1.I. Moät Phaùp (S.v,311) 

1) Taïi Saøvatthi... 

2) ÔÛ ñaây... noùi nhö sau: 

3) -- Coù moät phaùp, naøy caùc Tyû-kheo, ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho sung maõn thôøi coù quaû lôùn, coù lôïi ích lôùn. Theá naøo laø moät phaùp? Nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra. Vaø naøy caùc Tyû-kheo, nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra, tu taäp nhö theá naøo, laøm cho sung maõn nhö theá naøo thôøi coù quaû lôùn, coù lôïi ích lôùn? 

4) ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo ñi ñeán röøng, hay ñi ñeán goác caây, hay ñi ñeán choã nhaø troáng, ngoài kieát-giaø, löng thaúng, ñaët nieäm tröôùc maët; vò aáy chaùnh nieäm thôû voâ, chaùnh nieäm thôû ra. 

5) Thôû voâ daøi, vò aáy roõ bieát: "Toâi thôû voâ daøi". Thôû ra daøi, vò aáy roõ bieát: "Toâi thôû ra daøi". Thôû voâ ngaén, vò aáy roõ bieát : "Toâi thôû voâ ngaén". Thôû ra ngaén, vò aáy roõ bieát: "Toâi thôû ra ngaén". 

6) "Caûm giaùc toaøn thaân, toâi seõ thôû voâ", vò aáy taäp. "Caûm giaùc toaøn thaân, toâi seõ thôû ra", vò aáy taäp. "An tònh thaân haønh, toâi seõ thôû voâ", vò aáy taäp. "An tònh thaân haønh, toâi seõ thôû ra", vò aáy taäp.  

7) "Caûm giaùc hyû thoï, toâi seõ thôû voâ", vò aáy taäp. "Caûm giaùc hyû thoï, toâi seõ thôû ra", vò aáy taäp. "Caûm giaùc laïc thoï, toâi seõ thôû voâ", vò aáy taäp. "Caûm giaùc laïc thoï, toâi seõ thôû ra", vò aáy taäp. 

8) "Caûm giaùc taâm haønh, toâi seõ thôû voâ", vò aáy taäp. "Caûm giaùc taâm haønh, toâi seõ thôû ra", vò aáy taäp. "An tònh taâm haønh, toâi seõ thôû voâ", vò aáy taäp. "An tònh taâm haønh, toâi seõ thôû ra", vò aáy taäp. "Caûm giaùc veà taâm, toâi seõ thôû voâ", vò aáy taäp. "Caûm giaùc veà taâm, toâi seõ thôû ra", vò aáy taäp. 

9) "Vôùi taâm haân hoan, toâi seõ thôû voâ", vò aáy taäp. "Vôùi taâm haân hoan, toâi seõ thôû ra", vò aáy taäp. "Vôùi taâm ñònh tónh, toâi seõ thôû voâ", vò aáy taäp. "Vôùi taâm ñònh tónh, toâi seõ thôû ra", vò aáy taäp. "Vôùi taâm giaûi thoaùt, toâi seõ thôû voâ", vò aáy taäp. "Vôùi taâm giaûi thoaùt, toâi seõ thôû ra", vò aáy taäp. 

10) "Quaùn voâ thöôøng, toâi seõ thôû voâ", vò aáy taäp. "Quaùn voâ thöôøng, toâi seõ thôû ra", vò aáy taäp. "Quaùn ly tham, toâi seõ thôû voâ", vò aáy taäp. "Quaùn ly tham, toâi seõ thôû ra", vò aáy taäp. "Quaùn ñoaïn dieät, toâi seõ thôû voâ", vò aáy taäp. "Quaùn ñoaïn dieät, toâi seõ thôû ra", vò aáy taäp. "Quaùn töø boû, toâi seõ thôû voâ", vò aáy taäp. "Quaùn töø boû, toâi seõ thôû ra", vò aáy taäp. 

11) Tu taäp nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laøm cho sung maõn nhö vaäy, nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra thôøi coù quaû lôùn, coù lôïi ích lôùn. 

2. II. Giaùc Chi (S.v,312) 

1-2) Taïi Saøvatthi... Taïi ñaáy... noùi nhö sau: 

3) -- Nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra, naøy caùc Tyû-kheo, ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho sung maõn thôøi coù quaû lôùn, coù lôïi ích lôùn. Vaø naøy caùc Tyû-kheo, tu taäp nhö theá naøo, laøm cho sung maõn nhö theá naøo, nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra thôøi coù quaû lôùn, coù lôïi ích lôùn? 

4) ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo tu taäp nieäm giaùc chi caâu höõu vôùi nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra, lieân heä ñeán vieãn ly, lieân heä ñeán ly tham, lieân heä ñeán ñoaïn dieät, höôùng ñeán töø boû; tu taäp traïch phaùp giaùc chi... ; tu taäp tinh taán giaùc chi... ; tu taäp hyû giaùc chi... ; tu taäp khinh an giaùc chi...; tu taäp nieäm giaùc chi...; tu taäp ñònh giaùc chi...; tu taäp xaû giaùc chi caâu höõu vôùi nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra, lieân heä ñeán vieãn ly, lieân heä ñeán ly tham, lieân heä ñeán ñoaïn dieät, höôùng ñeán töø boû. 

5) Tu taäp nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laøm cho sung maõn nhö vaäy, nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra thôøi coù quaû lôùn, coù lôïi ích lôùn. 

3. III. Thanh Tònh (S.v,313) 

1-2) Saøvatthi... ÔÛ ñaáy... thuyeát nhö sau: 

3) -- Nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra, naøy caùc Tyû-kheo, ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho sung maõn thôøi coù quaû lôùn, coù lôïi ích lôùn. Tu taäp nhö theá naøo, naøy caùc Tyû-kheo, laøm cho sung maõn nhö theá naøo, nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra thôøi coù quaû lôùn, coù lôïi ích lôùn? 

4) ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo ñi ñeán khu röøng, hay ñi ñeán goác caây, hay ñi ñeán caên nhaø troáng, ngoài kieát-giaø, löng thaúng, ñaët nieäm tröôùc maët; vò aáy chaùnh nieäm hôi thôû voâ, chaùnh nieäm hôi thôû ra. 

5-10) ... nhö kinh 1, töø ñoaïn 5 ñeán ñoaïn 10... 

11) -- Tu taäp nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laøm cho sung maõn nhö vaäy, nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra coù quaû lôùn thôøi coù lôïi ích lôùn. 

4. IV. Quaû (S.v,313) 

1-2) ... 

3) -- Nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra, naøy caùc Tyû-kheo, ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho sung maõn thôøi coù quaû lôùn, coù lôïi ích lôùn. Tu taäp nhö theá naøo, naøy caùc Tyû-kheo, laøm cho sung maõn nhö theá naøo, nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra coù quaû lôùn, coù lôïi ích lôùn? 

4-10) ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo ñi ñeán khu röøng, hay ñi ñeán goác caây, hay ñi ñeán caên nhaø troáng, ngoài kieát-giaø... "Quaùn töø boû, toâi seõ thôû voâ", vò aáy taäp. "Quaùn töø boû, toâi seõ thôû ra", vò aáy taäp. 

11) Tu taäp nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laøm cho sung maõn nhö vaäy, nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra thôøi coù quaû lôùn, coù lôïi ích lôùn. 

12) Nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra ñöôïc tu taäp nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ñöôïc laøm cho sung maõn nhö vaäy, ñöôïc chôø ñôïi moät trong hai quaû sau: Ngay trong hieän taïi, ñöôïc Chaùnh trí; neáu coù dö y, chöùng quaû Baát lai. 

5. V. Quaû (2) (S.v,314) 

1-2) ... 

3) -- Nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra, naøy caùc Tyû-kheo, ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho sung maõn thôøi coù quaû lôùn, coù lôïi ích lôùn. Tu taäp nhö theá naøo, laøm cho sung maõn nhö theá naøo, nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra thôøi coù quaû lôùn, coù lôïi ích lôùn? 

4-10) ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo ñi ñeán khu röøng, hay ñi ñeán goác caây, hay ñi ñeán caên nhaø troáng, ngoài... "Quaùn töø boû, toâi seõ thôû ra", vò aáy taäp. 

11) Tu taäp nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laøm cho sung maõn nhö vaäy, nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra thôøi coù quaû lôùn, coù lôïi ích lôùn. 

12) Tu taäp nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laøm cho sung maõn nhö vaäy, nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra thôøi ñöôïc chôø ñôïi baûy quaû, baûy lôïi ích. Theá naøo laø baûy quaû, baûy lôïi ích? 

13) Ngay trong hieän taïi, laäp töùc thaønh töïu Chaùnh trí. Neáu ngay trong hieän taïi khoâng laäp töùc thaønh töïu Chaùnh trí, thôøi khi meänh chung, thaønh töïu Chaùnh trí. Neáu khi meänh chung khoâng thaønh töïu Chaùnh trí, thôøi sau khi ñoaïn dieät naêm haï phaàn kieát söû, ñöôïc Trung gian Baùt-nieát-baøn, ñöôïc Toån haïi Baùt-nieát-baøn, ñöôïc Voâ haønh Baùt-nieát-baøn, ñöôïc Höõu haønh Baùt-nieát-baøn, ñöôïc thöôïng löu, ñaït ñeán Saéc cöùu caùnh thieân. 

14) Tu taäp nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, laøm cho sung maõn nhö vaäy, nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra thôøi ñöôïc chôø ñôïi baûy quaû, baûy lôïi ích naøy. 

6. VI. Arittha (S.v,314) 

1-2) Taïi Saøvatthi. Taïi ñaáy, Theá Toân... noùi nhö sau: 

-- Naøy caùc Tyû-kheo, caùc OÂng haõy tu taäp nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra. 

3) Khi ñöôïc noùi vaäy, Toân giaû Arittha baïch Theá Toân: 

-- Baïch Theá Toân, con coù tu taäp nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra. 

-- Naøy Arittha, OÂng tu taäp nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra nhö theá naøo? 

4) -- Baïch Theá Toân, ñoái vôùi caùc duïc (kaøma) quaù khöù, con ñoaïn tröø duïc tham (kaømacchanda). Ñoái vôùi duïc töông lai, con töø boû duïc tham. Ñoái ngaïi töôûng (paøtighasanna), ñoái vôùi noäi ngoaïi phaùp, ñöôïc kheùo nhieáp phuïc nôi con. Chaùnh nieäm, con thôû voâ. Chaùnh nieäm, con thôû ra. Nhö vaäy, baïch Theá Toân, con tu taäp nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra. 

5) -- Ñaây cuõng laø nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra, naøy Arittha, nhöng Ta tuyeân boá laø khoâng phaûi. Naøy Arittha, Ta seõ noùi cho OÂng nhö theá naøo laø nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra, ñöôïc phaùt trieån, ñöôïc laøm cho vieân maõn. Haõy nghe vaø kheùo taùc yù, Ta seõ noùi. 

-- Thöa vaâng, baïch Theá Toân. 

Toân giaû Arittha vaâng ñaùp Theá Toân. 

6) Theá Toân noùi nhö sau: 

-- Naøy Arittha, nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra ñöôïc phaùt trieån, laøm cho vieân maõn nhö theá naøo? 

7-13) ÔÛ ñaây, naøy Arittha, Tyû-kheo ñi ñeán khu röøng, hay ñi ñeán goác caây, hay ñi ñeán caên nhaø troáng, ngoài kieát-giaø:... "Quaùn töø boû, toâi seõ thôû voâ", vò aáy taäp. "Quaùn töø boû, toâi seõ thôû ra", vò aáy taäp. 

14) Nhö vaäy, naøy Arittha, nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra ñöôïc phaùt trieån, ñöôïc laøm cho sung maõn. 

7. VII. Kappina (S.v,315) 

1-2) Taïi Saøvatthi...  

3) Luùc baáy giôø Toân giaû Mahaø Kappina ñang ngoài kieát-giaø, khoâng xa bao nhieâu, thaân thaúng, ñeå nieäm tröôùc maët. 

4) Theá Toân thaáy Toân giaû Mahaø Kappina ngoài kieát-giaø, khoâng xa bao nhieâu, thaân thaúng, ñeå nieäm tröôùc maët. Thaáy vaäy, Ngaøi lieàn goïi caùc Tyû-kheo: 

-- Naøy caùc Tyû-kheo, caùc OÂng coù thaáy Tyû-kheo aáy, thaân coù rung ñoäng hay coù dao ñoäng khoâng? 

5) -- Baïch Theá Toân, chuùng con thaáy vò Toân giaû aáy ngoài giöõa Taêng chuùng hay ngoài moät mình, ñoäc cö; chuùng con khoâng thaáy vò Toân giaû aáy thaân bò rung ñoäng hay dao ñoäng. 

6) -- Ñoái vôùi moät vò coù Thieàn ñònh nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, nhôø tu taäp, nhôø laøm cho sung maõn, neân thaân vò aáy khoâng rung ñoäng hay dao ñoäng, neân taâm vò aáy khoâng rung ñoäng hay dao ñoäng. Ñoái vôùi vò Tyû-kheo aáy, ñöôïc ñònh nhö vaäy, khoâng coù khoù khaên, khoâng coù gian nan, khoâng coù meät nhoïc. 

7) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, vò aáy tu taäp, laøm cho sung maõn ñònh naøo maø thaân khoâng rung ñoäng, khoâng dao ñoäng, hay taâm khoâng rung ñoäng, khoâng dao ñoäng? Naøy caùc Tyû-kheo, do vò aáy tu taäp, laøm cho sung maõn ñònh nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra, neân thaân khoâng rung ñoäng, khoâng dao ñoäng, hoaëc taâm khoâng rung ñoäng hay dao ñoäng. 

8) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, ñònh nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra tu taäp nhö theá naøo, laøm cho sung maõn nhö theá naøo maø thaân khoâng rung ñoäng hay khoâng dao ñoäng, hoaëc taâm khoâng rung ñoäng hay khoâng dao ñoäng? 

9-15) ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, vò aáy ñi ñeán khu röøng, hay ñi ñeán goác caây, hay ñi ñeán caên nhaø troáng, ngoài-kieát giaø... "Quaùn töø boû, toâi seõ thôû voâ", vò aáy taäp, "Quaùn töø boû, toâi seõ thôû ra", vò aáy taäp. 

16) Nhôø tu taäp nhö vaäy, ñònh nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra, naøy caùc Tyû-kheo, nhôø laøm cho sung maõn nhö vaäy neân thaân khoâng bò rung ñoäng hay dao ñoäng, hoaëc taâm khoâng rung ñoäng hay dao ñoäng. 

8. VIII. Ngoïn Ñeøn (S.v,316) 

1-2) Saøvatthi... noùi nhö sau: 

3) -- Ñònh nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra, naøy caùc Tyû-kheo, ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho sung maõn thôøi coù quaû lôùn, coù lôïi ích lôùn. Vaø naøy caùc Tyû-kheo, tu taäp ñònh nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra nhö theá naøo, laøm cho sung maõn nhö theá naøo thôøi coù quaû lôùn, coù lôïi ích lôùn? 

4-10) ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo ñi ñeán khu röøng, hay ñi ñeán goác caây, hay ñi ñeán caên nhaø troáng... "Quaùn töø boû, toâi seõ thôû voâ", vò aáy taäp. "Quaùn töø boû, toâi seõ thôû ra", vò aáy taäp. 

11) Ñònh nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra, naøy caùc Tyû-kheo, tu taäp nhö vaäy, laøm cho sung maõn nhö vaäy thôøi coù quaû lôùn, coù lôïi ích lôùn. 

12) Naøy caùc Tyû-kheo, Ta tröôùc khi giaùc ngoä, chöa chöùng Chaùnh Ñaúng Giaùc, khi coøn laø Boà-taùt, Ta truù nhieàu vôùi truù naøy. Naøy caùc Tyû-kheo, do Ta truù nhieàu vôùi truù naøy, thaân Ta vaø con maét khoâng coù meät nhoïc; vaø taâm Ta ñöôïc giaûi thoaùt khoûi caùc laäu hoaëc, khoâng coù chaáp thuû. 

13) Do vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, neáu Tyû-kheo öôùc muoán raèng: "Mong raèng thaân vaø maét khoûi bò meät moûi, vaø mong raèng taâm toâi ñöôïc giaûi thoaùt khoûi caùc laäu hoaëc, khoâng coù chaáp thuû", thôøi ñònh nieäm hôi thôû voâ vaø hôi thôû ra naøy caàn phaûi kheùo taùc yù. 

14) Do vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, neáu Tyû-kheo öôùc muoán raèng: "Mong raèng caùc nieäm, caùc tö duy cuûa ta ñöôïc ñoaïn taän", thôøi ñònh nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra naøy phaûi ñöôïc kheùo taùc yù. 

15) Do vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, neáu Tyû-kheo öôùc muoán raèng: "Mong raèng ta seõ truù vôùi töôûng nhaøm chaùn ñoái vôùi caùc phaùp khoâng nhaøm chaùn", thôøi ñònh nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra naøy caàn phaûi ñöôïc kheùo taùc yù. 

16) Do vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, neáu Tyû-kheo öôùc muoán raèng: "Mong raèng ta seõ truù vôùi töôûng khoâng nhaøm chaùn ñoái vôùi caùc phaùp nhaøm chaùn", thôøi ñònh nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra naøy caàn phaûi ñöôïc kheùo taùc yù. 

17) Do vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, neáu Tyû-kheo öôùc muoán raèng: "Toâi seõ truù vôùi töôûng nhaøm chaùn ñoái vôùi caùc phaùp khoâng nhaøm chaùn vaø nhaøm chaùn", thôøi ñònh nieäm... 

18) Do vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, neáu Tyû-kheo öôùc muoán raèng: "Toâi seõ truù vôùi töôûng khoâng nhaøm chaùn ñoái vôùi caùc phaùp nhaøm chaùn vaø khoâng nhaøm chaùn", thôøi ñònh nieäm... 

19) Do vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, neáu Tyû-kheo öôùc muoán raèng: "Mong raèng sau khi töø boû caû hai khoâng nhaøm chaùn vaø nhaøm chaùn, toâi seõ truù xaû, chaùnh nieäm, tænh giaùc", thôøi ñònh nieäm... 

20) Do vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, neáu Tyû-kheo öôùc muoán raèng: "Mong raèng ly duïc, ly phaùp baát thieän, toâi seõ chöùng ñaït vaø an truù Thieàn thöù nhaát, moät traïng thaùi hyû laïc do ly duïc sanh, coù taàm, coù töù", thôøi ñònh nieäm... 

21) Do vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, neáu Tyû-kheo öôùc muoán raèng: "Mong raèng laøm cho tònh chæ taàm vaø töù, toâi seõ chöùng ñaït vaø an truù Thieàn thöù hai, moät traïng thaùi hyû laïc do ñònh sanh, khoâng taàm, khoâng töù, noäi tónh, nhaát taâm", thôøi ñònh nieäm... 

22) Do vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, neáu Tyû-kheo öôùc muoán raèng: "Mong raèng ly hyû truù xaû, chaùnh nieäm tænh giaùc,thaân caûm söï laïc thoï maø caùc baäc Thaùnh goïi laø xaû nieäm laïc truù, toâi seõ chöùng ñaït vaø an truù Thieàn thöù ba", thôøi ñònh nieäm... 

23) Do vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, neáu Tyû-kheo öôùc muoán raèng: "Mong raèng ñoaïn laïc, ñoaïn khoå, chaám döùt hyû öu ñaõ caûm thoï tröôùc, toâi chöùng ñaït vaø an truù Thieàn thöù tö, khoâng khoå, khoâng laïc, xaû nieäm thanh tònh", thôøi ñònh nieäm... 

24) Do vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, neáu Tyû-kheo öôùc muoán raèng: "Vöôït qua saéc töôûng moät caùch hoaøn toaøn, chaám döùt ñoái ngaïi töôûng, khoâng taùc yù caùc töôûng sai bieät, nghó raèng: "Hö khoâng laø voâ bieân", chöùng ñaït vaø an truù Khoâng voâ bieân xöù", thôøi ñònh nieäm... 

25) Do vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, neáu Tyû-kheo öôùc muoán raèng: "Vöôït qua Khoâng voâ bieân xöù moät caùch hoaøn toaøn, nghó raèng: "Thöùc laø voâ bieân", toâi coù theå chöùng ñaït vaø an truù Thöùc voâ bieân xöù", thôøi ñònh nieäm... 

26) Do vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, neáu Tyû-kheo öôùc muoán raèng: "Vöôït qua Thöùc voâ bieân xöù moät caùch hoaøn toaøn, nghó raèng: "Khoâng coù vaät gì", toâi seõ chöùng ñaït vaø an truù Voâ sôû höõu xöù", thôøi ñònh nieäm... 

27) Do vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, neáu Tyû-kheo öôùc muoán raèng: "Vöôït qua Voâ sôû höõu xöù moät caùch hoaøn toaøn, toâi seõ chöùng ñaït vaø an truù Phi töôûng phi phi töôûng xöù", thôøi ñònh nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra naøy caàn phaûi ñöôïc kheùo taùc yù. 

28) Do vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, neáu Tyû-kheo öôùc muoán raèng: "Vöôït qua Phi töôûng phi phi töôûng xöù moät caùch hoaøn toaøn, toâi seõ chöùng ñaït vaø an truù Dieät thoï töôûng ñònh", thôøi ñònh nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra naøy caàn phaûi ñöôïc kheùo taùc yù. 

29) Trong khi tu taäp ñònh nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra nhö vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, trong khi laøm cho sung maõn nhö vaäy, vò aáy caûm giaùc laïc thoï. Vò aáy roõ bieát: "Thoï aáy laø voâ thöôøng". Vò aáy roõ bieát: "Khoâng coù chaáp tröôùc thoï aáy". Vò aáy roõ bieát: "Khoâng coù hoan duyeät thoï aáy". Neáu vò aáy caûm giaùc khoå thoï, vò aáy roõ bieát: "Thoï aáy laø voâ thöôøng". Vò aáy roõ bieát: "Khoâng chaáp tröôùc thoï aáy". Vò aáy roõ bieát khoâng hoan duyeät thoï aáy". Neáu vò aáy caûm giaùc baát khoå baát laïc thoï. Vò aáy roõ bieát: "Thoï aáy laø voâ thöôøng". Vò aáy roõ bieát: "Khoâng coù chaáp tröôùc thoï aáy". Vò aáy roõ bieát: "Khoâng coù hoan duyeät thoï aáy". 

30) Neáu vò aáy caûm giaùc laïc thoï, thoï aáy ñöôïc caûm thoï khoâng bò troùi buoäc. Neáu vò aáy caûm giaùc khoå thoï, thoï aáy ñöôïc caûm thoï khoâng bò troùi buoäc. Neáu vò aáy caûm giaùc baát khoå baát laïc thoï, thoï aáy ñöôïc caûm thoï khoâng bò troùi buoäc. Khi vò aáy ñang caûm giaùc moät caûm thoï taän cuøng söùc chòu ñöïng cuûa thaân, vò aáy roõ bieát: "Toâi caûm giaùc moät caûm thoï taän cuøng söùc chòu ñöïng cuûa thaân". Khi vò aáy caûm giaùc moät caûm thoï taän cuøng söùc chòu ñöïng cuûa sinh maïng, vò aáy roõ bieát: "Toâi caûm giaùc moät caûm thoï taän cuøng söùc chòu ñöïng cuûa sinh maïng". Khi thaân hoaïi maïng chung, vò aáy roõ bieát: "ÔÛ ñaây, taát caû moïi caûm thoï ñeàu khoâng coù gì ñöôïc haân hoan, vaø seõ trôû thaønh maùt laïnh". 

31) Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, do duyeân daàu, duyeân tim, moät caây ñeøn daàu ñöôïc chaùy saùng. Neáu daàu vaø tim cuûa ngoïn ñeøn aáy ñi ñeán tieâu dieät, nhieân lieäu khoâng ñöôïc mang ñeán, thôøi ngoïn ñeøn seõ taét. Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, khi Tyû-kheo caûm giaùc moät caûm thoï taän cuøng söùc chòu ñöïng cuûa thaân, vò aáy roõ bieát: "Toâi caûm giaùc moät caûm thoï taän cuøng söùc chòu ñöïng cuûa thaân". Khi Tyû-kheo caûm giaùc moät caûm thoï taän cuøng söùc chòu ñöïng cuûa sinh maïng, vò aáy roõ bieát: "Toâi caûm giaùc moät caûm thoï taän cuøng söùc chòu ñöïng cuûa sinh maïng". Khi thaân hoaïi maïng chung, vò aáy roõ bieát: "ÔÛ ñaây, taát caû nhöõng gì ñöôïc caûm thoï ñeàu khoâng coù gì ñöôïc haân hoan, vaø seõ trôû thaønh maùt laïnh". 

9. IX. Vesaøli (S.v,320) 

1) Nhö vaày toâi nghe. 

Moät thôøi, Theá Toân ôû giöõa daân chuùng Vesaøli, taïi Ñaïi Laâm, ngoâi nhaø coù noùc nhoïn. 

2) Luùc baáy giôø Theá Toân duøng nhieàu phöông tieän giaûng veà baát tònh, neâu roõ veà baát tònh, taùn thaùn söï tu taäp baát tònh. 

3) Roài Theá Toân noùi vôùi caùc Tyû-kheo: 

-- Ta muoán soáng Thieàn tònh moät mình trong nöûa thaùng, khoâng gaëp moät ai, tröø ngöôøi ñem ñoà aên cho Ta. 

-- Thöa vaâng, baïch Theá Toân. 

Caùc Tyû-kheo aáy vaâng ñaùp Theá Toân, khoâng cho moät ai ñeán thaêm Theá Toân, tröø moät ngöôøi ñem ñoà aên. 

4) Roài caùc Tyû-kheo aáy ñöôïc nghe Theá Toân duøng nhieàu phaùp moân noùi veà baát tònh, neâu roõ veà baát tònh, noùi lôøi taùn thaùn söï tu taäp baát tònh, neân soáng chuyeân chuù tu taäp baát tònh döôùi nhieàu hình thöùc sai bieät. Hoï tuûi hoå vôùi thaân naøy, taøm quyù vaø nhaøm chaùn, taàm caàu ñem laïi con dao. Möôøi Tyû-kheo moät ngaøy ñem laïi con dao... Hai möôi... Ba möôi Tyû-kheo trong moät ngaøy ñem laïi con dao. 

5) Roài Theá Toân sau nöûa thaùng, töø Thieàn tònh ñöùng daäy vaø baûo Toân giaû Ananda: 

-- Naøy Ananda, vì sao chuùng Tyû-kheo giaûm thieåu nhö vaäy? 

6) -- Baïch Theá Toân, vì Theá Toân duøng nhieàu phaùp moân thuyeát cho caùc Tyû-kheo veà baát tònh, neâu roõ veà baát tònh, taùn thaùn söï tu taäp baát tònh, neân caùc vò aáy soáng chuyeân chuù tu taäp baát tònh döôùi nhieàu hình thöùc sai bieät. Hoï tuûi hoå vôùi thaân naày, taøm quyù vaø nhaøm chaùn, taàm caàu ñem laïi con dao. Möôøi Tyû-kheo trong moät ngaøy ñem laïi con dao... Hai möôi... Ba möôi Tyû-kheo trong moät ngaøy ñem laïi con dao. Laønh thay, baïch Theá Toân, neáu Theá Toân thuyeát cho phaùp moân khaùc, nhôø vaäy chuùng Tyû-kheo ñöôïc an truù vaøo chaùnh trí. 

7) -- Vaäy naøy Ananda, haõy taäp hoïp taïi giaûng ñöôøng taát caû caùc Tyû-kheo truù xung quanh Vesaøli. 

-- Thöa vaâng, baïch Theá Toân. 

Toân giaû Ananda vaâng ñaùp Theá Toân vaø môøi taát caû Tyû-kheo truù xung quanh Vesaøli taäp hoïp taïi giaûng ñöôøng, roài Toân giaû Ananda ñi ñeán Theá Toân; sau khi ñeán, baïch Theá Toân: 

-- Baïch Theá Toân, chuùng Tyû-kheo ñaõ taäp hoïp. Nay Theá Toân haõy laøm nhöõng gì Theá Toân nghó laø phaûi thôøi. 

8) Roài Theá Toân ñi ñeán giaûng ñöôøng; sau khi ñeán, ngoài xuoáng treân choã ñaõ soaïn saün. Theá Toân baûo caùc Tyû-kheo: 

9) -- Naøy caùc Tyû-kheo, ñònh nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra naøy ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho sung maõn laø tòch tònh, thuø dieäu, thuaàn nhaát (asecanako), laïc truù, laøm cho caùc aùc, baát thieän phaùp ñaõ sanh bieán maát, tònh chæ laäp töùc (thaønaso). 

10) Ví nhö, naøy caùc Tyû-kheo, trong cuoái muøa haï, buïi nhôùp bay leân vaø moät ñaùm möa lôùn traùi muøa laäp töùc laøm chuùng bieán maát, tònh chæ. Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, ñònh nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho sung maõn laø tòch tònh, thuø dieäu, thuaàn nhaát, laïc truù, laøm cho caùc aùc, baát thieän phaùp ñaõ sanh bieán maát, tònh chæ laäp töùc. 

11) Vaø naøy caùc Tyû-kheo, ñònh nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra, ñöôïc tu taäp nhö theá naøo, ñöôïc laøm cho sung maõn nhö theá naøo laø tòch tònh, thuø dieäu, thuaàn nhaát, laïc truù, laøm cho caùc aùc, baát thieän phaùp ñaõ sanh ñöôïc bieán maát vaø tònh chæ laäp töùc? 

12-18) ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo ñi ñeán khu röøng, hay ñi ñeán goác caây, hay ñi ñeán caên nhaø troáng, ngoài kieát-giaø... "Quaùn töø boû, toâi seõ thôû voâ", vò aáy taäp. "Quaùn töø boû, toâi seõ thôû ra", vò aáy taäp. 

19) Naøy caùc Tyû-kheo, ñònh nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra tu taäp nhö vaäy, laøm cho sung maõn nhö vaäy laø tòch tònh, thuø dieäu, thuaàn nhaát, laïc truù, vaø caùc aùc, baát thieän phaùp ñaõ sanh ñöôïc bieán maát vaø tònh chæ laäp töùc.  

10. X. Kimbila (S.v,322) 

1) Nhö vaày toâi nghe. 

Moät thôøi Theá Toân truù ôû Kimbila, taïi Veluvana. 

2) ÔÛ ñaáy, Theá Toân goïi Toân giaû Kimbila: 

-- Tu taäp nhö theá naøo, naøy Kimbila, laøm cho sung maõn nhö theá naøo, ñònh nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra ñöôïc quaû lôùn, ñöôïc lôïi ích lôùn? 

Khi ñöôïc noùi vaäy, Toân giaû Kimbila im laëng. 

3) Laàn thöù hai, Theá Toân... 

4) Laàn thöù ba, Theá Toân baûo Toân giaû Kimbila: 

-- Tu taäp nhö theá naøo, naøy Kimbila, laøm cho sung maõn nhö theá naøo, ñònh nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra thôøi ñöôïc quaû lôùn, ñöôïc lôïi ích lôùn? 

Laàn thöù ba, Toân giaû Kimbila im laëng. 

5) Ñöôïc noùi vaäy, Toân giaû Ananda baïch Theá Toân: 

-- Nay ñaõ ñeán thôøi, baïch Theá Toân. Nay ñaõ ñeán thôøi, baïch Thieän Theä. Mong Theá Toân giaûng daïy phaùp tu taäp ñònh nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra! Sau khi nghe Theá Toân daïy, caùc Tyû-kheo seõ thoï trì. 

-- Vaäy naøy Ananda, haõy nghe vaø kheùo taùc yù, Ta seõ giaûng. 

-- Thöa vaâng, baïch Theá Toân. 

Toân giaû Ananda vaâng ñaùp Theá Toân. 

6) Theá Toân noùi nhö sau: 

-- Ñònh nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra, naøy Ananda, tu taäp nhö theá naøo, laøm cho sung maõn nhö theá naøo thôøi coù quaû lôùn, coù lôïi ích lôùn? 

7-13) ÔÛ ñaây, naøy Ananda, Tyû-kheo ñi ñeán khu röøng, hay ñi ñeán goác caây, hay ñi ñeán caên nhaø troáng... "Quaùn töø boû, toâi seõ thôû voâ", vò aáy taäp. "Quaùn töø boû, toâi seõ thôû ra", vò aáy taäp. 

14) Tu taäp nhö vaäy, naøy Ananda, laøm cho sung maõn nhö vaäy, ñònh nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra thôøi coù quaû lôùn, coù lôïi ích lôùn. 

15) Luùc naøo, naøy Ananda, Tyû-kheo thôû voâ daøi, vò aáy roõ bieát: "Toâi thôû voâ daøi". Hay khi Tyû-kheo thôû ra daøi, vò aáy roõ bieát: "Toâi thôû ra daøi". Hay khi Tyû-kheo thôû voâ ngaén, vò aáy roõ bieát: "Toâi thôû voâ ngaén". Hay khi Tyû-kheo thôû ra ngaén, vò aáy roõ bieát: "Toâi thôû ra ngaén". "Caûm giaùc toaøn thaân, toâi seõ thôû voâ", vò aáy taäp. "Caûm giaùc toaøn thaân, toâi seõ thôû ra", vò aáy taäp. "An tònh thaân haønh, toâi seõ thôû voâ", vò aáy taäp. "An tònh thaân haønh, toâi seõ thôû ra", vò aáy taäp. Naøy Ananda, soáng quaùn thaân treân thaân, Tyû-kheo truù nhö vaäy, nhieät taâm, tænh giaùc, chaùnh nieäm, nhieáp phuïc tham öu ôû ñôøi. Vì sao? 

16) Naøy Ananda, Ta tuyeân boá raèng, tuøy thuoäc veà thaân, töùc laø hôi thôû voâ, hôi thôû ra. Do vaäy, naøy Ananda, quaùn thaân treân thaân, Tyû-kheo truù nhö vaäy, nhieät taâm, tænh giaùc, chaùnh nieäm, nhieáp phuïc tham öu ôû ñôøi. 

17) Trong khi, naøy Ananda, Tyû-kheo: "Caûm giaùc hyû thoï, toâi seõ thôû voâ", vò aáy taäp. "Caûm giaùc hyû thoï, toâi seõ thôû ra", vò aáy taäp. "Caûm giaùc laïc thoï, toâi seõ thôû voâ", vò aáy taäp. "Caûm giaùc laïc thoï, toâi seõ thôû ra", vò aáy taäp. "Caûm giaùc taâm haønh, toâi seõ thôû voâ", vò aáy taäp. "Caûm giaùc taâm haønh, toâi seõ thôû ra", vò aáy taäp. "An tònh taâm haønh, toâi seõ thôû voâ", vò aáy taäp. "An tònh taâm haønh, toâi seõ thôû ra", vò aáy taäp. Trong khi quaùn thoï treân caùc caûm thoï, Tyû-kheo truù nhö vaäy, nhieät taâm, tænh giaùc, chaùnh nieäm, nhieáp phuïc tham öu ôû ñôøi. Vì sao? 

18) Naøy Ananda, Ta tuyeân boá raèng, tuøy thuoäc veà thoï, töùc laø hôi thôû voâ, hôi thôû ra, ñöôïc kheùo taùc yù. Do vaäy, naøy Ananda, quaùn thoï treân caùc caûm thoï, Tyû-kheo truù nhö vaäy, nhieät taâm, tænh giaùc, chaùnh nieäm, nhieáp phuïc tham öu ôû ñôøi. 

19) Trong khi, naøy Ananda, Tyû-kheo: "Caûm giaùc veà taâm, toâi seõ thôû voâ", vò aáy taäp. "Caûm giaùc veà taâm, toâi seõ thôû ra", vò aáy taäp. "Vôùi taâm haân hoan, toâi seõ thôû voâ", vò aáy taäp. "Vôùi taâm haân hoan, toâi seõ thôû ra", vò aáy taäp. "Vôùi taâm ñònh tónh, toâi seõ thôû voâ", vò aáy taäp. "Vôùi taâm ñònh tónh, toâi seõ thôû ra", vò aáy taäp. "Vôùi taâm giaûi thoaùt, toâi seõ thôû voâ", vò aáy taäp. "Vôùi taâm giaûi thoaùt, toâi seõ thôû ra", vò aáy taäp. Trong khi quaùn taâm treân taâm, Tyû-kheo truù nhö vaäy, nhieät taâm, tænh giaùc, nhieáp phuïc tham öu ôû ñôøi. Vì sao? 

20) Naøy Ananda, Ta tuyeân boá raèng söï tu taäp chaùnh nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra khoâng phaûi cho ngöôøi thaát nieäm vaø khoâng tænh giaùc. Do vaäy, naøy Ananda, quaùn taâm treân taâm, Tyû-kheo trong khi aáy, truù nhieät taâm, tænh giaùc, chaùnh nieäm, nhieáp phuïc tham öu ôû ñôøi. 

21) Trong khi Tyû-kheo, naøy Ananda, "Quaùn voâ thöôøng, toâi seõ thôû voâ", vò aáy taäp. "Quaùn voâ thöôøng, toâi seõ thôû ra", vò aáy taäp. "Quaùn ly tham, toâi seõ thôû voâ", vò aáy taäp. "Quaùn ly tham, toâi seõ thôû ra", vò aáy taäp. "Quaùn ñoaïn dieät, toâi seõ thôû voâ", vò aáy taäp. "Quaùn ñoaïn dieät, toâi seõ thôû ra", vò aáy taäp. "Quaùn töø boû, toâi seõ thôû voâ", vò aáy taäp. "Quaùn töø boû, toâi seõ thôû ra", vò aáy taäp. Trong khi quaùn phaùp treân caùc phaùp, naøy Ananda, Tyû-kheo truù nhö vaäy, nhieät taâm, tænh giaùc, chaùnh nieäm, nhieáp phuïc tham öu ôû ñôøi, ñoaïn taän caùc tham öu; sau khi thaáy vôùi trí tueä, vò aáy kheùo truù xaû. Do vaäy, naøy Ananda, quaùn phaùp treân caùc phaùp, Tyû-kheo truù nhö vaäy, nhieät taâm, tænh giaùc, chaùnh nieäm, nhieáp phuïc tham öu ôû ñôøi. 

22) Ví nhö, naøy Ananda, moät ñoáng raùc buïi lôùn ôû ngaõ tö ñöôøng, neáu töø phöông Ñoâng, moät caùi xe (sakatam hay raøtha) ñi ñeán vaø laøm cho ñoáng raùc buïi aáy giaûm bôùt ñi; neáu töø phöông Taây...; neáu töø phöông Baéc...; neáu töø phöông Nam, moät caùi xe ñi ñeán vaø laøm cho ñoáng raùc buïi aáy giaûm bôùt ñi. Cuõng vaäy, naøy Ananda, Tyû-kheo trong khi truù, quaùn thaân treân thaân, laøm cho giaûm bôùt ñi caùc aùc, baát thieän phaùp, khi truù, quaùn thoï treân caùc caûm thoï... khi truù, quaùn taâm treân taâm... khi truù, quaùn phaùp treân caùc phaùp... laøm cho giaûm bôùt ñi caùc aùc, baát thieän phaùp. 

11. I. Icchaønangala (S.v,325) 

1) Moät thôøi, Theá Toân truù ôû Icchaønangala, taïi khoùm röøng ôû Icchaønangala. 

2) Taïi ñaáy, Theá Toân baûo caùc Tyû-kheo: 

-- Ta muoán soáng ñoäc cö Thieàn tònh trong ba thaùng, khoâng tieáp moät ai, tröø moät ngöôøi ñem ñoà aên laïi. 

-- Thöa vaâng, baïch Theá Toân. 

Caùc Tyû-kheo aáy vaâng ñaùp Theá Toân. Nhö vaäy, khoâng moät ai ñeán vieáng Theá Toân, tröø moät ngöôøi ñem ñoà aên laïi. 

3) Roài Theá Toân, sau khi ba thaùng aáy ñaõ maõn, töø choã Thieàn tònh ñoäc cö ñöùng daäy, goïi caùc Tyû-kheo: 

-- Naøy caùc Tyû-kheo, neáu caùc du só ngoaïi ñaïo ñeán hoûi caùc OÂng: "Vôùi söï an truù naøo, naøy chö Hieàn, Sa-moân Gotama an truù nhieàu trong muøa möa?" Ñöôïc hoûi vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, caùc OÂng haõy traû lôøi cho cho caùc du só ngoaïi ñaïo aáy nhö sau: "Vôùi ñònh nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra, naøy chö Hieàn, Theá Toân an truù nhieàu trong caùc muøa möa". 

4) ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, chaùnh nieäm Ta thôû voâ, chaùnh nieäm Ta thôû ra. 

5-10) Hay thôû voâ daøi, Ta roõ bieát: "Ta thôû voâ daøi". Hay thôû ra daøi, Ta roõ bieát: "Ta thôû ra daøi". Hay thôû voâ ngaén, Ta roõ bieát: "Ta thôû voâ ngaén". Hay thôû ra ngaén, Ta roõ bieát: "Ta thôû ra ngaén"... "Quaùn töø boû, Ta thôû voâ", Ta roõ bieát nhö vaäy. "Quaùn töø boû, Ta thôû ra", Ta roõ bieát nhö vaäy. 

11) Naøy caùc Tyû-kheo, ai muoán noùi moät caùch chôn chaùnh, ñaây laø Thaùnh truù, ñaây laø Phaïm truù, ñaây laø Nhö Lai truù; ngöôøi aáy noùi moät caùch chôn chaùnh, phaûi noùi ñònh nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra laø Thaùnh truù, laø Phaïm truù, laø Nhö Lai truù. 

12) Naøy caùc Tyû-kheo, nhöõng Tyû-kheo naøo laø baäc höõu hoïc, taâm chöa thaønh töïu, ñang soáng caàn caàu voâ thöôïng an oån khoûi caùc khoå aùch; nhöõng vò aáy tu taäp, laøm cho sung maõn ñònh nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra, seõ ñöa ñeán ñoaïn taän caùc laäu hoaëc. Vaø naøy caùc Tyû-kheo, nhöõng Tyû-kheo naøo laø baäc A-la-haùn, ñoaïn taän caùc laäu hoaëc, tu haønh thaønh maõn, nhöõng vieäc neân laøm ñaõ laøm, ñaõ ñaët gaùnh naëng xuoáng, ñaõ thaønh ñaït lyù töôûng, ñaõ taän tröø höõu kieát söû, chaùnh trí, giaûi thoaùt; nhöõng vò aáy tu taäp, laøm cho sung maõn ñònh nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra, ngay trong hieän taïi, ñöa ñeán laïc truù, chaùnh nieäm tænh giaùc. 

13) Naøy caùc Tyû-kheo, ai muoán noùi moät caùch chôn chaùnh, ñaây laø Thaùnh truù, ñaây laø Phaïm truù, ñaây laø Nhö Lai truù; ngöôøi aáy noùi moät caùch chôn chaùnh, phaûi noùi ñònh nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra laø Thaùnh truù, laø Phaïm truù, laø Nhö Lai truù. 

12. II. Nghi Ngôø (S.v,327) 

1) Moät thôøi Toân giaû Lomasavangìsa truù giöõa daân chuùng Sakka, taïi Kapilavatthu, trong khu vöôøn Nigrodha. 

2) Luùc baáy giôø Thích töû Mahaønaøma ñi ñeán Toân giaû Lomasavangiisa; sau khi ñeán, ñaûnh leã Toân giaû Lomasavangiisa roài ngoài xuoáng moät beân. Ngoài moät beân, Thích töû Mahaønaøma thöa vôùi Toân giaû Lomasavangìsa: 

3) -- Thöa Toân giaû, höõu hoïc truù vôùi Nhö Lai truù laø moät, hay höõu hoïc truù laø khaùc, Nhö Lai truù laø khaùc? 

-- Naøy Hieàn giaû Mahaønaøma, höõu hoïc truù khoâng phaûi laø moät vôùi Nhö Lai truù. Naøy Hieàn giaû Mahaønaøma, höõu hoïc truù laø khaùc, Nhö Lai truù laø khaùc. 

4) Naøy Hieàn giaû Mahaønaøma, nhöõng Tyû-kheo naøo laø baäc höõu hoïc, taâm chöa thaønh töïu, ñang soáng caàn caàu voâ thöôïng an oån khoûi caùc khoå aùch; sau khi ñoaïn taän naêm trieàn caùi, nhöõng vò aáy truù. Theá naøo laø naêm? Ñoaïn taän duïc tham trieàn caùi, caùc vò aáy truù. Ñoaïn taän saân trieàn caùi... Ñoaïn taän hoân traàm thuïy mieân trieàn caùi... Ñoaïn taän traïo hoái trieàn caùi... Ñoaïn taän nghi hoaëc trieàn caùi, caùc vò aáy truù. Naøy Hieàn giaû Mahaønaøma, nhöõng Tyû-kheo naøo laø baäc höõu hoïc, truù vôùi taâm chöa thaønh töïu, ñang soáng caàn caàu voâ thöôïng an oån khoûi caùc khoå aùch; sau khi ñoaïn taän naêm trieàn caùi naøy, nhöõng vò aáy truù. 

5) Vaø naøy Hieàn giaû Mahaønaøma, nhöõng Tyû-kheo naøo laø baäc A-la-haùn, ñaõ ñoaïn taän caùc laäu hoaëc, ñaõ tu haønh thaønh maõn, nhöõng vieäc neân laøm ñaõ laøm, ñaõ ñaët gaùnh naëng xuoáng, ñaõ thaønh ñaït lyù töôûng, ñaõ taän tröø höõu kieát söû, chaùnh trí, giaûi thoaùt; nhöõng vò aáy ñoaïn taän naêm trieàn caùi, chaët ñöùt taän goác reã, laøm cho nhö thaân caây ta-la, laøm cho khoâng theå taùi sanh, laøm cho khoâng theå khôûi leân. Theá naøo laø naêm? Duïc tham trieàn caùi ñöôïc ñoaïn taän, ñöôïc chaët ñöùt töø goác reã, ñöôïc laøm cho nhö thaân caây ta-la, ñöôïc laøm cho khoâng theå taùi sanh, ñöôïc laøm cho khoâng theå khôûi leân; saân trieàn caùi ñöôïc ñoaïn taän... hoân traàm thuïy mieân trieàn caùi ñöôïc ñoaïn taän... traïo hoái trieàn caùi ñöôïc ñoaïn taän... nghi hoaëc trieàn caùi ñöôïc ñoaïn taän, ñöôïc chaët ñöùt töø goác reã, ñöôïc laøm cho nhö thaân caây ta-la, ñöôïc laøm cho khoâng theå taùi sanh, ñöôïc laøm cho khoâng theå khôûi leân. Naøy Hieàn giaû Mahaønaøma, Tyû-kheo laø baäc A-la-haùn, ñaõ ñoaïn taän caùc laäu hoaëc, ñaõ tu haønh thaønh maõn, nhöõng vieäc neân laøm ñaõ laøm, ñaõ ñaët gaùnh naëng xuoáng, ñaõ thaønh ñaït lyù töôûng, ñaõ taän tröø höõu kieát söû, chaùnh trí, giaûi thoaùt; nhöõng vò aáy ñaõ ñoaïn taän naêm trieàn caùi naøy, ñaõ chaët ñöùt töø goác reã, ñaõ laøm cho nhö thaân caây ta-la, ñaõ laøm cho khoâng theå taùi sanh, ñaõ laøm cho khoâng theå khôûi leân. 

6) Nhö vaäy, vôùi phaùp moân naøy, naøy Hieàn giaû Mahaønaøma, Hieàn giaû caàn phaûi hieåu raèng höõu hoïc truù laø khaùc, Nhö Lai truù laø khaùc. 

7) 1. -- Moät thôøi, thöa Hieàn giaû Mahaønaøma, Theá Toân truù ôû Icchaønangala, taïi khu röøng Icchaønangala. 

8) 2. Roài naøy Mahaønaøma, Theá Toân baûo caùc Tyû-kheo: 

9) 3. Roài Theá Toân... 

10) 4. "ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Ta... 

11-16) 5-10. Thôû voâ daøi... 

17) 11. Ai muoán noùi moät caùch chôn chaùnh, ñaây laø Thaùnh truù... 

18) 12. Nhöõng ai laø nhöõng Tyû-kheo höõu hoïc... 

19) 13. Ai muoán noùi moät caùch chôn chaùnh..". 

20) Vôùi phaùp moân naøy, naøy Hieàn giaû Mahaønaøma, caàn phaûi hieåu nhö sau: Höõu hoïc truù laø khaùc, Nhö Lai truù laø khaùc. 

13. III. Aananda (1) (S.v,328) 

1-2) Saøvatthi... 

Roài Toân giaû Ananda ñi ñeán Theá Toân... Ngoài xuoáng moät beân, Toân giaû Ananda baïch Theá Toân: 

3) -- Baïch Theá Toân, coù moät phaùp naøo ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho sung maõn, laøm cho vieân maõn boán phaùp? Boán phaùp ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho sung maõn, laøm cho vieân maõn baûy phaùp? Baûy phaùp ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho sung maõn, laøm cho vieân maõn hai phaùp? 

-- Naøy Ananda, coù moät phaùp ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho sung maõn, laøm cho vieân maõn boán phaùp. Boán phaùp ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho sung maõn, laøm cho vieân maõn baûy phaùp. Baûy phaùp ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho sung maõn, laøm cho vieân maõn hai phaùp. 

4) -- Moät phaùp aáy laø gì, baïch Theá Toân, ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho sung maõn, laøm cho vieân maõn boán phaùp? Boán phaùp ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho sung maõn, laøm cho vieân maõn baûy phaùp? Baûy phaùp ñöôïc tu taäp ñöôïc laøm cho sung maõn, laøm cho vieân maõn hai phaùp? 

-- Naøy Ananda, ñònh nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho sung maõn, laøm cho vieân maõn boán nieäm xöù. Boán nieäm xöù ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho sung maõn, laøm cho vieân maõn baûy giaùc chi. Baûy giaùc chi ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho sung maõn, laøm cho vieân maõn minh vaø giaûi thoaùt. 

I 

5) Ñònh nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra tu taäp nhö theá naøo, laøm cho sung maõn nhö theá naøo, laøm cho vieân maõn boán nieäm xöù? 

6-12) ÔÛ ñaây, naøy Ananda, Tyû-kheo ñi ñeán khu röøng, hay ñi ñeán goác caây, hay ñi ñeán caên nhaø troáng... "Quaùn töø boû, toâi seõ thôû ra", vò aáy taäp. 

13-14) Luùc naøo, naøy Ananda, Tyû-kheo thôû voâ daøi, vò aáy roõ bieát: "Toâi thôû voâ daøi..". Naøy Ananda, soáng quaùn thaân treân thaân, Tyû-kheo trong khi aáy truù nhöùt taâm, tænh giaùc, chaùnh nieäm, nhieáp phuïc tham öu ôû ñôøi. Vì sao? (xem 10, ñoaïn soá 15-16) ... 

15-16) Trong khi, naøy Ananda, Tyû-kheo "Caûm giaùc hyû thoï, toâi seõ thôû voâ", vò aáy taäp... tham öu ôû ñôøi. (xem 10, ñoaïn soá 17-18) 

17-18) Trong khi, naøy Ananda, Tyû-kheo "Caûm giaùc veà taâm, toâi seõ thôû voâ", vò aáy taäp... tham öu ôû ñôøi. (xem 10, ñoaïn soá 19-20) 

19) Trong khi, naøy Ananda, Tyû-kheo "Quaùn voâ thöôøng, toâi seõ thôû ra", vò aáy taäp... nhieáp phuïc tham öu ôû ñôøi. (xem 10, ñoaïn soá 20-21) 

20) Ñònh nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra, naøy Ananda, ñöôïc tu taäp nhö vaäy, ñöôïc laøm cho sung maõn nhö vaäy, laøm vieân maõn boán nieäm xöù. 

II 

21) Tu taäp nhö theá naøo, naøy Ananda, laøm cho sung maõn nhö theá naøo, boán nieäm xöù laøm cho vieân maõn baûy giaùc chi? 

22) Trong khi, naøy Ananda, Tyû-kheo truù, quaùn thaân treân thaân, nieäm ñöôïc an truù; khi aáy, naøy Ananda, Tyû-kheo coù nieäm, khoâng phaûi thaát nieäm. Trong khi, naøy Ananda, Tyû-kheo an truù nieäm, khoâng phaûi thaát nieäm, thôøi nieäm giaùc chi, ñoái vôùi Tyû-kheo aáy ñöôïc thaønh töïu. Trong khi, naøy Ananda, Tyû-kheo tu taäp nieäm giaùc chi, nieäm giaùc chi ñöôïc Tyû-kheo tu taäp ñi ñeán vieân maõn. Vò aáy truù chaùnh nieäm nhö vaäy, vôùi trí tueä quyeát traïch, tö saùt, thaønh töïu quaùn phaùp aáy. 

23) Trong khi, naøy Ananda, Tyû-kheo soáng chaùnh nieäm nhö vaäy, vôùi trí tueä quyeát traïch, tö saùt vaø ñi ñeán quaùn saùt aáy; khi aáy, naøy Ananda, traïch phaùp giaùc chi baét ñaàu phaùt khôûi trong Tyû-kheo aáy. Trong khi Tyû-kheo tu taäp traïch phaùp giaùc chi; khi aáy, nhôø tu taäp, traïch phaùp giaùc chi ñi ñeán vieân maõn. Trong khi vò aáy vôùi trí tueä, quyeát traïch, tö saùt vaø thaønh töïu quaùn saùt phaùp aáy, thôøi tinh taán, khoâng thuï ñoäng baét ñaàu phaùt khôûi nôi vò aáy. 

24) Trong khi, naøy Ananda, Tyû-kheo vôùi trí tueä quyeát traïch, tö saùt vaø thaønh töïu quaùn saùt phaùp aáy, thôøi tinh taán, khoâng thuï ñoäng phaùt khôûi trong Tyû-kheo aáy. Trong khi Tyû-kheo tu taäp tinh taán giaùc chi; khi aáy, nhôø tu taäp, tinh taán giaùc chi ñi ñeán vieân maõn. Vôùi vò coù tinh caàn, coù tinh taán, hyû khoâng lieân heä ñeán vaät chaát khôûi leân. 

25) Trong khi, naøy Ananda, Tyû-kheo tinh caàn, tinh taán, hyû khoâng lieân heä ñeán vaät chaát khôûi leân; khi aáy, hyû giaùc chi baét ñaàu phaùt khôûi trong Tyû-kheo aáy. Trong khi Tyû-kheo tu taäp hyû giaùc chi; khi aáy, nhôø tu taäp, hyû giaùc chi ñi ñeán vieân maõn. Vôùi vò coù yù hoan hyû, thaân ñöôïc khinh an, taâm ñöôïc khinh an. 

26) Trong khi, naøy Ananda, Tyû-kheo vôùi yù hoan hyû, thaân ñöôïc khinh an, taâm ñöôïc khinh an; khi aáy, khinh an giaùc chi baét ñaàu phaùt khôûi trong Tyû-kheo aáy. Trong khi Tyû-kheo tu taäp khinh an giaùc chi; khi aáy, nhôø tu taäp, khinh an giaùc chi ñi ñeán vieân maõn. Vôùi vò coù thaân khinh an, laïc hieän höõu. Vôùi vò coù laïc, taâm ñöôïc ñònh tónh. 

27) Trong khi, naøy Ananda, Tyû-kheo coù taâm khinh an, ñöôïc an laïc, taâm ñöôïc ñònh tónh; khi aáy, naøy caùc Tyû-kheo, ñònh giaùc chi baét ñaàu phaùt khôûi trong Tyû-kheo aáy. Trong khi, Tyû-kheo tu taäp ñònh giaùc chi; khi aáy, ñònh giaùc chi, nhôø tu taäp, ñi ñeán vieân maõn. Vò aáy vôùi taâm ñònh tónh nhö vaäy, kheùo truù xaû nhìn söï vaät. 

29) Trong khi, naøy Ananda, Tyû-kheo vôùi taâm ñònh tónh kheùo truù xaû nhìn (söï vaät) nhö vaäy; khi aáy, naøy Ananda, xaû giaùc chi baét ñaàu phaùt khôûi trong Tyû-kheo aáy. Trong khi Tyû-kheo tu taäp xaû giaùc chi; khi aáy, xaû giaùc chi, nhôø tu taäp, ñi ñeán vieân maõn. 

29-31) Trong khi, naøy Ananda, Tyû-kheo truù, quaùn thoï treân caùc caûm thoï... quaùn taâm treân taâm... quaùn phaùp treân caùc phaùp... (nhö treân, töø ñoaïn soá 22-28) 

32) Tu taäp nhö vaäy, naøy Ananda, laøm cho sung maõn nhö vaäy, boán nieäm xöù laøm vieân maõn baûy giaùc chi. 

III. 

33) Tu taäp nhö theá naøo, laøm cho sung maõn nhö theá naøo, baûy giaùc chi laøm vieân maõn minh vaø giaûi thoaùt? 

34) ÔÛ ñaây, naøy Ananda, Tyû-kheo tu taäp nieäm giaùc chi lieân heä ñeán vieãn ly, lieân heä ñeán ly tham, lieân heä ñeán ñoaïn dieät, höôùng ñeán töø boû... tu taäp xaû giaùc chi lieân heä ñeán vieãn ly, lieân heä ñeán ly tham, lieân heä ñeán ñoaïn dieät, höôùng ñeán töø boû. 

35) Tu taäp nhö vaäy, laøm cho sung maõn nhö vaäy, baûy giaùc chi laøm vieân maõn minh vaø giaûi thoaùt. 

14. IV. Ananda (2)(S.v,333) 

1) ... 

2) Roài Toân giaû Ananda ñi ñeán Theá Toân... Theá Toân noùi vôùi Toân giaû Ananda: 

(Roài Theá Toân hoûi caâu hoûi gioáng nhö tröôùc vaø Ananda traû lôøi). 

"Ñoái vôùi chuùng con, caùc phaùp laáy Theá Toân laøm caên baûn..".. 

(Roài Theá Toân laäp laïi toaøn boä nhö kinh tröôùc, töø ñoaïn soá 3-35) 

15. V. Tyû Kheo (1) (S.v,334) 

(ÔÛ ñaây, caùc Tyû-kheo hoûi cuøng moät caâu hoûi aáy vaø ñöôïc Theá Toân traû lôøi toaøn boä ñuùng nhö kinh tröôùc, töø ñoaïn soá 3-35) 

16. VI. Tyû Kheo (2) (S.v,335) 

(ÔÛ ñaây, Theá Toân hoûi caùc Tyû-kheo cuøng moät caâu hoûi, caùc Tyû-kheo traû lôøi caùc phaùp laáy Theá Toân laøm caên baûn..., roài Theá Toân traû lôøi toaøn boä ñuùng nhö kinh tröôùc). 

17. VII. Kieát Söû (S.v,340) 

1) ... 

2) -- Ñònh nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra, naøy caùc Tyû-kheo, ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho sung maõn, ñöa ñeán ñoaïn taän caùc kieát söû. 

18. VIII. Tuøy Mieân (S.v,340) 

1) ... 

2) ... ñöa ñeán nhoå saïch caùc tuøy mieân. 

19. IX. Con Ñöôøng (S.v,340) 

1) ... 

2) ... ñöa ñeán lieãu tri con ñöôøng (ba kinh treân ñöôïc giaûi thích nhö kinh keá tieáp). 

20. X. Ñoaïn Taän Caùc Laäu Hoaëc (S.v,340) 

1) ... 

2) ... ñöa ñeán ñoaïn taän caùc laäu hoaëc. 

3) -- Naøy caùc Tyû-kheo, tu taäp nhö theá naøo, laøm cho sung maõn nhö theá naøo, ñònh nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra ñöa ñeán ñoaïn taän caùc kieát söû... ñöa ñeán nhoå saïch caùc tuøy mieân... ñöa ñeán lieãu tri con ñöôøng... ñöa ñeán ñoaïn taän caùc laäu hoaëc? 

4-10) ÔÛ ñaây, naøy caùc Tyû-kheo, Tyû-kheo ñi ñeán khu röøng, hay ñi ñeán goác caây, hay ñi ñeán caên nhaø troáng... "Quaùn töø boû, toâi seõ thôû ra", vò aáy taäp. 

11) Tu taäp nhö vaäy, laøm cho sung maõn nhö vaäy, ñònh nieäm hôi thôû voâ, hôi thôû ra ñöa ñeán ñoaïn taän caùc kieát söû... nhoå saïch caùc tuøy mieân... lieãu tri con ñöôøng... ñoaïn taän caùc laäu hoaëc.