94. I. Thaâu Nhieáp (S.iv,70) 

1) ... 

2) -- Coù saùu xuùc xöù naøy, naøy caùc Tyû-kheo, khoâng nhieáp phuïc, khoâng phoøng hoä, khoâng baûo veä, khoâng thaâu nhieáp, ñem laïi ñau khoå. Theá naøo laø saùu? 

3-5) Maét xuùc xöù, naøy caùc Tyû-kheo, khoâng nhieáp phuïc, khoâng phoøng hoä, khoâng baûo veä, khoâng thaâu nhieáp, ñem laïi ñau khoå... Tai... Muõi... 

6-7) ... Löôõi... Thaân... 

8) Y Ù xuùc xöù, naøy caùc Tyû-kheo, khoâng nhieáp phuïc, khoâng phoøng hoä, khoâng baûo veä, khoâng thaâu nhieáp, ñem laïi ñau khoå. 

9) Saùu xuùc xöù naøy, naøy caùc Tyû-kheo, khoâng nhieáp phuïc, khoâng phoøng hoä, khoâng baûo veä, khoâng thaâu nhieáp, ñem laïi ñau khoå. 

10) Coù saùu xuùc naøy, naøy caùc Tyû-kheo, kheùo nhieáp phuïc, kheùo phoøng hoä, kheùo baûo veä, kheùo thaâu nhieáp, ñem laïi an laïc. Theá naøo laø saùu? 

11-13) Maét xuùc xöù, naøy caùc Tyû-kheo, kheùo nhieáp phuïc, kheùo phoøng hoä, kheùo baûo veä, kheùo thaâu nhieáp, ñem laïi an laïc... Tai... Muõi... 

14-15) ... Löôõi... Thaân... 

16) Y Ù xuùc xöù, naøy caùc Tyû-kheo, kheùo nhieáp phuïc, kheùo phoøng hoä, kheùo baûo veä, kheùo thaâu nhieáp, ñem laïi an laïc. 

17) Saùu xuùc xöù naøy, naøy caùc Tyû-kheo, kheùo nhieáp phuïc, kheùo phoøng hoä, kheùo baûo veä, kheùo thaâu nhieáp, ñem laïi an laïc. 

18) Theá Toân noùi nhö vaäy. Noùi nhö vaäy xong, baäc Ñaïo Sö laïi noùi theâm: 

1) Hôõi caùc vò Tyû-kheo,  
Chính saùu xuùc xöù naøy, 
Choã naøo khoâng thaâu nhieáp, 
Choã aáy coù ñau khoå. 
Nhöõng ai hoïc bieát ñöôïc, 
Cheá ngöï, phoøng hoä chuùng, 
Vôùi loøng tin laøm baïn, 
Soáng thoaùt ly duïc voïng. 

2) Thaáy saéc phaùp khaû aùi,  
Thaáy saéc khoâng khaû aùi, 
Haõy nhieáp phuïc ñöôøng tham, 
Ñoái caùc saéc khaû aùi, 
Chôù khieán yù nhieãm oâ: 
"Ñoái saéc, ta khoâng thích". 

3) Sau khi nghe caùc tieáng, 
Khaû aùi, khoâng khaû aùi, 
Chôù ñeå taâm say meâ, 
Vôùi caùc tieáng khaû aùi. 
Haõy nhieáp phuïc loøng saân, 
Vôùi tieáng khoâng khaû aùi, 
Chôù khieán yù nhieãm oâ: 
"Ñoái tieáng, ta khoâng thích". 

4) Sau khi ngöûi caùc höông,  
Thôm dòu, thaät khaû aùi, 
Sau khi ngöûi caùc höông, 
Baát tònh, thaät ñaùng gheùt; 
Haõy nhieáp phuïc loøng saân, 
Ñoái caùc höông ñaùng gheùt, 
Coøn ñoái höông khaû aùi, 
Chôù ñeå duïc chi phoái. 

5) Neám xong vò ngon ngoït,  
Vaø neám vò khoâng ngon, 
Chôù coù sanh tham luyeán, 
Khi höôûng neám vò ngon, 
Chôù noùi lôøi choáng ñoái, 
Khi neám vò khoâng ngon. 

6) Khi caûm thoï laïc xuùc,  
Chôù ñaém say tham luyeán, 
Khi caûm thoï khoå xuùc, 
Chôù bò xuùc ñoäng maïnh. 
Ñoái vôùi caû hai xuùc, 
Laïc, khoå ñeàu nieäm xaû, 
Khoâng thích, khoâng choáng ñoái, 
Baát cöù loaïi xuùc naøo. 

7) Ñoái vôùi caùc ngöôøi khaùc,  
Meâ theo hyù luaän töôûng, 
Hoï meâ theo hyù luaän, 
Hoï haønh theo hö töôûng; 
Haõy ñoaïn tröø taát caû, 
Gia söï do yù taïo, 
Haõy nhieáp caùc haønh ñoäng, 
Höôùng ñeán haïnh vieãn ly. 

8) Nhö vaäy ñoái saùu xöù,  
Khi yù kheùo tu taäp, 
Neáu coù caûm xuùc gì, 
Taâm khoâng bò dao ñoäng. 
Tyû-kheo haõy nhieáp phuïc, 
Caû hai tham saân aáy, 
Haõy ñeán bôø beân kia, 
Vöôït buoäc raøng sanh töû.

1) ... 

2) Roài Toân giaû Maølukyaputta ñi ñeán Theá Toân... 

3) Ngoài xuoáng moät beân, Toân giaû Maølukyaputta baïch Theá Toân: 

-- Laønh thay, baïch Theá Toân, neáu Theá Toân thuyeát phaùp vaén taét cho con. Sau khi nghe phaùp cuûa Theá Toân, con seõ soáng moät mình, an tònh, khoâng phoùng daät, nhieät taâm, tinh caàn. 

4) -- ÔÛ ñaây, naøy Maølukyaputta, nay Ta noùi gì vôùi caùc Tyû-kheo treû tuoåi, khi OÂng laø moät Tyû-kheo giaø yeáu, nieân cao, ñaïi laõo, ñaõ ñeán tuoåi tröôûng thöôïng, ñaõ ñeán cuoái cuoäc ñôøi, laïi yeâu caàu Ta giaùo giôùi moät caùch vaén taét? 

5) -- Baïch Theá Toân, daàu cho con giaø yeáu, nieân cao, ñaïi laõo, ñaõ ñeán tuoåi tröôûng thöôïng, ñaõ ñeán cuoái cuoäc ñôøi, mong Theá Toân haõy thuyeát phaùp vaén taét cho con! Mong Thieän Theä haõy thuyeát phaùp vaén taét cho con! Chaéc chaén con seõ hieåu yù nghóa lôøi Theá Toân giaûng. Chaéc chaén con seõ trôû thaønh ngöôøi thöøa töï phaùp cuûa Theá Toân. 

6) -- OÂng nghó theá naøo, naøy Maølukyaputta? Caùc saéc do maét nhaän thöùc, OÂng khoâng thaáy, tröôùc ñaây OÂng khoâng thaáy, nay OÂng khoâng thaáy, vaø OÂng khoâng muoán thaáy; ôû ñaây ñoái vôùi chuùng, OÂng coù loøng duïc, tham hay khaùt aùi khoâng? 

-- Thöa khoâng, baïch Theá Toân. 

7) -- Caùc tieáng do tai nhaän thöùc, OÂng khoâng nghe, tröôùc ñaây OÂng khoâng nghe, nay OÂng khoâng nghe, vaø OÂng khoâng muoán nghe; ôû ñaây ñoái vôùi chuùng, OÂng coù loøng duïc, tham hay khaùt aùi hay khoâng? 

-- Thöa khoâng, baïch Theá Toân. 

8) -- Caùc höông do muõi nhaän thöùc, OÂng khoâng ngöûi, tröôùc ñaây OÂng khoâng ngöûi, nay OÂng khoâng ngöûi, vaø OÂng khoâng muoán ngöûi; ôû ñaây ñoái vôùi chuùng, OÂng coù loøng duïc, tham hay khaùt aùi khoâng? 

-- Thöa khoâng, baïch Theá Toân. 

9) -- Caùc vò do löôõi nhaän thöùc, OÂng khoâng neám, tröôùc ñaây OÂng khoâng neám, nay OÂng khoâng neám, vaø OÂng khoâng muoán neám; ôû ñaây ñoái vôùi chuùng, OÂng coù loøng duïc, tham hay khaùt aùi khoâng? 

-- Thöa khoâng, baïch Theá Toân. 

10) -- Caùc xuùc do thaân nhaän thöùc, OÂng khoâng caûm thoï, tröôùc ñaây OÂng khoâng caûm thoï, nay OÂng khoâng caûm thoï, vaø OÂng khoâng muoán caûm thoï; ôû ñaây ñoái vôùi chuùng, OÂng coù loøng duïc, tham hay khaùt aùi khoâng? 

-- Thöa khoâng, baïch Theá Toân. 

11) -- Caùc phaùp do yù thöùc nhaän thöùc, OÂng khoâng nhaän thöùc, tröôùc ñaây OÂng khoâng nhaän thöùc, vaø OÂng khoâng muoán nhaän thöùc;ôû ñaây ñoái vôùi chuùng, OÂng coù loøng duïc, tham hay khaùt aùi khoâng? 

-- Thöa khoâng, baïch Theá Toân. 

12) -- Vaø ôû ñaây, naøy Maølukyaputta, ñoái vôùi caùc phaùp ñöôïc thaáy, ñöôïc nghe, ñöôïc caûm nhaän, ñöôïc bieát ñeán, OÂng seõ chæ thaáy ñöôïc vôùi nhöõng vaät thaáy ñöôïc, seõ chæ nghe ñöôïc vôùi nhöõng vaät nghe ñöôïc, seõ chæ caûm nhaän ñöôïc ñoái vôùi nhöõng vaät caûm nhaän ñöôïc, seõ chæ nhaän bieát ñöôïc ñoái vôùi nhöõng vaät coù theå nhaän bieát ñöôïc. 

13) Vì raèng, naøy Maølukyaputta, ñoái vôùi caùc phaùp ñöôïc thaáy, ñöôïc nghe, ñöôïc caûm nhaän, ñöôïc bieát ñeán, OÂng seõ chæ thaáy ñöôïc vôùi nhöõng vaät thaáy ñöôïc, chæ nghe ñöôïc vôùi nhöõng vaät nghe ñöôïc, chæ caûm nhaän ñöôïc ñoái vôùi nhöõng vaät caûm nhaän ñöôïc, chæ nhaän bieát ñöôïc ñoái vôùi nhöõng vaät nhaän bieát ñöôïc. Cho neân, naøy Maølukyaputta, OÂng khoâng coù vì caùi aáy. Do vì, naøy Maølukyaputta, OÂng khoâng coù vì caùi aáy, neân OÂng khoâng coù: "ÔÛ nôi ñaây". Do vì, naøy Maølukyaputta, OÂng khoâng coù: "ÔÛ nôi ñaây", do vaäy, naøy Maølukyaputta, OÂng seõ khoâng coù ñôøi naøy, ñôøi sau, vaø giöõa hai ñôøi aáy. Ñaây laø söï chaám döùt khoå ñau. 

14) -- Baïch Theá Toân, lôøi giaûng vaén taét naøy cuûa Theá Toân, con hieåu moät caùch roäng raõi nhö sau: 

1) Thaáy saéc, nieäm meâ say,  
Taùc yù ñeán aùi töôùng, 
Taâm tham ñaém caûm thoï, 
Tham luyeán saéc an truù. 
Vò aáy, thoï taêng tröôûng, 
Nhieàu loaïi, töø saéc sinh, 
Tham duïc vaø haïi taâm, 
Naõo haïi taâm vò aáy, 
Nhö vaäy, khoå tích luõy, 
Ñöôïc goïi xa Nieát - baøn. 

2) Nghe tieáng, nieäm meâ say,  
Taùc yù ñeán aùi töôùng, 
Taâm tham ñaém caûm thoï, 
Tham luyeán tieáng an truù. 
Vò aáy, thoï taêng tröôûng, 
Nhieàu loaïi, töø tieáng sanh, 
Tham duïc vaø haïi taâm, 
Naõo haïi taâm vò aáy, 
Nhö vaäy, khoå tích luõy, 
Ñöïôc goïi xa Nieát-baøn. 

3) Ngöûi höông, nieäm meâ say,  
Taùc yù ñeán aùi töôùng, 
Taâm tham ñaém caûm thoï, 
Tham luyeán tieáng an truù. 
Vò aáy, thoï taêng tröôûng, 
Nhieàu loaïi, töø tieáng sanh, 
Tham duïc vaø haïi taâm, 
Naõo haïi taâm vò aáy, 
Nhö vaäy, khoå tích luõy, 
Ñöôïc goïi xa Nieát-baøn. 

4) Neám vò, nieäm meâ say,  
Taùc yù ñeán aùi töôùng, 
Taâm tham ñaém caûm thoï, 
Tham luyeán vò an truù. 
Vò aáy, thoï taêng tröôûng, 
Nhieàu loaïi, töø vò sanh, 
Tham duïc vaø haïi taâm, 
Naõo haïi taâm vò aáy, 
Nhö vaäy, khoå tích luõy, 
Ñöôïc goïi xa Nieát-baøn. 

5) Caûm xuùc, nieäm meâ say,  
Taùc yù ñeán aùi töôùng, 
Taâm tham ñaém caûm thoï, 
Tham luyeán xuùc an truù. 
Vò aáy, thoï taêng tröôûng, 
Nhieàu loaïi, töø xuùc sanh, 
Tham duïc vaø haïi taâm, 
Naõo haïi taâm vò aáy, 
Nhö vaäy, khoå tích luõy, 
Ñöôïc goïi xa Nieát-baøn. 

6) Bieát phaùp, nieäm meâ say,  
Taùc yù ñeán aùi töôùng 
Taâm tham ñaém caûm thoï, 
Tham luyeán phaùp an truù. 
Vò aáy, thoï taêng tröôûng, 
Nhieàu loaïi, töø phaùp sanh, 
Tham duïc vaø haïi taâm, 
Naõo haïi taâm vò aáy, 
Nhö vaäy, khoå tích luõy, 
Ñöôïc goïi xa Nieát-baøn 

7) Vò aáy khoâng tham saéc,  
Thaáy saéc, khoâng aùi luyeán, 
Taâm khoâng dính caûm thoï, 
Khoâng luyeán saéc an truù. 
Theo saéc, vò aáy thaáy, 
Tuøy saéc, thoï caûm giaùc, 
Tieâu moøn, khoâng tích luõy, 
Nhö vaäy, chaùnh nieäm haønh, 
Nhö vaäy, khoå khoâng chöùa. 
Ñöôïc goïi gaàn Nieát-baøn 

8) Vò aáy khoâng tham tieáng,  
Nghe tieáng, khoâng aùi luyeán, 
Taâm khoâng dính caûm thoï, 
Khoâng luyeán tieáng an truù. 
Theo tieáng, vò aáy nghe, 
Tuøy tieáng, thoï caûm giaùc. 
Tieâu moøn, khoâng tích luõy, 
Nhö vaäy, chaùnh nieäm haønh, 
Nhö vaäy, khoå khoâng chöùa, 
Ñöôïc goïi gaàn Nieát-baøn. 

9) Vò aáy khoâng tham höông,  
Ngöûi höông, khoâng aùi luyeán, 
Taâm khoâng dính caûm thoï, 
Khoâng luyeán höông an truù. 
Theo höông, vò aáy ngöûi, 
Tuøy höông, thoï caûm giaùc, 
Tieâu moøn, khoâng tích luõy, 
Nhö vaäy, chaùnh nieäm haønh, 
Nhö vaäy, khoå khoâng chöùa. 
Ñöôïc goïi gaàn Nieát-baøn. 

10) Vò aáy khoâng tham vò,  
Neám vò, khoâng aùi luyeán, 
Taâm khoâng dính caûm thoï, 
Khoâng luyeán vò an truù. 
Theo vò, vò aáy neám. 
Tuøy vò, thoï caûm giaùc, 
Tieâu moøn, khoâng tích luõy, 
Nhö vaäy, chaùnh nieäm haønh, 
Nhö vaäy, khoå khoâng chöùa. 
Ñöôïc goïi gaàn Nieát-baøn. 

11) Vò aáy khoâng tham xuùc,  
Caûm xuùc, khoâng aùi luyeán, 
Taâm khoâng dính caûm thoï, 
Khoâng luyeán xuùc an truù, 
Theo xuùc, vò aáy caûm, 
Tuøy xuùc, thoï caûm giaùc, 
Tieâu moøn, khoâng tích luõy, 
Nhö vaäy, chaùnh nieäm haønh, 
Nhö vaäy, khoå khoâng chöùa, 
Ñöôïc goïi gaàn Nieát-baøn. 

12) Vò aáy khoâng tham phaùp,  
Bieát phaùp, khoâng aùi luyeán, 
Taâm khoâng dính caûm thoï, 
Khoâng luyeán phaùp an truù. 
Theo phaùp, vò aáy caûm, 
Tuøy phaùp, thoï caûm giaùc, 
Tieâu moøn, khoâng tích luõy, 
Nhö vaäy, chaùnh nieäm haønh, 
Nhö vaäy, khoå khoâng chöùa, 
Ñöôïc goïi gaàn Nieát-baøn.

15) -- Laønh thay, laønh thay, naøy Maølukyaputta! Laønh thay, naøy Maølukyaputta, lôøi noùi vaén taét cuûa Ta, OÂng ñaõ hieåu yù nghóa moät caùch roäng raõi: 

1) Thaáy saéc, nieäm meâ say,  
Taùc yù ñeán aùi töôùng, 
Taâm tham ñaém caûm thoï, 
Tham luyeán saéc an truù. 
Vò aáy, thoï taêng tröôûng, 
Nhieàu loaïi, töø saéc sanh. 
Tham duïc vaø haïi taâm, 
Naõo haïi taâm vò aáy, 
Nhö vaäy, khoå tích luõy, 
Ñöôïc goïi xa Nieát-baøn. 

2) - 11) ... 

12) Vò aáy khoâng tham phaùp,  
Bieát phaùp, khoâng aùi luyeán, 
Taâm khoâng dính caûm thoï, 
Khoâng luyeán phaùp an truù. 
Theo phaùp, vò aáy caûm, 
Tuøy phaùp, thoï caûm giaùc, 
Tieâu moøn, khoâng tích luõy, 
Nhö vaäy, chaùnh nieäm haønh, 
Nhö vaäy, khoå khoâng chöùa, 
Ñöôïc goïi gaàn Nieát-baøn.

16) Roài Toân giaû Maølukyaputta, sau khi hoan hyû, tín thoï lôøi Theá Toân daïy, töø choã ngoài ñöùng daäy, ñaûnh leã Theá Toân, thaân phía höõu höôùng veà Ngaøi, roài ra ñi. 

17) Roài Toân giaû Maølukyaputta soáng moät mình, an tònh, khoâng phoùng daät, nhieät taâm, tinh caàn, khoâng bao laâu, chöùng ñöôïc muïc ñích maø caùc thieän gia nam töû chôn chaùnh xuaát gia, töø boû gia ñình, soáng khoâng gia ñình, chính laø voâ thöôïng cöùu caùnh Phaïm haïnh ngay trong hieän taïi, töï mình vôùi thaéng trí, chöùng ngoä, chöùng ñaït vaø an truù. Vò aáy bieát roõ: "Sanh ñaõ taän, Phaïm haïnh ñaõ thaønh, nhöõng vieäc neân laøm ñaõ laøm, khoâng coøn trôû lui traïng thaùi naøy nöõa". 

18) Vaø Toân giaû Maølukyaputta trôû thaønh moät vò A-la-haùn nöõa. 

96. III. Thoái Ñoïa (Parihaønam) (S.iv,76) 

1) ... 

2) -- Naøy caùc Tyû-kheo, Ta seõ thuyeát cho caùc OÂng veà phaùp thoái ñoïa, phaùp baát thoái ñoïa vaø saùu thaéng xöù. 

3) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø phaùp thoái ñoïa? 

4-6) ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo sau khi maét thaáy saéc, caùc aùc, baát thieän phaùp; caùc öùc nieäm tö duy lieân heä ñeán kieát söû ñöôïc khôûi leân. Neáu Tyû-kheo ñoùn nhaän chuùng (adhivaøseti), khoâng töø boû, khoâng ñoaïn tröø, khoâng tieâu dieät, khoâng khieán chuùng khoâng theå sanh khôûi, thôøi naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo aáy caàn phaûi hieåu raèng: "Ta laøm thoái thaát caùc thieän phaùp". Ñaây Theá Toân goïi laø phaùp thoái ñoïa,... tai nghe tieáng... muõi ngöûi höông... 

7-8) ... löôõi neám vò... thaân caûm xuùc... 

9) Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, sau khi yù nhaän thöùc phaùp, caùc aùc, baát thieän phaùp; caùc öùc nieäm tö duy lieân heä ñeán kieát söû ñöôïc khôûi leân. Neáu Tyû-kheo ñoùn nhaän chuùng, khoâng töø boû, khoâng ñoaïn tröø, khoâng tieâu dieät, khoâng khieán chuùng khoâng theå sanh khôûi, thôøi naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo aáy caàn phaûi hieåu raèng: "Ta laøm thoái thaát caùc thieän phaùp". Ñaây Theá Toân goïi laø phaùp thoái ñoïa. 

10) Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laø phaùp thoái ñoïa. 

11) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, nhö theá naøo laø phaùp baát thoái ñoïa. 

12-24) ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo sau khi maét thaáy saéc, caùc aùc, baát thieän phaùp; caùc öùc nieäm tö duy lieân heä ñeán kieát söû ñöôïc khôûi leân. Naøy caùc Tyû-kheo, neáu Tyû-kheo khoâng coù ñoùn nhaän chuùng, töø boû, ñoaïn tröø, tieâu dieät, khieán chuùng khoâng theå sanh khôûi, thôøi naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo aáy caàn phaûi hieåu raèng: "Ta khoâng laøm thoái thaát caùc thieän phaùp". Ñaây Theá Toân goïi laø phaùp baát thoái ñoïa.... tai nghe tieáng... muõi ngöûi höông... 

15-16) ... löôõi neám vò... thaân caûm xuùc... 

17) ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, sau khi yù nhaän thöùc phaùp, caùc aùc, baát thieän phaùp; caùc öùc nieäm tö duy lieân heä ñeán kieát söû ñöôïc khôûi leân. Naøy caùc Tyû-kheo, neáu Tyû-kheo khoâng coù ñoùn nhaän chuùng, töø boû, ñoaïn tröø, tieâu dieät, khieán chuùng khoâng theå sanh khôûi, thôøi naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo aáy caàn phaûi hieåu raèng: "Ta khoâng laøm thoái thaát caùc thieän phaùp". Ñaây Theá Toân goïi laø phaùp baát thoái ñoïa. 

18) Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laø phaùp baát thoái ñoïa. 

19) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø saùu thaéng xöù? 

20-24) ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, moät Tyû-kheo sau khi maét thaáy saéc, caùc aùc, baát thieän phaùp; caùc öùc nieäm tö duy lieân heä ñeán kieát söû khoâng khôûi leân. Naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo aáy caàn phaûi hieåu raèng: "Xöù naøy ñaõ ñöôïc nhieáp phuïc". Vaø Theá Toân goïi ñaây laø thaéng xöù... tai...muõi... löôõi... thaân... 

25) Laïi nöõa, naøy caùc Tyû-kheo, moät Tyû-kheo sau khi yù nhaän thöùc phaùp, caùc aùc baát thieän phaùp; caùc öùc nieäm tö duy lieân heä ñeán kieát söû khoâng khôûi leân. Naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo aáy caàn phaûi hieåu raèng: "Xöù naøy ñaõ ñöôïc nhieáp phuïc". Vaø Theá Toân goïi ñaây laø thaéng xöù. 

96. IV. Soáng Phoùng Daät (Pamaødavihaøri) (S.iv,78) 

1) Nhaân duyeân ôû Saøvatthi... 

2) -- Naøy caùc Tyû-kheo, Ta seõ thuyeát cho caùc OÂng veà truù phoùng daät vaø truù khoâng phoùng daät. Haõy laéng nghe. 

3) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø truù phoùng daät? 

4-6) Ai soáng khoâng nhieáp hoä nhaõn caên, naøy caùc Tyû-kheo, thôøi taâm ngöôøi aáy bò nhieãm oâ (vyaøsincati) ñoái vôùi caùc saéc do maét nhaän bieát. Vôùi ngöôøi taâm bò nhieãm oâ thôøi khoâng coù haân hoan. Do khoâng coù haân hoan neân khoâng coù hyû. Do khoâng coù hyû neân khoâng coù khinh an. Do khoâng khinh an neân khoå an truù. Vôùi ngöôøi ñau khoå, taâm khoâng coù theå ñònh tónh. Do taâm khoâng ñònh tónh, caùc phaùp khoâng hieån loä. Do caùc phaùp khoâng hieån loä, ngöôøi aáy ñöôïc goïi laø ngöôøi an truù phoùng daät... nhó caên... tyû caên... 

7-8) ... thieät caên... thaân caên... 

9) Ai soáng khoâng nhieáp hoä yù caên, taâm bò nhieãm oâ ñoái vôùi caùc phaùp do yù nhaän bieát. Vôùi ngöôøi taâm bò nhieãm oâ thôøi khoâng coù haân hoan. Do khoâng haân hoan neân khoâng coù hyû. Do khoâng coù hyû neân khoâng coù khinh an. Do khoâng coù khinh an neân khoå an truù. Vôùi ngöôøi ñau khoå, taâm khoâng coù theå ñònh tónh. Do taâm khoâng ñònh tónh, caùc phaùp khoâng hieån loä. Do caùc phaùp khoâng hieån loä, ngöôøi aáy ñöôïc goïi laø ngöôøi an truù phoùng daät. 

10) Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laø an truù phoùng daät. 

11) Vaø nhö theá naøo, naøy caùc Tyû-kheo, laø an truù khoâng phoùng daät? 

12-14) Ai soáng nhieáp hoä nhaõn caên, taâm khoâng bò nhieãm oâ ñoái vôùi caùc saéc do maét nhaän bieát. Vôùi ngöôøi taâm khoâng bò nhieãm oâ thôøi haân hoan sanh. Do coù haân hoan neân hyû sanh. Do coù hyû sanh neân thaân ñöôïc khinh an. Do thaân khinh an neân caûm laïc thoï. Vôùi ngöôøi an laïc, taâm ñöôïc ñònh tónh. Do taâm ñònh tónh, caùc phaùp ñöôïc hieån loä. Do caùc phaùp ñöôïc hieån loä, ngöôøi aáy ñöôïc goïi laø ngöôøi truù khoâng phoùng daät... nhó caên... tyû caên... 

15-16) ... thieät caên... thaân caên... 

17) Ai soáng nhieáp hoä yù caên, taâm khoâng bò nhieãm oâ ñoái vôùi caùc phaùp do yù nhaän bieát. Vôùi ngöôøi taâm khoâng bò nhieãm oâ thôøi haân hoan sanh. Do coù haân hoan neân hyû sanh. Do coù hyû taâm neân thaân ñöôïc khinh an. Do thaân khinh an neân caûm laïc thoï. Vôùi ngöôøi an laïc, taâm ñöôïc ñònh tónh. Do taâm ñònh tónh, caùc phaùp ñöôïc hieån loä. Do caùc phaùp ñöôïc hieån loä, ngöôøi aáy ñöôïc goïi laø ngöôøi truù khoâng phoùng daät. 

18) Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laø truù khoâng phoùng daät. 

98. V. Nhieáp Hoä (Samvara) (S.iv,79) 

1) ... 

2) -- Naøy caùc Tyû-kheo, Ta seõ giaûng cho caùc OÂng veà nhieáp hoä vaø khoâng nhieáp hoä. Haõy laéng nghe. 

3) Vaø theá naøo, naøy caùc Tyû-kheo, laø khoâng nhieáp hoä? 

4-6) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, coù nhöõng saéc do maét nhaän thöùc khaû laïc, khaû hyû, khaû yù, khaû aùi, lieân heä ñeán duïc, haáp daãn. Neáu moät Tyû-kheo hoan hyû saéc aáy, taùn döông vaø an truù vôùi taâm tham luyeán; thôøi naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo aáy caàn phaûi hieåu raèng: "Ta ñaõ laøm thoái thaát caùc thieän phaùp". Theá Toân goïi ñaây laø phaùp thoái ñoïa... Coù nhöõng tieáng do tai nhaän thöùc... Coù nhöõng höông do muõi nhaän thöùc... 

7-8) Coù nhöõng vò do löôõi nhaän thöùc... Coù nhöõng xuùc do thaân caûm giaùc... 

9) Coù nhöõng phaùp do yù nhaän thöùc khaû laïc, khaû hyû, khaû yù, khaû aùi, lieân heä ñeán duïc, haáp daãn. Neáu moät Tyû-kheo hoan hyû phaùp aáy, taùn döông vaø an truù vôùi taâm tham luyeán; thôøi naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo aáy caàn phaûi hieåu raèng: "Ta ñaõ laøm thoái thaát caùc thieän phaùp". Vaø Theá Toân goïi ñaây laø thoái thaát. 

10) Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laø khoâng nhieáp hoä. 

11) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø nhieáp hoä? 

12-14) Naøy caùc Tyû-kheo, coù nhöõng saéc do maét nhaän thöùc khaû laïc, khaû hyû, khaû yù, khaû aùi, lieân heä ñeán duïc, haáp daãn. Neáu moät Tyû-kheo khoâng hoan hyû saéc aáy, khoâng taùn döông vaø an truù vôùi taâm khoâng tham luyeán; thôøi naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo aáy caàn phaûi hieåu raèng: "Ta khoâng laøm thoái thaát caùc thieän phaùp". Vaø Theá Toân goïi ñaây laø khoâng thoái thaát... Coù nhöõng tieáng do tai nhaän thöùc... Coù nhöõng höông do muõi nhaän thöùc... 

15-16) Coù nhöõng vò do löôõi nhaän thöùc... Coù nhöõng xuùc do thaân caûm giaùc... 

17) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, coù nhöõng phaùp do yù nhaän thöùc khaû laïc, khaû hyû, khaû yù, khaû aùi lieân heä Ñeán duïc, haáp daãn. Neáu moät Tyû-kheo khoâng hoan hyû phaùp aáy, khoâng taùn döông vaø an truù vôùi taâm khoâng tham luyeán; naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo aáy caàn phaûi hieåu raèng: "Ta khoâng laøm thoái thaát caùc thieän phaùp". Vaø Theá Toân goïi ñaây laø khoâng thoái thaát. 

18) Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laø coù nhieáp hoä. 

99. VI. Thieàn Ñònh (S.iv,80) 

1) ... 

2) -- Naøy caùc Tyû-kheo, haõy tu taäp Thieàn ñònh. Naøy caùc Tyû-kheo, moät Tyû-kheo ñöôïc Thieàn ñònh, hieåu roõ nhö thaät. 

3) Vaø hieåu roõ nhö thaät caùi gì? 

4-8)-- Nhö thaät hieåu roõ maét laø voâ thöôøng, nhö thaät hieåu roõ caùc saéc laø voâ thöôøng, nhö thaät hieåu roõ nhaõn thöùc laø voâ thöôøng, nhö thaät hieåu roõ nhaõn xuùc laø voâ thöôøng. Phaøm duyeân nhaõn xuùc khôûi leân caûm thoï gì, laïc, khoå, hay baát khoå baát laïc; nhö thaät hieåu roõ caûm thoï aáy laø voâ thöôøng... tai... muõi... löôõi... thaân... 

9) Nhö thaät hieåu roõ yù laø voâ thöôøng, nhö thaät hieåu roõ caùc phaùp laø voâ thöôøng, nhö thaät hieåu roõ nhaõn thöùc laø voâ thöôøng, nhö thaät hieåu roõ nhaõn xuùc laø voâ thöôøng. Phaøm duyeân yù xuùc, khôûi leân caûm thoï gì, laïc, khoå, hay baát khoå baát laïc; nhö thaät hieåu roõ caûm thoï aáy laø voâ thöôøng. 

10) Naøy caùc Tyû-kheo, haõy tu taäp Thieàn ñònh. Naøy caùc Tyû-kheo, vò Tyû-kheo ñöôïc Thieàn ñònh, hieåu roõ nhö thaät. 

100. VII. Thieàn Tònh (Patisallaøna) (S.iv,80) 

1) ... 

2) -- Naøy caùc Tyû-kheo, haõy haønh trì haïnh Thieàn tònh. Naøy caùc Tyû-kheo, vò Tyû-kheo Thieàn tònh, hieåu roõ nhö thaät. 

3) Vaø hieåu roõ gì nhö thaät? 

4-9) Nhö thaät hieåu roõ maét laø voâ thöôøng, nhö thaät hieåu roõ caùc saéc laø voâ thöôøng, nhö thaät hieåu roõ nhaõn thöùc laø voâ thöôøng, nhö thaät hieåu roõ nhaõn xuùc laø voâ thöôøng. Phaøm duyeân nhaõn xuùc khôûi leân caûm thoï gì, laïc, khoå, hay baát khoå baát laïc; nhö thaät hieåu roõ caûm thoï aáy laø voâ thöôøng... tai... löôõi... thaân... yù... 

10) Naøy caùc Tyû-kheo, haõy haønh trì haïnh Thieàn tònh. Naøy caùc Tyû-kheo, vò Tyû-kheo Thieàn tònh, hieåu roõ nhö thaät. 

101. VIII. Khoâng Phaûi Cuûa Caùc OÂng (S.iv,81) 

1) ... 

2) -- Caùi gì khoâng phaûi cuûa caùc OÂng, naøy caùc Tyû-kheo, haõy töø boû noù. Töø boû noù, seõ ñöa laïi haïnh phuùc an laïc cho caùc OÂng. 

3) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, caùi gì khoâng phaûi cuûa caùc OÂng? 

4-6) Maét, naøy caùc Tyû-kheo, khoâng phaûi cuûa caùc OÂng. Haõy töø boû noù. Töø boû noù, seõ ñöa laïi haïnh phuùc, an laïc cho caùc OÂng. Caùc saéc khoâng phaûi cuûa caùc OÂng. Haõy töø boû chuùng. Töø boû chuùng, seõ ñöa laïi haïnh phuùc, an laïc cho caùc OÂng. Nhaõn thöùc khoâng phaûi cuûa caùc OÂng. Haõy töø boû noù. Töø boû noù, seõ ñöa laïi haïnh phuùc, an laïc cho caùc OÂng. Nhaõn xuùc khoâng phaûi cuûa caùc OÂng. Haõy töø boû noù. Töø boû noù, seõ ñöa laïi haïnh phuùc, an laïc cho caùc OÂng Phaøm duyeân nhaõn xuùc khôûi leân caûm thoï gì, laïc, khoå, hay baát khoå baát laïc; caûm thoï aáy khoâng phaûi cuûa caùc OÂng. Haõy töø boû noù. Töø boû noù, seõ ñöa laïi haïnh phuùc, an laïc cho caùc OÂng... Tai... Muõi... 

7-8) ... Löôõi... Thaân... 

9) Y Ù khoâng phaûi cuûa caùc OÂng. Haõy töø boû noù. Töø boû noù, seõ ñöa laïi haïnh phuùc, an laïc cho caùc OÂng. Caùc phaùp khoâng phaûi cuûa caùc OÂng. Haõy töø boû chuùng. Töø boû chuùng, seõ ñöa laïi haïnh phuùc, an laïc cho caùc OÂng. Y Ù thöùc khoâng phaûi cuûa caùc OÂng. Haõy töø boû noù. Töø boû noù, seõ ñöa laïi haïnh phuùc, an laïc cho caùc OÂng. Y Ù xuùc khoâng phaûi cuûa caùc OÂng. Haõy töø boû noù. Töø boû noù, seõ ñöa laïi haïnh phuùc, an laïc cho caùc OÂng. Phaøm duyeân yù xuùc khôûi leân caûm thoï gì, laïc, khoå, hay baát khoå baát laïc; caûm thoï aáy khoâng phaûi cuûa caùc OÂng. Haõy töø boû noù. Töø boû noù, seõ ñöa laïi haïnh phuùc, an laïc cho caùc OÂng. 

10) Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, trong röøng Thaéng Laâm naøy coù ngöôøi mang ñi, hay mang ñoát, hay laøm theo nhöõng gì ngöôøi aáy muoán, taát caû coû, cuûi, nhaùnh caây hay laù, thôøi caùc OÂng coù nghó nhö sau: "Ngöôøi aáy mang chuùng toâi ñi, hay ñoát chuùng toâi, hay laøm gì chuùng toâi theo yù ngöôøi aáy muoán"? 

-- Thöa khoâng, baïch Theá Toân. 

-- Vì sao? Vì chuùng khoâng phaûi töï ngaõ hay khoâng thuoäc veà töï ngaõ. 

11-16) Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, maét khoâng phaûi cuûa caùc OÂng. Haõy töø boû noù. Töø boû noù, seõ ñöa ñeán haïnh phuùc, an laïc cho caùc OÂng. Caùc saéc khoâng phaûi cuûa caùc OÂng... Nhaõn thöùc khoâng phaûi cuûa caùc OÂng... Nhaõn xuùc khoâng phaûi cuûa caùc OÂng... Do duyeân yù xuùc khôûi leân caûm thoï gì, laïc, khoå, hay baát khoå baát laïc; caûm thoï aáy khoâng phaûi cuûa caùc OÂng. Haõy töø boû noù. Töø boû noù, seõ ñöa ñeán haïnh phuùc, an laïc cho caùc OÂng. 

102. IX. Khoâng Phaûi Cuûa Caùc OÂng (S.iv,82) 

(Nhö kinh treân töø 2 ñeán 9, khoâng coù ví duï). 

103. X. Uddaka (S.iv,83) 

1) ... 

2) -- Uddaka Raømaputta, naøy caùc Tyû-kheo, coù noùi nhö sau: 

"Ta laø baäc minh trí, 
Ta chieán thaéng taát caû, 
Ta ñaøo leân khoå caên, 
Tröôùc kia chöa töøng ñaøo".

3) ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, moät Tyû-kheo noùi moät caùch chaân chaùnh, coù theå noùi nhö sau: 

Ta laø baäc minh trí, 
Ta chieán thaéng taát caû, 
Ta ñaøo leân khoå caên, 
Tröôùc kia, chöa töøng ñaøo.

5) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, nhö theá naøo laø Tyû-kheo chieán thaéng taát caû? Naøy caùc Tyû-kheo, khi naøo Tyû-kheo ñoái vôùi saùu xuùc xöù, sau khi nhö thaät bieát roõ söï taäp khôûi, söï ñoaïn dieät, vò ngoït, söï nguy hieåm vaø söï xuaát ly, ñöôïc giaûi thoaùt khoâng coù chaáp thuû; nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laø Tyû-kheo chieán thaéng taát caû. 

6) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø Tyû-kheo ñaõ ñaøo leân khoå caên tröôùc kia chöa ñöôïc ñaøo? Muït nhoït, naøy caùc Tyû-kheo, laø moät danh töø chæ cho caùi thaân do boán ñaïi taïo thaønh naøy, sanh ra töø cha meï, do côm chaùo nuoâi döôõng, töï taùnh laø voâ thöôøng, bieán hoaïi, mai moät, huûy hoaïi, huûy dieät. Goác reã cuûa muït nhoït, naøy caùc Tyû-kheo, laø ñoàng nghóa vôùi khaùt aùi. Naøy caùc Tyû-kheo, khi naøo Tyû-kheo ñoaïn taän khaùt aùi, chaët ñöùt ñeán goác reã, laøm cho nhö thaân caây ta-la, laøm cho khoâng theå taùi sanh, khoâng coù theå sanh khôûi trong töông lai; nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laø Tyû-kheo ñaõ ñaøo leân khoå caên töø tröôùc chöa ñöôïc ñaøo leân. 

7) Naøy caùc Tyû-kheo, chính laø Uddaka Raømaputta ñaõ noùi leân lôøi noùi nhö sau: 

Ta laø baäc minh trí, 
Ta chieán thaéng taát caû, 
Ta ñaøo leân khoå caên, 
Tröôùc kia chöa töøng ñaøo.

8) ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, moät Tyû-kheo noùi moät caùch chaân chaùnh, coù theå noùi nhö sau: 

Ta laø baäc minh trí, 
Ta chieán thaéng taát caû, 
Ta ñaøo leân khoå caên, 
Tröôùc kia chöa töøng ñaøo.