Ngöôøi Cö Só [ Trôû Veà ] [Home Page]
Töông Öng Saùu Xöù (d)104. I. Ngöôøi Ñöôïc An OÅn, Khoûi Caùc Khoå AÙch (S.iv,85) 1) ... 2) -- Naøy caùc Tyû-kheo, Ta seõ giaûng cho caùc OÂng phaùp moân ñöa ñeán an oån, khoûi caùc khoå aùch, phaùp moân ñuùng phaùp. Haõy laéng nghe. 3) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø phaùp moân ñöa ñeán an oån, khoûi caùc khoå aùch? 4-8) Naøy caùc Tyû-kheo, coù nhöõng saéc do maét nhaän bieát khaû laïc, khaû hyû, khaû yù, khaû aùi, lieân heä ñeán duïc, haáp daãn. Nhöõng saéc aáy ñaõ ñöôïc Nhö Lai ñoaïn taän, caét ñöùt töø goác reã, laøm cho nhö thaân caây ta-la, laøm cho khoâng theå taùi sanh, khoâng theå sanh khôûi trong töông lai. Ñeå ñoaïn taän chuùng, Nhö Lai tuyeân boá caùi aùch. Do vaäy, Nhö Lai ñöôïc goïi laø vò ñaõ ñöôïc an oån, khoûi caùc khoå aùch... coù nhöõng tieáng... coù nhöõng höông... coù nhöõng vò... coù nhöõng xuùc... 9) Naøy caùc Tyû-kheo, coù nhöõng phaùp do yù nhaän bieát khaû laïc, khaû hyû, khaû yù, khaû aùi, lieân heä ñeán duïc, haáp daãn. Nhöõng phaùp aáy ñaõ ñöôïc Nhö Lai ñoaïn taän, caét ñöùt töø goác reã, laøm cho nhö thaân caây ta-la, laøm cho khoâng theå taùi sanh, khoâng theå sanh khôûi trong töông lai. Ñeå ñoaïn taän chuùng, Nhö Lai tuyeân boá caùi aùch. Do vaäy, Nhö Lai ñöôïc goïi laø vò ñaõ ñöôïc an oån khoûi caùc khoå aùch. 10) Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø phaùp moân ñöa ñeán an oån khoûi caùc khoå aùch, laø phaùp moân ñuùng phaùp. 105. II. Chaáp Thuû (S.iv,85) 1) ... 2) -- Naøy caùc Tyû-kheo, do coù maët caùi gì, do chaáp thuû caùi gì khôûi leân noäi laïc, noäi khoå? 3) -- Baïch Theá Toân, ñoái vôùi chuùng con, caùc phaùp laáy Theá Toân laøm caên baûn... 4) -- Naøy caùc Tyû-kheo, do maét coù maët, do chaáp thuû maét neân khôûi leân noäi laïc, noäi khoå... tai... muõi... löôõi... thaân... Do yù coù maët, do chaáp thuû yù neân khôûi leân noäi laïc, noäi khoå. 5) Caùc OÂng nghó theá naøo, naøy caùc Tyû-kheo, maét laø thöôøng hay voâ thöôøng? -- Laø voâ thöôøng, baïch Theá Toân. -- Caùi gì voâ thöôøng laø khoå hay laïc? -- Laø khoå, baïch Theá Toân. -- Caùi gì voâ thöôøng, khoå, chòu söï bieán hoaïi, neáu khoâng chaáp thuû caùi aáy thôøi coù theå khôûi leân noäi khoå, noäi laïc khoâng? -- Thöa khoâng, baïch Theá Toân. 6) -- Thaáy vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, baäc Ña vaên Thaùnh ñeä töû nhaøm chaùn ñoái vôùi maét... nhaøm chaùn ñoái vôùi yù. Do nhaøm chaùn neân vò aáy ly tham. Do ly tham neân vò aáy ñöôïc giaûi thoaùt. Trong söï giaûi thoaùt, trí khôûi leân bieát raèng: "Ta ñaõ ñöôïc giaûi thoaùt". Vò aáy bieát roõ: "Sanh ñaõ taän, Phaïm haïnh ñaõ thaønh, nhöõng vieäc neân laøm ñaõ laøm, khoâng coøn trôû lui traïng thaùi naøy nöõa". 106. III. Khoå (S.iv,86) 1) ... 2) -- Naøy caùc Tyû-kheo, Ta seõ giaûng veà khoå taäp khôûi vaø khoå ñoaïn dieät. Haõy laéng nghe. 3) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø khoå taäp khôûi? 4-9) Do duyeân maét vaø caùc saéc khôûi leân nhaõn thöùc. Do ba phaùp naøy hoïp laïi neân coù xuùc. Do duyeân xuùc neân coù thoï. Do duyeân thoï neân coù aùi. Ñaây laø khoå taäp khôûi. Do duyeân tai... Do duyeân muõi... Do duyeân löôõi... Do duyeân thaân... Do duyeân yù vaø caùc phaùp khôûi leân yù thöùc. Do ba phaùp naøy hoïp laïi neân coù xuùc. Do duyeân xuùc neân coù thoï. Do duyeân thoï neân coù aùi. Ñaây laø khoå taäp khôûi, naøy caùc Tyû-kheo. 10) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø khoå ñoaïn dieät? 11) Do duyeân maét vaø caùc saéc khôûi leân nhaõn thöùc. Do ba phaùp naøy hoïp laïi neân coù xuùc. Do duyeân xuùc neân coù thoï. Do duyeân thoï neân coù aùi. Do ly tham, ñoaïn dieät aùi aáy moät caùch hoaøn toaøn neân höõu dieät. Do höõu dieät neân sanh dieät. Do sanh dieät neân giaø cheát, saàu, bi, khoå, öu, naõo dieät. Ñaây laø toaøn boä khoå uaån naøy ñoaïn dieät. Ñaây laø khoå chaám döùt. 12-13) Do duyeân tai... Do duyeân muõi... 14-15) Do duyeân löôõi... Do duyeân thaân... 16) Do duyeân yù vaø caùc phaùp khôûi leân yù thöùc. Do ba phaùp naøy hoïp laïi neân coù xuùc. Do duyeân xuùc neân coù thoï. Do duyeân thoï neân coù aùi. Do ly tham, ñoaïn dieät aùi aáy moät caùch hoaøn toaøn neân höõu dieät. Do höõu dieät neân sanh dieät. Do sanh dieät neân giaø, cheát, saàu, bi, öu, naõo dieät. Ñaây laø toaøn boä khoå uaån naøy ñoaïn dieät. Ñaây laø khoå chaám döùt. 107. IV. Theá Giôùi (S.iv,87) 1) ... 2) -- Naøy caùc Tyû-kheo, Ta seõ giaûng veà theá giôùi taäp khôûi vaø theá giôùi ñoaïn dieät. Haõy laéng nghe. 3) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø theá giôùi taäp khôûi? 4) Do duyeân maét vaø caùc saéc khôûi leân nhaõn thöùc. Do ba phaùp naøy hoïp laïi neân coù xuùc. Do duyeân xuùc neân coù thoï. Do duyeân thoï neân coù aùi. Do duyeân aùi neân coù thuû. Do duyeân thuû neân coù höõu. Do duyeân höõu neân coù sanh. Do duyeân sanh neân coù giaø cheát, saàu, bi, khoå, öu, naõo sanh khôûi. Ñaây laø theá giôùi taäp khôûi. 5-7) Do duyeân tai... Do duyeân muõi... Do duyeân löôõi... Do duyeân thaân... 8) Vaø do duyeân yù vaø caùc phaùp khôûi leân yù thöùc. Do ba phaùp naøy hoïp laïi neân coù xuùc. Do duyeân xuùc neân coù thoï. Do duyeân thoï neân coù aùi. Do duyeân aùi neân coù thuû. Do duyeân thuû neân coù höõu. Do duyeân höõu neân coù sanh. Do duyeân sanh neân coù giaø, cheát, saàu, bi, khoå, öu, naõo sanh khôûi. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø theá giôùi taäp khôûi. 9) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø theá giôùi ñoaïn dieät? 10-15) Do duyeân maét vaø caùc saéc khôûi leân nhaõn thöùc. Do ba phaùp naøy hoïp laïi neân coù xuùc. Do duyeân xuùc neân coù thoï. Do duyeân thoï neân coù aùi. Do söï ly tham, ñoaïn dieät aùi aáy moät caùch hoaøn toaøn neân thuû dieät. Do thuû dieät neân höõu dieät. Do höõu dieät neân sanh dieät. Do sanh dieät neân giaø, cheát, saàu, bi, khoå, öu naõo ñoaïn dieät. Nhö vaäy, ñaây laø toaøn boä khoå uaån naøy ñoaïn dieät. 16) Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây laø theá giôùi ñoaïn dieät. 108. V. Thaéng (S. iv,88) 1) ... 2) -- Naøy caùc Tyû-kheo, do coù caùi gì, do chaáp thuû caùi gì, do thieân chaáp caùi gì neân coù: "Thaéng hôn laø toâi", "Ngang baèng laø toâi" hay "Thaáp keùm laø toâi"? 3) -- Baïch Theá Toân, ñoái vôùi chuùng con caùc phaùp laáy Theá Toân laøm caên baûn... 4-9) -- Naøy caùc Tyû-kheo, do coù maét, do chaáp thuû maét, do thieân chaáp maét neân coù: "Thaéng hôn laø toâi", "Ngang baèng laø toâi" hay "Thaáp keùm laø toâi"... Do coù yù, do chaáp thuû yù, do thieân chaáp yù neân coù: "Thaéng hôn laø toâi", "Ngang baèng laø toâi" hay "Thaáp keùm laø toâi". 10) Caùc OÂng nghó theá naøo, naøy caùc Tyû-kheo, maét laø thöôøng hay voâ thöôøng? -- Laø voâ thöôøng, baïch Theá Toân. -- Caùi vì voâ thöôøng laø khoå hay laïc? -- Laø khoå, baïch Theá Toân. -- Caùi gì voâ thöôøng, khoå, chòu söï bieán hoaïi, neáu khoâng chaáp thuû caùi aáy, thôøi (coù theå) coù yù nghó: "Thaéng hôn laø toâi", "Ngang baèng laø toâi", hay "Thaáp keùm laø toâi" khoâng? -- Thöa khoâng, baïch Theá Toân. 11) -- Tai laø thöôøng hay voâ thöôøng... 12) Muõi laø thöôøng hay voâ thöôøng... 13) Löôõi laø thöôøng hay voâ thöôøng... 14) Thaân laø thöôøng hay voâ thöôøng... 15) Y Ù laø thöôøng hay voâ thöôøng? -- Laø voâ thöôøng, baïch Theá Toân. -- Caùi gì voâ thöôøng laø khoå hay laïc? -- Laø khoå, baïch Theá Toân. -- Caùi gì voâ thöôøng, khoå, chòu söï bieán hoaïi, neáu khoâng chaáp thuû caùi aáy, thôøi (coù theå) coù yù nghó: "Thaéng hôn laø toâi", "Ngang baèng laø toâi" hay "Thaáp keùm laø toâi" khoâng? -- Thöa khoâng, baïch Theá Toân. 16) -- Thaáy vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, baäc Ña vaên Thaùnh ñeä töû nhaøm chaùn ñoái vôùi maét... nhaøm chaùn ñoái vôùi yù. Do nhaøm chaùn neân vò aáy ly tham. Do ly tham neân vò aáy ñöôïc giaûi thoaùt... "... khoâng coøn trôû lui traïng thaùi naøy nöõa". 109. VI. Kieát Söû (S.iv,89) 1) ... 2) -- Naøy caùc Tyû-kheo, Ta seõ giaûng veà caùc phaùp bò kieát söû vaø kieát söû. Haõy laéng nghe. Theá naøo laø kieát söû? 3) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø caùc phaùp bò kieát söû vaø... kieát söû? 4-9) Naøy caùc Tyû-kheo, maét laø phaùp bò kieát söû. ÔÛ ñaây, choã naøo coù duïc vaø tham, ôû ñaáy laø kieát söû... Y Ù laø phaùp bò kieát söû. ÔÛ ñaây, choã naøo coù duïc vaø tham, ôû ñaáy laø kieát söû. 10) Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây ñöôïc goïi laø nhöõng phaùp bò kieát söû vaø kieát söû. 110. VII. Chaáp Thuû (S.iv,89) 1) ... 2) -- Naøy caùc Tyû-kheo, Ta seõ giaûng veà caùc phaùp bò chaáp thuû vaø chaáp thuû. Haõy laéng nghe. 3) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø caùc phaùp bò chaáp thuû, vaø theá naøo laø chaáp thuû? 4-9) Maét, naøy caùc Tyû-kheo, laø phaùp bò chaáp thuû. ÔÛ ñaây, choã naøo coù duïc vaø tham, ôû ñaáy laø chaáp thuû... Y Ù laø phaùp bò chaáp thuû. ÔÛ ñaây, choã naøo coù duïc vaø tham, ôû ñaáy laø chaáp thuû. 10) Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây ñöôïc goïi laø nhöõng phaùp bò chaáp thuû, vaø chaáp thuû. 111. VIII. Tueä Tri (Pajaønaøti) (S.iv,89) 1) ... 2) -- Naøy caùc Tyû-kheo, do vì khoâng thaéng tri, khoâng lieãu tri, khoâng ly tham, khoâng töø boû maét neân khoâng theå ñoaïn taän khoå ñau... tai... muõi... löôõi... thaân... Do vì khoâng thaéng tri, khoâng lieãu tri, khoâng ly tham, khoâng töø boû yù neân khoâng theå ñoaïn taän khoå ñau. 8-13) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, do thaéng tri, lieãu tri, ly tham vaø töø boû maét neân coù theå ñoaïn taän khoå ñau... tai... muõi... löôõi... thaân... Do thaéng tri, lieãu tri, ly tham vaø töø boû yù neân coù theå ñoaïn taän khoå ñau. 112. IX. Tueä Tri (S.iv,90) 1) ... 2-7) -- Naøy caùc Tyû-kheo, do khoâng thaéng tri, khoâng lieãu tri, khoâng ly tham, khoâng töø boû caùc saéc neân khoâng theå ñoaïn taän khoå ñau... caùc tieáng... caùc höông... caùc vò... caùc xuùc... Do khoâng thaéng tri, khoâng lieãu tri, khoâng ly tham, khoâng töø boû caùc phaùp neân khoâng theå ñoaïn taän khoå ñau. 8-13) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, do thaéng tri, lieãu tri, ly tham, töø boû maét neân coù theå ñoaïn taän khoå ñau... tai... muõi... löôõi... thaân... Do thaéng tri, lieãu tri, ly tham, töø boû caùc phaùp neân coù theå ñoaïn taän khoå ñau. 113. X. Nghe Troäm (upassuti) (S.iv,90) 1) Moät thôøi Theá Toân truù taïi Naøtika, trong ngoâi nhaø baèng gaïch. 2) Roài Theá Toân trong khi ñoäc cö Thieàn tònh, noùi leân lôøi phaùp giaùo naøy (dhammapariyaøyam): 3) -- Do duyeân maét vaø caùc saéc khôûi leân nhaõn thöùc. Do ba phaùp naøy hoïp laïi neân coù xuùc. Do duyeân xuùc neân coù thoï. Do duyeân thoï neân coù aùi. Do duyeân aùi neân coù thuû... Nhö vaäy laø toaøn boä khoå uaån naøy taäp khôûi. 4-7) Do duyeân tai... Do duyeân muõi... Do duyeân löôõi... Do duyeân thaân... 8) Do duyeân yù vaø caùc phaùp khôûi leân yù thöùc. Do ba phaùp naøy hoïp laïi neân coù xuùc. Do duyeân xuùc neân coù thoï. Do duyeân thoï neân coù aùi. Do duyeân aùi neân coù thuû... Nhö vaäy laø toaøn boä khoå uaån naøy ñöôïc taäp khôûi. 9) Do duyeân maét vaø caùc saéc khôûi leân nhaõn thöùc. Do ba phaùp naøy hoïp laïi neân coù xuùc. Do duyeân xuùc neân coù thoï. Do duyeân thoï neân coù aùi. Do ly tham, ñoaïn dieät aùi aáy moät caùch hoaøn toaøn neân thuû dieät... Nhö vaäy laø toaøn boä khoå uaån naøy ñöôïc ñoaïn dieät. 10-13) Do duyeân tai... Do duyeân muõi... Do duyeân löôõi... Do duyeân thaân... 14) Do duyeân yù vaø caùc phaùp khôûi leân yù thöùc. Do ba phaùp naøy hoïp laïi neân coù xuùc. Do duyeân xuùc neân coù thoï. Do duyeân thoï neân coù aùi. Do ly tham, ñoaïn dieät aùi aáy moät caùch hoaøn toaøn neân thuû dieät... Nhö vaäy laø toaøn boä khoå uaån naøy ñöôïc ñoaïn dieät. 15) Luùc baáy giôø moät Tyû-kheo ñöùng nghe troäm Theá Toân. 16) Theá Toân thaáy Tyû-kheo aáy ñöùng nghe troäm. 17) Thaáy vaäy, Theá Toân lieàn noùi vôùi Tyû-kheo aáy: -- Naøy Tyû-kheo, OÂng coù nghe phaùp giaùo naøy khoâng? -- Thöa coù nghe, baïch Theá Toân. -- Naøy Tyû-kheo, haõy hoïc phaùp
giaùo naøy. Naøy Tyû-kheo, haõy hoïc thuoäc loøng
phaùp giaùo naøy. Naøy Tyû-kheo, haõy thoï
trì phaùp giaùo naøy. Naøy Tyû-kheo, phaùp
giaùo naøy lieân heä ñeán muïc ñích,
laø cöùu caùnh Phaïm haïnh.
114. I. Maøra (Ma) Löôùi Baãy (S.iv,91) 1) ... 2-7) -- Naøy caùc Tyû-kheo, coù nhöõng saéc do maét nhaän thöùc khaû laïc, khaû hyû, khaû yù, khaû aùi, lieân heä ñeán duïc, haáp daãn. Neáu moät Tyû-kheo hoan hyû saéc aáy, taùn döông, tham luyeán an truù; thôøi naøy caùc Tyû-kheo, ñaây goïi laø Tyû-kheo ñaõ ñi ñeán truù xöù cuûa Ma, ñaõ bò Ma chinh phuïc. Löôùi baãy cuûa Ma ñoanh vaây vò aáy. Bò Ma troùi buoäc, vò aáy bò AÙc ma muoán laøm gì vò aáy thì laøm... Naøy caùc Tyû-kheo, coù nhöõng phaùp do yù nhaän thöùc khaû laïc, khaû hyû, khaû yù, khaû aùi, lieân heä ñeán duïc, haáp daãn. Neáu Tyû-kheo hoan hyû phaùp aáy, taùn döông, tham luyeán an truù; thôøi naøy caùc Tyû-kheo, ñaây goïi laø Tyû-kheo ñaõ ñi ñeán truù xöù cuûa Ma, ñaõ bò Ma chinh phuïc. Löôùi baãy cuûa Ma ñoanh vaây vò aáy. Bò Ma troùi buoäc, vò aáy bò AÙc ma muoán laøm gì vò aáy thì laøm. 8-13) Naøy caùc Tyû-kheo, coù nhöõng saéc do maét nhaän thöùc khaû laïc, khaû hyû, khaû yù, khaû aùi, lieân heä ñeán duïc, haáp daãn. Neáu Tyû-kheo khoâng hoan hyû saéc aáy, khoâng taùn döông, khoâng tham luyeán an truù; thôøi naøy caùc Tyû-kheo, ñaây goïi laø Tyû-kheo khoâng ñi ñeán truù xöù cuûa Ma, khoâng bò Ma chinh phuïc. Löôùi baãy cuûa Ma khoâng ñoanh vaây vò aáy. Ñöôïc giaûi thoaùt khoûi Ma troùi buoäc, vò aáy khoâng bò AÙc ma muoán laøm gì vò aáy thì laøm... Naøy caùc Tyû-kheo, coù nhöõng phaùp do yù nhaän thöùc khaû laïc, khaû hyû, khaû yù, khaû aùi, lieân heä ñeán duïc, haáp daãn. Neáu Tyû-kheo khoâng hoan hyû phaùp aáy, khoâng taùn döông, khoâng tham luyeán an truù; thôøi naøy caùc Tyû-kheo, ñaây goïi laø Tyû-kheo khoâng ñi ñeán truù xöù cuûa Ma, khoâng bò Ma chinh phuïc. Löôùi baãy cuûa Ma khoâng ñoanh vaây vò aáy. Ñöôïc giaûi thoaùt khoûi Ma troùi buoäc, vò aáy khoâng bò AÙc ma muoán laøm gì vò aáy thì laøm. 115. II. Maøra (Ma) Löôùi Baãy (S.iv,92) 1) ... 2-7) -- Naøy caùc Tyû-kheo, coù nhöõng saéc do maét nhaän thöùc khaû laïc, khaû hyû, khaû yù, khaû aùi, lieân heä ñeán duïc, haáp daãn. Neáu Tyû-kheo hoan hyû saéc aáy, taùn döông, tham luyeán an truù; thôøi naøy caùc Tyû-kheo, ñaây goïi laø Tyû-kheo bò troùi buoäc trong caùc saéc do maét nhaän thöùc, ñaõ ñi ñeán truù xöù cuûa Ma, ñaõ bò Ma chinh phuïc, bò AÙc ma muoán laøm gì vò aáy thì laøm... Naøy caùc Tyû-kheo, coù nhöõng phaùp do yù nhaän thöùc... tham luyeán an truù; thôøi naøy caùc Tyû-kheo, ñaây goïi laø Tyû-kheo bò troùi buoäc trong caùc phaùp do yù nhaän thöùc, ñaõ ñi ñeán truù xöù cuûa Ma, ñaõ bò Ma chinh phuïc, bò AÙc ma muoán laøm gì vò aáy thì laøm. 8-13) Naøy caùc Tyû-kheo, coù nhöõng saéc do maét nhaän thöùc, khaû laïc... haáp daãn. Neáu Tyû-kheo khoâng hoan hyû saéc aáy, khoâng taùn döông, khoâng tham luyeán an truù; thôøi naøy caùc Tyû-kheo, ñaây goïi laø Tyû-kheo ñöôïc giaûi thoaùt khoûi caùc saéc do maét nhaän thöùc, khoâng ñi vaøo truù xöù cuûa Ma, khoâng bò Ma chinh phuïc, khoâng bò AÙc ma muoán laøm gì thì laøm... Naøy caùc Tyû-kheo, coù nhöõng phaùp do yù nhaän thöùc khaû laïc, khaû hyû, khaû yù, khaû aùi, lieân heä ñeán duïc, haáp daãn. Neáu Tyû-kheo khoâng hoan hyû phaùp aáy, khoâng taùn döông, khoâng tham luyeán an truù; thôøi naøy caùc Tyû-kheo, ñaây goïi laø Tyû-kheo ñöôïc giaûi thoaùt khoûi caùc phaùp do yù nhaän thöùc, khoâng ñi vaøo truù xöù cuûa Ma, khoâng bò Ma chinh phuïc, khoâng bò AÙc ma muoán laøm gì thì laøm. 116. III. Theá Giôùi Duïc Coâng Ñöùc (S.iv,93) 1) ... 2) -- Naøy caùc Tyû-kheo, Ta tuyeân boá raèng söï taän cuøng theá giôùi khoâng theå bieát, khoâng theå thaáy, khoâng theå ñaït ñöôïc baèng caùch ñi ñeán taän cuøng theá giôùi. Ta cuõng khoâng tuyeân boá raèng, naøy caùc Tyû-kheo, söï chaám döùt ñau khoå coù theå laøm ñöôïc baèng caùch ñaït ñeán söï taän cuøng theá giôùi. Noùi vaäy xong, Theá Toân töø choã ngoài ñöùng daäy, ñi vaøo tònh xaù. 3) Roài caùc Tyû-kheo aáy, sau khi Theá Toân ra ñi khoâng bao laâu, khôûi leân tö töôûng sau ñaây: "Naøy chö Hieàn, Theá Toân sau khi noùi leân lôøi noùi vaén taét naøy, khoâng phaân tích yù nghóa moät caùch roäng raõi, töø choã ngoài ñöùng daäy, ñaõ ñi vaøo tònh xaù: "Naøy caùc Tyû-kheo, Ta tuyeân boá raèng söï taän cuøng theá giôùi khoâng theå bieát, khoâng theå thaáy, khoâng theå ñaït ñöôïc baèng caùch ñi ñeán taän cuøng theá giôùi. Ta cuõng khoâng tuyeân boá raèng, naøy caùc Tyû-kheo, söï chaám döùt ñau khoå coù theå laøm ñöôïc baèng caùch ñaït ñeán söï taän cuøng theá giôùi". Lôøi Theá Toân tuyeân boá vaén taét naøy khoâng ñöôïc phaân tích yù nghóa moät caùch roäng raõi, ai coù theå phaân tích yù nghóa moät caùch roäng raõi"? 4) Roài caùc Tyû-kheo aáy laïi suy nghó nhö sau: "Toân giaû Ananda ñöôïc Theá Toân taùn thaùn, ñöôïc caùc baäc ñoàng Phaïm haïnh coù trí kính troïng, Toân giaû Ananda coù theå phaân tích yù nghóa moät caùch roäng raõi lôøi Theá Toân tuyeân boá vaén taét naøy. Chuùng ta haõy ñi ñeán Toân giaû Ananda; sau khi ñeán, haõy hoûi Toân giaû Ananda veà yù nghóa naøy". 5) Roài caùc Tyû-kheo aáy ñi ñeán Toân giaû Ananda; sau khi ñeán, noùi vôùi Toân giaû Ananda nhöõng lôøi chaøo ñoùn hoûi thaêm, sau khi noùi leân nhöõng lôøi chaøo ñoùn hoûi thaêm thaân höõu roài ngoài xuoáng moät beân. 6) Ngoài xuoáng moät beân, caùc Tyû-kheo aáy noùi vôùi Toân giaû Ananda: -- Thöa Hieàn giaû Ananda, sau khi thuyeát giaûng lôøi vaén taét, khoâng phaân tích yù nghóa moät caùch roäng raõi, Theá Toân töø choã ngoài ñöùng daäy, ñaõ ñi vaøo tònh xaù: "Naøy caùc Tyû-kheo, Ta tuyeân boá raèng söï taän cuøng theá giôùi khoâng theå bieát, khoâng theå thaáy, khoâng theå ñaït ñöôïc baèng caùch ñi ñeán taän cuøng theá giôùi. Ta cuõng khoâng tuyeân boá raèng, naøy caùc Tyû-kheo, söï chaám döùt ñau khoå coù theå laøm ñöôïc baèng caùch khoâng ñaït ñeán söï taän cuøng theá giôùi". Thöa Hieàn giaû, sau khi Theá Toân ñi khoâng bao laâu, chuùng toâi suy nghó nhö sau: "Naøy chö Hieàn, sau khi noùi leân lôøi tuyeân boá vaén taét naøy cho chuùng ta, khoâng phaân tích yù nghóa moät caùch roäng raõi, Theá Toân töø choã ngoài ñöùng daäy, ñaõ ñi vaøo tònh xaù: "Naøy caùc Tyû-kheo, Ta tuyeân boá raèng söï taän cuøng theá giôùi khoâng theå bieát, khoâng theå thaáy, khoâng theå ñaït ñöôïc baèng caùch ñi ñeán taän cuøng theá giôùi. Ta cuõng khoâng tuyeân boá raèng, naøy caùc Tyû-kheo, söï chaám döùt ñau khoå coù theå laøm ñöôïc baèng caùch ñaït ñeán söï taän cuøng theá giôùi". Lôøi tuyeân boá vaén taét naøy cuûa Theá Toân, ai coù theå phaân tích yù nghóa moät caùch roäng raõi?". Roài thöa Hieàn giaû, chuùng toâi laïi suy nghó nhö sau: "Toân giaû Ananda ñöôïc Theá Toân taùn thaùn, ñöôïc caùc baïn ñoàng Phaïm haïnh coù trí kính troïng, Toân giaû Ananda coù theå phaân tích yù nghóa moät caùch roäng raõi lôøi tuyeân boá vaén taét naøy cuûa Theá Toân. Chuùng ta haõy ñi ñeán Toân giaû Ananda; sau khi ñeán, haõy hoûi Toân giaû Ananda veà yù nghóa naøy". Mong Toân giaû Ananda haõy phaân tích cho. 7) -- Naøy chö Hieàn, ví nhö moät ngöôøi caàn thieát loõi caây, tìm caàu loõi caây, ñang ñi tìm caàu loõi caây, ñöùng tröôùc moät caây lôùn coù loõi caây. Ngöôøi aáy boû reã, boû thaân caây, nghó raèng loõi caây caàn phaûi tìm trong caùc nhaùnh caây, laù caây. Cuõng vaäy, laø vieäc chö Toân giaû laøm... Chö Toân giaû ñöùng tröôùc maët Theá Toân, chö Toân giaû laïi vöôït qua Theá Toân vaø nghó raèng caàn phaûi hoûi toâi veà yù nghóa naøy. Nhöng naøy chö Hieàn, Theá Toân bieát nhöõng gì caàn bieát, thaáy nhöõng gì caàn thaáy, baäc coù maét, baäc coù trí, baäc Phaùp giaû, baäc Phaïm thieân, baäc Thuyeát giaû, baäc tuyeân thuyeát, baäc daãn ñeán muïc ñích, baäc ñem cho baát töû, baäc Phaùp chuû, baäc Nhö Lai. Nay ñaõ ñeán thôøi, chö Hieàn haõy ñeán hoûi Theá Toân veà yù nghóa naøy. Theá Toân giaûi thích cho chö Hieàn nhö theá naøo, haõy nhö vaäy thoï trì. 8) -- Thöa Hieàn giaûAnanda, chaéc chaén Theá Toân bieát nhöõng gì caàn bieát, thaáy nhöõng gì caàn thaáy, baäc coù maét, baäc coù trí, baäc Phaùp giaû, baäc Phaïm thieân, baäc Thuyeát giaû, baäc tuyeân thuyeát, baäc daãn ñeán muïc ñích, baäc ñem cho baát töû, baäc Phaùp chuû, baäc Nhö Lai. Nay ñaõ ñeán thôøi chuùng toâi ñeán hoûi Theá Toân veà yù nghóa nauïy. Theá Toân giaûi thích cho chuùng toâi nhö theá naøo, chuùng toâi seõ nhö vaäy thoï trì. Nhöng Toân giaû Ananda ñöôïc Theá Toân taùn thaùn, ñöôïc caùc vò ñoàng Phaïm haïnh coù trí kính troïng. Toân giaû Ananda coù theå giaûi thích moät caùch roäng raõi lôøi tuyeân boá vaén taét naøy cuûa Theá Toân chöa ñöôïc phaân tích roäng raõi. Mong Toân giaû Ananda phaân tích cho, neáu Toân giaû khoâng caûm thaáy phieàn phöùc (agarum katvaø). 9) -- Vaäy chö Hieàn haõy laéng nghe vaø suy nghieäm kyõ, toâi seõ noùi. -- Thöa vaâng, Hieàn giaû. Caùc Tyû-kheo aáy vaâng ñaùp Toân giaû Ananda. 10) Toân giaû Ananda noùi nhö sau: -- Naøy chö Hieàn, sau khi noùi leân lôøi thuyeát giaûng moät caùch vaén taét, khoâng phaân tích yù nghóa moät caùch roäng raõi, Theá Toân töø choã ngoài ñöùng daäy, ñaõ ñi vaøo tònh xaù: " Naøy caùc Tyû-kheo, Ta tuyeân boá raèng söï taän cuøng theá giôùi khoâng theå bieát, khoâng theå thaáy, khoâng theå ñaït ñöôïc baèng caùch ñi ñeán taän cuøng theá giôùi. Ta cuõng khoâng tuyeân boá raèng, naøy caùc Tyû-kheo, söï chaám döùt ñau khoå coù theå laøm ñöôïc baèng caùch khoâng ñaït ñöôïc söï taän cuøng theá giôùi". Naøy chö Hieàn, lôøi tuyeân boá vaén taét naøy cuûa Theá Toân khoâng ñöôïc phaân tích yù nghóa moät caùch roäng raõi, toâi hieåu moät caùch roäng raõi nhö sau: 11) Naøy chö Hieàn, do caùi gì trong theá giôùi, ngöôøi ta töôûng ñeán theá giôùi, ngöôøi ta kieâu maïn veà theá giôùi, ñaây goïi laø theá giôùi trong giôùi luaät cuûa baäc Thaùnh. Vaø naøy chö Hieàn, do caùi gì trong theá giôùi, ngöôøi ta töôûng ñeán theá giôùi, ngöôøi ta kieâu maïn veà theá giôùi? Do con maét, naøy chö Hieàn, trong theá giôùi, ngöôøi ta töôûng ñeán theá giôùi, ngöôøi ta kieâu maïn veà theá giôùi. Do tai, naøy chö Hieàn... Do muõi, naøy chö Hieàn... Do löôõi, naøy chö Hieàn... Do thaân, naøy chö Hieàn... Do yù, naøy chö Hieàn, trong theá giôùi, ngöôøi ta töôûng ñeán theá giôùi, ngöôøi ta kieâu maïn veà theá giôùi. Ñaây goïi laø theá giôùi trong giôùi luaät cuûa baäc Thaùnh. 12) Naøy chö Hieàn, sau khi noùi leân lôøi thuyeát giaûng naøy moät caùch vaén taét cho chö Hieàn, khoâng phaân tích yù nghóa moät caùch roäng raõi, Theá Toân töø choã ngoài ñöùng daäy ñaõ ñi vaøo tònh xaù: "Naøy caùc Tyû-kheo, Ta tuyeân boá raèng söï taän cuøng theá giôùi khoâng theå bieát, khoâng theå thaáy, khoâng theå ñaït ñöôïc baèng caùch ñi ñeán taän cuøng theá giôùi. Ta cuõng khoâng tuyeân boá raèng, naøy caùc Tyû-kheo, söï chaám döùt ñau khoå coù theå laøm ñöôïc baèng caùch khoâng ñaït ñeán söï taän cuøng theá giôùi". Naøy chö Hieàn, lôøi tuyeân boá vaén taét naøy cuûa Theá Toân khoâng ñöôïc phaân tích yù nghóa moät caùch roäng raõi, toâi hieåu yù nghóa moät caùch roäng raõi nhö vaäy. Nhöng neáu muoán, chö Toân giaû haõy ñi ñeán Theá Toân vaø hoûi yù nghóa naøy. Theá Toân giaûi thích nhö theá naøo, haõy nhö vaäy thoï trì. -- Thöa vaâng, Hieàn giaû. Caùc Toân giaû aáy vaâng ñaùp Toân giaû Ananda, töø choã ngoài ñöùng daäy, ñi ñeán Theá Toân; sau khi ñeán, ñaûnh leã Theá Toân roài ngoài xuoáng moät beân. 13) Ngoài xuoáng moät beân, caùc Tyû-kheo aáy baïch Theá Toân: -- Baïch Theá Toân, Theá Toân sau khi noùi leân lôøi thuyeát giaûng naøy moät caùch vaén taét, khoâng phaân tích yù nghóa moät caùch roäng raõi, töø choã ngoài ñöùng daäy, ñaõ ñi vaøo tònh xaù: "Naøy caùc Tyû-kheo, Ta tuyeân boá raèng... söï taän cuøng theá giôùi". Baïch Theá Toân, sau khi Theá Toân ra ñi khoâng ñöôïc bao laâu, chuùng con khôûi leân yù nghó sau naøy: "Naøy chö Hieàn, sau khi noùi leân lôøi thuyeát giaûng naøy moät caùch vaén taét, khoâng phaân tích yù nghóa moät caùch roäng raõi, Theá Toân töø choã ngoài ñöùng daäy vaø ñaõ ñi vaøo tònh xaù: "Naøy caùc Tyû-kheo, Ta tuyeân boá raèng... söï taän cuøng theá giôùi". Lôøi Theá Toân tuyeân boá vaén taét naøy khoâng ñöôïc phaân tích yù nghóa moät caùch roäng raõi, ai coù theå phaân tích yù nghóa moät caùch roäng raõi?" 14) Roài baïch Theá Toân, chuùng con suy nghó nhö sau: "Toân giaû Ananda ñöôïc Theá Toân taùn thaùn, ñöôïc caùc baïn ñoàng Phaïm haïnh coù trí kính troïng, Toân giaû Ananda coù theå phaân tích yù nghóa moät caùch roäng raõi lôøi Theá Toân tuyeân boá vaén taét naøy. Chuùng ta haõy ñi ñeán Toân giaû Ananda; sau khi ñeán, haõy hoûi Toân giaû Ananda veà yù nghóa naøy". Vaø, baïch Theá Toân, chuùng con ñaõ ñi ñeán Toân giaû Ananda vaø hoûi Toân giaû Ananda veà yù nghóa naøy. 15) Baïch Theá Toân, vôùi nhöõng lyù do naøy, vôùi nhöõng caâu naøy, vôùi nhöõng chöõ naøy, yù nghóa ñöôïc Toân giaû Ananda giaûi thích cho chuùng con... -- Hieàn trí, naøy caùc Tyû-kheo, laø Ananda. Ñaïi tueä, naøy caùc Tyû-kheo, laø Ananda! Naøy caùc Tyû-kheo, neáu caùc OÂng coù hoûi Ta veà yù nghóa naøy, Ta cuõng traû lôøi nhö vaäy, nhö Ananda ñaõ traû lôøi. Ñaây laø yù nghóa cuûa lôøi noùi aáy. Haõy thoï trì nhö vaäy. 117. IV. Theá Giôùi Duïc Coâng Ñöùc (S.iv,97) 1) ... 2) -- Naøy caùc Tyû-kheo, tröôùc khi Ta chöa giaùc ngoä, chöa thaønh Chaùnh ñaúng Chaùnh giaùc, coøn laø Boà-taùt, Ta khôûi leân yù nghó nhö sau: "Naêm duïc coâng ñöùc maø taâm Ta tröôùc kia caûm xuùc, ñaõ thuoäc quaù khöù, ñaõ ñoaïn dieät, ñaõ bieán hoaïi... ÔÛ ñaây, taâm Ta ñi ñeán cuoàng nhieät khi chuùng coù maët hieän taïi vaø trôû thaønh giaûm thieåu khi chuùng chöa ñeán, coøn ôû vò lai". Roài, naøy caùc Tyû-kheo, Ta suy nghó nhö sau: "Naêm duïc coâng ñöùc maø taâm Ta tröôùc kia caûm xuùc, ñaõ thuoäc quaù khöù, ñaõ ñoaïn dieät, ñaõ bieán hoaïi. ÔÛ ñaây, vì lôïi ích cho chính Ta, haõy soáng khoâng phoùng daät, gìn giöõ taâm chaùnh nieäm". 3) Do vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ñoái vôùi naêm duïc coâng ñöùc maø taâm caùc OÂng tröôùc ñaây caûm xuùc, ñaõ thuoäc quaù khöù, ñaõ ñoaïn dieät, ñaõ bieán hoaïi; ôû ñaây, taâm caùc OÂng ñi ñeán cuoàng nhieät khi chuùng coù maët hieän taïi, vaø trôû thaønh giaûm thieåu khi chuùng chöa ñeán, coøn ôû vò lai. Do vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ñoái vôùi naêm duïc coâng ñöùc maø taâm caùc OÂng tröôùc ñaây caûm xuùc, ñaõ thuoäc quaù khöù, ñaõ ñoaïn dieät, ñaõ bieán hoaïi. ÔÛ ñaây, vì lôïi ích cho chính caùc OÂng, haõy soáng khoâng phoùng daät, gìn giöõ taâm chaùnh nieäm. 4) Do vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, caùc xöù caàn phaûi ñöôïc hieåu: "Choã naøo maét ñoaïn dieät, saéc töôûng ñöôïc ly tham; caùc xöù caàn phaûi ñöôïc hieåu... Choã naøo yù ñöôïc ñoaïn dieät, phaùp töôûng ñöôïc ly tham, caùc xöù caàn phaûi ñöôïc hieåu". Caùc xöù caàn phaûi ñöôïc hieåu nhö vaäy. 5) Noùi vaäy xong, Theá Toân töø choã ngoài ñöùng daäy ñi vaøo tònh xaù. 6) Roài caùc Tyû-kheo, sau khi Theá Toân ra ñi chaúng bao laâu, khôûi leân yù nghó sau ñaây: "Naøy chö Hieàn, Theá Toân sau khi noùi leân lôøi thuyeát giaûng naøy moät caùch vaén taét... Ai coù theå phaân tích yù nghóa lôøi tuyeân boá moät caùch roäng raõi?" 7) Roài caùc Tyû-kheo aáy laïi suy nghó nhö sau: "Toân giaû Ananda ñöôïc Theá Toân taùn thaùn..".. 8-11) (Nhö kinh treân, töø soá 5 ñeán soá 9, chæ khaùc veà lôøi tuyeân boá cuûa Theá Toân) 12) -- Vaäy chö Hieàn, haõy laéng vaø suy nghieäm kyõ. Toâi seõ noùi. -- Thöa vaâng, Hieàn giaû. Caùc Tyû-kheo aáy vaâng ñaùp Toân giaû Ananda. 13) Toân giaû Ananda noùi nhö sau: -- Naøy chö Hieàn, sau khi noùi leân lôøi thuyeát giaûng vaén taét naøy, khoâng phaân tích yù nghóa moät caùch roäng raõi, Theá Toân töø choã ngoài ñöùng daäy vaø ñi vaøo tònh xaù: "Do vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, caùc xöù caàn phaûi ñöôïc hieåu: "Choã naøo maét ñoaïn dieät, saéc töôûng ñöôïc ly tham; caùc xöù caàn phaûi ñöôïc hieåu... Choã naøo yù ñöôïc ñoaïn dieät, phaùp töôûng ñöôïc ly tham, caùc xöù caàn phaûi ñöôïc hieåu"". Naøy chö Hieàn, lôøi Theá Toân noùi leân vaén taét naøy, khoâng ñöôïc phaân tích yù nghóa moät caùch roäng raõi, toâi hieåu yù nghóa moät caùch roäng raõi nhö sau: Lôøi Theá Toân noùi, naøy chö Hieàn, laø thuoäc veà ñoaïn dieät saùu xöù. Do vaäy, naøy chö Hieàn, caùc xöù caàn phaûi hieåu: "Choã naøo maét ñoaïn dieät, saéc töôûng ñöôïc ly tham, caùc xöù caàn phaûi hieåu... Choã naøo yù ñoaïn dieät, caùc phaùp töôûng ñöôïc ly tham, caùc xöù caàn phaûi hieåu bieát". Caùc xöù caàn phaûi ñöôïc hieåu nhö vaäy. 14) Naøy chö Hieàn, lôøi Theá Toân noùi leân moät caùch vaén taét naøy, yù nghóa khoâng ñöôïc phaân tích moät caùch roõ raøng, yù nghóa aáy toâi hieåu moät caùch roõ raøng nhö vaäy. Neáu muoán, chö Hieàn haõy ñi ñeán Theá Toân vaø hoûi veà yù nghóa naøy. Theá Toân giaûi thích nhö theá naøo, chö Hieàn haõy nhö vaäy thoï trì. -- Thöa vaâng, Hieàn giaû. Caùc Tyû-kheo aáy vaâng ñaùp Toân giaû Ananda, töø choã ngoài ñöùng daäy, ñi ñeán Theá Toân; sau khi ñeán, ñaûnh leã Theá Toân roài ngoài xuoáng moät beân. 15) Ngoài xuoáng moät beân, caùc Tyû-kheo aáy baïch Theá Toân: -- Baïch Theá Toân, lôøi Theá Toân noùi leân vaén taét cho chuùng con, khoâng coù phaân tích yù nghóa moät caùch roäng raõi, roài töø choã ngoài ñöùng daäy, Theá Toân ñi vaøo tònh xaù: "Do vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, caùc xöù caàn phaûi ñöôïc hieåu. "Choã naøo maét ñoaïn dieät, choã aáy saéc töôûng ñöôïc ly tham, caùc xöù caàn phaûi ñöôïc hieåu... Choã naøo yù ñoaïn dieät, choã aáy phaùp töôûng ñöôïc ly tham, caùc xöù phaûi ñöôïc hieåu". Caùc xöù caàn phaûi hieåu nhö vaäy". Baïch Theá Toân, sau khi Theá Toân ra ñi khoâng bao laâu, chuùng con suy nghó nhö sau: "Naøy chö Hieàn, sau khi noùi leân lôøi thuyeát giaûng naøy cho chuùng ta, nhöng khoâng phaân tích yù nghóa moät caùch roäng raõi, Theá Toân töø choã ngoài ñöùng daäy vaø ñi vaøo tònh xaù: `Do vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, caùc xöù caàn phaûi ñöôïc hieåu: "Choã naøo maét ñoaïn dieät, choã aáy saéc töôûng ñöôïc ly tham, caùc xöù caàn phaûi ñöôïc hieåu... Choã naøo yù ñoaïn dieät, choã aáy caùc phaùp töôûng ñöôïc ly tham, caùc xöù caàn phaûi ñöôïc hieåu". Caùc xöù caàn phaûi hieåu nhö vaäy', nhöng yù nghóa khoâng ñöôïc phaân tích moät caùch roäng raõi, ai coù theå phaân tích yù nghóa moät caùch roäng raõi?". 16) Baïch Theá Toân, chuùng con suy nghó nhö sau: "Toân giaû Ananda ñöôïc baäc Ñaïo Sö taùn thaùn vaø ñöôïc caùc baäc ñoàng Phaïm haïnh coù trí kính troïng. Vôùi lôøi Theá Toân noùi leân moät caùch vaén taét naøy, nhöng khoâng ñöôïc phaân tích yù nghóa moät caùch roäng raõi, Toân giaû Ananda coù theå phaân tích yù nghóa moät caùch roäng raõi. Vaäy chuùng ta haõy ñi ñeán Toân giaû Ananda; sau khi ñeán, haõy hoûi Toân giaû Ananda veà yù nghóa naøy". 17) Roài baïch Theá Toân, chuùng con ñi ñeán Toân giaû Ananda; sau khi ñeán, chuùng con hoûi Toân giaû Ananda veà yù nghóa naøy. Baïch Theá Toân, Toân giaû Ananda vôùi nhöõng lyù do naøy, vôùi nhöõng caâu naøy, vôùi nhöõng chöõ naøy, ñaõ phaân tích yù nghóa. -- Hieàn trí, naøy caùc Tyû-kheo, laø Ananda! Ñaïi tueä, naøy caùc Tyû-kheo, laø Ananda! Naøy caùc Tyû-kheo, neáu caùc OÂng hoûi Ta veà yù nghóa naøy, Ta cuõng seõ traû lôøi nhö vaäy, nhö Ananda ñaõ traû lôøi. Ñaây laø yù nghóa cuûa lôøi noùi aáy, haõy nhö vaäy thoï trì. 118. V. Sakka (S.iv,101) 1) Moät thôøi Theá Toân ôû Raøjagaha (Vöông Xaù), taïi Gijjhakuøta (Linh Thöùu). 2) Roài Thieân chuû Sakka ñi ñeán Theá Toân; sau khi ñeán, ñaûnh leã Theá Toân roài ñöùng moät beân. 3) Ñöùng moät beân, Thieân chuû Sakka baïch Theá Toân: -- Baïch Theá Toân, do nhaân gì, do duyeân gì, ôû ñaây moät soá loaøi höõu tình ngay trong hieän taïi khoâng nhaäp Nieát-baøn? Baïch Theá Toân, do nhaân gì, do duyeân gì, ôû ñaây moät soá loaøi höõu tình ngay trong hieän taïi nhaäp ñöôïc Nieát-baøn? 4) -- Naøy Thieân chuû, coù nhöõng saéc do maét nhaän thöùc khaû laïc, khaû hyû, khaû yù, khaû aùi, lieân heä ñeán duïc, haáp daãn. Neáu Tyû-kheo hoan hyû saéc aáy, taùn döông, tham luyeán an truù, y cöù vaøo ñaáy, thöùc khôûi leân chaáp thuû caùi aáy. Vì coù chaáp thuû, naøy Thieân chuû, Tyû-kheo aáy khoâng nhaäp Nieát-baøn. 5-8) Naøy Thieân chuû, coù nhöõng tieáng do tai nhaän thöùc... coù nhöõng höông do muõi nhaän thöùc... coù nhöõng vò do löôõi nhaän thöùc... coù nhöõng xuùc do thaân caûm giaùc... 9) Naøy Thieân chuû, coù nhöõng phaùp do yù nhaän thöùc khaû laïc, khaû hyû, khaû yù, khaû aùi, lieân heä ñeán duïc, haáp daãn. Neáu Tyû-kheo hoan hyû phaùp aáy, taùn döông, tham luyeán an truù. Do Tyû-kheo aáy hoan hyû phaùp aáy, taùn döông, tham luyeán an truù, y cöù vaøo ñaáy, thöùc khôûi leân chaáp thuû caùi aáy. Do coù chaáp thuû, naøy Thieân chuû, Tyû-kheo aáy khoâng nhaäp Nieát-baøn. 10) Naøy Thieân chuû, ñaây laø nhaân, ñaây laø duyeân, ôû ñaây moät soá loaøi höõu tình, ngay trong hieän taïi khoâng nhaäp Nieát-baøn. 11-16) Vaø naøy Thieân chuû, coù nhöõng saéc do maét nhaän thöùc khaû laïc, khaû hyû, khaû yù, khaû aùi, lieân heä ñeán duïc, haáp daãn. Neáu Tyû-kheo khoâng hoan hyû saéc aáy, khoâng taùn döông, khoâng tham luyeán an truù; thôøi do vò aáy khoâng hoan hyû saéc aáy, khoâng taùn döông, khoâng tham luyeán an truù, khoâng y cöù caùi aáy, thöùc khôûi leân khoâng chaáp thuû caùi aáy. Do khoâng chaáp thuû, naøy Thieân chuû, Tyû-kheo nhaäp Nieát-baøn. Coù nhöõng tieáng do tai nhaän thöùc... Coù nhöõng höông do muõi nhaän thöùc... Coù nhöõng vò do löôõi nhaän thöùc... Coù nhöõng xuùc do thaân caûm giaùc... 17) Naøy Thieân chuû, coù nhöõng phaùp do yù nhaän thöùc khaû laïc, khaû hyû, khaû yù, khaû aùi, lieân heä ñeán duïc, haáp daãn. Neáu Tyû-kheo khoâng hoan hyû phaùp aáy, khoâng taùn döông, khoâng tham luyeán an truù; thôøi do Tyû-kheo aáy khoâng hoan hyû phaùp aáy, khoâng taùn döông, khoâng tham luyeán an truù, khoâng y cöù vaøo caùi aáy, thöùc khôûi leân khoâng chaáp thuû caùi aáy. Khoâng chaáp thuû, naøy Thieân chuû, Tyû-kheo aáy nhaäp Nieát-baøn. 18) Naøy Thieân chuû, ñaây laø nhaân, ñaây laø duyeân, do vaäy ôû ñaây moät soá loaøi höõu tình ngay trong hieän taïi nhaäp Nieát-baøn. 119. IV. Pancasikha (S.iv,103) 1) Moät thôøi Theá Toân ôû Raøjagaha (Vöông Xaù), taïi nuùi Gijjhakuøta (Linh Thöùu). 2) Roài Pancasikha, con vò vua Gandhabba, ñi ñeán Theá Toân; sau khi ñeán, ñaûnh leã Theá Toân, roài ñöùng moät beân. 3) Ñöùng moät beân, Pancasikha, con Gandhabba, baïch Theá Toân: "...(gioáng nhö kinh tröôùc, caâu hoûi vaø caâu ñaùp gioáng nhö kinh tröôùc)". 120. VII. Saøriputta (S.iv,103) 1) Moät thôøi Toân giaû Saøriputta truù ôû Saøvatthi, taïi Jetanvana, vöôøn oâng Anaøthapindika (Caáp Coâ Ñoäc). 2) Roài moät Tyû-kheo ñi ñeán Toân giaû Saøriputta; sau khi ñeán, noùi leân vôùi Toân giaû Saøriputta nhöõng lôøi chaøo ñoùn hoûi thaêm, sau khi noùi leân nhöõng lôøi chaøo ñoùn hoûi thaêm thaân höõu lieàn ngoài xuoáng moät beân. 3) Ngoài xuoáng moät beân, Tyû-kheo aáy noùi vôùi Toân giaû Saøriputta: -- Tyû-kheo ñoàng truù, thöa Toân giaû Saøriputta, ñaõ töø boû hoïc phaùp vaø hoaøn tuïc. 4) -- Naøy Hieàn giaû, nhö vaäy xaåy ñeán cho vò naøo khoâng hoä trì caùc caên, khoâng tieát ñoä trong aên uoáng, khoâng chuù taâm tænh giaùc. Cho ñeán troïn ñôøi, vò aáy coù theå tieáp tuïc ñôøi soáng Phaïm haïnh hoaøn toaøn thanh tònh, söï vieäc nhö vaäy khoâng xaûy ra. 5) Naøy Hieàn giaû, moät Tyû-kheo hoä trì caùc caên, tieát ñoä trong aên uoáng, chuù taâm tænh giaùc. Cho ñeán troïn ñôøi, vò aáy coù theå tieáp tuïc ñôøi soáng Phaïm haïnh hoaøn toaøn thanh tònh, söï vieäc nhö vaäy coù xaûy ra. 6) Vaø naøy Hieàn giaû, theá naøo laø hoä trì caùc caên? Naøy Hieàn giaû, khi maét thaáy saéc, Tyû-kheo khoâng naém giöõ töôùng chung, khoâng naém giöõ töôùng rieâng. Nhöõng nguyeân nhaân gì, vì ñoù nhaõn caên khoâng ñöôïc cheá ngöï, khieán tham aùi, öu bi, caùc aùc baát thieän phaùp khôûi leân, Tyû-kheo töï cheá ngöï nhöõng nguyeân nhaân aáy, hoä trì nhaõn caên, thöïc haønh söï hoä trì nhaõn caên. Khi tai nghe tieáng... khi muõi ngöûi höông... khi löôõi neám vò... khi thaân caûm xuùc... khi yù nhaän thöùc caùc phaùp, vò aáy khoâng naém giöõ töôùng chung, khoâng naém giöõ töôùng rieâng. Nhöõng nguyeân nhaân gì, vì ñoù yù caên khoâng ñöôïc cheá ngöï, khieán tham aùi, öu bi, caùc aùc baát thieän phaùp khôûi leân, Tyû-kheo töï cheá ngöï nhöõng nguyeân nhaân aáy, hoä trì yù caên, thöïc haønh söï hoä trì yù caên. Nhö vaäy, naøy Hieàn giaû, laø söï hoä trì caùc caên. 7) Naøy Hieàn giaû, theá naøo laø tieát ñoä trong aên uoáng? ÔÛ ñaây, naøy Hieàn giaû, Tyû-kheo nhö lyù giaùc saùt, thoï duïng caùc moùn aên. Khoâng phaûi ñeå vui ñuøa, khoâng phaûi ñeå ñam meâ, khoâng phaûi ñeå trang söùc, khoâng phaûi ñeå töï mình laøm ñeïp mình maø chæ ñeå thaân naøy ñöôïc duy trì vaø ñöôïc baûo döôõng, ñeå thaân naøy khoûi bò thöông haïi, ñeå hoã trôï Phaïm haïnh, nghó raèng: "Nhö vaäy, ta dieät tröø caùc caûm thoï cuõ vaø khoâng cho khôûi leân caùc caûm thoï môùi, vaø ta seõ khoâng coù loãi laàm, soáng ñöôïc an oån". Nhö vaäy, naøy Hieàn giaû, laø tieát ñoä trong aên uoáng. 8) Vaø naøy Hieàn giaû, nhö theá naøo laø chuù taâm tænh giaùc? ÔÛ ñaây, naøy Hieàn giaû, Tyû-kheo ban ngaøy trong khi ñi kinh haønh vaø ngoài, taâm goät saïch caùc phaùp trieàn caùi. Ban ñeâm trong canh moät, trong khi vò aáy ñi kinh haønh vaø ngoài, taâm goät saïch caùc phaùp trieàn caùi. Ban ñeâm trong canh giöõa, vò aáy naèm phía hoâng beân höõu, trong tö theá con sö töû, chaân naøy ñaët treân chaân kia, chaùnh nieäm tænh giaùc, taùc yù töôûng ñeán luùc ngoài daäy. Ban ñeâm trong canh cuoái, khi vò aáy ñi kinh haønh vaø trong khi ngoài, taâm goät saïch khoûi caùc phaùp trieàn caùi. Nhö vaäy, naøy Hieàn giaû, laø chuù taâm tænh giaùc. 9) Do vaäy, naøy Hieàn giaû, caàn phaûi hoïc taäp nhö sau: "Chuùng toâi seõ hoä trì caùc caên, tieát ñoä trong aên uoáng, chuù taâm tænh giaùc". Nhö vaäy, naøy Hieàn giaû, oâng caàn phaûi hoïc taäp. 121. VIII. Raøhula (S.iv, 105) 1) Moät thôøi Theá Toân ôû truù ôû Saøvatthi, taïi Jetavana, vöôøn oâng Anaøthapindika. 2) Roài Theá Toân trong khi ñoäc cö Thieàn tònh, caùc tö nieäm sau ñaây ñöôïc khôûi leân: "Ñaõ thuaàn thuïc laø caùc phaùp ñöa ñeán giaûi thoaùt ñöôïc chín muoài cho Raøhula. Vaäy Ta haõy giaûng daïy cho Raøhula nhöõng lôøi daïy cuoái cuøng ñöa ñeán ñoaïn taän caùc laäu hoaëc". 3) Roài Theá Toân, vaøo buoåi saùng, ñaép y, caàm y baùt ñi vaøo Saøvatthi ñeå khaát thöïc, khaát thöïc xong, sau buoåi aên, treân con ñöôøng ñi khaát thöïc trôû veà, goïi Toân giaû Raøhula: -- Naøy Raøhula, haõy caàm toïa cuï ñi ñeán röøng Andha ñeå nghæ tröa. -- Thöa vaâng, baïch Theá Toân. Toân giaû Raøhula vaâng ñaùp Theá Toân, caàm laáy toïa cuï, vaø ñi sau löng Theá Toân. 4) Luùc baáy giôø, raát nhieàu ngaøn Thieân nhaân ñi theo Theá Toân vaø nghó raèng: "Hoâm nay, Theá Toân seõ giaûng daïy cho Raøhula nhöõng lôøi daïy cuoái cuøng ñöa ñeán ñoaïn taän caùc laäu hoaëc". 5) Roài Theá Toân ñi saâu vaøo röøng Andha vaø ngoài xuoáng treân choã ngoài ñaõ soaïn saün döôùi goác caây. Roài Toân giaû Raøhula, sau khi ñaûnh leã Theá Toân lieàn ngoài xuoáng moät beân. Theá Toân noùi vôùi Toân giaû Raøhula ñang ngoài xuoáng moät beân: 6) -- OÂng nghó theá naøo, naøy Raøhula, maét laø thöôøng hay voâ thöôøng? -- Laø voâ thöôøng, baïch Theá Toân. -- Caùi gì voâ thöôøng laø khoå hay laïc? -- Laø khoå, baïch Theá Toân. -- Caùi gì voâ thöôøng, khoå, chòu söï bieán hoaïi, coù hôïp lyù chaêng neáu chaùnh quaùn caùi aáy: "Caùi naøy laø cuûa toâi. Caùi naøy laø toâi. Caùi naøy laø töï ngaõ cuûa toâi"? -- Thöa khoâng, baïch Theá Toân. -- Saéc laø thöôøng hay voâ thöôøng?... Nhaõn thöùc laø thöôøng hay voâ thöôøng?... Nhaõn xuùc laø thöôøng hay voâ thöôøng?... Do duyeân nhaõn xuùc khôûi leân caûm thoï gì, laïc, khoå hay baát khoå baát laïc thoï; caûm thoï aáy laø thöôøng hay voâ thöôøng? -- Laø voâ thöôøng, baïch Theá Toân. -- Caùi gì voâ thöôøng laø khoå hay laïc? -- Laø khoå, baïch Theá Toân. -- Caùi gì voâ thöôøng, khoå, chòu söï bieán hoaïi; coù hôïp lyù chaêng neáu quaùn caùi aáy: "Caùi naøy laø cuûa toâi. Caùi naøy laø toâi. Caùi naøy laø töï ngaõ cuûa toâi"? -- Thöa khoâng, baïch Theá Toân. 7-8) -- Tai... Muõi... 9-10) Löôõi... Thaân... 11) Y Ù laø thöôøng hay voâ thöôøng? -- Laø voâ thöôøng, baïch Theá Toân. -- Caùi gì voâ thöôøng laø khoå hay laïc? -- Laø khoå, baïch Theá Toân. -- Caùi gì voâ thöôøng, khoå, chòu söï bieán hoaïi; coù hôïp lyù chaêng neáu quaùn caùi aáy laø: "Caùi naøy laø cuûa toâi. Caùi naøy laø toâi. Caùi naøy laø töï ngaõ cuûa toâi"? -- Thöa khoâng, baïch Theá Toân. -- Caùc phaùp laø thöôøng hay voâ thöôøng?... Y Ù thöùc laø thöôøng hay voâ thöôøng?... Y Ù xuùc laø thöôøng hay voâ thöôøng?... Do duyeân yù xuùc khôûi leân caûm thoï gì, laïc, khoå, hay baát khoå baát laïc thoï; caûm thoï aáy laø thöôøng hay voâ thöôøng? -- Laø voâ thöôøng, baïch Theá Toân. -- Caùi gì voâ thöôøng laø khoå hay laïc? -- Laø khoå, baïch Theá Toân. -- Caùi gì voâ thöôøng, khoå, chòu söï bieán hoaïi; coù hôïp lyù chaêng neáu quaùn caùi aáy: "Caùi naøy laø cuûa toâi. Caùi naøy laø toâi. Caùi naøy laø töï ngaõ cuûa toâi"? -- Thöa khoâng, baïch Theá Toân. 12) -- Thaáy vaäy, naøy Raøhula, vò Ña vaên Thaùnh ñeä töû nhaøm chaùn ñoái vôùi maét, nhaøm chaùn ñoái vôùi caùc saéc, nhaøm chaùn ñoái vôùi nhaõn thöùc, nhaøm chaùn ñoái vôùi nhaõn xuùc. Phaøm duyeân nhaõn xuùc naøy khôûi leân caûm thoï gì, töôûng gì, haønh gì, thöùc gì; nhaøm chaùn ñoái vôùi phaùp aáy... nhaøm chaùn ñoái vôùi tai... nhaøm chaùn ñoái vôùi muõi... nhaøm chaùn ñoái vôùi löôõi... nhaøm chaùn ñoái vôùi thaân... nhaøm chaùn ñoái vôùi yù, nhaøm chaùn ñoái vôùi phaùp, nhaøm chaùn ñoái vôùi yù thöùc, nhaøm chaùn ñoái vôùi yù xuùc. Do duyeân yù xuùc naøy khôûi leân caûm thoï gì, töôûng gì, haønh gì, thöùc gì, nhaøm chaùn ñoái vôùi phaùp aáy. Do nhaøm chaùn, vò aáy ly tham. Do ly tham, vò aáy ñöôïc giaûi thoaùt. Trong söï giaûi thoaùt, khôûi leân trí hieåu bieát: "Ta ñaõ ñöôïc giaûi thoaùt". Vò aáy bieát roõ: "Sanh ñaõ taän, Phaïm haïnh ñaõ thaønh, nhöõng vieäc neân laøm ñaõ laøm, khoâng coøn trôû lui traïng thaùi naøy nöõa". 13) Theá Toân thuyeát nhö vaäy. Toân giaû Raøhula hoan hyû, tín thoï lôøi Theá Toân daïy. Trong khi lôøi thuyeát giaûng naøy ñöôïc noùi leân, taâm Toân giaû Raøhula ñöôïc giaûi thoaùt khoûi caùc laäu hoaëc, khoâng coù chaáp thuû. Vaø haøng nhieàu ngaøn chö Thieân khôûi leân phaùp nhaõn ly traàn voâ caáu: "Phaøm caùc phaùp gì ñöôïc sanh khôûi, taát caû ñeàu bò ñoaïn dieät". 122. IX. Kieát Söû (S.iv,107) 1) -- Naøy caùc Tyû-kheo, Ta seõ giaûng veà caùc phaùp bò kieát söû vaø kieát söû, Haõy laéng nghe. 2) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø caùc phaùp bò kieát söû, theá naøo laø kieát söû? 3) Naøy caùc Tyû-kheo, coù nhöõng saéc do maét nhaän thöùc khaû laïc, khaû hyû, khaû yù, khaû aùi, lieân heä ñeán duïc, haáp daãn. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây goïi laø caùc phaùp bò kieát söû. ÔÛ ñaây, choã naøo coù duïc vaø tham, choã aáy laø kieát söû. 4-7) Naøy caùc Tyû-kheo, coù caùc tieáng do tai nhaän thöùc... coù nhöõng höông do muõi nhaän thöùc... coù nhöõng vò do löôõi nhaän thöùc... coù nhöõng xuùc do thaân caûm giaùc... 8) Naøy caùc Tyû-kheo, coù nhöõng phaùp do yù nhaän thöùc khaû laïc, khaû hyû, khaû yù, khaû aùi, lieân heä ñeán duïc, haáp daãn. Naøy caùc Tyû-kheo, ñaây ñöôïc goïi laø caùc phaùp bò kieát söû. Choã naøo coù duïc vaø tham, choã aáy laø kieát söû. 123. X. Chaáp Thuû (S.iv,108) 1) -- Naøy caùc Tyû-kheo, Ta seõ thuyeát giaûng veà caùc phaùp bò chaáp thuû vaø chaáp thuû. Haõy laéng nghe. 2) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø caùc phaùp bò chaáp thuû, theá naøo laø chaáp thuû? 3-8) Naøy caùc Tyû-kheo... (Gioáng
nhö töø soá 3 ñeán soá 8 cuûa kinh treân).
124. I. Vesaøli (S.iv,109) 1) Moät thôøi Theá Toân ôû taïi Vesaøli, röøng Ñaïi Laâm, taïi Truøng Caùc giaûng ñöôøng. 2) Roài gia chuû Ugga, ngöôøi Vesaøli, ñi ñeán Theá Toân... 3) Ngoài xuoáng moät beân, gia chuû Ugga, ngöôøi Vesaøli, baïch Theá Toân: -- Baïch Theá Toân, do nhaân gì, do duyeân gì, ôû ñaây, moät soá loaøi höõu tình ngay trong hieän taïi khoâng ñöôïc hoaøn toaøn tòch tònh (parinibbaøyanti). Baïch Theá Toân, do nhaân gì, do duyeân gì, ôû ñaây, moät soá loaøi höõu tình ngay trong hieän taïi ñöôïc hoaøn toaøn tòch tònh? 4-9) -- Naøy Gia chuû, coù nhöõng saéc do maét nhaän thöùc khaû laïc, khaû hyû, khaû yù, khaû aùi, lieân heä ñeán duïc, haáp daãn... (gioáng nhö kinh 118) ... Naøy Gia chuû, Tyû-kheo coù chaáp thuû, khoâng ñöôïc hoaøn toaøn tòch tònh... 10) Naøy Gia chuû, ñaây laø nhaân, ñaây laø duyeân, do vaäy, ôû ñaây, moät soá caùc loaøi höõu tình ngay trong hieän taïi khoâng ñöôïc hoaøn toaøn tòch tònh. 11-16) Naøy Gia chuû, coù nhöõng saéc do maét nhaän thöùc khaû laïc, khaû hyû, khaû yù, khaû aùi, lieân heä ñeán duïc, haáp daãn... (gioáng nhö kinh 118) ... Naøy Gia chuû, Tyû-kheo khoâng coù chaáp thuû, ñöôïc hoaøn toaøn tòch tònh... 17) Naøy Gia chuû, ñaây laø nhaân, ñaây laø duyeân, do vaäy, ôû ñaây, moät soá loaøi höõu tình ngay trong hieän taïi ñöôïc hoaøn toaøn tòch tònh. 125. II. Vajji (S.iv,109) 1) Moät thôøi Theá Toân truù giöõa daân chuùng Vajji taïi laøng Hatthi. 2) Roài gia chuû Ugga, ngöôøi laøng Hatthi, ñi ñeán Theá Toân... 3) Ngoài xuoáng moät beân, gia chuû Ugga, ngöôøi laøng Hatthi, baïch Theá Toân: -- Baïch Theá Toân, do nhaân gì, do duyeân gì, ôû ñaây, coù moät soá loaøi höõu tình ngay trong hieän taïi khoâng ñöôïc hoaøn toaøn tòch tònh? Baïch Theá Toân, do nhaân gì, do duyeân gì, ôû ñaây, moät soá loaøi höõu tình ngay trong hieän taïi ñöôïc hoaøn toaøn tòch tònh? 4-16) (Gioáng nhö kinh tröôùc) ... 17) -- Naøy Gia chuû, ñaây laø nhaân, ñaây laø duyeân, do vaäy, ôû ñaây, coù moät soá loaøi höõu tình ngay trong hieän taïi ñöôïc hoaøn toaøn tòch tònh. 126. III. Naølanda (S.iv,110) 1) Moät thôøi Theá Toân ôû taïi Naølanda, taïi röøng Paøvaørikamba. 2) Roài gia chuû Upaøli ñi ñeán Theá Toân... 3) Ngoài xuoáng moät beân, gia chuû Upaøli baïch Theá Toân: -- Baïch Theá Toân, do nhaân gì, do duyeân gì, ôû ñaây, moät soá loaøi höõu tình ngay trong hieän taïi khoâng ñöôïc hoaøn toaøn tòch tònh? Baïch Theá Toân, do nhaân gì, do duyeân gì, ôû ñaây, moät soá loaøi höõu tình ngay trong hieän taïi ñöôïc hoaøn toaøn tòch tònh?... 4-16) ... (Nhö kinh tröôùc) 17) -- Naøy Gia chuû, ñaây laø nhaân, ñaây laø duyeân, do vaäy, ôû ñaây, moät soá loaøi höõu tình ngay trong hieän taïi ñöôïc hoaøn toaøn tòch tònh. 127. IV. Bhaøradvaøja (S.iv,110) 1) Moät thôøi Toân giaû Pindolabhaøradvaøja truù ôû Kosambi, taïi vöôøn Ghositaø. 2) Roài vua Udena ñi ñeán Toân giaû Pindolabhaøradvaøja; sau khi ñeán, noùi leân vôùi Toân giaû Pindolabhaøradvaøja nhöõng lôøi chaøo ñoùn hoûi thaêm, sau khi noùi leân nhöõng lôøi chaøo ñoùn hoûi thaêm thaân höõu roài ngoài xuoáng moät beân. 3) Ngoài xuoáng moät beân, vua Udena thöa vôùi Toân giaû Pindolabhaøradvaøja: -- Thöa Bhaøradvaøja, do nhaân gì, do duyeân gì, nhöõng Tyû-kheo treû tuoåi naøy, coøn non treû, toùc ñen nhaùnh, ñaày ñuû vôùi tuoåi treû hieàn thieän, trong luùc tuoåi coøn thanh xuaân laïi khoâng tham nhieãm duïc voïng, thöïc haønh Phaïm haïnh hoaøn toaøn thanh tònh cho ñeán troïn ñôøi, vaø soáng toaøn thôøi gian moät caùch hoaøn maõn (addhaønam apaødenti)? 4) -- Thöa Ñaïi vöông, Theá Toân, baäc Tri giaû, Kieán giaû, baäc A-la-haùn. Chaùnh Ñaúng Giaùc ñaõ noùi nhö sau: "Haõy ñeán, naøy caùc Tyû-kheo, ñoái vôùi nhöõng ngöôøi chæ laø meï, haõy an truù taâm ngöôøi meï. Ñoái vôùi nhöõng ngöôøi chæ laø chò, haõy an truù taâm ngöôøi chò. Ñoái vôùi ngöôøi chæ laø con gaùi, haõy an truù taâm ngöôøi con gaùi. Thöa Ñaïi Vöông, ñaây laø nhaân, ñaây laø duyeân, do vaäy caùc Tyû-kheo treû tuoåi naøy, coøn non treû, toùc ñen nhaùnh, ñaày ñuû vôùi tuoåi treû hieàn thieän, trong luùc tuoåi coøn thanh xuaân laïi khoâng tham nhieãm duïc voïng, thöïc haønh Phaïm haïnh hoaøn toaøn thanh tònh cho ñeán troïn ñôøi, vaø soáng toaøn thôøi gian moät caùch hoaøn maõn. 5) -- Tham voïng (loba), naøy Bhaøradvaøja, laø taâm. Ñoâi khi ñoái vôùi nhöõng ngöôøi chæ laø meï, tham phaùp khôûi leân. Ñoái vôùi nhöõng ngöôøi chæ laø chò, tham phaùp khôûi leân. Ñoái vôùi nhöõng ngöôøi chæ laø con gaùi, tham phaùp khôûi leân. Naøy Bhaøradvaøja, coù moät nhaân khaùc, coù moät duyeân khaùc, do vaäy caùc Tyû-kheo treû tuoåi naøy... moät caùch hoaøn maõn? 6) -- Thöa Ñaïi vöông, Theá Toân, baäc Tri giaû, Kieán giaû, baäc A-la-haùn, Chaùnh Ñaúng Giaùc ñaõ noùi nhö sau: "Haõy ñeán, naøy caùc Tyû-kheo, haõy quaùn saùt thaân naøy döôùi töø baøn chaân trôû leân, treân töø ñaûnh toùc trôû xuoáng, bao boïc bôûi da vaø chöùa ñaày baát tònh sai bieät. Trong thaân naøy, ñaây laø toùc, loâng, moùng, raêng, da, thòt, gaân, xöông, tuûy, thaän, tim, gan, hoaønh caùch moâ, laù laùch, phoåi, ruoät, bao töû, phaân, maät, ñaøm, muû, maùu, moà hoâi, môõ, nöôùc maét, môõ da, nöôùc mieáng, nöôùc muû, nöôùc ôû khôùp xöông, nöôùc tieåu. Thöa Ñaïi vöông, ñaây laø nhaân, ñaây laø duyeân, do vaäy caùc Tyû-kheo treû tuoåi naøy... soáng toaøn thôøi gian moät caùch hoaøn maõn. 7) -- Naøy Bhaøradvaøja, ñoái vôùi nhöõng Tyû-kheo naøo, thaân coù tu taäp, giôùi coù tu taäp, taâm coù tu taäp, tueä coù tu taäp, thôøi nhö vaäy thaät laø deã daøng. Vaø naøy Bhaøradvaøja, ñoái vôùi nhöõng Tyû-kheo naøo, thaân khoâng coù tu taäp, giôùi khoâng coù tu taäp, taâm khoâng coù tu taäp, tueä khoâng coù tu taäp thôøi nhö vaäy thaät laø khoù khaên. Ñoâi khi, naøy Bhaøradvaøja, coù ngöôøi nghó raèng: "Chuùng ta seõ taùc yù baát tònh", nhöng laïi ñi ñeán tònh (töôùng). Naøy Bhaøradvaøja, coù nhaân naøo khaùc, duyeân naøo khaùc, do vaäy caùc Tyû-kheo treû tuoåi naøy... soáng toaøn thôøi gian moät caùch hoaøn maõn? 8) -- Thöa Ñaïi vöông, Theá Toân, baäc Tri giaû, Kieán giaû, baäc A-la-haùn, Chaùnh Ñaúng Giaùc ñaõ noùi nhö sau: "Haõy ñeán, naøy caùc Tyû-kheo, haõy soáng hoä trì caùc caên. Sau khi maét thaáy saéc, chôù coù naém giöõ töôùng chung, chôù coù naém giöõ töôùng rieâng. Nhöõng nguyeân nhaân gì, vì ñoù nhaõn caên khoâng ñöôïc cheá ngöï, khieán tham aùi, öu bi, caùc aùc baát thieän phaùp khôûi leân; haõy thöïc haønh cheá ngöï nguyeân nhaân aáy, haõy hoä trì nhaõn caên, thöïc haønh hoä trì nhaõn caên. Khi tai nghe tieáng... khi muõi ngöûi höông... khi löôõi neám vò... khi thaân caûm xuùc... khi yù nhaän thöùc caùc phaùp, chôù coù naém giöõ töôùng chung, chôù coù naém giöõ töôùng rieâng. Nhöõng nguyeân nhaân gì, vì ñoù yù caên khoâng ñöôïc cheá ngöï, khieán tham aùi, öu bi, caùc aùc baát thieän phaùp khôûi leân; haõy thöïc haønh cheá ngöï nguyeân nhaân aáy, haõy hoä trì yù caên, thöïc haønh hoä trì yù caên. Thöa Ñaïi vöông, ñaây laø nhaân, ñaây laø duyeân, do vaäy nhöõng Tyû-kheo treû tuoåi naøy... soáng toaøn thôøi gian moät caùch hoaøn maõn. 9) -- Thaät vi dieäu thay, thöa Toân giaû Bhaøradvaøja! Thaät hy höõu thay, thöa Toân giaû Bhaøradvaøja, laø lôøi kheùo noùi naøy cuûa Theá Toân, baäc Tri giaû, Kieán giaû, baäc A-la-haùn, Chaùnh Ñaúng Giaùc. Chính nhaân naøy, thöa Toân giaû Bhaøradvaøja, chính duyeân naøy, do vaäy caùc Tyû-kheo treû tuoåi naøy, coøn non treû, toùc ñen nhaùnh, ñaày ñuû vôùi tuoåi treû hieàn thieän, trong luùc tuoåi coøn thanh xuaân, laïi khoâng tham nhieãm duïc voïng, thöïc haønh Phaïm haïnh hoaøn toaøn thanh tònh cho ñeán troïn ñôøi, soáng toaøn thôøi gian moät caùch hoaøn maõn. 10) Toâi cuõng vaäy, thöa Toân giaû Bhaøradvaøja, khi naøo toâi vaøo trong noäi cung vôùi thaân khoâng phoøng hoä, vôùi lôøi noùi khoâng phoøng hoä, vôùi taâm khoâng phoøng hoä, vôùi nieäm khoâng an truù, vôùi caùc caên khoâng cheá ngöï; thôøi trong khi aáy, tham phaùp chinh phuïc toâi. Nhöng thöa Toân giaû Bhaøradvaøja, trong khi toâi vaøo noäi cung, vôùi thaân ñöôïc phoøng hoä, vôùi lôøi noùi ñöôïc phoøng hoä, vôùi taâm ñöôïc phoøng hoä, vôùi nieäm ñöôïc an truù, vôùi caùc caên ñöôïc cheá ngöï; thôøi trong khi aáy, tham phaùp khoâng chinh phuïc toâi. 11) Thaät hy höõu thay, thöa Toân giaû Bhaøradvaøja! Thaät hy höõu thay, thöa Toân giaû Bhaøradvaøja! Thöa Toân giaû Bhaøradvaøja, nhö ngöôøi döïng ñöùng laïi nhöõng gì bò quaêng ngaõ xuoáng, phôi baøy ra nhöõng gì bò che kín, chæ ñöôøng cho nhöõng keû laïc höôùng, ñem ñeøn saùng vaøo trong boùng toái ñeå cho nhöõng ai coù maét coù theå thaáy saéc. Cuõng vaäy, Chaùnh phaùp ñaõ ñöôïc Toân giaû Bhaøradvaøja duøng nhieàu phöông tieän trình baøy, giaûi thích. Vaäy nay, thöa Toân giaû Bhaøradvaøja, con xin quy y Theá Toân, quy y Phaùp, quy y chuùng Tyû-kheo. Toân giaû Bhaøradvaøja haõy nhaän con laøm ñeä töû cö só, töø nay cho ñeán maïng chung, con xin troïn ñôøi quy ngöôõng. 128. V. Sona (S.iv,113) 1) Moät thôøi Theá Toân truù ôû Raøjagaha (Vöông Xaù), taïi Veluvana (Truùc Laâm), choã nuoâi döôõng caùc con soùc. 2) Roài Sona, con ngöôøi gia chuû Sona, ñi ñeán Theá Toân... 3) Ngoài xuoáng moät beân, Sona, con ngöôøi gia chuû, baïch Theá Toân: -- Do nhaân gì, do duyeân gì, baïch Theá Toân, ôû ñaây, moät soá loaøi höõu tình, ngay trong hieän taïi, khoâng ñöôïc hoaøn toaøn tòch tònh? Do nhaân gì, do duyeân gì, ôû ñaây, moät soá loaøi höõu tình, ngay trong hieän taïi ñöôïc hoaøn toaøn tòch tònh? (... Gioáng nhö kinh tröôùc...) -- Naøy Sona, ñaây laø nhaân, ñaây laø duyeân... do vaäy, ôû ñaây, moät soá loaøi höõu tình... ngay trong hieän taïi ñöôïc hoaøn toaøn tòch tònh. 129. VI. Ghosita (S.iv,113) 1) Moät thôøi Toân giaû Ananda truù ôû Kosambi, taïi vöôøn Ghosita. 2) Roài gia chuû Ghosita ñi ñeán Toân giaû Ananda... 3) Ngoài xuoáng moät beân, gia chuû Ghosita thöa vôùi Toân giaû Ananda: -- "Sai bieät veà giôùi, sai bieät veà giôùi", thöa Toân giaû Ananda, ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy. Cho ñeán nhö theá naøo, thöa Toân giaû, Theá Toân noùi ñeán sai bieät veà giôùi? 4) -- Naøy Gia chuû, khi naøo nhaõn giôùi, saéc khaû yù, vaø nhaõn thöùc cuøng khôûi leân; do duyeân laïc xuùc khôûi leân laïc thoï. Naøy Gia chuû, khi naøo nhaõn giôùi, saéc khoâng khaû yù, vaø nhaõn thöùc cuøng khôûi leân; do duyeân khoå xuùc khôûi leân khoå thoï. Naøy Gia chuû, khi naøo nhaõn giôùi saéc truù xaû vaø nhaõn thöùc cuøng khôûi leân; do duyeân baát khoå baát laïc xuùc khôûi leân baát khoå baát laïc thoï. 5) Naøy Gia chuû, khi naøo nhó giôùi... 6) Naøy Gia chuû, khi naøo tyû giôùi... 7) Naøy Gia chuû, khi naøo thieät giôùi... 8) Naøy Gia chuû, khi naøo thaân giôùi... 9) Naøy Gia chuû, khi naøo yù giôùi, phaùp khaû yù, vaø yù thöùc cuøng khôûi leân; do duyeân laïc xuùc khôûi leân laïc thoï. Naøy Gia chuû, khi naøo yù giôùi... phaùp khoâng khaû yù vaø yù thöùc cuøng khôûi leân; do duyeân khoå xuùc khôûi leân khoå thoï. Naøy Gia chuû, khi naøo yù giôùi, phaùp giôùi truù xaû vaø yù thöùc cuøng khôûi leân; do duyeân baát khoå baát laïc xuùc khôûi leân baát khoå baát laïc thoï. 10) Cho ñeán nhö vaäy, naøy Gia chuû, Theá Toân ñaõ noùi ñeán veà sai bieät caùc giôùi. 130. VII. Haliddhaka (S.iv,115) 1) Moät thôøi Toân giaû Mahaø Kaccaøna truù giöõa daân chuùng Avanti, taïi Kuraraghara, trong moät hang nuùi. 2) Roài gia chuû Haøliddikaøni ñi ñeán Toân giaû Mahaø Kaccaøna... 3) Ngoài xuoáng moät beân, gia chuû Haøliddikaøni thöa vôùi Toân giaû Mahaø Kaccaøna: -- Thöa Toân giaû, Theá Toân noùi nhö sau: "Do duyeân sai bieät veà giôùi khôûi leân sai bieät veà xuùc. Do duyeân sai bieät veà xuùc khôûi leân sai bieät veà thoï". Nhö theá naøo, thöa Toân giaû, do duyeân sai bieät veà giôùi khôûi leân sai bieät veà xuùc; do duyeân sai bieät veà xuùc khôûi leân sai bieät veà thoï? 4) -- ÔÛ ñaây, naøy Gia chuû, Tyû-kheo khi maét thaáy saéc khaû yù, nghó raèng: "Ñaây laø vaäy, ñaây laø vaäy", ñöôïc bieát roõ nhaõn thöùc coù laïc xuùc. Do duyeân laïc xuùc khôûi leân laïc thoï. Khi maét thaáy saéc baát khaû yù, nghó raèng: "Ñaây laø vaäy, ñaây laø vaäy", ñöôïc bieát roõ nhaõn thöùc coù khoå xuùc. Do duyeân khoå xuùc khôûi leân khoå thoï. Khi maét thaáy saéc truù xaû, nghó raèng: "Ñaây laø vaäy, ñaây laø vaäy", ñöôïc bieát roõ nhaõn thöùc coù baát khoå baát laïc xuùc. Do duyeân baát khoå baát laïc xuùc khôûi leân baát khoå baát laïc thoï. 5-9) Laïi nöõa, naøy Gia chuû, khi tai nghe tieáng... khi muõi ngöûi höông... khi löôõi neám vò... khi thaân caûm xuùc... khi yù bieát phaùp khaû yù, nghó raèng: "Ñaây laø vaäy, ñaây laø vaäy", ñöôïc bieát roõ yù thöùc coù laïc xuùc. Do duyeân laïc xuùc khôûi leân laïc thoï. Khi yù bieát phaùp baát khaû yù, nghó raèng: "Ñaây laø vaäy, ñaây laø vaäy", ñöôïc bieát roõ yù thöùc coù khoå xuùc. Do duyeân khoå xuùc khôûi leân khoå thoï. Khi yù bieát phaùp truù xaû, nghó raèng: "Ñaây laø vaäy, ñaây laø vaäy", ñöôïc bieát roõ yù thöùc coù baát khoå baát laïc xuùc. Do duyeân baát khoå baát laïc xuùc khôûi leân baát khoå baát laïc thoï. 10) Nhö vaäy, naøy Gia chuû, do duyeân sai bieät veà giôùi khôûi leân sai bieät veà xuùc. Do duyeân sai bieät veà xuùc khôûi leân sai bieät veà thoï. 131. VIII. Nakulapitaø (S.iv,116) 1) Moät thôøi Theá Toân truù giöõa daân chuùng Bhagga, taïi nuùi Sumsumaøra, röøng Bhesakalaø, vöôøn Loäc Uyeån. 2) Roài gia chuû Nakulapitaø... 3) Ngoài xuoáng moät beân, gia chuû Nakulapitaø baïch Theá Toân: -- Baïch Theá Toân, do nhaân gì, do duyeân gì, ôû ñaây, coù moät soá loaøi höõu tình, ngay trong hieän taïi khoâng ñöôïc hoaøn toaøn tòch tònh? Baïch Theá Toân, do nhaân gì, do duyeân gì, ôû ñaây, coù moät soá loaøi höõu tình, ngay trong hieän taïi ñöôïc hoaøn toaøn tòch tònh? 4-9) -- Naøy Gia chuû, coù nhöõng saéc do maét nhaän thöùc... (nhö kinh 118) 10) Naøy Gia chuû, ñaây laø nhaân, ñaây laø duyeân, do vaäy, ôû ñaây, moät soá loaøi höõu tình, ngay trong hieän taïi, khoâng ñöôïc hoaøn toaøn tòch tònh. 11-16) Naøy Gia chuû, coù nhöõng saéc do maét nhaän thöùc... 17) Naøy Gia chuû, ñaây laø nhaân, ñaây laø duyeân, do vaäy, ôû ñaây, coù moät soá loaøi höõu tình, ngay trong hieän taïi, ñöôïc hoaøn toaøn tòch tònh. 132. IX. Lohicca (S,iv,116) 1) Moät thôøi Toân giaû Mahaø Kaccaøna truù ôû giöõa daân chuùng Avanti, taïi Makkarakata, taïi moät choøi laù trong röøng. 2) Roài moät soá ñoâng ñeä töû cuûa Baø-la-moân Lohicca, laø nhöõng thanh nieân löôïm cuûi, ñi ñeán choøi laù trong röøng cuûa Toân giaû Mahaø Kaccaøna; sau khi ñeán, ñi qua ñi laïi, ñi voøng quanh choøi laù, cao tieáng, lôùn tieáng, vaø laøm ñuû loaïi troø chôi nghòch ngôïm: "Nhöõng keû troïc ñaàu, Sa-moân giaû hieäu, ñeâ tieän, ñen ñuûi, sanh töø nôi chaân naøy, laïi ñöôïc caùc keû noâ tuøy khuaân vaùc cung kính, toân troïng, cuùng döôøng, leã baùi". 3) Roài Toân giaû Mahaø Kaccaøna töø trong nhaø böôùc ra vaø noùi vôùi caùc thanh nieân aáy: -- Naøy caùc Thanh nieân, chôù coù laøm oàn. Ta seõ thuyeát phaùp cho caùc OÂng. Khi nghe noùi vaäy, caùc thanh nieân ñeàu im laëng. 4) Roài Toân giaû Mahaø Kaccaøna noùi leân nhöõng baøi keä vôùi caùc thanh nieân aáy: 1) Nhöõng baäc coå nhaân xöa,5) Roài caùc thanh nieân aáy, töùc giaän vaø khoâng vui, ñi ñeán Baø-la-moân Lohicca; sau khi ñeán, thöa vôùi Baø-la-moân Lohicca: -- Mong Toân giaû bieát raèng, Sa-moân Mahaø Kaccaøna ñang moät maïch chæ trích vaø maï lò thaàn chuù cuûa caùc Bauï-la-moân. Khi nghe noùi vaäy, Baø-la-moân Lohicca töùc giaän vaø khoâng vui. 6) Roài Baø-la-moân Lohicca suy nghó: "Thaät khoâng thích ñaùng cho ta khi ta nghe moät mình caùc thanh nieân Baø-la-moân, roài phæ baùng vaø coâng kích Sa-moân Mahaø Kaccaøna. Vaäy, ta haõy ñi ñeán vaø hoûi vò aáy". 7) Roài Baø-la-moân Lohicca cuøng vôùi caùc thanh nieân Baø-la-moân aáy ñi ñeán Toân giaû Mahaø Kaccaøna; sau khi ñeán, noùi leân nhöõng lôøi chaøo ñoùn hoûi thaêm thaân höõu roài ngoài xuoáng moät beân. 8) Ngoài xuoáng moät beân, Baø-la-moân Lohicca noùi vôùi Toân giaû Mahaø Kaccaøna: -- Toân giaû Kaccaøna, coù phaûi coù moät soá ñoâng ñeä töû cuûa chuùng toâi, nhöõng thanh nieân Baø-la-moân löôïm cuûi ñaõ ñeán ñaây? -- Naøy Baø-la-moân, moät soá ñoâng ñeä töû cuûa OÂng, nhöõng thanh nieân Baø-la-moân löôïm cuûi coù ñeán taïi ñaây. -- Thöa Toân giaû Kaccaøna, Toân giaû coù noùi chuyeän vôùi nhöõng thanh nieân Baø-la-moân aáy khoâng? -- Naøy Baø-la-moân, toâi coù noùi chuyeän vôùi nhöõng thanh nieân Baø-la-moân aáy. -- Nhö theá naøo laø caâu chuyeän giöõa Toân giaû Kaccaøna vôùi nhöõng thanh nieân Baø-la-moân aáy? -- Naøy Baø-la-moân, nhö theá naày laø caâu chuyeän giöõa toâi vaø caùc thanh nieân Baø-la-moân aáy: 1) Nhöõng baäc coå nhaân xöaNhö vaäy, naøy Baø-la-moân, laø cuoäc noùi chuyeän giöõa toâi vaø caùc thanh nieân Baø-la-moân aáy. 9) -- Toân giaû Kaccaøna coù noùi ñeán hoä trì caùc caên. Cho ñeán nhö theá naøo, thöa Toân giaû Kaccaøna, laø hoä trì caùc caên? 10) -- ÔÛ ñaây, naøy Baø-la-moân, coù ngöôøi sau khi maét thaáy saéc, coù taâm höôùng ñeán caùc saéc khaû aùi, coù taâm gheùt boû caùc saéc khoâng khaû aùi, soáng vôùi nieäm khoâng an truù, vôùi taâm nhoû heïp. Ngöôøi aáy khoâng nhö thaät bieát roõ taâm giaûi thoaùt vaø tueä giaûi thoaùt. Do vaäy, caùc aùc baát thieän phaùp ñaõ khôûi leân, khoâng coù ñoaïn dieät khoâng coù dö taøn. 11-14) ... sau khi tai nghe tieáng... sau khi muõi ngöûi höông... sau khi löôõi neám vò... sau khi thaân caûm xuùc... 15) ... sau khi yù bieát caùc phaùp, taâm höôùng ñeán caùc phaùp khaû aùi, taâm gheùt boû caùc phaùp khoâng khaû aùi, soáng vôùi nieäm khoâng an truù, vôùi taâm nhoû heïp. Ngöôøi aáy khoâng nhö thaät bieát roõ taâm giaûi thoaùt vaø tueä giaûi thoaùt. Do vaäy, caùc aùc baát thieän phaùp ñaõ khôûi leân, khoâng coù ñoaïn dieät, khoâng coù dö taøn. 16) Nhö vaäy, naøy Baø-la-moân, laø caùc caên khoâng coù hoä trì. 17) -- Thaät laø vi dieäu, thöa Toân giaû Kaccaøna, thaät laø hy höõu, thöa Toân giaû Kaccaøna, caùch thöùc Toân giaû Kaccaøna ñaõ ñònh nghóa caùc caên khoâng hoä trì. Caùc caên coù hoä trì, caùc caên coù hoä trì, Toân giaû Kaccaøna ñaõ noùi nhö vaäy; cho ñeán nhö theá naøo, thöa Toân giaû Kaccaøna, laø caùc caên coù hoä trì? 18) -- ÔÛ ñaây, naøy Baø-la-moân, Tyû-kheo sau khi maét thaáy saéc, taâm khoâng höôùng ñeán caùc saéc khaû aùi, taâm khoâng gheùt boû caùc saéc khoâng khaû aùi, soáng vôùi nieäm an truù, vôùi taâm voâ löôïng. Vò aáy nhö thaät bieát roõ taâm giaûi thoaùt vaø tueä giaûi thoaùt. Do vaäy, caùc aùc baát thieän phaùp ñaõ khôûi leân ñöôïc ñoaïn dieät khoâng coù dö taøn. 19-22) ... sau khi tai nghe tieáng... sau khi muõi ngöûi höông... sau khi löôõi neám vò... sau khi thaân caûm xuùc... 23) ... sau khi yù nhaän bieát caùc phaùp, taâm khoâng höôùng ñeán caùc phaùp khaû aùi, taâm khoâng gheùt boû caùc phaùp khoâng khaû aùi, soáng vôùi nieäm an truù, vôùi taâm voâ löôïng. Vò aáy nhö thaät bieát roõ taâm giaûi thoaùt vaø tueä giaûi thoaùt. Do vaäy, caùc aùc baát thieän phaùp ñaõ khôûi leân ñöôïc ñoaïn dieät khoâng coù dö taøn. 24) Nhö vaäy, naøy Baø-la-moân, laø caùc caên ñöôïc hoä trì. 25) -- Thaät laø vi dieäu, thöa Toân giaû Kaccaøna, thaät laø hy höõu, thöa Toân giaû Kaccaøna, caùch thöùc Toân giaû Kaccaøna ñaõ ñònh nghóa caùc caên ñöôïc hoä trì. Thaät vi dieäu thay, Toân giaû Kaccaøna! Thaät vi dieäu thay, Toân giaû Kaccaøna! Thöa Toân giaû Kaccaøna, nhö ngöôøi döïng ñöùng laïi nhöõng gì bò quaêng ngaõ xuoáng, phôi baøy ra nhöõng gì bò che kín, chæ ñöôøng cho keû laïc höôùng, ñem ñeøn saùng vaøo trong boùng toái ñeå cho nhöõng ai coù maét ñöôïc thaáy saéc. Cuõng vaäy, Chaùnh phaùp ñaõ ñöôïc Toân giaû Kaccaøna duøng nhieàu phöông tieän trình baøy, giaûi thích. Vaäy nay, thöa Toân giaû Kaccaøna, con xin quy y Theá Toân, quy y Phaùp, quy y chuùng Tyû-kheo. Toân giaû Kaccaøna haõy nhaän con laøm ñeä töû cö só, töø nay cho ñeán maïng chung, con xin troïn ñôøi quy ngöôõng. Vaø nhö Toân giaû Kaccaøna ñi ñeán vieáng caùc gia ñình cö só, cuõng vaäy, cuõng vaäy, mong Toân giaû Kaccaøna haõy ñeán vieáng caùc gia ñình Lohicca. Taïi ñaáy, caùc thanh nieân vaø thanh nöõ seõ ñaûnh leã Toân giaû Kaccaøna, seõ soaïn choã ngoài, hay cuùng döôøng nöôùc cho Toân giaû Kaccaøna, vaø nhö vaäy, hoï seõ ñöôïc haïnh phuùc, an laïc trong moät thôøi gian daøi. 133. X. Verahaccaøni (S.iv,121) 1) Moät thôøi Toân giaû Udaøyi truù ôû Kaømandaøya, taïi vöôøn xoaøi cuûa Baø-la-moân Todeyya. 2) Roài moät ñeä töû thanh nieân cuûa nöõ Baø-la-moân, thuoäc doøng hoï Verahaccaøni, ñi ñeán Toân giaû Udaøyi; sau khi ñeán, noùi vôùi Toân giaû Udaøyi nhöõng lôøi chaøo ñoùn hoûi thaêm, sau khi noùi leân nhöõng lôøi chaøo ñoùn hoûi thaêm thaân höõu lieàn ngoài xuoáng moät beân. 3) Roài Toân giaû Udaøyi vôùi baøi phaùp thoaïi, trình baøy, khích leä, laøm cho phaán khôûi, laøm cho hoan hyû thanh nieân Baø-la-moân aáy ñang ngoài xuoáng moät beân. 4) Roài thanh nieân aáy, sau khi ñöôïc Toân giaû Udaøyi vôùi baøi phaùp thoaïi, trình baøy, khích leä, laøm cho phaán khôûi, laøm cho hoan hyû, lieàn ñi ñeán nöõ Baø-la-moân thuoäc doøng hoï Verahaccaøni; sau khi ñeán, noùi vôùi nöõ Baø-la-moân thuoäc doøng hoï Verahaccaøni: -- Mong nöõ Toân giaû bieát cho, Sa-moân Udaøyi thuyeát phaùp, sô thieän, trung thieän, haäu thieän, vôùi nghóa, vôùi vaên, vaø trình baøy Phaïm haïnh hoaøn toaøn vieân maõn thanh tònh. 5) -- Vaäy naøy Thanh nieân, haõy nhaân danh ta, môøi Sa-moân Udaøyi ngaøy mai ñeán duøng côm. -- Thöa vaâng, Toân giaû. Thanh nieân Baø-la-moân aáy vaâng ñaùp nöõ Baø-la-moân thuoäc doøng hoï Verahaccaøni, ñi ñeán Toân giaû Udaøyi; sau khi ñeán thöa vôùi Toân giaû Udaøyi: -- Toân giaû Udaøyi, haõy nhaän ñaïo sö phí cuûa chuùng toâi (laø) buoåi côm ngaøy mai töø nöõ Baø-la-moân thuoäc doøng hoï Verahaccaøni. Toân giaû Udaøyi im laëng nhaän lôøi. 6) Roài Toân giaû Udaøyi, sau khi ñeâm aáy ñaõ maõn, vaøo buoåi saùng, ñaép y, caàm y baùt, ñi ñeán nhaø cuûa nöõ Baø-la-moân thuoäc doøng hoï Verahaccaøni; sau khi ñi ñeán, lieàn ngoài treân choã ñaõ soaïn saün. 7) Roài nöõ Baø-la-moân thuoäc doøng hoï Verahaccaøni töï tay daâng cuùng, haàu haï Toân giaû Udaøyi vôùi caùc moùn aên thöôïng vò, loaïi cöùng vaø loaïi meàm. 8) Roài nöõ Baø-la-moân thuoäc doøng hoï Verahaccaøni sau khi (thaáy) Toân giaû Udaøyi ñaõ duøng côm xong, tay ñaõ ruùt lui khoûi baùt, lieàn mang deùp, ngoài treân choã ngoài cao, truøm ñaàu, vaø thöa vôùi Toân giaû Udaøyi: -- Naøy Sa-moân, haõy thuyeát phaùp. -- Naøy Chò, thôøi gian aáy seõ ñeán. Noùi xong, Toân giaû Udaøyi töø choã ngoài ñöùng daäy vaø ra ñi. 9) Laàn thöù hai, thanh nieân Baø-la-moân aáy ñi ñeán Toân giaû Udaøyi; sau khi ñeán, noùi leân vôùi Toân giaû Udaøyi nhöõng lôøi chaøo ñoùn hoûi thaêm, sau khi noùi leân nhöõng lôøi chaøo ñoùn hoûi thaêm thaân höõu roài ngoài xuoáng moät beân. Roài Toân giaû Udaøyi vôùi lôøi phaùp thoaïi trình baøy, khích leä, laøm cho phaán khôûi, laøm cho hoan hyû thanh nieân Baø-la-moân ñang ngoài xuoáng moät beân. 10) Laàn thöù hai, thanh nieân Baø-la-moân aáy sau khi ñöôïc Toân giaû Udaøyi vôùi phaùp thoaïi, trình baøy, khích leä, laøm cho phaán khôûi, laøm cho hoan hyû, töø choã ngoài ñöùng daäy, ñi ñeán nöõ Baø-la-moân thuoäc doøng hoï Verahaccaøni; sau khi ñeán noùi vôùi nöõ Baø-la-moân thuoäc doøng hoï Verahaccaøni: -- Nöõ Toân giaû haõy bieát, Sa-moân Udaøyi thuyeát phaùp sô thieän, trung thieän, haäu thieän, vôùi nghóa, vôùi vaên vaø trình baøy Phaïm haïnh hoaøn toaøn vieân maõn, thanh tònh. 11) -- Nhö vaäy, naøy Thanh nieân Baø-la-moân, OÂng noùi lôøi taùn thaùn Sa-moân Udaøyi. Nhöng Sa-moân Udaøyi khi ñöôïc noùi: "Naøy Sa-moân, haõy thuyeát phaùp", sau khi traû lôøi: "Naøy Chò, thôøi aáy seõ ñeán", töø choã ngoài ñöùng daäy, vaø ñi veà tònh xaù. 12) -- Thöa nöõ Toân giaû, vì raèng nöõ Toân giaû ñaõ ñi deùp, ngoài treân choã cao, truøm ñaàu vaø noùi: "Naøy Sa-moân, haõy thuyeát phaùp", caùc baäc Toân giaû aáy cung kính phaùp, toân troïng phaùp. 13) -- Vaäy, naøy Thanh nieân Baø-la-moân, haõy nhaân danh ta, ngaøy mai môøi Sa-moân Udaøyi ñeán duøng côm. -- Thöa vaâng, nöõ Toân giaû. Thanh nieân Baø-la-moân aáy vaâng ñaùp nöõ Baø-la-moân thuoäc doøng hoï Verahaccaøni, ñi ñeán Toân giaû Udaøyi; sau khi ñeán, noùi vôùi Toân giaû Udaøyi: -- Toân giaû Udaøyi, haõy chaáp nhaän ñaïo sö phí cuûa chuùng toâi, (laø) buoåi côm ngaøy mai töø nöõ Baø-la-moân thuoäc doøng hoï Verahaccaøni. Toân giaû Udaøyi im laëng nhaän lôøi. 14) Roài Toân giaû Udaøyi, sau khi ñeâm aáy ñaõ maõn, vaøo buoåi saùng, ñaép y, caàm y baùt, ñi ñeán nhaø cuûa nöõ Baø-la-moân thuoäc doøng hoï Verahaccaøni; sau khi ñeán, ngoài treân choã ñaõ soaïn saün. 15) Roài nöõ Baø-la-moân thuoäc doøng hoï Verahaccaøni, töï tay daâng cuùng, haàu haï Toân giaû Udaøyi vôùi caùc moùn aên thöôïng vò, loaïi cöùng vaø loaïi meàm. 16) Roài nöõ Baø-la-moân thuoäc doøng hoï Verahaccaøni, sau khi thaáy Toân giaû aên xong, tay ñaõ ruùt lui khoûi baùt, lieàn côûi deùp, ngoài treân choã ngoài thaáp, côûi khaên truøm ñaàu, roài thöa Toân giaû Udaøyi: -- Thöa Toân giaû, do caùi gì hieän höõu, caùc baäc A-la-haùn trình baøy veà laïc khoå? Do caùi gì khoâng hieän höõu, caùc baäc A-la-haùn khoâng trình baøy laïc khoå? 17) -- Naøy Chò, do maét hieän höõu, caùc baäc A-la-haùn trình baøy laïc khoå. Do maét khoâng hieän höõu, caùc baäc A-la-haùn khoâng trình baøy laïc khoå... Do yù hieän höõu, caùc baäc A-la-haùn trình baøy laïc khoå. Do yù khoâng hieän höõu, caùc baäc A-la-haùn khoâng trình baøy laïc khoå. 18) Khi ñöôïc noùi vaäy, nöõ Baø-la-moân thuoäc doøng hoï Verahaccaøni thöa vôùi Toân giaû Udaøyi: -- Thaät vi dieäu thay, thöa Toân giaû! Thaät vi dieäu thay, thöa Toân giaû! Thöa Toân giaû, nhö ngöôøi döïng ñöùng laïi nhöõng gì bò quaêng ngaõ xuoáng, phôi baøy ra nhöõng gì bò che kín, ñem ñeøn saùng vaøo trong boùng toái ñeå nhöõng ai coù maét coù theå thaáy saéc. Cuõng vaäy, Chaùnh phaùp ñaõ ñöôïc Toân giaû Udaøyi duøng nhieàu phöông tieän trình baøy, giaûi thích. Vaø nay, thöa Toân giaû Udaøyi, con xin quy y Theá Toân, quy y Phaùp, quy y chuùng Tyû-kheo Taêng. Toân giaû Udaøyi nhaän con laøm ñeä töû cö só, töø nay cho ñeán maïng chung, con xin troïn ñôøi quy ngöôõng. |
Muïc Luïc caùc Taäp (Thieân): 01 | 02 | 03 | 04 | 05 | Giôùi thieäu
[Muïc Luïc Töông Öng] [Trôû veà trang Thö Muïc] Source = BuddhaSasana Revised: 30-11-2000