I. Tri Tuùc (S.ii,194) 

1) ... Truù ôû Saøvatthi. 

2) -- Tri tuùc, naøy caùc Tyû-kheo, laø Kassapa naøy, vôùi baát cöù loaïi y naøo, vaø taùn thaùn haïnh tri tuùc vôùi baát cöù loaïi y naøo; khoâng vì y laøm ñieàu baát chaùnh, baát xöùng. Neáu khoâng ñöôïc y, vò naøy khoâng coù dao ñoäng. Vaø neáu ñöôïc y, vò naøy duøng y khoâng tham lam, khoâng say ñaém, khoâng phaïm toäi, thaáy nguy haïi, quaùn xuaát ly vôùi trí tueä. 

3) Tri tuùc, naøy caùc Tyû-kheo, laø Kasssapa naøy, vôùi baát cöù ñoà aên khaát thöïc naøo, taùn thaùn haïnh tri tuùc vôùi baát cöù ñoà aên khaát thöïc naøo; khoâng vì ñoà aên khaát thöïc, laøm ñieàu baát chaùnh, baát xöùng. Neáu khoâng ñöôïc ñoà aên khaát thöïc, vò naøy khoâng coù dao ñoäng. Vaø neáu ñöôïc ñoà aên khaát thöïc, vò naøy duøng ñoà aên khaát thöïc aáy, khoâng tham lam, khoâng say ñaém, khoâng phaïm toäi, thaáy nguy haïi, quaùn xuaát ly vôùi trí tueä. 

4) Tri tuùc, naøy caùc Tyû-kheo, laø Kassapa naøy, vôùi baát cöù loaïi saøng toïa naøo, vaø taùn thaùn haïnh tri tuùc vôùi baát cöù loaïi saøng toïa naøo; vaø khoâng vì saøng toïa, laøm ñieàu baát chaùnh, baát xöùng. Neáu khoâng ñöôïc saøng toïa, vò naøy khoâng coù dao ñoäng. Vaø neáu ñöôïc saøng toïa, vò naøy duøng saøng toïa aáy, khoâng tham lam, khoâng say ñaém, khoâng phaïm toäi, thaáy nguy haïi, quaùn xuaát ly vôùi trí tueä. 

5) Tri tuùc, naøy caùc Tyû-kheo, laø Kassapa naøy, vôùi baát cöù thuoác men trò beänh naøo. Vaø vò naøy taùn thaùn haïnh tri tuùc vôùi baát cöù loaïi thuoác men trò beänh naøo; vaø khoâng vì duyeân vôùi thuoác men trò beänh, laøm ñieàu baát chaùnh, baát xöùng. Neáu khoâng ñöôïc thuoác men trò beänh, vò naøy khoâng coù dao ñoäng. Vaø neáu ñöôïc thuoác men trò beänh, vò naøy duøng thuoác men trò beänh aáy, khoâng tham lam, khoâng say ñaém, khoâng phaïm toäi, thaáy nguy haïi, quaùn xuaát ly vôùi trí tueä. 

6) Do vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, haõy hoïc taäp nhö sau: "Chuùng toâi seõ tri tuùc vôùi baát cöù loaïi y naøo, vaø chuùng toâi seõ laø ngöôøi taùn thaùn haïnh tri tuùc vôùi baát cöù loaïi y naøo. Vaø khoâng vì y, chuùng toâi seõ laøm ñieàu baát chaùnh, baát xöùng. Neáu khoâng ñöôïc y, chuùng toâi seõ khoâng dao ñoäng. Vaø neáu ñöôïc y, chuùng toâi seõ duøng y aáy, khoâng tham lam, khoâng say ñaém, khoâng phaïm toäi, thaáy söï nguy haïi, quaùn xuaát ly vôùi trí tueä. Chuùng toâi seõ tri tuùc vôùi baát cöù loaïi ñoà aên khaát thöïc naøo... vôùi baát cöù loaïi saøng toïa naøo... vôùi baát cöù loaïi thuoác men trò beänh naøo, vaø chuùng toâi seõ laø ngöôøi taùn thaùn söï tri tuùc vôùi baát cöù loaïi thuoác men trò beänh naøo. Vaø khoâng vì thuoác men trò beänh, chuùng toâi seõ laøm ñieàu baát chaùnh, baát xöùng. Neáu khoâng ñöôïc thuoác men trò beänh, chuùng toâi seõ khoâng dao ñoäng. Vaø neáu ñöôïc thuoác men trò beänh, chuùng toâi seõ duøng thuoác men trò beänh aáy, khoâng tham lam, khoâng say ñaém, khoâng phaïm toäi, thaáy nguy haïi, quaùn xuaát ly vôùi trí tueä. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, caùc oâng caàn phaûi hoïc taäp". 

7) Vôùi Kassapa, naøy caùc Tyû-kheo, Ta seõ giaùo giôùi caùc OÂng; hay vôùi ngöôøi nhö Kassapa. Vaø ñöôïc giaùo giôùi, caùc OÂng caàn phaûi thöïc haønh nhö vaäy. 

II. Khoâng Bieát Sôï (S.ii,195) 

1) Nhö vaày toâi nghe. 

Moät thôøi Toân giaû Mahaø Kassapa (Ñaïi Ca-dieáp), vaø Toân giaû Saøriputta (Xaù-lôïi-phaát) truù ôû Baraønasi (Ba-la-naïi), choã Isipatana (chö Tieân ñoïa xöù), taïi Migadaøya (Loäc Uyeån). 

2) Roài Toân giaû Saøriputta vaøo buoåi chieàu, töø Thieàn tònh ñoäc cö ñöùng daäy, ñi ñeán Toân giaû Mahaø Kassapa; sau khi ñeán, noùi leân vôùi Toân giaû Mahaø Kassapa nhöõng lôøi chaøo ñoùn hoûi thaêm; sau khi noùi leân nhöõng lôøi chaøo ñoùn hoûi thaêm thaân höõu, lieàn ngoài xuoáng moät beân. 

3) Ngoài xuoáng moät beân, Toân giaû Saøriputta noùi vôùi Toân giaû Mahaø Kassapa: 

4) -- Naøy Hieàn giaû Kassapa, ñöôïc noùi raèng khoâng coù nhieät taâm, khoâng coù bieát sôï, khoâng theå coù giaùc ngoä, khoâng theå coù Nieát-baøn, khoâng theå coù chöùng ñaït voâ thöôïng an oån khoûi caùc khoå aùch; vaø coù nhieät taâm, coù bieát sôï, coù theå coù giaùc ngoä, coù theå coù Nieát-baøn, coù theå coù chöùng ñaït voâ thöôïng an oån khoûi caùc khoå aùch. 

5) Nhö theá naøo, naøy Hieàn giaû, laø khoâng coù nhieät taâm, khoâng coù bieát sôï, khoâng theå coù giaùc ngoä, khoâng theå coù Nieát-baøn, khoâng theå coù chöùng ñaït voâ thöôïng an oån khoûi caùc khoå aùch? Vaø nhö theá naøo laø coù nhieät taâm, coù bieát sôï, coù theå coù giaùc ngoä, coù theå coù Nieát-baøn, coù theå coù chöùng ñaït voâ thöôïng an oån khoûi caùc khoå aùch? 

6) -- ÔÛ ñaây, naøy Hieàn giaû, vò Tyû-kheo suy nghó: "Caùc aùc baát thieän phaùp khoâng khôûi leân nôi ta. Neáu chuùng khôûi leân, chuùng coù theå ñöa ñeán baát lôïi", vò aáy khoâng khôûi nhieät taâm. "Caùc aùc baát thieän phaùp khôûi leân nôi ta. Neáu chuùng khoâng bò ñoaïn dieät, chuùng coù ñöa ñeán baát lôïi", vò aáy khoâng khôûi nhieät taâm. "Caùc thieän phaùp khoâng khôûi leân nôi ta. Neáu khoâng khôûi leân, coù theå ñöa ñeán baát lôïi", vò aáy khoâng khôûi nhieät taâm. "Caùc thieän phaùp khôûi leân nôi ta. Neáu chuùng bò ñoaïn dieät, coù theå ñöa ñeán baát lôïi", vò aáy khoâng khôûi nhieät taâm. 

Nhö vaäy, naøy Hieàn giaû, laø khoâng nhieät taâm. 

7) Vaø naøy Hieàn giaû, nhö theá naøo laø khoâng bieát sôï? 

ÔÛ ñaây, naøy Hieàn giaû, vò Tyû-kheo suy nghó: "Caùc aùc baát thieän phaùp khoâng khôûi leân nôi ta. Neáu chuùng khôûi leân, chuùng coù theå ñöa ñeán baát lôïi", vò aáy khoâng coù bieát sôï. "Caùc aùc baát thieän phaùp khôûi leân nôi ta. Neáu chuùng khoâng bò ñoaïn dieät, coù theå ñöa ñeán baát lôïi", vò aáy khoâng bieát sôï. "Caùc thieän phaùp khoâng khôûi leân ta. Neáu chuùng khoâng khôûi leân, coù theå ñöa ñeán baát lôïi", vò aáy khoâng bieát sôï. "Caùc thieän phaùp khôûi leân nôi ta. Neáu chuùng bò ñoaïn dieät, coù theå ñöa ñeán baát lôïi", vò aáy khoâng bieát sôï. 

Nhö vaäy, naøy Hieàn giaû, laø khoâng bieát sôï. 

8) Nhö vaäy, naøy Hieàn giaû, khoâng coù nhieät taâm, khoâng coù bieát sôï, khoâng theå coù giaùc ngoä, khoâng theå coù Nieát-baøn, khoâng theå coù chöùng ñaït voâ thöôïng an oån khoûi caùc khoå aùch. 

9) Vaø naøy Hieàn giaû, theá naøo laø nhieät taâm? 

ÔÛ ñaây, naøy Hieàn giaû, vò Tyû-kheo suy nghó: "Caùc aùc baát thieän phaùp khoâng khôûi leân nôi ta. Neáu chuùng khôûi leân, coù theå ñöa ñeán baát lôïi", vò aáy khôûi nhieät taâm. "Caùc aùc baát thieän phaùp khôûi leân nôi ta. Neáu chuùng khoâng bò ñoaïn dieät, coù theå ñöa ñeán baát lôïi", vò aáy khôûi nhieät taâm. "Caùc thieän phaùp khoâng khôûi leân nôi ta. Neáu chuùng khoâng khôûi leân, coù theå ñöa ñeán baát lôïi", vò aáy khôûi nhieät taâm. "Caùc thieän phaùp khôûi leân nôi ta. Neáu chuùng bò ñoaïn dieät, coù theå ñöa ñeán baát lôïi", vò aáy khôûi nhieät taâm. "Caùc thieän phaùp khôûi leân nôi ta. Neáu chuùng bò ñoaïn dieät, coù theå ñöa ñeán baát lôïi", vò aáy khôûi leân nhieät taâm. 

Nhö vaäy, naøy Hieàn giaû, laø coù nhieät taâm. 

10) Vaø naøy Hieàn giaû, nhö theá naøo laø coù bieát sôï? 

ÔÛ ñaây, naøy Hieàn giaû, vò Tyû-kheo suy nghó: "Caùc aùc baát thieän phaùp khoâng khôûi leân nôi ta. Neáu chuùng khôûi leân, coù theå ñöa ñeán baát lôïi", vò aáy coù bieát sôï. "Caùc aùc baát thieän phaùp khôûi leân nôi ta. Neáu chuùng khoâng bò ñoaïn dieät, coù theå ñöa ñeán baát lôïi", vò aáy coù bieát sôï. "Caùc thieän phaùp khoâng khôûi leân nôi ta. Neáu chuùng khoâng khôûi leân, coù theå ñöa ñeán baát lôïi", vò aáy coù bieát sôï. "Caùc thieän phaùp khôûi leân nôi ta. Neáu chuùng bò ñoaïn dieät, coù theå ñöa ñeán baát lôïi", vò aáy coù bieát sôï. 

Nhö vaäy, naøy Hieàn giaû, laø coù bieát sôï. 

11) Nhö vaäy, naøy Hieàn giaû, laø coù nhieät taâm, coù bieát sôï coù theå coù giaùc ngoä, coù theå coù Nieát-baøn, coù theå ñöa ñeán chöùng ñaït voâ thöôïng an oån khoûi caùc khoå aùch. 

III. Ví Duï Vôùi Traêng (Taïp 41.18. Nguyeät Duï, Ñaïi 2, 199a. Nguyeät Duï Kinh, Ñaïi 2, 544b, Bieät Taïp 6.5, Ñaïi 2, 444a) (S.v,197) 

1) ... Truù ôû Saøvatthi... 

2) -- Haõy gioáng nhö maët traêng, naøy caùc Tyû-kheo, khi ñi ñeán caùc gia ñình, thaân phaûi deø daët, taâm phaûi deø daët, luoân luoân laø ngöôøi môùi giöõa caùc gia ñình, chôù coù ñöôøng ñoät xoâng xaùo (appagabbha). 

3) Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, moät ngöôøi nhìn moät caùi gieáng cuõ, hay söôøn nuùi doác, hay thaùc nöôùc, thaân phaûi deø daët, taâm phaûi deø daët. Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, haõy gioáng nhö maët traêng khi ñi ñeán caùc gia ñình, thaân phaûi deø daët, taâm phaûi deø daët, luoân luoân laø ngöôøi môùi giöõa caùc gia ñình, khoâng coù ñöôøng ñoät xoâng xaùo.  

Kassapa, naøy caùc Tyû-kheo, gioáng nhö maët traêng, khi ñi ñeán caùc gia ñình, thaân deø daët vaø taâm deø daët, luoân luoân laø ngöôøi môùi giöõa caùc gia ñình, khoâng coù ñöôøng ñoät xoâng xaùo. 

4) Caùc OÂng nghó theá naøo, naøy caùc Tyû-kheo? Nhö theá naøo moät Tyû-kheo xöùng ñaùng ñi ñeán caùc gia ñình? 

5) -- Baïch Theá Toân, ñoái vôùi chuùng con, caùc phaùp laáy Theá Toân laøm caên baûn, laáy Theá Toân laøm laõnh ñaïo, laáy Theá Toân laøm choã sôû y. Laønh thay, baïch Theá Toân, Theá Toân haõy noùi leân yù nghóa cuûa lôøi noùi naøy. Sau khi nghe Theá Toân, caùc Tyû-kheo seõ thoï trì. 

6) Roài Theá Toân vaãy baøn tay giöõa hö khoâng: 

-- Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, baøn tay naøy giöõa hö khoâng, khoâng bò dính vaøo, khoâng bò naém laáy, khoâng bò troùi buoäc. Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laø vò Tyû-kheo ñi ñeán caùc gia ñình, taâm khoâng bò dính vaøo, khoâng bò naém laáy, khoâng bò troùi buoäc, nghó raèng: "Nhöõng ai muoán ñöôïc lôïi, haõy ñöôïc lôïi! Nhöõng ai muoán coâng ñöùc, haõy laøm caùc coâng ñöùc!". 

7) Nhö mình hoan hyû, thoûa maõn khi mình ñöôïc lôïi; haõy hoan hyû, thoûa maõn khi ngöôøi khaùc ñöôïc lôïi! Naøy caùc Tyû-kheo, vò Tyû-kheo nhö vaäy xöùng ñaùng ñi ñeán caùc gia ñình. Naøy caùc Tyû-kheo, Kassapa khi ñi ñeán caùc gia ñình, ñoái vôùi caùc gia ñình, taâm khoâng bò dính vaøo, khoâng bò naém laáy, khoâng bò troùi buoäc, nghó raèng: "Nhöõng ai muoán ñöôïc lôïi haõy ñöôïc lôïi! Nhöõng ai muoán coâng ñöùc haõy laøm caùc coâng ñöùc!". 

8) Nhö mình hoan hyû, thoûa maõn khi mình ñöôïc lôïi; haõy hoan hyû, thoûa maõn, khi ngöôøi khaùc ñöôïc lôïi! 

9) Naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo nhö vaäy xöùng ñaùng ñi ñeán caùc gia ñình. 

10) Caùc OÂng nghó nhö theá naøo, naøy caùc Tyû-kheo? Tyû-kheo nhö theá naøo, thuyeát phaùp khoâng thanh tònh? Tyû-kheo nhö theá naøo, thuyeát phaùp ñöôïc thanh tònh? 

11) -- Baïch Theá Toân, ñoái vôùi chuùng con, caùc phaùp laáy Theá Toân laøm caên baûn, laáy Theá Toân laøm laõnh ñaïo, laáy Theá Toân laøm choã y chæ. Laønh thay, baïch Theá Toân, Theá Toân haõy noùi leân yù nghóa cuûa lôøi noùi naøy. Sau khi nghe Theá Toân, caùc Tyû-kheo seõ thoï trì. 

12) -- Vaäy naøy caùc Tyû-kheo, haõy nghe vaø kheùo taùc yù, Ta seõ noùi. 

-- Thöa vaâng, baïch Theá Toân. 

Caùc Tyû-kheo aáy vaâng ñaùp Theá Toân. Theá Toân noùi nhö sau: 

13) -- Naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo vôùi taâm nhö theá naøy thuyeát phaùp cho caùc ngöôøi khaùc: "OÂi, mong hoï ñöôïc nghe phaùp ta giaûng. Vaø sau khi nghe phaùp, mong hoï ñöôïc hoan hyû. Ñöôïc hoan hyû, mong hoï laøm cho ta hoan hyû", naøy caùc Tyû-kheo, vò Tyû-kheo nhö vaäy thuyeát phaùp khoâng thanh tònh. 

14) -- Vaø naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo vôùi taâm nhö theá naøy thuyeát phaùp cho caùc ngöôøi khaùc: "Phaùp ñöôïc Theá Toân kheùo giaûng, phaùp aáy lieân heä ñeán hieän taïi, coù hieäu quaû töùc thôøi, ñeán ñeå maø thaáy, coù khaû naêng höôùng thöôïng, ñöôïc ngöôøi coù trí töï mình giaùc hieåu. OÂi, mong hoï ñöôïc nghe phaùp ta giaûng. Vaø sau khi nghe phaùp, mong hoï ñöôïc hieåu roõ phaùp. Vaø sau khi hieåu roõ phaùp, mong hoï nhö vaäy thöïc haønh; duyeân phaùp thieän phaùp taùnh (dhammasudhammata) thuyeát phaùp cho caùc ngöôøi khaùc. Duyeân loøng töø bi, duyeân loøng töø maãn, khôûi loøng laân maãn thuyeát phaùp cho caùc ngöôøi khaùc", naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo nhö vaäy laø Tyû-kheo thanh tònh thuyeát phaùp. 

15) Naøy caùc Tyû-kheo, Kassapa vôùi taâm nhö theá naøy thuyeát phaùp cho caùc ngöôøi khaùc : "Phaùp ñöôïc Theá Toân kheùo giaûng, phaùp aáy lieân heä ñeán hieän taïi, coù hieäu quaû töùc thôøi, ñeán ñeå maø thaáy, coù khaû naêng höôùng thöôïng, ñöôïc ngöôøi coù trí töï mình giaùc hieåu. OÂi, mong hoï ñöôïc nghe phaùp ta giaûng. Vaø sau khi nghe phaùp, mong hoï ñöôïc hieåu roõ phaùp. Vaø sau khi ñöôïc hieåu roõ phaùp, mong hoï nhö vaäy thöïc haønh; duyeân phaùp thieän phaùp taùnh, duyeân töø bi, duyeân loøng töø maãn, khôûi loøng laân maãn thuyeát phaùp cho caùc ngöôøi khaùc". 

16) Vôùi Kassapa, naøy caùc Tyû-kheo, Ta ñaõ giaùo giôùi caùc OÂng, hay vôùi ai gioáng nhö Kassapa! Ñöôïc giaùo giôùi, caùc OÂng phaûi nhö thaät thöïc haønh. 

IV. Ñi Ñeán Caùc Gia Ñình (Taïp 41.19 Thí Duï. Ñaïi 2, 300a) ( Bieät Taïp 6.6, Ñaïi 2, 414c). (S.ii,200) 

1) ... Truù taïi Saøvatthi. 

2) -- Caùc OÂng nghó theá naøo, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo nhö theá naøo xöùng ñaùng laø ngöôøi ñi ñeán caùc gia ñình? Tyû-kheo nhö theá naøo khoâng xöùng ñaùng laø ngöôøi ñi ñeán caùc gia ñình? 

3) -- Baïch Theá Toân, ñoái vôùi chuùng con, caùc phaùp laáy Theá Toân laøm caên baûn, laáy Theá Toân laøm laõnh ñaïo...  

Theá Toân noùi nhö sau: 

4) -- Naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo vôùi taâm nhö theá naøy ñi ñeán caùc gia ñình: "Mong hoï haõy cho ta, chôù coù khoâng cho. Mong hoï cho ta nhieàu, chôù coù cho ít. Mong hoï cho ta ñoà toát, chôù coù cho ñoà xaáu. Mong hoï cho ta mau, chôù coù cho chaäm. Mong hoï kính troïng cho ta, chôù coù khoâng kính troïng". 

5) Naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo vôùi taâm nhö vaäy ñi ñeán caùc gia ñình, neáu khoâng ñöôïc cho, Tyû-kheo aáy böïc phieàn. Do nhaân duyeân aáy, Tyû-kheo aáy caûm thoï khoå öu... cho ít, khoâng cho nhieàu... cho ñoà xaáu khoâng cho ñoà toát... cho chaäm, khoâng cho mau. Do vaäy Tyû-kheo aáy böïc phieàn. Do nhaân duyeân aáy, Tyû-kheo aáy caûm thoï khoå öu... cho baát kính, khoâng coù kính troïng. Do vaäy, Tyû-kheo aáy böïc phieàn. Do nhaân duyeân aáy, Tyû-kheo aáy caûm thoï khoå öu. Naøy caùc Tyû-kheo, vò Tyû-kheo nhö vaäy khoâng xöùng ñaùng laø ngöôøi ñi ñeán caùc gia ñình. 

6) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo naøo vôùi taâm nhö theá naøy ñi ñeán caùc gia ñình (nghó raèng): "Ñoái vôùi caùc gia ñình ngöôøi khaùc, laøm sao coù theå mong: "Mong hoï haõy cho ta, chôù coù khoâng cho. Mong hoï cho ta nhieàu, chôù coù cho ít. Mong hoï cho ta ñoà toát, chôù coù cho ñoà xaáu. Mong hoï cho ta mau, chôù coù cho chaäm. Mong hoï kính troïng ta, chôù coù khoâng kính troïng"?". 

7) Naøy caùc Tyû-kheo, neáu Tyû-kheo vôùi taâm nhö vaäy, khi ñi ñeán caùc gia ñình khoâng ñöôïc cho, Tyû-kheo khoâng vì vaäy maø bò böïc phieàn, khoâng do nhaân duyeân aáy maø caûm thoï khoå öu. Hoï cho ít, khoâng cho nhieàu... hoï cho ñoà xaáu, khoâng cho ñoà toát, cho chaäm, khoâng cho mau... cho baát kính, khoâng phaûi kính troïng, Tyû-kheo khoâng vì vaäy maø bò böïc phieàn, khoâng do nhaân duyeân aáy maø caûm thoï khoå öu. 

Naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo nhö vaäy xöùng ñaùng ñi ñeán caùc gia ñình. 

8) Naøy caùc Tyû-kheo, Kassapa vôùi taâm nhö vaäy ñi ñeán caùc gia ñình (nghó raèng): "Ñoái vôùi caùc gia ñình ngöôøi khaùc, laøm sao coù theå mong: "Mong hoï haõy cho ta, chôù coù khoâng cho. Mong hoï cho ta nhieàu, chôù coù cho ít. Mong hoï cho ta ñoà toát, chôù coù cho ñoà xaáu. Mong hoï cho ta mau, chôù coù cho chaäm. Mong hoï kính troïng cho ta, chôù coù baát kính"?" 

9) Naøy caùc Tyû-kheo, Kassapa vôùi taâm nhö vaäy ñi ñeán caùc gia ñình, neáu khoâng ñöôïc cho, Kassapa khoâng vì vaäy maø bò böïc phieàn, khoâng vì nhaân duyeân aáy maø caûm thoï khoå öu. Hoï cho ít, khoâng cho nhieàu, Kassapa khoâng vì vaäy maø bò böïc phieàn, khoâng vì nhaân duyeân aáy maø caûm thoï khoå öu. Hoï cho ñoà xaáu, khoâng cho ñoà toát, Kassapa khoâng vì vaäy maø bò böïc phieàn, khoâng vì nhaân duyeân aáy maø caûm thoï khoå öu. Hoï cho chaäm, khoâng cho mau, Kassapa khoâng vì vaäy maø bò böïc phieàn, khoâng do nhaân duyeân aáy maø caûm thoï khoå öu. Hoï cho baát kính, khoâng cho coù kính troïng, Kassapa khoâng vì vaäy maø bò böïc phieàn, khoâng do nhaân duyeân aáy maø caûm thoï khoå öu. 

10) Vôùi Kassapa, naøy caùc Tyû-kheo, Ta seõ giaùo giôùi caùc OÂng hay vôùi ai gioáng nhö Kassapa. Vaø ñöôïc giaùo giôùi, caùc OÂng haõy nhö vaäy thoï trì. 

V. Trôû Veà Giaø (Taïp 41.23, Löïc Laõo, Ñaïi 2, 301c Taêng 41.5, Ñaïi 2, 746a Bieät Taïp 6.10, Ñaïi 2, 416b) (S.ii,202) 

1) Nhö vaày toâi nghe. 

Taïi Raøjagaha, Veluvana... 

2) Roài Toân giaû Mahaø Kassapa ñi ñeán Theá Toân; sau khi ñeán, ñaûnh leã Theá Toân roài ngoài xuoáng moät beân. 

3) Theá Toân noùi vôùi Toân giaû Mahaø Kassapa ñang ngoài moät beân: 

-- Naøy Kassapa, OÂng ñaõ giaø roài. Ñaõ cuõ naùt laø nhöõng vaûi gai thoâ phaán taûo naøy cuûa OÂng ñaùng ñöôïc quaêng boû. Vaäy naøy Kassapa, haõy mang nhöõng y aùo do caùc gia chuû cuùng, thoï duïng caùc moùn aên ñöôïc môøi vaø ôû gaàn beân Ta. 

4) -- Baïch Theá Toân, con laø ngöôøi ñaõ laâu ngaøy soáng ôû röøng, vaø taùn thaùn haïnh ôû röøng; con laø ngöôøi ñi khaát thöïc vaø taùn thaùn haïnh khaát thöïc; con laø ngöôøi mang y phaán taûo vaø taùn thaùn haïnh mang y phaán taûo; con laø ngöôøi mang ba y vaø taùn thaùn haïnh mang ba y; con laø ngöôøi thieåu duïc vaø taùn thaùn haïnh thieåu duïc; con laø ngöôøi tri tuùc vaø taùn thaùn haïnh tri tuùc; con laø ngöôøi soáng vieãn ly vaø taùn thaùn haïnh vieãn ly; con laø ngöôøi soáng khoâng giao thieäp vaø taùn thaùn haïnh khoâng giao thieäp; con laø ngöôøi tinh caàn vaø taùn thaùn haïnh tinh caàn. 

5) -- Naøy Kassapa, OÂng thaáy coù lôïi ích gì maø oâng ñaõ laâu ngaøy soáng ôû röøng vaø taùn thaùn haïnh soáng ôû röøng... ñi khaát thöïc.. mang y phaán taûo... mang ba y... thieåu duïc... tri tuùc... soáng vieãn ly... soáng khoâng giao thieäp... tinh caàn vaø taùn thaùn haïnh tinh caàn? 

6) -- Baïch Theá Toân, con thaáy coù hai lôïi ích neân ñaõ laâu ngaøy con soáng ôû röøng vaø taùn thaùn haïnh ôû röøng... con ñi khaát thöïc... con mang y phaán taûo... con mang ba y... con thieåu duïc... con tri tuùc... con soáng vieãn ly... con soáng khoâng giao thieäp... con soáng tinh caàn vaø taùn thaùn haïnh soáng tinh caàn. 

7) Con thaáy töï mình ñöôïc hieän taïi an laïc truù vaø vì loøng töø maãn ñoái vôùi chuùng sanh saép ñeán, mong raèng caùc chuùng sanh saép ñeán seõ baét chöôùc (ditthanugatim): "Ñoái vôùi caùc ñeä töû Phaät vaø tuøy Phaät (Buddhaønubuddhasaøvakaø), mong hoï trong moät thôøi gian daøi trôû thaønh nhöõng vò soáng ôû röøng vaø taùn thaùn haïnh ôû röøng... nhöõng vò ñi khaát thöïc... nhöõng vò mang y phaán taûo... nhöõng vò mang ba y... nhöõng vò thieåu duïc... nhöõng vò tri tuùc... nhöõng vò vieãn ly... nhöõng vò khoâng giao thieäp... nhöõng vò tinh caàn vaø taùn thaùn haïnh tinh caàn... hoï seõ thöïc haønh nhö vaäy, vaø nhö vaäy trong moät thôøi gian daøi hoï soáng haïnh phuùc an laïc". 

8) Baïch Theá Toân, thaáy ñöôïc hai lôïi ích naøy, con soáng ôû röøng vaø taùn thaùn haïnh soáng ôû röøng... con ñi khaát thöïc vaø taùn thaùn haïnh khaát thöïc... mang y phaán taûo... mang ba y... thieåu duïc... tri tuùc... vieãn ly... khoâng giao thieäp... soáng tinh caàn vaø taùn thaùn haïnh tinh caàn. 

9) -- Laønh thay, laønh thay, Kassapa! Thaät vì haïnh phuùc cho quaàn sanh, naøy Kassapa, OÂng ñaõ thöïc haønh (nhö vaäy), vì an laïc cho quaàn sanh, vì loøng töø maãn vôùi ñôøi, vì lôïi ích, vì haïnh phuùc, vì an laïc cho chö Thieân vaø loaøi Ngöôøi. 

10) Do vaäy, naøy Kassapa, haõy mang vaûi gai thoâ, phaán taûo ñaùng ñöôïc quaêng boû. Haõy soáng khaát thöïc vaø truù ôû trong röøng! 

VI. Giaùo Giôùi (Taïp 41.30, Phuï Thaéng, Ñaïi 2, 300b. Taêng 31.11 Voâ Traùch Tuïng, Ñaïi 2, 673b Bieät Taïp 6.7, Ñaïi 2, 415a). (S.ii,203). 

1) ... Taïi Raøjagaha, Veluvana... 

2) Toân giaû Kassapa ñi ñeán Theá Toân... 

3) Theá Toân noùi vôùi Toân giaû Mahaø Kassapa ñang ngoài moät beân: 

-- Naøy Kassapa, haõy giaùo giôùi Tyû-kheo! Naøy Kassapa, haõy noùi phaùp thoaïi cho caùc Tyû-kheo! Naøy Kassapa, Ta hoaëc OÂng phaûi giaùo giôùi caùc Tyû-kheo! OÂng hoaëc Ta phaûi noùi phaùp thoaïi cho caùc Tyû-kheo! 

4) -- Baïch Theá Toân, khoù noùi laø chuùng Tyû-kheo hieän taïi. Hoï ôû trong tình traïng khoù noùi vôùi hoï. Hoï khoâng kham nhaãn. Hoï khoâng kính troïng lôøi giaùo giôùi. Baïch Theá Toân, ôû ñaây, con thaáy Tyû-kheo Bhanda, ñeä töû cuûa Ananda, vaø Tyû-kheo Abhinjika, ñeä töû cuûa Anuruddha, hai vò aáy noùi vôùi nhau: "Haõy ñeán, naøy Tyû-kheo, ai seõ noùi nhieàu hôn? Ai seõ noùi toát ñeïp hôn? Ai seõ noùi daøi hôn?". 

5) Roài Theá Toân goïi moät Tyû-kheo: 

-- Haõy ñeán, naøy Tyû-kheo! Haõy nhaân danh Ta noùi vôùi Tyû-kheo Bhanda, ñeä töû cuûa Ananda, vaø Tyû-kheo Abhinjika, ñeä töû cuûa Anuruddha: "Baäc Ñaïo Sö goïi chö Toân giaû". 

6) -- Thöa vaâng, baïch Theá Toân.  

Tyû-kheo aáy vaâng ñaùp Theá Toân, ñi ñeán caùc Tyû-kheo kia; sau khi ñeán, noùi vôùi hoï:  

-- Baäc Ñaïo Sö goïi chö Toân giaû. 

7) -- Thöa vaâng, Hieàn giaû. 

Caùc Tyû-kheo kia vaâng ñaùp Tyû-kheo aáy, ñi ñeán Theá Toân; sau khi ñeán ñaûnh leã Theá Toân roài ngoài xuoáng moät beân. 

8) Theá Toân noùi vôùi caùc Tyû-kheo aáy ñang ngoài moät beân: 

-- Coù thaät chaêng, naøy caùc Tyû-kheo, caùc OÂng noùi vôùi nhau nhö sau: "Haõy ñeán, naøy Tyû-kheo, ai laø ngöôøi seõ noùi nhieàu hôn? Ai laø ngöôøi seõ noùi toát ñeïp hôn? Ai laø ngöôøi seõ noùi daøi hôn?" 

-- Thöa vaâng, Baïch Theá Toân. 

9) -- Naøy caùc Tyû-kheo, caùc OÂng coù bieát laø Ta ñaõ thuyeát phaùp nhö vaày: "Haõy ñeán, naøy caùc Tyû-kheo, haõy cuøng nhau noùi nhö sau: 'Haõy ñeán, naøy Tyû-kheo, ai laø ngöôøi seõ noùi nhieàu hôn?. Ai laø ngöôøi seõ noùi toát ñeïp hôn? Ai laø ngöôøi seõ noùi daøi hôn?' chaêng?" 

-- Thöa khoâng, baïch Theá Toân. 

10) -- Naøy caùc Tyû-kheo, neáu caùc OÂng ñöôïc bieát laø Ta khoâng coù giaûng nhö vaäy, thôøi vì sao, naøy caùc Ngöôøi ngu kia, do bieát caùi gì, thaáy caùi gì, caùc OÂng ñaõ xuaát gia trong Phaùp vaø Luaät kheùo giaûng naøy, caùc OÂng laïi noùi vôùi nhau: "Haõy ñeán, naøy Tyû-kheo, ai seõ laø ngöôøi noùi nhieàu hôn? Ai seõ laø ngöôøi noùi toát ñeïp hôn? Ai seõ laø ngöôøi noùi daøi hôn?" nhö vaäy ? 

11) Roài caùc Tyû-kheo aáy cuùi ñaàu ñaûnh leã chaân Theá Toân vaø baïch Theá Toân: 

-- Baïch Theá Toân, chuùng con ñaõ phaïm toäi, ngu ñaàn nhö vaäy, si meâ nhö vaäy, baát thieän nhö vaäy; vì raèng chuùng con ñaõ xuaát gia trong Phaùp vaø Luaät kheùo noùi nhö vaäy, chuùng con laïi noùi vôùi nhau: "Haõy ñeán, naøy Tyû-kheo, ai seõ laø ngöôøi noùi nhieàu hôn? Ai seõ laø ngöôøi noùi toát ñeïp hôn? Ai seõ laø ngöôøi noùi daøi hôn?". Baïch Theá Toân, mong Theá Toân chaáp nhaän toäi loãi aáy cuûa chuùng con laø toäi loãi, ñeå chuùng con ngaên ngöøa trong töông lai. 

12) -- Thaät söï, naøy caùc Tyû-kheo, caùc OÂng ñaõ phaïm toäi, ngu ñaàn nhö vaäy, si meâ nhö vaäy, baát thieän nhö vaäy! Vì raèng caùc OÂng ñaõ xuaát gia trong Phaùp vaø Luaät kheùo noùi naøy, caùc OÂng ñaõ noùi vôùi nhau: "Haõy ñeán, naøy Tyû-kheo, ai seõ laø ngöôøi noùi nhieàu hôn? Ai seõ laø ngöôøi noùi toát ñeïp hôn? Ai seõ laø ngöôøi noùi daøi hôn?". Vaø vì raèng, naøy caùc Tyû-kheo, caùc OÂng ñaõ thaáy toäi loãi laø toäi loãi, nhö phaùp saùm hoái, chuùng ta chaáp nhaän toäi loãi aáy cho caùc OÂng! 

13) Naøy caùc Tyû-kheo, nhö vaäy luaät cuûa baäc Thaùnh ñöôïc taêng tröôûng, khi naøo coù ngöôøi sau khi thaáy toäi loãi laø toäi loãi, nhö phaùp saùm hoái ñeå ngaên ngöøa trong töông lai! 

VII. Giaùo Giôùi (Taïp 41.21 Voâ Tín, Ñaïi 2, 300c. Bieät Taïp 6.8, Ñaïi 2, 415b) (S.ii,205) 

1) ... Truù ôû Raøjagaha (Vöông Xaù), taïi Veluvana (Truùc Laâm). 

2) Roài Toân giaû Mahaø Kassapa ñi ñeán Theá Toân... 

3) Theá Toân noùi vôùi Toân giaû Mahaø Kassapa ñang ngoài moät beân: 

-- Naøy Kassapa haõy giaùo giôùi caùc Tyû-kheo! Haõy thuyeát phaùp thoaïi cho caùc Tyû-kheo! Ta hay OÂng haõy giaùo giôùi caùc Tyû-kheo! OÂng hay Ta haõy thuyeát phaùp thoaïi cho caùc Tyû-kheo! 

4) -- Baïch Theá Toân, khoù noùi laø chuùng Tyû-kheo hieän taïi. Hoï ôû trong tình traïng khoù noùi vôùi hoï. Hoï khoâng kham nhaãn, hoï khoâng kính troïng lôøi giaùo giôùi! 

5) Baïch Theá Toân, vôùi ai khoâng coù loøng tin ñoái vôùi thieän phaùp, khoâng coù bieát theïn ñoái vôùi thieän phaùp, khoâng coù bieát sôï ñoái vôùi thieän phaùp, khoâng coù tinh taán ñoái vôùi thieän phaùp, khoâng coù trí tueä ñoái vôùi thieän phaùp; ñoái vôùi ngöôøi aáy, daàu laø ñeâm hay laø ngaøy, chôø ñôïi laø söï toån giaûm ñoái vôùi caùc thieän phaùp, khoâng phaûi laø söï taêng tröôûng! 

6) Ví nhö maët traêng, baïch Theá Toân, trong thôøi kyø toái trôøi, daàu laø ñeâm hay laø ngaøy, hình saéc toån giaûm daàn, hình troøn toån giaûm daàn, aùnh saùng toån giaûm daàn, ñöôøng quyõ ñaïo noù ñi toån giaûm daàn. Cuõng vaäy, baïch Theá Toân, ñoái vôùi ai khoâng coù loøng tin ñoái voùi thieän phaùp, khoâng coù bieát theïn ñoái vôùi thieän phaùp, khoâng bieát sôï ñoái vôùi thieän phaùp, khoâng coù tinh taán ñoái vôùi thieän phaùp, khoâng coù trí tueä ñoái vôùi thieän phaùp; vôùi ngöôøi aáy, daàu laø ñeâm hay laø ngaøy, chôø ñôïi laø söï toån giaûm ñoái vôùi caùc thieän phaùp, khoâng phaûi laø söï taêng tröôûng! 

7) Ngöôøi khoâng coù loøng tin, baïch Theá Toân, töùc coù nghóa laø toån giaûm. Ngöôøi khoâng bieát theïn, baïch Theá Toân, töùc coù nghóa laø toån giaûm. Ngöôøi khoâng bieát sôï, baïch Theá Toân, töùc coù nghóa laø toån giaûm. Ngöôøi löôøi bieáng, baïch Theá Toân, töùc coù nghóa laø toån giaûm. Ngöôøi aùc trí tueä, baïch Theá Toân, töùc coù nghóa laø toån giaûm. Ngöôøi phaãn noä... Ngöôøi saân haän, baïch Theá Toân, töùc coù nghóa laø toån giaûm. Neáu vò Tyû-kheo khoâng coù giaùo giôùi, baïch Theá Toân, töùc coù nghóa laø toån giaûm. 

8) Vôùi ai, baïch Theá Toân, coù loøng tin ñoái vôùi thieän phaùp, coù bieát theïn ñoái vôùi thieän phaùp, coù bieát sôï ñoái vôùi thieän phaùp, coù tinh taán ñoái vôùi thieän phaùp, coù trí tueä ñoái vôùi thieän phaùp; vôùi vò aáy, daàu laø ñeâm hay laø ngaøy, chôø ñôïi söï taêng tröôûng ñoái vôùi thieän phaùp, khoâng phaûi söï toån giaûm. 

9) Ví nhö maët traêng, baïch Theá Toân, trong thôøi kyø saùng trôøi, daàu laø ñeâm hay laø ngaøy, hình saéc taêng tröôûng daàn, hình troøn taêng tröôûng daàn, aùnh saùng taêng tröôûng daàn, quyõ ñaïo noù ñi taêng tröôûng daàn. Cuõng vaäy, baïch Theá Toân, vôùi ai coù loøng tin ñoái vôùi thieän phaùp, coù bieát theïn...coù bieát sôï... coù tinh taán... coù trí tueä ñoái vôùi thieän phaùp; vôùi vò aáy, daàu laø ñeâm hay laø ngaøy, chôø ñôïi laø söï taêng tröôûng ñoái vôùi thieän phaùp, khoâng phaûi laø toån giaûm. 

10) Ngöôøi coù loøng tin, baïch Theá Toân, töùc coù nghóa laø khoâng toån giaûm. Ngöôøi coù bieát theïn, baïch Theá Toân, töùc coù nghóa laø khoâng toån giaûm. Ngöôøi coù bieát sôï, baïch Theá Toân, töùc coù nghóa laø khoâng toån giaûm. Ngöôøi tinh caàn, baïch Theá Toân, töùc coù nghóa laø khoâng toån giaûm. Ngöôøi khoâng phaãn noä, baïch Theá Toân, töùc coù nghóa laø khoâng toån giaûm. Ngöôøi khoâng saân haän, baïch Theá Toân, töùc coù nghóa laø khoâng toån giaûm. Coù nhöõng Tyû-kheo giaùo giôùi, baïch Theá Toân, töùc coù nghóa laø khoâng toån giaûm. 

11) -- Laønh thay, laønh thay, naøy Kassapa! Vôùi ai, naøy Kassapa, khoâng coù loøng tin ñoái vôùi thieän phaùp... khoâng coù bieát theïn... khoâng coù bieát sôï... khoâng coù tinh taán... khoâng coù trí tueä ñoái vôùi thieän phaùp; vôùi ngöôøi aáy, daàu laø ñeâm hay laø ngaøy, chôø ñôïi laø söï toån giaûm trong thieän phaùp, khoâng phaûi laø taêng tröôûng. 

12) Ví nhö maët traêng, naøy Kassapa, trong thôøi kyø toái trôøi, daàu laø ñeâm hay laø ngaøy, hình saéc toån giaûm daàn, hình troøn toån giaûm daàn, aùnh saùng toån giaûm daàn, quyõ ñaïo noù ñi toån giaûm daàn. Cuõng vaäy, naøy Kassapa, vôùi ai khoâng coù loøng tin ñoái vôùi thieän phaùp, khoâng coù bieát theïn... khoâng coù bieát sôï... khoâng coù tinh taán... khoâng coù trí tueä ñoái vôùi thieän phaùp; vôùi ngöôøi aáy, daàu laø ñeâm hay ngaøy, chôø ñôïi laø söï toån giaûm ñoái vôùi thieän phaùp, khoâng phaûi laø söï taêng tröôûng. 

13) Ngöôøi khoâng coù loøng tin, naøy Kassapa, töùc coù nghóa laø toån giaûm. Ngöôøi khoâng bieát theïn... Ngöôøi khoâng bieát sôï... Ngöôøi bieáng nhaùc... Ngöôøi aùc trí tueä... Ngöôøi phaãn noä... Ngöôøi saân haän, naøy Kassapa, töùc coù nghóa laø toån giaûm. Khoâng coù Tyû-kheo giaùo giôùi, naøy Kassapa, töùc coù nghóa laø toån giaûm. 

14) Vôùi ai, naøy Kassapa, coù loøng tin ñoái vôùi thieän phaùp... coù bieát theïn... coù bieát sôï... coù tinh taán.. coù trí tueä ñoái vôùi thieän phaùp; vôùi ngöôøi aáy, daàu laø ñeâm hay ngaøy, chôø ñôïi laø söï taêng tröôûng ñoái vôùi thieän phaùp, khoâng phaûi laø toån giaûm. 

15) Ví nhö maët traêng, naøy Kassapa, trong thôøi kyø saùng trôøi, daàu laø ñeâm hay ngaøy, hình saéc taêng tröôûng daàn, hình troøn taêng tröôûng daàn, aùnh saùng taêng tröôûng daàn, quyõ ñaïo noù ñi taêng tröôûng daàn. Cuõng vaäy, naøy Kassapa, ai coù loøng tin ñoái vôùi thieän phaùp, coù bieát theïn... coù bieát sôï... coù tinh taán... coù trí tueä laø söï taêng tröôûng ñoái vôùi thieän phaùp; vôùi ngöôøi aáy, daàu laø ñeâm hay ngaøy, chôø ñôïi laø söï taêng tröôûng ñoái vôùi thieän phaùp, khoâng phaûi laø söï toån giaûm. 

16) Ngöôøi coù loøng tin, naøy Kassapa, töùc coù nghóa laø khoâng toån giaûm. Ngöôøi bieát theïn... Ngöôøi bieát sôï... Ngöôøi tinh taán... Ngöôøi coù trí tueä... Ngöôøi khoâng phaãn noä... Ngöôøi khoâng saân haän, naøy Kassapa, töùc coù nghóa laø khoâng toån giaûm. Coù Tyû-kheo giaùo giôùi naøy Kassapa, töùc coù nghóa laø khoâng toån giaûm. 

VIII. Giaùo Giôùi (Taïp 41.22, Phaät Vi Caên Boån, Ñaïi 2, 301a. Bieät Taïp 6.9, Ñaïi 2, 415c). (S.ii,208) 

1) ... Truù ôû Rajagaha (Vöông Xaù), taïi choã nuoâi döôõng caùc con soùc. 

2) Roài Toân giaû Mahaø Kassapa ñi ñeán Theá Toân... 

3) Theá Toân noùi vôùi Toân giaû Mahaø Kassapa ñang ngoài moät beân: 

-- Haõy giaùo giôùi Tyû-kheo, naøy Kassapa! Haõy thuyeát phaùp thoaïi cho caùc Tyû-kheo, naøy Kassapa! Ta hay OÂng, naøy Kassapa, phaûi giaùo giôùi caùc Tyû-kheo! OÂng hay Ta, naøy Kassapa, haõy thuyeát phaùp thoaïi cho caùc Tyû-kheo! 

4) -- Baïch Theá Toân, khoù noùi laø chuùng Tyû-kheo hieän taïi. Hoï ôû trong tình traïng khoù noùi vôùi hoï. Hoï khoâng kham nhaãn, hoï khoâng kính troïng lôøi giaùo giôùi. 

5) -- Naøy Kassapa, thuôû xöa caùc Tröôûng laõo Tyû-kheo laø nhöõng vò ôû röøng nhö vaäy vaø taùn thaùn ôû röøng, laø nhöõng vò ñi khaát thöïc vaø taùn thaùn haïnh khaát thöïc, laø nhöõng vò mang y phaán taûo vaø taùn thaùn haïnh mang y phaán taûo, laø nhöõng vò mang ba y vaø taùn thaùn haïnh mang ba y, laø nhöõng vò thieåu duïc vaø taùn thaùn haïnh thieåu duïc, laø nhöõng vò tri tuùc vaø taùn thaùn haïnh tri tuùc, laø nhöõng vò vieãn ly vaø taùn thaùn haïnh vieãn ly, laø nhöõng vò khoâng giao thieäp vaø taùn thaùn haïnh khoâng giao thieäp laø nhöõng vò tinh caàn vaø taùn thaùn haïnh tinh caàn. 

6) ÔÛ ñaây, vò Tyû-kheo naøo soáng ôû röøng vaø taùn thaùn haïnh ôû röøng, ñi khaát thöïc vaø taùn thaùn haïnh khaát thöïc, mang y phaán taûo vaø taùn thaùn haïnh mang y phaán taûo, mang ba y vaø taùn thaùn haïnh mang ba y, soáng thieåu duïc vaø taùn thaùn haïnh thieåu duïc, soáng tri tuùc vaø taùn thaùnh haïnh tri tuùc, soáng vieãn ly vaø taùn thaùn haïnh soáng vieãn ly, soáng khoâng giao thieäp vaø taùn thaùn haïnh khoâng giao thieäp, soáng tinh caàn vaø taùn thaùn haïnh tinh caàn; vò Tyû-kheo aáy ñöôïc caùc vò Tröôûng laõo Tyû-kheo môøi ngoài vaø noùi: "Haõy ñeán, naøy Tyû-kheo, Tyû-kheo naøy teân gì? Thaät laø hieàn thieän, vò Tyû-kheo naøy! Thaät laø muoán hoïc, vò Tyû-kheo naøy! Haõy ñeán Tyû-kheo, haõy ngoài choã ngoài naøy!" 

7) ÔÛ ñaây, naøy Kassapa, caùc taân Tyû-kheo suy nghó nhö sau: "Tyû-kheo naøo soáng ôû röøng vaø taùn thaùn haïnh soáng ôû röøng, ñi khaát thöïc... mang y phaán taûo... mang ba y... thieåu duïc... tri tuùc... soáng vieãn ly... soáng khoâng giao thieäp... tinh caàn vaø taùn thaùn haïnh tinh caàn; Tyû-kheo aáy ñöôïc caùc Tröôûng laõo Tyû-kheo môøi ngoài vaø noùi: "Haõy ñeán, naøy Tyû-kheo, Tyû-kheo naøy teân gì? Thaät laø hieàn thieän, Tyû-kheo naøy! Thaät laø muoán hoïc, Tyû-kheo naøy! Haõy ñeán Tyû-kheo, haõy ngoài choã ngoài naøy". Caùc vò aáy thöïc haønh ñuùng nhö vaäy vaø nhö vaäy caùc vò aáy ñöôïc haïnh phuùc, ñöôïc an laïc trong moät thôøi gian daøi. 

8) Nhöng naøy, naøy Kassapa, caùc Tröôûng laõo Tyû-kheo khoâng soáng ôû röøng vaø khoâng taùn thaùn haïnh soáng ôû röøng, khoâng ñi khaát thöïc vaø khoâng taùn thaùn haïnh khaát thöïc, khoâng mang y phaán taûo vaø khoâng taùn thaùn haïnh mang y phaán taûo, khoâng mang ba y vaø khoâng taùn thaùn haïnh mang ba y, khoâng thieåu duïc vaø khoâng taùn thaùn haïnh thieåu duïc, khoâng tri tuùc vaø khoâng taùn thaùn haïnh tri tuùc, khoâng soáng vieãn ly vaø khoâng taùn thaùn haïnh vieãn ly, khoâng soáng khoâng giao thieäp vaø khoâng taùn thaùn haïnh khoâng giao thieäp, khoâng tinh caàn vaø khoâng taùn thaùn haïnh tinh caàn. 

9) ÔÛ ñaây, Tyû-kheo naøo ñöôïc nhieàu ngöôøi bieát, coù danh tieáng, nhaän ñöôïc caùc loaïi y aùo, aåm thöïc, saøng toïa, döôïc phaåm trò beänh, Tyû-kheo aáy ñöôïc caùc vò Tröôûng laõo Tyû-kheo môøi ngoài vaø noùi: "Haõy ñeán Tyû-kheo. Tyû-kheo naøy teân gì? Thaät laø hieàn thieän, Tyû-kheo naøy! Thaät laø muoán soáng Phaïm haïnh, Tyû-kheo naøy! Haõy ñeán, naøy Tyû-kheo, haõy ngoài choã ngoài naøy!" 

10) ÔÛ ñaây, naøy Kassapa, caùc taân Tyû-kheo suy nghó nhö sau: "Tyû-kheo naøo ñöôïc nhieàu ngöôøi bieát, coù danh tieáng, nhaän ñöôïc caùc loaïi y aùo, aåm thöïc, saøng toïa, döôïc phaåm trò beänh; Tyû-kheo aáy ñöôïc caùc Tröôûng laõo Tyû-kheo môøi ngoài vaø noùi: "Haõy ñeán Tyû-kheo. Tyû-kheo naøy teân gì? Thaät laø hieàn thieän, Tyû-kheo naøy! Thaät laø muoán soáng Phaïm haïnh Tyû-kheo naøy! Haõy ñeán, naøy Tyû-kheo, haõy ngoài choã ngoài naøy!"". Caùc vò aáy thöïc haønh ñuùng nhö vaäy vaø nhö vaäy caùc vò aáy khoâng ñöôïc haïnh phuùc, bò khoå ñau trong thôøi gian daøi. 

Naøy Kassapa, ai noùi moät caùch chôn chaùnh nhö sau: "Ngöôøi soáng Phaïm haïnh phaûi chòu ñöïng nhöõng hieåm naïn cuûa Phaïm haïnh. Ngöôøi soáng Phaïm haïnh phaûi bò böùc naõo bôûi nhöõng aùp böùc cuûa Phaïm haïnh" Noùi nhö vaäy, naøy Kassapa, laø noùi moät caùch chôn chaùnh. Ngöôøi soáng Phaïm haïnh phaûi chòu ñöïng nhöõng hieåm naïn cuûa Phaïm haïnh. Ngöôøi soáng Phaïm haïnh phaûi bò böùc naõo bôûi nhöõng aùp böùc cuûa Phaïm haïnh. 

IX. Thieàn Vaø Thaéng Trí (Taïp 41.21, Löïc Laõo, Ñaïi 2, 302a) (Bieät Taïp 6.11, Ñaïi 2, 416c) (S.ii,210) 

1) ... Truù ôû Saøvatthi. 

2) -- Tuøy theo mong muoán, naøy caùc Tyû-kheo, Ta ly duïc, ly baát thieän phaùp, chöùng ñaït vaø an truù Thieàn thöù nhaát, moät traïng thaùi hyû laïc do ly duïc sanh, coù taàm, coù töù... 

Tuøy theo mong muoán, naøy caùc Tyû-kheo, Kassapa cuõng ly duïc, ly baát thieän phaùp, chöùng ñaït vaø an truù Thieàn thöù nhaát, moät traïng thaùi hyû laïc do ly duïc sanh, coù taàm, coù töù.  

3) Tuøy theo mong muoán, naøy caùc Tyû-kheo, Ta dieät taàm vaø töù, chöùng ñaït vaø an truù Thieàn thöù hai, moät traïng thaùi hyû laïc do ñònh sanh, khoâng taàm, khoâng töù, noäi tænh nhaát taâm. 

Tuøy theo mong muoán, naøy caùc Tyû-kheo, Kassapa cuõng dieät taàm vaø töù, chöùng ñaït vaø an truù Thieàn thöù hai, moät traïng thaùi hyû laïc do ñònh sanh, khoâng taàm, khoâng töù, noäi tænh nhaát taâm. 

4) Tuøy theo mong muoán, naøy caùc Tyû-kheo, Ta ly hyû, truù xaû, chaùnh nieäm tænh giaùc, thaân caûm söï laïc thoï maø caùc baäc Thaùnh goïi laø xaû nieäm laïc truù, chöùng ñaït vaø an truù Thieàn thöù ba. 

Tuøy theo mong muoán, naøy caùc Tyû-kheo, Kassapa cuõng ly hyû, truù xaû, chaùnh nieäm tænh giaùc, thaân caûm söï laïc thoï maø caùc baäc Thaùnh goïi laø xaû nieäm laïc truù, chöùng ñaït vaø an truù Thieàn thöù ba. 

5) Tuøy theo mong muoán, naøy caùc Tyû-kheo, Ta xaû laïc, xaû khoå, dieät hyû öu ñaõ caûm thoï tröôùc, chöùng ñaït vaø an truù Thieàn thöù tö, khoâng khoå, khoâng laïc, xaû nieäm thanh tònh. 

Tuøy theo mong muoán, naøy caùc Tyû-kheo, Kassapa cuõng xaû laïc, xaû khoå, dieät hyû öu ñaõ caûm thoï tröôùc, chöùng ñaït vaø an truù Thieàn thöù tö, khoâng khoå, khoâng laïc, xaû nieäm thanh tònh. 

6) Tuøy theo mong muoán, naøy caùc Tyû-kheo, Ta vöôït leân moïi saéc töôûng, dieät tröø moïi chöôùng ngaïi töôûng, khoâng taùc yù ñoái vôùi dò töôûng. Ta nghó raèng: "Hö khoâng laø voâ bieân", chöùng ñaït vaø an truù Khoâng voâ bieân xöù. 

Tuøy theo mong muoán, naøy caùc Tyû-kheo, Kassapa cuõng vöôït leân moïi saéc töôûng, dieät tröø moïi chöôùng ngaïi töôûng... chöùng ñaït vaø an truù Khoâng voâ bieân xöù. 

7) Tuøy theo mong muoán, naøy caùc Tyû-kheo, Ta vöôït leân moïi Khoâng voâ bieân xöù, nghó raèng: "Thöùc laø voâ bieân", chöùng ñaït vaø an truù Thöùc voâ bieân xöù. 

Tuøy theo mong muoán, naøy caùc Tyû-kheo, Kassapa cuõng vöôït leân moïi Khoâng voâ bieân xöù... chöùng ñaït vaø an truù Thöùc voâ bieân xöù. 

8) Tuøy theo mong muoán, naøy caùc Tyû-kheo, Ta vöôït leân moïi Thöùc voâ bieân xöù, nghó raèng: "Khoâng coù vaät gì", chöùng ñaït vaø an truù Voâ sôû höõu xöù. 

Tuøy theo mong muoán, naøy caùc Tyû-kheo, Kassapa cuõng vöôït leân moïi Thöùc voâ bieân xöù... chöùng ñaït vaø an truù Voâ sôû höõu xöù. 

9) Tuøy theo mong muoán, naøy caùc Tyû-kheo, Ta vöôït leân moïi Voâ sôû höõu xöù, chöùng ñaït vaø an truù Phi töôûng phi phi töôûng xöù. 

Tuøy theo mong muoán, naøy caùc Tyû-kheo, Kassapa cuõng... chöùng ñaït vaø an truù Phi töôûng phi phi töôûng xöù. 

10) Tuøy theo mong muoán, naøy caùc Tyû-kheo, Ta vöôït leân moïi Phi töôûng phi phi töôûng xöù, chöùng ñaït vaø an truù Dieät thoï töôûng ñònh. 

Tuøy theo mong muoán... Kassapa cuõng... chöùng ñaït vaø an truù Dieät thoï töôûng ñònh. 

11) Tuøy theo mong muoán, naøy caùc Tyû-kheo, Ta chöùng ñaït caùc loaïi thaàn thoâng. Moät thaân hieän ra nhieàu thaân, nhieàu thaân hieän ra moät thaân; hieän hình, bieán hình, ñi ngang qua vaùch, qua töôøng, qua nuùi nhö ñi ngang hö khoâng; ñoän thoå, troài leân, ñi ngang qua ñaát lieàn nhö ôû trong nöôùc, ñi treân nöôùc khoâng chìm nhö treân ñaát lieàn; ngoài kieát-giaø ñi treân hö khoâng nhö con chim; vôùi baøn tay, chaïm vaø rôø maët traêng vaø maët trôøi, nhöõng vaät coù ñaïi oai löïc, oai thaàn nhö vaäy; coù theå töï thaân bay ñeán coõi Phaïm thieân. 

Tuøy theo mong muoán, naøy caùc Tyû-kheo, Kassapa cuõng chöùng ñaït ñöôïc caùc loaïi thaàn thoâng... bay ñeán coõi Phaïm thieân. 

12) Tuøy theo mong muoán, naøy caùc Tyû-kheo, Ta vôùi thieân nhó thanh tònh sieâu nhaân, coù theå nghe hai loaïi tieáng: chö Thieân vaø loaøi Ngöôuïi, xa vaø gaàn. 

Tuøy theo mong muoán, naøy caùc Tyû-kheo, Kassapa cuõng vôùi thieân nhó thanh tònh... xa vaø gaàn. 

13) Tuøy theo mong muoán, naøy caùc Tyû-kheo, sau khi ñi saâu vaøo taâm cuûa chuùng sanh, cuûa loaøi Ngöôøi vôùi taâm cuûa mình, Ta coù theå bieát nhö sau: "Taâm coù tham bieát laø taâm coù tham, taâm khoâng tham bieát laø taâm khoâng tham, taâm coù saân bieát laø taâm coù saân, taâm khoâng saân bieát laø taâm khoâng saân, taâm coù si bieát laø taâm coù si, taâm khoâng si bieát laø taâm khoâng si, taâm chuyeân chuù bieát laø taâm chuyeân chuù, taâm khoâng chuyeân chuù bieát laø taâm khoâng chuyeân chuù, ñaïi haønh taâm bieát laø ñaïi haønh taâm, khoâng phaûi ñaïi haønh taâm bieát laø khoâng phaûi ñaïi haønh taâm, taâm chöa voâ thöôïng bieát laø taâm chöa voâ thöôïng, taâm voâ thöôïng bieát laø taâm voâ thöôïng, taâm Thieàn ñònh bieát laø taâm Thieàn ñònh, taâm khoâng Thieàn ñònh bieát laø taâm khoâng Thieàn ñònh, taâm giaûi thoaùt bieát laø taâm giaûi thoaùt, taâm khoâng giaûi thoaùt bieát laø taâm khoâng giaûi thoaùt". 

Tuøy theo mong muoán, naøy caùc Tyû-kheo, sau khi ñi saâu vaøo taâm cuûa chuùng sanh, cuûa loaøi Ngöôøi; vôùi taâm cuûa mình, Kassapa cuõng ñöôïc bieát nhö sau: "Taâm coù tham bieát laø taâm coù tham... taâm khoâng giaûi thoaùt bieát laø taâm khoâng giaûi thoaùt". 

14) Tuøy theo mong muoán, naøy caùc Tyû-kheo, Ta nhôù ñeán caùc ñôøi soáng quaù khöù, nhö moät ñôøi, hai ñôøi, ba ñôøi, boán ñôøi, naêm ñôøi, möôøi ñôøi, hai möôi ñôøi, ba möôi ñôøi, boán möôi ñôøi, naêm möôi ñôøi, moät traêm ñôøi, hai traêm ñôøi, moät ngaøn ñôøi, moät traêm ngaøn ñôøi; nhieàu hoaïi kieáp, nhieàu thaønh kieáp, nhieàu hoaïi thaønh kieáp. Ta nhôù raèng: "Taïi choã kia, Ta coù teân nhö theá naøy, doøng hoï nhö theá naøy, giai caáp nhö theá naøy, thoï khoå laïc nhö theá naøy, tuoåi thoï ñeán möùc nhö theá naøy. Sau khi cheát taïi choã kia, Ta ñöôïc sanh ra taïi choã noï. Taïi choã aáy, Ta coù teân nhö theá naøy, doøng hoï nhö theá naøy, tuoåi thoï ñeán möùc nhö theá naøy. Sau khi cheát taïi choã noï, Ta ñöôïc sanh ra ôû ñaây". Nhö vaäy, Ta nhôù ñeán nhieàu ñôøi soáng quaù khöù cuøng vôùi caùc neùt ñaïi cöông vaø caùc chi tieát. 

Tuøy theo mong muoán, naøy caùc Tyû-kheo, Kassapa cuõng nhôù ñeán nhieàu ñôøi soáng quaù khöù, nhö moät ñôøi, hai ñôøi... vaø caùc chi tieát. 

15) Tuøy theo mong muoán, naøy caùc Tyû-kheo, Ta vôùi thieân nhaõn thanh tònh sieâu nhaân, thaáy caùc chuùng sanh. Ta bieát roõ raèng chuùng sanh, ngöôøi haï lieät, keû cao sang, ngöôøi ñeïp ñeõ, keû thoâ xaáu, ngöôøi may maén, keû baát haïnh, ñeàu do haïnh nghieäp cuûa hoï. Nhöõng chuùng sanh aáy laøm nhöõng aùc haïnh veà thaân, lôøi, yù, phæ baùng caùc baäc Thaùnh, theo taø kieán, taïo caùc nghieäp theo taø kieán. Nhöõng ngöôøi naøy sau khi thaân hoaïi maïng chung, phaûi sanh vaøo coõi döõ, aùc thuù, ñoïa xöù, ñòa nguïc. Coøn nhöõng chuùng sanh naøo laøm nhöõng thieän haïnh veà thaân, lôøi vaø yù, khoâng phæ baùng caùc baäc Thaùnh, theo chaùnh kieán, taïo caùc nghieäp theo chaùnh kieán; nhöõng ngöôøi naøy sau khi thaân hoaïi maïng chung, ñöôïc sanh leân caùc thieän thuù, coõi trôøi, treân ñôøi naøy. Nhö vaäy, vôùi thieân nhaõn thuaàn tònh, sieâu nhaân, Ta thaáy söï soáng cheát cuûa chuùng sanh. Ta bieát roõ chuùng sanh, ngöôøi haï lieät, keû cao sang, ngöôøi ñeïp ñeõ, keû thoâ xaáu, ngöôøi may maén, keû baát haïnh ñeàu do haïnh nghieäp cuûa hoï. 

Tuøy theo mong muoán, naøy caùc Tyû-kheo, Kassapa cuõng vôùi thieân nhaõn thuaàn tònh sieâu nhaân, thaáy söï soáng cheát caùc chuùng sanh... ñeàu do haïnh nghieäp cuûa hoï. 

16) Vaø Ta, naøy caùc Tyû-kheo, vôùi söï ñoaïn taän caùc laäu hoaëc, ngay trong hieän taïi, töï mình vôùi thaéng trí, Ta chöùng ngoä voâ laäu taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt, chöùng ñaït vaø an truù. 

Naøy caùc Tyû-kheo, Kassapa cuõng vôùi söï ñoaïn taän caùc laäu hoaëc, ngay trong hieän taïi, töï mình vôùi thaéng trí, chöùng ngoä voâ laäu taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt, chöùng ñaït vaø an truù. 

X. Truù Xöù (Taïp 41.25, Thöû Thôøi, Ñaïi 2. 302b. Bieät Taïp 6.12, Ñaïi 2, 417a) (S.ii,214) 

1) Nhö vaày toâi nghe. 

Moät thôøi Toân giaû Kassapa truù ôû Saøvatthi (Xaù-veä), Jetavana (Kyø-ñaø Laâm), taïi vöôøn oâng Anaøthapindika (Caáp Coâ Ñoäc). 

2) Roài Toân giaû Ananda, vaøo buoåi saùng, ñaép y, caàm y baùt, ñi ñeán Toân giaû Mahaø Kassapa. 

3) Toân giaû Ananda thöa vôùi Toân giaû Mahaø Kassapa: 

-- Thöa Toân giaû, chuùng ta haõy ñi ñeán truù xöù cuûa caùc Tyû-kheo-ni. 

-- Haõy ñi, naøy Hieàn giaû Ananda. Hieàn giaû laø ngöôøi coù nhieàu coâng vieäc, coù nhieàu traùch nhieäm phaûi laøm. 

4) Laàn thöù hai, Toân giaû Ananda thöa vôùi Toân giaû Mahaø Kassapa: 

-- Haõy ñi, thöa Toân giaû, chuùng ta ñi ñeán truù xöù cuûa caùc Tyû-kheo-ni. 

-- Haõy ñi, naøy Hieàn giaû Ananda. Hieàn giaû laø ngöôøi coù nhieàu coâng vieäc, coù nhieàu traùch nhieäm phaûi laøm. 

5) Laàn thöù ba, Toân giaû Ananda thöa vôùi Toân giaû Mahaø Kassapa: 

-- Haõy ñi, thöa Toân giaû, chuùng ta haõy ñi ñeán truù xöù cuûa caùc Tyû-kheo-ni. 

6) Roài Toân giaû Mahaø Kassapa, vaøo buoåi saùng, ñaép y, caàm y baùt cuøng vôùi Toân giaû Ananda, laø Sa-moân tuøy tuøng, ñi ñeán moät truù xöù cuûa Tyû-kheo-ni, sau khi ñi ñeán, ngoài treân choã ñaõ soaïn saün. 

7) Roài nhieàu Tyû-kheo-ni ñi ñeán Toân giaû Mahaø Kassapa; sau khi ñeán, ñaûnh leã Toân giaû Mahaø Kassapa, roài ngoài xuoáng moät beân. 

8) Toân giaû Mahaø Kassapa vôùi phaùp thoaïi giaûng cho caùc vò Tyû-kheo-ni ñang ngoài moät beân aáy, khích leä, laøm cho phaán khôûi, laøm cho hoan hyû. 

9) Roài Toân giaû Mahaø Kassapa, sau khi vôùi phaùp thoaïi giaûng cho caùc Tyû-kheo-ni aáy, khích leä, laøm cho phaán khôûi, laøm cho hoan hyû, töø choã ngoài ñöùng daäy roài ra ñi. 

10) Roài Tyû-kheo-ni Thullatissaø khoâng hoan hyû, noùi leân nhöõng lôøi khoâng hoan hyû: "Laøm sao Toân giaû Mahaø Kassapa tröôùc maët Vedehamuni Ananda, laïi nghó ñeán thuyeát phaùp; ví nhö moät ngöôøi baùn kim laïi nghó, coù theå baùn kim cho ngöôøi laøm kim? Cuõng vaäy, Toân giaû Mahaø Kassapa, tröôùc maët Vedehamuni Ananda laïi nghó ñeán thuyeát phaùp". 

11) Toân giaû Mahaø Kassapa nghe ñöôïc lôøi noùi naøy cuûa Tyû-kheo-ni Thullatissaø. 

12) Roài Toân giaû Mahaø Kassapa noùi vôùi Toân giaû Ananda: 

-- Theá naøo, Hieàn giaû Ananda, ta laø ngöôøi baùn kim, Hieàn giaû laø ngöôøi laøm kim, hay ta laø ngöôøi laøm kim, Hieàn giaû laø ngöôøi baùn kim? 

-- Haõy kham nhaãn, thöa Toân giaû Kassapa, ngu si laø ñaøn baø! 

13) -- Haõy ñeán, Hieàn giaû Ananda, chôù ñeå cho chuùng Taêng truy cöùu theâm veà Hieàn giaû. Hieàn giaû Ananda, Hieàn giaû nghó theá naøo? 

14) Coù phaûi tröôùc maët Theá Toân, vaø giöõa chuùng Taêng, Hieàn giaû ñöôïc Theá Toân ñeà caäp nhö sau: "Tuøy theo mong muoán, naøy caùc Tyû-kheo, Ta ly duïc, ly baát thieän phaùp, chöùng ñaït vaø an truù Thieàn thöù nhaát, moät traïng thaùi hyû laïc do ly duïc sanh, coù taàm, coù töù. Tuøy theo mong muoán, naøy caùc Tyû-kheo, Ananda cuõng ly duïc, ly baát thieän phaùp, chöùng ñaït vaø an truù Thieàn thöù nhaát, moät traïng thaùi hyû laïc do ly duïc sanh, coù taàm, coù töù"? 

-- Thöa Toân giaû, khoâng phaûi vaäy. 

15) -- Naøy Hieàn giaû, coù phaûi tröôùc maët Theá Toân vaø giöõa chuùng Tyû-kheo Taêng, ta ñöôïc Theá Toân ñeà caäp nhö sau: "Tuøy theo mong muoán, naøy caùc Tyû-kheo, Ta ly duïc, ly baát thieän phaùp, chöùng ñaït vaø an truù Thieàn thöù nhaát, moät traïng thaùi hyû laïc do ly duïc sanh, coù taàm, coù töù. Tuøy theo mong muoán, naøy caùc Tyû-kheo, Kassapa cuõng ly duïc, ly baát thieän phaùp, chöùng ñaït vaø an truù Thieàn thöù nhaát, moät traïng thaùi hyû laïc do ly duïc sanh, coù taàm, coù töù"? 

16-29) (Chín thöù ñeä ñònh vaø naêm trí gioáng nhö treân.) 

30) Hieàn giaû nghó theá naøo? Naøy Hieàn giaû, coù phaûi, naøy Ananda, tröôùc maët Theá Toân vaø giöõa chuùng Tyû-kheo Taêng, Hieàn giaû ñöôïc Theá Toân ñeà caäp nhö sau: "Vaø Ta, naøy caùc Tyû-kheo, vôùi söï ñoaïn taän caùc laäu hoaëc, ngay trong hieän taïi, töï mình vôùi thaéng trí, Ta chöùng ngoä, chöùng ñaït vaø an truù voâ laäu taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt. Naøy caùc Tyû-kheo, Ananda cuõng vaäy, vôùi söï ñoaïn taän caùc laäu hoaëc, ngay trong hieän taïi, töï mình vôùi thaéng trí chöùng ngoä, chöùng ñaït vaø an truù voâ laäu taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt"? 

-- Thöa Toân giaû, khoâng phaûi vaäy. 

31) -- Chính ta, naøy Hieàn giaû, tröôùc maët Theá Toân vaø giöõa chuùng Tyû-kheo, ñöôïc Theá Toân ñeà caäp nhö sau: "Naøy caùc Tyû-kheo, vôùi söï ñoaïn taän caùc laäu hoaëc, ngay trong hieän taïi töï mình vôùi thaéng trí, Ta chöùng ngoä, chöùng ñaït vaø an truù voâ laäu taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt. Naøy caùc Tyû-kheo, Kassapa cuõng vaäy, vôùi söï ñoaïn taän caùc laäu hoaëc, ngay trong hieän taïi töï mình vôùi thaéng trí chöùng ngoä, chöùng ñaït vaø an truù voâ laäu taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt". 

32) Naøy Hieàn giaû, ai nghó raèng coù theå che ñaäy saùu thaéng trí cuûa ta ñöôïc, thôøi khoâng khaùc gì hoï nghó raèng coù theå laáy moät laù caây ta-la maø che ñaäy moät con voi lôùn ñeán baûy hay taùm khuyûu tay röôõi beà cao. 

33) Nhöng Tyû-kheo-ni Thullatissaø ñaõ töø boû ñôøi soáng Phaïm haïnh. 
 
 

XI. Y AÙo (Taïp 41.26, Chuùng Giaûm Thieåu, Ñaïi 2, 302c Bieät Taïp 6,13, Ñaïi 2, 417c) (S.ii,217) 

1) Moät thôøi Toân giaû Mahaø Kassapa truù ôû Raøjagaha (Vöông Xaù), Veluvana (Truùc Laâm) taïi choã nuoâi döôõng caùc con soùc. 

2) Luùc baáy giôø, Toân giaû Ananda ñang ñi du haønh ôû Dakhinaøgiri (Nam Sôn), cuøng vôùi ñaïi chuùng Tyû-kheo. 

3) Luùc baáy giôø coù khoaûng ba möôi Tyû-kheo ñeä töû cuûa Toân giaû Ananda, phaàn lôùn coøn treû tuoåi, töø boû söï tu hoïc vaø hoaøn tuïc. 

4) Roài Toân giaû Ananda, sau khi du haønh ôû Nam Sôn, tuøy theo yù muoán, roài ñi ñeán Vöông Xaù, Truùc Laâm, taïi choã nuoâi döôõng caùc con soùc, ñi ñeán Toân giaû Mahaø Kassapa, sau khi ñeán, ñaûnh leã Toân giaû Mahaø Kassapa roài ngoài xuoáng moät beân. 

5) Toân giaû Mahaø Kassapa noùi vôùi Toân giaû Ananda ñang ngoài xuoáng moät beân: 

-- Duyeân bao nhieâu lôïi ích, naøy Hieàn giaû Ananda, Theá Toân cheá ñònh ñieàu luaät "Chæ ba ngöôøi aên" ñoái vôùi caùc gia chuû? 

6) -- Duyeân ba lôïi ích, thöa Toân giaû Kassapa, neân Theá Toân cheá ñònh ñieàu luaät "Chæ ba ngöôøi aên" ñoái vôùi caùc gia chuû, ñeå ngaên chaän caùc ngöôøi aùc giôùi, vì söï laïc truù cuûa caùc Tyû-kheo chaùnh haïnh, chôù ñeå cho ai döïa vaøo nhöõng aùc ñaûng phaù hoaïi chuùng Taêng, vaø vì loøng töø maãn ñoái vôùi caùc gia ñình. Thöa Toân giaû Kassapa, do duyeân ba lôïi ích naøy neân Theá Toân cheá ñònh ñieàu luaät "Chæ ba ngöôøi aên" ñoái vôùi caùc gia chuû. 

7) -- Vaäy thôøi vì sao, naøy Hieàn giaû Ananda, Hieàn giaû laïi cuøng du haønh vôùi nhöõng taân Tyû-kheo naøy, nhöõng ngöôøi khoâng hoä trì caùc caên, khoâng tieát ñoä trong aên uoáng, khoâng chuù taâm tænh giaùc? Ta nghó Hieàn giaû haønh ñoäng thaät laø keû daãm ñaïp nguõ coác! Ta nghó Hieàn giaû haønh ñoäng thaät laø keû phaù hoaïi löông gia! Hoäi chuùng cuûa Hieàn giaû, naøy Hieàn giaû Ananda, ñang suïp ñoå. Ñoà chuùng nieân thieáu cuûa Hieàn giaû, naøy Hieàn giaû, ñang tan raõ! Ñöùa treû naøy khoâng bieát löôïng söùc mình! 

8) -- Thöa Toân giaû Kassapa, treân ñaàu toâi, toùc baïc ñaõ sanh, tuy vaäy, hoâm nay Toân giaû Mahaø Kassapa goïi toâi laø ñöùa treû, toâi khoâng coù phaät loøng. 

9) -- Thaät vaäy, naøy Hieàn giaû Ananda, Hieàn giaû du haønh vôùi nhöõng taân Tyû-kheo naøy, nhöõng ngöôøi khoâng hoä trì caùc caên, khoâng tieát ñoä trong aên uoáng, khoâng chuù taâm tænh giaùc. Ta nghó Hieàn giaû haønh ñoäng thaät laø keû daãm ñaïp nguõ coác! Ta nghó Hieàn giaû haønh ñoäng thaät laø keû phaù hoaïi löông gia! Hoäi chuùng cuûa Hieàn giaû, naøy Hieàn giaû Ananda, ñang suïp ñoå. Ñoà chuùng nieân thieáu cuûa Hieàn giaû, naøy Hieàn giaû, ñang tieâu dieät. Ñöùa treû naøy khoâng bieát löôïng söùc mình. 

10) Tyû-kheo-ni Thullatissaø ñöôïc nghe Toân giaû Ananda, baäc Thaùnh Vedeha laïi bò Toân giaû Mahaø Kassapa khoâng haøi loøng vaø goïi laø "ñöùa treû". 

11) Roài Tyû-kheo-ni Thullatissaø khoâng hoan hyû vaø thoát ra nhöõng lôøi khoâng hoan hyû: "Sao Toân giaû Mahaø Kassapa, tröôùc kia laø ngöôøi theo ngoaïi ñaïo, laïi nghó coù theå khoâng haøi loøng vaø goïi Toân giaû Ananda, baäc Thaùnh Vedeha laø ñöùa treû?" 

12) Toân giaû Mahaø Kassapa ñöôïc nghe nhöõng lôøi cuûa Tyû-kheo-ni Thullatissaø noùi nhö vaäy. 

13) Roài Toân giaû Mahaø Kassapa noùi vôùi Toân giaû Ananda: 

-- Naøy Hieàn giaû Ananda, lôøi noùi cuûa Tyû-kheo-ni Thullatissaø thaät laø ñöôøng ñoät, khoâng ñaén ño suy nghó! Naøy Hieàn giaû, vì raèng ta laø ngöôøi caïo boû raâu toùc, ñaép aùo caø-sa, xuaát gia, töø boû gia ñình, soáng khoâng gia ñình, ta khoâng chaáp nhaän moät Ñaïo Sö naøo khaùc ngoaøi Theá Toân, baäc öùng Cuùng, Chaùnh Ñaúng Giaùc. 

14) Naøy Hieàn giaû, trong khi ta coøn laø gia chuû, yù nghó sau ñaây ñöôïc khôûi leân: "Chaät heïp thay ñôøi soáng taïi gia, ñaày nhöõng buïi ñôøi! Coøn xuaát gia nhö ñôøi soáng ngoaøi trôøi. Thaät khoâng deã daøng ôû trong gia ñình coù theå soáng Phaïm haïnh, hoaøn toaøn vieân maõn, hoaøn toaøn thanh tònh, traéng baïch nhö voû oác. Vaäy ta haõy caïo boû raâu toùc, ñaép aùo caø-sa, xuaát gia, töø boû gia ñình, soáng khoâng gia ñình". 

15) Roài naøy Hieàn giaû, sau moät thôøi gian ta laáy vaûi caét laøm aùo Taêng-giaø-leâ, vaø theo thoâng leä caùc vò ng Cuùng ôû ñôøi, caïo boû raâu toùc, ñaép aùo caø-sa, xuaát gia, töø boû gia ñình, soáng khoâng gia ñình. 

16) Xuaát gia nhö vaäy, ta ñang ñi treân ñöôøng, thaáy Theá Toân ngoài taïi ngoâi ñeàn Bahaputta giöõa Raøjagaha vaø Naølandaø. Thaáy vaäy, ta suy nghó nhö sau: "OÂi thaät theá chaêng, ta coù theå thaáy baäc Ñaïo Sö, töùc laø coù theå thaáy baäc Theá Toân! OÂi thaät theá chaêng, ta coù theå thaáy baäc Thieän Theä, töùc laø coù theå thaáy baäc Theá Toân! OÂi thaät theá chaêng, ta coù theå thaáy baäc Chaùnh Ñaúng Giaùc, töùc laø coù theå thaáy baäc Theá Toân?" 

17) Vaø naøy Hieàn giaû, ngay taïi choã aáy, ta cuùi ñaàu ñaûnh leã chaân Theá Toân vaø baïch Theá Toân: 

"-- Baïch Theá Toân, Ñaïo Sö cuûa con laø Theá Toân. Con laø ñeä töû". 

18) Khi nghe noùi vaäy, naøy Hieàn giaû, Theá Toân noùi vôùi ta: 

-- Naøy Kassapa, nhöõng ai vôùi taâm troïn veïn ñaày ñuû, khoâng bieát moät ñeä töû maø noùi raèng toâi bieát, khoâng thaáy maø noùi raèng toâi thaáy, ñaàu ngöôøi aáy seõ vôõ tan. Coøn Ta, naøy Kassapa, Ta bieát thôøi Ta noùi Ta bieát, Ta thaáy thôøi Ta noùi Ta thaáy. 

19) Do vaäy, naøy Kassapa, OÂng phaûi hoïc taäp nhö sau: 'Moät taâm quyù thaät saéc saûo seõ phaûi ñöôïc thieát laäp giöõa caùc vò Tröôûng laõo, nieân thieáu vaø trung nieân'. Naøy Kassapa, OÂng phaûi hoïc taäp nhö vaäy. 

20) Do vaäy, naøy Kassapa, OÂng phaûi hoïc taäp nhö sau: 'Phaøm phaùp gì toâi nghe, lieân heä ñeán thieän, sau khi ñaëc bieät chuù yù, taùc yù, taäp trung taát caû taâm (löïc), taát caû phaùp aáy toâi ñeàu loùng tai nghe'. Naøy Kassapa, OÂng phaûi hoïc taäp nhö vaäy. 

21) Do vaäy, naøy Kassapa, OÂng phaûi hoïc taäp nhö sau: 'Phaøm nieäm gì thuoäc veà thaân haønh, caâu höõu vôùi hyû, ta seõ khoâng boû nieäm aáy'. Naøy Kassapa, OÂng phaûi hoïc taäp nhö vaäy". 

22) Roài naøy Hieàn giaû, Theá Toân sau khi giaùo giôùi ta vôùi lôøi giaùo giôùi aáy, lieàn töø choã ngoài ñöùng daäy vaø ra ñi. 

23) Trong baûy ngaøy, naøy Hieàn giaû, ñang coøn phieàn naõo, ta aên moùn aên cuûa quoác ñoä, ñeán ngaøy thöù taùm, chaùnh trí khôûi leân. 

24) Roài naøy Hieàn giaû, Theá Toân töø treân ñöôøng böôùc xuoáng vaø ñi ñeán moät goác caây. 

25) Roài naøy Hieàn giaû, ta xaáp tö taám y Taêng-giaø-leâ laøm baèng vaûi caét, roài baïch Theá Toân: 

"-- Baïch Theá Toân, Theá Toân haõy ngoài xuoáng ôû ñaây, ñeå con ñöôïc haïnh phuùc an laïc laâu daøi". 

26) Naøy Hieàn giaû, Theá Toân ngoài xuoáng treân choã ñaõ soaïn saün. 

27) Sau khi ngoài xuoáng, naøy Hieàn giaû, Theá Toân noùi vôùi ta: 

"-- Thaät laø meàm dòu, naøy Kassapa, laø taám y Taêng-giaø-leâ naøy laøm baèng vaûi caét cuûa OÂng". 

"-- Baïch Theá Toân, mong raèng Theá Toân nhaän laáy taám y laøm baèng vaûi caét naøy töø nôi con, vì loøng töø maãu ñoái vôùi con". 

28) "-- Naøy Kassapa, OÂng coù duøng taám y phaán taûo laøm baèng vaûi gai thoâ, ñaùng ñöôïc quaêng boû cuûa Ta khoâng?". 

" -- Con seõ duøng, baïch Theá Toân, taám y phaán taûo laøm baèng vaûi gai thoâ, ñaùng ñöôïc quaêng boû cuûa Theá Toân". 

29) Nhö vaäy, naøy Hieàn giaû, ta cuùng cho Theá Toân taám y Taêng-giaø-leâ laøm baèng vaûi caét; coøn ta thôøi duøng taám y phaán taûo cuûa Theá Toân, laøm baèng vaûi gai thoâ ñaùng ñöôïc quaêng boû. 

30) Vaø naøy Hieàn giaû, neáu ai coù noùi veà ta moät caùch chôn chaùnh, thôøi ta laø con ruoät Theá Toân, sanh ra töø mieäng, do phaùp sanh, do phaùp hoùa sanh, thöøa töï Chaùnh phaùp vaø ñaõ nhaän ñöôïc taám y phaán taûo, laøm baèng vaûi gai thoâ, ñaùng ñöôïc quaêng boû. 

31) Naøy Hieàn giaû, tuøy theo mong muoán, ta ly duïc, ly baát thieän phaùp, chöùng ñaït vaø an truù Thieàn thöù nhaát, moät traïng thaùi hyû laïc do ly duïc sanh, coù taàm, coù töù. 

32-46) Vaø naøy Hieàn giaû, tuøy theo mong muoán, ta... (chín thöù ñeä ñònh vaø naêm thaéng trí)... 

47) Vaø naøy Hieàn giaû, do ñoaïn taän caùc laäu hoaëc, ngay trong hieän taïi ta töï mình vôùi thaéng trí chöùng ngoä, chöùng ñaït, vaø an truù voâ laäu taâm giaûi thoaùt, tueä giaûi thoaùt. 

48) Naøy Hieàn giaû, ai nghó raèng coù theå che ñaäy saùu thaéng trí cuûa ta ñöôïc, thôøi khoâng khaùc gì nghó raèng coù theå laáy moät laù caây ta-la maø che ñaäy moät con voi lôùn ñeán baûy hay taùm khuyûu tay röôõi beà cao. 

49) Nhöng Tyû-kheo-ni Thullatissaø ñaõ töø boû ñôøi soáng Phaïm haïnh. 

XII. Sau Khi Cheát (Taïp 32.1, Ngoaïi Ñaïo, Ñaïi 2, 226a) (Bieät Taïp 6.14, Ñaïi 2, 419a) (S.ii.222). 

1) Moät thôøi Toân giaû Mahaø Kassapa vaø Toân giaû Saøriputta truù ôû Baøraønasi (Ba-la-naïi), taïi Isipatana (chö Tieân ñoïa xöù), ôû Migadaya (Loäc Uyeån). 

2) Roài Toân giaû Saøriputta, vaøo buoåi chieàu töø choã Thieàn tònh ñoäc cö ñöùng daäy, ñi ñeán Toân giaû Mahaø Kassapa; sau khi ñeán, noùi leân nhöõng lôøi chaøo ñoùn hoûi thaêm; sau khi noùi leân nhöõng lôøi chaøo ñoùn hoûi thaêm, lieàn ngoài xuoáng moät beân. 

3) Ngoài xuoáng moät beân, Toân giaû Saøriputta noùi vôùi Toân giaû Mahaø Kassapa: 

-- Naøy Hieàn giaû Kassapa, coù phaûi Nhö Lai coù toàn taïi sau khi cheát khoâng? 

-- Naøy Hieàn giaû, Theá Toân khoâng coù tuyeân boá: "Nhö Lai coù toàn taïi sau khi cheát". 

4) -- Nhö vaäy, naøy Hieàn giaû, coù phaûi Nhö Lai khoâng toàn taïi sau khi cheát? 

-- Cuõng vaäy, naøy Hieàn giaû, Theá Toân khoâng coù tuyeân boá: "Nhö Lai khoâng toàn taïi sau khi cheát". 

5) -- Nhö vaäy, naøy Hieàn giaû, coù phaûi Nhö Lai coù toàn taïi, vaø khoâng toàn taïi sau khi cheát? 

-- Naøy Hieàn giaû, Theá Toân khoâng coù tuyeân boá: "Nhö Lai coù toàn taïi vaø khoâng coù toàn taïi sau khi cheát". 

6) -- Vaäy naøy Hieàn giaû, coù phaûi Nhö Lai khoâng coù toàn taïi vaø khoâng khoâng toàn taïi sau khi cheát? 

-- Cuõng vaäy, naøy Hieàn giaû, Theá Toân khoâng coù tuyeân boá: "Nhö Lai khoâng toàn taïi vaø khoâng khoâng toàn taïi sau khi cheát". 

7) Naøy Hieàn giaû, vì sao Theá Toân khoâng coù tuyeân boá nhö vaäy? Vì ñaây, naøy Hieàn giaû, khoâng ñöa ñeán lôïi ích, khoâng ñöa ñeán cöùu caùnh Phaïm haïnh, khoâng ñöa ñeán yeám ly, ly tham, an tònh, thaéng trí, giaùc ngoä, Nieát-baøn. Do vaäy, Theá Toân khoâng coù tuyeân boá nhö vaäy. 

8) Vaäy naøy Hieàn giaû, Theá Toân tuyeân boá caùi gì? 

"Ñaây laø khoå", naøy Hieàn giaû, Theá Toân ñaõ tuyeân boá. "Ñaây laø khoå taäp", Theá Toân ñaõ tuyeân boá. "Ñaây laø khoå dieät", Theá Toân ñaõ tuyeân boá. "Ñaây laø con ñöôøng ñöa ñeán khoå dieät", Theá Toân ñaõ tuyeân boá. 

9) Vì sao, naøy Hieàn giaû, Theá Toân ñaõ tuyeân boá nhö vaäy? 

Vì ñaây, naøy Hieàn giaû, ñöa ñeán lôïi ích, ñöa ñeán cöùu caùnh Phaïm haïnh, ñöa ñeán yeám ly, ly tham, an tònh, thaéng trí, giaùc ngoä, Nieát-baøn. Do vaäy, Theá Toân ñaõ tuyeân boá nhö vaäy. 

XIII. Töôïng Phaùp (Taïp 32.2 Phaùp Giaûm Dieät, Ñaïi 2, 226b (Bieät Taïp 6.15, Ñaïi 2, 419b) (S.ii,223) 

1) Nhö vaày toâi nghe. 

Moät thôøi Theá Toân truù ôû Saøvatthi, Jetavana, vöôøn oâng Anaøthapindika. 

2) Roài Toân giaû Mahaø Kassapa ñi ñeán Theá Toân; sau khi ñeán, ñaûnh leã Theá Toân, roài ngoài xuoáng moät beân. 

3) Ngoài xuoáng moät beân, Toân giaû Mahaø Kassapa baïch Theá Toân: 

-- Baïch Theá Toân, do nhaân gì, do duyeân gì, thuôû tröôùc, hoïc giôùi coù ít hôn nhöng caùc Tyû-kheo chöùng ñaéc chaùnh trí nhieàu hôn? Baïch Theá Toân, do nhaân gì, do duyeân gì, ngaøy nay hoïc giôùi coù nhieàu hôn, nhöng caùc Tyû-kheo chöùng ñaéc chaùnh trí ít hôn?. 

4) -- Söï vieäc xaûy ra nhö vaäy, naøy Kassapa, trong thôøi caùc chuùng sanh suy giaûm, trong thôøi dieäu phaùp bieán maát, thôøi nhieàu hôn laø caùc hoïc giôùi, ít hôn laø caùc Tyû-kheo chöùng ñaéc chaùnh trí. 

5) Naøy Kassapa, dieäu phaùp khoâng bieán maát cho ñeán khi naøo töôïng phaùp khoâng hieän ra ôû ñôøi. Vaø Kassapa khi naøo töôïng phaùp hieän ra ôû ñôøi, thôøi dieäu phaùp bieán maát. 

6) Ví nhö, naøy Kassapa, vaøng (thaät) khoâng bieán maát khi naøo vaøng giaû chöa hieän ra ôû ñôøi. Vaø naøy Kassapa, khi naøo vaøng giaû hieän ra ôû ñôøi, thôøi vaøng (thaät) bieán maát. 

7) Cuõng vaäy, naøy Kassapa, dieäu phaùp khoâng bieán maát, khi naøo töôïng phaùp chöa hieän ra ôû ñôøi. Vaø naøy Kassapa, khi naøo töôïng phaùp hieän ra ôû ñôøi, thôøi dieäu phaùp bieán maát. 

8-11) Naøy Kassapa, ñòa giôùi khoâng laøm dieäu phaùp bieán maát, thuûy giôùi... hoûa giôùi... phong giôùi khoâng laøm dieäu phaùp bieán maát. 

12) ÔÛ ñaây, khi naøo caùc ngöôøi ngu coù maët, chính hoï laøm dieäu phaùp bieán maát. 

13) Ví nhö, naøy Kassapa, chieác thuyeàn bò chìm vì chôû quaù naëng. Khoâng phaûi vì vaäy, naøy Kassapa, dieäu phaùp bò bieán maát. 

14) Naøy Kassapa, coù naêm thoái phaùp khieán cho dieäu phaùp bò hoãn loaïn vaø bieán maát. Theá naøo laø naêm? 

15) ÔÛ ñaây, naøy Kassapa, caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo-ni, nam cö só, nöõ cö só soáng khoâng toân kính, khoâng tuøy thuaän baäc Ñaïo Sö, soáng khoâng toân kính, khoâng tuøy thuaän Chaùnh phaùp, soáng khoâng toân kính, khoâng tuøy thuaän chuùng Taêng, soáng khoâng toân kính, khoâng tuøy thuaän hoïc giôùi, soáng khoâng toân kính, khoâng tuøy thuaän ñoái vôùi Thieàn ñònh. 

Naøy Kassapa, chính nhöõng thoái phaùp naøy ñöa ñeán söï hoãn loaïn, söï bieán maát cuûa dieäu phaùp. 

16) Vaø coù naêm phaùp, naøy Kassapa, ñöa ñeán söï an truù, beàn vöõng, khoâng bieán maát cuûa dieäu phaùp. Theá naøo laø naêm? 

17) ÔÛ ñaây, naøy Kassapa, caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo-ni, nam cö só, nöõ cö só soáng kính troïng, tuøy thuaän baäc Ñaïo Sö, soáng kính troïng, tuøy thuaän Chaùnh phaùp, soáng kính troïng, tuøy thuaän chuùng Taêng, soáng kính troïng, tuøy thuaän hoïc giôùi, soáng kính troïng tuøy thuaän Thieàn ñònh. 

18) Chính naêm phaùp naøy, naøy Kassapa, ñöa ñeán söï an truù, beàn vöõng, khoâng bieán maát cuûa dieäu phaùp.