41.I. Caùc Kieâu Maïn (Vidhaø) (Taïp 27, 19, Ñaïi 2, 196a) (S.v,98) 

1) Nhaân duyeân ôû Saøvatthi... 

2) -- Caùc Sa-moân hay Baø-la-moân naøo, naøy caùc Tyû-kheo, trong thôøi quaù khöù, ñaõ ñoaïn taän ba kieâu maïn (vidhaø); taát caû nhöõng vò aáy ñeàu nhôø tu taäp vaø laøm cho sung maõn baûy giaùc chi. Caùc Sa-moân hay Baø-la-moân naøo, naøy caùc Tyû-kheo, trong töông lai, seõ ñoaïn taän ba kieâu maïn; taát caû nhöõng vò aáy ñeàu nhôø tu taäp vaø laøm cho sung maõn baûy giaùc chi. Caùc Sa-moân hay Baø-la-moân naøo, naøy caùc Tyû-kheo, trong thôøi hieän taïi, ñoaïn taän ba kieâu maïn naøy; taát caû nhöõng vò aáy ñeàu nhôø tu taäp vaø laøm cho sung maõn baûy giaùc chi naøy. 

3) Theá naøo laø baûy giaùc chi? Nieäm giaùc chi... Xaû giaùc chi. 

4) Caùc Sa-moân hay Baø-la-moân naøo, naøy caùc Tyû-kheo, trong thôøi quaù khöù, ñaõ ñoaïn taän ba kieâu maïn; taát caû nhöõng vò aáy ñeàu nhôø tu taäp vaø laøm cho sung maõn baûy giaùc chi naøy. 

42.II. Chuyeån Luaân (Taïp 27, 10. Ñaïi 2, 194a) (S.v,99) 

1) ... 

2) -- Cuøng vôùi söï xuaát hieän cuûa vua Chuyeån luaân, naøy caùc Tyû-kheo, laø söï xuaát hieän cuûa baûy baùu. Theá naøo laø baûy? 

3) Söï xuaát hieän cuûa baùnh xe baùu, voi baùu, ngöïa baùu, chaâu ngoïc baùu, nöõ baùu, cö só baùu, söï xuaát hieän cuûa töôùng quaân baùu. Cuøng vôùi söï xuaát hieän cuûa vua Chuyeån luaân, naøy caùc Tyû-kheo, laø söï xuaát hieän cuûa baûy baùu naøy. 

4) Cuøng vôùi söï xuaát hieän cuûa Nhö Lai, baäc A-la-haùn, Chaùnh Ñaúng Giaùc, naøy caùc Tyû-kheo, laø söï xuaát hieän cuûa baûy baùu giaùc chi. Theá naøo laø baûy? 

5) Nieäm giaùc chi baùu xuaát hieän... Xaû giaùc chi baùu xuaát hieän. Cuøng vôùi söï xuaát hieän cuûa Nhö Lai, baäc A-la-haùn, Chaùnh Ñaúng Giaùc, naøy caùc Tyû-kheo, laø söï xuaát hieän cuûa baûy giaùc chi baùu naøy. 

43.III. Maøra (S.v,99) 

1) ... 

2) -- Naøy caùc Tyû-kheo, Ta seõ giaûng cho caùc OÂng con ñöôøng ñöa ñeán chinh phuïc Ma quaân. Haõy laéng nghe. 

3) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø con ñöôøng ñöa ñeán chinh phuïc Ma quaân? Töùc laø baûy giaùc chi. Theá naøo laø baûy? Nieäm giaùc chi... Xaû giaùc chi. Ñaây laø con ñöôøng, naøy caùc Tyû-kheo, ñöa ñeán chinh phuïc Ma quaân. 

44.IV. Lieät Tueä (Duppanna) (S.v,99) 

1) ... 

2) Roài moät Tyû-kheo ñi ñeán Theá Toân; sau khi ñeán... ngoài xuoáng moät beân, Tyû-kheo aáy baïch Theá Toân : 

3) -- "Keû lieät tueä ngu ñaàn, keû lieät tueä ngu ñaàn", baïch Theá Toân, ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy. Cho ñeán nhö theá naøo, baïch Theá Toân, ñöôïc goïi laø lieät tueä ngu ñaàn? 

4) -- Do baûy giaùc chi khoâng ñöôïc tu taäp, khoâng ñöôïc laøm cho sung maõn, naøy Tyû-kheo, neân ñöôïc goïi laø lieät tueä ngu ñaàn. Theá naøo laø baûy? Nieäm giaùc chi... Xaû giaùc chi. 

5) Naøy caùc Tyû-kheo, chính do baûy giaùc chi naøy khoâng ñöôïc tu taäp, khoâng ñöôïc laøm cho sung maõn, neân ñöôïc goïi laø lieät tueä ngu ñaàn. 

45.V. Coù Trí Tueä (S.v,100) 

1-2) ... 

3) -- "Coù trí tueä khoâng ngu ñaàn, coù trí tueä khoâng ngu ñaàn", baïch Theá Toân, ñöôïc noùi ñeán nhö vaäy. Cho ñeán nhö theá naøo, baïch Theá Toân, ñöôïc goïi laø coù trí tueä khoâng ngu ñaàn? 

4) -- Do tu taäp, do laøm cho sung maõn baûy giaùc chi, naøy caùc Tyû-kheo, ñöôïc goïi laø coù trí tueä khoâng ngu ñaàn. Theá naøo laø baûy giaùc chi naøy? Nieäm giaùc chi... Xaû giaùc chi. 

5) Do tu taäp, do laøm cho sung maõn baûy giaùc chi naøy, naøy caùc Tyû-kheo, ñöôïc goïi laø coù trí tueä khoâng ngu ñaàn. 

46.VI. Baàn Cuøng (Daliddo) (S.v,100) 

1-2) ... 

3) -- "Baàn cuøng, baàn cuøng", baïch Theá Toân, ñöôïc goïi laø nhö vaäy. Cho ñeán nhö theá naøo, baïch Theá Toân, ñöôïc goïi laø baàn cuøng? 

4) -- Do khoâng tu taäp, do khoâng laøm cho sung maõn baûy giaùc chi, neân ñöôïc goïi laø baàn cuøng. Theá naøo laø baûy? Nieäm giaùc chi... Xaû giaùc chi. 

5) Do khoâng tu taäp, khoâng laøm cho sung maõn baûy giaùc chi naøy, naøy Tyû-kheo, ñöôïc goïi laø baàn cuøng. 

47.VII. Khoâng Baàn Cuøng (S.v,100) 

1-2) ... 

3) -- "Khoâng baàn cuøng, khoâng baàn cuøng", baïch Theá Toân, ñöôïc goïi laø nhö vaäy. Cho ñeán nhö theá naøo, baïch Theá Toân, ñöôïc goïi laø khoâng baàn cuøng? 

4) -- Do tu taäp, do laøm cho sung maõn baûy giaùc chi, naøy Tyû-kheo, ñöôïc goïi laø khoâng baàn cuøng. Theá naøo laø baûy? Nieäm giaùc chi... Xaû giaùc chi. 

5) Chính do tu taäp, laøm cho sung maõn baûy giaùc chi naøy neân ñöôïc goïi laø khoâng baàn cuøng. 

48.VIII. Maët Trôøi (S.v,101) 

1) ... 

2) -- Caùi naøy laø ñieàm ñi tröôùc, naøy caùc Tyû-kheo, caùi naøy laø töôùng baùo tröôùc maët trôøi moïc, töùc laø raïng ñoâng. Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, caùi naøy laø ñieàm ñi tröôùc, caùi naøy laø töôùng baùo tröôùc baûy giaùc chi sanh khôûi, töùc laø laøm baïn vôùi thieän (kalyaønamittataø). 

3) Tyû-kheo laøm baïn vôùi thieän, naøy caùc Tyû-kheo, ñöôïc chôø ñôïi raèng baûy giaùc chi seõ ñöôïc tu taäp, baûy giaùc chi seõ ñöôïc laøm cho sung maõn. Nhö theá naøo, naøy caùc Tyû-kheo, laø Tyû-kheo laøm baïn vôùi thieän, ñöôïc tu taäp baûy giaùc chi, ñöôïc laøm cho sung maõn baûy giaùc chi? 

4) ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo tu taäp nieäm giaùc chi lieân heä ñeán vieãn ly... tu taäp xaû giaùc chi lieân heä ñeán vieãn ly, lieân heä ñeán ly tham, lieân heä ñeán ñoaïn dieät, höôùng ñeán töø boû. Nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laø Tyû-kheo laøm baïn vôùi thieän, tu taäp baûy giaùc chi, laøm cho sung maõn baûy giaùc chi. 

49.IX. Chi Phaàn (1) (Taïp 27, 20, Ñaïi 2, 196a) (S.v,101) 

1) ... 

2) -- Sau khi laøm thaønh noäi chi phaàn, naøy caùc Tyû-kheo, Ta khoâng quaùn thaáy moät phaàn naøo khaùc khieán baûy giaùc chi ñöôïc sanh khôûi, naøy caùc Tyû-kheo, thaønh phaàn aáy töùc laø nhö lyù taùc yù. 

3) Vôùi Tyû-kheo thaønh töïu nhö lyù taùc yù naøy, naøy caùc Tyû-kheo, ñöôïc chôø ñôïi raèng baûy giaùc chi ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho sung maõn. Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø Tyû-kheo thaønh töïu nhö lyù taùc yù naøy, tu taäp baûy giaùc chi, laøm cho sung maõn baûy giaùc chi? 

4) ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo tu taäp nieäm giaùc chi lieân heä ñeán vieãn ly... tu taäp xaû giaùc chi lieân heä ñeán vieãn ly, lieân heä ñeán ly tham, lieân heä ñeán ñoaïn dieät, höôùng ñeán töø boû. 

5) Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo laøm baïn vôùi thieän, tu taäp baûy giaùc chi, laøm cho sung maõn baûy giaùc chi. 

50.X. Chi Phaàn (2) (S.v,102) 

1) ... 

2) -- Sau khi laøm thaønh ngoaïi chi phaàn, naøy caùc Tyû-kheo, Ta khoâng quaùn thaáy moät chi phaàn naøo khaùc khieán baûy giaùc chi ñöôïc sanh khôûi, naøy caùc Tyû-kheo, chi phaàn aáy töùc laøm baïn vôùi thieän. 

3) Vôùi Tyû-kheo laøm baïn vôùi thieän, naøy caùc Tyû-kheo, ñöôïc chôø ñôïi raèng baûy giaùc chi ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho sung maõn. Vaø naøy caùc Tyû-kheo, theá naøo laø Tyû-kheo laøm baïn vôùi thieän, tu taäp baûy giaùc chi, laøm cho sung maõn baûy giaùc chi? 

4) ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo tu taäp nieäm giaùc chi lieân heä ñeán vieãn ly... tu taäp xaû giaùc chi lieân heä ñeán vieãn ly, lieân heä ñeán ly tham, lieân heä ñeán ñoaïn dieät, höôùng ñeán töø boû. 

5) Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo laøm baïn vôùi thieän, tu taäp baûy giaùc chi, laøm cho sung maõn baûy giaùc chi. 

1) Taát caû nhaân duyeân ôû Saøvatthi... 

51.I. Ñoà AÊn (Taïp 27, 4, Ñaïi 2, 192a) (S.v,102) 

1) ... 

2) -- Ta seõ giaûng cho caùc OÂng, naøy caùc Tyû-kheo, caùc moùn aên vaø khoâng phaûi moùn aên cuûa naêm trieàn caùi vaø baûy giaùc chi. Haõy laéng nghe. 

I. Moùn AÊn Cuûa Caùc Trieàn Caùi  

1-2) ... 

3) -- Caùi gì laø moùn aên, naøy caùc Tyû-kheo, khieán cho duïc tham (kaømacchanda) chöa sanh ñöôïc sanh khôûi; hay duïc tham ñaõ sanh ñöôïc taêng tröôûng, quaûng ñaïi? Coù tònh töôùng, naøy caùc Tyû-kheo. ÔÛ ñaây, neáu phi nhö lyù taùc yù ñöôïc laøm cho sung maõn, thôøi chính caùi naøy laø moùn aên khieán cho duïc tham chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay duïc tham ñaõ sanh ñöôïc taêng tröôûng, quaûng ñaïi. 

4) Caùi gì laø moùn aên, naøy caùc Tyû-kheo, khieán cho saân chöa sanh ñöôïc sanh khôûi; hay saân ñaõ sanh ñöôïc taêng tröôûng, quaûng ñaïi? Coù chöôùng ngaïi töôùng (patighanimittam), naøy caùc Tyû-kheo. ÔÛ ñaây, neáu phi nhö lyù taùc yù ñöôïc laøm cho sung maõn, thôøi chính caùi naøy laø moùn aên khieán cho saân chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay saân ñaõ sanh ñöôïc taêng tröôûng, quaûng ñaïi. 

5) Caùi gì laø moùn aên, naøy caùc Tyû-kheo, khieán cho hoân traàm thuïy mieân chöa sanh ñöôïc sanh khôûi; hay hoân traàm thuïy mieân ñaõ sanh ñöôïc taêng tröôûng, quaûng ñaïi? Khoâng haân hoan, bieáng nhaùc, chaùn naûn, aên quaù no, taâm ueå oaûi. ÔÛ ñaây, neáu phi nhö lyù taùc yù ñöôïc laøm cho sung maõn, thôøi chính caùi naøy laø moùn aên khieán cho hoân traàm thuïy mieân chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay hoân traàm thuïy mieân ñaõ sanh ñöôïc taêng tröôûng, quaûng ñaïi. 

6) Caùi gì laø moùn aên, naøy caùc Tyû-kheo, khieán cho traïo hoái chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay traïo hoái ñaõ sanh ñöôïc taêng tröôûng, quaûng ñaïi? Coù taâm chöa ñöôïc chæ tònh, naøy caùc Tyû-kheo. ÔÛ ñaây, neáu phi nhö lyù taùc yù ñöôïc laøm cho sung maõn, thôøi chính caùi naøy laø moùn aên khieán cho traïo hoái chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay traïo hoái ñaõ sanh ñöôïc taêng tröôûng, quaûng ñaïi. 

7) Caùi gì laø moùn aên, naøy caùc Tyû-kheo, khieán cho nghi hoaëc chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay nghi hoaëc ñaõ sanh ñöôïc taêng tröôûng, quaûng ñaïi? Coù caùc phaùp truù xöù cuûa nghi hoaëc. ÔÛ ñaây, neáu phi nhö lyù taùc yù ñöôïc laøm cho sung maõn, thôøi chính caùi naøy laø moùn aên khieán cho nghi hoaëc chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay nghi hoaëc ñaõ sanh ñöôïc taêng tröôûng, quaûng ñaïi. 

II. Moùn AÊn Cho Caùc Giaùc Chi  

8) -- Caùi gì laø moùn aên, naøy caùc Tyû-kheo, khieán cho nieäm giaùc chi chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay nieäm giaùc chi ñaõ sanh ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho vieân maõn? Naøy caùc Tyû-kheo, coù caùc phaùp truù xöù cho nieäm giaùc chi. ÔÛ ñaây, neáu nhö lyù taùc yù ñöôïc laøm cho sung maõn, thôøi chính caùi naøy laø moùn aên khieán cho nieäm giaùc chi chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay nieäm giaùc chi ñaõ sanh ñöôïc tu taäp, laøm cho vieân maõn. 

9) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, caùi gì laø moùn aên khieán cho traïch phaùp giaùc chi chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay traïch phaùp giaùc chi ñaõ sanh ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho vieân maõn? Coù nhöõng phaùp thieän vaø baát thieän, naøy caùc Tyû-kheo, coù nhöõng phaùp coù toäi vaø khoâng coù toäi, coù nhöõng phaùp lieät vaø thaéng, coù nhöõng phaùp döï phaàn ñen vaø traéng. ÔÛ ñaây, neáu nhö lyù taùc yù ñöôïc laøm cho sung maõn, thôøi chính caùi naøy laø moùn aên khieán cho traïch phaùp giaùc chi chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay traïch phaùp giaùc chi ñaõ sanh ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho vieân maõn. 

10) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, caùi gì laø moùn aên khieán cho tinh taán giaùc chi chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay tinh taán giaùc chi ñaõ sanh ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho vieân maõn? Coù phaùt caàn giôùi, naøy caùc Tyû-kheo, tinh caàn giôùi, doõng maõnh giôùi. ÔÛ ñaây, neáu nhö lyù taùc yù ñöôïc laøm cho sung maõn, thôøi chính caùi naøy laø moùn aên khieán cho tinh taán giaùc chi chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay tinh taán giaùc chi ñaõ sanh ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho vieân maõn. 

11) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, caùi gì laø moùn aên khieán cho hyû giaùc chi chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay hyû giaùc chi ñaõ sanh ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho vieân maõn? ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, coù nhöõng phaùp truù xöù cho hyû giaùc chi. ÔÛ ñaây, neáu nhö lyù taùc yù ñöôïc laøm cho sung maõn, thôøi chính caùi naøy laø moùn aên khieán cho hyû giaùc chi chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay hyû giaùc chi ñaõ sanh ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho vieân maõn. 

12) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, caùi gì laø moùn aên khieán cho khinh an giaùc chi chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay khinh an giaùc chi ñaõ sanh ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho vieân maõn? Naøy caùc Tyû-kheo, coù thaân khinh an, taâm khinh an. ÔÛ ñaây, neáu nhö lyù taùc yù ñöôïc laøm cho sung maõn, thôøi chính caùi naøy laø moùn aên khieán cho khinh an giaùc chi chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay khinh an giaùc chi ñaõ sanh ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho vieân maõn. 

13) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, caùi gì laø moùn aên khieán cho ñònh giaùc chi chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay ñònh giaùc chi ñaõ sanh ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho vieân maõn? Naøy caùc Tyû-kheo, coù tònh chæ töôùng, baát loaïn töôùng. ÔÛ ñaây, neáu nhö lyù taùc yù ñöôïc laøm cho sung maõn, thôøi chính caùi naøy laø moùn aên khieán cho ñònh giaùc chi chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay ñònh giaùc chi ñaõ sanh ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho vieân maõn. 

14) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, caùi gì laø moùn aên khieán cho xaû giaùc chi chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay xaû giaùc chi ñaõ sanh ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho vieân maõn? Naøy caùc Tyû-kheo, coù caùc phaùp truù xöù cho xaû giaùc chi. ÔÛ ñaây, neáu nhö lyù taùc yù ñöôïc laøm cho sung maõn, thôøi chính caùi naøy laø moùn aên khieán cho xaû giaùc chi chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay xaû giaùc chi ñaõ sanh ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho vieân maõn. 

III. Khoâng Phaûi Moùn AÊn Cho Caùc Trieàn Caùi 

15) -- Vaø naøy caùc Tyû-kheo, caùi gì khoâng phaûi moùn aên khieán cho duïc tham chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay duïc tham ñaõ sanh ñöôïc taêng tröôûng, quaûng ñaïi? Naøy caùc Tyû-kheo, coù baát tònh töôùng. ÔÛ ñaây, neáu nhö lyù taùc yù ñöôïc laøm cho sung maõn, thôøi chính caùi naøy khoâng phaûi laø moùn aên khieán cho duïc tham chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay duïc tham ñaõ sanh ñöôïc taêng tröôûng, quaûng ñaïi. 

16) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, caùi gì khoâng phaûi moùn aên khieán cho saân chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay saân ñaõ sanh ñöôïc taêng tröôûng, quaûng ñaïi? Naøy caùc Tyû-kheo, coù töø taâm giaûi thoaùt. ÔÛ ñaây, neáu nhö lyù taùc yù ñöôïc laøm cho sung maõn, thôøi chính caùi naøy khoâng phaûi laø moùn aên khieán cho saân chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay saân ñaõ sanh ñöôïc taêng tröôûng, quaûng ñaïi. 

17) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, caùi gì khoâng phaûi moùn aên khieán cho hoân traàm thuïy mieân chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay hoân traàm thuïy mieân ñaõ sanh ñöôïc taêng tröôûng, quaûng ñaïi? Naøy caùc Tyû-kheo, coù phaùt caàn giôùi, tinh caàn giôùi, doõng maõnh giôùi. ÔÛ ñaây, neáu nhö lyù taùc yù ñöôïc laøm cho sung maõn, thôøi chính caùi naøy khoâng phaûi laø moùn aên khieán cho hoân traàm thuïy mieân chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay hoân traàm thuïy mieân ñaõ sanh ñöôïc taêng tröôûng, quaûng ñaïi. 

18) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, caùi gì khoâng phaûi moùn aên khieán cho traïo hoái chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay traïo hoái ñaõ sanh ñöôïc taêng tröôûng, quaûng ñaïi? Naøy caùc Tyû-kheo, coù taâm chæ tònh. ÔÛ ñaây, neáu nhö lyù taùc yù ñöôïc laøm cho sung maõn, thôøi chính caùi naøy khoâng phaûi laø moùn aên khieán cho traïo hoái chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay traïo hoái ñaõ sanh ñöôïc taêng tröôûng, quaûng ñaïi. 

19) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, caùi gì khoâng phaûi moùn aên khieán cho nghi hoaëc chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay nghi hoaëc ñaõ sanh ñöôïc taêng tröôûng, quaûng ñaïi? Naøy caùc Tyû-kheo, coù phaùp thieän vaø baát thieän, coù phaùp coù toäi vaø khoâng coù toäi, coù phaùp lieät vaø thaéng, coù phaùp döï phaàn vaøo ñen vaø traéng. ÔÛ ñaây, neáu nhö lyù taùc yù ñöôïc laøm cho sung maõn, thôøi chính caùi naøy khoâng phaûi laø moùn aên khieán cho nghi hoaëc chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay nghi hoaëc ñaõ sanh ñöôïc taêng tröôûng, quaûng ñaïi. 

IV. Khoâng Phaûi Laø Moùn AÊn Cho Caùc Giaùc Chi 

20) -- Vaø naøy caùc Tyû-kheo, caùi gì khoâng phaûi laø moùn aên khieán cho nieäm giaùc chi chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay nieäm giaùc chi ñaõ sanh ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho vieân maõn? Naøy caùc Tyû-kheo, coù caùc phaùp truù xöù cho nieäm giaùc chi. ÔÛ ñaây, neáu phi nhö lyù taùc yù ñöôïc laøm cho sung maõn, thôøi chính caùi naøy khoâng phaûi moùn aên khieán nieäm giaùc chi chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay nieäm giaùc chi ñaõ sanh ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho vieân maõn. 

21) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, caùi gì khoâng phaûi laø moùn aên khieán cho traïch phaùp giaùc chi chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay traïch phaùp giaùc chi ñaõ sanh ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho vieân maõn? Naøy caùc Tyû-kheo, coù caùc phaùp thieän vaø baát thieän, coù toäi vaø khoâng coù toäi, lieät vaø thaéng, döï phaàn vaøo ñen vaø traéng. ÔÛ ñaây, neáu phi nhö lyù taùc yù ñöôïc laøm cho sung maõn, thôøi chính caùi naøy khoâng phaûi laø moùn aên khieán cho traïch phaùp giaùc chi chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay traïch phaùp giaùc chi ñaõ sanh ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho vieân maõn. 

22) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, caùi gì khoâng phaûi laø moùn aên khieán cho tinh taán giaùc chi chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay tinh taán giaùc chi ñaõ sanh ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho vieân maõn? Naøy caùc Tyû-kheo, coù phaùt caàn giôùi, tinh caàn giôùi, doõng maõnh giôùi. ÔÛ ñaây, neáu phi nhö lyù taùc yù ñöôïc laøm cho sung maõn, thôøi chính caùi naøy khoâng phaûi laø moùn aên khieán cho tinh taán giaùc chi chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay tinh taán giaùc chi ñaõ sanh ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho vieân maõn. 

23) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, caùi gì khoâng phaûi moùn aên khieán cho hyû giaùc chi chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay hyû giaùc chi ñaõ sanh ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho vieân maõn? Naøy caùc Tyû-kheo, coù nhöõng phaùp truù xöù cho hyû giaùc chi. ÔÛ ñaây, neáu phi nhö lyù taùc yù ñöôïc laøm cho sung maõn, thôøi chính caùi naøy khoâng phaûi moùn aên khieán cho hyû giaùc chi chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay hyû giaùc chi ñaõ sanh ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho vieân maõn. 

24) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, caùi gì khoâng phaûi moùn aên khieán cho khinh an giaùc chi chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay khinh an giaùc chi ñaõ sanh ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho vieân maõn? Naøy caùc Tyû-kheo, coù thaân khinh an, taâm khinh an. ÔÛ ñaây, neáu phi nhö lyù taùc yù, laøm cho sung maõn, thôøi chính caùi naøy khoâng phaûi moùn aên khieán cho khinh an giaùc chi chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay khinh an giaùc chi ñaõ sanh ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho vieân maõn. 

25) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, caùi gì khoâng phaûi moùn aên khieán cho ñònh giaùc chi chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay ñònh giaùc chi ñaõ sanh ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho vieân maõn? Naøy caùc Tyû-kheo, coù tònh chæ töôùng, baát loaïn töôùng. ÔÛ ñaây, neáu phi nhö lyù taùc yù ñöôïc laøm cho sung maõn, thôøi chính caùi naøy khoâng phaûi moùn aên khieán cho ñònh giaùc chi chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay ñònh giaùc chi ñaõ sanh ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho vieân maõn. 

26) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, caùi gì khoâng phaûi moùn aên khieán cho xaû giaùc chi chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay xaû giaùc chi ñaõ sanh ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho vieân maõn? Naøy caùc Tyû-kheo, coù caùc phaùp truù xöù cho xaû giaùc chi. ÔÛ ñaây, neáu phi nhö lyù taùc yù ñöôïc laøm cho sung maõn, thôøi chính caùi naøy khoâng phaûi moùn aên khieán cho xaû giaùc chi chöa sanh ñöôïc sanh khôûi, hay xaû giaùc chi ñaõ sanh ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho vieân maõn. 

52.II. Phaùp Moân (Pariyaøya) (Taïp 27, 4, Ñaïi 2, 192a) (S.v,108) 

1) ... 

2) Roài moät soá ñoâng Tyû-kheo, vaøo buoåi saùng, ñaép y, mang y baùt ñi vaøo Saøvatthi ñeå khaát thöïc. 

3) Roài caùc Tyû-kheo aáy suy nghó : "Nay coøn quaù sôùm ñeå ñi vaøo Saøvatthi khaát thöïc, vaäy chuùng ta haõy ñi ñeán khu vöôøn cuûa caùc du só ngoaïi ñaïo". 

4) Roài caùc Tyû-kheo aáy ñi ñeán khu vöôøn cuûa caùc du só ngoaïi ñaïo; sau khi ñeán, noùi leân vôùi caùc du só ngoaïi ñaïo nhöõng lôøi chaøo ñoùn hoûi thaêm, sau khi noùi leân nhöõng lôøi chaøo ñoùn hoûi thaêm thaân höõu roài ngoài xuoáng moät beân. Caùc du só ngoaïi ñaïo noùi vôùi caùc Tyû-kheo ñang ngoài moät beân : 

5) -- Naøy chö Hieàn, Sa-moân Gotama coù thuyeát phaùp nhö sau cho caùc ñeä töû : "Haõy ñeán, naøy caùc Tyû-kheo, sau khi ñoaïn taän naêm trieàn caùi laø nhöõng phaùp laøm ueá nhieãm taâm, laøm yeáu ôùt trí tueä, haõy nhö thaät tu taäp baûy giaùc chi". Naøy chö Hieàn, chuùng toâi cuõng thuyeát phaùp nhö vaäy cho caùc ñeä töû : "Haõy ñeán, naøy chö Hieàn, sau khi ñoaïn taän naêm trieàn caùi laø nhöõng phaùp laøm ueá nhieãm taâm, laøm yeáu ôùt trí tueä, haõy nhö thaät tu taäp baûy giaùc chi". 

6) ÔÛ ñaây, naøy chö Hieàn, caùi gì laø ñaëc thuø (viseso), caùi gì laø thuø thaéng (abhippayo), caùi gì laø sai bieät giöõa Sa-moân Gotama vaø chuùng toâi, töùc laø veà thuyeát phaùp hay veà giaùo giôùi? 

7) Roài caùc Tyû-kheo aáy khoâng hoan hyû, khoâng baùc boû lôøi noùi cuûa caùc du só ngoaïi ñaïo aáy; khoâng hoan hyû, khoâng baùc boû, töø choã ngoài ñöùng daäy hoï ra ñi vôùi yù nghó : "Chuùng ta seõ ñöôïc bieát yù nghóa lôøi noùi naøy töø nôi Theá Toân". 

8) Roài caùc Tyû-kheo aáy, sau khi ñi khaát thöïc ôû Saøvatthi, sau buoåi aên, treân con ñöôøng ñi khaát thöïc trôû veà, ñi ñeán Theá Toân; sau khi ñeán, hoï ñaûnh leã Theá Toân roài ngoài xuoáng moät beân. 

9) Ngoài moät beân, caùc Tyû-kheo aáy baïch Theá Toân : 

-- ÔÛ ñaây, baïch Theá Toân, chuùng con, vaøo buoåi saùng, ñaép y, caàm y baùt vaø ñi vaøo Saøvatthi ñeå khaát thöïc. Baïch Theá Toân, roài chuùng con suy nghó : "Nay coøn quaù sôùm ñeå ñi vaøo Saøvatthi khaát thöïc. Vaäy chuùng ta haõy ñi ñeán khu vöôøn caùc du só ngoaïi ñaïo". Roài, baïch Theá Toân, chuùng con ñi ñeán khu vöôøn caùc du só ngoaïi ñaïo; sau khi ñeán, noùi leân vôùi caùc du só ngoaïi ñaïo nhöõng lôøi chaøo ñoùn hoûi thaêm, sau khi noùi leân nhöõng lôøi chaøo ñoùn hoûi thaêm thaân höõu roài ngoài xuoáng moät beân. Roài baïch Theá Toân, caùc du só ngoaïi ñaïo aáy noùi vôùi chuùng con ñang ngoài moät beân : "Naøy chö Hieàn, Sa-moân Gotama thuyeát phaùp nhö sau... töùc laø veà thuyeát phaùp hay veà giaùo giôùi?" 

10) Roài, baïch Theá Toân, chuùng con khoâng taùn thaùn, khoâng baùc boû lôøi noùi caùc du só ngoaïi ñaïo aáy; khoâng hoan hyû, khoâng baùc boû, töø choã ngoài ñöùng daäy chuùng con ra ñi vôùi yù nghó : "Chuùng ta seõ ñöôïc hieåu lôøi noùi naøy töø Theá Toân". 

11) -- Ñöôïc noùi vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, caàn phaûi traû lôøi vôùi caùc du só ngoaïi ñaïo nhö sau : "Naøy chö Hieàn, coù phaùp moân naøo, do phaùp moân aáy, naêm trieàn caùi ñöôïc trôû thaønh möôøi, baûy giaùc chi ñöôïc trôû thaønh möôøi boán?" Ñöôïc ñaùp nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, caùc du só ngoaïi ñaïo seõ khoâng theå caét nghóa ñöôïc, seõ rôi vaøo khoù khaên. 

12) Vì sao? Vì raèng, naøy caùc Tyû-kheo, vaán ñeà naøy vöôït ngoaøi giôùi vöùc cuûa hoï. Naøy caùc Tyû-kheo, Ta khoâng thaáy moät ai ôû Thieân giôùi, theá giôùi naøy, ôû Ma giôùi, Phaïm thieân giôùi, cuøng vôùi quaàn chuùng Sa-moân, Baø-la-moân, chö Thieân vaø loaøi Ngöôøi coù theå laøm thoûa maõn taâm vôùi caâu traû lôøi cho nhöõng caâu hoûi naøy, ngoaïi tröø Nhö Lai, hay ñeä töû Nhö Lai, hay nhöõng ai ñöôïc nghe töø hai vò aáy. 

I. Naêm Trôû Thaønh Möôøi  

13) -- Vaø naøy caùc Tyû-kheo, phaùp moân naøo, do y cöù phaùp moân aáy, naêm trieàn caùi trôû thaønh möôøi? 

14) Caùi gì thuoäc noäi duïc tham, naøy caùc Tyû-kheo, caùi aáy laø trieàn caùi. Caùi gì thuoäc ngoaïi duïc tham, caùi aáy laø trieàn caùi. Goïi laø duïc tham trieàn caùi laø coù yù nghóa naøy. Chính do phaùp moân naøy neân thaønh hai. 

15) Caùi gì thuoäc veà noäi saân, naøy caùc Tyû-kheo, caùi aáy laø trieàn caùi. Caùi gì thuoäc ngoaïi saân, caùi aáy laø trieàn caùi. Goïi laø saân trieàn caùi laø coù yù nghóa naøy. Chính do phaùp moân naøy neân thaønh hai. 

16) Caùi gì thuoäc veà noäi hoân traàm thuïy mieân, naøy caùc Tyû-kheo, caùi aáy laø trieàn caùi. Caùi gì thuoäc ngoaïi hoân traàm thuïy mieân, caùi aáy laø trieàn caùi. Goïi laø hoân traàm thuïy mieân laø coù yù nghóa naøy. Chính do phaùp moân naøy neân thaønh hai. 

17) Caùi gì thuoäc noäi traïo hoái, naøy caùc Tyû-kheo, caùi aáy laø trieàn caùi. Caùi gì thuoäc ngoaïi traïo hoái, caùi aáy laø trieàn caùi. Goïi laø traïo hoái trieàn caùi laø coù yù nghóa naøy. Chính do phaùp moân naøy neân thaønh hai. 

18) Caùi gì thuoäc veà noäi nghi hoaëc, naøy caùc Tyû-kheo, caùi aáy laø trieàn caùi. Caùi gì thuoäc ngoaïi nghi hoaëc, caùi aáy laø trieàn caùi. Goïi laø nghi hoaëc trieàn caùi laø coù yù nghóa naøy. Chính do phaùp moân naøy neân thaønh hai. 

19) Naøy caùc Tyû-kheo, chính laø phaùp moân naøy, do phaùp moân naøy, naêm trieàn caùi trôû thaønh möôøi. 

II. Baûy Trôû Thaønh Möôøi Boán  

20) -- Vaø naøy caùc Tyû-kheo, phaùp moân naøo, do y cöù phaùp moân aáy, baûy giaùc chi trôû thaønh möôøi boán? 

21) Caùi gì laø nieäm ñoái vôùi noäi phaùp, naøy caùc Tyû-kheo, caùi aáy laø nieäm giaùc chi. Caùi gì laø nieäm ñoái vôùi ngoaïi phaùp, caùi aáy laø nieäm giaùc chi. Goïi laø nieäm giaùc chi laø coù yù nghóa naøy. Chính do phaùp moân naøy neân thaønh hai. 

22) Caùi gì laø quyeát traïch, tö saùt, quaùn saùt vôùi trí tueä ñoái vôùi caùc noäi phaùp, naøy caùc Tyû-kheo, caùi aáy laø traïch phaùp giaùc chi. Caùi gì laø quyeát traïch, tö saùt, quaùn saùt ñoái vôùi caùc ngoaïi phaùp, caùi aáy laø traïch phaùp giaùc chi. Goïi laø traïch phaùp giaùc chi laø coù yù nghóa naøy. Chính do phaùp moân naøy neân thaønh hai. 

23) Caùi gì laø thaân tinh taán, naøy caùc Tyû-kheo, caùi aáy laø tinh taán giaùc chi. Caùi gì laø taâm tinh taán, caùi aáy laø tinh taán giaùc chi. Goïi laø tinh taán giaùc chi laø coù yù nghóa naøy. Chính do phaùp moân naøy neân thaønh hai. 

24) Caùi gì laø hyû coù taàm, coù töù, naøy caùc Tyû-kheo, caùi aáy laø hyû giaùc chi. Caùi gì laø hyû khoâng taàm, khoâng töù, caùi aáy laø hyû giaùc chi. Goïi laø hyû giaùc chi laø coù yù nghóa naøy. Chính do phaùp moân naøy neân thaønh hai. 

25) Caùi gì laø thaân khinh an, naøy caùc Tyû-kheo, caùi aáy laø khinh an giaùc chi. Caùi gì laø taâm khinh an, caùi aáy laø khinh an giaùc chi. Goïi laø khinh an giaùc chi laø coù yù nghóa naøy. Chính do phaùp moân naøy neân thaønh hai. 

26) Caùi gì laø ñònh coù taàm, coù töù, naøy caùc Tyû-kheo, caùi aáy laø ñònh giaùc chi. Caùi gì laø ñònh khoâng taàm, khoâng töù, caùi aáy laø ñònh giaùc chi. Goïi laø ñònh giaùc chi laø coù yù nghóa naøy. Chính do phaùp moân naøy neân thaønh hai. 

27) Caùi gì laø xaû ñoái vôùi caùc noäi phaùp, naøy caùc Tyû-kheo, caùi aáy laø xaû giaùc chi. Caùi gì laø xaû ñoái vôùi caùc ngoaïi phaùp, caùi aáy laø xaû giaùc chi. Goïi laø xaû giaùc chi laø coù yù nghóa naøy. Chính do phaùp moân naøy neân thaønh hai. 

28) Naøy caùc Tyû-kheo, chính laø phaùp moân naøy, y cöù phaùp moân naøy, baûy giaùc chi trôû thaønh möôøi boán. 

53.III.Löûa (Taïp 27,3, Ñaïi 2, 191c) (S.v,112) 

1) ... 

2) Roài moät soá ñoâng Tyû-kheo, vaøo buoåi saùng, ñaép y caàm y baùt, ñi vaøo Saøvatthi ñeå khaát thöïc. 

3-10) ... (Gioáng nhö kinh Phaùp Moân 52) 

11) -- Ñöôïc noùi vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, caùc du só ngoaïi ñaïo caàn ñöôïc traû lôøi nhö sau : "Naøy chö Hieàn, khi taâm thuï ñoäng (linam), trong khi aáy, tu taäp giaùc chi naøo laø khoâng phaûi thôøi, trong khi aáy, tu taäp giaùc chi naøo laø phaûi thôøi? Nhöng, naøy chö Hieàn, trong khi taâm dao ñoäng (uddhatam), trong khi aáy, tu taäp giaùc chi naøo laø khoâng phaûi thôøi, trong khi aáy, tu taäp giaùc chi naøo laø phaûi thôøi?" Ñöôïc hoûi vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, caùc du só ngoaïi ñaïo seõ khoâng theå caét nghóa ñöôïc, seõ rôi vaøo khoù khaên. 

12) Vì sao? Vì raèng, naøy caùc Tyû-kheo, vaán ñeà naøy vöôït ngoaøi giôùi vöùc cuûa hoï. Naøy caùc Tyû-kheo, Ta khoâng thaáy moät ai ôû Thieân giôùi, theá giôùi naøy, ôû Ma giôùi, Phaïm thieân giôùi, cuøng vôùi quaàn chuùng Sa-moân, Baø-la-moân, chö Thieân vaø loaøi Ngöôøi coù theå laøm thoûa maõn taâm vôùi caâu traû lôøi cho nhöõng caâu hoûi naøy, ngoaïi tröø Nhö Lai, hay ñeä töû Nhö Lai, hay nhöõng ai ñöôïc nghe töø hai vò aáy. 

I. Phi Thôøi  

13)-- Trong khi taâm thuï ñoäng, naøy caùc Tyû-kheo, trong khi aáy, khoâng phaûi thôøi laø tu taäp khinh an giaùc chi, khoâng phaûi thôøi laø tu taäp ñònh giaùc chi, khoâng phaûi thôøi laø tu taäp xaû giaùc chi. Vì sao? Khi taâm thuï ñoäng, naøy caùc Tyû-kheo, thaät khoù laøm taâm phaùt khôûi nhôø nhöõng phaùp naøy. 

14) Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, moät ngöôøi muoán ñoát leân moät ngoïn löûa nhoû, ngöôøi aáy neùm vaøo ñaáy coû öôùt, phaân boø öôùt, cuûi öôùt, ñeå ngoïn löûa aáy giöõa möa, gioù vaø raéc buïi leân treân; ngöôøi aáy coù theå nhen ñoû ngoïn löûa nhoû aáy khoâng? 

-- Thöa khoâng, baïch Theá Toân. 

-- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, trong khi taâm thuï ñoäng, trong khi aáy, khoâng phaûi thôøi laø tu taäp khinh an giaùc chi, khoâng phaûi thôøi laø tu taäp ñònh giaùc chi, khoâng phaûi thôøi laø tu taäp xaû giaùc chi. Vì sao? Vì raèng, khi taâm thuï ñoäng, thaät khoù laøm taâm phaùt khôûi nhôø nhöõng phaùp naøy. 

II. Phaûi Thôøi  

15) -- Vaø naøy caùc Tyû-kheo, trong khi taâm thuï ñoäng, trong khi aáy, phaûi thôøi laø tu taäp traïch phaùp giaùc chi, phaûi thôøi laø tu taäp tinh taán giaùc chi, phaûi thôøi laø tu taäp hyû giaùc chi. Vì sao? Vì raèng, naøy caùc Tyû-kheo, khi taâm thuï ñoäng, thaät deã laøm taâm phaùt khôûi nhôø nhöõng phaùp naøy. 

16) Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, moät ngöôøi muoán ñoát leân moät ngoïn löûa nhoû, ngöôøi aáy neùm vaøo ñaáy coû khoâ, phaân boø khoâ, cuûi khoâ, duøng mieäng thoåi, khoâng coù raéc buïi leân treân; ngöôøi aáy coù theå nhen ñoû ngoïn löûa aáy khoâng? 

-- Thöa coù, baïch Theá Toân. 

-- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, trong khi taâm thuï ñoäng, trong khi aáy, phaûi thôøi laø tu taäp traïch phaùp giaùc chi, phaûi thôøi laø tu taäp tinh taán giaùc chi, phaûi thôøi laø tu taäp hyû giaùc chi. Vì sao? Vì raèng, naøy caùc Tyû-kheo, khi taâm thuï ñoäng, thaät deã laøm taâm phaùt khôûi nhôø nhöõng phaùp naøy. 

III. Khoâng Phaûi Thôøi  

17) -- Vaø naøy caùc Tyû-kheo, trong khi taâm dao ñoäng, trong khi aáy, khoâng phaûi thôøi laø tu taäp traïch phaùp giaùc chi, khoâng phaûi thôøi laø tu taäp tinh taán giaùc chi, khoâng phaûi thôøi laø tu taäp hyû giaùc chi. Vì sao? Vì raèng, naøy caùc Tyû-kheo, taâm dao ñoäng, thaät khoù ñöôïc tònh chæ do nhöõng phaùp aáy. 

18) Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, moät ngöôøi muoán daäp taét moät ñoáng löûa lôùn. ÔÛ ñaây, ngöôøi aáy neùm vaøo coû khoâ, phaân boø khoâ vaø cuûi khoâ, laáy mieäng thoåi, vaø khoâng raéc buïi leân treân. Ngöôøi aáy coù theå daäp taét ñoáng löûa lôùn aáy khoâng? 

-- Thöa khoâng, baïch Theá Toân. 

-- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, trong khi taâm dao ñoäng, khoâng phaûi thôøi laø tu taäp traïch phaùp giaùc chi, khoâng phaûi thôøi laø tu taäp tinh taán giaùc chi, khoâng phaûi thôøi laø tu taäp hyû giaùc chi. Vì sao? Vì raèng, taâm dao ñoäng, thaät khoâng deã ñöôïc tònh chæ nhôø nhöõng phaùp aáy. 

IV. Phaûi Thôøi  

19) -- Vaø naøy caùc Tyû-kheo, trong khi taâm dao ñoäng, trong khi aáy, phaûi thôøi laø tu taäp khinh an giaùc chi, phaûi thôøi laø tu taäp ñònh giaùc chi, phaûi thôøi laø tu taäp xaû giaùc chi. Vì sao? Vì raèng, taâm dao ñoäng thaät deã ñöôïc tònh chæ nhôø nhöõng phaùp naøy. 

20) Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, coù ngöôøi muoán daäp taét moät ñoáng löûa lôùn. ÔÛ ñaây, ngöôøi aáy neùm vaøo coû öôùt, neùm vaøo phaân boø öôùt, neùm vaøo cuûi öôùt, ñeå giöõa gioù vaø möa, vaø raéc buïi leân treân. Ngöôøi aáy coù theå daäp taét ngoïn löûa lôùn aáy khoâng? 

-- Thöa coù, baïch Theá Toân. 

-- Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, trong khi taâm dao ñoäng, trong khi aáy, phaûi thôøi laø tu taäp khinh an giaùc chi, phaûi thôøi laø tu taäp ñònh giaùc chi, phaûi thôøi laø tu taäp xaû giaùc chi. Vì sao? Vì raèng, taâm dao ñoäng, thaät deã ñöôïc tònh chæ nhôø caùc phaùp naøy. 

21) Nhöng ñoái vôùi nieäm, naøy caùc Tyû-kheo, Ta noùi raèng lôïi ích trong moïi tröôøng hôïp. 

54.IV. Töø (Taïp 27,32, Ñaïi 2, 197b) (S.v,115) 

1) Moät thôøi, Theá Toân truù ôû giöõa daân chuùng Koliya, taïi thò traán cuûa daân Koliya teân laø Haliddavasana. 

2) Roài moät soá ñoâng Tyû-kheo, vaøo buoåi saùng, ñaép y caàm y, baùt ñi vaøo Haliddavasana ñeå khaát thöïc. 

3) Roài caùc Tyû-kheo aáy suy nghó : "Thaät laø quaù sôùm ñeå ñi vaøo Haliddavasana khaát thöïc. Vaäy, chuùng ta haõy ñi ñeán khu vöôøn cuûa caùc du só ngoaïi ñaïo". 

4) Roài caùc Tyû-kheo aáy ñi ñeán khu vöôøn caùc du só ngoaïi ñaïo; sau khi ñeán noùi leân vôùi nhöõng du só ngoaïi ñaïo aáy nhöõng lôøi chaøo ñoùn hoûi thaêm, sau khi noùi leân nhöõng lôøi chaøo ñoùn hoûi thaêm thaân höõu, hoï lieàn ngoài xuoáng moät beân. Caùc du só ngoaïi ñaïo aáy noùi vôùi caùc Tyû-kheo ñang ngoài moät beân: 

5) -- Naøy chö Hieàn, Sa-moân Gotama coù thuyeát phaùp nhö sau cho caùc ñeä töû : "Haõy ñeán, naøy caùc Tyû-kheo, sau khi ñoaïn taän naêm trieàn caùi, nhöõng phaùp laøm ueá nhieãm taâm, laøm yeáu ôùt trí tueä, haõy truù, bieán maõn moät phöông vôùi taâm caâu höõu vôùi töø; cuõng vaäy, vôùi phöông thöù hai; cuõng vaäy, vôùi phöông thöù ba; cuõng vaäy, vôùi phöông thöù tö. Nhö vaäy, cuøng khaép theá giôùi, treân döôùi beà ngang, heát thaûy phöông xöù, cuøng khaép voâ bieân giôùi, vò aáy an truù, bieán maõn vôùi taâm caâu höõu vôùi töø, quaûng ñaïi voâ bieân, khoâng haän, khoâng saân... vôùi taâm caâu höõu vôùi bi... vôùi taâm caâu höõu vôùi hyû... vôùi taâm caâu höõu vôùi xaû; cuõng vaäy, vôùi phöông thöù hai; cuõng vaäy, vôùi phöông thöù ba; cuõng vaäy, vôùi phöông thöù tö. Nhö vaäy, cuøng khaép theá giôùi, treân döôùi beà ngang, heát thaûy phöông xöù, cuøng khaép voâ bieân giôùi, vò aáy an truù, bieán maõn vôùi taâm caâu höõu vôùi xaû, quaûng ñaïi voâ bieân, khoâng haän, khoâng saân". 

6) Naøy chö Hieàn, chuùng toâi cuõng thuyeát phaùp cho caùc ñeä töû nhö sau : "Haõy ñeán, naøy chö Hieàn, sau khi ñoaïn taän naêm trieàn caùi, nhöõng phaùp laøm ueá nhieãm taâm, laøm yeáu ôùt trí tueä, haõy truù, bieán maõn moät phöông vôùi taâm caâu höõu vôùi töø... vôùi taâm caâu höõu vôùi bi... vôùi taâm caâu höõu vôùi hyû... vôùi taâm caâu höõu vôùi xaû... khoâng haän, khoâng saân". 

7) ÔÛ ñaây, naøy chö Hieàn, caùi gì laø ñaëc thuø, caùi gì laø thuø thaéng, caùi gì laø sai bieät giöõa Sa-moân Gotama vaø chuùng toâi, töùc laø veà thuyeát phaùp hay veà giaùo giôùi? 

Roài caùc Tyû-kheo aáy khoâng hoan hyû, khoâng baùc boû lôøi noùi caùc du só ngoaïi ñaïo aáy; khoâng hoan hyû, khoâng baùc boû, töø choã ngoài ñöùng daäy, hoï ra ñi vôùi yù nghó : "Chuùng ta seõ ñöôïc bieát yù nghóa lôøi noùi naøy töø nôi Theá Toân". 

8) Roài caùc Tyû-kheo aáy sau khi ñi khaát thöïc ôû Haliddavasana, sau buoåi aên, treân con ñöôøng ñi khaát thöïc trôû veà, ñi ñeán Theá Toân; sau khi ñeán, hoï ñaûnh leã Theá Toân roài ngoài xuoáng moät beân. Ngoài moät beân, caùc Tyû-kheo aáy baïch Theá Toân : 

9) -- ÔÛ ñaây, baïch Theá Toân, chuùng con, vaøo buoåi saùng, ñaép y caàm y baùt ñi vaøo Haliddavasana ñeå khaát thöïc. Roài, baïch Theá Toân, chuùng con suy nghó nhö sau : "Thaät laø quaù sôùm ñeå ñi vaøo Haliddavasana khaát thöïc. Vaäy chuùng ta haõy ñi ñeán khu vöôøn caùc du só ngoaïi ñaïo". Roài, baïch Theá Toân, chuùng con ñi ñeán khu vöôøn caùc du só ngoaïi ñaïo... (nhö treân) ... Roài chuùng con, baïch Theá Toân, khoâng hoan hyû, khoâng baùc boû lôøi noùi caùc du só ngoaïi ñaïo aáy; khoâng hoan hyû, khoâng baùc boû, töø choã ngoài ñöùng daäy, chuùng con ra ñi vôùi yù nghó : "Chuùng ta seõ ñöôïc bieát yù nghóa lôøi noùi naøy töø Theá Toân". 

10) -- Ñöôïc noùi vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, caàn phaûi noùi vôùi caùc du só ngoaïi ñaïo aáy nhö sau : 

"Nhöng naøy chö Hieàn, töø taâm giaûi thoaùt tu taäp nhö theá naøo? Thuù höôùng nhö theá naøo? Toái thaéng nhö theá naøo? Quaû nhö theá naøo? Cöùu caùnh nhö theá naøo? Vaø naøy chö Hieàn, bi taâm giaûi thoaùt tu taäp nhö theá naøo? Thuù höôùng nhö theá naøo? Toái thaéng nhö theá naøo? Quaû nhö theá naøo? Cöùu caùnh nhö theá naøo? Vaø naøy chö Hieàn, hyû taâm giaûi thoaùt... xaû taâm giaûi thoaùt tu taäp nhö theá naøo? Thuù höôùng nhö theá naøo? Toái thaéng nhö theá naøo? Quaû nhö theá naøo? Cöùu caùnh nhö theá naøo? " Khi ñöôïc hoûi nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, caùc du só ngoaïi ñaïo seõ khoâng theå caét nghóa ñöôïc, seõ rôi vaøo khoù khaên. 

11) Vì sao? Vì raèng, naøy caùc Tyû-kheo, vaán ñeà naøy vöôït ngoaøi giôùi vöùc cuûa hoï. Naøy caùc Tyû-kheo, Ta khoâng thaáy moät ai ôû Thieân giôùi, theá giôùi naøy ôû Ma giôùi, Phaïm thieân giôùi, cuøng vôùi quaàn chuùng Sa-moân, Baø-la-moân, chö Thieân vaø loaøi Ngöôøi coù theå laøm thoûa maõn taâm vôùi caâu traû lôøi cho nhöõng caâu hoûi naøy, ngoaïi tröø Nhö Lai, hay ñeä töû Nhö Lai, hay nhöõng ai ñöôïc nghe töø hai vò aáy. 

12) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, töø taâm giaûi thoaùt tu taäp nhö theá naøo? Thuù höôùng nhö theá naøo? Toái thaéng nhö theá naøo? Quaû nhö theá naøo? Cöùu caùnh nhö theá naøo? 

ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo tu taäp nieäm giaùc chi caâu höõu vôùi töø... tu taäp xaû giaùc chi caâu höõu vôùi töø, lieân heä ñeán vieãn ly, lieân heä ñeán ly tham, lieân heä ñeán ñoaïn dieät, höôùng ñeán töø boû. Neáu vò aáy muoán : "Ta seõ truù vôùi töôûng gheâ tôûm ñoái vôùi phaùp khoâng gheâ tôûm", vò aáy truù ôû ñaây vôùi töôûng gheâ tôûm. Neáu vò aáy muoán : "Ta seõ truù vôùi töôûng khoâng gheâ tôûm ñoái vôùi phaùp gheâ tôûm", vò aáy truù ôû ñaây vôùi töôûng khoâng gheâ tôûm. Neáu vò aáy muoán: "Ta seõ truù vôùi töôûng gheâ tôûm ñoái vôùi phaùp khoâng gheâ tôûm vaø phaùp gheâ tôûm", vò aáy truù ôû ñaây vôùi töôûng gheâ tôûm. Neáu vò aáy muoán : "Ta seõ truù vôùi töôûng khoâng gheâ tôûm ñoái vôùi phaùp gheâ tôûm vaø phaùp khoâng gheâ tôûm", vò aáy truù ôû ñaây vôùi töôûng khoâng gheâ tôûm. Neáu vò aáy muoán : "Töø boû caû hai khoâng gheâ tôûm vaø gheâ tôûm, ta seõ truù xaû, chaùnh nieäm tænh giaùc", vò aáy truù ôû ñaây vôùi xaû, chaùnh nieäm tænh giaùc, hay ñaït ñeán giaûi thoaùt ñöôïc goïi laø thanh tònh, vò aáy an truù. Naøy caùc Tyû-kheo, töø taâm giaûi thoaùt laø thanh tònh toái thöôïng, Ta tuyeân boá nhö vaäy. ÔÛ ñaây laø trí tueä ñoái vôùi Tyû-kheo khoâng ñaït tôùi giaûi thoaùt cao hôn. 

13) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, bi taâm giaûi thoaùt tu taäp nhö theá naøo? Thuù höôùng nhö theá naøo? Toái thaéng nhö theá naøo? Quaû nhö theá naøo? Cöùu caùnh nhö theá naøo? 

ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo tu taäp nieäm giaùc chi caâu höõu vôùi bi... tu taäp xaû giaùc chi caâu höõu vôùi bi lieân heä ñeán vieãn ly, lieân heä ñeán ly tham, lieân heä ñeán ñoaïn dieät, höôùng ñeán töø boû. Neáu vò aáy muoán : "Ta seõ truù vôùi töôûng gheâ tôûm ñoái vôùi phaùp khoâng gheâ tôûm", vò aáy truù ôû ñaây vôùi töôûng gheâ tôûm... Neáu vò aáy muoán : "Töø boû caû hai khoâng gheâ tôûm vaø gheâ tôûm, ta seõ truù xaû, chaùnh nieäm tænh giaùc", vò aáy truù ôû ñaây vôùi xaû, chaùnh nieäm tænh giaùc. Vöôït qua moät caùch hoaøn toaøn caùc saéc töôûng, chaám döùt caùc töôûng ñoái ngaïi, khoâng taùc yù caùc töôûng sai bieät, vò aáy nghó raèng : "Hö khoâng laø voâ bieân", vò aáy ñaït ñeán vaø truù Khoâng voâ bieân xöù. Naøy caùc Tyû-kheo, Ta noùi raèng töø taâm giaûi thoaùt laáy Khoâng voâ bieân xöù laøm toái thaéng. ÔÛ ñaây laø trí tueä cuûa Tyû-kheo khoâng ñaït tôùi giaûi thoaùt cao hôn. 

14) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, tu taäp hyû taâm giaûi thoaùt nhö theá naøo? Thuù höôùng nhö theá naøo? Toái thaéng nhö theá naøo? Quaû nhö theá naøo? Cöùu caùnh nhö theá naøo? 

ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo tu taäp nieäm giaùc chi caâu höõu vôùi hyû... tu taäp xaû giaùc chi caâu höõu vôùi hyû lieân heä ñeán vieãn ly, lieân heä ñeán ly tham, lieân heä ñeán ñoaïn dieät, höôùng ñeán töø boû. Neáu vò aáy muoán: "Ta seõ truù vôùi töôûng gheâ tôûm ñoái vôùi phaùp khoâng gheâ tôûm", vò aáy truù ôû ñaây vôùi töôûng gheâ tôûm... Neáu vò aáy muoán: "Töø boû caû hai khoâng gheâ tôûm vaø gheâ tôûm, ta seõ truù xaû, chaùnh nieäm tænh giaùc", vò aáy truù ôû ñaây vôùi xaû, chaùnh nieäm tænh giaùc... Vöôït qua Khoâng voâ bieân xöù moät caùch hoaøn toaøn, vò aáy nghó raèng: "Thöùc laø voâ bieân", vò aáy ñaït ñeán vaø truù Thöùc voâ bieân xöù. Naøy caùc Tyû-kheo, Ta noùi raèng hyû taâm giaûi thoaùt laáy Thöùc voâ bieân xöù laøm toái thaéng. ÔÛ ñaây laø trí tueä cuûa Tyû-kheo khoâng ñaït tôuøi giaûi thoaùt cao hôn. 

15) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, tu taäp xaû taâm giaûi thoaùt nhö theá naøo? Thuù höôùng nhö theá naøo? Toái thaéng nhö theá naøo? Quaû nhö theá naøo? Cöùu caùnh nhö theá naøo? 

ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo tu taäp nieäm giaùc chi caâu höõu vôùi xaû... tu taäp xaû giaùc chi caâu höõu vôùi xaû lieân heä ñeán vieãn ly, lieân heä ñeán ly tham, lieân heä ñeán ñoaïn dieät, höôùng ñeán töø boû. Neáu vò aáy muoán: "Ta seõ truù vôùi töôûng gheâ tôûm ñoái vôùi phaùp khoâng gheâ tôûm", vò aáy truù ôû ñaây vôùi töôûng gheâ tôûm. Neáu vò aáy muoán: "Ta seõ truù vôùi töôûng khoâng gheâ tôûm ñoái vôùi phaùp gheâ tôûm", vò aáy truù ôû ñaây vôùi töôûng khoâng gheâ tôûm. Neáu vò aáy muoán: "Ta seõ truù vôùi töôûng khoâng gheâ tôûm ñoái vôùi phaùp gheâ tôûm vaø phaùp khoâng gheâ tôûm", vò aáy truù ôû ñaây vôùi töôûng khoâng gheâ tôûm. Neáu vò aáy muoán: "Töø boû caû hai khoâng gheâ tôûm vaø gheâ tôûm, ta seõ truù xaû, chaùnh nieäm tænh giaùc", vò aáy truù ôû ñaây vôùi xaû, chaùnh nieäm tænh giaùc. Sau khi vöôït qua Thöùc voâ bieân xöù moät caùch hoaøn toaøn vôùi yù nghó: "Khoâng coù vaät gì", vò aáy chöùng ñaït vaø truù Voâ sôû höõu xöù. Ta noùi raèng,naøy caùc Tyû-kheo, xaû taâm giaûi thoaùt laáy Voâ sôû höõu xöù laøm toái thaéng. ÔÛ ñaây laø trí tueä cuûa Tyû-kheo khoâng ñaït tôùi giaûi thoaùt cao hôn. 

55. V. Sangaørava (S.v,121) 

1) Saøvatthi... 

2) Roài Baø-la-moân Sangaørava ñi ñeán Theá Toân; sau khi ñeán, noùi vôùi Theá Toân nhöõng lôøi chaøo ñoùn hoûi thaêm, sau khi noùi leân nhöõng lôøi chaøo ñoùn hoûi thaêm thaân höõu, vò aáy lieàn ngoài xuoáng moät beân. Ngoài moät beân, Baø-la-moân Sangaørava thöa vôùi Theá Toân: 

3) -- Do nhaân gì, do duyeân gì, thöa Toân giaû Gotama, coù khi caùc chuù thuaät (mantaø) maø toâi hoïc thuoäc loøng laâu ngaøy (sajjhaøyakataø:ñoïc tuïng) laïi khoâng nhôù ñeán ñöôïc, coøn noùi gì caùc chuù thuaät khoâng ñöôïc hoïc thuoäc loøng? Do nhaân gì, do duyeân gì, thöa Toân giaû Gotama, coù khi caùc chuù thuaät maø toâi khoâng hoïc thuoäc loøng laâu ngaøy, laïi nhôù ñeán ñöôïc, coøn noùi gì caùc chuù thuaät ñöôïc hoïc thuoäc loøng? 

I 

4) -- Naøy Baø-la-moân, khi truù vôùi taâm bò duïc tham (kaømaraøga) xaâm chieám, bò duïc tham chi phoái vaø khoâng nhö thaät roõ bieát söï xuaát ly khoûi duïc tham ñaõ khôûi leân; trong khi aáy, ngöôøi aáy khoâng nhö thaät bieát vaø thaáy lôïi ích cuûa mình; trong khi aáy, khoâng nhö thaät bieát vaø thaáy lôïi ích cuûa ngöôøi; trong khi aáy, khoâng nhö thaät bieát vaø thaáy lôïi ích caû hai. Cho neân, caùc chuù thuaät ñöôïc hoïc thuoäc loøng laâu ngaøy laïi khoâng nhôù ñeán ñöôïc, coøn noùi gì caùc chuù thuaät khoâng ñöôïc hoïc thuoäc loøng. 

Ví nhö, naøy Baø-la-moân, moät baùt nöôùc troän laãn vôùi thuoác nhuoäm goâm laéc, hay maøu ñoû tía, hay maøu xanh, hay maøu vaøng, vaø ôû ñaây moät ngöôøi coù maét muoán ngaém boùng maët cuûa mình, khoâng coù theå nhö thaät bieát ñöôïc, thaáy ñöôïc. Cuõng vaäy, naøy Baø-la-moân, trong khi truù vôùi taâm bò duïc tham xaâm chieám, bò duïc tham chi phoái, khoâng nhö thaät roõ bieát söï xuaát ly khoûi duïc tham ñaõ khôûi leân; trong khi aáy, ngöôøi aáy khoâng nhö thaät bieát vaø thaáy lôïi ích cuûa mình; trong khi aáy, khoâng nhö thaät bieát vaø thaáy lôïi ích cuûa ngöôøi; trong khi aáy, khoâng nhö thaät bieát vaø thaáy lôïi ích caû hai. Cho neân, caùc chuù thuaät ñöôïc hoïc thuoäc loøng laâu ngaøy laïi khoâng nhôù ñeán ñöôïc, coøn noùi gì caùc chuù thuaät khoâng ñöôïc hoïc thuoäc loøng. 

5) Laïi nöõa, naøy Baø-la-moân, khi truù vôùi taâm bò saân xaâm chieám, bò saân chi phoái, khoâng nhö thaät bieát söï xuaát ly khoûi saân ñaõ khôûi leân; trong khi aáy, ngöôøi aáy khoâng nhö thaät bieát vaø thaáy lôïi ích cuûa mình; trong khi aáy, khoâng nhö thaät bieát vaø thaáy lôïi ích cuûa ngöôøi; trong khi aáy, khoâng nhö thaät bieát vaø thaáy lôïi ích caû hai. Cho neân, caùc chuù thuaät ñöôïc hoïc thuoäc loøng laâu ngaøy laïi khoâng theå nhôù ñeán ñöôïc, coøn noùi gì caùc chuù thuaät khoâng ñöôïc hoïc thuoäc loøng. 

Ví nhö, naøy Baø-la-moân, moät baùt nöôùc ñöôïc löûa ñun soâi, soâi leân suøng suïc, soâi leân cuoàn cuoän. ÔÛ ñaây, moät ngöôøi coù maét muoán ngaém maët cuûa mình, khoâng theå nhö thaät bieát vaø thaáy ñöôïc. Cuõng vaäy, naøy Baø-la-moân, trong khi truù vôùi taâm bò saân xaâm chieám... Cho neân, caùc chuù thuaät ñöôïc hoïc thuoäc loøng khoâng theå nhôù ñeán ñöôïc, coøn noùi gì caùc chuù thuaät khoâng ñöôïc hoïc thuoäc loøng. 

6) Laïi nöõa, naøy Baø-la-moân, khi truù vôùi taâm bò hoân traàm thuïy mieân xaâm chieám, bò hoân traàm thuïy mieân chi phoái, khoâng nhö thaät bieát söï xuaát ly ra khoûi hoân traàm thuïy mieân ñaõ khôûi leân; trong khi aáy, ngöôøi aáy khoâng nhö thaät bieát vaø thaáy lôïi ích cuûa mình; trong khi aáy, khoâng nhö thaät bieát vaø thaáy lôïi ích cuûa ngöôøi; trong khi aáy, khoâng nhö thaät bieát vaø thaáy lôïi ích caû hai. Cho neân, caùc chuù thuaät ñöôïc hoïc thuoäc loøng laâu ngaøy laïi khoâng theå nhôù ñeán ñöôïc, coøn noùi gì caùc chuù thuaät khoâng ñöôïc hoïc thuoäc loøng. 

Ví nhö, naøy Baø-la-moân, moät baùt nöôùc bò rong reâu che phuû. ÔÛ ñaây, moät ngöôøi coù maét muoán ngaém khuoân maët cuûa mình, khoâng theå nhö thaät bieát vaø thaáy ñöôïc. Cuõng vaäy, naøy Baø-la-moân, trong khi truù vôùi taâm bò hoân traàm thuïy mieân xaâm chieám... coøn noùi gì caùc chuù thuaät khoâng ñöôïc hoïc thuoäc loøng. 

7) Laïi nöõa, naøy Baø-la-moân, khi truù vôùi taâm bò traïo hoái xaâm chieám, bò traïo hoái chi phoái, khoâng nhö thaät bieát söï xuaát ly khoûi traïo hoái ñaõ khôûi leân; trong khi aáy, ngöôøi aáy khoâng nhö thaät bieát vaø thaáy lôïi ích cuûa mình; trong khi aáy, khoâng nhö thaät bieát vaø thaáy lôïi ích cuûa ngöôøi; trong khi aáy, khoâng nhö thaät bieát vaø thaáy lôïi ích caû hai. Cho neân, caùc chuù thuaät ñöôïc hoïc thuoäc loøng laâu ngaøy laïi khoâng theå nhôù ñeán ñöôïc, coøn noùi gì caùc chuù thuaät khoâng ñöôïc hoïc thuoäc loøng. 

Ví nhö, naøy Baø-la-moân, moät baùt nöôùc bò gioù thoåi, dao ñoäng, chaán ñoäng, noåi soùng. ÔÛ ñaây, moät ngöôøi coù maét muoán ngaém khuoân maët cuûa mình, khoâng theå nhö thaät bieát vaø thaáy ñöôïc. Cuõng vaäy, naøy Baø-la-moân, khi truù vôùi taâm bò traïo hoái xaâm chieám... coøn noùi gì caùc chuù thuaät khoâng ñöôïc hoïc thuoäc loøng. 

8) Laïi nöõa, naøy Baø-la-moân, trong khi truù vôùi taâm bò nghi hoaëc xaâm chieám, bò nghi hoaëc chi phoái, vaø khoâng nhö thaät bieát söï xuaát ly khoûi nghi hoaëc ñaõ khôûi leân; trong khi aáy, ngöôøi aáy khoâng nhö thaät bieát vaø thaáy söï lôïi ích cuûa mình; trong khi aáy, khoâng nhö thaät bieát vaø thaáy söï lôïi ích cuûa ngöôøi; trong khi aáy, khoâng nhö thaät bieát vaø thaáy söï lôïi ích caû hai. Cho neân, caùc chuù thuaät ñöôïc hoïc thuoäc loøng laâu ngaøy laïi khoâng theå nhôù ñeán ñöôïc, coøn noùi gì caùc chuù thuaät khoâng ñöôïc hoïc thuoäc loøng. 

Ví nhö, naøy Baø-la-moân, moät baùt nöôùc bò khuaáy ñoäng, khuaáy ñuïc, khuaáy buøn, ñaët trong boùng toái. ÔÛ ñaây, moät ngöôøi coù maét muoán ngaém khuoân maët cuûa mình, khoâng theå nhö thaät bieát vaø thaáy ñöôïc. Cuõng vaäy, naøy Baø-la-moân, khi truù vôùi taâm bò nghi hoaëc xaâm chieám, bò nghi hoaëc chi phoái... coøn noùi gì caùc chuù thuaät khoâng ñöôïc hoïc thuoäc loøng. 

9) Ñaây laø nhaân, ñaây laø duyeân, naøy Baø-la-moân, coù khi caùc chuù thuaät ñöôïc hoïc thuoäc loøng laâu ngaøy laïi khoâng theå nhôù ñeán ñöôïc, coøn noùi gì caùc chuù thuaät khoâng ñöôïc hoïc thuoäc loøng. 

II 

10) -- Naøy Baø-la-moân, khi truù vôùi taâm khoâng bò duïc tham xaâm chieám, khoâng bò duïc tham chi phoái, laïi nhö thaät roõ bieát söï xuaát ly cuûa duïc tham ñaõ khôûi leân; trong khi aáy, ngöôøi aáy nhö thaät bieát vaø thaáy lôïi ích cuûa mình; trong khi aáy, nhö thaät bieát vaø thaáy lôïi ích cuûa ngöôøi; trong khi aáy, nhö thaät bieát vaø thaáy lôïi ích caû hai. Cho neân, caùc chuù thuaät khoâng ñöôïc hoïc thuoäc loøng laâu ngaøy ñöôïc nhôù ñeán, coøn noùi gì caùc chuù thuaät ñaõ ñöôïc hoïc thuoäc loøng. 

Ví nhö, naøy Baø-la-moân, moät baùt nöôùc khoâng troän laãn vôùi thuoác goâm laéc, hay maøu ñoû tía, hay maøu xanh, hay maøu vaøng. ÔÛ ñaây, moät ngöôøi coù maét muoán ngaém boùng maët cuûa mình, coù theå nhö thaät bieát vaø thaáy ñöôïc. Cuõng vaäy, naøy Baø-la-moân, khi truù vôùi taâm khoâng bò duïc tham xaâm chieám... coøn noùi gì caùc chuù thuaät ñaõ ñöôïc hoïc thuoäc loøng. 

11) Laïi nöõa, naøy Baø-la-moân, khi truù vôùi taâm khoâng bò saân xaâm chieám... coøn noùi gì caùc chuù thuaät ñaõ ñöôïc hoïc thuoäc loøng. 

Ví nhö, naøy Baø-la-moân, moät baùt nöôùc khoâng ñöôïc löûa ñun soâi, khoâng soâi leân suøng suïc, khoâng soâi leân cuoàn cuoän. ÔÛ ñaây, moät ngöôøi coù maét muoán ngaém boùng maët cuûa mình, coù theå nhö thaät bieát vaø thaáy ñöôïc. Cuõng vaäy, naøy Baø-la-moân, khi truù vôùi taâm khoâng bò saân xaâm chieám, khoâng bò saân chi phoái... coøn noùi gì caùc chuù thuaät ñaõ ñöôïc hoïc thuoäc loøng. 

12) Laïi nöõa, naøy Baø-la-moân, khi truù vôùi taâm khoâng bò hoân traàm thuïy mieân xaâm chieám, khoâng bò hoân traàm thuïy mieân chi phoái... coøn noù gì caùc chuù thuaät ñaõ ñöôïc hoïc thuoäc loøng. 

Ví nhö, naøy Baø-la-moân, moät baùt nöôùc khoâng bò rong reâu che phuû. ÔÛ ñaây, moät ngöôøi coù maét muoán ngaém boùng maët cuûa mình, coù theå nhö thaät bieát vaø thaáy ñöôïc. Cuõng vaäy, naøy Baø-la-moân, trong khi truù vôùi taâm khoâng bò hoân traàm thuïy mieân xaâm chieám, khoâng bò hoân traàm thuïy mieân chi phoái... coøn noùi gì caùc chuù thuaät ñaõ ñöôïc hoïc thuoäc loøng. 

13) Laïi nöõa, naøy Baø-la-moân, khi truù vôùi taâm khoâng bò traïo hoái xaâm chieám, khoâng bò traïo hoái chi phoái... coøn noùi gì caùc chuù thuaät ñaõ ñöôïc hoïc thuoäc loøng. 

Ví nhö, naøy Baø-la-moân, moät baùt nöôùc khoâng bò gioù thoåi, khoâng bò dao ñoäng, khoâng bò chaán ñoäng, khoâng bò noåi soùng. ÔÛ ñaây, moät ngöôøi coù maét muoán ngaém boùng maët cuûa mình, coù theå nhö thaät bieát vaø thaáy ñöôïc. Cuõng vaäy, naøy Baø-la-moân, trong khi truù vôùi taâm khoâng bò traïo hoái xaâm chieám, khoâng bò traïo hoái chi phoái... coøn noùi gì caùc chuù thuaät ñaõ ñöôïc hoïc thuoäc loøng. 

14) Laïi nöõa, naøy Baø-la-moân, trong khi truù vôùi taâm khoâng bò nghi hoaëc xaâm chieám, khoâng bò nghi hoaëc chi phoái... coøn noùi gì caùc chuù thuaät ñaõ ñöôïc hoïc thuoäc loøng. 

Ví nhö, naøy Baø-la-moân, moät baùt nöôùc tröøng tònh, trong saùng, khoâng bò khuaáy ñoäng, ñaët giöõa aùnh saùng. ÔÛ ñaây, moät ngöôøi coù maét muoán ngaém boùng maët cuûa mình, coù theå nhö thaät bieát vaø thaáy ñöôïc. Cuõng vaäy, naøy Baø-la-moân, trong khi truù vôùi taâm khoâng bò nghi hoaëc xaâm chieám, khoâng bò nghi hoaëc chi phoái vaø nhö thaät bieát söï xuaát ly khoûi nghi hoaëc ñaõ khôûi leân; trong khi aáy, ngöôøi aáy nhö thaät bieát vaø thaáy lôïi ích cuûa mình; trong khi aáy, nhö thaät bieát vaø thaáy lôïi ích cuûa ngöôøi; trong khi aáy, nhö thaät bieát vaø thaáy lôïi ích caû hai. Cho neân, caùc chuù thuaät khoâng ñöôïc hoïc thuoäc loøng laâu ngaøy ñöôïc nhôù ñeán, coøn noùi gì caùc chuù thuaät ñaõ ñöôïc hoïc thuoäc loøng. 

15) Ñaây laø nhaân, ñaây laø duyeân, naøy Baø-la-moân, coù khi caùc chuù thuaät khoâng ñöôïc hoïc thuoäc loøng laâu ngaøy laïi coù theå nhôù ñeán ñöôïc, coøn noùi gì caùc chuù thuaät ñaõ ñöôïc hoïc thuoäc loøng. 

16) Coù baûy giaùc chi naøy, naøy Baø-la-moân, khoâng chöôùng ngaïi, khoâng trieàn caùi, khoâng laøm ueá nhieãm taâm, ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho sung maõn, ñöa ñeán chöùng ngoä quaû minh vaø giaûi thoaùt. Theá naøo laø baûy? Nieäm giaùc chi, naøy Baø-la-moân, khoâng phaûi laø chöôùng ngaïi, trieàn caùi, khoâng laøm ueá nhieãm taâm, ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho sung maõn, ñöa ñeán chöùng ngoä quaû minh vaø giaûi thoaùt... Xaû giaùc chi, khoâng phaûi laø chöôùng ngaïi, trieàn caùi, khoâng laøm ueá nhieãm taâm, ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho sung maõn, ñöa ñeán chöùng ngoä quaû minh vaø giaûi thoaùt. Baûy giaùc chi naøy, naøy Baø-la-moân, khoâng phaûi laø chöôùng ngaïi, trieàn caùi, khoâng laøm ueá nhieãm taâm, ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho sung maõn, ñöa ñeán chöùng ngoä quaû minh vaø giaûi thoaùt. 

17) Khi ñöôïc noùi vaäy, Baø-la-moân Sangaørava baïch Theá Toân: 

-- Thaät vi dieäu thay, baïch Theá Toân!... töø nay cho ñeán maïng chung, con troïn ñôøi quy ngöôõng. 

56. VI. Abhaya (Voâ uùy) (Taïp 27,1, Ñaïi 2,191a) (S.v,126) 

1) Nhö vaày toâi nghe. 

Moät thôøi Theá Toân truù ôû Raøjagaha (Vöông Xaù), taïi nuùi Linh Thöùu. 

2) Roài hoaøng töû Abhaya ñi ñeán Theá Toân; sau khi ñeán, ñaûnh leã Theá Toân roài ngoài xuoáng moät beân. Ngoài moät beân, hoaøng töû Abhaya baïch Theá Toân: 

3) -- Baïch Theá Toân, Puurana Kassapa noùi nhö sau:  

-- "Khoâng coù nhaân, khoâng coù duyeân ñeå khoâng bieát, khoâng thaáy. Khoâng bieát, khoâng thaáy khoâng coù nhaân, khoâng coù duyeân. Khoâng coù nhaân, khoâng coù duyeân ñeå bieát, ñeå thaáy. Bieát vaø thaáy khoâng coù nhaân, khoâng coù duyeân". ÔÛ ñaây, Theá Toân ñaõ noùi nhö theá naøo? 

4) -- Naøy Hoaøng töû, coù nhaân, coù duyeân ñeå khoâng bieát, ñeå khoâng thaáy. Khoâng bieát, khoâng thaáy coù nhaân, coù duyeân. Naøy Hoaøng töû, coù nhaân, coù duyeân ñeå bieát, ñeå thaáy. Bieát vaø thaáy coù nhaân, coù duyeân. 

I 

5) -- Do nhaân naøo, do duyeân naøo, baïch Theá Toân, ñeå khoâng bieát, ñeå khoâng thaáy? Nhö theá naøo khoâng bieát, khoâng thaáy coù nhaân, coù duyeân? 

6) -- Naøy Hoaøng töû, khi naøo truù vôùi taâm bò duïc tham xaâm chieám, bò duïc tham chi phoái vaø nhö thaät khoâng bieát, khoâng thaáy söï xuaát ly khoûi duïc vaø tham ñaõ sanh; ñaây laø nhaân, ñaây laø duyeân, naøy Hoaøng töû, ñeå khoâng bieát, ñeå khoâng thaáy. Nhö vaäy, khoâng bieát, khoâng thaáy coù nhaân, coù duyeân. 

7) Laïi nöõa, naøy Hoaøng töû, khi naøo truù vôùi taâm bò saân xaâm chieám, bò saân chi phoái... 

8) Laïi nöõa, naøy Hoaøng töû, khi naøo truù vôùi taâm bò hoân traàm thuïy mieân xaâm chieám, bò hoân traàm thuïy mieân chi phoái... 

9) Laïi nöõa, naøy Hoaøng töû, khi naøo truù vôùi taâm bò traïo hoái xaâm chieám, bò traïo hoái chi phoái... 

10) Laïi nöõa, naøy Hoaøng töû, khi naøo truù vôùi taâm bò nghi hoaëc xaâm chieám, bò nghi hoaëc chi phoái, vaø thaät söï khoâng bieát, khoâng thaáy söï xuaát ly khoûi nghi hoaëc ñaõ sanh; ñaây laø nhaân, ñaây laø duyeân, naøy Hoaøng töû, ñeå khoâng bieát, khoâng thaáy. Nhö vaäy, khoâng bieát, khoâng thaáy coù nhaân, coù duyeân. 

11) -- Baïch Theá Toân, phaùp moân naøy ñöôïc goïi laø gì? 

-- Naøy Hoaøng töû, ñöôïc goïi laø caùc trieàn caùi. 

-- Thaät vaäy, chuùng laø trieàn caùi, baïch Theá Toân. Thaät vaäy, chuùng laø trieàn caùi, baïch Thieän Theä. Chæ bò chinh phuïc bôûi moät trieàn caùi maø thoâi, baïch Theá Toân, cuõng khoâng coù theå bieát nhö thaät, thaáy nhö thaät, coøn noùi gì bò caû naêm trieàn caùi chinh phuïc. 

II 

12) -- Nhöng, baïch Theá Toân, do nhaân naøo, do duyeân naøo ñeå bieát, ñeå thaáy? Nhö theá naøo bieát vaø thaáy coù nhaân, coù duyeân? 

13) -- ÔÛ ñaây, naøy Hoaøng töû, Tyû-kheo tu taäp nieäm giaùc chi lieân heä ñeán vieãn ly, lieân heä ñeán ly tham, lieân heä ñeán ñoaïn dieät, höôùng ñeán töø boû. Vò aáy nhôø taâm ñöôïc tu taäp nieäm giaùc chi neân nhö thaät bieát vaø thaáy. Ñaây laø nhaân, ñaây laø duyeân, naøy Hoaøng töû, ñeå bieát, ñeå thaáy. Nhö vaäy, bieát vaø thaáy coù nhaân, coù duyeân. 

14-18) Laïi nöõa, naøy Hoaøng töû, Tyû-kheo... 

19) Laïi nöõa, naøy Hoaøng töû, Tyû-kheo tu taäp xaû giaùc chi lieân heä ñeán vieãn ly, lieân heä ñeán ly tham, lieân heä ñeán ñoaïn dieät, höôùng ñeán töø boû. Vò aáy nhôø taâm ñöôïc tu taäp xaû giaùc chi neân nhö thaät bieát vaø thaáy. Ñaây laø nhaân, ñaây laø duyeân ñeå bieát, ñeå thaáy. Nhö vaäy, thaáy vaø bieát coù nhaân, coù duyeân. 

20) -- Baïch Theá Toân, phaùp moân naøy ñöôïc goïi laø gì? 

-- Naøy Hoaøng töû, ñöôïc goïi laø caùc giaùc chi. 

-- Thaät vaäy, chuùng laø giaùc chi, baïch Theá Toân. Thaät vaäy, chuùng laø giaùc chi, baïch Thieän Theä. Baïch Theá Toân, chæ ñöôïc ñaày ñuû vôùi moät giaùc chi maø thoâi ñaõ coù theå nhö thaät thaáy vaø bieát, coøn noùi gì ñaày ñuû caû baûy giaùc chi.  

Baïch Theá Toân, söï meät nhoïc veà thaân vaø meät nhoïc veà taâm khi con leo leân nuùi Linh Thöùu ñaõ ñöôc khinh an, nheï nhaøng vaø phaùp ñaõ ñöôïc con hoaøn toaøn chöùng ñaéc. 

57. I. Boä Xöông (Taïp 27,38, Ñaïi 2,198a) (S.v,129) 

I. Quaû Lôùn, Lôïi Ích lôùn  

1) Saøvatthi... 

2) -- Tu taäp coát töôûng, naøy caùc Tyû-kheo, laøm cho sung maõn, ñöôïc quaû lôùn, ñöôïc lôïi ích lôùn. 

3) Naøy caùc Tyû-kheo, coát töôûng tu taäp nhö theá naøo, laøm cho sung maõn nhö theá naøo, ñöa ñeán quaû lôùn, ñöa ñeán lôïi ích lôùn? 

4) ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo tu taäp nieäm giaùc chi caâu höõu vôùi coát töôûng lieân heä ñeán vieãn ly, lieân heä ñeán ly tham, lieân heä ñeán ñoaïn dieät, höôùng ñeán töø boû... tu taäp xaû giaùc chi caâu höõu vôùi coát töôûng lieân heä ñeán vieãn ly, lieân heä ñeán ly tham, lieân heä ñeán ñoaïn dieät, höôùng ñeán töø boû. 

5) Naøy caùc Tyû-kheo, coát töôûng ñöôïc tu taäp nhö vaäy, ñöôïc laøm cho sung maõn nhö vaäy, coù quaû lôùn, coù lôïi ích lôùn. 

II. Trí Vaø Baát Hoaøn (Annaøsativaø)  

1) ... 

2) -- Tu taäp, laøm cho sung maõn coát töôûng, naøy caùc Tyû-kheo, moät trong hai quaû ñöôïc chôø ñôïi: Ngay trong hieän taïi ñöôïc Chaùnh trí, hay neáu coù dö y, chöùng ñöôïc Baát hoaøn. 

3) Tu taäp coát töôûng nhö theá naøo, laøm cho sung maõn nhö theá naøo, naøy caùc Tyû-kheo, moät trong hai quaû ñöôïc chôø ñôïi: Ngay trong hieän taïi ñöôïc Chaùnh trí, hay neáu coù dö y, chöùng ñöôïc Baát hoaøn? 

4) ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo tu taäp nieäm giaùc chi caâu höõu vôùi coát töôûng... tu taäp xaû giaùc chi caâu höõu vôùi coát töôûng lieân heä ñeán vieãn ly, lieân heä ñeán ly tham, lieân heä ñeán ñoaïn dieät, höôùng ñeán töø boû. 

5) Tu taäp coát töôûng nhö vaäy, ñöôïc laøm cho sung maõn nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, moät trong hai quaû ñöôïc chôø ñôïi: Ngay trong hieän taïi ñöôïc Chaùnh trí, hay neáu coù dö y, chöùng ñöôïc Baát hoaøn. 

III. Nghóa Lôïi Lôùn  

1) ... 

2) -- Coát töôûng, naøy caùc Tyû-kheo, ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho sung maõn, ñöa ñeán nghóa lôïi lôùn. 

3) Coát töôûng, tu taäp nhö theá naøo, laøm cho sung maõn nhö theá naøo, naøy caùc Tyû-kheo, ñöa ñeán nghóa lôïi lôùn?... (Nhö soá 4,5 ñoaïn treân). 

IV. An OÅn Lôùn Khoûi Khoå AÙch  

(Nhö kinh treân, chæ khaùc laø ñöa ñeán an oån lôùn, khoûi khoå aùch) 

V. Höùng Khôûi Lôùn (Samvegaø) (S.v,130) 

(Nhö treân, chæ khaùc laø ñöa ñeán höùng khôûi lôùn) 

VI. Laïc Truù (S.v,131) 

(Nhö kinh treân, chæ khaùc laø ñöa ñeán laïc truù) 

58. II. Coân Truøng AÊn (Pulavaka) 

I-VI) Tu taäp töôûng bò truøng aên, naøy caùc Tyû-kheo... 

59.III. Xanh Baàm (Vinilaka) 

I-VI. Tu taäp töôûng xaùc bò xanh baàm, naøy caùc Tyû-kheo... 

60. IV. Bò Nöùt Neû (Vicchiddaka) 

I-VI. Tu taäp töôûng xaùc bò nöùt neû, naøy caùc Tyû-kheo... 

61.V. Söng Phoàng Leân (Uddhumaøtaka) 

I-VI. Tu taäp töôûng xaùc bò söng phoàng leân, naøy caùc Tyû-kheo... 

62. VI. Töø (Taïp 27,33, Ñaïi 2,197c) 

I-VI. Tu taäp töø taâm, naøy caùc Tyû-kheo... 

63. VII. Bi 

I-VI. Tu taäp bi taâm, naøy caùc Tyû-kheo... 

64. VIII. Hyû 

I-VI. Tu taäp hyû taâm, naøy caùc Tyû-kheo... 

65. IX. Xaû 

I-VI. Tu taäp xaû taâm, naøy caùc Tyû-kheo... 

66. X. Hôi THôû Voâ Hôi Thôû Ra 

I-VI. Tu taäp hôi thôû voâ hôi thôû ra, naøy caùc Tyû-kheo... 

67. I. Baát Tònh (Taïp 27,30, Ñaïi 2,197a) 

I-VI. Tu taäp töôûng baát tònh, naøy caùc Tyû-kheo... 

68.II. Cheát (Taïp 27,31, Ñaïi 2,197b) 

I-VI. Tu taäp töôûng cheát naøy, naøy caùc Tyû-kheo... 

69. III. Gheâ Tôûm (Taïp 27,38, Ñaïi 2,198b) 

I-VI. Tu taäp töôûng gheâ tôûm ñoái vôùi ñoà aên, naøy caùc Tyû-kheo... 

70. IV. Baát Khaû Laïc Hay Toaøn Theá Giôùi 

I-VI. Tu taäp töôûng baát khaû laïc ñoái vôùi toaøn theá giôùi, naøy caùc Tyû-kheo... 

71.V. Voâ Thöôøng (Taïp 27,37, Ñaïi 2,198a) 

I-VI. Tu taäp töôûng voâ thöôøng, naøy caùc Tyû-kheo... 

72. VI. Khoå (Taïp 27,38, Ñaïi 2,198a) 

I-VI. Tu taäp khoå töôûng, naøy caùc Tyû-kheo... 

73. VII. Voâ Ngaõ 

I-VI. Tu taäp töôûng voâ ngaõ, naøy caùc Tyû-kheo... 

74. VIII. Ñoaïn Taän 

I-VI. Tu taäp töôûng ñoaïn taän, naøy caùc Tyû-kheo... 

75. IX. Ly Tham 

I-VI. Tu taäp töôûng ly tham, naøy caùc Tyû-kheo... 

76. X. Ñoaïn Dieät 

I. Quaû Lôùn, Lôïi Ích Lôùn (S.v,133) 

1) ... 

2) -- Tu taäp töôûng ñoaïn dieät, laøm cho sung maõn, naøy caùc Tyû-kheo, ñöôïc quaû lôùn, ñöôïc lôïi ích lôùn. 

3) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, tu taäp töôûng ñoaïn dieät nhö theá naøo... 

4) ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo tu taäp nieäm giaùc chi caâu höõu vôùi töôûng ñoaïn dieät... 

5) Tu taäp töôûng ñoaïn dieät nhö vaäy, laøm cho sung maõn nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ñöôïc quaû lôùn, ñöôïc lôïi ích lôùn. 

II. Trí Vaø Baát Hoaøn  

2) -- Tu taäp töôûng ñoaïn dieät, laøm cho sung maõn, naøy caùc Tyû-kheo, moät trong hai quaû ñöôïc chôø ñôïi: Ngay trong hieän taïi ñöôïc Chaùnh trí, hay neáu coù dö y, chöùng ñöôïc Baát hoaøn. 

3) Tu taäp nhö theá naøo, laøm cho sung maõn töôûng ñoaïn dieät nhö theá naøo, naøy caùc Tyû-kheo... 

4) ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo tu taäp nieäm giaùc chi caâu höõu vôùi töôûng ñoaïn dieät... 

5) Tu taäp töôûng ñoaïn dieät nhö vaäy, laøm cho sung maõn nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo... 

III. IV, V, VI. Nghóa Lôïi Lôùn, An OÅn Lôùn Khoûi Khoå AÙch, Höùng Khôûi Lôùn, Laïc Truù (S.v,133)  

1) ... 

2) -- Töôûng ñoaïn dieät ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho sung maõn, ñöa ñeán nghóa lôïi lôùn, ñöa ñeán an oån lôùn khoûi caùc khoå aùch, ñöa ñeán höùng khôûi lôùn, ñöa ñeán laïc truù lôùn. 

3) Tu taäp ñoaïn dieät töôûng nhö theá naøo, laøm cho sung maõn nhö theá naøo, ñöa ñeán nghóa lôïi lôùn, ñöa ñeán an oån lôùn khoûi caùc khoå aùch, ñöa ñeán höùng khôûi lôùn, ñöa ñeán laïc truù lôùn? 

4) ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo tu taäp nieäm giaùc chi caâu höõu vôùi töôûng ñoaïn dieät... tu taäp xaû giaùc chi caâu höõu vôùi töôûng ñoaïn dieät lieân heä ñeán vieãn ly, lieân heä ñeán ly tham, lieân heä ñeán ñoaïn dieät, höôùng ñeán töø boû... 

5) Tu taäp töôûng ñoaïn dieät nhö vaäy, laøm cho sung maõn nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ñöa ñeán nghóa lôïi lôùn, ñöa ñeán an oån lôùn khoûi caùc khoå aùch, ñöa ñeán höùng khôûi lôùn ñöa ñeán laïc truù lôùn. 

77. I. Höôùng Veà Ñoâng (S.v, 134) 

1) ... 

2) - Ví nhö, naøy caùc Tyû Kheo, Soâng Haèng thieân veà phöông Ñoâng, höôùng veà phöông Ñoâng, xuoâi veà phöông Ñoâng. Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo tu taäp Baåy Giaùc Chi laøm cho sung maõn baûy Giaùc Chi, thieân veà Nieát-baøn, höôùng veà Nieát-baøn, xuoâi veà Nieát-baøn.  

3) ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo tu taäp nieäm giaùc chi.... tu taäp xaû giaùc chi lieân heä ñeán vieãn ly, lieân heä ñeán ly tham, lieân heä ñeán ñoaïn dieät, höôùng ñeán töø boû. Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo tu taäp baûy giaùc chi, thieân veà Nieát-baøn, höôùng veà Nieát-baøn, xuoâi veà Nieát-baøn. 

78-88. II - XII (S.v,134) 

(Cho ñeán phaåm Taàm Caàu, nhö treân) 

89-98. I-X. (S.v,135) 

-- Naøy caùc Tyû-kheo, nhö caùc loaøi höõu tình khoâng chaân, hay coù hai chaân, hay coù boán chaân, hay coù nhieàu chaân... 

(Nhö treân, theo ñoaïn baûy giaùc chi) 

99-100. I-XII. (S.v,135) 

-- Naøy caùc Tyû-kheo, ví nhö caùc haønh ñoäng caàn phaûi duøng söùc maïnh... 

(Nhö treân, theo ñoaïn baûy giaùc chi) 

101-110. I-XII. (S.v,136) 

-- Coù ba söï taàm caàu, naøy caùc Tyû-kheo. Theá naøo laø ba? Taàm caàu duïc, taàm caàu höõu, taàm caàu Phaïm haïnh... 

(Nhö treân, theo ñoaïn baûy giaùc chi) 

111-119 I-IX. (S.v,136) 

1) Nhaân duyeân ôû Saøvatthi... 

2) -- Coù boán boäc löu, naøy caùc Tyû-kheo. Theá naøo laø boán? Duïc boäc löu, höõu boäc löu, kieán boäc löu, voâ minh boäc löu... 

120.X. Thöôïng Phaàn Kieát Söû (S.v,136) 

1) ... 

2) -- Naøy caùc Tyû-kheo, coù naêm thöôïng phaàn kieát söû. Theá naøo laø naêm? Tham saéc giôùi, tham voâ saéc giôùi, maïn, traïo cöû, voâ minh. Caùc phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, laø naêm thöôïng phaàn kieát söû. 

3) Naøy caùc Tyû-kheo, vôùi muïc ñích thaéng tri, lieãu tri, ñoaïn dieät, ñoaïn taän naêm thöôïng phaàn kieát söû naøy, baûy giaùc chi caàn phaûi tu taäp. Theá naøo laø baûy?... 

4) ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo tu taäp nieäm giaùc chi... tu taäp xaû giaùc chi lieân heä ñeán vieãn ly, lieân heä ñeán ly tham, lieân heä ñeán ñoaïn dieät, höôùng ñeán töø boû. 

5) Naøy caùc Tyû-kheo, vì muïc ñích thaéng tri, lieãu tri, ñoaïn dieät, ñoaïn taän naêm thöôïng phaàn kieát söû naøy, baûy giaùc chi naøy caàn phaûi tu taäp. 

121. I. (S.v,137) 

1) ... 

2) -- Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, soâng Haèng thieân veà phöông Ñoâng, höôùng veà phöông Ñoâng, xuoâi veà phöông Ñoâng. Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo tu taäp baûy giaùc chi, thieân veà Nieát-baøn, höôùng veà Nieát-baøn, xuoâi veà Nieát-baøn. 

3) ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo tu taäp nieäm giaùc chi... tu taäp xaû giaùc chi vôùi muïc ñích nhieáp phuïc tham, vôùi muïc ñích nhieáp phuïc saân, vôùi muïc ñích nhieáp phuïc si. Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo... xuoâi veà Nieát-baøn. 

122-132. II-XII.(S.v,138) 

(Nhö treân, cho ñeán phaåm Taàm Caàu) ... 

132-142. I-X. (S.v,138) 

Goàm caùc kinh: 

Chaân Cuûa Nhö Lai, Noùc Nhoïn, Caên Reã, Vôùi Loõi, Caây, Hoa Lyù, Vua, Maët Traêng, Maët Trôøi, vaø Vaûi laø thöù möôøi. 

143-154. I-XII. (S.v,138) 

Goàm caùc kinh: 

Söùc Maïnh, Hoät Gioáng, Raén, Caây, Gheø, Raâu Luùa Mì, Hö Khoâng, Maây, Taøu, Thuyeàn, Khaùch, Soâng. 

155-164 I-X (S.v, 139) 

Goàm caùc kinh: 

Taàm Caàu, Maïn, Laäu Hoaëc, Höõu, Khoå, Chöôùng Ngaïi, Veát Nhô, Ñau Ñôùn, Thoï, AÙi, Khaùt. 

165-174. I-IX. (S.v,139) 

1) Nhaân duyeân ôû Saøvatthi... 

2) -- Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán boäc löu naøy. Theá naøo laø boán? Duïc boäc löu, höõu boäc löu, kieán boäc löu, voâ minh boäc löu... 

120.X. Thöôïng Phaàn Kieát Söû (S.v,136) 

1) ... 

2) -- Naøy caùc Tyû-kheo, coù naêm thöôïng phaàn kieát söû. Theá naøo laø naêm? Tham saéc giôùi, tham voâ saéc giôùi, maïn, traïo cöû, voâ minh. Caùc phaùp naøy, naøy caùc Tyû-kheo, laø naêm thöôïng phaàn kieát söû. 

3) Naøy caùc Tyû-kheo, vôùi muïc ñích thaéng tri, lieãu tri, ñoaïn dieät, ñoaïn taän naêm thöôïng phaàn kieát söû naøy, baûy giaùc chi caàn phaûi tu taäp. Theá naøo laø baûy?... 

4) ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo tu taäp nieäm giaùc chi... tu taäp xaû giaùc chi lieân heä ñeán vieãn ly, lieân heä ñeán ly tham, lieân heä ñeán ñoaïn dieät, höôùng ñeán töø boû. 

5) Naøy caùc Tyû-kheo, vì muïc ñích thaéng tri, lieãu tri, ñoaïn dieät, ñoaïn taän naêm thöôïng phaàn kieát söû naøy, baûy giaùc chi naøy caàn phaûi tu taäp. 

121. I. (S.v,137) 

1) ... 

2) -- Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, soâng Haèng thieân veà phöông Ñoâng, höôùng veà phöông Ñoâng, xuoâi veà phöông Ñoâng. Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo tu taäp baûy giaùc chi, thieân veà Nieát-baøn, höôùng veà Nieát-baøn, xuoâi veà Nieát-baøn. 

3) ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo tu taäp nieäm giaùc chi... tu taäp xaû giaùc chi vôùi muïc ñích nhieáp phuïc tham, vôùi muïc ñích nhieáp phuïc saân, vôùi muïc ñích nhieáp phuïc si. Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo... xuoâi veà Nieát-baøn. 

122-132. II-XII.(S.v,138) 

(Nhö treân, cho ñeán phaåm Taàm Caàu) ... 

132-142. I-X. (S.v,138) 

Goàm caùc kinh: 

Chaân Cuûa Nhö Lai, Noùc Nhoïn, Caên Reã, Vôùi Loõi, Caây, Hoa Lyù, Vua, Maët Traêng, Maët Trôøi, vaø Vaûi laø thöù möôøi. 

143-154. I-XII. (S.v,138) 

Goàm caùc kinh: 

Söùc Maïnh, Hoät Gioáng, Raén, Caây, Gheø, Raâu Luùa Mì, Hö Khoâng, Maây, Taøu, Thuyeàn, Khaùch, Soâng. 

155-164 I-X (S.v, 139) 

Goàm caùc kinh: 

Taàm Caàu, Maïn, Laäu Hoaëc, Höõu, Khoå, Chöôùng Ngaïi, Veát Nhô, Ñau Ñôùn, Thoï, AÙi, Khaùt. 

165-174. I-IX. (S.v,139) 

1) Nhaân duyeân ôû Saøvatthi... 

2) -- Naøy caùc Tyû-kheo, coù boán boäc löu naøy. Theá naøo laø boán? Duïc boäc löu, höõu boäc löu, kieán boäc löu, voâ minh boäc löu.. 

175. X. Thöôïng Phaàn Kieát Söû (S.v,139) 

1) ... 

2) -- Naøy caùc Tyû-kheo, coù naêm thöôïng phaàn kieát söû. Theá naøo laø naêm? Tham saéc giôùi, tham voâ saéc giôùi, maïn, traïo cöû, voâ minh. Ñaây laø naêm thöôïng phaàn kieát söû. 

3) Naøy caùc Tyû-kheo, vôùi muïc ñích thaéng tri, lieãu tri, ñoaïn dieät, ñoaïn taän naêm thöôïng phaàn kieát söû naøy, baûy giaùc chi caàn phaûi tu taäp. Theá naøo laø baûy? 

4) ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo tu taäp nieäm giaùc chi... tu taäp xaû giaùc chi vôùi muïc ñích nhieáp phuïc tham, nhieáp phuïc saân, nhieáp phuïc si, nhaäp vaøo baát töû, laáy baát töû laøm toái thöôïng, laáy baát töû laøm cöùu caùnh, thieân veà Nieát-baøn, höôùng veà Nieát-baøn, xuoâi veà Nieát-baøn. 

5) Naøy caùc Tyû-kheo, vôùi muïc ñích thaéng tri, lieãu tri, ñoaïn dieät, ñoaïn taän naêm thöôïng phaàn kieát söû naøy, baûy giaùc chi naøy caàn phaûi tu taäp.