøi choàng noùi khoâng phaûi vì loãi gì cuûa naøng, nhöng nay vì ñaõ hieåu ñöôïc Chaùnh phaùp neân khoâng coøn nhöõng cöû chæ nhö tröôùc nöõa. Ngöôøi choàng traû quyeàn töï do cho naøng, moät laø ôû laïi gia ñình ngöôøi choàng, hai laø laáy tieàn baïc roài veà laïi gia ñình cha meï, nhöng naøng khoâng chòu, vaø xin ñöôïc xuaát gia.Visaøkha ñöa naøng ñeán caùc Tyû-kheo-ni trong moät chieác kieäu vaøng. Ñöôïc cho pheùp xuaát gia, naøng xin soáng nhaäp thaát, khoâng muoán soáng chung ñuïng oàn aøo vaø ñi ñeán moät tinh xaù ôû laøng. Taïi ñaáy, nhôø nhöõng thieän nghieäp quaù khöù, naøng cheá ngöï thaân, mieäng, yù, chöùng ñöôïc quaû A-la-haùn, vôùi Töù voâ ngaïi giaûi: Nghóa voâ ngaïi giaûi, phaùp voâ ngaïi giaûi, töø voâ ngaïi giaûi, bieän taøi voâ ngaïi giaûi. Roài naøng ñi veà Raøjagaha (Vöông Xaù), vôùi caùc Tyû-kheo-ni. Visaøkha choàng cuõ cuûa naøng ñeán hoûi phaùp, naøng nhö ñaõ ñöôïc dieãn taû trong kinh Tieåu Vedalla (M.i. 299), naøng traû lôøi raát roõ raøng ñuùng ñaén caùc caâu hoûi cuûa Visaøkha vaø ñöôïc ñöùc Phaät taùn thaùn. Naøng trôû thaønh thuyeát phaùp ñeä nhaát trong haøng caùc Tyû-kheo-ni. Chính trong khi naøng ôû laïi moät tinh xaù ôû laøng vaø naøng noùi leân baøi keä naøy: 12. Trong ai, loøng öôùc muoán, (XIII) Visaøkhaø (Therì. 124) Caâu chuyeän cuûa Visaøkhaø cuõng gioáng nhö caâu chuyeän cuûa Dhìra. Sau khi chöùng quaû A-la-haùn, naøng suy tö treân laïc giaûi thoaùt vaø noùi leân chaùnh trí naøng ñaõ chöùng ñöôïc, ñeå khuyeán khích ñoàng baïn tu haønh. 13. Haõy laøm, haõy thöïc haønh (XIV) Sumaønaø (Therì. 124) Caâu chuyeän cuûa naøng gioáng nhö chuyeän cuûa Tissaø phoùng haøo quang, ñöùc Phaät hieän ra ngoài tröôùc maët naøng vaø noùi leân baøi keä naøy: 14. Sau khi thaáy caùc giôùi, (XV) Uttaraø (Therì. 125) Caâu chuyeän cuûa Uttaraø cuõng gioáng nhö caâu chuyeän cuûa Tissaø (IV). Vaø khi naøng chöùng quaû A-la-haùn, naøng noùi leân baøi keä naøy: 15. Ta ñaõ cheá ngöï ñöôïc, (XVI) Sumaønaø Xuaát Gia Khi Tuoåi Giaø (Therì. 125) Trong thôøi ñöùc Phaät hieän taïi, naøng sanh ôû Saøvatthi laøm chò cuûa vua Kosala. Sau khi nghe ñöùc Phaät thuyeát phaùp, baét ñaàu vôùi boán chöõ: 'Coù boán loaïi töù khoâng neân khinh thöôøng...' (Samyuttai, 68-70), naøng khôûi leân loøng tin, thoï tam quy vaø nguõ giôùi.Vì maéc haàu haï baø ngoaïi, naøng khoâng xuaát gia ñöôïc. Sau khi baø ngoaïi maát, naøng cuøng ñi vôùi vua tôùi tònh xaù, ñem theo nhieàu maøn, nhieàu vaûi cuùng döôøng giaùo hoäi. Nghe baäc Ñaïo Sö thuyeát phaùp, naøng chöùng ñöôïc quaû Baát hoaøn vaø xin ñöôïc xuaát gia vaø Theá Toân thaáy ñöôïc söï tröôûng thaønh trong trí tueä cuûa naøng neân noùi leân baøi keä naøy: 16. Hôõi naøy, laõo Ni kia,Khi ñöùc Phaät noùi xong, naøng chöùng ñöôïc quaû A-la-haùn, vôùi thaáu trieät phaùp, thaáu trieät nghóa. Trong söï sung söôùng noäi taâm, naøng laäp laïi nhöõng caâu keä naøy vaø chuùng trôû thaønh lôøi tuyeân boá chaùnh trí cuûa naøng. Roài naøng ñöôïc xuaát gia ngay. (XVII) Dhammaø (Therì. 125) Sau khi chaát chöùa coâng ñöùc trong nhieàu ñôøi, naøng ñöôïc sanh trong moät gia ñình quyeàn quyù döôùi thôøi ñöùc Phaät hieän taïi. Sau khi laáy choàng, naøng ñöôïc caûm hoùa theo ñaïo Phaät, xin xuaát gia nhöng ngöôøi choàng khoâng baèng loøng. Naøng chôø cho khi choàng maát, môùi xuaát gia. Moät hoâm, sau khi khaát thöïc, treân con ñöôøng veà tinh xaù, naøng maát thaêng baèng bò ngaõ. Duøng söï kieän aáy ñeå thieàn quaùn, naøng chöùng ñöôïc quaû A-la-haùn vôùi phaùp tín thoï, nghóa tín thoï. Trong söï vui söôùng, naøng noùi leân baøi keä; 17. Sau khi khaát thöïc xong, (XVIII) Sanjhaø (Therì. 125) Ñôøi naøng gioáng nhö ñôøi cuûa Tyû-kheo-ni Dhìra, nhöng baøi keä cuûa naøng nhö sau: 18. Boû gia ñình, xuaát gia,[^] -ooOoo- Taäp Hai Keä(XIX) Abhiruøpa Nandaø (Therì. 125) Trong thôøi ñöùc Phaät hieän taïi, naøng ñöôïc sanh ôû Kapilavatthu, con gaùi vôï chính cuûa vua Khemaka, doøng hoï Thích-ca (Sakya), teân laø Nandaø. Vì naøng raát ñeïp neân ñöôïc teân laø Abhiruøpa Nandaø (Nandaø ñeïp). Ngaøy naøng löïa Carabhuøta laøm choàng, thôøi Carabhuøta meänh chung vaø cha meï cöôõng böùc naøng xuaát gia. Sau khi ñaõ xuaát gia, naøng vaãn töï kieâu vôùi saéc ñeïp cuûa naøng, vaø sôï baäc Ñaïo Sö quôû traùch, naøng laãn traùnh Ngaøi. Theá Toân bieát ñöôïc haïnh naøng ñaõ thuaàn thuïc neân baûo Mahaøpajaøpati quy tuï moïi Tyû-kheo-ni laïi ñeå Ngaøi daïy baûo, naøng nhôø ngöôøi khaùc ñi theá. Ñöùc Phaät khoâng chaáp nhaän neân naøng phaûi ñeán döï. Ñöùc Phaät hoùa sanh moät nöõ nhaân raát ñeïp, nhöng daàn daàn bò giaø nua, yeáu heøn vaø naøng bò xuùc ñoäng maïnh. Roài ñöùc Phaät noùi vôùi naøng nhöõng baøi keä nhö sau: 19. Naøy Nandaø, haõy nhìn,Khi Theá Toân noùi xong, naøng chöùng quaû A-la-haùn. Noùi laïi cho naøng nhöõng baøi keä naøy, naøng xem caùc baøi keä laø lôøi tuyeân boá chaùnh trí cuûa naøng. (XX) Jentì (hay Jentaø) (Therì. 125) Caâu chuyeän veà ñôøi soáng quaù khöù, veà hieän taïi cuûa naøng gioáng nhö caâu chuyeän cuûa Nandaø ñeïp. Nhöng naøng sanh ôû Vesaøli, taïi moät gia ñình hoaøng toäc Licchavi. Naøng chöùng quaû A-la-haùn khi nghe baäc Ñaïo Sö thuyeát phaùp. Vaø khi suy nghó ñeán söï bieán ñoåi, treân töï thaân, naøng sung söôùng noùi leân baøi keä naøy: 21. Chính Baûy giaùc chi naøy (XXI) Meï Cuûa Sumangala (Therì. 126) Trong ñôøi ñöùc Phaät hieän taïi, naøng ñöôïc sanh vaøo moät gia ñình ngheøo vaø ñöôïc gaû laáy moät ngöôøi ñan maây laøm choàng. Naøng sanh ñöôïc moät ngöôøi con trai teân Sumangala, sau trôû thaønh baäc Tröôûng laõo vaø chöùng quaû A-la-haùn. Naøng khoâng ñöôïc bieát teân vaø ñöôïc goïi laø moät Tröôûng laõo Ni khoâng coù teân hay meï cuûa Sumangala. Naøng trôû thaønh moät Tyû-kheo-ni vaø moät hoâm nghó ñeán söï ñau khoå khi coøn laø cö só, naøng caûm thaáy xuùc ñoäng vaø vôùi thieàn quaùn phaùt trieån, naøng chöùng quaû A-la-haùn vôùi phaùp tín thoï, nghóa tín thoï, naøng noùi leân baøi keä nhö sau: 23. Hôõi thieän giaûi thoaùt Ni, (XXII) Addhakasi (Therì. 126) Trong ñôøi ñöùc Phaät hieän taïi, naøng ñöôïc sanh ôû xöù Kaøsi con cuûa moät coâng daân giaøu coù vaø coù danh tieáng. Nhöng vì aûnh höôûng cuûa khaåu nghieäp cuûa ñôøi tröôùc naøng trôû thaønh moät kyõ nöõ. Veà sau naøng xuaát gia vaø ñöôïc laøm leã xuaát gia vôùi moät vò ñaïi dieän ñaëc bieät ñöôïc ghi trong taäp Cuøla vagga (Tieåu phaåm) Naøng muoán ñi ñeán Saøvatthi ñeå ñöôïc xuaát gia nhöng bò daân laøng aên chôi ôû Benerees chaän ñöôøng khoâng cho naøng ñi. Naøng cho ngöôøi ñeán hoûi yù kieán Theá Toân vaø Theá Toân cho pheùp naøng ñöôïc xuaát gia vôùi moät vò ñaïi dieän ñaëc bieät. Roài naøng nhöùt taâm quaùn töôûng vaø khoâng bao laâu chöùng quaû A-la-haùn vôùi phaùp tín thoï, nghóa tín thoï. Roài naøng noùi leân baøi keä nhö sau: 25. Tieàn laïc thuù cuûa ta, (XXIII) Cittaø (Therì. 126) Naøng ñöôïc sanh vaøo moät gia ñình öu tuù ôû Raøjagaha (Vöông Xaù), khi ñeán tuoåi tröôûng thaønh, naøng nghe baäc Ñaïo Sö thuyeát phaùp ôû cöûa thaønh Raøjagaha, trôû thaønh moät tín nöõ vaø ñöôïc Mahaøpajaøpati cho xuaát gia. Sau khi naøng veà giaø, trong khi leo nuùi Linh Thöùu, vôùi thieàn quaùn ñöôïc phaùt trieån, naøng chöùng quaû A-la-haùn. Suy nghó ñeán keát quaû naøy, naøng noùi leân baøi keä: 27. Daàu ta coù moûi meät, (XXIV) Mettikaø (Therì. 126) Naøng ñöôïc sanh laøm con moät gia ñình quyeàn quyù Baø-la-moân ôû Raøjagaha. Ñôøi naøng cuõng gioáng nhö ñôøi cuûa Cittaø chæ khaùc laø naøng leo moät ngoïn nuùi khaùc, ñoái dieän vôùi nuùi Linh Thöùu. Suy tö treân quaû chöùng cuûa mình, naøng noùi leân baøi keä: 29. Daàu ta coù ñau ñôùn, (XXV) Mittaø (Therì. 127) Naøng ñöôïc sinh ra trong gia ñình coâng chuùa Sakya (Thích-ca) ôû Kapilavatthu, töø boû gia ñình xuaát gia cuøng vôùi Mahaøpajaøpati, roài sau nhöõng naêm thaùng tu haønh caàn maãn, naøng chöùng ñöôïc quaû A-la-haùn nghó ñeán thaønh quaû cuûa mình, naøng vui veû noùi leân nhöõng baøi keä naøy: 31. Ngaøy möôøi boán, ngaøy raèm, (XXVI) Meï Cuûa Abhayaø (Therì. 127) Trong ñôøi ñöùc Phaät hieän taïi, naøng ñöôïc sanh laø moät hoa khoâi ôû Ujjenì, teân laø Badumavati. Vua Bimbisaøra ôû Magadha nghe tieáng vaø muoán gaëp naøng. Vôùi söï giuùp ñôõ cuûa vò giaùo só cuûa vua, vua ñöôïc gaëp naøng vaø naøng coù thai vôùi vua. Vua baûo khi naøo noù lôùn thì ñöa vaøo cung. Naøng sinh ñöôïc moät ñöùa con trai, ñaët teân laø Abhaya (Voâ UÙy). Khi ñöôïc baûy tuoåi, naøng göûi con trai ñeán vua Bimbisaøra vaø vua thöông yeâu noù vaø nuoâi döôõng noù vôùi caùc ngöôøi con khaùc cuûa vua. Sau naøy ñöùa treû lôùn leân tin theo ñaïo Phaät, xuaát gia, nhö ñaõ ñöôïc töôøng trình trong Tröôûng laõo Taêng Keä. Veà sau, meï cuûa Abhaya nghe Abhaya thuyeát phaùp, cuõng xin xuaát gia vaø sau moät thôøi gian tu haønh, chöùng ñöôïc quaû A-la-haùn, vôùi phaùp tín thoï, vôùi nghóa tín thoï. Naøng nhôù laïi nhöõng caâu keä do con naøng giaûng cho naøng vaø theâm vaøo nhöõng baøi keä cuûa chính naøng: 33. Hôõi thaân maãu thaân yeâu! (XXVII) Abhaya (Therì. 127) Trong thôøi ñöùc Phaät hieän taïi, naøng ñöôïc sanh ôû Ujenni, taïi moät gia ñình quyeàn quyù vaø trôû thaønh baïn thaân vôùi meï cuûa Abhaya. Khi nghe meï cuûa Abhaya xuaát gia, Abhaya vì thöông meï cuûa naøng neân cuøng xuaát gia theo. Cuøng ôû taïi Raøjagaha (Vöông Xaù), moät hoâm naøng ñi ñeán moät khu vöôøn ñeå quaùn baát tònh. Baäc Ñaïo Sö taïi höông phoøng, Ngaøi hieän cho naøng thaáy ñoái töôïng naøng muoán thieàn quaùn. Thaáy hình aûnh aáy, naøng hoát hoaûng. Baäc Ñaïo Sö phoùng haøo quang hieän ra nhö ngoài tröôùc maët naøng vaø noùi leân baøi keä: 36. Hôõi naøy voâ uùy Ni!Khi baäc Ñaïo Sö noùi xong, naøng chöùng quaû A-la-haùn, hoan hyû, naøng höôùng caùc baøi keä veà noäi taâm nhö laø nhöõng baøi keä noùi leân cho mình. (XXVIII) Saømaø (Therì. 127) Do laøm caùc thieän söï trong caùc ñôøi tröôùc, trong ñôøi ñöùc Phaät hieän taïi, naøng ñöôïc sanh ôû Kosambi, trong moät gia ñình coù danh voïng. Khi Samaøvati, baïn thaân cuûa naøng cheát, vì quaù ñau khoå, naøng xuaát gia. Nhöng vì khoâng nhieáp phuïc ñöôïc ñau khoå ñoái vôùi baïn cuûa naøng, naøng khoâng naém ñöôïc con ñöôøng Thaùnh ñaïo. Moät thôøi, khi ngoài nghe Toân giaû Ananda thuyeát phaùp, naøng chöùng ñöôïc Phaùp nhaõn vaø baûy ngaøy sau naøng chöùng quaû A-la-haùn, vôùi phaùp tín thoï, vôùi nghóa tín thoï. Suy tö ñeán quaû chöùng cuûa mình, naøng noùi leân nhöõng baøi keä naøy: 37. Boán laàn vaø naêm laàn, -ooOoo- Taäp Ba Keä(XXIX) Moät Saømaø Khaùc (Therì. 127) Trong thôøi ñöùc Phaät hieän taïi, naøng ñöôïc sanh trong moät gia ñình quyù toäc ôû Kosambi, naøng cuõng trôû thaønh ngöôøi baïn cuûa Saømaøvati, khi Saømaøvati cheát ñi, vì quaù ñau khoå, naøng xuaát gia. Trong hai möôi laêm naêm naøng khoâng nhieáp phuïc ñöôïc taâm naøng, cho ñeán khi trôû veà giaø, naøng nghe ñöôïc moät baøi thuyeát phaùp, tu taäp thieàn quaùn, chöùng quaû A-la-haùn vôùi nghóa tín thoï, phaùp tín thoï. Suy tö ñeán quaû chöùng naøy, naøng noùi leân baøi keä: 39. Ñaõ ñöôïc haêm laêm naêm, (XXX) Uttama (Therì. 128) Sau nhieàu ñôøi laøm vieäc laønh, naøng ñöôïc sanh trong nhaø moät trieäu phuù ôû Saøvatthi, trong thôøi ñöùc Phaät hieän taïi. Khi naøng lôùn tuoåi, naøng nghe Pataøcaøraø thuyeát phaùp vaø xin xuaát gia. Nhöng naøng chöa chöùng ñöôïc quaû vò thieàn quaùn. Pataøcaøraø bieát ñöôïc taâm traïng cuûa naøng, neân thuyeát giaûng cho naøng vaø nhôø vaäy naøng chöùng quaû A-la-haùn vôùi nghóa tín thoï, phaùp tín thoï. Suy tö treân quaû chöùng, naøng noùi leân söï sung söôùng cuûa naøng. 42. Boán laàn vaø naêm laàn,Baøi keä trôû thaønh lôøi tuyeân boá veà chaùnh trí cuûa naøng. (XXXI) Moät Uttaraø Khaùc Trong thôøi ñöùc Phaät hieän taïi, naøng ñöôïc sanh vaøo gia ñình Baø-la-moân coù danh tieáng ôû Kosala. Ñeán tuoåi tröôûng thaønh khi ñang ñi ôû laøng queâ, naøng nghe baäc Ñaïo Sö thuyeát phaùp, naøng xuaát gia, chöùng ñöôïc quaû A-la-haùn vôùi phaùp tín thoï, nghóa tín thoï. Suy tö treân quaû chöùng, naøng noùi leân baøi keä: 45. Baûy phaùp giaùc chi naøy, (XXXII) Dantikaø Trong ñôøi ñöùc Phaät hieän taïi, naøng ñöôïc sanh ôû Saøvatthi trong gia ñình vò giaùo só nhaø vua. Khi ñeán tuoåi tröôûng thaønh, naøng trôû thaønh tín nöõ ôû Jetavana (Kyø Vieân) vaø veà sau xuaát gia, döôùi söï chæ ñaïo cuûa Mahaøpajaøpati. Moät thôøi khi ñang ôû Raøjagaha (Vöông Xaù), naøng leo leân nuùi Linh Thöùu; vaø sau buoåi aên, khi ñang coøn ngoài nghæ, naøng thaáy moät ngöôøi naøi ñieàu khieån moät con voi; vaø nhôø vaäy naøng chöùng quaû A-la-haùn; vôùi phaùp tín thoï, nghóa tín thoï. Veà sau, voâ cuøng haân hoan vôùi quaû chöùng cuûa mình, naøng noùi leân baøi keä nhö sau: 48. Ra khoûi ngoâi tinh xaù, (XXXIII) Ubirì Trong thôøi ñöùc Phaät hieän taïi, naøng ñöôïc sanh ôû Saøvatthi, trong moät gia ñình khaù giaû quyeàn quí. Naøng raát ñeïp vaø sanh ñöôïc ngöôøi con gaùi raát ñeïp, ñaët teân laø Jivaø. Vua thaáy ñöùa con gaùi raát laáy laøm haøi loøng vaø ñöa naøng leân laøm hoaøng haäu. Nhöng roài ñöùa con gaùi Jivaø bò cheát, vaø baø meï ngaøy naøo cuõng ñi ñeán nghóa ñòa ñeå than khoùc. Moät hoâm naøng ñi ñeán yeát kieán baäc Ñaïo Sö, nhöng roài naøng ñi ra beân soâng Aciravaøti vaø ñöùng than khoùc. Baäc Ñaïo Sö thaáy vaäy lieàn ñeán vôùi naøng vaø hoûi: - Taïi sao naøng khoùc? Naøng ñaùp: - Baïch Theá Toân, con khoùc ñöùa con gaùi cuûa con. Theá Toân noùi: - Taïi nghóa ñòa naøy coù ñeán taùm vaïn boán ngaøn con gaùi cuûa naøng bò thieâu. Vaäy naøng khoùc than cho ai!. Roài chæ cho naøng thaáy choã ñaát caùc ngöôøi bò cheát, Theá Toân noùi leân baøi keä: 51. Hôõi naøng Ubirì,Naøng suy tö vôùi trí tueä, treân phaùp baäc Ñaïo Sö daïy. Nhôø thieàn quaùn taùc ñoäng, nhöng lôøi daïy toát ñeïp cuûa baäc Ñaïo Sö, vaø vôùi töï mình ñaït ñöôïc nhöõng ñieàu kieän caàn thieát naøng chöùng ñöôïc quaû cao nhaát, cho ñeán quaû A-la-haùn, vaø trình baøy quaû vò toái thöôïng naøng ñaït ñöôïc, naøng noùi leân nöûa baøi keä sau: 52. Muõi teân khoù nhìn thaáy, (XXXIV) Sukkaø (Therì. 129) Trong thôøi ñöùc Phaät hieän taïi, naøng ñöôïc sanh vaøo moät gia ñình quyeàn quí ôû Raøjagaha (Vöông Xaù) vaø ñöôïc ñaët teân laø Sukkaø (Saùng Suoát). Khi ñeán tuoåi tröôûng thaønh, naøng phaùt taâm tin Phaät ôû trong gia ñình cuûa naøng vaø trôû thaønh moät tín nöõ. Veà sau naøng ñöôïc nghe Dhammadinnaø thuyeát phaùp vaø quaù caûm xuùc bôûi baøi thuyeát phaùp, naøng xuaát gia vôùi Dhammadinnaø. Sau khi tu thieàn quaùn, naøng chöùng ñöôïc quaû A-la-haùn vôùi phaùp tín thoï, nghóa tín thoï. Ñöôïc naêm traêm Tyû-kheo-ni ñoanh vaây, naøng trôû thaønh moät vò thuyeát phaùp gioûi. Moät ngaøy kia, sau khi ñi vaøo Vöông Xaù khaát thöïc, aên xong, toaøn theå Ni chuùng trôû veà tinh xaù cuûa Tyû-kheo-ni. Taïi ñaáy Sukkaø thuyeát phaùp cho toaøn theå Ni chuùng, thuyeát hay cho ñeán noãi caùc Tyû-kheo-ni nhö caûm thaáy ñöôïc nhaän töø naøng, nhöõng ñöôøng maät ngoït ngaøo, thaám nhuaàn vôùi nöôùc baát töû. Taát caû ñeàu ngoài nghe, hoaøn toaøn im laëng nhieät taâm tín thaønh. Roài moät vò thaàn caây, ñöùng ôû cuoái saân nghe phaùp, quaù xuùc ñoäng bôûi lôøi thuyeát giaûng, neân ñi ra khoûi Vöông Xaù, vöøa ñi vöøa taùn thaùn haïnh thuyeát phaùp tuyeät dieäu cuûa naøng vaø noùi nhö sau: 54. Hôõi naøy ngöôøi Vöông Xaù,Khi nghe thaàn caây noùi vaäy, daân chuùng raát laáy laøm phaán khôûi vaø ñi ñeán chaêm chuù nghe naøng thuyeát phaùp. Sau moät thôøi gian, vaøo cuoái cuoäc ñôøi khi naøng ñang söûa soaïn ñeå töø giaõ cuoäc ñôøi. Naøng muoán noùi leân phaùp moân naøng daïy ñöa ñeán giaûi thoaùt nhö theá naøo, naøng tuyeân boá nhö sau veà chaùnh trí cuûa naøng. 56. Hôõi naøy naøng Sukkaø! (XXXV) Sielaø Trong thôøi ñöùc Phaät hieän taïi, naøng ñöôïc sanh laøm coâng chuùa con vua nöôùc Alavì, teân laø Sielaø. Naøng cuõng ñöôïc bieát vôùi teân laø Alavika (ngöôøi nöôùc Alavì). Khi ñeán tuoåi tröôûng thaønh, baäc Ñaïo Sö caûm hoùa ñöôïc vua cha, laøm leã xuaát gia cho vua vaø cuøng ñi ñeán Alavì. Sielaø chöa laäp gia ñình, cuøng ñi vôùi phuï vöông nghe thuyeát phaùp vaø trôû thaønh moät tín nöõ. Veà sau naøng xuaát gia, chuyeân tu thieàn quaùn vaø cuoái cuøng nhôø thieän duyeân toát ñeïp, nhôø trí tueä ñöôïc trieån khai, naøng nhieáp phuïc ñöôïc thaân haønh, khaåu haønh, yù haønh vaø chöùng ñöôïc quaû A-la-haùn. Veà sau trôû thaønh moät Tröôûng laõo Ni, naøng ôû Saøvatthi. Moät hoâm, naøng ñi ra khoûi Saøvatthi ñeå nghæ ban ngaøy taïi Andhavana vaø ngoài döôùi moät goác caây. AÙc ma muoán phaù söï an tònh ñoäc cö cuûa naøng, döôùi hình thöùc laø moät ngöôøi laï maët, ñeán vôùi naøng vaø noùi nhö sau: 57. Naøng seõ khoâng thoaùt khoûi,Roài naøng suy nghó: 'Ñaây laø AÙc ma muoán ngaên chaän ta khoâng ñöôïc höôûng Nieát-baøn. Noù khoâng bieát ta ñaõ chöùng quaû A-la-haùn. Vaäy nay ta haõy laøm cho noù môû maét vaø naøng noùi leân baøi keä': 58. Caùc duïc gioáng göôm giaùo, (XXXVI) Somaø (Therì. 129) Trong thôøi ñöùc Phaät hieän taïi, naøng sinh ra laø con gaùi vò giaùo só cuûa vua Bimbisaøra. (Bình Sa Vöông) vaø ñöôïc ñaët teân laø Somaø. Khi ñeán tuoåi tröôûng thaønh, naøng trôû thaønh moät tín nöõ, vaø veà sau naøng xuaát gia vaø nhôø trieån khai thieàn quaùn, naøng chöùng ñöôïc quaû A-la-haùn vôùi nghóa tín thoï, phaùp tín thoï. ÔÛ taïi Saøvatthi, moät ngaøy kia naøng ñi vaøo röøng Andhavana ñeå nghæ ban ngaøy vaø ngoài döôùi moät goác caây. AÙc ma ñeán vaø muoán phaù söï an tònh coâ ñoäc cuûa naøng taøng hình khoâng cho naøng thaáy vaø noùi leân nhö sau: 60. Ñòa vò khoù chöùng ñaït,Roài naøng cöï laïi AÙc ma: 61-62. Nöõ taùnh chöôùng ngaïi gì, -ooOoo- Taäp Boán Keä(XXXVII) Bhaddaø Thuoäc Doøng Hoï Kapllaø. (Therì. 130) Trong thôøi ñöùc Phaät hieän taïi, naøng ñöôïc sanh vaøo moät gia ñình Baø-la-moân doøng hoï Kosiya ôû Saøgala. Ñöôïc soáng trong giaøu sang, naøng ñöôïc gaû laøm vôï moät nhaø quyù toäc teân laø Pippali ôû laøng Mahaøtittha. Khi ngöôøi choàng xuaát gia, naøng giao laïi taøi saûn cho caùc ngöôøi baø con ñeå naøng ñöôïc xuaát gia. Naøng soáng naêm naêm taïi Titthiyaøraøma, sau ñoù naøng ñöôïc Mahaøpajaøpati cho thoï ñaïi giôùi, nhôø trieån khai thieàn quaùn, naøng chöùng ñöôïc quaû A-la-haùn. Sau naøng trôû thaønh moät vò coù bieät taøi veà caùc ñôøi quaù khöù nhôø haïnh nguyeän trong ñôøi quaù khöù. Naøng ñöôïc ñöùc Phaät xem laø ngöôøi bieät taøi ñeä nhaát veà ñôøi soáng quaù khöù, khi baäc Ñaïo Sö ôû Jetavana (Kyø Vieân) ngoài phaân loaïi caùc Tyû-kheo-ni. Moät ngaøy kia naøng noùi leân nhöõng baøi keä, noùi ñeán nhöõng kinh nghieäm quaù khöù vaø taùn thaùn haïnh cuûa Tröôûng laõo Kassapa: 63. Con ñöôïc thöøa töï Phaät, [Phaåm tröôùc][Muïc luïc][Phaåm keá][ ^ ] |
Revised: 21-01-2001[Trôû veà trang Thö Muïc]