|
Chöông Hai - Tieåu
Phaåm
(I) Kinh Chaâu Baùu (Ratana Sutta)
(Sn 39)
222. Phaøm ôû taïi
ñôøi naøy,
Coù sanh linh tuï hoäi,
Hoaëc treân coõi ñaát
naøy,
Hoaëc chính giöõa hö
khoâng
Mong raèng moïi sanh linh,
Ñöôïc ñeïp yù vui
loøng,
Vaäy, haõy neân caån
thaän,
Laéng nghe lôøi daïy naøy.
223. Do vaäy caùc sanh linh,
Taát caû haõy chuù
taâm,
Khôûi leân loøng töø
maãn,
Ñoái vôùi moïi loaøi,
ngöôøi.
Ban ngaøy vaø ban ñeâm,
Hoï ñem vaät cuùng döôøng,
Do vaäy khoâng phoùng daät,
Haõy giuùp hoä trì
hoï.
224. Phaøm coù taøi saûn
gì,
Ñôøi naøy hay ñôøi
sau,
Hay ôû taïi thieân giôùi,
Coù chaâu baùu thuø
thaéng,
Khoâng gì saùnh baèng
ñöôïc,
Vôùi Nhö Lai, Thieän Theä
Nhö vaäy, nôi Ñöùc
Phaät,
Laø chaâu baùu thuø
dieäu,
Mong vôùi söï thaät naøy,
Ñöôïc soáng chôn
haïnh phuùc.
225. Ñoaïn dieät vaø ly tham,
Baát töû vaø thuø dieäu,
Phaät Thích Ca Maâu-Ni,
Chöùng phaùp aáy trong
thieàn.
Khoâng gì saùnh baèng
ñöôïc,
Vôùi phaùp thuø dieäu aáy.
Nhö vaäy, nôi Chaùnh
phaùp,
Laø chaâu baùu thuø
dieäu,
Mong vôùi söï thaät naøy,
Ñöôïc soáng chôn
haïnh phuùc.
226. Phaät Theá Toân thuø thaéng,
Noùi leân lôøi taùn
thaùn,
Phaùp thieàn ñònh trong
saïch,
Lieân tuïc khoâng giaùn
ñoaïn,
Khoâng gì saùnh baèng
ñöôïc,
Phaùp thieàn vi dieäu aáy,
Nhö vaäy, nôi Chaùnh
phaùp,
Laø chaâu baùu thuø
dieäu
Mong vôùi söï thaät naøy,
Ñöôïc soáng chôn
haïnh phuùc.
227. Taùm vò boán ñoâi
naøy,
Ñöôïc baäc thieän taùn
thaùn,
Chuùng ñeä töû Thieän Theä,
Xöùng ñaùng ñöôïc
cuùng döôøng.
Boá thí caùc vò
aáy,
Ñöôïc keát quaû to lôùn.
Nhö vaäy, nôi Taêng chuùng,
Laø chaâu baùu thuø
dieäu.
Mong vôùi söï thaät naøy,
Ñöôïc soáng chôn
haïnh phuùc.
228. Caùc vò loøng ít
duïc,
Vôùi yù thaät kieân trì,
Kheùo lieân heä maät thieát,
Lôøi daïy Gotama!.
Hoï ñaït ñöôïc
quaû vò,
Hoï theå nhaäp baát töû,
Hoï chöùng ñaéc deã
daøng,
Höôûng thoï söï tòch
tònh,
Nhö vaäy, nôi taêng chuùng,
Laø chaâu baùu thuø
dieäu,
Mong vôùi söï thaät naøy,
Ñöôïc soáng chôn
haïnh phuùc.
229. Nhö vaäy coät truï
ñaù,
Kheùo y töïa loøng ñaát,
Daàu coù gioù boán
phöông,
Cuõng khoâng theå dao ñoäng,
Ta noùi baäc chôn nhaân,
Gioáng nhö ví duï
naøy.
Vò theà nhaäp vôùi tueä,
Thaáy ñöôïc nhöõng
Thaùnh ñeá,
Nhö vaäy, nôi Taêng chuùng,
Laø chaâu baùu thuø
dieäu.
Mong vôùi söï thaät naøy,
Ñöôïc soáng chôn
haïnh phuùc.
230. Nhöõng vò kheùo giaûi
thích,
Nhöõng söï thaät Thaùnh
ñeá,
Nhöõng vò kheùo thuyeát giaûng,
Vôùi trí tueä thaâm saâu,
Daàu hoï coù heát söùc,
Phoùng daät khoâng töï
cheá,
Hoï cuõng khoâng ñeán noãi,
Sanh höõu laàn thöù taùm.
Nhö vaäy, nôi Taêng chuùng,
Laø chaâu baùu thuø
dieäu.
Mong vôùi söï thaät naøy,
Ñöôïc soáng chôn
haïnh phuùc.
231. Vò aáy nhôø ñaày
ñuû,
Vôùi chaùnh kieán saùng suoát,
Do vaäy, coù ba phaùp,
Ñöôïc hoaøn toaøn
töø boû.
Thaân kieán vaø nghi hoaëc,
Giôùi caám thuû cuõng
khoâng;
Ñoái vôùi boán ñoïa
xöù,
Hoaøn toaøn ñöôïc
giaûi thoaùt;
Vò aáy khoâng theå laøm,
Saùu ñieàu aùc caên
baûn.
Nhö vaäy, nôi Taêng chuùng,
Laø chaâu baùu thuø
dieäu.
Mong vôùi söï thaät naøy,
Ñöôïc soáng chôn
haïnh phuùc.
232. Daàu vò aáy coù
laøm
Ñieàu aùc gì ñi
nöõa,
Vôùi thaân hay vôùi lôøi,
Keå caû vôùi taâm yù,
Vò aáy khoâng coù
theå
Che ñaäy vieäc laøm aáy,
Vò aáy ñöôïc noùi
raèng,
Khoâng theå thaáy aùc ñaïo.
Nhö vaäy, nôi Taêng chuùng,
Laø chaâu baùu thuø
dieäu.
Mong vôùi söï thaät naøy,
Ñöôïc soáng chôn
haïnh phuùc.
233. Ñeïp laø nhöõng
caây röøng
Coù boâng hoa ñaàu
ngoïn,
Trong thaùng ba noùng böuøc,
Nhöõng ngaøy haï ñaàu
tieân,
Phaùp thuø thaéng thuyeát
giaûng,
Ñöôïc ví duï
nhö vaäy,
Phaùp ñöa ñeán Nieát-baøn,
Phaùp haïnh phuùc toái
thöôïng.
Nhö vaäy, nôi Ñöùc
Phaät,
Laø chaâu baùu thuø
dieäu
Mong vôùi söï thaät naøy,
Ñöôïc soáng chôn
haïnh phuùc.
234. Cao thöôïng, bieát cao thöôïng,
Cho, ñem laïi cao thöôïng,
Baäc voâ thöôïng thuyeát
giaûng,
Phaùp cao thöôïng thuø
thaéng.
Nhö vaäy, nôi ñöùc
Phaät,
Laø chaâu baùu thuø
dieäu.
Mong vôùi söï thaät naøy,
Ñöôïc soáng chôn
haïnh phuùc.
235. Nghieäp cuõ ñaõ ñoaïn
taän,
Nghieäp môùi khoâng taïo neân,
Vôùi taâm tö töø boû,
Trong sanh höõu töông lai.
Caùc hoät gioáng ñoaïn
taän,
Öôùc muoán khoâng taêng
tröôûng,
Baäc trí chöùng Nieát-baøn,
Ví nhö ngoïn ñeøn
naøy.
Nhö vaäy, nôi Taêng chuùng,
Laø chaâu baùu thuø
dieäu.
Mong vôùi söï thaät naøy,
Ñöôïc soáng chôn
haïnh phuùc.
236. Phaøm ôû taïi ñôøi
naøy,
Coù sanh linh tuï hoäi,
Hoaëc treân coõi ñaát
naøy,
Hoaëc chính giöõa hö
khoâng,
Haõy ñaûnh leã ñöùc
Phaät,
Ñaõ nhö thöïc ñeán
ñaây,
Ñöôïc loaøi Trôøi,
loaøi Ngöôøi,
Ñaûnh leã vaø cuùng
döôøng.
Mong raèng vôùi haïnh naøy,
Moïi loaøi ñöôïc haïnh
phuùc.
237. Phaøm ôû taïi nôi
naøy,
Coù sanh linh tuï hoäi,
Hoaëc treân coõi ñaát
naøy,
Hoaëc chính giöõa hö
khoâng.
Haõy ñaûnh leã Chaùnh
phaùp,
Ñaõ nhö thöïc ñeán
ñaây,
Ñöôïc loaøi Trôøi,
loaøi Ngöôøi,
Ñaûnh leã vaø cuùng
döôøng.
Mong raèng vôùi haïnh naøy,
Moïi loaøi ñöôïc haïnh
phuùc.
238. Phaøm ôû taïi nôi
naøy,
Coù sanh linh tuï hoäi,
Hoaëc treân coõi ñaát
naøy,
Hoaëc chính giöõa hö
khoâng.
Haõy ñaûnh leã chuùng
Taêng
Ñaõ nhö thöïc ñeán
ñaây,
Ñöôïc loaøi Trôøi,
loaøi Ngöôøi,
Ñaûnh leã vaø cuùng
döôøng.
Mong raèng vôùi haïnh naøy,
Moïi loaøi ñöôïc haïnh
phuùc.
(II) Kinh Hoâi Thoái (Amagandha)
(Sn 42)
Baø-la-moân:
239. Caùc baäc Thieän chôn
chaùnh,
AÊn haït gioáng caây thuoác,
AÊn ñaäu ñuõa, ñaäu
röøng,
AÊn laù, aên reã caây,
AÊn traùi caùc daây leo,
Nhaän ñöôïc thaät
ñuùng phaùp.
Vò aáy khoâng noùi
laùo,
Vì caùc duïc thuùc
ñaåy.
240. OÂi ngaøi Kassapa,
Ai aên caùc moùn aên,
Do ngöôøi khaùc boá
thí,
Kheùo laøm, kheùo chöng
doïn,
Trong saïch vaø thuø thaéng;
AÊn luùa gaïo thôm ngon.
Ai aên uoáng nhö vaäy
Laø aên thòt hoâi thoái.
241. Naøy baø con Phaïm thieân,
Chính Ngaøi tuyeân boá
raèng:
Ta khoâng aên ñoà
thoái,
Ñeå nuoâi soáng thaân
Ta.
Nhöng Ngaøi aên moùn
aên
Baèng luùa gaïo thôm
ngon,
AÊn thòt caùc loaøi chim,
Naáu aên thaät kheùo
leùo
Ta hoûi Kassapa:
Y Ù nghóa söï kieän naøy,
Ngaøi ñònh nghóa
theá naøo,
Laø aên ñoà hoâi
thoái?
Ñöùc Phaät Kassapa:
242. Saùt sanh vaø haønh
hình,
Ñaû thöông vaø
baét troùi,
Troäm caép vaø noùi
laùo,
Man traù vaø löøa ñaûo,
Giaû boä keû hoïc thöùc,
Ñi laïi vôùi vôï ngöôøi,
Ñaây laø ñoà
aên thoái,
AÊn thòt khoâng phaûi thoái.
243. ÔÛ ñôøi, caùc haïng
ngöôøi,
Khoâng cheá ngöï loøng duïc,
Ñam meâ caùc vò ngon,
Lieân heä ñeán baát tònh,
Theo chuû nghóa hö voâ,
Baát chaùnh khoù höôùng
daãn,
Ñaây laø aên ñoà
thoái,
AÊn thòt khoâng phaûi thoái.
244. Ai thoâ baïo, daõ man,
Sau löng noùi gieøm pha,
Phaûn baïn khoâng töø
bi,
Laïi coáng cao ngaïo maïn,
Taùnh khoâng coù boá
thí,
Khoâng cho ai vaät gì,
Ñaây laø aên ñoà
thoái,
AÊn thòt khoâng phaûi thoái,
245. Phaãn noä vaø kieâu
maïn,
Cöùng ñaàu vaø choáng
ñoái
Man traù vaø taät ñoá,
Noùi voâ ích, hueânh
hoang,
Kieâu maïn vaø quaù
maïn,
Thaân maät vôùi keû aùc,
Ñaây laø aên ñoà
thoái,
AÊn thòt khoâng phaûi thoái,
246. AÙc gioùi, nôï khoâng
traû,
Laøm ngöôøi ñieåm chæ
vieân,
Laøm nhöõng ngheà doái traù,
ÔÛ ñaây, keû giaû vôø,
ÔÛ ñaây ngöôøi baàn
tieän,
Nhöõng ngöôøi laøm aùc
nghieäp,
Ñaây laø aên ñoà
thoái,
AÊn thòt khoâng phaûi thoái.
247. ÔÛ ñôøi ñoái höõu
tình,
Ngöôøi khoâng bieát kieàm cheá,
Laáy cöôùp sôû höõu
ngöôøi,
Chuù taâm laøm haïi
ngöôøi,
AÙc giôùi vaø taøn
nhaãn
AÙc ngöõ, thieáu leã ñoä,
Ñaây laø aên ñoà
thoái,
AÊn thòt khoâng phaûi thoái,
248. Haïng tham oâ, thuø nghòch,
Tìm caùch ñeå gieát haïi,
Luoân luoân höôùng veà
aùc,
Sau cheát sanh toái taêm,
Chuùng sanh aáy rôi vaøo,
Ñòa nguïc ñaàu
xuoáng tröôùc.
Ñaây laø aên ñoà
thoái,
AÊn thòt khoâng phaûi thoái,
249. Khoâng phaûi do caù thòt,
Cuøng caùc loaïi nhòn
aên,
Khoâng phaûi do loõa theå,
Ñaàu troïc vaø beän toùc,
Khoâng do tro treùt mình,
Maëc da thuù khoâ cöùng,
Khoâng phaûi do saên soùc,
Nuoâi döôõng löûa teá töï,
Khoâng do nhieàu khoå haïnh,
Ñeå ñöôïc chöùng
baát töû,
Khoâng buøa chuù teá töï,
Caùc teá ñaøn thôøi
tieát,
Laøm con ngöôøi trong saïch,
Neáu nghi hoaëc chöa ñoaïn.
250. Do soáng hoä trì caên,
Vôùi caùc caên nhieáp phuïc,
Vöõng truù treân Chaùnh
phaùp,
Thích chaân tröïc, hieàn
hoøa,
Vöôït khoûi caùc tham
aùi,
Ñoaïn taän moïi khoå ñaâu,
Baäc trí khoâng nhieãm
dính,
Ñieàu ñöôïc thaáy,
ñöôïc nghe.
251. Nhieàu laàn, Theá Toân thuyeát,
Y Ù nghóa lôøi daïy naøy,
Baäc baùc hoïc keä chuù,
Thaâm hieåu yù nghóa aáy.
Baäc aån só noùi leân,
Vôùi nhöõng keä tuyeät dieäu,
Baäc khoâng aên ñoà
thoái,
Ñoäc laäp, khoù höôùng
daãn.
252. Nghe xong nhöõng lôøi daïy,
Lôøi Theá Toân kheùo noùi,
Chaám döùt aên ñoà
thoái,
Ñoaïn taän moïi khoå ñau,
Vò aáy ñaûnh leã
Phaät,
Vôùi taâm yù nhuùn nhöôøng,
Thænh caàu ñöôïc
cho phaùp,
Xuaát gia taïi nôi ñaây.
(III) Kinh Xaáu Hoå (Sn 45)
253. Ai môû mieäng tuyeân
boá:
Toâi laø baïn cuûa anh,
Sôû haønh vöôït xaáu
hoå,
Laïi khinh chaùn baïn mình,
Khoâng chòu khoù gaéng
laøm,
Coâng vieäc coù theå laøm.
Caàn bieát ngöôøi nhö
vaäy,
Khoâng phaûi baïn cuûa
toâi.
254. Ai ñoái vôùi baïn
höõu,
Chæ laøm vôùi lôøi noùi,
Lôøi noùi ñeïp, khaû
aùi,
Nhöng chæ lôøi noùi
suoâng,
Baäc trí bieát ngöôøi
aáy,
Ngöôøi chæ noùi, khoâng
laøm.
255. Ngöôøi luoân luoân
chuù yù,
Nghi ngôø söï thieáu soùt,
Tìm kieám caùc nhöôïc
ñieåm,
Ngöôøi aáy khoâng phaûi
baïn,
Vôùi ai coù theå naém,
Nhö con naèm treân ngöïc,
Ngöôøi aáy môùi thaät
baïn,
Khoâng bò ai chia ly.
256. Ai mong lôïi ích quaû,
Tu taäp caùc söï kieän,
Ñem laïi söï haân
hoan,
Tu taäp söï an laïc,
Ñem laïi thöôûng, taùn
thaùn,
Gaùnh traùch nhieäm laøm
ngöôøi.
257. Uoáng xong vò vieãn
ly,
Uoáng xong vò an tònh,
Khoâng sôï haõi, khoâng
aùc,
Höôûng vò ngoït, phaùp
hyû.
(IV) Kinh Ñieàm Laønh Lôùn (Kinh
Ñaïi Haïnh Phuùc - Mahamangala Sutta) (Sn 46)
Nhö vaày toâi nghe:
Moät thôøi Theá Toân truù taïi
Saøvatthi, ôû Jetavana, khu vöôøn oâng
Anaøthapindika. Roài moät Thieân nhaân,
khi ñeâm ñaõ gaàn maõn, vôùi dung
saéc thuø thaéng choùi saùng toaøn vuøng
Jetavana, ñi ñeán Theá Toân, sau khi ñeán
ñaûnh leã Theá Toân roài ñöùng
moät beân. Ñöùng moät beân, vò Thieân
nhaân aáy vôùi baøi keä baïch Theá Toân:
Thieân nhaân:
258. Nhieàu Thieân nhaân
vaø Ngöôøi,
Suy nghó ñeán ñieàm laønh,
Mong öôùc vaø ñôïi
chôø,
Moät neáp soáng an toaøn,
Xin Ngaøi haõy noùi leân
Veà ñieàm laønh toái thöôïng.
Theá Toân:
259. Khoâng thaân caän
keû ngu,
Nhöng gaàn guõi baäc
trí,
Ñaûnh leã ngöôøi
ñaùng leã
Laø ñieàm laønh toái
thöôïng.
260. ÔÛ truù xöù thích hôïp,
Coâng ñöùc tröôùc
ñaõ laøm,
Chaân chaùnh höôùng tuï
taâm,
Laø ñieàu laønh toái
thöôïng.
261. Hoïc nhieàu, ngheà nghieäp gioûi,
Kheùo huaán luyeän hoïc taäp,
Noùi nhöõng lôøi kheùo
noùi
Laø ñieàm laønh toái
thöôïng.
262. Hieáu döôõng meï vaø
cha,
Nuoâi döôõng vôï vaø
con,
Laøm ngheà khoâng raéc roái
Laø ñieàm laønh toái
thöôïng.
263. Boá thí, haønh ñuùng
phaùp,
Saên soùc caùc baø
con,
Laøm nghieäp khoâng loãi laàm
Laø ñieàm laønh toái
thöôïng.
264. Chaám döùt, töø boû
aùc,
Cheá ngöï ñam meâ röôïu,
Trong phaùp, khoâng phoùng
daät
Laø ñieàm laønh toái
thöôïng.
265. Kính leã vaø haï
mình,
Bieát ñuû vaø bieát ôn,
Ñuùng thôøi, nghe Chaùnh
phaùp
Laø ñieàm laønh toái
thöôïng.
266. Nhaãn nhuïc, lôøi hoøa
nhaõ,
Yeát kieán caùc Sa-moân,
Ñuùng thôøi, ñaøm
luaän phaùp,
Laø ñieàm laønh toái
thöôïng.
267. Khaéc khoå vaø Phaïm
haïnh,
Thaáy ñöôïc lyù Thaùnh
ñeá,
Giaùc ngoä quaû Nieát baøn
Laø ñieàm laønh toái
thöôïng.
268. Khi xuùc chaïm vieäc ñôøi,
Taâm khoâng ñoäng, khoâng
saâu,
Khoâng ueá nhieãm, an oån
Laø ñieàm laønh toái
thöôïng.
269. Laøm söï vieäc nhö vaäy,
Khoâng choã naøo thaát baïi,
Khaép nôi ñöôïc
an toaøn,
Laø ñieàm laønh toái
thöôïng.
(V) Kinh Suøciloma (Sn 47)
Nhö vaày toâi nghe:
Moät thôøi Theá Toân truù taïi
Gayaø, ôû Tamkitamanca taïi truù xöù
cuûa Daï-xoa Suøciloma. Luùc baáy giôø,
Daï-xoa Khara, Daï-xoa Suøciloma ñi
qua Theá Toân khoâng bao xa. Daï-xoa Khara noùi
vôùi Daï-xoa Suøciloma: Ñaây laø
Sa-moân. Ñaây khoâng phaûi laø Sa-moân.
Ñaây laø Sa-moân hay laø Sa-moân giaû
hieäu. Roài Daï-xoa Suøciloma ñi ñeán
Theá Toân, sau khi ñeán coï xaùt thaân Theá Toân.
Theá Toân traùnh neù thaân cuûa mình,
roài Daï-xoa Suøciloma noùi vôùi Theá
Toân:
- Coù phaûi Sa-moân sôï ta?
- Naøy Hieàn giaû, Ta khoâng sôï
OÂng, nhöng xuùc phaïm vôùi OÂng laø
aùc.
- Naøy Sa-moân, ta seõ hoûi
Ngaøi, neáu Ngaøi khoâng traû lôøi cho ta, ta seõ
laøm cho taâm Ngaøi ñieân loaïn, hay
boùp naùt quaû tim cuûa Ngaøi, hay naém
chaân cuûa Ngaøi, ta seõ quaêng qua bôø beân
kia soâng Haèng.
- Naøy Hieàn giaû, Ta khoâng thaáy
moät ai trong theá giôùi chö Thieân, vôùi chö
Thieân, AÙc ma vaø Phaïm Thieân, trong quaàn
chuùng Sa-moân, Baø-la-moân vôùi chö Thieân
vaø loaøi Ngöôøi, laïi coù theå laøm
cho taâm Ta ñieân loaïn hay boùp naùt
quaû tim cuûa Ta, hay naém chaân cuûa Ta, seõ
quaêng Ta qua bôø beân kia soâng Haèng. Tuy vaäy,
naøy Hieàn giaû, OÂng cöù hoûi Ta nhö yù
OÂng muoán.
Roài Daï-xoa Suøciloma vôùi
caâu keä noùi vôùi Theá Toân:
Suøciloma:
270. Töø nhöõng nguyeân
nhaân naøo,
Tham vaø saân khôûi leân?
Khoâng öa thích, öa
thích,
Sôï haõi töø ñaâu
sanh?
Töø ñaâu ñöôïc
sanh khôûi,
Caùc suy taàm cuûa yù,
Nhö ñöùa treû ñoäc
aùc,
Thaû cho con quaï bay?
Theá Toân:
271. Töø nhöõng nguyeân
nhaân naøy,
Tham, saân ñöôïc khôûi
leân,
Khoâng öa thích, öa
thích,
Sôï haõi töø ñaây
sanh,
Töø ñaây ñöôïc
sanh khôûi,
Caùc suy taàm cuûa yù,
Nhö ñöùa treû ñoäc
aùc,
Thaû cho con quaï bay.
272. Söï hieän höõu cuûa ngaõ,
Chính do thaân aùi sanh,
Nhö caùc loaïi caây
baøng,
Do thaân caây baøng sanh.
Söï trieàn phöôïc caùc
duïc,
Thaät roäng lôùn voâ cuøng,
Nhö caây Maøluvaø,
Toûa roäng lan khaép röøng.
273. Haõy nghe! Naøy Daï-xoa,
Nhöõng ai ñöôïc roõ
bieát
Töø ñaâu, khieán sanh khôûi,
Hoï taåy saïch nhaân aáy.
Hoï vöôït qua doøng nöôùc,
Chaûy maïnh khoå vöôït
naøy,
Tröôùc chöa ñöôïc
vöôït qua,
Khoâng coøn coù taùi
sanh.
(VI) Kinh Haønh Chaùnh Phaùp
(Sn 49)
274. Phaùp haïnh vaø
Phaïm haïnh,
Ñöôïc goïi laø toái
thöôïng haïnh,
Neáu laø ngöôøi xuaát
gia,
Boû nhaø, soáng khoâng
nhaø.
275. Neáu baûn taùnh laém moàm,
Öa laøm haïi nhö thuù,
Ñôøi soáng aáy aùc
ñoäc,
Laøm ngaõ taêng buïi
traàn.
276. Tyû-kheo öa caõi nhau,
Bò voâ minh che ñaäy,
Khoâng bieát phaùp luaät daïy,
Phaùp do Phaät tuyeân thuyeát.
277. Bò voâ minh laõnh ñaïo,
Haïi baäc tu taäp ngaõ,
Khoâng bieát ñöôøng oâ
nhieãm,
Ñöa ñeán coõi ñòa
nguïc.
278. Vò Tyû-kheo nhö vaäy,
Rôi vaøo choã ñoïa xöù,
Ñi ñaàu thai choã naøy,
Ñeán ñaàu thai choã khaùc,
Ñi töø toái taêm
naøy,
Ñeán choã toái taêm khaùc.
Vò aáy sau khi cheát,
Rôi vaøo choã khoå ñau.
279. Nhö hoá phaân ñaày
traøn,
Sau nhieàu naêm chaát chöùa,
Cuõng vaäy, keû ueá nhieãm,
Thaät khoù loøng goät
saïch.
280. Hôõi naøy caùc Tyû-kheo,
Haõy bieát ngöôøi nhö
vaäy,
Heä luïy vôùi gia ñình,
AÙc duïc, aùc tö duy,
AÙc uy nghi cöû chi,
AÙc sôû haõnh, haønh
xöù.
281. Taát caû ñeàu ñoàng
tình,
Traùnh xa ngöoøi nhö
vaäy,
Haõy thoåi noù nhö buïi,
Haõy quaêng noù nhö
raùc.
282. Haõy ñuoåi keû
noùi nhieàu,
Keû Sa-moân giaû hieäu,
Sau khi ñuoåi aùc duïc,
AÙc uy nghi haønh xöù.
283. Haõy giöõ mình trong
saïch,
Chung soáng keû trong saïch,
Soáng thích ñaùng,
chaùnh nieäm,
Roài hoøa hôïp, saùng
suoát,
Haõy chaám döùt khoå
ñau.
(VII) Kinh Phaùp Baø-la-moân
(Sn 50)
Nhö vaày toâi nghe:
Moät thôøi Theá Toân truù ôû
Saøvatthi, taïi Jetavana, khu vöôøn oâng
Anaøthapindika. Roài nhieàu Baø-la-moân ñaïi
phuù ôû Kosala giaø yeáu, cao nieân, tröôûng
laõo, ñaõ ñeán tuoåi tröôûng thöôïng,
ñaõ gaàn maõn cuoäc ñôøi, ñi
ñeán Theá Toân, sau khi ñeán noùi leân vôùi
Theá Toân nhöõng lôøi chaøo ñoùn hoûi
thaêm. Sau khi noùi leân nhöõng lôøi chaøo
ñoùn hoûi thaêm thaân höõu, roài
ngoài xuoáng moät beân. Ngoài xuoáng moät
beân, caùc Baø-la-moân ñaïi phuù
aáy baïch Theá Toân:
- Thöa Toân giaû Gotama,
hieän nay coøn coù nhöõng Baø-la-moân naøo
ñöôïc thaáy laø theo phaùp Baø-la-moân
cuûa nhöõng Baø-la-moân thôøi xöa?
- Naøy caùc Baø-la-moân,
hieän nay khoâng coøn thaáy caùc Baø-la-moân
theo phaùp Baø-la-moân cuûa caùc Baø-la-moân
thôøi xöa?
- Laønh thay, Toân giaû Gotama
haõy noùi cho phaùp Baø-la-moân cuûa
caùc Baø-la-moân thôøi xöa. Neáu Toân giaû
Gotama khoâng thaáy gì phieàn phöùc.
- Vaäy naøy caùc Baø-la-moân,
haõy nghe vaø kheùo taùc yù. Ta seõ noùi.
- Thöa vaâng, Toân giaû.
Caùc Baø-la-moân ñaïi
phuù aáy vaâng ñaùp Theá Toân, Theá Toân
noùi nhö sau:
284. Caùc aån só thôøi
xöa,
Cheá ngöï, soáng khaéc khoå,
Boû naêm duïc tröôûng
döôõng,
Haønh lyù töôûng töï
ngaõ.
285. Phaïm chí, khoâng gia
suùc,
Khoâng vaøng baïc luùa
gaïo,
Hoïc hoûi laø taøi saûn,
Hoï che chôû hoä trì,
Kho taøng toái thöôïng
aáy.
286. Ñoà aên ñöôïc
söûa soaïn,
Ñöôïc ñaët taïi
ngöôõng cöûa,
Vôùi loøng tin, hoï soaïn
Ñeå cuùng baäc Thaùnh
caàu.
287. Vôùi vaûi maëc nhieàu maøu,
Vôùi giöôøng naèm truù
xöù,
Töø quoác ñoä giaøu
coù,
Hoï ñaûnh leã Phaïm
chí.
288. Khoâng bò ai xaâm phaïm
Laø Phaïm chí thôøi
aáy,
Khoâng bò ai chieán haïi,
Hoï ñöôïc phaùp che chôû,
Khoâng ai ngaên chaän hoï,
Taïi ngöôõng cöûa gia
ñình.
289. Töø treû ñeán boán
taùm,
Caùc Phaïm chí thôøi
xöa,
Hoï soáng haønh Phaïm haïnh,
Taàm caàu minh vaø haïnh.
290. Caùc vò Baø-la-moân,
Khoâng ñeán giai caáp khaùc,
Khoâng mua ngöôøi laøm
vôï,
Chung soáng trong tình thöông,
Hoï ñi ñeán vôùi nhau,
Trong nieàm hoan hyû chung.
291. Ngoaïi tröø thôøi gian
aáy,
Thôøi coù theå thuï thai,
Laø ngöôøi Baø-la-moân,
Khoâng ñi ñeán giao caáu.
292. Hoï taùn thaùn Phaïm
haïnh,
Giôùi, hoïc thöùc, nhu hoøa,
Khaéc khoå vaø hoøa nhaõ,
Baát haïi vaø nhaãn
nhuïc.
293. Vò toái thaéng trong
hoï,
Laø Phaïm thieân, noå
löïc,
Vò aáy khoâng giao hôïp,
Cho ñeán trong côn moäng.
294. ÔÛ ñôøi, baäc coù
trí,
Hoïc theo haïnh vò aáy,
Hoï taùn thaùn Phaïm haïnh,
Giôùi ñöùc vaø nhaãn
nhuïc.
295. Hoï xin côm, saøng toïa,
Vaûi maëc, bô vaø daàu,
Thaâu nhieáp thaät ñuùng
phaùp,
Hoï toå chöùc teá töï,
Trong leã teá töï aáy,
Hoï khoâng gieát boø caùi.
296. Nhö meï vaø nhö cha,
Nhö anh, nhö baø con,
Boø laø baïn toái
thöôïng,
Töø chuùng, sanh ñöôïc
vò.
297. Boø cho aên, cho söùc,
Cho dung saéc, cho laïc
Bieát ñöôïc lôïi ích
naøy,
Hoï khoâng gieát haïi boø.
298. Hoï ñoan trang thaân lôùn,
Coù dung saéc, danh xöng,
Baûn taùnh laø nhieät tình,
Trong haønh thieän döùt aùc,
Hoï coøn soáng ôû ñôøi,
Daân chuùng höôûng an
laïc.
299. Giöõa hoï coù ñaûo
loän,
Hoï thaáy vaät nhoû nhen.
Thaáy huy hoaøng nhaø vua,
Thaáy trang söùc phuï nöõ.
300. Caùc coã xe kheùo laøm,
Thaéng vôùi ngöïa thuaàn
thuïc,
Trang hoaøng vôùi taám thaûm,
Nhieàu saéc laïi nhieàu maøu.
Caùc truù xöù phoøng
oác,
Kheùo chia, kheùo ngaên
caùch.
301. Ñaøn baø maäp
vaây quanh,
Chuùng ngöôøi ñeïp
haàu haï,
Baø-la-moân tham ñaém,
Taøi saûn lôùn cuûa ngöôøi.
302. Ñoïc caùc baøi keä tuïng,
Hoï ñeán Okkaøla,
Ngaøi ñöôïc taøi
saûn lôùn,
Ngaøi ñöôïc luùa
gaïo nhieàu.
Haõy thieát laäp teá ñaøn,
Vì taøi saûn ngaøi
lôùn,
Haõy thieát laäp teá ñaøn,
Vì tieàn baïc ngaøi lôùn.
303. Roài vua, baäc laõnh
tuï,
Vöông chuû caùc xa binh,
Ñöôïc caùc Baø-la-moân
Nhieáp phuïc vaø caûm hoùa,
Toå chöùc caùc teá ñaøn,
Veà ngöïa vaø veà ngöôøi,
Quaêng con neâm, nöôùc
thaùnh,
Vôùi caùc cöûa then caøi.
Leã teá ñaøn naøy
xong,
Hoï cho caùc Phaïm chí,
Raát nhieàu loaïi taøi saûn.
304. Boø, giöôøng naèm,
aùo maëc,
Nöõ nhaân trang söùc ñeïp,
Caùc coã xe kheùo laøm,
Thaéng vôùi ngöïa thuaàn
thuïc,
Trang hoaøng vôùi taám thaûm,
Nhieàu saéc laïi nhieàu maøu.
305. Caùc truù xöù ñeïp
ñeõ,
Kheùo chia, kheùo ngaên
caùch,
Ñaày caùc loaïi luùa
gaïo,
Hoï cho caùc Phaïm chí,
Raát nhieàu laø taøi saûn.
306. ÔÛ ñaây, ñöôïc
taøi saûn,
Phaïm chí thích caát
chöùa,
Loøng duïc chuùng thoûa
maõn,
Khaùt aùi caøng taêng
tröôûng,
Hoï laïi ñoïc keä tuïng,
Hoï ñeán Okkaøka.
307. Nhö nöôùc, ñaát
vaø vaøng,
Taøi saûn vaø luùa
gaïo,
Cuõng vaäy laø caùc
boø,
Ñoái vôùi caùc loaøi,
ngöôøi.
Chuùng laø nhöõng vaät
duïng,
Caàn thieát cho höõu tình.
Haõy thieát laäp teá ñaøn,
Vì taøi saûn ngaøi
lôùn,
Haõy thieát laäp teá ñaøn,
Vì tieàn baïc ngaøi lôùn?
308. Roài vua, baäc laõnh
tuï,
Vöông chuû caùc xa binh,
Ñöôïc caùc Baø-la-moân,
Nhieáp phuïc vaø caûm hoùa,
Toå chöùc caùc teá ñaøn,
Traêm ngaøn boø bò
gieát
309. Khoâng phaûi vôùi baøn
chaân,
Cuõng khoâng phaûi vôùi
söøng.
Con boø haïi moät ai,
Chuùng ñöôïc kheùo
nhieáp phuïc
Nhö con deâ, con cöøu,
Chuùng cho nhieàu gheø söõa,
Tuy vaäy, vua ra leänh,
Naém söøng baét laáy
chuùng,
Gieát chuùng baèng dao göôm.
310. Roài chö Thieân, Toå
tieân,
Ñeá Thích, A-tu-la,
Vôùi caùc haøng Daï-xoa,
Ñoàng thanh cuøng la lôùn,
Nhö vaäy laø phi phaùp,
Khi göôm gieát haïi boø.
311. Tröôùc ñaõ coù
ba beänh,
Duïc, aên khoâng ñuû
giaø,
Do gieát haïi muoân thuù,
Chuùng leân ñeán chín
taùm.
312. Tröôïng phaït phi phaùp
naøy,
Töø xöa truyeàn ñeán nay,
Vaät voâ toäi bò gieát,
Coøn ngöôøi leã teá ñaøn,
Thoái thaát khoûi Chaùnh
phaùp,
313. Vaäy tuøy phaùp coå
naøy,
Bò baäc trí khieån traùch,
Choã naøo leã teá ñaøn,
Nhö vaäy, ñöôïc
xem thaáy,
Quaàn chuùng lieàn chæ
trích,
Caùc vò leã teá ñaøn.
314. Nhö vaäy, phaùp bò
hoaïi,
Haïng Thuû-ñaø, Pheä-xaù,
Bò phaân ly chia reõ,
Caùc haïng Saùt-ñeá-lî
Bò chia naêm, cheû baûy
Coøn vôï khinh reõ choàng.
315. Caùc Saùt-ly hoaøng
toäc,
Caùc baø con Phaïm thieân,
Cuøng vôùi haïng ngöôøi
khaùc,
Ñöôïc gia toäc che chôû,
Hoï boû queân sanh chuûng,
Hoï rôi vaøo caùc duïc.
Khi nghe noùi vaäy, caùc Baø-la-moân
ñaïi phuù aáy baïch Theá Toân;
- Thaät vi dieäu thay, Toân giaû
Gotama! Thaät vi dieäu thay, Toân giaû Gotama!
Thöa Toân giaû Gotama, nhö ngöôøi döïng
ñöùng laïi nhöõng gì bò quaêng
ngaõ xuoáng, trình baøy roõ nhöõng
gì bò che kín chæ ñöôøng cho
keû bò laïc höôùng, hay ñem ñeøn
saùng vaøo trong boùng toái ñeã nhöõng
ai coù maét coù theå nhìn thaáy saéc.
Cuõng vaäy, Phaùp ñöôïc Toân giaû
Gotama vôùi nhieàu phaùp moân trình baøy
giaûi thích. Chuùng con xin quy y Toân giaû Gotama
quy y Phaùp, quy y chuùng Tyû-kheo. Mong Toân giaû
Gotama nhaän chuùng con laøm ñeä töû
cö só, töø nay cho ñeán maïng chung, chuùng
con troïn ñôøi quy ngöôõng.
(VIII) Kinh Chieác Thuyeàn (Sn 55)
316. Töø vò naøo
moät ngöôøi,
Roõ bieát ñöôïc Chaùnh
phaùp,
Haõy ñaûnh leã vò
aáy,
Nhö chö Thieân, Inda,
Vò aáy ñöôïc ñaûnh
leã,
Taâm tö sanh hoan hyû,
Nghe nhieàu, hoïc hoûi nhieàu,
Thuyeát trình chôn dieäu phaùp.
317. Vò saùng suoát chuù
taâm,
Suy tö vaø quaùn saùt
Thöïc haønh phaùp tuyø
phaùp,
Trôû thaønh vò hieåu bieát,
Thoâng minh vaø thaän troïng,
Khoâng phoùng daät, vò
aáy,
Theo göông vò nhö vaäy.
318. Ai phuïc vuï keû ngu,
Ngu si, taâm beù nhoû,
Muïc ñích chöa ñaït
ñöôïc,
Laïi ganh tò taät ñoá,
Chính ôû ñaây Chaùnh
phaùp,
Khoâng phaùt trieån tu taäp,
Chöa vöôït thoaùt nghi
hoaëc,
Ngöôøi aáy bò töû
vong.
319. Nhö ngöôøi nhaûy xuoáng
soâng,
Doøng soâng nöôùc ngaäp
traøn,
Nöôùc soâng, nhôùp ñuïc
ngaàu,
Doøng nöôùc chaûy nhanh
maïnh
Ngöôøi aáy bò loâi
cuoán,
Theo doøng nöôùc troâi
ñi,
Laøm sao noù coù theå,
Giuùp ngöôøi khaùc vöôït
doøng.
320. Cuõng vaäy, vôùi ngöôøi
naøo,
Phaùp khoâng ñöôïc
tu taäp,
Khoâng quaùn saùt yù nghóa,
Cuûa nhöõng vò nghe nhieàu,
Töï mình khoâng roõ
bieát,
Nghi hoaëc chöa vöôït qua,
Laøm sao noù coù theå,
Giuùp ngöôøi khaùc thieàn
ñònh.
321. Nhö ngöôøi ñöôïc
leo leân,
Chieác thuyeàn maïnh vöõng chaéc,
Ñöôïc trang bò ñaày
ñuû,
Maùi cheøo vaø tay laùi;
Ngöôøi nhö vaäy ôû
ñaây,
Giuùp nhieàu ngöôøi ngöôïc
doøng,
Roõ bieát nhöõng phöông
tieän,
Thieän xaûo vaø saùng suoát.
322. Nhö vaäy, baäc saùng
suoát,
Luoân luoân töï tu taäp,
Baäc nghe nhieàu hieåu nhieàu,
Khoâng coøn bò dao ñoäng,
Vò aáy giuùp ñôõ
ñöôïc,
Caùc ngöôøi khaùc tu
thieàn,
Laøm khôûi leân nguyeân
nhaân,
Tha thieát muoán nghe phaùp.
323. Do vaäy, haõy thaân caän,
Baäc chaân nhaân hieàn só,
Baäc saùng suoát, coù
trí,
Baäc nghe nhieàu hoïc nhieàu.
Sau khi bieát muïc ñích,
Coá gaéng kheùo haønh
trì,
Roõ bieát ñöôïc Chaùnh
phaùp,
Vò aáy ñöôïc an
laïc.
(IX) Kinh Theá Naøo laø Giôùi
(Sn 56)
324. Theá naøo laø giôùi
ñöùc?
Theá naøo laø chaùnh haïnh?
Caàn phaûi laøm taêng
tröôûng.
Thaân khaåu yù nghieäp naøo?
Ñeå ngöôøi chaùnh nhaäp
cuoäc,
Ñaït ñöôïc ñích
toái thöôïng?
325. Kính leã baäc tröôûng
thöôïng,
Khoâng ganh tò moät ai,
Caàn phaûi bieát thôøi gian,
Ñeå yeát kieán Ñaïo sö,
Bieát ñöôïc ñuùng
thôøi khaéc,
Thuyeát giaûng baét ñaàu
giaûng,
Haõy caån thaän laéng
nghe,
Lôøi giaûng ñöôïc
kheùo noùi.
326. Haõy ñi ñeán ñuùng
thôøi,
Tröôùc maët vò Ñaïo
Sö,
Töø boû taùnh cöùng
ñaàu,
Vôùi thaùi ñoä khieâm
toán,
Haõy nhôù nghó aùc nieäm,
Haõy chôn chaùnh haønh
trì,
Muïc ñích vaø Chaùnh
phaùp,
Cheá ngöï vaø Phaïm haïnh
327. Vui thích trong Chaùnh Phaùp
Hoan hyû trong Chaùnh Phaùp,
An truù treân Chaùnh phaùp,
Bieát phaân tích Chaùnh
phaùp,
Sôû haønh khoâng laøm
gì,
Coù lôøi ueá nhieãm phaùp,
Chòu höôùng daãn laõnh
ñaïo,
Lôøi trung thöïc kheùo noùi.
328. Boû cöôøi ñuøa,
laém mieäng,
Khoùc than vaø saân haän,
Laøm nhöõng ñieàu man traù,
Löøa ñaûo, tham, kieâu
maïn,
Boàng boät vaø baïo
ngoân,
Cöùng raén vaø ñam
meâ,
Soáng töø boû taát
caû,
Ly say ñaém, kieân trì.
329. Thöùc tri ñöôïc
coát loõi,
Nhöõng lôøi ñöôc
kheùo noùi,
Ñöôc nghe kheùo thöùc
tri,
Coát loõi cuûa thieàn ñònh,
Vôùi con ngöôøi haáp taáp,
Laïi phoùng daät buoâng
lung,
Trí tueä, ñeàu ñöôïc
nghe,
Khoâng coù theå taêng tröôûng.
330. An vui thích Chaùnh phaùp,
Do baäc Thaùnh tuyeân thuyeát,
Hoï trôû thaønh voâ thöôïng,
Veà lôøi yù vaø nghieäp,
Hoï an tònh nhu hoøa,
An truù treân thieàn ñònh,
Chöùng ñaït ñöôïc
coát loõi,
Phaùp ñöôïc nghe, trí
tueä.
(X) Kinh Ñöùng Daäy (Sn 57)
331. Haõy ñöùng
daäy, ngoài daäy,
Vôùi ngöôøi moäng ích
gì?
Keû beänh nguû laøm gì?
Khi muõi teân phieàn luïy.
332. Haõy ñöùng daäy,
ngoài daäy,
Haõy kieân trì hoïc taäp,
Ñaït cho ñöôïc
an tònh,
Ñöøng ñeå cho thaàn
cheát,
Bieát OÂng laø phoùng daät,
Meâ hoaëc, chinh phuïc OÂng.
333. Chö Thieân vaø loaøi
Ngöôøi,
Soáng y chæ taàm caàu,
Haõy vöôït aùi duïc
naøy,
Chôù ñeå thôøi khaéc qua,
Khi thôøi khaéc ñaõ
qua,
Bò saàu khoå ñòa
nguï.
334. Phoùng daät laø buïi
nhô,
Buïi do phoùng daät khôûi,
Vôùi minh, khoâng phoùng daät,
Töï mình ruùt muõi
teân
(XI) Kinh Raøhula (Sn 58)
Theá Toân:
335. Thöôøng chung soáng
ngöôøi hieàn,
Thaày coù khinh mieät khoâng?
Ngöôøi caàm ñuoác
loaøi Ngöôøi,
Ñöôïc thaày toân
troïng khoâng?
Raøhula:
336. Thöôøng chung soáng
ngöôøi hieàn,
Con khoâng coù khinh mieät.
Ngöôøi caàm ñuoác
loaøi Ngöôøi,
Thöôøng ñöôïc con
toân troïng.
Theá Toân:
337. Boû naêm duïc
tröôûng döôõng,
Khaû aùi vaø ñeïp
yù,
Vôùi loøng tin xuaát gia,
Haõy trôû thaønh con ngöôøi,
Laøm chaám döùt khoå
ñau.
338. Thaân caän vôùi baïn
laønh,
Soáng truù xöù xa vaéng,
Vieãn ly khoâng oàn aøo,
Haõy tieát ñoä aên uoáng
339. Y aùo, ñoà khaát
thöïc,
Vaät duïng vaø saøng
toïa,
Chôù coù tham aùi chuùng,
Chôù trôû lui ñôøi naøy.
330. Cheá ngöï trong giôùi boån,
Phoøng hoä trong naêm caên,
Haõy tu taäp nieäm thaân,
Soáng vôùi nhieàu nhaøm chaùn.
341. Haõy töø boû tònh
töôùng,
Heä luïy vôùi tham aùi,
Tu taäp taâm baát tònh,
Nhaát taâm, kheùo ñònh
tính.
342. Haõy tu taäp voâ töôùng,
Boû ñi, maïn tuøy
mieân,
Do nhieáp phuïc kieâu maïn,
Ngöôøi seõ soáng an tònh.
Nhö vaäy, Theá Toân thöôøng
giaùo giôùi Toân giaû Raøhula vôùi
nhöõng baøi keä naøy.
(XII) Kinh Vangìsa (Sn 59)
Nhö vaày toâi nghe:
Moät thôøi Theá toân soáng
ôø Alavi, taïi ñieän Aggaølava. Luùc
baáy giôø, giaùo sö thoï sö cuûa Toân
giaû Vangìsa, teân laø Nigrodhakappa
taïi ñieän Aggalava, meänh chung khoâng bao laâu.
Roài Toân giaû Vangìsa, trong khi thieàn ñònh
ñoäc cö, tö töôûng sau ñaây ñöôïc
khôûi leân: "Khoâng bieát baäc giaùo thoï sö
cuûa ta coù hoaøn toaøn nhaäp Nieát-baøn
hay khoâng hoaøn toaøn nhaäp Nieát-baøn?". Roài
Toân giaû Vangìsa vaøo buoåi chieàu, töø
thieàn tònh ñöùng daäy, ñi ñeán Theá
Toân, sau khi ñeán ñaûnh leã Theá Toân,
roài ngoài xuoáng moät beân. Ngoài xuoáng
moät beân, Toân giaû Vangìsa baïch
Theá Toân:
- ÔÛ ñaây, baïch Theá Toân,
trong khi Thieàn tònh ñoäc cö, con khôûi leân
tö töôûng nhö sau: "Khoâng bieát baäc giaùo
thoï sö cuûa con coù hoaøn toaøn nhaäp
Nieát Baøn hay khoânng, hoaøn toaøn nhaäp Nieát-baøn?"
Roài Toân giaû Vangìsa,
töø choã ngoài ñöùng daäy, ñaép
y vaøo moät beân vai, chaáp tay vaùi chaøo
Theá Toân vaø vôùi baøi keä, noùi leân vôùi
Theá Toân:
Vangìsa:
343. Con hoûi baäc Ñaïo
Sö,
Baäc trí tueä toái thöôïng,
Ai chaët ñöùt nghi hoaëc,
Ngay trong ñôøi hieän taïi?
Taïi Aggaølava,
Tyû-kheo ñaõ meänh chung,
Coù danh voïng danh xöng,
Nhaäp Nieát baøn tòch tònh.
344. Nigrodhakappa,
Chính laø teân vò
aáy,
Chính Theá Toân ñaët
teân,
Cho vò Phaïm chí aáy,
Vò aáy ñaûnh leã
Ngaøi,
Soáng taàm caàu giaûi
thoaùt,
Tinh caàn vaø tinh taán,
Kieân coá thaáy Chaùnh
Phaùp.
345. Baïch Thích Ca, chuùng
con
Ñeä töû Ngaøi, taát
caû
Chuùng con ñeàu muoán bieát
Baäc Phaùp nhaõn bieán tri,
An truù taïi chuùng con,
Saün saøng ñeå ñöôïc
nghe,
Ngaøi Ñaïo sö chuùng
con,
Ngaøi laø baäc Voâ
thöôïng.
346. Haõy ñoaïn nghi chuùng
con,
Cho con bieát vò aáy,
Ñaõ ñöôïc tòch
tònh chöa
Baäc trí tueä roäng lôùn,
Haõy noùi giöõa chuùng
con,
Baäc coù maët cuøng khaép,
Nhö Thieân chuû Ñeá
Thích,
Laõnh ñaïo ngaøn
chö Thieân.
347. Phaøm nhöõng coät guùt
gì,
ÔÛ ñaây, ñöôøng
si aùm,
Döï phaàn vôùi voâ trí,
Truù xöù cho nghi hoaëc;
Gaëp ñöôïc ñöùc
Nhö Lai,
Hoï ñeàu khoâng coøn nöõa.
Maét naøy maét toái
thaéng,
Giöõa caëp maét loaøi
Ngöôøi.
348. Neáu khoâng coù ngöôøi
naøo,
Ñoaïn tröø caùc phieàn
naõo,
Nhö gioù thoåi tieâu tan
Caùc taàng maây döôùi
thaáp,
Maøn ñen töùc bao truøm,
Taát caû toaøn theá giôùi,
Nhöõng baäc coù haøo
quang,
Khoâng coù theå choùi saùng.
349. Baäc trí laø nhöõng
vò
Taïo ra nhöõng aùnh saùng,
Con xem Ngaøi nhö vaäy.
OÂi! Baäc trí saùng
suoát,
Chuùng con ñeàu cuøng ñeán,
Baäc tu haønh thieàn quaùn,
Giöõa hoäi chuùng, chuùng
con,
Haõy noùi veà Kappa!
350. Haõy gaáp phaùt tieáng
leân,
Tieáng aâm thanh vi dieäu,
Nhö con chim thieân nga,
Giöông coå leân ñeå
hoùt,
Phaùt aâm töøng tieáng moät,
Vôùi gioïng kheùo ngaân nga,
Taát caû baïn chuùng
con,
Tröïc taâm nghe lôøi Ngaøi.
351. Vò ñoaïn taän
sanh töû,
Khoâng coøn chuùt dö
taøn,
Vò taåy saïch phieàn naõo,
Con caàu Ngaøi thuyeát phaùp,
Keû phaøm phu khoâng theå
Laøm theo ñieàu noù muoán.
Baäc Nhö Lai laøm ñöôïc,
Ñieàu ñöôïc öôùc
ñònh laøm,
352. Caâu traû lôøi cuûa
Ngaøi
Thaät ñaày ñuû
troïn veïn,
Ñöôïc chôn chaùnh
naém giöõ,
Baäc chaùnh tröïc trí
tueä.
Ñaây chaép tay cuoái
cuøng,
Con kheùo vaùi chaøo Ngaøi,
Chôù laøm con si aùm,
Baäc trí tueä toái cao.
353. Sau khi ñaõ ñöôïc
bieát
Thaùnh phaùp thöôïng
vaø haï,
Chôù laøm con si aùm,
Baäc tinh taán toái cao,
Nhö vaøo giöõa muøa
heø,
Noùng böùc khaùt khao nöôùc,
Chuùng con ngoùng troâng
lôøi,
Haõy mua söï hieåu bieát.
354. Kappa, soáng Phaïm haïnh,
Neáp soáng coù muïc ñích,
Phaûi chaêng soáng nhö
vaäy
Laø soáng khoâng uoång
phí?
Vò aáy chöùng tòch
tònh,
Hay coøn dö taøn laïi,
Ñöôïc giaûi thoaùt
theá naøo,
Haõy noùi chuùng con nghe!
Theá Toân:
355. Vò aáy treân
danh saéc,
Ñaõ ñoaïn taän
tham aùi,
Theá Toân ôû nôi ñaây
Ñaõ traû lôøi nhö
vaäy,
Vöôït qua ñöôïc giaø
cheát,
Khoâng coøn coù dö
taøn,
Theá Toân noùi nhö vaäy,
Baäc toái thaéng thöù
naêm.
Vangìsa:
356. Nghe vaäy, con tònh
tín,
Vôùi lôøi noùi cuûa Ngaøi,
Baäc aån só thöù baûy?
Vaø lôøi hoûi cuûa con.
Khoâng phaûi laø voâ
ích!
Vaø vò Baø-la-moân
Khoâng coù löøa doái
con.
357. Noùi gì thôøi laøm
vaäy,
Thaät xöùng ñeä töû
Phaät,
Chaët ñöùt löôùi
roäng chaéc
Cuûa thaàn cheát xaûo quyeät.
358. OÂi! Theá Toân, Kappa
Thaáy caên nguyeân chaáp
thuû,
Thaät söï ñaõ vöôït
qua
Theá löïc cuûa Ma vöông,
Theá löïc thaät khoù vöôït.
(XIII) Kinh Chaùnh xuaát gia (Sn
63)
Ngöôøi hoûi:
359. Toâi hoûi baäc
aån só,
Coù trí tueä roäng lôùn,
Ñaõ vöôït qua bôø
kia,
Tòch tònh, töï an truù.
Laøm sao moät Tyû-kheo,
Boû nhaø, boû caùc
duïc,
Laïi coù theå chôn chaùnh
Du haønh ôû treân ñôøi?
Theá Toân:
360. Ai nhoå leân ñieàm
laønh,
Nhö vaäy, Theá Toân ñaùp
Caùc sao baêng moäng mò,
Vaø caùc töôùng laønh
döõ,
Vò aáy ñoaïn tröø
ñöôïc,
Caùc loãi laàm ñieàm laønh;
Tyû kheo aáy chôn chaùnh
Du haønh ôû treân ñôøi.
361. Tyû-kheo nhieáp phuïc tham,
Ñoái vôùi caùc duïc
voïng,
Taïi thieân giôùi, nhaân
giôùi,
Vöôït höõu, chöùng tri
phaùp;
Tyû kheo aáy chôn chaùnh
Du haønh ôû treân ñôøi.
362. Tyû kheo boû hai löôõi,
Boû phaån noä, xan tham,
Vôùi tuøy thuoäc choáng
ñoái,
Ñoaïn taän thaät hoaøn
toaøn,
Tyû kheo aáy chôn chaùnh
Du haønh ôû treân ñôøi.
363. Sau khi ñaõ töø boû,
Caû aùi vaø phi aùi,
Khoâng chaáp thuû moät
ai,
Khoâng y chæ choã naøo,
Giaûi thoaùt ñöôïc
hoaøn toaøn
Caùc kieát söû troùi buoäc,
Tyû-kheo aáy chôn chaùnh
Du haønh ôû treân ñôøi.
364. Ai khoâng tìm loõi
caây,
Ñoái vôùi caùc sanh
y,
Coù theå nhieáp phuïc tham,
Ñoái vôùi caùc chaáp
thuû,
Vò aáy khoâng y chæ,
Khoâng ñeå ai daét daãn,
Tyû-kheo aáy chôn chaùnh
Du haønh ôû treân ñôøi.
365. Vôùi lôøi vaø vôùi
yù,
Vaø vôùi caû nghieäp laøm,
Khoâng choáng ñoái
moät ai,
Chôn chaùnh bieát dieäu phaùp,
Thöôøng coá gaéng höôùng
ñeán,
Ñöôøng Nieát baøn tòch
tònh,
Tyû-kheo aáy chôn chaùnh
Du haønh ôû treân ñôøi.
366. Tyû-kheo khoâng töï cao,
Khi ngöôøi ñaûnh leã
mình,
Daàu coù bò nhieác maéng,
Khoâng khôûi taâm töùc
toái,
Ñöôïc ñoà aên
cuûa ngöôøi,
Khoâng coù söï tham ñaém,
Tyû kheo aáy chôn chaùnh
Du haønh ôû treân ñôøi.
367. Tyû-kheo sau khi ñoaïn,
Tham duïc vaø sanh höûu,
Töø boû, khoâng laøm
haïi,
Khoâng troùi buoäc moät
ai,
Vò aáy vöôït nghi hoaëc,
Ñaõ ruùt ra muõi
teân,
Tyû-kheo aáy chôn chaùnh
Du haønh ôû treân ñôøi.
368. Tyû-kheo sau khi bieát,
Ñieàu thích ñaùng
cho mình,
Khoâng laøm haïi moät
ai,
Coù maët ôû treân ñôøi,
Sau khi ñaõ bieát phaùp
Nhö thaät, nhö theá naøo,
Tyû-kheo aáy chôn chaùnh
Du haønh ôû treân ñôøi.
369. Vôùi ai, caùc tuyø mieân,
Khoâng coøn coù toàn
taïi,
Vaø coäi goác baát
thieän,
Ñöôïc nhoå leân taän
tröø,
Vò aáy khoâng tham duïc,
Khoâng coù hy caàu gì.
Tyû-kheo aáy chôn chaùnh
Du haønh ôû treân ñôøi.
370. Ai ñoaïn taän laäu
hoaëc,
Ñoaïn tröø caû kieâu
maïn,
Moïi con ñöôøng tham duïc,
Ñöôïc cheá ngöï nhieáp
phuïc,
Ñöôïc nhieáp phuïc tòch
tònh,
Töï ngaõ ñöôïc
an laäp,
Tyû-kheo aáy chôn chaùnh
Du haønh ôû treân ñôøi.
371. Coù loøng tin, nghe phaùp,
Thaáy ñöôïc quyeát ñònh
taùnh,
Baäc hieàn khoâng phe phaùi,
Giöõa raát nhieàu phe phaùi,
Coù theå nhieáp phuïc ñöôïc,
Tham, saân vaø haän thuø,
Tyû-kheo aáy chôn chaùnh
Du haønh ôû treân ñôøi.
372. Thanh tònh vaø chieán thaéng,
Keùo leân maøn che kín,
Töï taïi trong caùc phaùp,
Ñeán bôø kia, baát ñoäng,
Ñoaïn dieät caùc sôû
haønh,
Thieän xaûo trong chaùnh trí,
Tyû-kheo aáy chôn chaùnh
Du haønh ôû treân ñôøi.
373. Trong nhöõng thôøi quaù
khöù,
Trong nhöõng thôøi vò lai,
Vöôït qua caùc chuû thuyeát,
Trí tueä thaät thanh tònh,
Vôùi taát caû moïi xöù,
Ñöôïc hoaøn toaøn
giaûi thoaùt.
Tyû-kheo aáy chôn chaùnh
Du haønh ôû treân ñôøi.
374. Roõ bieát ñöôïc Phaùp
cuù,
Chöùng tri ñöôïc Chaùnh
phaùp,
Thaáy ñöôïc söï
môû roäng,
Ñoaïn taän caùc laäu
hoaëc,
Ñoái taát caû sanh
y,
Ñöôïc tröø dieät hoaøn
toaøn,
Tyû-kheo aáy chôn chaùnh
Du haønh ôû treân ñôøi.
Ngöôøi hoûi:
375. Baïch Theá Toân, chaéc
chaén,
Thöïc söï laø nhö
vaäy,
Tyû-kheo ñöôïc cheá ngöï,
Ñaõ an truù nhö vaäy,
Ñaõ nhieáp phuïc hoaøn
toaøn,
Taát caû caùc kieát söû,
Tyû-kheo aáy chôn chaùnh
Du haønh ôû treân ñôøi.
(XIV) Kinh Dhammika (Sn 66)
Nhö vaày toâi nghe:
Moät thôøi Theá Toân truù ôû
Saøvatthi, taïi Jetavana, trong khu vöôøn
oâng Anaøthapindika. Roài nam cö só Dhammika
ñi ñeán Theá Toân vôùi naêm traêm nam cö
só, sau khi ñeán ñaûnh leã Theá Toân roài
ngoài xuoáng moät beân. Ngoài xuoáng moät
beân, nam cö só Dhammika noùi leân nhöõng
baøi keä vôùi Theá Toân:
Dhammika:
376. Kính thöa Gotama,
Baäc trí tueä roäng lôùn,
Con xin kính hoûi Ngaøi,
Vaán ñeà ñaëc bieät
naøy:
Vôùi vò ñeä töû Ngaøi,
Laøm theá naøo laø thieän?
Neáu laø vò xuaát gia,
Boû nhaø, soáng khoâng
nhaø,
Hay laø vò coù nhaø,
Soáng ñôøi nam cö só?
377. Ngaøi roõ bieát ñöôøng
ñi,
Cuøng muïc ñích
toái haäu,
Cuûa Theá Toân ñôøi naøy,
Vaø theá giôùi chö Thieân.
Khoâng ai so saùnh Ngaøi,
Baäc thaáy nghóa thuø
dieäu,
Chính Ngaøi ñöôïc
toân xöng,
Laø ñöùc Phaät thuø
thaéng.
378. Ngaøi bieát taát caû trí,
Ngaøi trình baøy Chaùnh
phaùp,
Vì loøng thöông, töø
maãn,
Ñoái vôùi moïi chuùng
sanh,
Ngaøi môû roäng böùc
maøn,
Baäc coù maét moïi nôi
Khoâng caáu ueá, thanh tònh,
Ngaøi choùi toaøn theá giôùi.
379. Vò vua loaøi Naøgaø
Teân Eraøvano,
Ñaõ ñeán gaàn beân
Ngaøi,
Ñöôïc nghe: Ngaøi chieán
thaéng.
Vò aáy tìm ñeán
Ngaøi,
Ñeå nghe lôøi khuyeân nhuû,
Sau khi nghe, thích thuù
Noùi leân lôøi: Laønh
thay!.
380. Vua Vessavana,
Kuvera ñeán Ngaøi,
Tìm hieåu hoûi han Ngaøi
Veà vaán ñeà dieäu phaùp,
Ñöôïc hoûi, oâi
baäc trí,
Haõy noùi leân cho vua!
Sau khi nghe, vò aáy,
Cuõng thích thuù, öa
thích.
381. Caùc baäc ngoaïi ñaïo
naøy
Öa luaän tranh khaåu chieán,
Caùc taø maïng ngoaïi
ñaïo,
Hay caùc Ni-kieàn Töû,
Taát caû khoâng vöôït
qua,
Hôn thaéng trí cuûa
Ngaøi,
Nhö ngöôøi ñang ñöùng
laïi,
Khoâng thaéng keû ñi
mau.
382. Caùc Baø-la-moân naøy,
Öa luaän tranh khaåu chieán,
Coù nhöõng baäc Phaïm-chí,
Ñaõ ñeán tuoåi tröôûng
thöôïng,
Taát caû ñeàu troùi
buoäc,
Bôûi tö töôûng cuûa
Ngaøi,
Keå caû nhöõng haïng ngöôøi,
Töï phuï noùi khoe khoang.
383. Phaùp naøy laø teá nhò,
Ñem laïi nguoàn an laïc,
Ñaõ ñöôïc baäc
Theá Toân
Kheùo noùi, kheùo thuyeát
giaûng,
Taát caû moïi haïng ngöôøi,
Ñeàu thích thuù öa
nghe,
Ñöôïc hoûi, haõy
noùi leân,
OÂi ñöùc Phaät toái
thöôïng.
384. Caùc vò Tyû-kheo naøy,
Ñang ngoài ñaây
taát caû,
Keå caû nam cö só,
Taát caû ñeàu chôø nghe,
Haõy ñeå hoï nghe phaùp,
Baäc Voâ ueá Giaùc ngoä,
Nhö chö Thieân nghe lôøi,
Vaøsava kheùo noùi!
Theá Toân:
385. Tyû-kheo, haõy nghe Ta,
Ta khieán caùc Thaày nghe,
Phaùp ñoaïn tröø
ñieàu aùc,
Taát caû haõy troï trì,
Vôùi ai thaáy yù nghóa,
Nghó ngôïi coù suy tö,
Haõy soáng theo chaùnh
haïnh,
Thích hôïp vôùi xuaát
gia.
386. Tyû-kheo chôù ra ngoaøi,
Trong thôøi gian phi thôøi,
Haõy vaøo laøng khaát
thöïc,
Ñuùng thôøi, thì
haõy ñi,
Ai ñi ñöùng phi thôøi,
Bò baåy saäp troùi buoäc.
Do vaäy caùc ñöùc
Phaät,
Khoâng coù ñi phi thôøi.
387. Caùc saéc vaø caùc
tieáng,
Caùc vò, höông vaø
xuùc,
Chính nhöõng loaïi phaùp
aáy
Laøm meâ hoaëc chuùng
sanh.
Haõy nhieáp phuïc, loøng
duïc,
Ñoái vôùi caùc phaùp
aáy,
Haõy vaøo cho ñuùng
thôøi,
Ñeå duøng buoåi aên saùng.
388. Tyû-kheo ñöôïc ñuùng
thôøi,
Caùc ñoà aên khaát
thöïc,
Haõy ñi veà moät mình,
Ngoài taïi choã an tònh,
Suy tö höôùng noäi taâm,
Y Ù khoâng chaïy ra ngoaøi,
Laøm cho thoaùt ra khoûi,
Moïi chaáp thuû töï ngaõ.
389. Neáu vò aáy coù noùi,
Vôùi moät vò ñeä töû,
Hay noùi vôùi moät vò
Moät Tyû-kheo naøo khaùc,
Haõy noùi cho vò aáy,
Söï thuø dieäu Chaùnh phaùp,
Khoâng coù noùi hai löôõi,
Khoâng baøi xích moät
ai,
390. Nhöng coù nhöõng haïng
ngöôøi,
Duøng khaåu chieán baèng lôøi,
Nhöõng haïng ngöôøi tueä
nhoû,
Chuùng ta khoâng taùn thaùn,
Trieàn phöôïc troùi buoäc
hoï,
Töø choã naøy choã kia,
ÔÛ ñaây hoï daãn taâm,
Ñöa taâm ñi quaù
xa.
391. Ñoà khaát thöïc,
tinh xaù,
Cuøng saøng toïa truù xöù,
Nöôùc ñeå tröø buïi
nhôùp,
Y aùo Taêng-giaø-leâ,
Sau khi nghe Chaùnh phaùp,
Do Thieän Theä thuyeát giaûng,
Baäc ñeä töû thaéng tueä,
Quaùn saùt, haõy duøng
chuùng.
392. Do vaäy ñoà khaát
thöïc,
Saøng toïa vaø truù xöù,
Nöôùc ñeå tröø buïi
nhôùp,
Y aùo Taêng-giaø-leâ,
Ñoái vôùi nhöõng phaùp
aáy,
Ñöøng ñeå cho dính
nhieãm.
Tyû-kheo nhö gioït nöôùc,
Khoâng dính treân laù
sen.
393. Traùch nhieäm cuûa gia chuû,
Ta cuõng noùi caùc OÂng,
Laøm theo ñuùng nhö
vaäy,
Ñeä töû laø toát laønh.
Phaùp Tyû-kheo toaøn dieän,
Khoù thaønh töïu ñaày
ñuû,
Vì laø ngöôøi gia chuû,
Phaûi laøm nhieàu vieäc ñôøi.
394. Chôù gieát loaøi höõu tình,
Chôù baûo ngöôøi gieát haïi,
Hay chaáp nhaän keû khaùc,
Gieát haïi caùc ngöôøi
khaùc,
Ñoái vôùi moïi sanh loaïi,
Töø boû caùc hình
phaït,
Ñoái vôùi keû maïnh
baïo,
Nhö ñoái keû run
sôï.
385. Roài haõy quyeát töø
boû,
Laáy cuûa khoâng ñöôïc
cho,
Ñeä töû kheùo saùng
suoát,
Vaät gì, vaät cuûa
ai,
Chôù khieán ngöôøi khaùc
laáy,
Chôù chaáp nhaän laáy
troäm.
Haõy töø boû, chaám
döùt,
Moïi cuûa caûi khoâng cho.
396. Haõy töø boû, traùnh
xa
Ñôøi soáng phi Phaïm
haïnh,
Nhö baäc trí traùnh
neù,
Löûa chaùy hoá than höøng.
Neáu töï mình baát löïc,
Khoâng theå soáng Phaïm haïnh,
Thôøi chôù coù xaâm phaïm
Vôï cuûa caùc ngöôøi
khaùc.
397. Khi ñi ñeán hoäi chuùng,
Hay ñi ñeán ñoaøn
chuùng,
Hay moät mình moät ngöôøi,
Chôù noùi lôøi noùi laùo,
Chôù khieán ngöôøi noùi
laùo,
Chôù chaáp nhaän noùi
laùo,
Taát caû ñieàu khoâng
thaät,
Haõy traùnh xa töø boû.
398. Chôù soáng theo neáp soáng,
Uoáng röôïu vaø say röôïu,
Vôùi vò laø cö só,
Ñaõ chaáp nhaän phaùp
naøy,
Chôù khieán nguôøi uoáng röôïu,
Chôù chaáp thuaän uoáng
röôïu
Sau khi bieát uoáng röôïu,
Cuoái ñöôøng laø
ñieân cuoàng.
399. Chæ keû ngu say röôïu,
Môùi laøm caùc ñieàu
aùc,
Vaø khieán caùc ngöôøi
khaùc,
Soáng buoâng lung phoùng
daät,
Haõy töø boû, traùnh
xa
Xöù phi coâng ñöùc
naøy,
Khieán ñieân cuoàng si meâ,
Laøm keû ngu thoûa thích.
400. Chôù coù gieát höõu tình,
Chôù laáy cuûa khoâng
cho,
Chôù noùi laùo khoâng
thaät,
Chôù uoáng röôïu say meâ,
Töø boû phi Phaïm haïnh,
Khoâng haønh trì daâm
duïc
Khoâng coù aên ban ñeâm,
Khoâng aên luùc phi thôøi.
401. Chôù mang caùc voøng
hoa,
Chôù duøng caùc nöôùc
thôm,
Haõy naèm treân maët ñaát,
Treân thaûm chieáu traûi daøi,
Taùm haïnh naøy ñöôïc
goïi
Laø haïnh ngaøy trai giôùi,
Do ñöùc Phaät giaûng
daïy,
Ñeå chaám döùt khoå
ñau.
402. Töø nay ngaøy trai giôùi,
Chia nöûa thaùng hai phaàn,
Ngaøy möôøi boán, möôøi
laêm,
Hay ngaøy taùm moãi thaùng,
Vôùi taâm yù hoan hyû,
Thöïc haønh thaàn thoâng
phaùp
Goàm coù ñuû taùm
phaàn,
Kheùo ñaày ñuû
veïn toaøn.
403. Do vaäy, vaøo buoåi saùng,
Thöïc haønh ngaøy trai
giôùi,
Baäc coù trí saùng
suoát,
Vôùi taâm tö tín thaønh,
Vôùi taâm yù tuøy hyû,
Cuùng döôøng Tyû-kheo Taêng,
Vôùi moùn aên ñoà
uoáng,
Hôïp vôùi khaû naêng mình.
404. Haõy nuoâi döôõng
meï cha,
Hôïp phaùp vaø ñuùng
phaùp,
Vaø cuõng ñuùng vôùi
phaùp,
Haõy laøm ngheà buoân baùn,
Ngöôøi gia chuû nhö vaäy,
Sôû haønh khoâng phoùng
daät,
Ñöôïc sanh laøm Thieân
nhaân,
Teân laø: "Töï choùi
saùng".
[Giôùi thieäu][1][2][3][4][5][
^ ]
|