Nhö vaày toâi nghe:

Moät thôøi Theá Toân truù ôû Vesaøli taïi Ñaïi Laâm choã ngoâi nhaø coù noùc nhoïn. Roài Theá Toân vaøo buoåi saùng, ñaép y, caàm baùt, ñi vaøo Vesaøli ñeå khaát thöïc. Khaát thöïc ôû Vesaøli xong, sau buoåi aên, khi ñi khaát thöïc trôû veà, Theá Toân goïi Toân giaû Ananda:

- Naøy Ananda, haõy caàm toïa cuï, Ta seõ ñi ñeán ñieän Caøpaøla ñeå nghæ ban ngaøy.

- Thöa vaâng, baïch Theá Toân.

Toân giaû Ananda vaâng ñaùp Theá Toân, caàm toïa cuï vaø ñi sau löng Theá Toân. Theá Toân ñi ñeán ñeàn Caøpaøla, khi ñeán, ngoài xuoáng treân choã ñaõ soaïn saün, Theá Toân noùi vôùi Toân giaû Ananda:

- Naøy Ananda, khaû aùi thay Vesaøli! Khaû aùi thay Vesaøli! Khaû aùi thay ñeàn Udena! Khaû aùi thay ñeàn Gotamaka! Khaû aùi thay ñeàn Sattambaka! Khaû aùi thay ñeàn Bahuputta! Khaû aùi thay ñeàn Saørandada! Khaû aùi thay ñeàn Caøpaøla!

Naøy Ananda, nhöõng ai ñaõ tuï taäp Boán nhö yù tuùc, laøm cho sung maõn, laøm thaønh coã xe, laøm thaønh caên cöù ñòa, ñöôïc an truù, tích luõy, kheùo thöïc haønh, neáu muoán, ngöôøi aáy coù theå soáng ñeán moät kieáp hay phaàn kieáp coøn laïi. Naøy Ananda, nay Nhö Lai ñaõ tuï taäp Boán nhö yù tuùc, laøm cho sung maõn, laøm thaønh coã xe, laøm thaønh caên cöù ñòa, ñöôïc an truù, tích luõy, kheùo thöïc haønh. Naøy Ananda, neáu muoán Nhö Lai coù theå soáng ñeán moät kieáp hay phaàn coøn laïi!

Nhöng Toân giaû Ananda khoâng theå nhaän hieåu söï gôïi yù quaù roõ raøng, söï hieän töôùng quaù roõ raøng cuûa Theá Toân, khoâng thænh caàu Theá Toân: "Baïch Theá Toân, Theá Toân haõy ôû laïi cho ñeán troïn kieáp! Thieän Theä haõy ôû laïi cho ñeán troïn kieáp, vì lôïi ích cho chuùng sanh, vì haïnh phuùc cho chuùng sanh, vì loøng thöông töôûng cho ñôøi, vì lôïi ích, vì haïnh phuùc, vì an laïc cho loaøi Trôøi vaø loaøi Ngöôøi". Vì taâm Toân giaû bò Ma vöông aùm aûnh. Laàn thöù hai... Laàn thöù ba Theá Toân noùi vôùi Toân giaû Ananda: "Naøy Ananda, khaû aùi thay Vesaøli! Khaû aùi thay ñeàn Udena! Khaû aùi thay ñeàn Gotamaka! Khaû aùi thay ñeàn Sattambaka! Khaû aùi thay ñeàn Bahyputta! Khaû aùi thay ñeàn Saørandada! Khaû aùi thay ñeàn Caøpaøla!... " Nhöng Toân giaû Ananda khoâng theå nhaän hieåu söï gôïi yù quaù roõ raøng, söï hieän töôùng quaù roõ raøng cuûa Theá Toân, khoâng thænh caàu Theá Toân: "Baïch Theá Toân, Theá Toân haõy ôû laïi cho ñeán troïn kieáp! Thieän Theä haõy ôû laïi cho ñeán troïn kieáp, vì lôïi ích cho chuùng sanh, vì haïnh phuùc cho chuùng sanh, vì loøng thöông töôûng cho ñôøi, vì lôïi ích, vì haïnh phuùc, vì an laïc cho loaøi Trôøi vaø loaøi Ngöôøi!". Vì taâm Toân giaû bò Ma vöông aùm aûnh. Roài Theá Toân noùi vôùi Toân giaû Ananda:

- Naøy Ananda, haõy ñi vaø laøm nhöõng gì Thaày nghó laø hôïp thôøi!.

- Thöa vaâng, baïch Theá Toân.

Toân giaû Ananda vaâng ñaùp Theá Toân, töø choã ngoài ñöùng daäy, ñaûnh leã Theá Toân, thaân phía höõu höôùng veà Ngaøi roài ngoài xuoáng moät goác caây khoâng xa bao nhieâu.

Toân giaû Ananda ra ñi khoâng bao laâu, AÙc ma ñi ñeán Theá Toân, sau khi ñeán lieàn ñöùng moät beân. Ñöùng moät beân, AÙc ma noùi vôùi Theá Toân:

- Baïch Theá Toân, nay Theá Toân haõy dieät ñoä! Thieän theä haõy dieät ñoä. Baïch Theá Toân, nay ñaõ ñeán thôøi Theá Toân dieät ñoä. Baïch Theá Toân, ñaáy laø lôøi Theá Toân ñaõ noùi:

- Naøy AÙc ma, Ta seõ chöa dieät ñoä, khi naøo nhöõng Tyû-kheo cuûa Ta chöa trôû thaønh nhöõng ñeä töû coù taøi naêng ñöôïc huaán luyeän, ñaït ñöôïc töï tín, an oån khoûi caùc khoå aùch, nghe nhieàu, trì phaùp, thöïc haønh Chaùnh phaùp vaø tuyø phaùp, soáng chaùnh haïnh, soáng tuøy phaùp, sau khi hoïc hoûi giaùo lyù töø Thaày cuûa mình; khi naøo hoï chöa coù theå tuyeân boá, dieãn giaûng, trình baøy, xaùc ñònh, khai môû, phaân tích roõ raøng Chaùnh phaùp; khi naøo coù taø ñaïo khôûi leân, hoï chöa coù theå, sau khi chaát vaán, kheùo haøng phuïc moät caùch ñuùng phaùp, chöa coù theå thuyeát phaùp thaàn dieäu.

- Baïch Theá Toân, nay coù nhöõng Tyû-kheo, ñeä töû cuûa Theá Toân coù taøi naêng, ñöôïc huaán luyeän, ñaït ñöôïc töï tín, an oån khoûi caùc khoå aùch, nghe nhieàu, trì phaùp, thöïc haønh Chaùnh phaùp vaø tuøy phaùp, soáng chaùnh haïnh, soáng tuøy phaùp; sau khi hoïc hoûi giaùo lyù töø Thaày cuûa mình, hoï tuyeân boá dieãn giaûng trình baøy, xaùc ñònh, khai môû, phaân tích vaø giaûi thích roõ raøng Chaùnh phaùp. Khi coù taø ñaïo khôûi leân, sau khi chaát vaán, hoï kheùo haøng phuïc moät caùch ñuùng phaùp, thuyeát phaùp thaàn dieäu. Baïch Theá Toân, nay Theá Toân haõy dieät ñoä; Thieän Theä haõy dieät ñoä. Baïch Theá Toân, nay ñaõ ñeán thôøi Theá Toân dieät ñoä Baïch Theá Toân, ñaây laø lôøi Theá Toân ñaõ noùi.

- Naøy AÙc ma, Ta seõ khoâng dieät ñoä khi naøo nhöõng Tyû-kheo cuûa Ta... Nhöõng nam cö só cuûa Ta... Nhöõng nöõ cö só cuûa Ta chöa trôû thaønh nhöõng ñeä töû coù taøi naêng... chöa coù theå thuyeát phaùp thaàn dieäu.

- Baïch Theá Toân, nay coù nhöõng Tyû-kheo ni... Nhöõng nam cö só... nhöõng nöõ cö só ñeä töû cuûa Theá Toân coù taøi naêng, ñöôïc huaán luyeän, ñaït ñöôïc töï tín... coù theå thuyeát phaùp thaàn dieäu. Nhö vaäy, nay Theá Toân haõy dieät ñoä, Thieän Theä haõy dieät ñoä! Baïch Theá Toân,nay ñaõ ñeán thôøi Theá Toân dieät ñoä! Baïch Theá Toân, ñaây laø lôøi Theá Toân ñaõ noùi.

- Naøy AÙc ma, Ta seõ khoâng dieät ñoä khi naøo Phaïm haïnh Ta giaûng daïy chöa ñöôïc thaønh töïu, thaønh ñaït, phoå bieán, quaûng baù, bieán maõn, nghóa laø ñöôïc kheùo giaûng daïy, cho chö Thieân vaø loaøi Ngöôøi.

- Baïch Theá Toân, nay Phaïm haïnh Theá Toân giaûng daïy ñaõ ñöôïc thaønh töïu, thònh ñaït, phoå bieán, quaûng baù, bieán maõn, nghóa ñöôïc kheùo giaûng daïy cho loaøi Ngöôøi. Nhö vaäy, nay Theá Toân haõy dieät ñoä; Thieän Theä haõy dieät ñoä! Baïch Theá Toân! Nay ñaõ ñeán thôøi Theá Toân dieät ñoä! Khi ñöôïc noùi vaäy, Theá Toân noùi vôùi AÙc ma:

- Naøy AÙc ma, haõy yeân taâm, khoâng bao laâu Nhö Lai seõ dieät ñoä. Sau ba thaùng baét ñaàu töø hoâm nay, Nhö Lai seõ dieät ñoä.

Vaø taïi ñeàn Caøpaøla, Theá Toân chaùnh nieäm tænh giaùc, töø boû thoï haønh, khoâng duy trì maïng soáng laâu hôn nöõa. Khi Theá Toân töø boû thoï haønh, thôøi ñaïi ñòa chaán ñoäng, gheâ rôïn, loâng toùc döïng ngöôïc, saám trôøi vang daäy.

Theá Toân sau khi hieåu bieát yù nghóa naøy, ngay trong luùc aáy, noùi leân lôøi caûm höùng:

1. Baäc aån só töø boû,
Caùc haønh ñoäng sanh höõu,
Sanh höõu coù caân löôïng,
Sanh höõu khoân caân löôïng,
Öa thích höôùng noäi taâm,
Thaät ñònh tænh an tònh,
Phaù ñoå ngaõ sanh höõu,
Nhö côûi thoaùt aùo giaùp.

Nhö vaày toâi nghe:

Moät thôøi Theá Toân ôû Saøvatthi, taïi Ñoâng Vieân, laâu ñaøi meï cuûa Migaøra. Luùc baáy giôø Theá Toân vaøo buoåi chieàu, töø ñoäc cö thieàn tònh ñöùng daäy vaø ñeán ngoài taïi moät ngoâi nhaø nhoû phía cöûa ngoaøi.

Roài vua Pasenadi nöôùc Kosala ñi ñeán Theá Toân, sau khi ñeán, ñaûnh leã Theá Toân vaø ngoài xuoáng moät beân. Luùc baáy giôø baûy vò beän toùc, baûy vò Ni-kieàn Töû, baûy vò loõa theå, baûy vò maëc moät y vaø baûy vò du só, vôùi naùch ñaày loâng, vôùi moùng tay daøi, mang caùc duïng cuï khaát só, ñaõ ñi ngang qua Theá Toân khoâng xa bao nhieâu.

Roài vua Pasenadi nöôùc Kosala, töø choã ngoài ñöùng daäy, ñaép y moät beân vai, quyø xuoáng treân ñaàu goái tay maët, chaáp tay höôùng veà baûy vò beän toùc, baûy vò Ni-kieàn Töû, baûy vò loõa theå, baûy vò maëc moät y vaø baûy vò du só aáy, noùi leân ba laàn teân cuûa mình: "Thöa chö Toân giaû, con laø vua Pasenadi nöôùc Kosala!".

Roài vua Pasenadi nöôùc Kosala, khi baûy vò beän toùc, baûy vò Ni-kieàn Töû, baûy vò Ni-kieàn Töû, baûy vò loõa theå, baûy vò maëc moät y, vaø baûy vò du só aáy ñaõ ñi ngang qua khoâng bao laâu, lieàn ñi ñeán Theá Toân, ñaûnh leã Ngaøi vaø ngoài xuoáng moät beân. Ngoài xuoáng moät beân, vua Pasenadi nöôùc Kosala baïch Theá Toân:

- Baïch Theá Toân, coù phaûi nhöõng Toân giaû aáy laø nhöõng vò A-la-haùn treân ñôøi naøy, hay laø nhöõng vò ñang ñi treân con ñöôøng höôùng ñeán ñaïo quaû A-la-haùn?

- Thöa Ñaïi vöông, khi Ñaïi vöông coøn laø cö só trong khi coøn soáng vôùi gia ñình, thoï höôûng duïc laïc, bò vôï con troùi buoäc, quen duøng caùc loaïi chieân ñaøn ôû xöù Kaøsi, trang söùc vôùi voøng hoa, höông thôm, daàu saùp, thoï höôûng vaøng vaø baïc thôøi Ñaïi vöông thaät khoù bieát ñöôïc caùc vò aáy laø baäc A-la-haùn hay laø baäc ñang ñi con ñöôøng höôùng ñeán A-la-haùn quaû. Thöa Ñaïi vöông, chính phaûi coäng truù môùi bieát ñöôïc giôùi ñöùc cuûa moät ngöôøi vaø nhö vaäy phaûi trong moät thôøi gian daøi khoâng theå ít ngaøy ñöôïc, phaûi coù taùc yù khoâng phaûi khoâng coù taùc yù; phaûi coù trí tueä khoâng phaûi vôùi aùc tueä. Thöa Ñaïi vöông, chính phaûi coù lieân heä môùi bieát ñöôïc söï thanh lieâm cuûa moät ngöôøi, phaûi trong moät thôøi gian daøi khoâng theå ít ngaøy ñöôïc, phaûi coù taùc yù, khoâng phaûi khoâng coù taùc yù, phaûi coù trí tueä khoâng phaûi vôùi aùc tueä. Thöa Ñaïi vöông, chính trong thôøi gian baát haïnh bieát ñöôïc söï trung kieân cuûa moät ngöôøi, phaûi trong moät thôøi gian daøi khoâng theå ít ngaøy ñöôïc; phaûi coù taùc yù, khoâng phaûi khoâng taùc yù; phaûi coù trí tueä, khoâng phaûi vôùi aùc tueä. Thöa Ñaïi vöông, chính phaûi ñaøm luaän bieát ñöôïc trí tueä cuûa moät ngöôøi, vaø nhö vaäy phaûi trong moät thôøi gian daøi khoâng theå ít ngaøy ñöôïc; phaûi coù taùc yù, khoâng phaûi khoâng taùc yù, phaûi coù trí tueä, khoâng phaûi vôùi aùc tueä.

- Thaät laø hy höõu, baïch Theá Toân! Thaät laø kyø dieäu, baïch Theá Toân, khi Theá Toân ñaõ kheùo noùi nhö sau: "Thöa Ñaïi vöông, khi Ñaïi vöông coøn laø cö só... khoâng phaûi vôùi aùc tueä". Baïch Theá Toân, coù nhöõng trinh thaùm naøy cuûa con nhöõng ngöôøi trinh saùt sau khi ñi trinh saùt maët nöôùc, chuùng ñeán con. Tröôùc heát hoï baùo caùo roài con môùi ñuùc keát. Baïch Theá Toân, ôû ñaây nhöõng ngöôøi aáy sau khi taåy saïch buïi vaø nhôùp, sau khi taém röûa vaø xoa daàu, sau khi chaûi saïch raâu toùc, maëc aùo vaûi traéng, chuùng ñöôïc haàu haï saên soùc vaø cho thoï höôûng naêm duïc coâng ñöùc.

Roài Theá Toân sau khi hieåu bieát yù nghóa naøy, ngay trong luùc aáy, noùi leân baøi keä naøy:

2. Phaûi sieâng naêng coá gaéng,
Taïi baát cöù choã naøo,
Chôù trôû thaønh laø ngöôøi
Thuoäc vaøo con ngöôøi khaùc,
Chôù coù soáng yû laïi,
Nöông töïa vaøo ngöoøi khaùc,
Chôù soáng ngheà buoân baùn,
Ñem phaùp ñeå kieám lôøi.

Nhö vaày toâi nghe:

Moät thôøi Theá Toân truù ôû Saøvatthi, taïi Jetavana, khu vöôøn oâng Anaøthapindika. Luùc baáy giôø Theá Toân ngoài quaùn saùt cuûa phaùp baát thieän cuûa mình ñöôïc tröø dieät, vaø caùc phaùp thieän cuûa mình ñöôïc tu taäp, laøm cho taêng tröôûng. Roài Theá Toân sau khi bieát caùc phaùp baát thieän cuûa mình ñaõ ñöôïc tröø dieät vaø caùc phaùp thieän cuûa mình ñöôïc tu taäp, ñöôïc laøm cho sung maõn, ngay trong luùc aáy, noùi leân lôøi caûm höùng naøy:

3. Tröôùc coù nay khoâng coù,
Tröôùc khoâng coù nay coù,
Ñaõ khoâng vaø seõ khoâng,
Vaø nay hieän khoâng coù.

Nhö vaày toâi nghe:

Moät thôøi Theá Toân truù ôû Saøvatthi, taïi Jetavana, khu vöôøn oâng Anaøthapindika. Luùc baáy giôø moät soá ñoâng caùc ngoaïi ñaïo sai khaùc. Caùc Sa-moân, Baø-la-moân, caùc du só ngoaïi ñaïo ñeàu vaøo Saøvatthi ñeå khaát thöïc. Hoï coù quan ñieåm khaùc nhau, coù kham nhaãn khaùc nhau, coù sôû thích khaùc nhau, y cöù nöông töïa vaøo quan ñieåm khaùc nhau. Moät soá Sa-moân, Baø-la-moân, luaän thuyeát nhö sau: "Theá giôùi laø thöôøng coøn, chæ ñaây laø söï thaät, ngoaøi ra laø hö voïng". Moät soá Sa-moân, Baø-la-moân luaän thuyeát nhö sau, quan ñieåm nhö sau: "Theá giôùi laø voâ thöôøng, chæ ñaây laø söï thaät, ngoaøi ra laø hö voïng". Moät soá Sa-moân, Baø-la-moân luaän thuyeát nhö sau, quan ñieåm nhö sau: "Theá giôùi laø coù bieân teá, chæ ñaây laø söï thaät, ngoaøi ra laø hö voïng". Moät soá Sa-moân, Baø-la-moân luaän thuyeát nhö sau, coù quan ñieåm nhö sau: "Theá giôùi laø voâ bieân, chæ ñaây laø söï thaät, ngoaøi ra laø hö voïng". Moät soá Sa-moân, Baø-la-moân luaän thuyeát nhö sau, quan ñieåm nhö sau: "Sanh maïng vaø thaân theå laø moät, chæ ñaây laø söï thaät, ngoaøi ra laø hö voïng". Moät soá Sa-moân, Baø-la-moân luaän thuyeát nhö sau, quan ñieåm nhö sau: "Sanh maïng vaø thaân theå laø khaùc, chæ ñaây laø söï thaät, ngoaøi ra laø hö voïng". Moät soá Sa-moân, Baø-la-moân luaän thuyeát nhö sau, quan ñieåm nhö sau: "Nhö Lai coù toàn taïi sau khi cheát, chæ ñaây laø söï thaät, ngoaøi ra laø hö voïng". Moät soá Baø-la-moân, Baø-la-moân luaän thuyeát nhö sau, quan ñieåm nhö sau: "Nhö Lai khoâng coù toàn taïi sau khi cheát, chæ ñaây laø söï thaät, ngoaøi ra laø hö voïng". Moät soá Baø-la-moân, Baø-la-moân luaän thuyeát nhö sau, quan ñieåm nhö sau: "Nhö Lai coù toàn taïi vaø khoâng coù toàn taïi sau khi cheát, chæ ñaây laø söï thaät, ngoaøi ra laø hö voïng". Moät soá Baø-la-moân, Baø-la-moân luaän thuyeát nhö sau, quan ñieåm nhö sau: "Nhö Lai khoâng coù toàn taïi vaø khoâng khoâng toàn taïi sau khi cheát, chæ ñaây laø söï thaät, ngoaøi ra laø hö voïng". Hoï soáng caïnh tranh, luaän tranh, ñaáu tranh, ñaû thöông nhau baèng binh khí mieäng löôõi: "Nhö theá naøy laø phaùp. Nhö theá naøy laø phaùp. Nhö theá naøy khoâng phaûi phaùp. Nhö theá naøy khoâng phaûi phaùp". 

Roài nhieàu Tyû-kheo vaøo buoåi saùng ñaép y, caàm baùt ñi vaøo Saøvatthi, ñeå khaát thöïc, Khaát thöïc ôû Saøvatthi xong sau buoåi aên, khi ñi khaát thöïc trôû veà, ñi ñeán Theá Toân, sau khi ñeán ñaûnh leã Theá Toân roài ngoài xuoáng moät beân. Ngoài xuoáng moät beân, caùc Tyû-kheo aáy baïch Theá Toân:

- ÔÛ ñaây, baïch Theá Toân, moät soá ñoâng ngoaïi ñaïo sai khaùc, caùc Sa-moân, Baø-la-moân, caùc du só ngoaïi ñaïo ñeàu vaøo Saøvatthi ñeå khaát thöïc..."... nhö theá naøy khoâng phaûi phaùp, nhö theá naøy laø phaùp".

- Naøy caùc Tyû-kheo, caùc du só ngoaïi ñaïo laø nhöõng ngöôøi muø, khoâng coù maét, khoâng bieát muïc ñích, khoâng bieát phaûi muïc ñích, khoâng bieát phaùp, khoâng bieát phi phaùp. Do hoï khoâng bieát muïc ñích, do hoï khoâng bieát khoâng phaûi muïc ñích, do khoâng bieát phaùp, do khoâng bieát phi phaùp, hoï soáng caïnh tranh, luaän tranh, ñaáu tranh... nhö theá naøy laø phaùp. Naøy caùc Tyû-kheo, thöôû xöa taïi thaønh Saøvatthi naøy, coù moät oâng vua. Naøy caùc Tyû-kheo, oâng vua aáy baûo moät ngöôøi: "Naøy ngöôøi kia, phaøm coù bao nhieâu nhöõng ngöôøi sanh ra ñaõ muø ôû Saøvatthi haõy nhoùm laïi moät choã taát caû " - "Thöa vaâng, Ñaïi vöông". Naøy caùc Tyû-kheo, ngöôøi aáy vaâng ñaùp oâng vua aáy, phaøm coù bao nhieâu nhöõng ngöôøi sanh ra ñaõ muø ôû Saøvatthi, ngöôøi aáy giöõ laïi taát caû, roài ñi ñeán oâng vua aáy, sau khi ñeán thöa vôùi vò vua: "Thöa Ñaïi vöông, phaøm coù bao nhieâu nhöõng ngöôøi sanh ra ñaõ muø ôû Saøvatthi ñaõ ñöôïc tuï taäp laïi".

- Naøy khanh, haõy ñöa ra moät con voi cho nhöõng ngöôøi muø.

Thöa vaâng, Ñaïi vöông. Naøy caùc Tyû-kheo, ngöôøi aáy vaâng ñaùp oâng vua aáy, ñöa ra moät con voi cho nhöõng ngöôøi muø: "Naøy caùc ngöôøi muø, ñaây laø con voi". Vôùi moät soá ngöôøi muø, oâng ta ñöa caùi ñaàu vaø noùi: "Naøy caùc ngöôøi muø, ñaây laø con voi". Ñoái vôùi moät soá ngöôøi muø, oâng ta ñöa caùi loã tai con voi vaø noùi: "Naøy caùc ngöôøi muø, ñaây laø con voi". Ñoái vôùi moät soá ngöôøi muø, oâng ta ñöa caùc ngaø con voi vaø noùi: "Naøy caùc ngöôøi muø, ñaây laø con voi". Ñoái vôùi moät soá ngöôøi muø, oâng ta ñöa caùi voøi con voi vaø noùi: "Naøy caùc ngöôøi muø, ñaây laø con voi". Ñoái vôùi moät soá ngöôøi muø, oâng ta ñöa caùi thaân con voi vaø noùi: "Naøy caùc ngöôøi muø, ñaây laø con voi". Ñoái vôùi moät soá ngöôøi muø, oâng ta ñöa caùi chaân... Ñoái vôùi moät soá ngöôøi muø, oâng ta ñöa caùi löng... Ñoái vôùi moät soá ngöôøi muø, oâng ta ñöa caùi ñuoâi... Ñoái vôùi moät soá ngöôøi muø, oâng ta ñöa caùi loâng ñuoâi vaø noùi: "Naøy caùc ngöôøi muø, ñaây laø con voi". Naøy caùc Tyû-kheo, roài ngöôøi aáy sau khi ñöa con voi cho caùc ngöôøi muø, ñi ñeán oâng vua aáy, sau khi ñeán taâu vôùi vua: "Thöa Ñaïi vöông, con voi ñaõ ñöôïc caùc ngöôøi muø thaáy, nay Ñaïi vöông haõy laøm nhöõng gì Ñaïi vöông nghó laø hôïp thôøi! " Roài naøy caùc Tyû-kheo, oâng vua ñi ñeán caùc ngöôøi muø aáy, sau khi ñeán noùi vôùi hoï: "Naøy caùc ngöôøi muø, caùc oâng ñaõ thaáy con voi chöa? " - "Thöa Ñaïi vöông, chuùng toâi ñaõ thaáy con voi". - Naøy caùc ngöôøi muø, haõy noùi con voi laø nhö theá naøo? " Naøy caùc Tyû-kheo, nhöõng ai thaáy ñaàu con voi, hoï noùi nhö sau: "Thöa Ñaïi vöông, con voi laø nhö theá naøy, nhö caùi gheø! " Naøy caùc Tyû-kheo, nhöõng ai ñöôïc thaáy caùi tai con voi, hoï noùi nhö sau: "Thöa Ñaïi vöông, con voi laø nhö theá naøy, nhö caùi roå saøng gaïo. " Naøy caùc Tyû-kheo, nhöõng ai ñöôïc thaáy caùi ngaø con voi, hoï noùi nhö sau: "Thöa Ñaïi vöông, con voi laø nhö theá naøy, nhö caùi löôõi caøy. " Nhöõng ai... ñöôïc thaáy caùi voøi..."... nhö caùi caøy". Nhöõng ai... ñöôïc thaáy caùi thaân..."... nhö caùi kho chöùa. " Nhöõng ai... ñöôïc thaáy caùi chaân..."... nhö caùi coät. " Nhöõng ai... ñöôïc thaáy caùi löng..."... nhö caùi coái. " Nhöõng ai... ñöôïc thaáy caùi ñuoâi, hoï noùi nhö sau: "Thöa Ñaïi vöông, con voi laø nhö theá naøy, nhö caùi chaøy". Nhöõng ai ñöôïc thaáy caùi nhoùm loâng ñuoâi, chuùng noùi nhö sau: "Thöa Ñaïi vöông, con voi laø nhö theá naøy, nhö caùi choåi " - "Con voi caùc oâng noùi nhö vaäy khoâng phaûi laø con voi. Con voi khoâng phaûi nhö vaäy. Con voi khoâng phaûi vaäy. Nhö theá naøy laø con voi". Cho ñeán khi hoï ñaùnh loän nhau baèng tay. Roài naøy caùc Tyû-kheo, oâng vua aáy hoan hyû. Cuõng vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, caùc du só ngoaïi ñaïo laø nhöõng ngöôøi muø, khoâng coù maét... nhö vaäy laø phaùp.

Roài Theá Toân, sau khi hieåu bieát yù nghóa naøy, ngay trong luùc aáy, noùi leân lôøi caûm höùng:

4. Coù moät soá Sa-moân,
Cuøng vôùi Baø-la-moân,
Hoï chaáp tröôùc, giaønh giaät,
Trong caùc luaän thuyeát naøy,
Hoï tranh luaän tranh chaáp,
Hoï nhìn chæ moät phía.

Nhö vaày toâi nghe:

Moät thôøi Theá Toân truù ôû Saøvatthi, taïi Jetavana, khu vöôøn oâng Anaøthapindika. Luùc baáy giôø, nhieàu ngoaïi ñaïo sai khaùc, caùc Sa-moân, Baø-la-moân, caùc di só truù ôû Saøvatthi. Hoï coù quan ñieåm khaùc nhau. Hoï coù kham nhaãn khaùc nhau. Hoï coù sôû thích khaùc nhau. Hoï y cöù nöông töïa vaøo quan ñieåm khaùc nhau. Moät soá Sa-moân, Baø-la-moân luaän thuyeát nhö sau, quan ñieåm nhö sau: "Töï ngaõ vaø theá giôùi laø thöôøng coøn, chæ ñaây laø söï thaät, ngoaøi ra laø hö voïng". Moät soá Sa-moân, Baø-la-moân... "Töï ngaõ vaø theá giôùi laø voâ thöôøng"... "Töï ngaõ vaø theá giôùi laø thöôøng coøn vaø voâ thöôøng"... "Töï ngaõ vaø theá giôùi laø khoâng thöôøng coøn vaø khoâng voâ thöôøng... " "Töï ngaõ vaø theá giôùi do töï mình taïo ra"... "Töï ngaõ vaø theá giôùi do ngöôøi khaùc taïo ra"... "Töï ngaõ vaø theá giôùi do töï mình vaø ngöôøi khaùc taïo ra"... "Töï ngaõ vaø theá giôùi do khoâng töï mình taïo ra, khoâng do ngöôøi khaùc taïo ra, do voâ nhaân sanh, töï nhieân"... "Laïc khoå, töï ngaõ vaø theá giôùi laø thöôøng coøn"... "Laïc khoå, töï ngaõ vaø theá giôùi laø voâ thöôøng"... "Laïc khoå, töï ngaõ vaø theá giôùi laø thöôøng coøn vaø voâ thöôøng"... "Laïc khoå, töï ngaõ vaø theá giôùi laø khoâng thöôøng coøn vaø khoâng voâ thöôøng"... Coù moät soá Sa-moân, Baø-la-moân coù luaän thuyeát nhö sau, quan ñieåm nhö sau: "Laïc khoå, töï ngaõ vaø theá giôùi laø khoâng töï mình taïo ra, khoâng ngöôøi khaùc taïo ra do voâ nhaân sanh". Hoï soáng caïnh tranh, luaän tranh, ñaáu tranh, ñaû thöông nhau, baèng binh khí mieäng löôõi: "Nhö theá naøy laø phaùp. Nhö theá naøy khoâng phaûi laø phaùp. Nhö theá naøy khoâng phaûi phaùp, nhö theá naøy laø phaùp". 

Roài nhieàu Tyû-kheo vaøo buoåi saùng ñaép y, caàm y baùt vaøo Vöông Xaù ñeå khaát thöïc. Khaát thöïc ôû Vöông Xaù xong, sau buoåi aên, ñi khaát thöïc trôû veà, ñi ñeán Theá Toân, sau khi ñeán ñaûnh leã Theá Toân roài ngoài xuoáng moät beân. Ngoài xuoáng moät beân, caùc Tyû-kheo aáy baïch Theá Toân:

- ÔÛ ñaây, baïch Theá Toân, coù nhieàu ngoaïi ñaïo sai khaùc, caùc Sa-moân, Baø-la-moân, caùc du só, truù ôû Saøvatthi... hoï soáng caïnh tranh, luaän tranh, ñaáu tranh, ñaû thöông nhau baèng binh khí mieäng löôõi: "Nhö theá naøy laø phaùp. Nhö theá naøy khoâng phaûi phaùp. Nhö theá naøy khoâng phaûi phaùp, nhö theá naøy laø phaùp".

- Naøy caùc Tyû-kheo, caùc du só ngoaïi ñaïo laø nhöõng ngöôøi muø, khoâng coù maét, khoâng bieát muïc ñích, khoâng bieát khoâng phaûi muïc ñích, khoâng bieát phaùp, khoâng bieát phi phaùp. Do hoï khoâng bieát muïc ñích, do hoï khoâng bieát khoâng phaûi muïc ñích, do khoâng bieát phaùp, do khoâng bieát phi phaùp, hoï soáng caïnh tranh, luaän tranh, ñaáu tranh, ñaõ thöông nhau baèng binh khí mieäng löôõi: "Nhö theá naøy laø phaùp. Nhö theá naøy khoâng phaûi phaùp. Nhö theá naøy khoâng phaûi phaùp. Nhö theá naøy laø phaùp".

Roài Theá Toân, sau khi hieåu bieát yù nghóa naøy ngay trong luùc aáy, noùi leân lôøi caûm höùng:

5. Coù moät soá Sa-moân,
Cuøng vôùi Baø-la-moân,
Hoï chaáp tröôùc giaønh giaät,
Trong caùc luaän thuyeát naøy,
Hoï bò chìm ñaém xuoáng,
Khi ñang coøn giöõa doøng,
Hoï khoâng ñaït ñeán ñöôïc,
Ñaát cöùng treân bôø kia.

(Gioáng nhö kinh VI, 5, töùc laø kinh tröôùc, vôùi ñoaïn keát luaän khaùc nhau nhö sau:)

6. Coù ngöôøi ôû ñôøi naøy,
Chaáp ngöôøi laøm laø ta,
Troùi buoäc vôùi tö töôûng,
Ngöôøi laøm laø ngöôøi khaùc,
Hoï khoâng bieát söï naøy,
Hoï thaáy laø muõi teân,
Ai nhìn muõi teân naøy,
Vôùi thaän troïng caàn thieát,
Ngöôøi aáy khoâng coøn chaáp,
"Ngöôøi laøm chính laø ta",
Ngöôøi aáy cuõng khoâng chaáp,
"Ngöôøi laøm laø ngöôøi khaùc",
Loaøi ngöôøi ôû ñôøi naøy,
Bò kieâu naïn khieáp phuïc,
Bò coät bôûi kieâu maïn,
Bò troùi bôûi kieâu maïn,
Trong caùc loaøi chuû thuyeát,
Hoï caïnh tranh, luaän tranh,
Hoï khoâng theå vöôït qua,
Luaân chuyeån trong sanh töû.

Nhö vaày toâi nghe:

Moät thôøi Theá Toân truù ôû Saøvatthi, taïi Jetavana, khu vöôøn cuûa oâng Anaøthapindika. Luùc baáy giôø, Toân Giaû Subhuøti ngoài khoâng xa Theá Toân bao nhieâu, ngoài kieát-giaø löng thaúng, nhaäp ñònh khoâng taàm. Theá Toân thaáy Toân giaû Subhuøti ngoài khoâng xa bao nhieâu, ngoài kieát-giaø löng thaúng, nhaäp ñònh khoâng taàm. Theá Toân sau khi hieåu bieát yù nghóa naøy, ngay trong luùc aáy noãi leân lôøi caûm höùng:

7. Vôùi ai, taàm queùt saïch,
Noäi taâm kheùo caét ñöùt,
Khoâng coøn chuùt dö taøn
Vöôït qua aùi nhieãm aáy,
Ñaït ñöôïc töôûng voâ saéc,
Vöôït khoûi boán aùch naïn,
Khoâng ñi ñeán thoï sanh.

Nhö vaày toâi nghe:

Moät thôøi Theá Toân truù ôû Vöông Xaù, taïi Truùc Laâm, choã nuoâi döôõng caùc con soùc. Luùc baáy giôø, ôû Vöông xaù, coù hai nhoùm say ñaém moät ngöoøi kyõ nöõ, taâm bò aùm aûnh, hoï caïnh tranh, ñaáu tranh nhau. Hoï ñi ñeán ñaùnh nhau baèng naém tay, ñaùnh nhau baèng cuïc ñaát, ñaùnh nhau baèng gaäy goäc, ñaùnh nhau baèng kieám. Hoï ñi ñeán cheát, ñi ñeán ñau khoå gaàn nhö cheát. Roài nhieàu Tyû-kheo, vaøo buoåi saùng ñaép y, caàm baùt, ñi vaøo Vöông Xaù ñeå khaát thöïc. Khaát thöïc ôû Vöông Xaù xong, sau buoåi aên, khi ñi khaát thöïc trôû veà, caùc Tyû-kheo ñi ñeán Theá Toân, sau khi ñaûnh leã Theá Toân roài ngoài xuoáng moät beân. Ngoài xuoáng moät beân, caùc Tyû-kheo aáy baïch Theá Toân:

- Baïch Theá Toân, ôû Vöông Xaù coù hai nhoùm say ñaém moät ngöôøi kyû nöõ... hoï ñi ñeán cheát, ñi ñeán ñaâu khoå gaàn nhö cheát.

Roài Theá Toân sau khi hieåu bieát yù nghóa naøy, ngay trong luùc aáy, noùi leân lôøi caûm höùng:

8. Phaøm caùi gì ñaït ñöôïc,
Caùi gì caàn phaûi ñaït,
Caû hai vöôùng buïi traàn,
Vôùi keû bò beänh hoaïn,
Hoïc taäp chöa thuaàn thuïc,
Keû tinh chuyeân hoïc taäp,
Soáng giöõ gìn giôùi caám,
Tinh chuyeân chuù Phaïm haïnh,
Ñaây laø moät cöïc ñoan,
Ñaây laø moät chuû thuyeát,
Trong duïc khoâng loãi laàm,
Laø cöïc ñoan thöù hai,
Caû hai cöïc ñoan naøy,
Laøm moä phaàn taêng tröôûng,
Chính do caùc taø kieán,
Laøm taêng tröôûng moä phaàn.
Nhöõng ai khoâng thaéng tri,
Caû hai cöïc ñoan naøy,
Coù keû bò chìm ñaém,
Coù keû chaïy quaù mau,
Nhöõng ai thaéng tri chuùng,
Khoâng coù suy tö vaäy,
Khoâng coù töï quaù maïn,
Hoï khoâng coù luaân chuyeån,
Ñeå ñöôïc tuyeân boá leân.

Nhö vaày toâi nghe:

Moät thôøi Theá Toân truù ôû Saøvatthi, taïi Jetavana, khu vöôøn cuûa oâng Anaøathapindika. Luùc baáy giôø, Theá Toân ñang ngoài giöõa trôøi, trong ñeâm toái muø mòt, vôùi nhöõng caây ñeøn daàu ñang choùi saùng. Luùc baáy giôø, nhieàu loaïi coân truøng coù caùnh tieáp tuïc rôi vaøo trong nhöõng ñeøn daàu aáy vaø gaëp phaûi tai naïn, gaëp phaûi hoaïi dieät, gaëp phaûi tai naïn hoaïi dieät. Theá Toân thaáy nhieàu loaïi coân truøng coù caùnh tieáp tuïc rôi vaøo...

Roài Theá Toân, sau khi hieåu bieát yù nghóa naøy, ngay trong luùc aáy noùi leân lôøi caûm höùng:

9. Hoï chaïy gaáp vöôït qua,
Nhöng boû maát loái caây,
Hoï laøm cho taêng tröôûng,
Caùc troùi buoäc môùi meû,
Nhö caùc loaïi coân truøng,
Rôi vaøo trong aùnh saùng,
Coù ngöôøi soáng döïa vaøo
Ñieàu ñöôïc thaáy ñöôïc nghe.

Nhö vaày toâi nghe:

Moät thôøi Theá Toân truù ôû Saøvatthi, taïi Jetavena, khu vöôøn oâng Anaøthapindika. Roài Toân giaû Ananda, ñi ñeán Theá Toân, sau khi ñeán ñaûnh leã Theá Toân roài ngoài xuoáng moät beân. Ngoài xuoáng moät beân, Toân giaû Ananda baïch Theá Toân:

- Baïch Theá Toân, cho ñeán khi naøo, caùc Nhö Lai khoâng hieän höõu ôû ñôøi, baäc A-la-haùn, Chaùnh-Ñaúng-Giaùc, cho ñeán khi aáy caùc du só ngoaïi ñaïo ñöôïc cung kính, ñöôïc toân troïng, ñöôïc ñaûnh leã, ñöôïc cuùng döôøng, ñöôïc toân kính, nhaän ñöôïc caùc vaät duïng nhö y, ñoà aên khaát thöïc, saøng toïa, döôïc phaåm trò beänh. Nhöng ñeán khi caùc Nhö Lai hieän höõu ôû ñôøi, baäc A-la-haùn, Chaùnh-Ñaúng-Giaùc, cho ñeán khi aáy, caùc du só ngoaïi ñaïo, khoâng ñöôïc cung kính, khoâng ñöôïc toân troïng, khoâng ñöôïc ñaûnh leã, khoâng ñöôïc cuùng döôøng, khoâng nhaän ñöôïc caùc vaät duïng nhö y, ñoà aên khaát thöïc, saøng toïa, döôïc phaåm trò beänh. Baïch Theá Toân, nay Theá Toân ñöôïc cung kính, toân troïng, ñaûnh leã, cuùng döôøng, toân troïng, nhaän ñöôïc caùc vaät duïng nhö y, ñoà aên khaát thöïc, saøng toïa, döôïc phaåm trò beänh; chuùng Tyû-kheo cuõng nhö vaäy.

- Ñuùng nhö vaäy, naøy Ananda. Cho ñeán khi naøo, caùc Nhö Lai khoâng xuaát hieän ôû ñôøi... döôïc phaåm trò beänh. Nhöng ñeán khi caùc Nhö Lai xuaát hieän ôû ñôøi... döôïc phaåm trò beänh. Naøy Ananda nay Theá Toân ñöôïc cung kính... chuùng Tyû-kheo cuõng vaäy.

Sau khi hieåu bieát yù nghóa naøy, ngay trong luùc aáy, Theá Toân noùi leân lôøi caûm höùng:

10. Con ñoâm ñoám chieáu saùng,
Khi maët trôøi chöa moïc,
Khi maët trôøi moïc leân,
AÙnh saùng ñoâm ñoám dieät,
Cuõng vaäy laø aùnh saùng,
Cuûa caùc nhaø ngoaïi ñaïo,
Khi baäc Chaùnh Ñaúng Giaùc
Chöa xuaát hieän ôû ñôøi,
Caùc nhaø öa bieän luaän.
Khoâng coù ñöôïc aùnh saùng,
Cuõng vaäy ñeä töû chuùng,
Coøn caùc nhaø taø kieán,
Hoï khoâng ñöôïc giaûi thoaùt,
Khoûi caùc söï ñau khoå.

Nhö vaày toâi nghe:

Moät thôøi Theá Toân truù ôû Saøvatthi taïi Jetavana, khu vöôøn cuaû oâng Anaøthapindika. Luùc baáy giôø Saøriputta, vôùi phaùp thoaïi goàm nhieàu phaùp moân ñang trình baøy, khích leä, laøm cho phaán khôûi, laøm cho hoan hyû Toân giaû Lakumthakabbaddiya. Do Toân giaû Saøriputta, vôùi phaùp thoaïi goàm nhieàu phaùp moân trình baøy, khích leä, laøm cho phaán khôûi, laøm cho hoan hyû neân taâm cuûa Toân giaû Lakunthakabhaddiya ñöôïc giaûi thoaùt caùc laäu hoaëc khoâng coù chaáp thuû. Theá Toân thaáy Toân giaû Lapunthakabbaddiya, do Toân giaû Saøriputta vôùi phaùp thoaïi goàm nhieàu phaùp moân trình baøy, khích leä, laøm cho phaán khôûi, laøm cho hoan hyû neân taâm ñöôïc giaûi thoaùt khoûi caùc laäu hoaëc khoâng coù chaáp thuû.

Roài Theá Toân, sau khi hieåu bieát yù nghóa naøy, ngay trong luùc aáy, noùi leân lôøi caûm höùng naøy:

1. Treân döôùi khaép taát caû,
Ñöôïc giaûi thoaùt hoaøn toaøn,
Khoâng coøn coù tuøy quaùn
"Caùi naøy chính laø toâi".
Giaûi thoaùt vaäy vöôït doøng,
Tröôùc chöa töøng vöôït qua,
Khoâng coøn coù rôi rôùt
Vaøo sanh höõu thoï sanh.

Nhö vaày toâi nghe:

Moät thôøi Theá Toân truù ôû Saøvatthi, taïi Jetavana, khu vöôøn oâng Anaøthapindika. Luùc baáy giôø Toân giaû Saøriputta, vôùi phaùp thoaïi goàm nhieàu phaùp moân, ñang thuyeát trình, khích leä, laøm cho phaán khôûi, laøm cho hoan hyû, Toân giaû Bhaddiya ngöôøi luøn; laïi caøng nhieät tình hôn leân khi Toân giaû Saøriputta nghó raèng: "Toân giaû Bhaddiya ngöôøi luøn laø moät vò höõu hoïc". Theá Toân thaáy Toân giaû Saøriputta vôùi phaùp thoaïi goàm nhieàu phaùp moân, laø moät vò höõu hoïc. Sau khi hieåu bieát yù nghóa naøy, Theá Toân ngay trong luùc aáy, noùi leân lôøi caûm höùng naøy:

2. Caét ñöùt ñöôïc luaân chuyeån,
Ñaït ñöôïc söï khoâng duïc,
Hoaøn toaøn ñöôïc khoâ caïn,
Nöôùc soâng khoâng chaûy nöõa,
Caét ñöùt, löu chuyeån ñöùng,
Laø giaûi thoaùt ñau khoå.

Nhö vaày toâi nghe:

Moät thôøi Theá Toân ôû Saøvatthi, taïi Jetavana, khu vöôøn oâng Anaøthapindika. Luùc baáy giôø, nhieàu ngöôøi ôû Saøvatthi, phaàn lôùn ñaém say quaù ñoä veà caùc duïc, soáng say ñaém, tham ñaém, tham muoán, tham meâ, bò troùi buoäc, bò meâ say trong caùc duïc. Roài moät soá ñoâng Tyû-kheo vaøo buoåi saùng ñaép y, caàm baùt ñi vaøo Saøvatthi ñeå khaát thöïc. Khaát thöïc ôû Saøvatthi xong, sau buoåi aên, khi ñaõ khaát thöïc trôû veà, hoï ñi ñeán Theá Toân, sau khi ñeán ñaûnh leã Theá Toân roài ngoài xuoáng moät beân. Ngoài xuoáng moät beân, hoï baïch Theá Toân:

ÔÛ ñaây, baïch Theá Toân, nhöõng ngöôøi ôû Saøvatthi,... bò meâ say trong caùc duïc.

Theá Toân, sau khi hieåu bieát yù nghóa naøy, ngay trong luùc aáy, noùi leân lôøi caûm höùng naøy:

3. Chuùng sanh bò tham ñaém,
Trong caùc loaïi aùi duïc,
Hoï khoâng thaáy loãi laàm,
Trong phieàn naõo kieát söû,
Chaéc chaén caùc chuùng sanh,
Tham ñaém trong aùi duïc,
Hoï khoâng vöôït qua ñöôïc,
Thaùc nöôùc roäng vaø lôùn.

Nhö vaày toâi nghe:

Moät thôøi Theá Toân truù ôû Saøvatthi, taïi Jetavana, khu vöôøn oâng Anaøthapindika. Luùc baáy giôø, nhieàu ngöôøi ôû Saøvatthi phaàn lôùn ñaém say quaù ñoä veà caùc duïc (nhö treân III)... trong caùc duïc. Roài Theá Toân vaøo buoåi saùng ñaép y, caàm baùt ñi vaøo Saøvatthi ñeå khaát thöïc. Roài Theá Toân thaáy caùc ngöôøi aáy ôû Saøvatthi... trong caùc duïc.

Roài Theá Toân, sau khi hieåu bieát yù nghóa naøy, ngay trong luùc aáy, noùi leân lôøi caûm höùng naøy:

4. Bò muø bôûi caùc duïc,
Bò bao phuû bôûi löôùi,
Bò aùi duïc bao truøm,
Laïi coøn bò troùi buoäc,
Bôûi troùi buoäc phoùng daät,
Nhö caù maéc mieäng löôùi,
Hoï ñi ñeán giaø cheát,
Nhö con beâ buù söõa.

Nhö vaày toâi nghe:

Moät thôøi Theá Toân truù ôû Saøvtthi, taïi Jetavana, khu vöôøn cuûa oâng Anaøthapindika. Luùc baáy giôø, Toân giaû Lakumtakabhaddiya ñi theo sau löng nhieàu Tyû-kheo, ñi ñeán Theá Toân, Theá Toân thaáy Toân giaû Lakumtakabhaddiya ñi theo sau löng nhieàu Tyû-kheo, xaáu xí, khoù nhìn, khoøm löng, phaàn lôùn bò caùc Tyû-kheo khinh bæ; thaáy vaäy, noùi vôùi caùc Tyû-kheo:

- Naøy caùc Tyû-kheo, caùc Thaày coù thaáy chaêng Thaày Tyû-kheo naøy töø ñaøng xa... bò caùc Tyû-kheo khinh bæ?

- Thöa coù, baïch Theá Toân. Tyû-kheo aáy, naøy caùc Tyû-kheo, coù ñaïi thaàn löïc, coù ñaïi uy löïc, thieàn chöùng khoâng deã gì chöùng ñöôïc, thieàn chöùng aáy tröôùc ñaây Tyû-kheo aáy khoâng thöïc haønh toát ñeïp. Vaø vì muïc ñích gì caùc thieän nam töû chôn chaùnh xuaát gia töø boû gia ñình, soáng khoâng gia ñình, töùc laø voâ thöôïng cöùu caùnh Phaïm haïnh, vò aáy ngay trong hieän taïi töï mình vôùi thaéng trí chöùng ngoä chöùng ñaït vaø an truù.

Roài Theá Toân, sau khi hieåu bieát yù nghóa naøy, ngay trong luùc aáy, noùi leân lôøi caûm höùng naøy:

5. Boä phaän khoâng thuyeát thieáu,
Coù taùn traéng che treân,
Chæ coù moät baùnh xe,
Chieác xe ñöôïc di chuyeån.
Haõy thaáy vò aáy ñeán,
Khoâng phieàn muoän khoù khaên,
Doøng nöôùc ñaõ caét ñöùt,
Vò aáy khoâng troùi buoäc.

Nhö vaày toâi nghe:

Moät thôøi Theá Toân truù ôû Saøvatthi, taïi Jetavana, khu vöôøn oâng Anaøthapindika. Luùc baáy giôø, Toân giaû Annatakondanna ngoài khoâng xa Theá Toân bao nhieâu, ngoài kieát giaø, löng thaúng, suy tö ñeán söï giaûi thoaùt do aùi ñöôïc dieät. Theá Toân thaáy Toân giaû Annatakondanna ngoài khoâng xa bao nhieâu, ngoài kieát giaø löng thaúng, suy tö ñeán söï giaûi thoaùt do aùi ñöôïc dieät.

Theá Toân sau khi hieåu bieát yù nghóa naøy, ngay trong luùc aáy, noùi leân lôøi caûm höùng naøy:

6. Reã khoâng coù beùn ñaát,
Khoâng laù, ñaâu daây leo,
Baäc trí thoaùt troùi buoäc,
Ai xöùng ñaùng ñöôïc khen,
Chö Thieân khen ngöôøi aáy,
Phaïm Thieân cuõng ngôïi khen.

Nhö vaày toâi nghe:

Moät thôøi Theá Toân truù ôû Saøvatthi, taïi Jetavana khu vöôøn cuûa oâng Anaøthapindika. Luùc baáy giôø, Theá Toân ñang ngoài quaùn saùt söï töø boû, ñoaïn dieät caùc hyù luaän töôûng. Roài Theá Toân sau khi bieát söï töø boû, ñoaïn dieät caùc töôûng hyù luaän cuûa mình, ngay trong luùc aáy, noùi leân lôøi caûm höùng naøy:

7. Vôùi ai caùc hyù luaän,
Khoâng coøn coù an truù,
Thoaùt ly ñöôïc lieân heä,
Thoaùt ly ñöôïc aûo töôûng,
Chö Thieân vaø theá giôùi,
Khoâng theå naøo roõ bieát,
Sôû haønh vò aån só,
Ñaõ vöôït khoûi tham aùi.

Nhö vaày toâi nghe:

Moät thôøi Theá Toân truù ôû Saøvatthi, taïi Jetavana, khu vöôøn oâng Anaøthapindika. Luùc baáy giôø, Toân giaû Mahaøkaccaøna ngoài khoâng xa Theá Toân bao nhieâu, ngoài kieát-giaø, löng thaúng, vôùi thaân haønh nieäm kheùo an truù tröôùc maët vaø trong noäi taâm. Theá Toân thaáy Toân giaû Mahaøkaccaøna ngoài khoâng xa bao nhieâu, ngoài kieát giaø, löng thaúng, vôùi thaân haønh nieäm kheùo an truù tröôùc maët trong noäi taâm.

Roài Theá Toân, sau khi hieåu bieát yù nghóa naøy, ngay trong luùc aáy, noùi leân lôøi caûm höùng naøy:

8. Vôùi ai thöôøng thöôøng nieäm,
Lieân tuïc truù thaân haønh,
"Tröôùc khoâng theå coù ñöôïc,
Vôùi toâi, nay khoâng coù,
Seõ khoâng theå coù ñöôïc,
Vôùi toâi, nay seõ khoâng".
Tieáp tuïc truù nhö vaäy,
Ñuùng thôøi vöôït duïc aùi.

Nhö vaày toâi nghe:

Moät thôøi Theá Toân ñang boä haønh giöõa daân chuùng Mallaø cuøng vôùi ñaïi chuùng Tyû-kheo, ñi ñeán laøng Baø-la-moân cuûa daân chuùng Malaø teân laø Thuøna. Caùc Baø-la-moân gia chuû ôû Thuøna ñöôïc nghe: "Sa-moân Gotama töø doøng hoï Thích Ca xuaát gia, ñang boä haønh giöõa daân chuùng Mallaø cuøng vôùi ñaïi chuùng Tyû-kheo, nay ñaõ ñeán Thuøna". Hoï ñoå ñaày mieäng gieáng vôùi coû vaø traáu vôùi yù nghó: "Mong raèng caùc Sa-moân troïc ñaàu aáy khoâng coù nöôùc uoáng".

Roài Theá Toân töø treân ñöôøng böôùc xuoáng, ñi ñeán döôùi moät goác caây, sau khi ñeán, ngoài xuoáng treân choã ñaõ soaïn saün. Sau khi ngoài, Theá Toân noùi vôùi Toân giaû Ananda:

- Naøy Ananda, haõy ñem nöôùc uoáng töø nôi gieáng naøy cho Ta.

Khi ñöôïc noùi vaäy, Toân giaû Ananda baïch Theá Toân:

- Baïch Theá Toân, nay caùc gieáng aáy bò caùc gia chuû Baø-la-moân ôû Thuøna laép ñaày mieäng vôùi coû vaø traáu vôùi yù nghó: "Mong raèng caùc Sa-moân troïc ñaàu aáy khoâng coù nöôùc uoáng".

Laàn thöù hai, Theá Toân baûo Toân giaû Ananda:

- Naøy Ananda, haõy ñem nöôùc uoáng töø nôi gieáng naøy cho Ta!.

Laàn thöù hai, Toân giaû Ananda baïch Theá Toân:

- Nay caùc gieáng aáy... khoâng coù nöôùc uoáng.

Laàn thöù ba, Theá Toân baûo Toân giaû Ananda:

- Naøy Ananda, haõy ñem nöôùc uoáng töø nôi gieáng naøy cho Ta.

- Thöa vaâng, baïch Theá Toân.

Toân giaû Ananda vaâng ñaùp Theá Toân, laáy bình baùt, ñi ñeán caùi gieáng aáy. Taïi caùi gieáng aáy, khi Toân giaû Ananda ñi ñeán phun ra taát caû coû vaø traáu khoûi mieäng gieáng, vaø nöôùc trong saùng khoâng caáu ueá, trong laëng, traøn ñaày mieäng, cho ñeán nhö laø traøn ra ngoaøi. Roài Toân giaû Ananda suy nghó: "Thaät vi dieäu thay!. Thaät hy höõu thay laø ñaïi thaàn löïc, ñaïi uy löïc cuûa Nhö Lai. Caùi gieáng naøy khi ta ñeán, phun ra taát caû coû vaø traáu khoûi mieäng gieáng... nhö laø traøn ra ngoaøi". Roài Toân giaû Ananda caàm laáy baùt nöôùc, ñi ñeán Theá Toân, sau khi ñeán, baïch Theá Toân:

- Thaät vi dieäu thay! Thaät hy höõu thay laø ñaïi thaàn löïc... nhö laø traøn ra ngoaøi! Baïch Theá Toân haõy uoáng nöôùc. Baïch Thieän Theä, haõy uoáng nöôùc!.

Roài Theá Toân sau khi hieåu bieát yù nghóa naøy, ngay trong luùc aáy, noùi leân lôøi caûm höùng naøy:

9. Caàn laøm gì vôùi gieáng,
Khi nöôùc coù cuøng khaép,
Chaét ñöùt aùi töø goác,
Caàn haønh taàm caàu gì?

Nhö vaày toâi nghe:

Moät thôøi Theá Toân truù ôû Kosambi taïi khu vöôøn Ghosita. Luùc baáy giôø, vua Udena ñang ñi ngoaøi vöôøn, thì noäi cung bò chaùy vaø naêm traêm nöõ nhaân bò cheát, ñöùng ñaàu laø Saømavati. Roài nhieàu Tyû-kheo vaøo buoåi saùng ñaép y, caàm baùt ñi vaøo Kosambi ñeå khaát thöïc. Caùc Tyû-kheo aáy khaát thöïc ôû Kosambi xong, sau buoåi aên, sau khi ñi khaát thöïc trôû veà ñi ñeán Theá Toân, sau khi ñeán ñaûnh leã Theá Toân roài ngoài xuoáng moät beân. Ngoài xuoáng moät beân, Tyû-kheo aáy baïch Theá Toân:

- ÔÛ ñaây, baïch Theá Toân, trong khi vua Udena ñi ra ngoaøi vöôøn, noäi cung bò chaùy, naêm traêm nöõ nhaân bò cheát, ñöùng ñaàu laø Saømaøvati. Caùc nöõ cö só aáy, sanh thuù hoï laø gì? Töông lai hoï theá naøo?

- Naøy caùc Tyû-kheo, coù nöõ cö só laø baäc Döï löu, coù nhaát baäc Nhaát lai, coù baäc Baát Lai. Naøy caùc Tyû-kheo, taát caû caùc nöõ cö só aáy maïng chung khoâng phaûi khoâng coù keát quaû.

Roài Theá Toân, sau khi hieåu bieát yù nghóa naøy, ngay trong luùc aáy, noùi leân lôøi caûm höùng naøy:

10. Ñôøi bò si troùi buoäc,
Ñöôïc thaáy bò taùi sanh,
Bò troùi bôûi sanh y,
Keû ngu bò muø vaây,
Töï thaáy mình thöôøng coøn, 
Nhöng vôùi ai thaáy ñöôïc,
Seõ khoâng coù vaät gì.

Nhö vaày toâi nghe:

Moät thôøi Theá Toân truù ôû Saøvatthi, taïi Jetavana ngoâi vöôøn oâng Anaøthapindika. Luùc baáy giôø, Theá Toân ñang thuyeát giaûng phaùp thoaïi lieân töôûng ñeán Nieát-baøn cho caùc Tyû-kheo, khích leä laøm cho phaán khôûi, laøm cho hoan hyû. Caùc Tyû-kheo aáy chuù taâm, taùc yù, doàn taát caû taâm tö laéng nghe phaùp.

Roài Theá Toân, sau khi hieåu bieát yù nghóa naøy, ngay trong luùc aáy, noùi leân lôøi caûm höùng:

- Naøy caùc Tyû-kheo, coù xöù naøy, taïi ñaây khoâng coù ñaát, khoâng coù nöôùc, khoâng coù löûa, khoâng coù gioù; khoâng coù Hö khoâng voâ bieân, khoâng coù Thöùc voâ bieân xöù, khoâng coù Voâ sôû höõu xöù, khoâng coù Phi töôûng phi phi töôûng xöù; khoâng coù ñôøi naøy, khoâng coù ñôøi sau, khoâng coù caû hai maët traêng maët trôøi. Do vaäy, naøy caùc Tyû-kheo, Ta tuyeân boá khoâng coù ñeán, khoâng coù ñi, khoâng coù truù, khoâng coù dieät, khoâng coù sanh; khoâng coù an truù, khoâng coù chuyeän vaän, khoâng coù sôû duyeân, ñaây laø söï ñoaïn taän khoå ñau.

(II) (Ud 80)

(Nhö kinh treân (I), chæ khaùc lôøi caûm höùng)

1. Khoù thaáy laø voâ ngaõ,
Khoâng deã thaáy, söï thaät,
Vôùi baäc coù hieåu bieát,
Kheùo xaâm nhaäp ñöôïc aùi,
Vôùi vò aáy thaáy roõ,
Ñaâu coøn coù vaät gì.

(Nhö kinh treân, chæ khaùc lôøi caûm höùng)

(IV) (Ud 81)

(Nhö caùc kinh tröôùc, chæ khaùc lôøi caûm höùng).

(V) (Ud 81)

Nhö vaày toâi nghe:

Moät thôøi Theá Toân ñang boä haønh ñi giöõa daân chuùng Mallaø, cuøng vôùi ñaïi chuùng Tyû-kheo, vaø ñaõ ñeán Paøvaø. Roài Theá Toân truù ôû Paøvaø, taïi röøng xoaøi cuûa thôï reøn Cunda. Thôï reøn Cunda ñöôïc nghe: "Theá Toân ñang boä haønh giöõa daân chuùng Mallaø, ñaõ ñeán Paøvaø cuøng vôùi ñaïi chuùng Tyû-kheo, vaø truù ôû Paøvaø, trong röøng xoaøi cuûa ta". Thôï reøn Cunda ñi ñeán Theá Toân, sau khi ñeán ñaûnh leã Theá Toân roài ngoài xuoáng moät beân. Theá Toân thuyeát phaùp thoaïi cho thôï reøn Cunda ñang ngoài moät beân, khích leä, laøm cho phaán khôûi, laøm cho hoan hyû. Thôï reøn Cunda sau khi ñöôïc Theá Toân thuyeát phaùp, khích leä, laøm cho phaán khôûi, laøm cho hoan hyû, lieàn baïch Theá Toân:

- Baïch Theá Toân, mong Theá Toân nhaän lôøi môøi cuûa con ngaøy mai ñeán duøng côm vôùi chuùng Tyû-kheo.

Theá Toân im laëng nhaän lôøi. Thôï reøn Cunda, sau khi bieát Theá Toân ñaõ nhaän lôøi, töø choã ngoài ñöùng daäy, ñaûnh leã Theá Toân, thaân phía höõu höôùng veà Ngaøi roài ra ñi.

Thôï reøn Cunda, sau khi ñeâm ñaõ maõn, lieàn cho söûa soaïn taïi nhaø cuûa mình caùc moùn aên thöôïng vò, loaïi cöùng, loaïi meàm vaø nhieàu thöù moäc nhó vaø baùo tin cho Theá Toân:

- Baïch Theá Toân, giôø ñaõ ñeán, côm ñaõ saün saøng.

Theá Toân buoåi saùng ñaép y, mang theo y baùt, cuøng vôùi chuùng Tyû-kheo ñeán nhaø thôï reøn Cunda, khi ñeán lieàn ngoài treân choã ñaõ soaïn saün. Sau khi ngoài, Theá Toân noùi vôùi thôï reøn Cunda:

- Naøy Cunda, loaïi moäc nhó ñaõ soaïn saün, haõy doïn cho Ta. Coøn caùc moùn aên khaùc ñaõ soaïn saün, loaïi cöùng vaø loaïi meàm, haõy doïn cho chuùng Tyû-kheo.

- Xin vaâng, baïch Theá Toân.

Thôï reøn Cunda vaâng lôøi Theá Toân, doïn cho Theá Toân caùc moùn moäc nhó ñaõ soaïn saün, vaø doïn cho chuùng Tyû-kheo caùc moùn aên khaùc, loaïi cöùng vaø loaïi meàm. Roài Theá Toân noùi vôùi thôï reøn Cunda:

- Naøy Cunda, moùn aên moäc nhó coøn laïi, haõy ñem choân. Naøy Cunda, Ta khoâng thaáy moät ai, ôû coõi trôøi, coõi Ngöôøi, ôû Ma giôùi, ôû Phaïm thieân giôùi, khoâng moät ngöôøi naøo trong chuùng Sa-moân vaø chuùng Baø-la-moân, giöõa nhöõng Thieân nhaân, aên moùn moäc nhó naøy maø coù theå tieâu hoùa ñöôïc, tröø Nhö Lai.

- Xin vaâng, baïch Theá Toân.

Thôï reøn Cunda vaâng ñaùp Theá Toân, ñem choân moùn aên moäc nhó coøn laïi vaøo moät loã, ñi ñeán choã Theá Toân, ñaûnh leã Ngaøi vaø ngoài xuoáng moät beân. Roài Theá Toân thuyeát phaùp cho thôï reøn Cunda ñang ngoài xuoáng moät beân, khích leä, laøm cho phaán khôûi, laøm cho hoan hyû roài töø choã ñöùng daäy vaø ra ñi.

Sau khi duøng côm cuûa thôï reøn Cunda. Theá Toân bò nhieãm bònh naëng, beänh ly huyeát, ñau ñôùn gaàn nhö ñeán cheát, vaø Theá Toân chaùnh nieäm tænh giaùc, nhaãn naïi chòu ñöïng côn beänh.

Theá Toân noùi vôùi Toân giaû Ananda:

- Naøy Ananda, chuùng ta haõy ñi ñeán Kusinaøra. Xin vaâng, baïch Theá Toân, Toân giaû Ananda vaâng ñaùp Theá Toân:

2. Duøng côm Cunda xong,
Nhö vaäy toâi ñöôïc nghe,
Baäc trí caûm beänh naëng,
Baïo beänh, gaàn nhö cheát,
Khi aên loaïi moäc nhó
Ñaïo Sö bò beänh naëng,
Khi beänh ñöôïc laéng dòu,
Theá Toân noùi nhö sau:
"Ta nay seõ ñi ñeán,
Ñeán Kusinaøra".

- Naøy Ananda, haõy xeáp tö aùo Sanghaøti. Ta caûm thaáy meät moûi vaø muoán ngoài nghæ, naøy Ananda.

- Thöa vaâng, baïch Theá Toân.

Toân giaû Ananda vaâng ñaùp Theá Toân vaø xeáp aùo Sanghaøti laïi. Theá Toân ngoài treân choã ñaõ soaïn saün, vaø noùi vôùi Toân giaû Ananda:

- Naøy Ananda, haõy ñem nöôùc cho Ta. Naøy Ananda. Ta nay ñang khaùt vaø muoán uoáng nöôùc.

Khi ñöôïc noùi vaäy, Toân giaû Ananda baïch Theá Toân:

- Baïch Theá Toân vöøa môùi coù khoaûng naêm traêm coã xe chaïy qua. Do baùnh xe khaáy leân nöôùc trôû thaønh noâng caïn, khuaáy ñoäng vaø vaãn ñuïc. Baïch Theá Toân, soâng Kakutthaø khoâng xa ôû ñaây, nöôùc thuaàn tònh, deã chòu, maùt meû, trong saùng, deã ñeán vaø khaû aùi. Taïi ñoù, Theá Toân coù theå uoáng nöôùc vaø laøm maùt dòu chaân tay.

Laàn thöù hai, Theá Toân noùi vôùi Toân giaû Ananda:

- Naøy Ananda, haõy ñem nöôùc uoáng cho Ta. Naøy Ananda, Ta nay ñang khaùt vaø muoán uoáng nöôùc.

Laàn thöù hai, Toân giaû Ananda baïch Theá Toân:

- Baïch Theá Toân, vöøa môùi coù khoaûng naêm traêm coã xe chaïy qua. Do baùnh xe khuaáy leân, nöôùc trôû thaønh noâng caïn, khuaáy ñoäng vaø vaãn ñuïc. Baïch Theá Toân, soâng Kakutthaø khoâng xa ôû ñaây, nöôùc thuaàn tònh, deã chòu, maùt meû, trong saùng, deã ñeán vaø khaû aùi. Taïi ñoù, Theá Toân coù theå uoáng nöôùc vaø laøm maùt dòu chaân tay.

Laàn thöù ba, Theá Toân noùi vôùi Toân giaû Ananda:

- Naøy Ananda, haõy ñem nöôùc uoáng cho Ta. Naøy Ananda, Ta nay ñang khaùt vaø muoán uoáng nöôùc.

- Xin vaâng, baïch Theá Toân.

Toân giaû Ananda vaâng ñaùp Theá Toân, laáy baùt vaø ñi ñeán con soâng nhoû. Con soâng ñang chaûy noâng caïn, khuaáy ñoäng vaø vaãn ñuïc, khi Toân giaû Ananda ñeán, lieàn chaûy trong treûo, saùng laëng vaø khoâng vaån ñuïc.

Toân giaû Ananda töï nghó: "Thaät kyø dieäu thay! Thaät hi höõu thay! Thaàn löïc vaø uy löïc cuûa Nhö Lai. Con soâng nhoû ñang chaûy noâng caïn, khuaáy ñoäng vaø vaãn ñuïc naøy, khi ta ñeán, lieàn trôû thaønh trong treûo, saùng laëng vaø khoâng vaån ñuïc". Sau khi duøng baùt laáy nöôùc,Ananda ñeán choã Theá Toân vaø baïch vôùi Ngaøi:

- Baïch Theá Toân, thaät laø kyø dieäu! Baïch Theá Toân, thaät laø hy höõu! Baïch Theá Toân, con soâng nhoû ñang chaûy noâng caïn, khuaáy ñoäng vaø vaãn ñuïc naøy, khi con ñeán, lieàn trôû thaønh trong treûo, saùng laëng vaø khoâng vaån ñuïc. Xin thænh Theá Toân duøng nöôùc, xin thænh Thieän Theä duøng nöôùc vaø Theá Toân uoáng nöôùc.

Roài Theá Toân cuøng vôùi ñaïi chuùng Tyû-kheo ñi ñeán con soâng Kakutthaø, xuoáng soâng taém vaø uoáng nöôùc, roài loäi qua bôø beân kia, ñi ñeán röøng xoaøi vaø taïi ñaây, noùi vôùi Toân giaû Cundaka:

- Naøy Cundaka, haõy xeáp aùo Sanghati laøm boán cho Ta, naøy Cundaka, Ta nay meät moûi, muoán naèm nghæ.

- Xin vaâng, baïch Theá Toân.

Toân giaû Cundaka vaâng lôøi Theá Toân vaø xeáp aùo Sanghati laøm boán. Roài Theá Toân naèm xuoáng phía hoâng beân maët nhö daùng ñieäu con sö töû, hai chaân ñeå treân nhau, chaùnh nieäm, tænh giaùc, taùc yù ñeán töôûng ngoài daäy, Toân giaû Cundaka ngoài phía tröôùc Theá Toân.

3. Ñöùc Phaät töï ñi ñeán,
Con soâng Kakutthaø,
Con soâng chaûy trong saùng,
Maùt laïnh vaø thanh tònh,
Vò Ñaïo Sö moûi meät,
Ñi daàn xuoáng meù soâng,
Nhö Lai ñaáng voâ thöôïng
Ngöï trò ôû treân ñôøi.
Taém xong uoáng nöôùc xong,
Loäi qua beân kia soâng,
Baäc Ñaïo sö ñi tröôùc,
Giöõa Taêng chuùng Tyû-kheo,
Vöøa ñi vöøa dieãn giaûng,
Chaùnh phaùp thaät vi dieäu,
Roài baäc Ñaïi Só ñeán,
Taïi khu vöïc röøng xoaøi,
Cho goïi vò Tyû-kheo,
Teân hoï Cundaka;
"Haõy gaáp tö aùo laïi,
Traûi aùo cho Ta naèm"
Nghe daïy, Cundaka,
Laäp töùc vaâng lôøi daïy,
Gaáp tö vaø traûi aùo,
Moät caùch thaät mau leï,
Baäc Ñaïo Sö naèm xuoáng,
Thaân mình thaät meät moûi.
Taïi ñaây Cundaka,
Ngoài ngay ngaén tröôùc maët.

- Naøy Ananda, raát coù theå coù ngöôøi laøm cho thôï reøn Cunda hoái haän: "Naøy Hieàn giaû Cunda, thaät khoâng lôïi ích gì cho OÂng, thaät laø tai haïi cho OÂng, vì Nhö Lai duøng böõa aên cuoái cuøng töø OÂng cuùng döôøng, vaø nhaäp dieät". Naøy Ananda, caàn phaûi laøm tieâu tan söï hoái haän aáy cuûa thôï reøn Cunda: "Naøy Hieàn giaû, thaät lôïi ích cho baïn, thaät laø coâng ñöùc cho baïn, vì ñöôïc Nhö Lai duøng böõa aên cuoái cuøng töø baïn cuùng döôøng, vaø nhaäp dieät. Nay Hieàn giaû Cunda, toâi töï thaân nghe, toâi töï thaân laõnh thoï lôøi noùi naøy cuûa Theá Toân: "Coù hai söï cuùng döôøng aên uoáng ñoàng moät quaû baùo, ñoàng moät di thuïc quaû, quaû baùo lôùn hôn, lôïi ích hôn caùc söï cuùng döôøng aên uoáng khaùc. Theá naøo laø hai? Moät laø, böõa aên tröôùc khi Nhö Lai chöùng Voâ thöôïng Chaùnh Ñaúng Giaùc; hai laø, böõa aên tröôùc khi Nhö Lai dieät ñoä Nieát-baøn giôùi, khoâng coøn di höôûng sanh töû". Hai böõa aên naøy ñoàng moät quaû baùo, ñoàng moät dò thuïc quaû, quaû baùo lôùn hôn, lôïi ích hôn caùc söï cuùng döôøng aên uoáng khaùc. Nhôø haønh ñoäng naøy, Toân giaû Cunda seõ ñöôïc höoûng tuoåi thoï; nhôø haønh ñoäng naøy, Toân giaû Cunda seõ ñöôïc höôûng saéc ñeïp; nhôø haønh ñoäng naøy, Toân giaû Cunda seõ ñöôïc höôûng an laïc; nhôø haønh ñoäng naøy, Toân giaû Cunda seõ ñöôïc höôûng danh tieáng; nhôø haønh ñoäng naøy, Toân giaû Cunda seõ ñöôïc höôûng coõi Trôøi; nhôø haønh ñoäng naøy, Toân giaû Cunda seõ ñöôïc höôûng uy quyeàn".

Naøy Ananda, caàn phaûi laøm cho thôï reøn tieâu tan hoái haän.

Roài Theá Toân, sau khi hieåu yù nghóa naøy, lieàn thoát lôøi caûm khaùi nhö sau:

4. Coâng ñöùc ngöôøi boá thí,
Luoân luoân ñöôïc taêng tröôûng,
Tröø ñöôïc taâm haän thuø,
Khoâng chaát chöùa cheá ngöï,
Keû chí thieän töø boû,
Moïi aùc haïnh baát thieän,
Dieät tröø tham, saân, si.
Taâm giaûi thoaùt thanh tònh.

Nhö vaày toâi nghe:

Moät thôøi Theá Toân ñang ñi boä haønh giöõa daân chuùng Magadha cuøng vôùi ñaïi chuùng Tyû-kheo, vaø ñaõ ñeán laøng Magadha cuøng vôùi ñaïi chuùng Tyû-kheo, vaø ñaõ ñeán laøng Paøtali. Caùc nam cö só ôû laøng Paøtali ñöôïc nghe: "Theá Toân ñang ñi boä haønh giöõa daân chuùng Magadha vôùi ñaïi chuùng Tyû-kheo, vaø ñaõ ñeán laøng Paøtali". Roài caùc nam cö só ôû laøng Paøtali ñi ñeán Theá Toân, sau khi ñeán ñaûnh leã Theá Toân roài ngoài xuoáng moät beân. Ngoài xuoáng moät beân, caùc nam cö só laøng Paøtali baïch Theá Toân:

- Mong Theá Toân truù ôû giaûng ñöôøng chuùng con.

Theá Toân im laëng nhaän lôøi. Roài caùc nam cö só ôû laøng Paøtali, sau khi ñöôïc bieát Theá Toân ñaõ nhaän lôøi, töø choã ngoài ñöùng daäy, ñaûnh leã Theá Toân, thaân phía höõu höôùng veà Ngaøi roài ñi ñeán giaûng ñöôøng, sau khi ñeán chuùng cho traûi thaûm toaøn boä giaûng ñöôøng, söûa soaïn caùc choã ngoài, ñaët moät gheø nöôùc, cho treo ñeøn daàu, roài ñi ñeán Theá Toân, sau khi ñeán, ñaûnh leã Theá Toân roài ñöùng moät beân. Ñöùng moät beân, caùc nam cö só ôû laøng Paøtali, baïch Theá Toân:

- Baïch Theá Toân, giaûng ñöôøng ñaõ ñöôïc traûi thaûm, caùc choã ngoài ñaõ söûa soaïn, gheø nöôùc ñaõ ñaët xong, ñeøn daàu ñaõ ñöôïc treo, Theá Toân haõy laøm nhöõng gì Theá Toân nghó laø hôïp thôøi.

Roài Theá Toân vaøo buoåi saùng ñaép y, caàm baùt, cuøng vôùi chuùng Tyû-kheo, ñi ñeán giaûng ñöôøng, sau khi ñeán röûa chaân, böôùc vaøo giaûng ñöôøng, döïa nôi caây coät ôû giöõa, ngoài höôùng maët veà phía ñoâng. Chuùng Tyû-kheo, sau khi röûa chaân, böôùc vaøo giaûng ñöôøng, ngoài xuoáng döïa vaøo töôøng giöõa, maët höôùng veà phía ñoâng coù ñöùc Phaät tröôùc maët. Caùc nam cö só ôû laøng Paøtalli, sau khi röûa chaân, böôùc vaøo giaûng ñöôøng, döïa vaøo töôøng phía ñoâng, maët höôùng veà phía Taây, vaø ngoài xuoáng, vôùi ñöùc Phaät ôû tröôùc maët.

Roài Theá Toân baûo caùc nam cö só ôû laøng Paøtali:

- Naøy caùc Gia Chuû, coù naêm ñieàu nguy hieåm naøy cho ngöôøi aùc giôùi, ngöôøi phaïm giôùi. Theá naøo laø naêm? ÔÛ ñaây, naøy caùc Gia chuû, ngöôøi aùc giôùi, phaïm giôùi, do nhaân duyeân phoùng daät, neân hao maát taøi saûn lôùn. Ñaây laø nguy hieåm thöù nhaát cho ngöôøi aùc giôùi, ngöôøi phaïm giôùi. Laïi nöõa, naøy caùc Gia chuû, ngöôøi aùc giôùi, phaïm giôùi, tieáng xaáu ñoàn xa. Ñaây laø nguy hieåm thöù hai cho ngöôøi aùc giôùi, cho ngöôøi phaïm giôùi. Laïi nöõa, naøy caùc Gia chuû, ngöôøi aùc giôùi, ngöôøi phaïm giôùi khi ñeán hoäi chuùng naøo, hoaëc laø hoäi chuùng Saùt-ñeá-ly, hoaëc laø hoäi chuùng Baø-la-moân, hoaëc laø hoäi chuùng gia chuû, hoaëc laø hoäi chuùng Sa-moân, vò aáy ñeán vôùi söï sôï haõi, vôùi söï ngôõ ngaøng. Ñaây laø nguy hieåm thöù ba cho ngöôøi aùc giôùi, cho ngöôøi phaïm giôùi. Laïi nöõa, naøy caùc Gia chuû, ngöôøi aùc giôùi, phaïm giôùi, khi cheát bò si aùm. Ñaây laø nguy hieåm thöù tö cho ngöôøi aùc giôùi, cho ngöôøi phaïm giôùi. Laïi nöõa, naøy caùc Gia chuû, ngöôøi aùc giôùi, ngöôøi phaïm giôùi, khi thaân hoaïi maïng chung bò sanh vaøo aùc xöù, aùc thuù, ñoïa xöù, ñòa nguïc. Ñaây laø nguy hieåm thöù naêm cuûa ngöôøi aùc giôùi, cuûa ngöôøi phaïm giôùi. Naøy caùc Gia chuû, coù naêm ñieàu nguy hieåm naøy cho ngöôøi aùc giôùi, cho ngöôøi phaïm giôùi.

Naøy caùc Gia chuû, coù naêm ñieàu lôïi ích naøy cho ngöôøi giöõ giôùi, cho ngöôøi ñaày ñuû giôùi. Theá naøo laø naêm? ÔÛ ñaây, naøy caùc Gia chuû ngöôøi giöõ giôùi, ngöôøi ñaày ñuû giôùi, do nhaân duyeân khoâng phoùng daät ñöôïc taøi saûn lôùn. Ñaây laø lôïi ích thöù nhaát cho ngöôøi giöõ giôùi, cho ngöôøi ñaày ñuû giôùi. Laïi nöõa, naøy caùc Gia chuû, vôùi ngöôøi giöõ giôùi, ngöôøi ñaày ñuû giôùi, tieáng toát laønh ñöôïc ñoàn xa. Ñaây laø lôïi ích thöù hai cho ngöôøi giöõ giôùi, cho ngöôøi ñaày ñuû giôùi. Laïi nöõa, naøy caùc Gia chuû, ngöôøi giöõ giôùi, ngöôøi ñaày ñuû giôùi khi ñi ñeán hoäi chuùng naøo, hoaëc laø Saùt-ñeá-lî hoaëc laø Baø-la-moân, hoaëc laø gia-chuû, hoaëc laø Sa-moân, ngöôøi aáy ñi ñeán khoâng coù sôï haõi, khoâng coù ngôõ ngaøng. Ñaây laø lôïi ích thöù ba cho ngöôøi giöõ giôùi cho ngöôøi coù ñaày ñuû giôùi. Laïi nöõa, naøy caùc Gia chuû, ngöôøi giöõ giôùi, ngöôøi ñaày ñuû giôùi, khi cheát khoâng coù si aùm. Ñaây laø lôïi ích thöù tö cho ngöôøi giöõ giôùi, cho ngöoøi coù ñaày ñuû giôùi. Laïi nöõa, naøy caùc Gia chuû, ngöôøi giöõ giôùi, ngöôøi ñaày ñuû giôùi khi thaân hoaïi maïng chung ñöôïc sanh thieän thuù, Thieân giôùi, coõi ñôøi naøy. Ñaây laø lôïi ích thöù naêm cho ngöôøi giöõ giôùi, cho ngöôøi ñaày ñuû giôùi. Naøy caùc Gia chuû, coù naêm lôïi ích naøy cho ngöôøi giöõ giôùi, cho ngöoøi ñaày ñuû giôùi.

Roài Theá Toân, sau khi thuyeát giaûng phaùp thoaïi cho ñeán ñeâm khuya cho caùc cö só ôû laøng Paøtali, khích leä, laøm cho phaán khôûi, laøm cho hoan hyû, lieàn giaûi taùn chuùng, noùi raèng:

- Ñeâm ñaõ khuya, naøy caùc Gia chuû, haõy laøm nhöõng gì caùc vò nghó laø hôïp thôøi!.

Roài caùc Gia chuû ôû laøng Paøtali hoan hyû tín thoï lôøi Theá Toân daïy, töø choã ngoài ñöùng daäy, ñaûnh leã Theá Toân, thaân beân höõu höôùng veà Ngaøi roài ra ñi.

Roài Theá Toân, sau khi caùc nam cö só ôû laøng Paøtali ra ñi khoâng bao laâu, ñi vaøo caên nhaø troáng. Luùc baáy giôø, Sunìdha vaø Vassakaøra ñaïi thaàn ôû Magadha ñang cho xaây döïng moät thaønh phoá ôû Paøtaligaøma ñeå ngaên chaän caùc ngaøi Vajjì. Luùc baáy giôø, raát nhieàu chö Thieân coù ñeán con soá ngaøn, ñang truù ôû caùc truù xöù ôû laøng Paøtali. Taïi choã naøo caùc chö Thieân coù ñaïi uy löïc truù ôû taïi choã aáy chuùng laøm cho taâm caùc vua, caùc ñaïi thaàn coù ñaïi uy löïc thieân veà, höôùng veà xaây döïng caùc truù xöù. Taïi choã naøo caùc chö Thieân coù uy löïc trung bình truù ôû, taïi choã aáy chuùng laøm cho taâm caùc vua, caùc vò ñaïi thaàn coù uy löïc trung bình thieân veà, höôùng veà xaây döïng caùc truù xöù. Taïi choã naøo caùc chö Thieân thaáp keùm truù ôû, taïi choã aáy, chuùng laøm cho taâm caùc vua, caùc ñaïi thaàn coù uy löïc thaáp keùm thieân veà, höôùng veà xaây döïng caùc truù xöù.

Theá Toân vôùi Thieân nhaõn thanh tònh sieâu nhaân thaáy haøng ngaøn chö Thieân ôû laøng Paøtali ñang truù ôû caùc truù xöù ôû laøng Paøtali. Taïi choã naøo caùc chö Thieân coù ñaïi uy luïc truù ôû... Hoï laøm cho taâm caùc vua, caùc ñaïi thaàn uy löïc thaáp keùm thieân veà, höôùng veà xaây döïng caùc truù xöù.

Roài Theá Toân, vaøo luùc taûng saùng ñeâm aáy, thöùc daäy vaø baûo Toân giaû Ananda:

- Naøy Ananda, ai cho xaây döïng thaønh phoá ôû laøng Paøtali?

- Baïch Theá Toân, caùc ñaïi thaàn Sunìdha vaø Vassa-kaøra cho xaây döïng thaønh phoá ôû laøng Paøtali ñeå ngaên chaän caùc ngöôøi Vajjì.

- Naøy Ananda, ví nhö hoï laøm nhö vaäy sau khi ñaõ hoûi chö Thieân ôû coõi trôøi Ba möôi ba. Cuõng vaäy, Sunìdha vaø Vasakaøra ñaïi thaàn ôû Magadha, ñang cho xaây döïng thaønh phoá ôû laøng Paøtali ñeå ngaên chaän caùc ngöôøi Vajjì.

ÔÛ ñaây, naøy Ananda, vôùi Thieân nhaõn thanh tònh sieâu nhaân, Ta thaáy haøng ngaøn chö Thieân ôû laøng Paøtali... höôùng veà xaây döïng caùc truù xöù. Naøy Ananda, xa cho ñeán thaùnh xöù, xa cho ñeán con ngöôøi buoân baùn ñaây seõ trôû thaønh moät thaønh phoá toái thöôïng, moät choã maø caùc kieän haøng ñöôïc môû ra. Naøy Ananda, ba tai naïn seõ ñeán vôùi Paøtaliuputta, naïn löûa, naïn luït vaø naïn phaûn boäi.

Roài Sunìdha vaø Vassakaøra ñaïi thaàn ôû Magadha ñi ñeán Theá Toân, sau khi ñeán noùi leân vôùi Theá Toân nhöõng lôøi chaøo ñoùn thaêm hoûi, sau khi noùi leân nhöõng lôøi chaøo ñoùn hoûi thaêm thaân höõu, roài ñöùng moät beân. Ñöùng moät beân, caùc Sunìdha vaø Vassakaøra, ñaïi thaàn xöù Magadha, baïch Theá Toân:

- Mong Toân giaû Gotama hoâm nay nhaän lôøi môøi duøng côm cuûa chuùng con vôùi chuùng Tyû-kheo!

Theá Toân im laëng nhaän lôøi.;

Roài Sunìdha vaø Vassakara ñaïi thaàn Magadha, sau khi bieát Theá Toân ñaõ nhaän lôøi, ñi ñeán choã cuûa mình, sau khi ñeán söûa soaïn caùc moùn aên thöôïng vò, loaïi cöùng vaø loaïi meàm vaø baùo thôøi giôø cho Theá Toân:

- Thöa Toân giaû Gotama, nay ñaõ ñeán thôøi. Côm ñaõ saün saøng.

Roài Theá Toân vaøo buoåi saùng ñaép y, caàm baùt cuøng vôùi chuùng Tyû-kheo ñi ñeán truù xöù cuûa Sunìdha vaø Vassakara, ñaïi thaàn xöù Magadha, sau khi ñeán ngoài xuoáng treân choã ñaõ soaïn saün. Roài Sunìdha vaø Vassakara, ñaïi thaàn xöù Magadha töï tay thaân môøi chuùng Tyû-kheo vôùi ñöùc Phaät laø vò Thöôïng thuû vaø laøm cho thoûa maõn vôùi caùc moùn aên thöôïng vò, loaïi cöùng vaø loaïi meàm. Roài Sunìdha vaø Vassakara, ñaïi thaàn xöù Magadha, sau khi Theá Toân aên ñaõ xong, tay ñaõ rôøi khoûi baùt, laáy moät gheá ngoài thaáp khaùc. Theá Toân vôùi nhöõng baøi keä naøy, noùi leân lôøi tuyø hyû coâng ñöùc vôùi Sunìdha vaø Vassakara, ñaïi thaàn xöù Magadha:

5. Taïi choã naøo baäc trí,
Laøm thaønh choã an truù,
Haõy cuùng caùc moùn aên,
Cho nhöõng ngöôøi giöõ giôùi,
Cho ngöôøi bieát cheá ngöï,
Soáng ñôøi soáng Phaïm haïnh,
ÔÛ ñaáy chö Thieân truù,
Haõy cuùng döôøng chö Thieân
Ñöôïc cuùng döôøng, chö Thieân,
Cuùng döôøng laïi vò aáy,
Ñöôïc cung kính, chö Thieân,
Cung kính laïi vò aáy,
Hoï töø maãn vò aáy
Nhö meï thöông con mình,
Ngöôøi ñöôïc chö Thieân thöông,
Luoân luoân thaáy hieàn thieän.

6. Sau khi laøm caùi caàu,
Hoï vöôït qua thaùc nöôùc,
Hoï vöôït qua hoà nöôùc,
Hoï vöôït qua ñaàm laày,
Coù ngöôøi coät chieác beø,
Baäc trí ñaõ qua soâng.

Nhö vaày toâi nghe: Moät thôøi Theá Toân ñang ñi giöõa ñöôøng cuøng vôùi Toân giaû Naøgasamaøla laø Sa-moân tuyø tuøng. Toân giaû Naøgasamaøla giöõa ñöôøng thaáy moät con ñöôøng reõ, thaáy vaäy baïch Theá Toân:

- Baïch Theá Toân, ñaây laø con ñöôøng, chuùng ta ñi con ñöôøng naøy.

Khi ñöôïc noùi vaäy, Theá Toân noùi vôùi Toân giaû Naøgasamaøla:

- Naøy Naøgasasmaøla, ñaây laø con ñöôøng. Chuùng ta seõ ñi con ñöôøng naøy.

Laàn thöù ba, Toân giaû Naøgasamaøla baïch Theá Toân:

- Baïch Theá Toân, ñaây laø con ñöôøng, chuùng ta haõy ñi con ñöôøng naøy.

Laàn thöù ba, Theá Toân noùi:

- Naøy Naøgasamaøla, ñaây laø con ñöôøng. Chuùng ta ñi con ñöôøng naøy.

Roài Toân giaû Naøgasamaøla ñaët xuoáng ñaát y vaø baùt cuûa Theá Toân, boû ñi vaø noùi:

- Baïch Theá Toân, ñaây laø y baùt cuûa Theá Toân.

Roài Toân giaû Naøgassamaøla ñi theo con ñöôøng aáy, giöõa ñöôøng bò caùc teân cöôùp xuaát hieän ñaùnh baèng tay hay chaân, ñaäp vôõ bình baùt vaø xeù raùch thöôïng y cuûa Toân giaû. Roài Toân giaû Naøgasamaøla vôùi bình baùt bò vôõ, vôùi thöông y bò xeù raùch ñi ñeán Theá Toân, sau khi ñeán ñaûnh leã Theá Toân roài ngoài xuoáng moät beân. Ngoài xuoáng moät beân, Toân giaû Naøgasamaøla baïch Theá Toân:

- ÔÛ ñaây, baïch Theá Toân, con ñi con ñöôøng aáy caùc teân cöôùp xuaát hieän, ñaùnh con baèng tay hay baèng chaân, ñaäp vôõ bình baùt vaø xeù raùch thöôïng y.

Roài Theá Toân, sau khi hieåu bieát yù nghóa naøy, ngay trong luùc aáy, noùi leân lôøi caûm höùng:

7. Cuøng ñi vôùi keû ngu,
Keû trí phaûi chen vai,
Khi bieát noù laø aùc,
Laäp töùc töø boû noù,
Nhö con boø boû nöôùc,
Ñöôïc nuoâi aên vôùi söõa.

Nhö vaày toâi nghe:

Moät thôøi Theá Toân truù ôû Saøvatthi, taïi Ñoâng Vieân, Loäc Maãu giaûng ñöôøng. Luùc baáy giôø, ngöôøi chaùu trai cuûa Visaøkhaø meï cuûa Migaøra khaû aùi vaø deã thöông bò meänh chung. Vaø Visaøkhaø meï cuûa Migaøra, vôùi aùo ñaãm öôùt, vôùi toùc ñaãm öôùt, thaät saùng sôùm ñi ñeán Theá Toân, sau khi ñeán, ñaûnh leã Theá Toân, roài ngoài xuoáng moät beân. Theá Toân noùi vôùi Visaøkhaø, meï cuûa Migaøra, ñang ngoài moät beân:

- Naøy Visaøkhaø, Baø töø ñaâu ñeán, vôùi aùo öôùt ñaãm, vôùi toùc ñaãm öôùt, ñi ñeán ñaây quaù sôùm nhö vaäy?

- Baïch Theá Toân, ñöùa chaùu khaû aùi deã thöông cuûa con ñaõ meänh chung. Cho neân con, vôùi aùo ñaãm öôùt, vôùi toùc ñaãm öôùt, con ñeán ñaây saùng sôùm nhö vaäy.

- Naøy Visaøkhaø, Baø coù muoán taát caû ngöôøi ôû Saøvatthi laø con vaø laø chaùu cuûa Baø khoâng?

- Baïch Theá Toân, con muoán taát caû ngöôøi ôû Saøvatthi laø con vaø chaùu cuûa con.

- Nhöng naøy Visaøkhaø, coù bao nhieâu ngöôøi ôû Saøvatthi maïng chung haøng ngaøy?

- Baïch Theá Toân, coù möôøi ngöôøi ôû Saøvatthi maïng chung haøng ngaøy, chín... taùm... baûy.. saùu... naêm... boán... ba.. hai. Baïch Theá Toân coù moät ngöôøi ôû Saøvatthi maïng chung haøng ngaøy. Baïch Theá Toân, Saøvatthi khoâng coù thoaùt ñöôïc soá ngöôøi bò cheát!

- Baø nghó theá naøo, naøy Visaøkhaø? Nhö vaäy Baø coù khi naøo ñöôïc khoûi vaûi bò öôùt, hay toùc khoûi bò öôùt khoâng?

- Thöa khoâng, baïch Theá Toân! Thaät laø vöøa ñuû cho con, baïch Theá Toân, soá nhieàu nhö vaäy veà con vaø veà chaùu!

- Naøy Visaøkhaø, nhöõng ai coù moät traêm ngöôøi thaân yeâu, nhöõng ngöôøi aáy coù traêm söï ñau khoå! Nhöõng ai coù chín möôi ngöôøi thaân yeâu, nhöõng ngöôøi aáy coù chín möôi söï ñau khoå! Nhöõng ai coù taùm möôi ngöôøi thaân yeâu, nhöõng ngöôøi aáy coù taùm möôi söï ñau khoå! Nhöõng ai coù baûy möôi.. coù saùu möôi... coù naêm möôi... coù boán möôi... coù ba möôi.. coù hai möôi... coù möôøi.. coù chín... coù taùm... coù baûy..coù saùu.. coù naêm... coù boán... coù ba... coù hai... coù moät ngöôøi thaân yeâu, nhöõng ngöôøi aáy coù moät söï ñau khoå. Nhöõng ai khoâng coù ngöôøi thaân yeâu, nhöõng ngöôøi aáy khoâng coù söï ñau khoå. Ta noùi raèng hoï laø ngöôøi khoâng coù saàu, khoâng coù tham ñaém, khoâng coù öu naõo.

8. Saàu, than vaø ñau khoå,
Sai bieät coù ôû ñôøi,
Duyeân thaân aùi, chuùng coù,
Khoâng thaân aùi, chuùng khoâng,
Do vaäy, ngöôøi an laïc,
Ngöôøi khoâng coù saàu muoän,
Laø nhöõng ai ôû ñôøi,
Khoâng coù ngöôøi thaân aùi,
Do vaäy ai tha thieát,
Ñöôïc khoâng saàu, khoâng tham,
Chôù laøm thaân laøm aùi,
Vôùi moät ai ôû ñôøi.

Nhö vaày toâi nghe:

Moät thôøi Theá Toân truù ôû Vöông Xaù, taïi Truùc Laâm, choã nuoâi döôõng caùc con soùc. Roài Toân giaû Dabha Mallputta ñi ñeán Theá Toân, sau khi ñeán, ñaûnh leã Theá Toân roài ngoài xuoáng moät beân. Ngoài xuoáng moät beân, Toân giaû Dabha Mallaputta baïch Theá Toân:

- Nay ñaõ ñeán thôøi, con nhaäp Nieát Baøn, baïch Thieän Theä.

- Naøy Dabba, Thaày haõy laøm nhöõng gì Thaày nghó laø hôïp thôøi!.

Roài Toân giaû Dabha Mallaputta töø choã ngoài ñöùng daäy, ñaûnh leã Theá Toân, thaân phía höõu höôùng veà Ngaøi, bay leân hö khoâng, ngoài kieát-giaø giöõa hö khoâng, nhaäp ñònh hoøa giôùi, xuaát khoûi ñònh vaø nhaäp Nieát-baøn. Khi Toân giaû Dabha Mallaputta bay leân hö khoâng, ngoài kieát-giaø giöõa hö khoâng, nhaäp ñònh hoûa giôùi, xuaát khoûi ñònh vaø nhaäp Nieát Baøn, thaân cuûa Toân giaû ñöôïc chaùy saïch, ñoát saïch, khoâng coøn coù than hay coù tro coù theå thaáy ñöôïc. Ví nhö bô hay daàu ñöôïc chaùy, ñöôïc ñoát, khoâng coøn coù than hay coù tro coù theå thaáy ñöôïc. Cuõng vaäy, khi Toân giaû Dabha Mallaputta bay leân hö khoâng, ngoài kieát giaø giöõa hö khoâng, nhaäp ñònh hoûa giôùi, xuaát khoûi ñònh vaø nhaäp Nieát-baøn, thaân cuûa Toân giaû ñöôïc chaùy saïch, ñoát saïch, khoâng coøn coù than hay coù tro coù theå thaáy ñöôïc.

Roài Theá Toân sau khi hieåu bieát yù nghóa naøy, ngay trong luùc aáy, noùi leân lôøi caûm höùng:

9. Thaân bò hoaïi, töôûng dieät,
Moïi thoï ñöôïc nguoäi laïnh,
Caùc haønh ñöôïc laéng dieäu,
Thöùc ñaït ñöôïc muïc ñích.

Nhö vaày toâi nghe:

Moät thôøi Theá Toân truù ôû Saøvatthi, taïi Jetavana, khu vöôøn oâng Anaøthapindika. Taïi ñaây, Theá Toân goïi caùc Tyû-kheo:

- Naøy caùc Tyû-kheo.

- Thöa vaâng, baïch Theá Toân.

Theá Toân noùi nhö sau:

- Naøy caùc Tyû-kheo, Dabbha Mallaputta bay leân hö khoâng, ngoài kieát-giaø giöõa hö khoâng, nhaäp ñònh hoûa giôùi, xuaát khoûi ñònh vaø nhaäp Nieát Baøn... hay coù tro coù theå thaáy ñöôïc. Ví nhö bô hay daàu... hay coù tro coù theå thaáy ñöôïc... khoâng coøn coù tro coù theå thaáy ñöôïc.

Roài Theá Toân sau khi hieåu bieát yù nghóa naøy, ngay trong luùc aáy, noùi leân lôøi caûm höùng:

10. Nhö tia löûa chaùy saùng,
Phaùt töø buùa saét ñaäp,
Daàn daàn ñöôïc nguoäi laïnh,
Sanh thuù khoâng bieát ñöôïc,
Cuõng vaäy laø nhöõng baäc
Ñaõ chaân chaùnh giaûi thoaùt,
Ñaõ vöôït qua thaùc nöôùc,
Troùi buoäc bôûi caùc duïc,
Hoï ñaït ñöôïc an laïc,
Khoâng coù bò dao ñoäng,
Hoï khoâng coù sanh thuù,
Ñeå coù theå chæ baøy.