VI.
Phaåm Hieàn Trí
1.
Moät Ngöôøi Ñöôïc Kho Baùu
Tinh Thaàn
Neáu
thaáy baäc hieàn trí ...
Giaùo
lyù naøy Theá Toân daïy taïi Kyø
Vieân, lieân quan ñeán Toân giaû Raødha.
Tröôùc
khi trôû thaønh Sa-moân, Raødha
laø moät Baø-la-moân ngheøo ôû
Xaù-veä. Quyeát ñònh ñi tu, anh
ñeán tinh xaù, laøm ñuû caùc
vieäc: caét coû, queùt phoøng, xaùch
nöôùc röûa maët. Caùc Tyø-kheo
ñoái xöû vôùi anh töû
teá, nhöng khoâng chòu nhaän anh vaøo
Taêng ñoaøn. Keát quaû laø anh
ngaøy caøng oám ñi.
Moät
saùng noï, Theá Toân quan saùt theá
gian, thaáy ngöôøi Baø-la-moân coù
theå chöùng quaû A-la-haùn. Ngaøi
giaû vôø daïo quanh tinh xaù, ñeán
choã Baø-la-moân hoûi:
-
Baø-la-moân, anh laøm gì ôû ñaây?
-
Baïch Theá Toân, con laøm moïi vieäc
lôùn nhoû cho caùc Tyø-kheo.
-
Anh coù ñöôïc ñoái xöû
töû teá khoâng?
-
Baïch Theá Toân, coù. Con ñöôïc
aên thöùc aên ñaày ñuû,
nhöng quyù thaày khoâng cho con xuaát gia.
Phaät
lieàn nhoùm hoïp caùc Tyø-kheo hoûi:
-
Naøy, caùc Tyø-kheo! Coù ai nhôù
moät vieäc laøm naøo cuûa Baø-la-moân
kia khoâng?
Tröôûng
laõo Xaù-lôïi-phaát thöa:
-
Baïch Theá Toân, khi con khaát thöïc
ôû thaønh Vöông Xaù, anh ta cuùng
cho con moät muoãng ñaày thöùc aên
cuûa chính anh ta. Con nhôù roõ nghóa
cöû ñoù.
-
Naøy Xaù-lôïi-phaát, moät ngöôøi
ñaõ laøm moät vieäc nhö theá,
khoâng xöùng ñaùng thoaùt khoûi
phieàn naõo sao?
-
Thöa vaâng, con seõ thu nhaän anh ta vaøo
Taêng ñoaøn.
Sau
khi gia nhaäp Taêng chuùng, anh ta ñöôïc
moät choã ngoài trong trai ñöôøng
ôû voøng ngoaøi. Chaùo vaø nhöõng
thöùc aên khaùc laâu ngaøy khieán
anh cuõng phaùt chaùn.
Tröôûng
laõo Xaù-lôïi-phaát cho anh ta ñi
khaát thöïc chung, thöôøng xuyeân
raên nhaéc, chæ giaùo:
-
Con phaûi laøm ñieàu naøy, khoâng
neân laøm ñieàu noï.
Vò
Tyø-kheo cung kính tuaân theo, haønh ñuùng
nhö lôøi daïy, ñeán noãi chæ
trong ít ngaøy chöùng A-la-haùn. Tröôûng
laõo cuøng oâng ñeán choã Theá
Toân, ñaûnh leã vaø ngoài xuoáng.
Phaät ñoùn tieáp thaân thieän, hoûi:
-
Xaù-lôïi-phaát! Ñeä töû
oâng coù deã daïy khoâng?
-
Vaâng, Theá Toân! Thaày deã daïy,
baát cöù loãi gì con chæ, thaày
khoâng heà choáng traùi.
-
Xaù-lôïi-phaát, neáu oâng coù
ñeä töû nhö Tyø-kheo naøy, oâng
seõ nhaän coù bao nhieâu ngöôøi?
-
Con seõ nhaän heát, baïch Theá Toân.
Caùc
Tyø-kheo baøn taùn trong Phaùp ñöôøng:
-
Tröôûng laõo Xaù-lôïi-phaát
laø ngöôøi coù loøng bieát
ôn. Moät Baø-la-moân ngheøo chæ cuùng
cho oâng moät muoãng thöùc aên, cuõng
bieát ôn vaø cho xuaát gia laøm ñeä
töû. Laïi nöõa Toân giaû Raødha,
ngöôøi chòu khoù nghe lôøi
raên nhaéc, ñaõ coù ñöôïc
moät vò thaày kieân nhaãn chæ daïy.
Phaät
nghe vaäy beøn baûo:
-
Caùc Tyø-kheo! Ñaây khoâng phaûi
laø laàn ñaàu Xaù-lôïi-phaát
toû loøng bieát ôn. Trong moät tieàn
kieáp oâng aáy ñaõ töøng
nhö theá. Vaø ñöùc Phaät keå
chuyeän boån sanh Alìnacitta
nhö sau:
Alìnacitta, keû
cöôøng ñòch phaûi thaûm baïi,
Alìnacitta baét soáng
vua nöôùc Kosala, ngöôøi baát
maõn quaân mình.
Cuõng vaäy, Tyø-kheo tinh
taán, theo höôùng daãn ñuùng
tu haønh,
Nhôø tu taäp phaïm
haïnh, Nieát-baøn ñaõ ñaït
ñeán,
Khi chín muoài nhaân
duyeân thôøi tieát,
Seõ côûi thaùo
heát moïi buoäc raøng.
Phaät
baûo tieáp:
-
Thuôû aáy, Tröôûng laõo Xaù-lôïi-phaát
laø con voi ñôn ñoäc, ñaõ
taëng con baïch töôïng con cho ñaùm
thôï moäc, ñeå ñeàn ôn
chöõa chaân ñau.
Vaø
Phaät nhaéc ñeán Toân giaû Raødha:
-
Caùc Tyø-kheo! Khi moät Tyø-kheo ñöôïc
chæ loãi, vò aáy neân tuaân haønh
giôùi luaät nhö Raødha..
Vaø khi bò khieån traùch, khoâng neân
baát bình. Lyù ñaùng coøn phaûi
xem ngöôøi khieån traùch mình nhö
ngöôøi chæ cho kho baùu.
Roài
Ngaøi noùi Phaùp Cuù:
(76)
Neáu thaáy baäc hieàn trí,
Chæ
loãi vaø khieån traùch,
Nhö
chæ choã choân vaøng,
Haõy
thaân caän ngöôøi trí!
Thaân
caän ngöôøi nhö vaäy,
Chæ
toát hôn, khoâng xaáu.
2.
Nhöõng Tyø Kheo Öông Ngaïnh
Nhöõng
ngöôøi hay khuyeân daïy ...
Theá
Toân daïy caâu naøy taïi Kyø Vieân,
lieân quan ñeán caùc Tyø-kheo Assajipunabbasuka.
Nhöng chuyeän baét ñaàu töø Kìtaøgiri.
Caùc
Tyø-kheo naøy laø hoïc troø hai vò
Ñaïi ñeä töû, nhöng laïi xaáu
aùc vaø khoâng bieát hoå theïn. Thôøi
gian ôû Kìtaøgiri,
hoï troàng vaø sai ngöôøi troàng
caây caûnh vaø phaïm ñuû moïi
haïnh xaáu. Hoï quaáy raày gia ñình,
ñoøi caùc thöù caàn duøng.
Hoï laøm cho caùc Tyø-kheo ñaøng
hoaøng trong tinh xaù khoù chòu.
Nghe
ñöôïc, Theá Toân quyeát ñònh
taån xuaát hoï khoûi Taêng ñoaøn.
Ngaøi cho goïi hai Ñaïi ñeä töû
ñeán vôùi ñoà chuùng baûo:
-
Haõy taån xuaát keû khoâng vaâng
lôøi. Nhöng khuyeân raên vaø daïy
doã nhöõng ngöôøi bieát vaâng
lôøi. Ngöôøi hay khuyeân raên
vaø daïy doã bò keû ít trí
gheùt boû, nhöng ñöôïc ngöôøi
coù trí kính meán.
Vaø
Phaät ñoïc Phaùp Cuù:
(77)
Nhöõng ngöôøi hay khuyeân daïy,
Ngaên
ngöôøi khaùc laøm aùc,
Ñöôïc
ngöôøi hieàn kính thöông,
Bò
ngöôøi aùc khoâng thích.
Hai
Ñaïi ñeä töû Xaù-lôïi-phaát
vaø Muïc-kieàn-lieân khuyeân raên
vaø daïy doã caùc Tyø-kheo. Moät
soá vaâng lôøi söûa ñoåi
coá taät, moät soá hoaøn tuïc, coøn
soá khaùc bò truïc xuaát khoûi Taêng
ñoaøn.
3.
Tröôûng Laõo Xa-Naëc
Chôù
thaân vôùi baïn aùc ...
Taïi
Kyø Vieân, Theá Toân daïy caâu treân
vì Tröôûng laõo Xa-naëc.
Coù
laàn Tröôûng laõo Xa-naëc nhuïc
maï hai Ñaïi ñeä töû:
-
Töø ngaøy cuøng Theá Toân ñaïi
xaû ly, toâi chaúng thaáy coù ai khaùc,
theá maø nay hai Tröôûng laõo naøy
laïi reâu rao "Ta laø Xaù-lôïi-phaát,
ta laø Muïc-kieàn-lieân, chuùng ta laø
hai Ñaïi ñeä töû".
Nghe
caùc Tyø-kheo keå laïi lôøi cuûa
Xa-naëc, Theá Toân cho môøi oâng ñeán
khieån traùch. OÂng im laëng ñöôïc
moät hoài, nhöng sau ñoù tieáp tuïc
cheâ bai hai Tröôûng laõo. Theá Toân
laïi goïi vaø khieån traùch oâng laàn
thöù hai, laàn thöù ba:
-
Xa-naëc, hai Ñaïi ñeä töû laø
baïn toát cuûa oâng, laø baäc thöôïng
nhaân. Haõy laøm baïn vôùi nhöõng
ngöôøi toát nhö theá, vaø chæ
hoïc taäp hoï.
Vaø
Ngaøi ñoïc Phaùp Cuù:
(78)
Chôù thaân vôùi baïn aùc,
Chôù
thaân keû tieåu nhaân,
Haõy
thaân ngöôøi baïn laønh,
Haõy
thaân baäc thöôïng nhaân.
Nhöng
Tröôûng laõo Xa-naëc, tuy nghe Phaät
daïy nhö theá, vaãn tieáp tuïc cheâ
bai nhuïc maï hai Tröôûng laõo nhö
tröôùc. Caùc Tyø-kheo laïi baïch
vôùi Phaät vaø ñöôïc Ngaøi
daïy nhö sau:
-
Caùc Tyø-kheo! Bao laâu Ta coøn soáng,
caùc oâng seõ khoâng daïy noåi Xa-naëc.
Tuy nhieân, sau khi Ta nhaäp dieät, caùc oâng
seõ thaønh coâng.
Khi
Theá Toân saép nhaäp Nieát-baøn,
Toân giaû A-nan hoûi Phaät phaûi ñoái
xöû vôùi Tröôûng laõo Xa-naëc
theá naøo? Theá Toân daïy phaûi maëc
taån (Brahmadanda). A-nan
ñaõ y lôøi Theá Toân, goïi
Xa-naëc ñeán tuyeân boá nhö theá.
OÂng lo aâu buoàn baõ, caûm thaáy
thaát theá, chôù khoâng leân maët
nhö ba laàn tröôùc. OÂng la leân:
-
Toân giaû, xin ñöøng haïi con!
Töø
ñoù oâng heát loøng chu toaøn
boån phaän, chaúng bao laâu chöùng
quaû A-la-haùn vaø caùc thaàn thoâng.
4.
Tröôûng Laõo Ñaïi Kappina
Phaùp
hyû ñem an laïc...
Theá
Toân ñaõ daïy caâu treân taïi
Kyø Vieân, lieân quan ñeán Toân
giaû Ñaïi Kappina.
Chuyeän
quaù khöù
4A.
Thôï Deät Vaø Gai Chuû
Xöa
kia, Toân giaû Ñaïi Kappina ñaõ
phaùt nguyeän döôùi chaân Phaät Padumuttara.
Traûi qua nhieàu kieáp luaân hoài, sau
cuøng Ngaøi xin laøm thôï deät chaùnh
taïi moät laøng deät gaàn Ba-la-naïi.
Luùc ñoù coù moät ngaøn vò
Phaät Ñoäc Giaùc ñaõ ôû
taùm thaùng trong Hy-maõ-laïp-sôn, xuoáng
nuùi ñeán vuøng laân caän Ba-la-naïi
ñeå truù qua boán thaùng möa, vaø
taùm vò ñöôïc phaùi ñeán
yeát kieán vua ñeå xin choã ôû.
Vua ñang baän roän chuaån bò leã Haï
Ñieàn, neân traû lôøi thaúng
thöøng laø khoâng raûnh ñeå
lo, heïn caùc vò trôû laïi vaøo
ngaøy moát, xong quay löng veà cung, khoâng
môøi ngay caû moät böõa aên.
Caùc vò beøn quyeát ñònh qua
laøng khaùc.
Tình
côø vôï ngöôøi thôï
deät chaùnh ñi ñeán Ba-la-naïi, gaëp
caùc vò, ñaûnh leã vaø hoûi
thaêm:
-
Chö Toân giaû! Coù vieäc gì maø
caùc vò ñeán phi thôøi nhö
theá?
Khi
bieát roõ moïi vieäc, vaø voán thoâng
minh, thaønh tín, baø lieàn môøi
caùc vò thoï trai vaøo ngaøy mai. Duø
sau ñoù bieát caùc vò Phaät leân
ñeán moät ngaøn, baø vaãn ñoaùn
chaéc vôùi caùc vò laø laøng
naøy coù moät ngaøn thôï deät,
vaø moãi ngöôøi seõ lo cho moät
vò, thöïc phaåm laãn choã ôû.
Ñöôïc caùc vò höùa khaû,
baø töùc toác veà laøng baùo
tin, roài cho döïng raïp, saép choã
ngoài, chuaån bò caùc moùn aên
thöôïng vò chôø ñoùn.
Cuoái böõa aên, baø cuøng taát
caû phuï nöõ laøng ñaûnh leã
caùc vò vaø thöa thænh hoï ôû
laïi ba thaùng. Ñöôïc nhaän lôøi,
baø ñoäng vieân daân laøng, moãi
nhaø moät ngöôøi xaùch buùa,
rìu, vaøo röøng ñoán caây
ñeå döïng leàu coû vaø laù.
Moãi nhaø döïng moät leàu, coù
choã ôû ban ngaøy vaø choã nghæ
ban ñeâm, taát caû moät ngaøn caùi.
Vaø daân laøng ñaõ cung öùng
ñaày ñuû moïi nhu caàu cuûa
caùc vò trong ba thaùng möa. Ñeán
ngaøy cuoái, baø thuyeát phuïc moãi
nhaø cuùng cho vò Phaät ñaõ nhaäp
haï trong leàu cuûa mình moät boä y
ñaùng giaù moät ngaøn ñoàng.
Heát muøa an cö, caùc vò Phaät caûm
taï, ra ñi.
Do
coâng ñöùc naøy, daân laøng
deät taùi sanh laøm moät nhoùm chö
thieân ôû coõi trôøi ba möôi
ba. Höôûng heát phöôùc baùo
coõi Trôøi, hoï taùi sanh laøm nhöõng
gia chuû ôû Ba-la-naïi döôùi thôøi
Phaät Ca-dieáp. Thôï deät chaùnh laø
con trai moät toäc tröôûng, vôï anh
ta cuõng laø con gaùi moät toäc tröôûng.
Caùc coâ laäp gia ñình vôùi
caùc oâng tröôùc kia laø choàng
mình.
Ngaøy
noï, nghe tin Theá Toân thuyeát phaùp,
caùc gia chuû ñöa vôï cuøng
ñeán tinh xaù. Vöøa vaøo coång
thì möa truùt xuoáng. Nhöõng ngöôøi
coù hoï haøng vôùi Sa-di hay Tyø-kheo
trong tinh xaù thì vaøo thaát caùc vò
aáy truù. Coøn ñaùm gia chuû naøy
chòu traän vì khoâng coù thaân nhaân.
Gia
chuû tröôûng caèn nhaèn vôùi
ngöôøi cuûa mình:
-
Thaät laø kyø cuïc! Nhöõng ngöôøi
ñaøng hoaøng ñöùng ñaén
nhö chuùng ta ñaây laâm vaøo hoaøn
caûnh nhö theá naøy, thaät ñaùng
xaáu hoå!.
Vaø
oâng khuyeân moïi ngöôøi huøn
tieàn laïi xaây moät tinh xaù cho Phaät.
Gia chuû tröôûng cuùng moät ngaøn
ñoàng, gia chuû khaùc moãi ngöôøi
naêm traêm, caùc baø vôï moãi
ngöôøi hai traêm naêm chuïc. Vì
coâng trình quaù qui moâ, vôùi moät
ngaøn ngoïn thaùp bao quanh, neân nöûa
chöøng huït tieàn hoï phaûi ñoùng
theâm moät nöûa soá tieàn nöõa.
Tinh xaù hoaøn taát, hoï laøm leã
khaùnh thaønh, cuùng döôøng Phaät
vaø Taêng chuùng suoát baûy ngaøy
vaø taát caû hai möôi ngaøn Tyø-kheo
moãi vò moät boä y.
Rieâng
vôï cuûa gia chuû tröôûng cuõng
ñoùng goùp nhö moïi ngöôøi
vaø vôùi khoân ngoan baø phaùt
taâm cuùng döôøng theâm cho Phaät
moät boä y maøu hoa Anoja
trò giaù moät ngaøn ñoàng vôùi
moät boù hoa Anoja,
baø xin ñöôïc ñeïp vaø
coù teân nhö hoa Anoja ôû
kieáp sau. Phaät höùa khaû. Sau khi maïng
chung, moïi ngöôøi ñeàu sanh thieân.
Chuyeän
hieän taïiÂ
4B.
Vua Kappina Vaø
Hoaøng Haäu Anoja
Töø
coõi trôøi, gia chuû tröôûng
taùi sinh vaøo hoaøng toäc xöù Kukkutavatì,
töùc vua Kappina.
Nhöõng ngöôøi khaùc ñeàu
laøm quan trong trieàu. Vôï cuûa oâng
thì taùi sanh vaøo hoaøng cung xöù Maddaø
trong thaønh Saøgala.
Nöôùc da baø y nhö maøu hoa Anoja neân
coù teân laø Anoja.
Khi ñeán tuoåi thaønh hoân, baø
trôû thaønh vôï vua Kappina,
hoaøng haäu Anoja.
Caùc phuï nöõ khaùc cuõng sanh vaøo
nhaø caùc quan, moïi ngöôøi ñeàu
höôûng vinh hoa phuù quyù, y nhö vua,
cuõng cöôõi voi hoaëc ngoài xe ngöïa,
cuõng trang phuïc loäng laãy, vì ñôøi
tröôùc hoï vaø vua ñeàu cuøng
laøm phöôùc y nhö nhau.
Nhaø
vua coù naêm con ngöïa: Vaøla,
Puppha, Vaølavaøhana, Pupphavaøhana vaø Supatta.
Con Supatta daønh
cho vua vaø boán con kia cho nhöõng ngöôøi
ñöa tin. Moät saùng, vua haï leänh cho
hoï phoùng ra boán cöûa thaønh tìm
khaép trong hai, ba daëm xem coù Phaät, Phaùp,
Taêng khoâng. Hoï trôû veà khoâng
tin töùc gì.
Ngaøy
kia, vua cuøng caùc caän thaàn cöôõi
ngöïa daïo hoa vieân, thaáy naêm traêm
thöông nhaân daùng meät moûi ñang
tieán vaøo thaønh. Vua cho vôøi hoï
laïi hoûi thaêm, bieát ñaâu nghe ñöôïc
tin laønh. Hoï töø thaønh Xaù-veä
ñeán, caùch ñaây moät traêm
hai möôi daëm ñöôøng, vaø
ñieàu laøm cho vua run leân vôùi
naêm caûm xuùc vui möøng laø hoï
baùo tin ñaáng Giaùc Ngoä, ñöùc
Phaät ñaõ ra ñôøi. Ngaäp ngöøng
moät laùt, vì khoâng töï cheá
ngöï noåi, vua laép baép hoûi laïi
cho chaéc:
-
Ñaïo höõu, quyù vò noùi gì?
-
Ñöùc Phaät ñaõ ra ñôøi.
Laàn
thöù hai, roài laàn thöù ba vua nghe
nhö theá, vaø taëng cho hoï moät traêm
ngaøn ñoàng, xong hoûi tieáp coøn
tin gì nöõa khoâng?
-
Thöa Ñaïi vöông, Giaùo phaùp
ñaõ ra ñôøi.
Cuõng
nhö laàn tröôùc, vua ngaäp ngöøng
vì khoâng cheá ngöï ñöôïc
caûm xuùc cuûa mình, hoûi laïi laàn
thöù hai, laàn thöù ba, roài cho
moät traêm ngaøn ñoàng nöõa.
Vaø khi ñöôïc nghe Taêng ñoaøn
ñaõ ra ñôøi, hoï laïi ñöôïc
vua ban theâm moät traêm ngaøn ñoàng
nöõa.
Vua
nhìn laïi moät nghìn caän thaàn cuûa
mình, hoûi:
-
Ñaïo höõu, haïnh phuùc cuûa quyù
vò laø gì?
Hoï
hoûi laïi vua:
-
Coøn haïnh phuùc cuûa ñaïi vöông
laø gì?
-
Phaät ñaõ ra ñôøi, Phaùp
ñaõ ra ñôøi, Taêng ñaõ
ra ñôøi. Ta khoâng trôû veà
cung ñieän nöõa, vì Ñaïo sö,
ta seõ ñi tu theo Ngaøi.
Hoï
ñoàng thanh thöa:
-
Taâu ñaïi vöông, chuùng toâi
cuõng xuaát gia nhö Ngaøi.
Vua
vieát thoâng ñieäp treân moät dóa
vaøng, trao cho ñaùm thöông nhaân
vaø baûo hoï:
-
Hoaøng haäu Anoja
seõ cho caùc ngöôi ba traêm ngaøn
ñoàng ngay khi nhaän thoâng ñieäp
naøy "Vöông quyeàn nay giao troïn cho hoaøng
haäu, haõy an höôûng phuù quyù
vinh hoa". Vaø neáu hoaøng haäu hoûi ta
ôû ñaâu thì cho bieát ta ñaõ
leân ñöôøng xuaát gia theo Ñaïo
sö.
Caùc
caän thaàn cuõng gôûi thö veà
cho vôï töông töï nhö theá.
Vaø vua toâi hôn moät ngaøn ngöôøi
ra ñi.
Saùng
sôùm hoâm aáy, Phaät quaùn saùt
theá gian bieát roõ söï vieäc nhö
treân, vaø coøn thaáy tröôùc
laø hoï seõ chöùng A-la-haùn vôùi
caùc thaàn thoâng, neân Ngaøi ñeán
gaëp hoï. Gioáng nhö moät Chuyeån Luaân
thaùnh vöông ñeán gaëp thoân
tröôûng nhoû, ñöùc Phaät
ñaép y oâm baùt, leân ñöôøng
ñi suoát hai traêm daëm, ñeán ngoài
beân bôø soâng Candabhaøgaø,
döôùi moät goác ña vaø phoùng
haøo quang saùu maøu. Treân ñöôøng
ñi, nhaø vua vaø caùc quan gaëp moät
con soâng teân Aravacchaø saâu
moät daëm, roäng hai daëm, khoâng coù
thuyeàn beø gì. Neáu cöù ñi
tìm thuyeàn beø thì giaø cheát
theo sau. Vaø vôùi quyeát taâm töø
boû theá gian vì Tam Baûo, vua nguyeän thaàn
löïc cuûa Tam Baûo seõ cho nöôùc
soâng khoâng coøn laø nöôùc
nöõa. Roài vua höôùng veà ñöùc
Phaät, chuù taâm:
-
Ngaøi laø ñaáng Giaùc Ngoä, Theá
Toân, baäc Chaùnh Bieán Tri.
Trong
khi chuù taâm nhö vaäy, vua vaø caùc
quan treân löng ngaøn ngöïa phi treân
maët soâng nhö treân ñaù phaúng,
khoâng bò öôùt duø chæ ñaàu
moùng chaân.
Qua
soâng roài, vua tieáp tuïc gaëp con soâng
khaùc teân laø Nólavaøhanaø,
saâu nöûa daëm, roäng nöûa daëm.
Moïi vieäc dieãn ra y nhö tröôùc,
chæ khaùc laø laàn naøy vua chuù
taâm vaøo Phaùp Baûo:
-
Giaùo phaùp do Theá Toân thuyeát vi dieäu
thay!
Ñeán
con soâng thöù ba laø Candabhaøgaø
saâu moät daëm, roäng moät daëm. Laàn
naøy vua chuù taâm vaøo Taêng Baûo:
-
Taêng ñoaøn cuûa Theá Toân toái
chôn chaùnh thay!
Qua
soâng roài vua tieáp tuïc haønh trình
thì troâng thaáy haøo quang saùu maøu
töø thaân Phaät phoùng ra. Caønh,
thaân, laù caây ña ñeàu nhö
baèng vaøng. Vua nghó raèng aùnh saùng
naøy khoâng phaûi cuûa maët trôøi,
maët traêng, roàng, thaàn Garuda
(Kim xí ñieåu), maø vì vua quyeát
ñi xuaát gia theo Theá Toân neân ñaõ
ñöôïc ñöùc Phaät thaáy
bieát. Vua laäp töùc xuoáng ngöïa,
nghieâng mình veà phía haøo quang, ñeán
choã Theá Toân. Vua böôùc vaøo
Phaät quang nhö bò ngaäp trong bieån son, ñaûnh
leã Theá Toân roài cuøng moät ngaøn
caän thaàn cung kính ngoài moät beân.
Theá
Toân theo thöù lôùp thuyeát phaùp.
Cuoái thôøi phaùp, vua vaø caùc
quan chöùng quaû Döï löu, cuøng
ñöùng leân xin gia nhaäp Taêng ñoaøn.
Phaät quaùn saùt, bieát raèng nhöõng
vò naøy tröôùc ñaây cuùng
moät ngaøn y cho moät ngaøn vò Phaät
Ñoäc Giaùc, vaø trong thôøi Phaät
Ca-dieáp cuõng cuùng hai möôi ngaøn
boä y cho hai möôi ngaøn Tyø-kheo. Nhö
vaäy hoï seõ ñöôïc y baùt
do thaàn löïc. Phaät lieàn duoãi tay
phaûi ra vaø noùi:
-
Haõy ñeán, chö Tyø-kheo! Haõy soáng
ñôøi phaïm haïnh, ñoaïn taän
phieàn naõo.
Ngay
ñoù hoï ñeàu ñöôïc
taùm moùn caàn duøng, thaønh caùc
Tröôûng laõo traêm tuoåi. Hoï
bay leân khoâng, ñaùp xuoáng ñaát
ñaûnh leã Ñaïo sö vaø ngoài
xuoáng.
Veà
phaàn caùc thöông nhaân ñeán
hoaøng cung, gaëp hoaøng haäu ñöa dóa
vaøng. Hoï thuaät chuyeän laïi. Vaø khi
hoï laëp laïi tin Phaät, roài Phaùp,
roài Taêng ra ñôøi, cuõng y nhö
vua, hoaøng haäu chaán ñoäng caû thaân
taâm; moãi tin nhö theá baø thöôûng
cho hoï ba traên ngaøn ñoàng. Sau cuøng
nghe vua vaø caùc quan ñeàu xuaát gia
thaønh Tyø-kheo, hoaøng haäu trieäu taäp
phu nhaân caùc quan, keå laïi chuyeän, vaø
moïi ngöôøi ñoàng hoûi hoaøng
haäu:
-
Hoï coù nhaén gì khoâng, thöa hoaøng
haäu?
-
Hoï giao toaøn boä taøi saûn, ñòa
vò cho caùc baïn töï do an höôûng.
-
Nhöng hoaøng haäu ñònh nhö theá
naøo?
-
Nhaø vua bieát phuù quyù vinh hoa seõ
daãn ñeán ñau khoå, thì ta cuõng
vaäy. Ai laïi quyø xuoáng lieám nöôùc
boït cuûa vua nhoå ra. Ta khoâng caàn vinh
hoa phuù quyù, ta cuõng seõ leân ñöôøng
theo ñaáng Ñaïo sö.
-
Vaäy chuùng toâi cuõng theo leänh baø
vaø xuaát gia.
Vaø
hoaøng haäu ra leänh chuaån bò moät
ngaøn xe ngöïa roài cuøng caùc phu
nhaân leân ñöôøng. Cuõng nhö
vua tröôùc ñaây, baø ñeán
con soâng ñaàu tieân, thaéc maéc
khoâng bieát laøm sao, chæ thò tìm
daáu chaân ngöïa cuûa vua, nhöng khoâng
thaáy gì heát. Nghó raèng chaéc
vua tuyeân boá "Vì Tam Baûo maø töø
boû theá gian" vaø nhôø ñoù
qua soâng, hoaøng haäu cuõng nguyeän y nhö
vaäy, vaø chuù taâm veà Tam Baûo
löïc, baø haï leänh cho moät ngaøn
xe ngöïa tieán leân qua soâng nhö phi
treân taûng ñaù phaúng. Caû ñoaøn
vaø luoân caû vaønh xe ñeàu khoâng
öôùt. Cuõng theá, baø qua hai con
soâng coøn laïi.
Bieát
baø saép ñeán, Theá Toân bieán
hoùa khieán caùc Tyø-kheo voâ hình,
khoâng ai thaáy caùc Ngaøi ngoài quanh
Phaät, hoaøng haäu ñeán gaàn troâng
thaáy haøo quang chieáu saùng, baø cuõng
nghó nhö vua tröôùc ñoù. Gaëp
Theá Toân baø ñaûnh leã, cung kính
ñöùng moät beân thöa hoûi:
-
Baïch Theá Toân! Con nghó Ñaïi Kappina
ñaõ ñeán ñaây vaø thöa
vôùi Theá Toân töø boû theá
gian vì ñaáng Ñaïo sö. Hieän
nay vua ôû ñaâu xin chæ cho chuùng
con.
Phaät
baûo:
-
Haõy ngoài xuoáng! Caùc con seõ gaëp
oâng ta ngay ñaây.
Caùc
baø raát vui möøng, vì nghó raèng
ngoài ñoù seõ thaáy ñöôïc
choàng mình. Vaø hoï ngoài xuoáng.
Theá
Toân thuyeát phaùp theo thöù lôùp.
Cuoái baøi phaùp, hoaøng haäu vaø
ñoaøn tuøy tuøng ñeàu chöùng
quaû Döï löu. Tröôûng laõo
Ñaïi Kappina vaø
tuøy tuøng nghe Phaät thuyeát phaùp cho
caùc baø lieàn chöùng A-la-haùn
cuøng caùc thaàn thoâng. Luùc ñoù
Theá Toân chæ caùc Tyø-kheo cho caùc
baø. Sôû dó Theá Toân khoâng
chæ caùc Tyø-kheo ngay vì e raèng caùc
baø thaáy choàng mình ñaép y
vaøo, ñaàu troïc, sanh taâm phieàn
muoän khoâng theå chöùng ñöôïc
ñaïo quaû. Khi nieàm tin caùc baø
ñaõ vöõng chaéc, Phaät môùi
chæ cho thaáy caùc Tyø-kheo luùc ñoù
laø bact A-la-haùn. Vaø caùc baø ñaõ
suïp laïy tröôùc caùc vò taân
A-la-haùn, thöa:
-
Chö Toân giaû! Caùc Ngaøi baây giôø
ñaõ ñaït ñeán cöùu
caùnh cuûa ñôøi tu.
Roài
hoï ñaûnh leã Theá Toân, cung kính
ñöùng moät beân vaø xin ñöôïc
gia nhaäp Taêng ñoaøn. Vaøi Tyø-kheo
nghó raèng Theá Toân seõ giao cho Tyø-kheo
Ni Lieân Hoa Saéc (Uppalavannaø)
nhöng Theá Toân laïi baûo hoï ñeán
Xaù-veä, vaøo tinh xaù cuûa Tyø-kheo
ni. Hoï ñi boä suoát moät traêm hai
möôi daëm. nôi naøo cuõng ñöôïc
daân chuùng ñoái xöû töû
teá vaø toân kính. Hoï ñöôïc
nhaän vaøo Ni chuùng vaø chöùng A-la-haùn.
Theá Toân daãn moät ngaøn Tyø-kheo
bay leân khoâng veà Kyø Vieân.
Taïi
Kyø Vieân, Toân giaû Ñaïi Kappina
ñeán choã ôû ban ngaøy vaø
choã nguû ban ñeâm thoát leân:
-
OÂi haïnh phuùc thay! OÂi haïnh phuùc
thay!
Caùc
Tyø-kheo nghe ñöôïc baùo cho Theá
Toân, nghó raèng chaéc oâng noùi
vì haïnh phuùc quyeàn theá khi coøn
laøm vua. Theá Toân goïi Ngaøi ñeán
hoûi taïi sao laïi noùi veà haïnh phuùc
cuûa tình yeâu vaø quyeàn theá.
Ngaøi thaûn nhieân traû lôøi raèng
chaéc Theá Toân thöøa bieát Ngaøi
coù thoát nhöõng lôøi nhö theá
hay khoâng. Theá Toân lieàn baûo caùc
Tyø-kheo:
-
Naøy caùc Tyø-kheo! Ñeä töû
Ta noùi nhö theá khoâng phaûi lieân
quan ñeán quyeàn löïc. OÂng aáy
ñang uoáng nöôùc phaùp vaø
haïnh phuùc trong chaùnh phaùp. Nieàm
hoan hyû cuûa oâng aáy lieân quan ñeán
Nieát-baøn baát töû.
Vaø
Phaät ñoïc Phaùp Cuù:
(79)
Phaùp hyû ñem an laïc,
Vôùi
taâm tö thuaàn tònh,
Ngöôøi
trí thöôøng hoan hyû,
Vôùi
phaùp baäc thaùnh thuyeát.
5.
Sa-Di Pandita
Ngöôøi
trò thuûy daãn nöôùc..
Do
chuyeän Sa-di Pandita,
Theá Toân ñaõ daïy nhö treân
taïi Kyø Vieân.
Chuyeän
quaù khöù
5A.
Ñeá Thích Vaø Ngöôøi Ngheøo
Thuôû
Phaät Ca-dieáp coøn taïi theá, Taêng
ñoaøn goàm hai möôi ngaøn Tyø-kheo
ñaõ laäu taän. Moät hoâm Phaät
höôùng daãn hoï ñeán Ba-la-naïi.
Daân chuùng nghe tin, hoïp töøng nhoùm
taùm hoaëc möôøi ngöôøi
cuùng döôøng. Sau khi thoï thöïc
Phaät hoài höôùng coâng ñöùc:
-
Naøy caùc cö só, trong theá gian naøy,
coù nhöõng ngöôøi chính mình
boá thí nhöng khoâng khuyeân ngöôøi
khaùc boá thí, nhö vaäy hoï ñöôïc
giaøu coù nhöng khoâng coù gia nhaân.
Coù ngöôøi khuyeân ngöôøi
khaùc boá thí nhöng chính mình
thì khoâng, nhö vaäy hoï coù gia nhaân
nhöng khoâng coù cuûa caûi. Cuõng
coù ngöôøi chính mình khoâng
boá thí vaø cuõng chaúng khuyeân
ngöôøi khaùc boá thí, nhö vaäy
hoï chaúng coù cuûa caûi, cuõng chaúng
coù gia nhaân, soáng nhö ngöôøi
aên côm thöøa canh caën. Coøn moät
haïng ngöôøi nöõa vöøa töï
mình boá thí, vöøa khuyeân ngöôøi
khaùc boá thí, hoï ñöôïc
caû hai phöôùc baùu veà cuûa
caûi vaø gia nhaân.
Luùc
baáy giôø coù moät ngöôøi
trí ñöùng gaàn ñoù nghe
theá phaùt taâm cuùng döôøng
Phaät vaø caû hai möôi Tyø-kheo. Ñöôïc
Phaät nhaän lôøi thoï thöïc vaøo
ngaøy mai, oâng vaøo laøng loan baùo
ñeán moïi ngöôøi. Vaø vôùi
söï coå ñoäng cuûa oâng, ngöôøi
xin cuùng cho möôøi vò, keû hai möôi
vò, moät traêm vò, naêm traêm vò.
OÂng aáy ghi soá vaøo laù boái.
Trong thaønh coù moät ngöôøi raát
ngheøo, ngöôøi ta goïi oâng laø
"OÂng hoaøng ngheøo" Mahaøduggata,
vaø oâng cuõng ñöôïc môøi
cuùng döôøng. OÂng chæ bieát
traû lôøi:
-
Trôøi! Toâi maø laøm ñöôïc
gì cho caùc Tyø-kheo? Caùc Tyø-kheo
caàn ngöôøi giaøu cuùng cho hoï,
coøn toâi, moät meû gaïo ñeå
naáu chaùo cho ngaøy mai coøn khoâng
ñuû, thì coù ñaâu cho caùc
Tyø-kheo chöù?
OÂng
kia coá gaéng giaûi thích theâm:
-
OÂng Mahaøduggataôi!
Trong thaønh naøy nhieàu ngöôøi
soáng xa hoa, aên uoáng nhöõng moùn
ñaét tieàn, luïa laø gaám voùc
phuû thaân, trang söùc kieâu kyø,
giöôøng eâm neäm aám. Nhöng oâng
kieám khoâng laáp ñaày bao töû.
Coù phaûi laø oâng chöa töøng
cho ai caùi gì?
-
Toâi cuõng nghó theá, oâng aï!
-
Vaäy taïi sao baây giôø oâng khoâng
taïo coâng ñöùc ñi? OÂng coøn
treû, maïnh khoûe, sao khoâng boá thí
cuùng döôøng theo khaû naêng mình?
Xuùc
ñoäng, oâng hoaøng ngheøo baûo ghi
teân mình laù cuùng cho moät Tyø-kheo.
Nhöng oâng kia cho raèng chæ coù moät
Tyø-kheo thì vieát leân laù laøm
chi, neân queân maát.
OÂng
hoaøng ngheøo veà nhaø cho vôï hay,
vaø caû hai ñoàng loøng ñi laøm
thueâ ñeå lo cuùng döôøng.
OÂng ñeán moät thöông gia giaøu,
ngöôøi ñaõi ba traêm Tyø-kheo,
ñöôïc giao cho vieäc böûa cuûi.
OÂng thaét daây löng chaët vaø laøm
heát söùc mình. Thöông gia nhaän
thaáy oâng laøm vieäc thaät phi thöôøng,
ngaïc nhieân hoûi, vaø khi bieát ñöôïc
vì oâng muoán coù thöùc aên
ñeå cuùng döôøng, thöông
gia thaùn phuïc.
Baø
vôï thì ñöôïc vôï thöông
gia giao cho giaõ gaïo. Baø giaõ xong, giaàn,
saøng moät caùch haân hoan vui söôùng
nhö ñang khieâu vuõ. Vaø khi ñöôïc
bieát lyù do cuõng laø ñeå coù
thöùc aên cuùng döôøng, vôï
thöông gia cuõng raát thaùn phuïc.
Xong
vieäc, phaàn oâng nhaän ñöôïc
boán ñaáu gaïo tieàn coâng, vaø
gaáp boán laàn nöõa do thöông
gia toát buïng bieáu theâm. Phaàn baø
thì ñöôïc moät cheùn maät,
moät huõ söõa ñaëc, moät loâ
gia vò vaø moät ñaáu gaïo. Vui möøng
vì thaáy mình ñuû vaät duïng
cuùng döôøng, hoï daäy thaät sôùm
chuaån bò. Baø baûo oâng ñi tìm
laù caø ri, ra chôï khoâng coù, oâng
phaûi ñi doïc bôø soâng nhaët
laù, ca haùt vui veû, nghó buïng "Hoâm
nay, ta seõ haân haïnh ñöôïc cuùng
döôøng caùc Tyø-kheo!". Moät ngöôøi
caâu caù gaàn ñaáy nghe tieáng
ca haùt ñeán hoûi thaêm, vaø cho
anh theâm caù.
Theá
Toân quan saùt theá gian, bieát chuyeän
teân caùc Tyø-kheo ñöôïc cuùng
döôøng ñeàu vieát treân laù,
tröø vò cuûa oâng ngheøo bò
boû soùt. Vaäy khoâng coù Tyø-kheo
naøo cho oâng cuùng döôøng sao? Ñöông
nhieân laø phaûi coù, ñoù laø
Theá Toân. Khi oâng veà nhaø chuaån
bò naáu nöôùng thì ngai cuûa
Ñeá Thích noùng leân. Bieát coù
chuyeän, vaø bieát raèng Phaät daønh
phöôùc cho oâng hoaøng ngheøo, Ñeá
Thích hoùa hình ñeán nhaø oâng
xin naáu giuùp. OÂng ngheøo khoâng coù
tieàn traû coâng neân Ñeá Thích
chæ laøm coâng ñöùc, giaønh
quyeàn naáu côm vaø chaùo, vaø
baûo oâng ngheøo ñi tìm vò Tyø-kheo
cuûa oâng. Ngöôøi vaän ñoäng
ñöa caùc Tyø-kheo coù teân treân
laù ñeán töøng nhaø, ñeán
oâng ngheøo thì traû lôøi laø
queân maát. OÂng nhö bò dao ñaâm
vaøo buïng, ñaám ngöïc khoùc
xin cho ñöôïc moät Tyø-kheo. Daân
chuùng nghe keå, phieàn traùch ngöôøi
vaän ñoäng, laøm anh ta boái roái
khoâng bieát tính theá naøo cho oån,
chôït nhôù ñeán Theá Toân,
voäi baûo oâng ngheøo ñeán tinh xaù
thænh Phaät:
-
Raát ñoâng vua chuùa, ñaïi thaàn
ñang ñôïi tröôùc höông
thaát, muoán thænh Phaät maø chöa
ñöôïc. Phaät raát thöông
ngöôøi ngheøo, anh cöù noùi
roõ vaø xin ban phöôùc, chaéc chaén
seõ ñöôïc.
OÂng
ngheøo laøm theo, ñeán ngay höông
thaát. Phaät môû cöûa, ñöa
bình baùt cho oâng. Moïi ngöôøi
troâng thaáy ñeàu haù hoác mieäng,
trong khi loøng oâng hôùn hôû nhö
ñöôïc laøm Chuyeån Luaân thaùnh
vöông. Hoï khoâng daùm ñoaït bình
baùt cuûa Phaät trong tay oâng, nhöng duï
cho oâng tieàn. OÂng ñeàu töø
choái heát.
Nhaø
vua bieát tieàn baïc khoâng caùm doã
ñöôïc oâng ngheøo, neân khoâng
ai laáy ñöôïc bình baùt cuûa
Phaät ñaõ trao oâng ta nhöng vua vaãn
cho laø oâng ta cuùng döôøng chaúng
ñaùng bao nhieâu, neân ñònh buïng
ñeán giôø oâng ta daâng thöùc
aên, seõ ñöa Theá Toân veà
cung cuùng döôøng. Do ñoù vua ñi
theo Phaät.
Taïi
nhaø oâng hoaøng ngheøo, Ñeá Thích
ñaõ naáu xong chaùo, côm, caø
ri vaø nhöõng moùn khaùc, soaïn saün
choã ngoài cho Theá Toân vaø ngoài
chôø. OÂng ngheøo ñöa Theá
Toân ñeán nhaø vaø môøi
vaøo. Nhaø cöûa oâng thaáp leø
teø, phaûi cuùi ñaàu môùi
vaøo ñöôïc. Nhöng ñoái
vôùi chö Phaät thì chaúng bao giôø
phaûi cuùi ñaàu, maët ñaát
phaûi haï thaáp xuoáng, hoaëc nhaø
phaûi naâng cao. Ñaây laø phöôùc
baùo do söï boá thí cuûa chö
Phaät, vaø khi caùc Ngaøi veà thì
moïi söï laïi nhö cuõ. Do ñoù
Phaät vaøo nhaø vöøa vaën, ngoài
xuoáng gheá ñaõ soaïn. Luùc ñoù
vua baûo Mahaøduggata
haõy giôû cho thaáy nhöõng thöù
gì doïn cho Theá Toân. Môû ñoà
ñaäy ra thì naøo chaùo, côm vaø
nhöõng thöù khaùc, höông thôm
ngaøo ngaït bay khaép caû thaønh. Vua ñaønh
ñaûnh leã Theá Toân, thuù thaät
yù ñònh cuûa mình, vaø xin ra
ñi vì sôï laøm cho thí chuû
khoù chòu. Ñeá Thích daâng moùn
aên leân Theá Toân vaø phuïc vuï
Phaät taän tuïy. Thoï thöïc xong, Theá
Toân hoài höôùng coâng ñöùc
vaø ñöùng leân ra veà. Ñeá
Thích ra hieäu cho oâng ngheøo ñôõ
bình baùt cuûa Theá Toân vaø ñi
theo Phaät.
Ñeá
Thích quay veà nhaø oâng ngheøo, ngöøng
tröôùc cöûa vaø nhìn leân
trôøi. Laäp töùc baûy baùu möa
xuoáng, ñoå ñaày lu vaø huõ
chæ trong nhaø oâng ngheøo maø thoâi.
Treû nhoû phaûi beá ra ngoaøi vì
khoâng coøn choã troáng ñeå ôû. Mahaøduggata
trôû veà, thaáy vaäy bieát raèng
ñoù laø phöôùc baùo do söï
cuùng döôøng. OÂng leân cung vua xin
giao heát taøi saûn, phaûi moät ngaøn
xe môùi chôû ñuû. Taát caû
ñeàu chaát ñoáng tröôùc
saân hoaøng cung, cao baèng caây thoát
noát. Vua chæ cho daân chuùng thaáy, vaø
hoûi hoï coù ai sôû höõu baèng
ngaàn naøy khoâng. Hoï nhìn nhaän
khoâng ai baèng oâng ngheøo, vaø ñoàng
loøng cöû cho oâng laøm chöôûng
khoá. Vua chæ choã caên nhaø vò
chöôûng khoá tröôùc ñaõ
ôû, baûo oâng doïn saïch caây coû
ñeå xaây nhaø cho oâng. Khi neàn
nhaø doïn saïch vaø baèng phaúng,
loøi ra nhieàu bình vaøng baïc chaâu
baùu chaïm nhau leng keng. Vua ñöôïc
baùo, xaùc nhaän:
-
Laàn tröôùc, baûy baùu töø
trôøi möa xuoáng ñaày nhaø
laø do söï cuùng döôøng chö
Phaät thaät söï toaøn haûo. Laàn
naøy chaâu baùu hieän ra cuõng do coâng
ñöùc cuûa oâng. Vaäy chæ mình
oâng ñöôïc höôûng.
Caát
nhaø xong, Mahaøduggata cuùng
döôøng Phaät vaø Taêng chuùng
baûy ngaøy. Sau khi maïng chung, oâng sanh thieân.
Höôûng heát phöôùc laïc
coõi trôøi suoát thôøi gian giöõa
hai vò Phaät, oâng taùi sanh thôøi
Phaät hieän taïi vaøo nhaø moät thöông
gia giaøu coù ôû Xaù-veä, moät
caän söï cuûa Tröôûng laõo
Xaù-lôïi-phaát.
Chuyeän
hieän taïi
5B. Pandita, Sa
Di Baåy Tuoåi
Khi
mang thai oâng hoaøng ngheøo, baø meï mô
öôùc ñöôïc daâng cuùng
naêm traêm Tyø-kheo do Tröôûng laõo
Xaù-lôïi-phaát daãn ñaàu,
ñoàng thôøi ñaép y vaøng,
ngoài voøng ngoaøi hoäi chuùng vaø
nhaän thöùc aên thöøa cuûa Tyø-kheo.
Öôùc mô ñöôïc thaønh
töïu, baø chieâu ñaõi Taêng
chuùng baûy laàn nöõa. (Töông
töï nhö truyeän Tissa).
Ñeán
ngaøy ñaët teân, baø xin Tröôûng
laõo truyeàn giôùi cho ñöùa
beù. Ñöôïc baø cho bieát trong
nhaø naøy ai khôø khaïo, ñieác
caâm ñeàu trôû neân khoân ngoan
töø ngaøy baø mang thai ñöùa
beù, do ñoù Ngaøi ñaët teân
laø Pandita Daøraka,
nhaø hieàn trí.
Leân
baûy chuù muoán ñi tu. Vaø y heät Tissa chuù
ñöôïc meï xin Tröôûng laõo
daãn ñeán tinh xaù, roài ñöôïc
Tröôûng laõo caïo toùc daïy thieàn
quaùn treân naêm yeáu toá ñaàu
tieân cuûa thaân, ñoàng thôøi
chuù cuõng ñöôïc thu nhaän vaøo
Taêng ñoaøn. Cha meï Tissa
ôû laïi baûy ngaøy cuùng döôøng
trong tinh xaù roài môùi ñi veà.
Ngaøy
thöù taùm Tröôûng laõo daãn
chuù vaøo laøng, treã hôn caùc
Tyø-kheo, vì Tröôûng laõo coøn
phaûi ñi quanh khaép tinh xaù doïn deïp,
queùt töôùc, ñoå ñaày
nöôùc uoáng vaø nöôùc
röûa maët, söûa laïi giöôøng
gheá cho ñuùng choã, cuõng nhö
ñoà ñaïc vöùt neùm böøa
baõi maát traät töï. Vì Ngaøi
khoâng muoán cho ngoaïi ñaïo vaøo
tinh xaù co dòp cheâ bai: "Haõy xem thoùi
taät cuûa ñeä töû aån só
Coà-ñaøm kìa!" Chuù beù chöa
bieát caùch ñaép y oâm baùt neân
phaûi theo saùt thaày, sau khi ñaõ ñöôïc
thaày chæ daïy.
Treân
ñöôøng ñi, chuù thaáy moät
raõnh nöôùc daãn vaøo ruoäng,
thaéc maéc hoûi thaày. Thaày giaûi
thích ñoù laø vaät voâ tri nhöng
con ngöôøi coù theå ñieàu
khieån, daãn daét ñeán baát cöù
nôi naøo theo yù muoán. Chuù laïi
baên khoaên: Theá sao con ngöôøi coù
trí laïi khoâng kieåm soaùt, ñieàu
phuïc taâm mình ñeå chöùng quaû
A-la-haùn?
Ñi
theâm moät quaõng nöõa, chuù thaáy
ngöôøi laøm teân ñang hô muõi
teân vaø gaäy treân löûa vaø
nheo maét ñeå uoán thaúng. Chuù
laïi hoûi thaày vaø cuõng baên khoaên
sao nhöõng muõi teân voâ tri coù
theå uoán thaúng ñöôïc baèng
caùch hô löûa, trong khi con ngöôøi
coù trí laïi khoâng theå kieåm soaùt
vaø ñieàu phuïc taâm mình ñeå
ñaït quaû A-la-haùn?
Ñi
xa theâm moät chuùt, chuù thaáy thôï
moäc ñang ñeo caêm, vaønh truïc vaø
nhöõng phaàn khaùc cuûa baùnh xe.
Chuù cuõng thaéc maéc y nhö tröôùc:
Neáu ta coù theå laáy nhöõng maõnh
goã voâ tình naøy laøm thaønh
baùnh xe chaïy theo yù mình, thì taïi
sao ta cuõng coù trí nhöng khoâng ñieàu
phuïc taâm yù ñeå ñaït ñeán
quaû vò A-la-haùn.
Do
ñoù chuù thöa vôùi Tröôûng
laõo xin Ngaøi nhaän laïi y baùt cuûa
Ngaøi vì chuù muoán trôû veà.
Tröôûng laõo khoâng cho pheùp mình
töï nghó "Chuù nhoû Sa-di naøy môùi
vaøo taêng ñoaøn maø ñaõ
noùi naêng nhö theå ta laø oâng Phaät
nhoû hôn". Ngöôïc laïi, Ngaøi tuøy
thuaän nhaän laïi y baùt cuûa mình,
vaø coøn ñöa chìa khoùa thaát
vì sôï chuù ôû ngoaøi trôøi
nguy hieåm. Chuù coøn daën thaày neáu
mang thöùc aên veà cho chuù, chæ
xin thöù chuù öa thích, neáu do coâng
ñöùc cuûa Ngaøi khoâng ñöôïc
thì seõ nhôø coâng ñöùc
cuûa chuù.
Chuù
Sa-di Pandita vaâng
lôøi thaày môû cöûa thaát
thaày vaøo toïa thieàn, quaùn veà
thaân, ñieàu phuïc taâm yù. Ngai
Ñeá Thích boãng noùi leân, Ngaøi
hieåu roõ moïi chuyeän, beøn muoán
ñeán ñoù giuùp ñôõ
neân ra leänh:
-
Töù thieân vöông, haõy ñuoåi
chim ñang laøm toå trong vöôøn tinh
xaù, vaø gaùc boán goùc!
-
Thaàn maët traêng haõy giöõ maët
traêng laïi!
-
Thaàn maët trôøi haõy giöõ
maët trôøi laïi!
Roài
Ñeá Thích hieän hình ngöôøi
ñi ñeán choã treo sôïi daây
môû vaø ñoùng cöûa, ñöùng
gaùc. Khoâng moät tieáng ñoäng naøo
trong tinh xaù tröø tieáng laù rôi.
Taâm chuù Sa-di an tónh, vaø chæ trong
khoaûng böõa aên, chuù ñieàu
phuïc ñöôïc taâm yù vaø
chöùng Tam quaû.
Trong
luùc ñoù, Tröôûng laõo ñeán
nhaø thí chuû Ngaøi bieát roõ
laø raát kính meán Ngaøi ñeå
khaát thöïc. Hoï daâng thöùc aên
ñuùng moùn chuù Sa-di thích vaø
xin Ngaøi thoï thöïc xong seõ mang thöùc
aên veà cho Sa-di. Tröôûng laõo nghó
ñeä töû mình chaéc ñoùi
laém, neân ñoä xong voäi vaøng veà
tinh xaù.
Saùng
sôùm, Theá Toân duøng ñieåm
taâm xong ñeán tinh xaù. Ngaøi thaáy
heát dieãn bieán veà Sa-di Pandita,
vaø cuõng bieát laø chuù seõ
chöùng A-la-haùn tröôùc böõa
aên. Nhö theá, neáu Tröôûng laõo
veà ñeán tinh xaù ñöa thöùc
aên, seõ gaây trôû ngaïi trong luùc
chuù ñang thieàn quaùn. Vì vaäy,
Theá Toân ñeán chôø Tröôûng
laõo taïi thaát, vaø hoûi Ngaøi
boán caâu:
-
Xaù-lôïi-phaát, oâng mang gì theá?
-
Baïch Theá Toân, thöùc aên.
-
Thöùc aên mang laïi caùi gì?
-
Baïch Theá Toân caûm thoï.
-
Caûm thoï mang laïi caùi gì?
-
Saéc chaát, baïch Theá Toân.
-
Saéc chaát mang laïi caùi gì?
-
Baïch Theá Toân, xuùc.
Y
Ù nghóa nhö theá naøy: Moät ngöôøi
ñoùi ñöôïc aên, thöùc
aên seõ laøm heát ñoùi vaø
mang thoï laïc. Töø thoï laïc thaân
seõ ñeïp, toát theâm, neân noùi
raèng töø thoï sinh saéc. Ñöôïc
saéc thaân nhö theá, ngöôøi
ñoù sanh taâm hoan hæ, do ñoù khi
ngoài hoaëc naèm ñeàu ñöôïc
xuùc hoan hæ.
Trong
thôøi gian boán caâu hoûi vaø ñaùp
lieân tuïc thì chuù Sa-di chöùng A-la-haùn
cuøng caùc thaàn thoâng. Theá Toân
luùc ñoù môùi baûo Tröôûng
laõo ñöa thöùc aên cho Sa-di. Tröôûng
laõo vaâng leänh ñeán thaát goõ
cöûa. Chuù böôùc ra böng laáy
bình baùt ñeå qua moät beân, caàm
quaït laù coï quaït cho Tröôûng
laõo. Ñöôïc thaày baûo aên,
chuù môùi aên. Theá laø chuù
beù baûy tuoåi, ñaõ laø Sa-moân
vaøo ngaøy thöù taùm, nhö moät
boâng hueä nôû töôi maùt, ngoài
xuoáng thöïc haønh caùc phaùp quaùn
chieáu töï taâm, roài thoï thöïc.
Röûa
vaø caát baùt xong, hai vò thaàn traû
töï do cho maët trôøi vaø maët
traêng. Töù thieân vöông thoâi
khoâng gaùc boán goùc, Ñeá Thích
cuõng ngöng gaùc cöûa, vaø maët
trôøi ñang giöõa tröa boãng
laën maát.
Caùc
Tyø-kheo baøn taùn:
-
Boùng ñeâm baát thöôøng truøm
xuoáng, maët trôøi laën giöõa
tröa, chuù Sa-di môùi vöøa aên
saùng xong, vaäy laø sao nhæ?
Phaät
ñeán, nghe hoï keå laïi, ñaùp
raèng:
-
Ñuùng vaäy, caùc Tyø-kheo! Khi chuù
Sa-di coá gaéng ñaït quaû A-la-haùn
thì caùc vò thaàn giöõ maët
trôøi, maët traêng laïi, ñöùng
gaùc boán goùc tinh xaù hay gaùc taïi
cöûa; chính Ta, duø laø Phaät cuõng
khoâng theå nghæ ngôi, neân phaûi ñeán
vôùi ñeä töû cuûa Ta; ngöôøi
trí thaáy ngöôøi trò thuûy
daãn nöôùc, thôï laøm teân
uoán teân, thôï moäc ñeõo goã,
ñaõ thieàn quaùn treân caùc ñeà
muïc ñoù, vaø töï thaéng mình
chöùng A-la-haùn.
Vaø
Phaät ñoïc Phaùp Cuù:
(80)
Ngöôøi trò thuûy daãn nöôùc,
Keû
laøm teân naén teân,
Ngöôøi
thôï moäc uoán goã,
Baäc
trí nhieáp töï thaân.
7.
Vöõng Vaøng Nhö Ñaù Taûng
Nhö
ñaù taûng kieân coá ...
Taïi
Kyø Vieân, Theá Toân ñaõ daïy
nhö theá, lieân quan ñeán Tröôûng
laõo Lakuntaka Bhaddiya.
Caùc
Sa-di vaø nhöõng ngöôøi khaùc
chöa bieát Tröôûng laõo neân
thöôøng keùo toùc, naém tai, beïo
muõi, hoûi ñoá:
-
Chuù ôi! Chuù khoâng moûi meät vì
ñaïo aø? Ñaïo laøm chuù vui
thích khoâng?
Tröôûng
laõo khoâng böïc boäi, cuõng khoâng
mích loøng. Caùc Tyø-kheo thaáy vaäy
xì xaøo vôùi nhau, Theá Toân nghe
ñöôïc lieàn baûo:
-
Ñuùng theá caùc Tyø-kheo! Ngöôøi
tröø heát laäu hoaëc, khoâng giaän
döõ hay böïc boäi, nhöng bình thaûn,
khoâng lay ñoäng nhö taûng ñaù
kieân coá.
Vaø
ñoïc Phaùp Cuù:
(81)
Nhö ñaù taûng kieân coá,
Khoâng
gioù naøo lay ñoäng,
Cuõng
vaäy, giöõa khen cheâ,
Ngöôøi
trí khoâng giao ñoäng.
7.
Yeân Laëng Sau Côn Baõo
Nhö
hoà nöôùc saâu thaúm ...
Theá
Toân ñaõ daïy nhö theá taïi Kyø
Vieân, lieân quan ñeán meï cuûa Kaønaø.
Meï
cuûa Kaønaø,
moät tín nöõ ñaõ chöùng
quaû Döï löu, gaû con gaùi cho moät
ngöôøi ôû laøng khaùc. Kaønaø
coù dòp veà thaêm meï ñöôïc
ít ngaøy thì choàng coâ nhaén
veà. Coâ chaøo meï, ñöôïc
meï caàm laïi, baûo raèng:
-
Con ñaõ ôû ñaây laây, sao
laïi veà tay khoâng?
Roài
baø laøm baùnh, yù cho coâ coù
ít quaø caùp ñoái vôùi
nhaø choàng. Luùc ñoù coù moät
Tyø-kheo ñeán khaát thöïc. Baø
môøi ngoài vaø cuùng döôøng
ñaày baùt. Vò aáy ra ñi keå
laïi cho ngöôøi khaùc nghe. Roài ngöôøi
thöù hai, thöù ba, thöù tö ñeán
khaát thöïc, caû boán ngöôøi
ñeàu ñöôïc cuùng döôøng
baùnh, neân heát baùnh. Kaanaa phaûi ôû
laïi. Choàng coâ nhaén hai, ba laàn, vaø
cuõng vì lyù do ñoù coâ khoâng
veà ñöôïc. Choàng coâ khoâng
chôø nöõa, laáy vôï khaùc.
Nghe tin, Kaønaø
cho raèng caùc Tyø-kheo ñaõ haïi
haïnh phuùc cuûa coâ, do ñoù coâ
chöûi bôùi, nhuïc maï moïi Tyø-kheo
coâ thaáy. Caùc Tyø-kheo khoâng daùm
ñi qua nhaø coâ nöõa. Theá Toân
bieát chuyeän lieàn ñeán ñoù.
Baø meï môøi ngoài vaø cuùng
döôøng chaùo vaø thöùc aên
cöùng. Roài Theá Toân hoûi thaêm Kaønaø,
baûo goïi ñeán vaø hoûi:
- Kaønaø,
taïi sao thaáy Ta con laïi phieàn naõo vaø
khoùc loùc?
Baø
meï keå cho Theá Toân bieát vieäc naøng
ñaõ laøm. Phaät quay veà phía coâ,
hoûi tieáp:
- Kaønaø,
Ta nghe raèng ñeä töû Ta tôùi
nhaø con khaát thöïc vaø meï con cho
hoï baùnh, vaäy hoï coù loãi gì?
Coâ
suït suøi ñaùp:
-
Caùc Tyø-kheo aáy khoâng coù loãi,
baïch Theá Toân, chæ coù con coù
loãi.
Roài
coâ ñaûnh leã Theá Toân xin ñöôïc
tha thöù. Phaät thuyeát phaùp cho coâ
vaø coâ chöùng quaû Döï löu.
Theá Toân trôû veà tinh xaù, vua
troâng thaáy khi Ngaøi ñi ngang qua hoaøng
cung, neân xin ñöôïc ñaûnh leã.
Vua hoûi thaêm veà Kaønaø
va sau ñoù hoûi Phaät:
-
Baïch Theá Toân, Ngaøi coù laøm
ngöng ñöôïc söï nhieác moùc
cuûa coâ ta ñoái vôùi caùc
Tyø-kheo hay khoâng?
Phaät
ñaùp:Â
-
Ñöôïc, Ñaïi vöông! Coâ
ta ñaõ heát nhieác moùc, vaø
ñaõ laøm chuû taøi saûn xuaát
theá gian.
-
Baïch Theá Toân, toát laém. Vaäy con
seõ cho coâ ta taøi saûn theá gian.
Ñaûnh
leã Theá Toân xong, vua quay veà cung, gôûi
cho coâ moät kieäu lôùn, cho coâ trang
ñieåm loäng laãy, nhaän coâ laøm
coâng chuùa vaø thoâng baùo keùn
phoø maõ. Moät ñaïi quyù toäc
cöôùi coâ. Töø ñoù coâ
ñaët ngöôøi taïi boán cöûa
vaø cho phuïc vuï taát caû caùc Tyø-kheo
vaø Tyø-kheo Ni. Coâ coøn muoán kieám
nhieàu Sa-moân hôn nöõa ñeå
phuïc vuï cuùng döôøng nhöng khoâng
coù. Thöïc phaåm cuùng döôøng
thì doài daøo, caû cöùng laãn
meàm, luoân luoân coù saün taïi nhaø
vaø tuoân ra cöûa nhö moät traän
luït lôùn.
Caùc
Tyø-kheo laïi baøn taùn taïi Phaùp
ñöôøng veà coâ. Theá Toân
ñeán, nghe hoï keå laïi, beøn ñaùp:
-
Caùc Tyø-kheo! Ñaây khoâng phaûi
laàn ñaàu maø trong tieàn kieáp
boán Tröôûng laõo aáy cuõng
ñaõ laøm phieàn Kaønaø.
Cuõng khoâng phaûi laàn ñaàu Ta
thuyeát phuïc coâ ta maø trong tieàn kieáp
cuõng ñaõ nhö theá.
Caùc
Tyø-kheo xin Phaät keå laïi chuyeän quaù
khöù, Theá Toân beøn keå chuyeän
Boån Sanh Babbu
Moät
con meøo tìm ñöôïc,
Con thöù
hai xuaát hieän.
Con thöù
ba, thöù tö,
Hang
naøy chuùng tìm ñeán.
Boán
con meøo luùc ñoù laø boán Tyø-kheo.
Con chuoät laø Kaønaø
vaø ngöôøi thôï chaâu baùu
laø Theá Toân. Vaø Ngaøi noùi
Phaùp Cuù:
(82)
Nhö hoà nöôùc saâu thaúm,
Trong
saùng, khoâng khuaáy ñuïc.
Cuõng
vaäy nghe chaùnh phaùp,
Ngöôøi
trí höôûng tònh laïc.
8.
Moät Luõ Lang Thang.
Do
chuyeän naêm traêm Tyø-kheo, Theá Toân
ñaõ daïy nhö treân taïi Kyø Vieân.
Truyeän baét ñaàu ôû Veranjaø.
Theá
Toân nhaän lôøi môøi cuûa Baø-la-moân Veranjaø
ñeán Veranjaø nhaäp
haï vôùi naêm traêm Tyø-kheo. Nhöng
Baø-la-moân bò Ma vöông meâ hoaëc
ñeán noãi khoâng heà nghó ñeán
Phaät, duø chæ moät ngaøy. Hôn nöõa
taïi ñaây laïi xaûy ra naïn ñoùi.
Caùc Tyø-kheo ra ngoaøi khaát thöïc
nhöng khoâng nhaän ñöôïc gì
vaø ñoùi laû. Caùc nhaø buoân
ngöïa sau ñoù coù cho hoï luùa
ngöïa. Tröôûng laõo Muïc-kieàn-lieân
thaáy hoï ñoùi quaù, xin pheùp
ñeán Uttarakuru
khaát thöïc nhöng Theá Toân khoâng
cho. Tuy theá caùc Tyø-kheo khoâng heà
lo aâu ñeán löông thöïc moät
ngaøy naøo, maø chæ lo tu ñeå dieät
tröø tham aùi duïc laäu.
Sau
ba thaùng, Theá Toân baùo cho Baø-la-moân
Ngaøi ra ñi, oâng leã kính Phaät
vaø ñöôïc quy y. Xong, Phaät vaø
caùc Tyø-kheo trôû veà Kyø Vieân.
Daân Xaù-veä daâng ñaày ñuû
thöùc aên chaøo möøng Ngaøi
trôû veà.
Thuôû
ñoù do loøng toát cuûa caùc Tyø-kheo
maø naêm traêm aên maøy soáng trong
voøng raøo tinh xaù. AÊn xong thöùc
aên thöøa cuûa caùc Tyø-kheo roài
hoï naèm laên ra nguû. Thöùc daäy,
hoï chaïy ra bôø soâng la heùt, nhaûy
nhoùt, vaät loän ñuøa giôõn.
Khi ôû beân trong hang, ôû beân ngoaøi
tinh xaù, hoï ñeàu chaúng ñöôïc
tích söï gì, chæ coù beâ boái.
Trong
Phaùp ñöôøng, caùc Tyø-kheo
baøn taùn, coù veû khoâng baèng
loøng. Luùc gaëp naïn ñoùi ôû Veranjaøhoï
ñaây coù loâi thoâi, nhöng baây
giôø aên uoáng ñuû thöù
hoï laïi buoâng lung phoùng tuùng, ñuû
kieåu tai haïi. Coøn caùc Tyø-kheo thì
ôû Veranjaø vaø
ôû ñaây ñeàu soáng yeân
bình, vaø tónh laëng.
Theá
Toân vaøo Phaùp ñöôøng hoûi
caùc Tyø-kheo, nghe keå laïi, beøn baûo:
-
Trong nhöõng kieáp tröôùc hoï
cuõng haønh ñoäng nhö theá. Hoï
voán laø naêm traêm con löøa uoáng
caën nöôùc nho thöøa cuûa naêm
traêm ngöïa gioáng Sindh,
nöôùc ñoù ñaõ pha theâm
vôùi nöôùc laõ roài loïc
qua moät caùi khaên, moät thöù nöôùc
toài taøn, nhaït nheõo khoâng coøn
muøi vò gì. Uoáng xong, chuùng say söa,
la hí vang raân.
Moät
mieáng röôïu nhaït thöøa,
Laøm
löøa say nghieâng ngöûa.
Ngöïa
Sindh chaúng chueách choaùng,
Duø
uoáng röôïu toát ngon.
Taây
ñaïi vöông, cuõng theá!
Ngöôøi
ngu deã daøng say,
Ngöôøi
trí luoân ñieàm ñaïm,
Röôïu
ngon chaúng chuyeån lay.
Vaø
Theá Toân noùi tieáp:
-
Nhö theá, naøy caùc Tyø-kheo! Ngöôøi
hieàn töø boû tham duïc xaáu aùc,
vaø khoâng giao ñoäng duø vui hay buoàn.
Roài
Ngaøi ñoïc Phaùp Cuù:
(83)
Ngöôøi hieàn boû taát caû,
Ngöôøi
laønh khoâng baøn duïc,
Daàu
caûm thoï laïc khoå,
Baäc
trí khoâng vui buoàn.
9.
Choàng Vaø Vôï
Khoâng
vì mình, vì ngöôøi ...
Theá
Toân ñaõ daïy caâu naøy taïi
Kyø Vieân, lieân quan ñeán Tröôûng
laõo Dhammika.
Taïi
Xaù-veä, moät cö só soáng ñôøi
chaùnh tröïc, muoán ñi tu, moät hoâm
thaân maät baùo cho vôï bieát. Baø
vôï xin choàng ñôïi sinh con xong.
Ñôïi ñeán khi ñöùa beù
bieát ñi, oâng laïi noùi nöõa.
Baø vôï laïi baûo ñôïi noù
tröôûng thaønh. Ñoái vôùi
oâng, cho pheùp hay khoâng, khoâng thaønh
vaán ñeà vì loøng oâng ñaõ
giaûi thoaùt ñau khoå cuûa chính
mình.
Roài
oâng xuaát gia, thaønh Sa-moân. Nhaän ñeà
taøi thieàn quaùn, oâng noã löïc
tu taäp vaø ñaït ñöôïc tuyeät
ñích cuûa ñôøi tu. OÂng trôû
veà Xaù-veä, tìm gia ñình vaø
thuyeát phaùp cho con. Anh ta ñi tu vaø cuõng
chöùng A-la-haùn. Baø vôï thaáy
ôû nhaø khoâng coøn ai nöõa,
neân cuõng phaùt taâm ñi tu, vaø
cuõng chaúng bao laâu chöùng A-la-haùn.
Taïi
phaùp ñöôøng caùc Tyø-kheo
thaûo luaän, vaø ñöôïc Phaät
daïy:
-
Caùc Tyø-kheo! Ngöôøi trí khoâng
troâng mong thaønh ñaït duø cho mình
hay cho ngöôøi khaùc. Ngöôøi
chôn chaùnh chæ tìm ñöôøng
nöông töïa vaøo giaùo phaùp.
Vaø
noùi Phaùp Cuù:
(84)
Khoâng vì mình, vì ngöôøi.
Khoâng
caàu ñöôïc con caùi,
Khoâng
taøi saûn quoác ñoä,
Khoâng
caàu mình thaønh töïu,
Vôùi
vieäc laøm phi phaùp.
Vò
aáy thaät trì giôùi,
Coù
trí tueä, ñuùng phaùp.
10.
Ít Ngöôøi Ñeán Bôø
Kia
Ít
ngöôøi giöõa nhaân loaïi ...
Theá
Toân ñaõ daïy nhö theá khi nguï
taïi Kyø Vieân, lieân quan ñeán vaán
ñeà nghe phaùp.
Daân
cö taïi moät con ñöôøng ôû
Xaù-veä ruû nhau ñi cuùng döôøng,
vaø quyeát ñònh ôû laïi suoát
ñeâm nghe phaùp, nhöng hoï khoâng theå
nghe caû ñeâm ñöôïc. Vaøi
ngöôøi ñaõ bò duïc tình
chi phoái vaø ñaõ boû veà nhaø,
moät soá thì lo hôøn lo giaän, nhöõng
ngöôøi khaùc thì hoân traàm
daõ döôïi, ngoài nguû gaø nguû
gaät, khoâng moät gioït phaùp naøo loït
vaøo tai.
Caùc
Tyø-kheo baøn taùn veà chuyeän treân
trong phaùp ñöôøng. Theá Toân
nghe ñöôïc lieàn daïy:
-
Caùc Tyø-kheo! Chuùng sanh trong theá gian
haàu heát ñeàu dính maéc vaøo
tam ñoäc. Raát ít ngöôøi qua
ñöôïc bôø beân kia.
Vaø
Ngaøi ñoïc Phaùp Cuù:
(85)
Ít ngöôøi giöõa nhaân loaïi
Ñeán
ñöôïc bôø beân kia.
Coøn
soá ngöôøi ôû laïi
Xuoâi
ngöôïc chaïy bôø naøy.
(86)
Nhöõng ai haønh trì phaùp
Theo
chaùnh phaùp kheùo daïy
Seõ
ñeán bôø beân kia
Vöôït
ma löïc khoù thoaùt.
11.
Töø Boû Ñen Toái
Keû
trí boû pheùp ñen ...
Caâu
naøy Theá Toân daïy taïi Kyø Vieân,
lieân quan ñeán naêm möôi Tyø-kheo
ñeán thaêm.
Naêm
möôi Tyø-kheo ñaõ nhaäp haï taïi
nöôùc Kosala xong,
giaûi haï ñeán vieáng Theá Toân.
Hoï ñaûnh leã Ngaøi vaø cung kính
ngoài moät beân.
Theá
Toân laéng nghe kinh nghieäm haønh trì
cuûa hoï vaø daïy hoï Phaùp Cuù:
(87)
Keû trí boû phaùp ñen
Tuï
taäp theo phaùp traéng
Boû
nhaø, soáng khoâng nhaø,
Soáng
vieãn ly khoù laïc.
(88)
Haõy caàu vui Nieát baøn
Boû
duïc, khoâng sôû höõu,
Keû
trí töï röûa saïch
Caáu
ueá töø noäi taâm.
(89)
Nhöõng ai vôùi chaùnh taâm,
Kheùo
tu taäp giaùc chi,
Töø
boû moïi aùi nhieãm,
Hoan
hyû khoâng chaáp thuû,
Khoâng
laäu hoaëc, saùng choùi,
Soáng
tòch tònh ôû ñôøi.
--ooOoo--
Ñaàu
trang | Muïc luïc | 01a
| 01b | 01c | 01d
| 02a | 02b | 03
| 04a | 04b | 05a
| 05b | 06 | 07 | 08
| 09 |
10
| 11 | 12 | 13
| 14 | 15 | 16
| 17 | 18 | 19
| 20 | 21 | 22
| 23 | 24 | 25
| 26a | 26b | 26c